AFLEVERING VAN STEENKOOL
BEPERKT.
GEALLIËERDE VLOOTSTRIJDKRACHTEN TREKKEN OOSTWAARTS
IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE
DE NOORD-OOSTER VAN ZATERDAG 4 MEI 1940
3
BINNENLAND
„DAT KOMT BEST UIT",
ZEI DE BRIGADIER.
Drie inbrekers gegrepen.
De Engelschman gebruikt de
meeste thee.
DE HELFT VAN HET JAARVERBRUIK
GEDURENDE DE ZOMERMAANDEN.
Geen gehamster.
Turkije en Egypte
waakzaam.
Alexandrië volkomen
gereed.
Duitsche propaganda
in byrte.
De Britsche maatregelen.
Mijnen in de Zwarte Zee.
Fransch patrouilleschip op mijn
geloopen.
MINISTER SIMON GEEFT
COMMENTAREN VOORAF.
ARR.-RECHTBANK TE ASSEN
Zandvoort beleefde Donderdag door het fraaie weer groote drukte. - Voor een
boottochtje op zee was de animo zeer groot en vele liefhebbers kwamen zich meldea
De ftiuntondamnier midvoor Abee tydens een àaiivai op liet G.K.C.-uoel in den weoscrtfd van
Donderdag j.l.
NAARDEN, 2 Mei.
„Houdt den dief was de bekende roep, die
vanavond omstreeks halftien klonk op den
Rijksweg, waar de villabewoners nog geheel
verdiept waren in de verkeersgeluiden. Maar de
hollende menschen die bij dezen roep behoorden,
brachten eenige villabewoners tôt bezinning,
dat het ernst was. Een bunner riep en holde
niet mee, doch telefoneerde naar den chef-bri
gadier der politie.
Deze holde den hollenden tegemoet, van wien
er één was overgebleven, namelijk de achter-
volger.
De brigadier vond het het beste om de hol-
partij per auto voort te zetten en tufte met
den heer K. in de omgeving rond. Spoedig zag
iry een jongmensch op zijn doode gemak wan-
delen, die volgens den heer K. leek op den
jongen, die het huis was uitgestoven.
„Dat komt best uit," zei de brigadier, „want
dat is een recidivist en hij sprak den jongeman
met zijn naam aan, noodigde hem uit in te stap-
pen en reed met hem naar het bureau.
De aangehoudene ,de 18-jarige P. uit Dieonen,
dacht dat de politie al ailes wist, viel door de
inand en liet zelfs los, waar hij met zijn kame-
raden B. en Van W. uit Diemen afgesproken
had om elkaar na de inbraak te treffen. De
politieohef reed er ijlings heen. Spoedig kwamen
beiden aanzetten. De sieraden, die waren buit-
gemaakt, toen de storing kwam, zijn in een
sloot gegooid. Zoo was binnen een kwartier na
het alarm de inbraak reeds opgelost, dank zij
de doortastendheid van den brigadier.
De meuwe Engelsche motor-torpedo-
booten. die zich uiterst mei kunnen
verplaatseo, zijn speciaal ingericht voor
den alweer van vliegtuigaanvallen,
waarbq het moderne luchtdoelgeschut
uitnemende diensten bewijst
Dan volgt de Nederlander met 3.4 pond per jaar.
Thee doet je goed Men kent deze spreuk.
Men heeft haar gelezen, bijna tôt verveiens toe.
et) vormde een onderdeel van het werk van de
Internationale commissie voor de thee-propa-
ganda. De commissie heeft veel werk verzet en
met succès. In het jaarverslag wordt verklaard,
dat de werkzaamheden van deze organisatie
zich aan de gewijzigde tijdsomstandigheden
hebben aangepast, maar dat desniettemin de
propaganda voor het verbruik van thee onver-
minderd wordt voortgezet.
Uit de gepubliceerde cijfers blijkt duideljjk,
dat in aile landen waar de propaganda ter hand
ls genomen, het theeverbruik is toegenomen en
in enkele landen zelfs belangrijk is gestegen,
met uitzondering van Egypte. Wat het verbruik
van thee in de afzonderlijke landen betreft, zoo
doen de desbetreffende cijfers uitkomen, dat het
vereenigd koninkrijk nog steeds aan den kop
gaat met een verbruik van 9Vi Engelsch pond
per hoofd van de bevolking. Daarna komt in
Europa Nederland met 'n verbruik van 3.4 En
gelsch pond. Van de andere Europeesche landen
wordt van Zweden een verbruik van 2.3 pond
per hoofd van de bevolking gemeld. Het verbruik
in België staat hlerbij nog sterk ten achter met
slecihts 0.9 pond.
Van de niet-Europeesche landen gaat Austra
lie aan het hoofd met een verbruik van 7.7 En
gelsch pond gevolgd door Canada met 3.8 pond.
Het verbruik in de Vereenigde Staten bedraagt
niet meer dan 0.7 pond per hoofd van de bevol
king. De propaganda op het vasteland van
Europa die zich, door de bijzondere tijdsomstan
digheden op het oogenblik in hoofdzaak uit-
strekt tôt België, Nederland en Zweden, wordt
verzorgd door het Comité voor Theepropaganda
te Amsterdam, waarvan de leden worden be-
noemd door de vereeniging voor de theecultuur
to Nederlandsch-Indiô.
's-GRAVENHAGE, 3 Mei.
Met ingang van 1 Mei is voor de aflevering
van vaste brandstoffen (d.w.z. steenkolen, steen.
koolbriketten, cokes, bruinkolen, bruinkoolbri-
ketten en petroleumcokes) een regeling van
kracbt geworden welke bierop neerkomt
Niemand mag in het tijdvak van 1 Mei tôt en
met 30 September 1940 meer van de genoemde
brandstoffen ontvangen, dan de helft van het
geen hij in het tijdvak van April 1939 tôt en
met Maart 1940 van zijn gewonen leverancier
heeft gekregen.
Dit is dus een soort rantsoeneering, wel te
onderscheiden van distributie, met het doel te
bewerken, dat iedereen zijn deel krijgt aan de
kolen en dat niet op het eene punt een groote
opeenhooping komt en de ander geen kooltje
zou kunnen krijgen.
Aan de handelaren in vaste brandstoffen is
medegedeeld, dat zij zich aan de volgende re-
gelen hebben te houden
1. Geen hunner mag meer verkoopen of af
leveren dan de genoemde helft. De beschikbare
hoeveelheden moeten zooveel mogelijk naar ver-
houding gelijkelijk over de afnemers verdeeld
worden zij moeten de werkelijk geleverde soort
en kwaliteit der vaste brandstoffen aan hun af
nemers berekenen.
Indien er afnemers-verbruikers uitvallen, als
gevolg van verhuizing e.d., mag men aan nieu-
we afneimers leveren; en wel in gelijke mate als
het aan de eerste geschied zou zijn, doch er
moet voor gewaakt worden, dat aan nieuwe af
nemers niet meer dan de helft van hun nor-
maal jaarverbruik, verminderd met hetgeen zij
van anderen ontvangen, wordt geleverd.
2. Handelaren mogen tôt 30 September
geeneriel verplichtingen aangaan voor bet
verkoopen of afleveren van vaste brandstof
fen na 30 September 1940 in overeenkom
sten voor het leveren voor 30 September
moet bovendien vermeld worden, dat het
rykskolenbureau te 's-Gravenhage voor-
schriften kan geven, welke annuleering, ge-
heel of gedeeltelijk, van de overeenkomst
mogelijk maken.
3. Aflevering van vaste brandstoffen moet
van 1 Mei 1940 af geschieden tegen afgifte van
een ontvangstbewijs, geteekend door den ver-
bruiker. De handelaren moeten deze ontvangst-
bewijzen tôt nader order bewaren. Handelaren
kunnen deze ontvangstbewijzen bij den betrok-
ken distributiedienst tegen betaling bekomen
te Amsterdam kosten deze f 0.15 per 100 stuks
4. Aflevering aan slijters en depôthouders
alleen op dezelfde voorwaarden als bovenge
noemd geschieden, dus slechts de helft en tegen
ontvangstbewijs
5. De handelaren moeten een ljjst aanleggen
van hun leveringen, met naam, datum, hoeveel-
heid en soort van de geleverde vaste brand
stof deze lijsten moeten tusschen den lsten
en den lOden der maand bjj het distributiekan-
toor ingeleverd worden.
6. Tevens moeten de handelaren véôr den
lOden van elke maand een lijst inleveren met
hun voorraden, aanvoeren, afleveringen, eind-
voorraad. Ook hiervoor zijn de formulieren ver-
krijgbaar.
In verband met bovenstaande nieuwe rege
ling is de algemeene dispensatie van het ver-
bod, om brandstoffen te verkoopen en af te
leveren, alleen verlengd voor turf, turfbriket-
ten houtskool en houtskoolbriketten voor de
bovengenoemde vaste brandstoffen (steenkool
e.d.) ls de dispensatie van het verbod d/us af-
hankeiyk van de reeds vermelde voorwaarden.
Indien een handelaar daaraan niet voldoet,
wordt zjjn dispensatie ingetrokken.
Voor den gewonen verbruiker is de beteeke-
nis van deze regeling, dat hy niet in de komen-
de zomermaanden zijn gebeele behoefte voor
een vol jaar kan opslaan, maar anderzijds wel
voor een behoorlijken voorraad kan zorgen. Het
résultant kan dus zyn, dat ieder, die dat wil,
iets in huis heeft, maar dat toch geen opeen
hooping by enkele ,,hamsteraars" plants heeft.
Men moet, gelijk opgemerkt, in dezen maat-
regel geen aanduiding van schaarschte zien, al
kan niet ontkend worden, dat Nederland's kolen-
positie onder de tegenwoordige omstandigheden
anders is dan in normale tijden. De invoeren
uit België, Engeland en Duitschland zijn ge-
ringer, doch dat behoeft op den totalen voor
raad van ons eigen land geen invloed te hebben,
omdat Nederland's mijnen voldoende producee-
ren voor onze behoeften alleen zal men wel-
licht niet altijd precies de soort kunnen beko
men, die men gewend is.
Wat de prijzen betreft, een sterke stijging
is daarvan op bet oogenblik niet te verwachten.
(Tel.)
De atmosfeer te Rome aldus meldt Reuter
uit de Italiaansche hoofdstad was Donderdag
minder gespannen dan Woensdag. In Italiaan
sche politieke kringen schreef men die spanning
geheel toe aan het Britsche besluit tôt verleg-
ging van de scheepvaartroute. De bezoeken van
den Amerikaanschen ambassadeur aan Mussoli
ni en Ciano worden beschouwd als een uitvloei-
sel van Roosevelts ernstige bezorgdheid over een
mogelijke wending der gebeurtenissen ln Italie.
Prins Collonna, de Italiaansche ambassadeur
te Washington heeft een bezoek aan Sumner
Welles gebracht. Daarna hadden zij een ontmoe-
ting met président Roosevelt.
Na deze besprekingen liet men op het dépar
tement van buitenlandsche zaken doorscheme-
ren, dat de regeering van Italie niet op het punt
staat aan den oorlog deel te nemen. Sumner
Welles weigerde directen commentaar op de hou-
ding van Italië jegens de oorlogvoerenden te
leveren, doch, doch hy deelde den journalisten
mede, dat het département niet denkt over een
aanmaning tôt vertrek van den Amerikanen in
Italië. Dit wordt beschouwd als een indirecte be-
vestiging van de berichten uit Rome, volgens
welke Mussolini den Amerikaanschen ambassa
deur heeft medegedeeld, dat Italië op het oogen
blik geen deelneming aan den oorlog overweegt.
De Times meldt uit Istanboei:
Turkije heeft de aandacht thans op Italië ge-
vestigd. De bladen komen tôt twee uiteenloopen-
de conclusies; sommige zijn van oordeel, dat îta-
lië's tegenwoordige houding een nieuw bewijs ls
van de sphynxpolitiek, welke dit land sedert het
uitbreken van den oorlog heeft gekenmerkt en
waarmee het poogt zooveel mogelyk Duitsch
land te helpen, zonder zelf daarbij aan den oor
log te behoeven deel te nemen; voorts een zenu-
wenoorlog uitoefent tegen de Balkanlanden en
tenslotte het Italiaansche publiek op aile moge-
lykheden voorbereid. In elk geval zal Turkije
niet verrast kunnen worden worden door welke
wending van Italië dan ook; de Turksche poll-
tiek heeft Italië de laatste jaren voortdurend
gadegeslagen. Mocht Italië tôt handelen over-
gaan ten aanzien van Turkije, dan zal dit land
oogenblikkelijk daarop antwoorden zooals zijn
veiligheid dat vereischt en overeenkomstig de
overeenkomsten met Engeland en Frankrijk.
Het heeft te Kairo voldoening gewekt, dat een.
gealliëerde vloot naar Alexandrië op weg is. De
mlnister-president, Ali Maher, heeft gisteren ge-
zegd: „De tœstand is ernstlg en verrassingen
zijn mogelijk, doch er is geen onmiddellijk ge-
vaar."
De Italiaansche gezant heeft verklaard uit
plaatselijke bronnen vernomen te hebben van
Engelands maatrégelen ten aanzien van de Mid-
dellandsche Zee, doch geen instructies van zijn
regeering ontvangen te hebben.
De Britsche ambassadeur, de eerste-minister
en de Britsche en Egyptische bevelhebbers heb
ben gisteren vergaderd en geconstateerd, dat
aile vereischte defensievoorzorgen reeds geno
men zijn en dat Egypte op elke gebeurlijkheid
voorbereid ls.
De Senaat behandelt een nieuw wetsontwerp
dat de doodstraf bedreigt tegen sabotage en spi-
onnage.
ALEXANDRIë, 3 Mei.'Alexandrië, dat thans
strategisch belangrijker is dan Malta, bevindt
zich ln staat van volstrekte gereedheid.
De kust en luchtafweerbatterijen zijn bemand
Er worden minder militaire vluchten onderno-
men om de machines en manschappen bij de
hand te houden om er te allen tijde over te kun
nen beschikken. De verloven voor het leger en
de politie zijn stopgezet. De overige voorzorgs-
maatregelen omvatten de instelling van een z.g
woestljn-luchtwacht, n.l. een keten van eenzame
Egyptische militaire schildwachten voorzien
van telefoon, dwars over de woestyn van de
Westelijke grens van Egypte tôt aan de Nijl-
delta. Een krachtige voorhoede van de geallieer-
de vloot ls hier vandaag aangekomen. Binnen-
kort wordt hier een zelfs nog grootere vloot-
macht verwacht.
n
De Times meldt uit Beiroet
De Duitsche propaganda heeft den laatsten
tijd herhaaldelijk aanvallen gedaan op de „on-
noodige gestrengheid" van de Fransche militaire
gerechtshoven, omdat een van deze vijf Syriërs
ter dood had veroordeeld wegens een aanslag
op de veiligheid van den staat. Hoewel dit vonnis
in hooger beroep werd vernietigd en de zaak
naar een militair gerechtshof werd teruggewe
zen, is thans gebleken, dat de aangeklaagden
hebben bekend met voorbedachten rade en op
instigatie van Duitsche propagandisten een aan
slag te hebben gedaan op den près, van Syrië.
Wapens van Duitsch fabrikaat werden op de da-
ders gevonden. De Duitsche beschuldiging, dat
de veroordeelden notabelen waren en zonder re-
den zouden worden geexecuteerd, ls derhalve on-
gegrond. De 5 menschen in kwestie zijp gewone
misdadigers en de rechtspraak van het krijgs-
gerechtshof geniet het algemeene vertrouwen en
de algemeene instemming in aile kringen in
Syrië.
Dediplomatieke correspondent vain Reuter
schrijft
Ten aanzien van een artikel in de Tevere,
waarin beweerd wordt, dat het besluit van de
Admiraliteit om de Engelsche scheepvaart niet
meer door de Middellandsche Zee te laten gaan
den dood beteekent van de pas opgerichte Uni
ted Kingdom Commercial Corporation, terwijl
bovendien de opbrengst der Engelsche scheep
vaart met 50 procent wordt verminderd en de
Engelsche import uit den Balkan tôt nul wordt
teruggebracht, wordt er op gewezen in gezag-
hebbende kringen, dat
De draveryen te Drachten hadden deze week veel belangstelling uit Friesche paardensport-
kringen. Een overzicht ttydens den wedstrijd om den Mei-prys.
1. De maatregelen niet op de geheele Brit
sche scheepvaart voor de Middellandsche Zee
van toepassing is;
2. Het mogelijk zal zijn om gebruik te maken
van neutrale schepen voor goederenvervoer naar
Groot-Brittannië
3. De landroute via Turkye en Syrië naar
Egypte open staat;
4. De weg om den Kaap de Goede Hoop voor
reizen naar Australië en het Verre Oosten maar
één dag langer ls.
De vertraging voor reizen naar Indië zou
eenigszins langer zijn. Men zal zich herinneren,
dat de oorspronkelijke Engelsche mededeeling de
hoop tôt uitdrukking bracht, dat de omstandig
heden in staat zouden stellen om in de naaste
toekomst de voorzorgsmaatregelen voor de
scheepvaart op te heffen.
BOEKAREST, 3 Mei. Een myn met vijf
Voelhorens is bij de Roemeensehe haven aan de
Zwarte Zee, Constanza, aan land gekomen. De
myn ls gedemonteerd, doch droeg geen merk van
herkomst. Kortelings zijn mijnen bij verschillen-
de gelegenheden gezien buiten de Bulgaarsche
haven Varna. De vandaag gevonden mijn is mo
gelijk losgeslagen van een Russisch mijnenveld.
Duitsche duikboot getorpedeerd.
PARUS, 3 Mei. Het Fransche opperbe-
vel deelt mede, dat „bij de jongste operaties op
de Noordzee een der Fransche torpedojagers
ernstig beschadigd is. Een der Fransche pa-
trouillevaartuigen liep op een mijn en zonk.
Verder heeft een Fransche duikboot een Duit-
schen. onderzeeër getorpedeerd."
OP DE HAffDELINGEN VAN HET
OORLOGSKABINET.
LONDEN, 3 Mei. De minister van Finan-
ciën, Sir John Simon, heeft heden voor een li
bérale vergadering te Londen een redevoering
uitgesproken. Daarbij veroorloofde bij zich twee
commentaren, vooruitloopende op de parlemen
taire debatten van de volgende week. In de
eerste plaats, en sprekende in het bezit van de
volledige inlichtingen, die alleen een lid van 't
oorlogskabinet tôt zijn beschikking heeft, zeide
hy te vertrouwen, dat wanneer de volledige
positie onthuld werd, het onpartijdige oordeel
van het publiek zou zijn, dat de terugtrekking
uit Zuid-Noorwegen verstandig was en onder-
nomen was op grond van den besten raad.
Het tweede commentaar was, dat, wanneer
iemand geneigd zou zijn om zijn critiek te rich-
ten op een bepaalden minister, hij ernstig te-
leurgesteld zou worden.
Voortgaande zeide Simon, dat het nooit een
Engelsch gebrek was geweest de kwaliteit van
den vijand te bagatelliseeren. Begrepen wordt,
dat het hoofd moet worden geboden aan een
tegenstander van enorme kracht, die omver
geworpen moet worden en die georganiseerd is
en voorbereid tôt den laatst mogelijken graad
voor de worsteling.
De tweede overweging van spr. was de weer-
galooze eenheid en vastberadenheid, waarmee
het Engelsche volk en het overzeesche gemee-
nebest aan de uitdaging het hoofd biedt. Geen
offer is te groot, om deze bedreiging voor de
vrijheid te vernietigen. Hoe het getij ook moge
zijn, aidus spr., wjj zullen het doorstaan tôt
den dag der overwinning.
Brand door schuld.
Jan Aaldrik V. uit 2e Exloërmond stond te-
recht omdat 't aan zijn schuld en nalatigheid
was te wijten, dat op 30 Januari in zijn woning
een brand was ontstaan. Hij had niet voldoende
voorzorgen genomen bij het afsluiten van zijn
kachel. Omdat hij al eens eerder voor een der-
gelijk feit was veroordeeld, eischte het O. M. 3
maftnden gevangenisstraf, 9
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN.
