ALGEMEEN N1EUWS- EN ADVERTENT1EBLAD VOOR DE VEENKOLON1ËN EN OMLIGGENDE STREKEN
Eerste Blad.
30e laargang. - No. 133
DONDERDAG 9 November 1933.
Oplaag 13500 exemplaren.
BUITENLAND
Uemengae Berichten.
Binnenland.
Verschijnt:
DINSDAG-, DONDERDAG- en
Z ATERD AGAV OND.
Abonnementsprijs per 3 maanden
150 cent
Per post Binnenland 175 cent.
Buitenland op aanvraag.
Uitgave van de N.V. DE NOORD-OGSTER gevestigd te Wildervank.
Advertentiën van 1 5 regels
75 cent, iedere regel meer 15 cent;
buiten de provinciën Groningen en
Drenthe 20 cent per regel.
Reclames of Ingezonden Mede-
deelingen dubbel tarief.
Bij regel abonnement aanmer-
kelijk lager.
(WAARIN OPGENOMEN DE NIEUWE VEENDAMMER, VEENDAMMER EN PEKELDER COURANT)
Dit nummer bestaat uit vier bladen
if
Aangesloten bij den Ned. Spaarbankbond
en den kring O.-Groningen.
Zitting iederen Zaterdag van 4 tôt 7
uur, ten huize v. d. Heer J. B. RUBEN.
Buitenlandsch Overzicht.
Het Rijksdagbrandproces.
GEHEIME ZENDER TE ENSCHEDE.
ENSCHEDE, 8 Nov.
DE N00RD-00STER
Red.-Uitg. M. KNOOP-B1ERL1NG Interc Telefoon No. 420.
Het was te voorzien dat de Duitsche stad
Dantzig het Duitsche voorbeeld volgen zou en
zich eveneens tôt het nationaal socialisme be-
keeren. Maar de regeering der stad verkeerde in
een geheel andere positie dan de ryksregeering
en moest daarom veel meer met de publieke
opinie der wereld rekening houden. Dit heeft
haar teruggehouden van een optreden tegen
andersdenkenden, dat de wereld in Hitler en
de zynen zoozeer geërgerd heeft. Blijkbaar heeft
haar dit moeite gekost. En nu de tegenstelling
tusschen Duitschland en de rest der wereld zich
toespitst, schijnt ook de Dantzigsche regeering
agressiever te willen gaan optreden en den wa-
ren nationaal socialistischen aard niet langer te
willen verloochenen. Daaruit is
het Dantziger incident
ontstaan, dat door het beroep van de door de
maatregelen der Dantziger regeering getroffe-
nen op den Hoogen Commissaris van den Vol-
kenbond en door diens doorzenden van de ont-
vangen protesten naar den Volkenbond zoo'n
groote beteekenis heeft gekregen. De berichten
zijn uit Warschau en, per Wolff, uit Dantzig
afkomstig, beiden allesbehalve objectieve bron-
nen. Maar de overeenstemming is groot genoeg
om ons een voorstelling van het gebeurde te
geven. De katholieke Dantziger Landeszeitimg
en de socialistische Danziger Volksstimme had-
den een verslag gepubliceerd over een rede die
Greiser, de nationaal-socialistische vice-presi-
dent van den Senaat, tôt de politie gehouden
had een rede, waaruit geblèken zou zijn dat
in de politie nog andere opvattingen heerschten
dan die der nleuwe overheid. Naar aanleiding
van die publicatie is het katholieke blad voor
acht dagen, het socialistische blad voor twee
maanden, dat wil ongeveer zeggen voorgoed,
verboden. Na zich bij den Senaat te hebben be-
klaagd en daar nul op het request te hebben
gekregen, hebben zoowel katholieken als so-
cialisten zich tôt Rosting, den hoogen commis
saris van den Volkenbond gewend. Zoo staat het
in de berichten. Formeel juist is dit niet. Ros
ting is nu directeur van de sectie voor de min-
derheden te Genève. Men heeft zich waarschijn-
hjk alleen tôt hem gewend omdat de pasbe-
noemde hooge commissaris, de 1er Lester, nog
niet te Dantzig in functie is.
Rosting, die, als waarnemend hooge commis
saris, te Dantzig groot beleid had getoond in
de btjzonder moeilijke overgangsperiode en
daardoor bij aile partijen hoog in aanzien stond,
heeft de zaak ernstig genoeg gevonden om haar
bjj den Raad van den Volkenbond aan te bren-
gen.
Intussehen heeft het geschil te Dantzig zelf
zich snel uitgebreid. De overneid heeft een bevel
tôt inhecbtenisneming tegen de betrokken jour-
nalisten uitgevaardigd, omdat zij, door hun be-
klag over schending van hun grondwettelijke
rechten bij den Volkenbond, Dantzig in moeilijk-
heden hebben gebracht met de buitenwereld,
wat hun als landverraad wordt aangerekend.
De Senaat had nog niet eens beslissing genomen
in hun zaak, wordt daar, als verzwarende om-
standlgheid aan toegevoegd. Al moge dan de
Senaat niet formeel de zaak hebben afgedaan,
de betrokkenen zullen zeker geen reden meer
hebben gehad in twijfel te verkeeren omtrent
hetgeen zij daarvan te verwachten hadden.
De directeur van de Volksstimme heeft zich
laten pakken de twee verantwoordelijke maû-
nen van het katholieke blad echter heeft men
niet kunnen vinden.
Intussehen heeft het politiek conflict in Dant
zig zelf zich nu verder uitgebreid, doordat de
overheid haar betrekkingen met de centrum-
partjj heeft afgebroken. De „binnenlandsche toe-
stand" in stad en land van Dantzig zal daardoor
waarschrjniyk heel gespannen raken. Men kan
gissen waar het heen gaat, als de dingen hun
„normalen" loop nemen.
Het bedenkelykste van het geval is zeker dat
men nu te Warschau weer met zenuwachtige
belangstelling op Dantzig zal gaan letten, en
de verhouding tusschen Polen en Dantzig er
door vertroebeld zal worden, wat allicht ook op
de Poolsch-Duitsche verhouding een slechten
invloed zal hebben. De Dantziger regeering
heeft dan ook de Duitsche zeker geen dienst
bewezen door op dit oogenblik een dergelijk con
flict uit te lokken.
Duitschland voelt zich al vereenzaamd ge
noeg. En
het brandstichtingsproces te Berlyn
werkt nog iederen dag mee om den afkeer van
het nationaal socialistisch Duitschland te ver-
sterken. Na het optreden van Goering heeft nu
ook de procureur-generaal de verontwaardigde
verbazing der wereld gaande gemaakt door den
advocaat der drie Bulgaren, die zich werkelijk
niet aan overmatigen beroepeijver te buiten
gaat, te bedreigen, omdat hy de onbetrouwbaar-
heid van een der getuigen wat al te duidelijk in
het iicht stelde. De procureur-generaal moge
zeggen, dat het Duitschland niet schelen kan,
hoe de wereld over de Duitsche rechtspraak
denkt, de officiëele poging vaD Wolff om het
optreden van Goering in een ander licht te stel-
len, weerlegt deze uitspraak. En winnen in
aanzien doet Duitschland door dit procès zeker
niet.
Teneinde althans het eenig houvast met het
buitenland te handhaven is
Goering naar Rome
gegaan. Wil hij trachten Mussolini opnieuw te
winnen
De diplomatieke correspondent van de He
rald brengt Goering's tocht in onmiddellrjk ver-
band met een wenk, dien Mussolini aan Hitler
zou hebben gegeven en volgens welken wenk
Mussolini een Italiaansch leger over de Oosten-
rijksche grens zou doen trekken, wanneer Hit
ler pogingen mocht aanwenden tôt annexatie
van Oostenrijk. Vandaar een besluit om het le-
gercorps te Verona naar Bolzano over te bren-
gen. Op een vergadering der Kleine Entente zou
vervolgens besloten zijn, dat Zuid Slavië in ge
val van een dergelijken inval van Italie in Oos
tenrijk, mobiliseeren zal. Op dien grond zou
Mussolini Hitler gewaarschuwd hebben tegen
de gevolgen van een Duitschen aanval op Oos-
tenryk. Hitler zou daarop order gegeven heb
ben, dat het legioen van ex-Oostenrijksche na-
zi's, dat zich onder Duitsch leiderschap aan de
Beiersche grens samenpakte, verder van de
grens verwijderd zal worden.
Hitler heeft het nog niet zoo gemakkelyk
blijkbaar, als zyn dictatoriale macht allicht zou
doen vermoeden.
Ook
de Amerikaansche président Roosevelt
heeft het ondanks zijn dictatoriale volmachten,
niet zoo gemakkelyk nu hij de oeconomische
criais wil opheffen. Het verzet van Ford tegen
de automobielcode duurt blijkbaar voort. Ford
heeft een nieuwe werkregeling toegepast, vol-
gens welke btf toerbeurt 9000 arbeiders van zijn
fabriek werkloos zullen zijn. Deze stap is klaar-
blijkelijk ondernomen om overeenkomstig de
N.R.A.-voorschriften het minimum aantal wèrk-
uren op 35 uur te kunnen bepalen. De maat
schappy weigert zich uit te laten met betrek-
king tôt het voorstel van generaal Johnson, die
Ford een 40-urige werkweek wil voestaan. Het
onderhavige plan van Ford is steliig een bewijs
voor de hervatting van den stryd van Ford met
de N.R.A.
Ook de boeren blijven in révolutionnaire be-
weging en telkens breken nu hier dan daar sta-
kingen uit
de vragen van dezen kleinen agitator toe te la
ten.
Dimitrof Is den getuige bekend, dat in Oos-
tenrijk en Tsjecho-Slowakije zijn partijgenooten
ook illégale propaganda maken en onder val-
sche adressen correspondeeren
Gobbels Het schynt dat u nu de nat.-socia-
listlsche beweglng beleedigen wilt.
Ik antwoord hier met Schopenhauer „Ieder-
een is waard, dat men hem aanziet doch niet
iedereen is waard dat men met hem spreekt."
Président Deze vraag kon echter niet toe-
gelaten worden.
Dimitrof In dit verband stel ik een wijzi-
gingsvoorstel voor.
Président Dat moet u schriftelijk doen.
Als hij verder wil spreken, ontneemt de pré
sident hem echter het woord en geeft dit aan
Torgler.
Deze weerlegt, dat hy het parool gaf „Sla
de fascisten neer."
Voorzitter „Torgler, hoe verklaart U, dat
zooveel wapens en springstoffen by de commu-
nisten zyn gevonden
Torgler „Ik ben niet in staat hieromtrent in-
lichtingen te geven."
Woensdag is het procès inzake den brand in
den Rijksdag voortgezet. Als getuige was voor
dezen dag opgeroepen minister Gobbels.
In verband met de groote beteekenis van de
zen dag is Dimitrof weer toegelaten, hoewel zyn
uitsluitingstijd nog niet beëindigd was.
De zitting begint om 9% uur en by het ver-
schijnen van Gobbels staan allen op en brengen
den Duitschen groet.
In tegenstelling met Goering houdt Gobbels
geen rede, maar antwoordt hy op de vragen van
den président.
Zijn verklaringen behandelen de komst van
den minister op het terrein van den brand.
Reeds direct nam men aan, dat de communisten
de aanstichters waren. Hierover bestond in het
kabinet geen verschil van meening.
Op een vraag omtrent Torgler antwoordt
Gobbels
Ik heb Torgler lange jaren opmerkzaam ga-
degeslagen zonder ooit een woord met hem te
hebben gewisseld en ik ben tôt de overtuiging
gekomen, dat men de communistische party in
drie klassen kan lndeelen.
1. Er zyn eerlijke arbeiders, die in het com
munisme gelooven en meenen, dat het hen een
beter leven kan geven. Wy hebben steeds ge-
tracht deze menschen terug te winnen.
2. De tweede klasse is het Jan Hagel van de
straat, die het communisme gebruikt als dek-
mantel voor zyn jnisdaden. Dat zijn de men
schen, die onder de vlag van het communisme
aanslagen plegén, plunderen en overvallen doen,
omdat zij hopen, als politieke gevangenen min-
der streng behandeld te worden.
3. De laatste klasse bevat de z.g.n. intellec-
tueelen, die zeer sluw zich achter de fanatici
verschuilen om zich aan de handen van het ge-
recht te onttrekken.
Tôt deze groep reken ik Torgler. Ik geloof
niet aan zyn oprechtheid. Ik ben overtuigd dat
hy een van de gevaarlijkste communistische lei-
ders is. Hy was steeds de grootste hetzer, ter-
wijl hij in de huishoudeiyke commissie van den
Ryksdag dan weer de fatsoenlyke en de verzoe-
ningsgezinde speelde.
O. M. U beschouwde den brand in den Rijks
dag als een teeken voor een communistischen
opstand
Gobbels Absoluut.
Thans verheft Dimitrof zich en stelt eenige
zakeiyke vragen. Hierbij verwyt Gôbbels hem,
dat hy communistische propaganda tracht te
maken. Als Dimitrof zinspeelt op de moorden
op Rathenau e.a. wil de président hem onder-
breken.
O. M. Ik vind het zeer tegemoetkomend van
U, minister, deze vragen te beantwoorden, doch
ik geloof dat zij beter onbeantwoord kunnen
blyven, aangezien zij gesteld worden om in een
bepaalde richting propaganda te bedryven.
Gobbels Ik beantwoord deze vragen alleen
om Dimitrof en de wereldpers de mogelykheid
te ontnemen, te verklaren, dat ik voor deze vra
gen uit den weg ben gegaan.
Ik heb anderen te woord gestaan en verzoek
DE KONING VAN AFGHANISTAN
VERMOORD.
BOMBAY, 8 Nov. Volgens een uit Kaboel ont-
vangen telegram is de Koning van Afghanistan,
Nadir Khan, hedenmorgen vermoord.
Nadere byz'onderheden ontbreken.
Hedenmiddag is de zoon van Nadir Khan tôt
Koning van Afghanistan uitgeroepen.
LONDEN, 9 Nov.
Uit Calcutta wordt gemeld, dat de moorde-
naar van den Afghaanschen koning Nadir Khan
een vertrouwde vriend en hoveling van den ko
ning zou zyn geweest. Omtrent de motieven en
den persoon van den moordenaar is nog niets
bekend.
ENGELSCHE CRITIF.K OP DUITSCHLAND.
LONDEN, 8 Nov. By -Je -_ ing der debatten
in het Hoogerhuis over de oatwapeniïig, zcide
de leider der oppositioneele -.rbeidersparty Pon-
sonby, dat de redavoering "'".h Sir John Simon
onbevredigend was en niet het algemeen wan-
trouwen kon wegnemen, dat ten aanzien van de
regeeringspolitiek in deze kwestie bestond. Of-
schoon het volkomen waar is, dat Duitschland
onverbeterlijk is met zyn gewoonte om onge-
schikte dingen op een ongeschikt oogenblik uit
te voeren en dat de Duitschers de slechtste di-
plomaten van Europa zijn, moet men toch reke
ning houden met de psychologie der Duitsche
natie en den huidigen toestand in de wereld.
Ponsonby zeide, dat zyn party het betreurt,
dat Engeland niet die actie heeft ondernomen,
die door aile landen zoo sterk werd verwacht.
DE LINDBERGH'S TE GENèVE.
GENèVE, 8 Nov. Het echtpaar Lindbergh is
hier hedenmiddag om 15.50 uur gedaald.
DE ONRUST OP CUBA.
Regeering is den toestand meester.
HAVANA, 8 Nov. De regeering San Martin
heeft verklaard, dat zy meester van den toe
stand is.
Het aantal slachtoffers.
HAVANA, 8 Nov. By den jongsten opstand
op Cuba zyn 12 personen gedood.
De opstandelingen zouden een vergeefschen
aanval hebben gedaan op het palels van den
président, teneinde San Martin af te zetten en
oud-president de Cespedes weder aan te stellen.
HAVANA, 8 Nov. De voorsteden van Ha-
vana werden hedenochtend in opschudding ge
bracht door geheimzinnige luchtbombardemen-
ten, welke vanaf den grond beantwoord werden.
Men gelooft, dat een deel van het leger en de
A. B. C. (een geheime landeiyke organisatie)
trachten een staatsgreep te doen. In de lucht
bevonden zich militaire vliegtuigen, die een of-
fensief tegen de regeering wilden beginnen. De
troepen van het kamp Columbia zouden zich by
de anti-regeeringstroepen hebben aangesloten.
EEN WERVELSTORM BOVEN
INDO-CHINA.
LONDEN, 9 Nov.
Boven een gedealte van Franscb-Indo-China
heeft een hevige wervelstorm gewoed. Volgens
ontvangen berichten zouden daarbij 130 men
schen om het leven zijn gekomen.
AAN DE KAAK GESTELD.
CASTROP (Westfalen), 8 Nov. Door de
straten van Castrop is dezer dagen door S.A.-
mannen een persoon gevoerd, die een bord om
zyn hais had, waarop het volgende geschreven
stond
„Deze vijand van het volk heeft de aardappe-
len, welke hem door het steuncomité waren ver-
strekt, verkocht, en er alcohol voor gekocht. Hy
wordt thans op gepaste wijze gestraft"
Deze man was een werklooze, die van de re
geering steun ontving.
WANNEER WIJZIGING VAN DE
WINKELSLUITINGSWET
■s GRAVENHAGE, 8 Nov.
Vele middenstanders zien met belangstelling
uit naar het ontwerp tôt wyziging der Winkel-
sluitingswet, dat minister Verschuur heeft toe-
gezegd, „binnenkort" te zullen indienen.
By informatie vernemen wy, dat het ontwerp
in vergevorderden staat van voorbereiding is.
Er moeten echter nog enkele adviezen worden
afgewacht van buiten-departementale instan-
ties. Daardoor is niet nauwkeurig te zeggen,
hoeveel weken het nog zal duren voor het ont
werp de Kamer zal worden aangeboden. In
ieder geval zal het echter spoedig geschieden.
STAKING BIJ REGOUT TE MAASTRICHT.
600 stakers.
MAASTRICHT, 8 Nov.
In den afgeloopen nacht is door de katholieke
en moderne arbeidersorganisaties alhier beslo
ten een werkstaking uit te roepen bij de N.V.
„De Sphinx", v|h P. Regout, alhier.
Het betreft hier de aardewerkfabriek. De te-
gelfabriek werkt normaal. Ongeveer de helft
van het personeel, 600 man, is in staking.
De fabriek staat onder politiebewaking. Er
wordt aan de fabriek door stakende arbeiders
gepost. Ailes is rustig.
De laatste dagen is in Enschede wederom een
geheime zender aan het werk, die op vrijwel ge-
lijke golflengte als Hilversum uitzendt. Door de
zen zender worden scheld-tirades gehouden op
aile mogelijke politieke partijen. Voorts wordt
gewaarschuwd tègen z.g. fascistische winkeliers
en men heeft aangekondigd de namen van allen,
die in Enschede by den N.S.B. aangesloten zyn,
te zullen omroepen.
Aangezien hier aile partijen behalve de O.S.P.
worden uitgescholden, bestaat het vermoeden,
dat men hier met een geheimen zender van een
O.S.P.'er te doen heeft. Tôt nu toe zendt men in
de middaguren en 's avonds na' twaalven uit.
TRAGISCH ONGEVAL.
EINDHOVEN, 8 Nov.
Hedenmiddag heeft hier een droevig ongeluk
plaats gehâd. Een driejarig dochtertje van me-
vrouw Heerschot zag haar moeder. die per fiets
huiswaarts keerde, naderen. Het kind snelde de
deur uit om moeder te begroeten. By het over-
steken van den weg werd zy door een vracht-
auto gegrepen en op slag gedood.
WINSCHOTEN, 8 Nov.
De Arr-Rechtbank alhier verklaarde heden in
staat van faillissement J. Groenewold te Stads-
kanaal (O.). Curator: Mr. H. F. Reitsma, adv.
en proc. te StadskanaaL Rechter-Commissaris
Mr A Ch. E. Maitland.
ZUIDBROEK, 9 Nov.
Het ongeval den fabrieksarbeider T. Dilling
van hier j.l. Vrijdagnacht overkomen in de
strooeartonfabriek van de Fa. Hooites Beu-
kema te Hoogezand is wonderbest afgeloopen.
Het slachtoffer had by het ongeval een heup-
ontwrichtlng opgeloopen, hetgeen bij zyn komst
in het Diaconessenhuis te Groningen onmiddel-
lijk is verholpen. Verder heeft hy geen lichaams-
deelen gebroken of verminkt, wel heeft hij een
groot aantal schaafwonden opgeloopen. De pa-
tiënt maakt het thans goed.
Onder leiding van Mevrouw Sevenster
werd hedenavond in het locaal van de Ned. Herv.
Gemeente een - vrouwenvereeniging opgericht,
zich ten doel stellende de versterking van den
onderlingen band van saamhoorigheid en dienst-
baarmàking van de Vryz. Herv. Geloofsbelijdé
nis. Reeds den eersten avond traden 53 dames
als lid der vereeniging toe, terwyi de kans op
vermeerdering van ledental zeer groot is. Er
heerschte den geheelen avond een gezellige
geest.
OUDE-PEKELA, 8 Nov.
Schoolfeest.
Hedenmiddag vierden de kinderen der R. K.
School het herdenkingsfeest van het 150-jarig
bestaan der parochie. Het geheel versierde
Gymnastieklokaal was geheel gevuld met kinde
ren der school, van de bewaarschool en de kin
deren tôt 16 jaar. Nadat het hoofd der school,
de heer Nijman, dezen middag met een kort ope-
ningswoord had geopend, werden achtereenvol-
gens 2 tooneelstukjes gegeven. Beide stukjes
werden heel aardig ultgevoerd en vielen zeer in
den smaak. Vervolgens trad voor het voetlicht
pastoor Veger van Appingedam, met zijn uitge
breid programma in 't goochelen. De kinderen
volgden met aandacht de verrichtingen. Mooie
staaltjes op 't gebied van goochelen werden ge
geven. Tusschen deze bedrijven door werden
praehtige gramophoonplaten afgedraaid door
den heer H. K. A. Klasen, radiofabrikant, alhier.
Een attractie was wel het loten. Nieten beston-
den er bij deze lotery niet. Ondertusschen wer
den de kinderen volop getracteerd.
Na afloop bracht de heer Nyman dank aan den
ZeerEerw. heer Veger, terwyi eveneens allen
werden bedankt, die hadden medegewerkt tôt
het zoo welslagen van dit mooie kinderfeest,
slechten toestand, maar wyi de gemeente gesa-
neerd wordt, mocht de gemeente geen gelden
besteden voor verbetering van wegen.
VEENDAM, 9 Nov.
Loonregeling 1 a n d a r b e i d e r a
De moderne, chr. en r.k. landarbeidersbonden
hebben alsnog aan de besturen van de neutrale
en chr. werkgeversbonden in de Groninger en
Drentsche Veenkoloniën voorgesteld besprekin-
gen te openen over de afsluiting eener loonrege
ling voor bet komend jaar voor de vaste land-
arbeiders.
WILDERVANK, 9 Nov.
Correspondent! e.
D. D. de V. te M. Wy kunnen geen inge
zonden stuk opnemen, hetwelk critiek uitoefent
op een bericht in een ander blad geplaatst.
Naar wy uit betrouwbare bron vernemen,
heeft de gemeente Groningen een grooten voor-
raad Japansche gasbuizen gekocht, welke men
te Veendam gaat opslagen, om ze daar te ge-
bruiken voor het geval de Kroon het raadsbe-
sluit van Veendam mocht goedkeuren. De op-
slag heeft plaats voor rekening van Groningen
en de buizen zullen weder naar die gemeente
worden vervoerd, zoodra mocht blijken dat van
een gasvoorziening voor Veendam, niets terecht
kan komen.
MUNTENDAM, 8 Nov.
Wegverbetering te
ger- en Tripscompagnie.
Het gemeentebestuur heeft van Ged. Staten
bericht ontvangen, waarby het werd gemach-
tigd de wegen onder deze gemeente en gelegen
te Borger- en Tripscompagnie te verbeteren.
B o r -
GIFT VAN EEN TON AAN DEN STAAT. rT,"~'
'S-GRAVENHAGE, 8 Nov.
De minister van Financiën maakt bekend, dat
ten beboeve van 's Ryks schatkist van een on-
bekende is ontvangen 'n bedrag van i 100.512.50. Gelyk bekend verkeeren deze wegen in een zeer 'schieden.
ALBERT VOGEL OVERLEDEN.
Woensdagavond is na een korte ongesteld-
heid te Den Haag plotseling overleden Albert
Vogel, in den ouderdom van 59 jaar.
Louis Albert Anthing Vogel werd 18 Juni
1874 te Bergen op Zoom geboren. Hy koos de
militaire loopbaan, waarby hy laatstelijk den
rang van luitenant-kolonel bekleedde.
Vogel was, behalve leeraar in welsprekend-
heid aan de Hoogere Krygsschool en aan de
Universiteit te Leiden, Kamerrecitator van wy-
len koningin Elizabeth van Roemenië (Carmen
Sylva), terwyi hy S'tichter en algemeen voor
zitter was van de M.py tôt bevordering van de
Woordkunst.
Als voordrachtkimstenaar is Vogel voor het
eerst in 1899 opgetreden te.... Maassluis. Daar-
na trad hy in de voornaamste Nederiandscha
steden op en ging weldra naar het buitenland. Hij
hezocht Noord- en Zuid-ÀmeriWa, Oost- en
West-Indië, China, Japan, Engelsch-Indië, Egyp
te, en was de eerste Nederiandsche kunstenaar,
die een kunstreis om de wereld maakte (1911
1913). Hy heeft o. a. Vondels „Lucifer" in het
Duitsch en in het Engelsch voorgedragen.
Van de hand van Albert Vogel verschenea
o. m. de volgende werken „Het Japansche too-
neel" (1919), „Je maintiendrai"een boek voor
leger en volk, 1917); ..Voordrachtkunst" (1918);
„Dialogen" (1927); en „Rhetorica" (1931). Ge-
durende zeven jaar is Vogel voorzitter geweest
van den Haagschen Kunstkring. In 1929 werd
hij bevorderd tôt officier in de orde van Oranje-
Nassau, in 1930 benoemd tôt eere-lid van de
Société académique d'histoire internationale te
Parys.
DEFENSIEBEGROOTING 1934.
■3
Memorie van Antwoord.
Aan de thans verschenen Memorie van Ant
woord op het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over de Defensiebegrooting 1934 is het
volgende ontleend
De regeering heeft reeds uiteengezet, welke
omstandigheden en overwegingen moesten lei
den tôt het nemen van maatregelen ten opzich-
te van het lidmaatschap der S.D.A.P. en van or-
ganisaties, aangesloten by het N.V.V. De minis
ter zet nog eens uiteen, dat de gebeurtenissen
op de vloot in Indië hebben doen uitkomen, dat
het vereenigingswezen van beroepsmilitairen in
verkeerde banen is geraakt. Steeds meer is daar
door de krijgstucht in het gedrang gekomen
het was noodig daaraan paal en perk te stellen.
De nationaal-socialistische beweging wordt
als een organisatie op fascistischen grondslag
aangemerkt.
Voor de vermindering van de bedragen der
geldeiijke uitkeeringen aan de z.g. mobilisatie-
slachtoffers bestond gereede aanleiding, nu de
loonstandaard is gedaald. De minister trad in
overleg met zijn ambtgenoot van financiën over
de mogelykheid om eenige verbetering te bren
gen in de steunregeling voor de oud-gepension-
neerde militairen.
De minister kan tôt zijn leedwezen inzake
particulière wapenfabricage geen inlichtingen
verstrekken, aangezien het toezicht niet tôt zyn
bevoegdheid behoort.
Meermalen melden personen, die zonder werk
zyn, zich aan om in dienst te treden op den voet
van een gewoon dienstplichtige en gewoonlyk
worden zy ook tôt een daartoe strekkende ver-
bintenis toe~elaten. Er zijn voor de lichting 1933
56 en voor de lichting 1934 126 personen dien-
tengevolge minder tôt gewoon dienstplichtige
bestemd. Er zijn tôt dusver geen maatregelen
genomen om jeugdige werkloozen tôt dienstne-
ming aan te moedigen uit zulke maatregelen
zouden bezwaren kunnen voortspruiten.
In overeenstemming met de in het buitenland
algemeen gehuldigde opvattingen is de regee
ring van oordeel, dat een behoorlyke bescher-
ming van de bevolking tegen aanvallen uit de
lucht wel degelyk zonder veel hooge uitgaven
kan worden verkregen door het van overheids-
wege voorbereiden en treffen van maatregelen.
Omtrent de uit die maatregelen voortvloeiende
kosten kan de regeering geen gegevens ver
strekken, omdat eerst na de totstandkoming van
de thans in voorbereiding zynde wettelyke voor-
zieningen een overzicht kan worden verkregen
van hetgeen in dit opzicht zou dienen te ge-
