De Ontwerp Overeenkomst
tussen Nederland en Indonesia
PLAATSELIJKE BERICHTEN.
QHDERWiiSVERNiEUWiNO.
E. KNEVELBAARD
SURINAME
een weinig bekend gebiedsdeel.
Nederlands Weekblad voor
Kruidenierswaren en de Overheid.
Jeugdboekcn.
BSIORGEK
VEENDAM
HANDELSBERICHTEN
Maandag is te Batavia te tekst ge-
pubiiceerd van de ontwerp overeen
komst, welke 15 dezer door de Neder-
landse- en Indonesische delegaties
werd gepubliceerd, en welke nu aan
de respectieve parlementen zal wor-
den voorgelegd.
Hieronder laten wij in het kort de
mhoud van enige artikelen van de
ontwerp overeenkomst volgen:
Art. 1. Erkenmng de facto van de
Republiek Indomsie op Java, Madoe-
ra en Sumatra. Invoegmg van de door
Geallieerde of Nederlandse troepen
bezette gebieden m het Republikeins
gebied.
Art. 2. Samenwerking tussen beide
regeringen ter vestiging van de Ver-
enigde Staten van Indonesia.
Art. 3. De Ver. Staten van Indo
nesia' zullen het gehele gebied van
Ned. Indie omvatten. De verhouding
tot het Konmknjk der Ned. van ge
bieden, die met tot de V.S. van In-
6f#jLesi<i widen toetreden zal geregeld
worden
Art. 4. Samenstellende staten van
de Ver. St. van Ind. zullen zijn de
Republiek Borneo en de Gr. Oost.
Ieder gebiedsdeel lean te kennen se
ven, dat het zijn plaats in de V.S. Ind.
op andere voet geregeld wenst te zien-
Het tweede lid heeft betrekkmg op
het grondgebied van de hoofdstad.
Art. 5. Bevat bepalingen omtrent
de vaststelling van de grondwet en
de samenstelling .van de constitueren-
de vergadenng.
Art. 6. Tussen de regeringen van
Nederl. en de Republiek zal worden
samengewerkt tot de vorming van
een Nederlands-Indonesische Unie
lomvattend enerzijds Nederland, Su-
nname en Curagao en anderzijds de
Ver, Staten van Indonesie. Een na
dere regeling van de verhouding tus
sen Nederland, Sunname en Curagao
blijft mogelijk.
Art. 7. De Ned.-Ind. Unie zal be
schiKken over eigen organen, sa
mengesteld door de regeringen van
het Komnkijk der Ned. en de Ver. St.
v. Indon. Ais gemeenschappelyke be-
iangen zullen worden aangemerkt:
samenwerking inzake buitenl. bctrek-
kingen, defensie en voor zover nodig
fmancien, alsmede onderwerpen van
economische en culturele aard.
Art. 8. Aan het noofd van de Ne
derlands-Indonesische Unie staat de
Koning (Konmgin).
Art. 9. ,Ter behartiging van de we
derzijdse belangen zullen door de on-
derscheidene regeringen Hoge Com-
missarissen .worden benoemd.
Art. 10 bevat een aantal punten
iwaarover het statuut van de Ned. Ind.
Unie o.m. bepalingen zal bevatten.
Art. 11. Het statuut van de Unie
zal worden ontworpen door een con-
terentie van vertegenw. van het Ko-
ninkrijk der Ned. en de Ver. St. Ind.,
en zal in werking treden na goedkeu-
nng door de volksvertegenwoordigin-
gen.
Art. 12. De beide regeringen zullen
er zorg voor dragen, dat de Unie haar
beslag krijgt voor 1 Januan 1949.
Art. 13. De Ned. regenng zal stap-
pen doen ter onmiddellijke totstand-
koming van de Unie en ter verkrij-
ging van het lidmaatschap van de
V.N. voor de Ver. St. v. Ind.
Art. 14. De regenng der Republiek
erkent de aanspraken van alle niet
Indonesiers op herstel van hun rech-
ten en teruggave van hun goederen,
voor zover deze worden uitgeoefend
resp. zich bevinden in het gebied
waar zij de facto het gezag uitoefend.
Art. 15 bevat bepalingen omtrent
de overgangsperiode.
Art. 16. Na het tot stand komen
van de overeenkomst zullen beide
patyen overgaan tot vermindermg
der strydkachten, Over mate en
tempo van deze vermindermg zal
overleg worden gepleegd, alsmede
over de samenwerking op mihtair. ge
bied.
Art. 17. Voor de beoogde samen
werking tussen de Ned. regering en
de regering van de epubliek zal een
organisatie in het leven geroepen
worden bestaande uit delegaties door
elk der beide regeringen aan te wij-
zen en met een gemeenschappelyk
secretanaat.
Geschillen n.a.v, deze overeenkomst,
die met door onderling overleg of
in een conferentie der delegaties kun
nen worden opgelost, worden door
arbitrage beslecht. In' dat geval zal
door de delegatie by overeenkomst
of indien een dergelyke overeenkomst
met kan worden bereikt, door den
president van net Int. Hof van Jus
titie een voorzitter van andere na-
tionaliteit met beslissende stem wor
den benoemd.
YVanneer wij alles samenvatten
komt de voornaamsle inhoud
van deze 17 bepalingen er op
neer, dat wordt voorgesteld de
Republiek de facto te crkennen,
de Verenigde Staten van Indo
nesie te. vorracn en het Ko-
ninkryk der Ncdcrlanden ora te
zetten in een Nederiands-Indo-
nesiche Unie. die over eigen or
ganen zal beschikken voor Bui-
tenlandse Zaken, Defensie en
zover nodig ook voor Financien
en onderwerpen van economi
sche en culturele aard. De Unie
staat onder de Kroon,
ER KOMT L1CHT SN EEN
MOORDZAAK.
Er komt thans enig lichl in de
moord op de 61-jarige mej. Mars-
man (bijgenaamd Moo). In verband
met deze iaffe roofmoora werd des-
tijds verdacht zekere van der Helm.
Deze hec-tf zich toen bij de Haagse
politic gemeld.
Een onjuist lijkende verklaring
heeft deze, toen hij nader aan de land
werd gevoeld, mgetrokken, en thans
heeft hij verklaard dat de moord door
twee personen was gepleegd. Hij
heeft hun namen opgegeven. Deze
twee hadden veel dingen met v. d.
H. gemeen. Zy zyn eveneens in Delft
geboren, zyn ook goede bekenden
van de pohtie, leven ook van zwarte
handel en straatroof, en zy waren
ook typen van de Amsterdanise Nieu-
wendijk.
In het verhaal, dat van der Helm
vertelde zitten nog vele onwaar-
schijnlijkheden. Maar welli.cht zal een
kruisverhoor tussen de drue vrienden
de gewenste opheldering geven. Maar.
daatoe moet de pohtie eersi de- beide
andere vrienden te pakken krijgen-
OPENBARE LEESZAAL EN
UITLEENB1BLIOTHEEK H.—S.
Nieuwe aanwinsten.
Wjjsbegeertc.
Kunkel. Karakter, groei en opvoeding.
Sociale YVetenschappen.
Crisis-hypohcekaflossingswet 1936, '46.
Kinderwetten. 1946.
Rauschmng. Gesprache mit Hitler.
Taal- en letterkunde.
Doolaard, Den, De partisanen, en an
dere gedichten.
JuynbollVan IJsselsteyn. Ons Ko-
ninklijk huis; gelegenheidsgedichten
van 1880 af.
Toegepaste YVetenschappen.
Isbrucker. Beknopt leerboek der elec-
trotechmek, 4e dr. 1945.
Lavenda-babyboekje, Het.
Kunst.
Molkenboer. Roomse schoonheid.
Aardryitskunde, Land- en Volken-
kunde.
Elout Indisch dagboek.
Thiisse Onzc grote rivieren.
Geschiedcnis.
Bruins Naar het land van de mis-
daad. (Duitsland).
Nederl. en in 't Ned. vert, romans.
Bias, 'n Stuk of wat braiven.
Geerlinck. Vandaag geen spreekuur.
I-Iidding. Liefde in het oude iand-
schap. Chr.
Houwmk Mr. Regina Bruning, advor
caat en procureur. -
Visser. Rudolf de Mepse.
Vries, De. Sia de wolven, herder!
Engelsc Romans.
Aldington. Death of a hero-
Duitse romans.
Brod. Die Frau nach der man sich
s-ehnt.
Cramer. Kalrientje. (78 jaar).
Steuben. De karavaan aan de Perzi-
sche golf. (1417 jaar).
SAPPEMEER. In een stampvollc
met bloemen versierde zaal van cafe
Pnns, werd Zaterdag het 50-jarig
jubileum van de Coop. Landbouw
aankoopvereniging G.A. te Sappemeer
feestelijk herdacht,
Nadat de voorzitter de heer F
Homines deze feestavond had ge-
opend, volgde een verslag van de hui-
dige secretaris den heer J. de Vries
over de 50 voorbij gegane jaren. Ver-
schillende sprekers voerden hierna'
het woord; de heer Peers namens de
Veenkoloniaie Bond te* Veendam, de
heer W. Kok vertegenwoordigde het
Centraal Bureau, dat eveneens te
Veendam is gevestigd en de heer Hee-
ringa sprak namens de aankoopver.
ring Hoogezand. Er werden bloemen
aangeboden.
Nadat het officiele gedeelte was af-
gelopen werd het feeslelyk gedeelte
overgearagen aan het Hoogezandster
Tianka-kwartet welk ensemble suc-
ces oogstte met zijn muziek, voor-
drachten, songs en hawauan.
Tot slot dankte voorzitter F. Hom-
mes alien die tot het Volkomen sia
gen van deze avond hadden meege-
werkt.
Door d.c nolitie is proces-ver-
baal opgemaakt tegen den melkventer
N., die melk had ontvreemd uit bus-
sen bestemd voor den melkventer Se.
Zaterdagmiddag om 4 uur is in
het „Parkhotel", in tegenwoordigheid
van burgemeester A. W. Stronkhorst,
de konijnen-tentoonstelling van de
Fokkersver. HoogezandSappemeer"
geopend. De opening geschiedde door
den heer J. Koeneman. In zyn rede
dankte deze degenen, die hebben mc-
degewerkt aan het opzetten der len-
toonstelling, en in het byzonder den
heer Molter.
De burgemeester zei, dat hy aanwe-
zig heeft willen zijn; omdat de be-
langstelling van het Gemeentebe-
stuur uitgaat naar het verenigings-
leven. -
Pnjswinnaars .werden: Grote col-
leclie: F. Smid, Hoogezand; mooiste
dier zware rassen: T. Pater, Munten-
dam met een witte VI. Reus; mooiste
dier nuddelrassen: W. Buimng, Sap
pemeer met een Witte Wener; mooi
ste dier ldeme rassen: R. Wiennga,
Sappemeer met een Black and Tan;
mooiste dier kortharige rassen: J.
Tonkens, Sappemeer met een witte
Rex. Ten slotte valt nog te vermel-
den, dat de heer R. Wieririga met U
mgezonden Black and Tan 9 Z.G.'s
behaalde. De heer Smittenberg uit
Sappemeer behaalde met 6 mgezon
den Vlaamse Reuzen. 4 Z.G.'s.
In totaal waren. op de tentoonstel-
ling ca. 300 exem.plaren te bewonde-
ren.
HOOGEZAND—SAPPEMEER. Er
heeft zich in deze gemeenten een
voorlopig comite gevormd, bestaande
uit de heren A. Holle, Bartolomeus,
J. Nooi, H. Meijer, G. Verver. J.
Schreuder en de dames C. E. Bems,
J. Potjer en SmithHoving, dat
streeft naar de oprichtmg van. een
afdehng van de Nederl. Veremging
voor de Volkszang, welke* veremging
zich ten doel stelt het houaen van
zangbyeenkomsten. i
Door de burgemeesters van de beide
gemeenten, alsmede door de voorgan-
gers van alie kerkeiyke gezindten is
medewerking loegezegd.
Teneinde de oprichtmg tot een feit
te maken, zal op 28 November een
zangavond worden georganiseerd.
HOOGEZAND. In hotel Faber hield
de IJsver. Hoogezand Vrijdagavond
haar algemene,ledenvergadering. Uit
het verslag van den penningmeester
bleek, dat er een batig saldo was. Voor
de a.s. vergadenng van de Prov-
Gron. IJsbond werden afgevaardigden
benoemd.
Er werd besloten dit jaar een grote
wedstrijd voor mannen te houden. De
contributies werden onveranderd vast-
gesteld. Ten slotten werden nog en-
kele technische kwer-tws besproken.
Donderdag j.l. herdacht de heer
J. E. Kuilman, onderwyzer aan de
Chr. School te Martenshoek de dag,
dat hij 25 jaar werkzaam was bij het
ondervvijs.
Het Gromnger lc Muziekcorps
van het Leger des Heils, o.l.v. Majoor
G. Claeys, gaf Zatcrdagavond een
muziekuitvocnng in 't cafe Sloots.
Het auditorium betuigde zyn tevre
denheid over het gebodene.
Zaterdagmiddag heeft de pohtie
in" het YVesterpark leerhngen van de
U.L.O.-school een verkeers-exainen
afgenomen.
KIELWINDEV/EER. Zondagochtcnd
werd de nieuwe Gereformeerde pre-
dikant, Ds. Boorsma van Alteveer
(Dr.) in zijn dienstwerk bevestigd door
Ds. W. Tom van Sappemeer, die als
tekstwoord had gelcozen Ezechiel 33
vers 7.
,s Middags deed de nieuwe predi
leant zijn intrede met een rede naar
1 Corinthe 1 vers 22 tot 24.:
Na de predikatie hield Z. Eerw.
toespraken tot zijn ambtsvoorganger,
Ds. J. A. Winter, thans te Haren, de
Kerkeraud, Ds. van Wyngaarden van
Groningen en den consuient Ds. Tom.
De nieuwe leaar werd daarna loe-
gesproken door den scriba van de
Kerkeraad, den heer J. Smi't; door Ds.
van Wijngaarden namens de Clasis,
door Ds. Postema van Veendam na
mens de genabuurde kerken.
Tot slot zong de gemeente de nieu
we herder en leraar toe de heilbede
vervat in het derde vers van Ps. 134.
Beide keren was het kerkgebouw
stamp vol.
In 't cafe .Centrum" van de
heer J. Piest gaf het Toneeigezel-i
schap „Con - Spirito Animato" vani
Muntendam voor een voile zaal een
uitvoering. Opgevoerd werd het to-
neelstuk „Inkeer", dramatisch spel in
drie bedryven en een klucht „Me-
neer Pumps als hulp in de huishou-
ding". Medewerking verleende het
Dansorkest ,,The- four Merry Boys".
De aanwezigen hebben zeer genoten
van het goede spel, terwy! aan. het
slot de danslustigen de voeten van
de vloer konden krijgen.
SIDDEBUREN. Naar wy vernemen
zal Ds, H. Hazenberg: 8 Dec. a.s. af~
scheid nemen van de Geref. Kerk te
Zwagerveen om 22 Dec. intrede te
doen bij de Geref. Kerk, alhier.
De heer H. O. Folkersma be
haalde het diploma voor de vakken
Groenten en Fruitteelt.
Door de politic v/erd proces-
verbaal opgemaakt tegen H. V. we-
gens het frauduleus slachten van een
schaap.
NIEU W-COMPAGNIE. De landb.
ver. ..Kiel-Compagnie" vergaderde
Maandag II November 1946 m Cafe
,,De Dam" Nieuw-Compagnic, waar-
bij haar ere-voorzitter, de heer J.
Marring van Kropswolde aanwezig
was. Besloten werd de Algemene Ver-
gadering van het C.B. te houden m
Amsterdam op 12 Dec. door twee le~
den te laten bezoeken. Er kon wor
den medegedeeld dat1 P4 - P5 geldig
waren verklaard en voortaan voor
100 kg. Kalkstikstof 15 i.p.v. 20 kilo
zuivere N wordt gerekend. De van
de VBB ontvangen studie-exempla-
ren C.A.O. ter voorbereiding van de.
C.A.O. 1947/'48 op basis van die van
1948/'47 werden ter bestudering aan
een drietal leden doorgegeven. Speci-
aal werd nog geattendeerd om Dins-
dagavond 10 Dec. te reserveren, aani:
gezien dan de heer J. YVester van
Ter-Apel een lezing met lichtbeelden
zal houden. Nadat nog enkele kunst-
mestzaken waren besproken, sloot
de voorz. met een woord van dank
deze geammeerde vergadering.
WATERHUIZEN. Vrijdagnacht werd
by .de veehouder Oomkes een schaap
uit de weide ontvreemd.
ENGELBERT. Toen mevr. Koning
uit Hoogezand haar kinderen, die al
hier verblijven, wilde bezoeken, en
vanaf de Harkstederweg liep, werd
■zy plotseling onwel. Dr. Anderson
van Garmerwolde kon slechts de dood.
constateren.
ENGELBERT. By een ouderavond
in cafe Tuinema hield het noofd der
school een inleiding over ..School en
Maatschappij". De toncelver. ..Togo"
o.l.v. den heer A. H. W. Hogeveen
verleende medewerking
De Ned. Herv. Gem. heeft be-
ncht ontvangen, dat hun lorenklok m
1943 is vergoten te Hamburg.
NOORDDIJK. Mevr. Stokhorst uit
Groningen hield alhier m cafe Oos-
(n;g een inleiding over ..Waarom een
Vrouwengroep". Het resullaat was, dat
een vrouwengroep van de P. v. d. A.
werd opgericht. Het bestuur bestaat
uit de dames M. Leuthoff-den Ouden;
A. Terpstra-Noorman, A. Vera-Schra-
ge en D. Cazemier-Raangs (seer.)
De opbrengst van de collccte ten
bale van de Prins Bernhardstichting
is f 71.28.
Aan hcc, politiecorps is toegc-
voegd wachtmeester Heslinga met als
standplaats Ruiseherbrug.
SLOCHTEREN. Onzc plaatsgenoot
de heer S. Buitenkamp is te Den
Haag geslaagd voor het eerste ge
deelte van het examen Gemeentefi-
nancien.
Op een door het Ned. Herv.
Kerkkoor gehouden vergadenng werd
tot voorzitter gekozen de heer W.
Scheringa en tot seer. mej. S. Schet-
dema.
SCHILDWOLDE. De A -R. Kies-
vereen. „Nederland en Oranje" ver
gaderde onder lending van den heer
A. Beeftink. De voorzitter gaf een po-
,litiek jaarovei7.icht, tenvijl na enkele
reglementsv/ijzigingen tot bestuursle-
den \yerde.n gekozen de heren F-
Spakman en W. A. de Boer.
NOORDBROEK, De Nutsspaarbank
alhier, boekte op de Wereldspaardag
aan 63 posten totaal f 15105.33, terwijl
er 7 tenagbetaimgen plaats hadden
tot samen f 4385.15. Met de 12 nieuwe
mleggers is het aantal spaarders ge-
komen beven 800.
Voor de Veremging van Platte-
landsvrouwen trad op Mevr. van der
Wielen van Bakkeveen. Haar onder-
werp was ..Volkshogeschool". Een
aantal nieuwe leden traden toe.
De Vereniging „Dorpsbelangen"
zal een cursus geven in pluimveeteelt
onder leiding van den heer H, J.
Scholtens-te Delfzyl, Er zijn 21 per
sonen toegetreden.
De collecte op Klaprozendag
ten bate van de oorlogsgraven bracht
in onze gemeente f 473.80 op.
ZUIDBROEK. In 'n bestuursvergade-
nng van het Gr. Kruis. werd, behou-
dens goedkeuring van den Inspec-
teur van Volksgezondheid, benoemd
tot wyk-verpleegster mej. Smit van
Wildervank.
MUNTENDAM. Op grond van her.
zuiveringsbesluit is ontslag verleend
aan mej. B. A. Venekamp, onderwij-
zeres alhier. Met betrekkmg tot den
heer J. Slim werd bepaald, dafc dne
maanden bezoldiging-zal worden lngc"
houden.
Ds. Hamer is beroepen door de
Ned. Herv. Kerk te Nieuw-Stadska-
naal.
In een vergadering van de A.-
R. Kiesvereniging werden de artikelen
5 en 6 van .het begiriselprogram uit-
voerig besprolcen door den heer A. H.
B. Werkman.
iIn de school met de Bybel
werd Vry'dagavond een ouderavond
gehouden., De heer v. Hattem ver-
toonde een schoolfilm en lichtte het
'nut van het onderwijs toe. De onder-
wijzer de Boer hieid voordrachten1 e:t
mevr. Hamer las gedichten voor.
Zaterdag was het 25 jaar gele-
den,- dat de Bapt. Jeugdliedenver. „Je-
zus Alleen" o.l.v. Ds. Hekhuis werd
opgericht. In deze 25 jaar heeft zij
honderden jonge mensen het evange-
Jie gebracht. Zaterdag werd dit feit
herdacht, en Zondag werd in de ver
sierde Bapt; Kerk een feestelijke bij-
eenkomst gehouden, met medewerking
van het muziekcorps „Elad" en een
zang-kwartet. Na de pauze. werd het
lekenspel „Chrislus Viclorie" opge.
voerd,
In de Baptistenkerk werden 12
en 13 .dezer Evangelisatie-bijeenkom-
sten gehouden o.l.v. Ds. J. Hekhuis!
Spreker was Ds. G. Vegter van Gro
ningen.
Maandagnnddag reed een auto
tegen een - stilstaande driewieler van
de Coop. ,,De Dageraad", en sleepte
deze ongeveer 50 meter medc. De
auto remde krachti.g, slipte en botste
tegen het hek van een begraafplaats
De driewieler brak in tweeen. De
auto kreeg licht schade. De pohtie
heetf de zaak in onderzoek.
AJs byzonderneid kan nog worden
gemeid, dat de auto tot stilstand
kwam op enkele centimeters afstand
van een groepje mensen.
VEENDAM. De boerdcry ,jBrede-
rode" (gem. Wildervank) is geheel door
brand vernield. De Wildervankse
brandweer tastte het vuur aan met 3
stralen en na enige uren was men het
vuur meester. De boerdery was toen
geheel afgebrand. De gehele oogst
gmg verioren en een koe vond de
dood in de vlammen. Twee paarden
konden nog bevrijd worden.
De brandweren van Veendam en
van Stadskanaal rukten nog ter as-
sistentie uit, doch konden terugke-
ren zonder dienst te hebben gedaan,
daar toen reeds mets meer te redden
viel. Het woonhuis, dat zich op enige
afstand van de boerdenj bevindt,
bleef gespaard,
Toen de. brand uitbrak was de fa-
mil ie Dj-ost afwezig.
De vfTzekering dekt de schade.
Een dezer dagen werd het hu-
welijk voltrokken tussen Mej. G. R.
Holleman en den heer M. H, Elken-
berg, leidster en leider van de pad-
vinderij groep Veendam.
In een bijeenkomst van de Geref.
Mannenver. (Art. 31) :MStrijden en Be-
lijden" sprak Ds. D. v. Dijk uit Gro
ningen over het onde.rwerp „De ver-
wachting van Christus.".
Voor een aantal jonge leden van
de Partij van de Arbeid sprak de
voorzitter van tie afd. Veendam van
deze partij over ;,Socialisme",
Op de hoek Beresteinstr.Post-
weg had een botsing plaats tussen
een motorry wiel en een wagen van
v. Gend Loos. De motorry der T.
Suk uit Stadskanaal werd over de weg
geslingerd en gewond. In de loop van
de dag werd hij naar het ziekenhuis
vervoerd.
Ds. Meesters van Nw. Scheem-
da heetf het beroep voor de Buiten-
gewone Predikantenplaats bij de Ned.
Herv. Gem.' te Veendam aangenomen
GRONINGEN. Zaterdagmorgen is
by de werf Gideon de Rijnsleepboot
„Bale";: gebouwd voor.. rekening van
Lloyds te Bazel, te water gclaten.
In ons vorig nummer maakten
wij mesdmg van de vangst van een
party vooroorlogse goederen^ bij -de
Fa. D. in.de Heerestraat. De zaak' is
inmiddels -weer voor het publiek
opengesteld. De betreffende goede
ren blijven echter onder beslag tot
nader beslissing van den officier van
justitie.
MOND- EN KLAUYVZEER.
Sterfgevallen tengevolge van mond-
en klauwzeer in Nederland, in de
week van 3 tot 10 November: 19 run-
deren, 26 kalveren. 52 varkens en
biggen on 1 schaap.
In de schouwburg te Lochem zijn
enige honderden onderwijzers en on-
derwijzeressen bijeen gev/eest om en
kele probiemen te bespreken.
De heer J. A, Selienraad, gem. in-
specteur van het Lager Onderwijs te
Enschede, betoogde, dat de strijd voor
venneuwing van het ondenvHs steeds
een strijd tussen geest en stof is ge-
weest. Spr. toonde aan, hoe het kind
bij de vernieuwingspogingen van het
onderwijs nooit op de voorgrond is
geplaatst, Voor zijn psyche had men
minder aandacht dan voor de metho-
de, die men voor hem ontwierp. Men
klaagde over de opstandigheid en on-
gehooi-zaamheid der' jcugd, en als
leermeester kreeg zy dikwijis onbe-
voegde en ongewenste elementen, De
geesteiijke instelhng van de maat
schappij veranderde, de school bleef
in haar methode de onbewogen ma-
jesteit: zij sloot de deur voor alle
vooruitgang. De vernieuwingsgedach-
te moet gebruikt worden op kennis
van kinderpsychologie. Het kind zal
de gelegenheid moeten krijgen zich
te ontplooien. De opvoeaer zal moeten
toezien en geven v/at zijn leerling
nodig heeft. ledereen zegt tegenwoor-
dig vernieuwer te zijn, terwijl eigen-
lijk niets dan vei-slapping aan. de dag
is getreden. Desondanks zullen wy
moeten volhouden, zo.besloot spreker.
COMMISSIE GENERAAL NAAR
NEDERLAND.
De Commissie Generaal zal, naar
Aneta mcldt, nog deze week naar
ons land vertrekken. De heer van
Poll en zijn adviseur vertrekken 21
dezer per Skymaster en Prof. Scher-
merhorn en de heer de Boer een dac
later. De Comin. Gen. zal bij de re
genng de punten van de ontwerp-
overeenkomst toelichten en hoopt een
spoedige ondertckening te kunnen be.
vorderen.
SPECIALE K.L.M. VLUCHTEN
NAAR ZUID-AMERIKA.
De reeks speciale K.L.M.-vluchten
naar Zuid-Amerika zal tot en met 26-
Februari worden voortgezet met iedc-
re week een vlucht. In November
blijft het vertrek op Vrijdag gesteld.
Voor de vluchten m December is het
emdpunt bepaald op Montevideo in
plaats van Buenos Aires.
NEDERLAND IN HET INTERNATI
ONALE TELEXVERKKER.
Binnen ongeveer 2 weken zal het
telexverkeer mogelijk zijn met Bel-
gie en Tsjecho-Slovakye. Zo spoedig
mogelyk volgen Engeland, Denemar-
ken, Zweden en Noonvegen, aldus
verneemt het AN .P. uit gezagheb-
bende bron.
GRAAN VOOR DUITSLAND.
In de haven van Emden is een schip
met 8000 ton: gr a an uit de Verenigde
Staten aangekomen.
Arbeiders werken dag en nacht om
de lading nog heden voor transport
naar het Ruhrgebied gereed te heb
ben.
Ook uit de Russische zdne zal 100.000
ton graan naar het honge.rende Ruhr
gebied worden gezonden: De eerste.
treinen zijn daar reeds aangekomen.
voor.difc blad.'te* j-
Kerkstraat B 124
■r, Muntendam
Bij dit adres kan men zich iaten
injchrijven ais ABONNE cn kunnen
ADVERTENTIES worden opgegeven
Aan een causerie van den heer R
D. Simons, bud-inspecteur bij het on-
derwy's te Suriname, getiteld Surina-
me in verleden en heden, ontienen wy
het volgendc:
De bevolking van Suriname bestaat
uit talrijke groepen. Toen in -1883 de
slavernij werd afgeschaft weigerden
de gelmporteerde negerslaven om nog
langer voor de blanken te werken, en
trokken de onmetelijke wouden in. Er
kwamen toen Ghinezen in het land,
omdat de autocnthone Indiaanse be
volking niet geschikt was voor het
In een van onze vorige nummers na- Landb., Visserij en yoedselvoorzie
men wij door bovengenoemd weekblad
uitgeoefende critiek ,op omtrent de
voorlichting van - de daarvoor be-
stemde afd. van het Ministerie van
Mutaties in het register van de Ka
mer van Koophandel en Fabrieken
voor Groningen te Vesndam.
Nieuwe inschryvingen.
J. Hamminga, Zuidbroek, Heilige-
laan B 19, wagen- en carrosserie-
bouwbedrijf
E. Topper Lzn., Kropswolde, Wold-
weg 125, uitvoering van tractorwerk-
zaamheden (ploegen, rnaaien, sproeien).
Borstelmakery H. Spieker Jr., Hoo
gezand,- Hoofdstr. 28, borstelmakery.
Van Delden's Bouwbedryf, Wester-
broek, - Goningerweg 10, timmer- en
metselbedrijf.
Joh. Bos Jr., Sappemeer, Norder-
strat 152-153, lompenhandel.
Schildersbcdrijf Aten, Hoogezand,
Kalkwijk W. 24, schildersbedrijf. -
P. J. Piion, Sappemeer, Achterdiep
41, kleinhandel in alle soorten vis,
be- en verwerking van vis.
Chr. van den Berg, Sappemeer, Zui-
derstraat 98, bloemenhandel en bloe-
misterij.
YVyzigingen.
K. Brinkman, Muntendam, Kerk-
straat B 111, rund-, varkens- en lams-
slagersbedrijf. Het bedrijf is overge-
dragen aan T. G. Schipper.
Friso Bischoff, Hoogezand, Fox-
hamsterhoofdweg 53, rijwielbedrjjf en
autoverhuur. Bedrijf uitgebreid met
het automobiel- en garagebedrijf.
Sappemeerster Transport Onderne-
ming, Sappemeer, Jagerswijk 5, auto-
transportbedrijf. De venn.: M. Hui-
zing gehuwd onder H.V.
Nederlandse YVissel- en Effecten-
bank N.V. in iiquidatie, Sappemeer,
Noorderstraat 38.:Ben. tot comm.: H.
M. Roelofsz, R. Koole, Chr. Flemming,
A. Diemer en C. A. Klaasse..
R. H. Pronk, Muntendam, Midden-
weg E 58, handel in stro, aardappelen.
zaaigranen, veevoeder en rogge- en
korenmaalderij. Het bedrijf is over-
gedragen aan de venn.o.firma: Gro-
ninger Graan- en Pootaardappelcen-
trale (B.P.) gevestigd te Veendam,
Kerkstraat 52; bedrijf: handel in gra-
nen en pootgoed'en handel in andere
landbouwproducten en landbouwbe-
nodigdheden. Venn.: R. J, Munneke
B. Veidkarnp, R; H. Pronk en A. Bui-
tenhuis.
J. Lahpor, Hoogezand, Meint Venin-
gastraat 99, handel in scheepsart.,
scheepsijzerwaren en verfwaren, mast-,
blok- en pompmakerij. De mast-,
blok- en pompmakerij is opgeheven.
E. Bieze, Veendam, Kerkpad 13, ko
renmaalderij, handel in granen, meel
en voederart., commissiehandel in
granen en transportbedrijf. De zaaK
is overgedr. aan: H, Lukkien, Han-
delskade H 339.
Finn a Limbergcr cn Zonen, (Fil.),
Sappemeer, Noorderstraat 80, dames-
en herenkleermakerij en detailhandel
in stoffen. De venn.o.firma is ont-
bonden. De zaak wordt voortgezet
door de nieuwe venn.o.firma: Firma
Limbergcr en Zonen (B.P.) Venn.: W.
K. Limbcrger, H. H. Limberger, L. C.
A. M. Limberger. Hoofdzetel: Gronin
gen, Turfsingel 49.
J. Pronk, Borgercompagnie 155, rij-
wielbedrijf. De zaak is overgedr. aan
de venn.o.firma: J. Pronk en Zoon,
gevestigd te Borgercompagnie 155, die
reeds het smidsbedrijf uitoefende.
H. Venema, Veendam, Ben. Oos-
terdiep 91,. rund-, varkens-, lams- en
paardenslagersbedrijf. De zaak wordt
voortgezet door- de venn.o.firma: >.H.
Venema en Zoon. Venn.: H. Venema
on R. L, Venema.
F. J. Bergman, Hoogezand, Borg-
weg 2;' loodgieters- en waterfittersbe-
drijf, kleinhandel in huish. art., aarr
dewerk, porcelein, byouterieen, ga-
lanerieen en borstelwerken. Bedrijf
uitgebreid met rijwielbedrijf.
H. Geling, Veendam, P. Sneeuwpleln
3, bemiddeling bij koop en verkoop
van onroerende goederen'. E-: H. Ge-^
Ting gehuwd onder H.V.
y- Coop, Boerenleenbank Veendam",
Veendam. De volmacht aan - den - kas-
"sier: H. Broeklander is ingetrokken.
Volm, verleend aan: F. H. v. d. Wijk
(B.P.)
A. F. Bergman, Hoogetand, Nieuwe-
laan 4, koperslagers-, loodgicters-,
zink- en mastiekwerkers- en vzater-
fittcrsbedrijf, Bedrijf uitgebreid met
kleinhandel in serviesgoed.
H, Engels, Zuidbroek, Heiligelaan B
20, schildersf-.edrijf. Bedrijf uitgebreid
met het behangersbedrijf.
Opheffingen,
Radio Petsinger, Sappemeer, Fark-
straat. 24, handel in radio, onderdelen
en reparatie-inr.
Ter inzage gelegde stukken.
Rekening en verantwoording van de
N.V. Houthandel E, en C. Maathuis
te Sappemeer.
ning. Het betrof berichten over de
distributie. van cacao en pindakaas
Wat dit la'atste betreft hebben wij de
onjuistheid van de critiek reeds Irach-
ten te weerleggen.
Met betrekking tot deze kwestie
van het voortdurepd uitstellen van
de aanwijzing. van een bon voor: ca
cao ontienen wij aan een schrijven
van de afd. Voorlichting gericht'aan
genoemd weekblad het volgen de: -
„U r.egt, dat het gegeven motief:;de
vertraagde aflevering, onwaar is, om
dat de diepere oorzaak is een. ver-
schil van mening tussen den Directeur
Generaal van de Prijzen en de Fabri-
iranten."
Hoogstens zou U kunnen zeggen,
dat ons persbericht niet volledig was,
de vertraging van: de aflevering is
toch een vaststaand feit en gezien in
het verband distributieleiding-consu"
ment, het enige belangrijke. De be-
sprekingep over de prijs gaan andere
partijen aan, dan. de directe leiding
der voedselvoorziening en de - voor
lichting daarover ligt niet op haar
lerrcin.
POSTZEGELS VAN CURASAO EN
SURINAME,
Een aantal postwaarden van Cura-
gao en Suriname is aan tie varzame-
laarsloketten der postkantoren ver_
krijgbaar. Het koersveschil tussen Cu-
ragaose en Surinaamse Gulden ener
zijds en Nederlandse Gulden ander
zijds maakt het noodzakelijk de nomi-
nale prijs met 40 °/o te verhogen.
AMERIKAANS LEGERVLIEGTUIG
IN ZEEGESTOKT.
Bij Japan is een Amerikaans leger-
vliegtuig, waarin zich 23 militaireii
bevonden, in zee gestort. Alie inzit-
tenden vonden de dood in de golven.
verrichten van plantagewerk, Toen de
Chinezen er eenmaal tvaren gingen: zij
zich meer en meer toeleggen op de
handel. Men ging toen Brits-Indlers
importeren voor het plantagewerk, en
ten slotte had de immlgratie van Ja-
vanen plaats die onder,-. de penale
sanctie deplantage-arbeid moesten
verrichten. In 1920 werd deze ge-
awongen immigratie, onder de penaie
sanctie, opgeheven en :maakte plaats
voor een „vrije" immigratie;
Onder de Surinamers heerst een
grote liefde jegens ons Komngshuis/ -
De bescherming welke de Joden in
Suriname genoten en de afschaffing -
van de slavernij onder Koning- Wil-r
lem III hebben deze liefdei geslimu-
leerd.
Daarna gaf spr. een; overzidit van
de cultures. Men begon-met. de aan-
plantvan sulker. Doch toen dit niet
voldoende opleverde, .begon men im
1850 'met de verbouw van cacao,
maar omstreeks- 1900 -.maakte de
#Crullbbtziekte" een einde aan de
ckcao-aarfplantingen.': '.->Men - probeerde.;
het toen met ..Bacover cultuur" maar;
ook hiermede hadden de onderne-
rnersgeen succes. De „panamaziekte"_
tastte de p'lanten'aan en ha nog een,
volgende mislukte poging thans
met - rubber ging Suriname zich -
specialiserenr op koffie en rijst.-Tij-
dens de oorlug'. moest de export van
rijst -gestaakt worden. .De: mannen,'
werden opgeroepen voor de militaire.
dienst er waren nlct genoegplan-
tage arbeiders en er moest rijst.
en suiker worden ingevoerd.-Thans is
de rijstverbouw weer voldoende voor
het binnenlands verbruik en er. is
zelfs eenldein overschot voor de
export -
Suriname heeft geen rijkssubsidie
meer,- maar het welvaartsplan, waar-
voor de regering 8.000.000 hcef.t. uit-
getokken, houdt de gemoederen in
Suriname ernstig bezig. Wat-is de-be-'
doeling van de regering? Zal zij ten
aanzien van het welvaartsplan de
Surinamers vrij laten, en zich slefhts
beperken. tot het aangeven- van de
'noofdlijnen, of zal zij zich met-" de
detailpunten- bemoeien?
Over het Koutprobleem in Suriname
vertelde de heer Simons,' dat de groot-
ste beietselen van eeneffectieve ex-
ploitatie, de onzekerheid ,'omtrent de
productie .is. Om deze onzekerheid, te
illustreren 'releveerde hij hoe de v/a-
tertoren te Paramaribo op uit Nederl.
gelmport. palen -"staot, omdat geen
enkele Surinaamse zagerij de zeker-
heid' kon geven, het benodigde hout
od' tiid te leveren.
