te ill waarin opgenomen OOST GOORECHT VAN 1871 EN HET N1EUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888 Voorentegenstandersvan deOntwerp- Overeenkomst laten hun stem horen Een 65-jarig Huwelijksfeest. FJODOR H. DOSTOJEWSKY. TeleurstelSing. WOENSDAG 4 Dec. 1946 No. 36 VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN NOORD- EN ZUIDBROEK MUNTENDAM VEENDAM EN OMGEViNG DE MENING VAN EEN VOORSTANDER. TEGENSTANDERS AAN HET WOORD. KERKELUK- EN GEESTELIJK LEVEN. DOOD TENGEVOLGE VAN SCHUIK OVERLEG MET DE COMMISSIE-GENERAAL. KERST- EN NIEUWJAARS- GRATIFICAT1ES 1946-1947 WAT DE ROKERS WACHT W 1947! KUNST. ST. NICOLAAS VERHAAL GELDIGHE1DSDUUR BRANDSTOFBONNEN _-"* \*i PM X* v •AU-rfuKu ta»jt-*^!^. kkv, a- Eerste Jaargang HET NIEUWSBLAD ABONN.EMENTSPRUS: f 1.25 p. kwartaal. Franco p. post f 1-50 (bij vooruitbetaling). PEIJS DER ADVERTENTIES: 12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als te koop, te huur, gevraagd enz. minim. 75 ct. (bij vooruitbetaling). VERSCHIJNT WOEN3DAGS EN ZATERDAGS. Uitgeefster: Seggers' en Kxemer's Uitgeverszaak „Het Nieuwsblad" C.V. Administratie- en Redaetieadres: Hocfdstraat 6, Hoogezand. Telefoon 139 (b.g.g. 213 of 214). Voor Nedcrland is de on twerp overeenkomst met Indonesia van zo groot belong en van zo grote beteke- nis voor de toekomst, dat zij in het acute stadium waarin zij momen- teel verkeert alle verdcre kwes- ties overvieugelt. Tot nu toe hebben wij ons ervan onthouden het voor en tegen van de overeenkomst te be- lichten; wij hebben ons bepaald tot het weergeven van de feiten. Doch wij achten de kwestie van zo groot belang, dat het ons, opdat ieder zich c-en mening kan vormen, wenselijk voorkomt voor- en tegenstandcrs aan het woord te laten. AHereerst dan de mening van oud-Minisler Prof. Dr. J. H. A. Logemann, ecu warm voorslan- der: „Ik schaam mij» als Nederlander voor de teugelloze lasler, en het snerpend valse pathos, waarmedc veel onbegrip voor wat ginds voor valt, en veel onvermogen den Indone sia als gelijkwaardig mens te beje genen. aan den man wordt gebracht. Ik protestcer als Nederlander met Idem tegen deze zelfbesmeuring, die onze eer in Indonesia en in het bui tenland aantast. Wat de onderhandelingen in Indo nesia zo moeilijk maakt, dat is ten eerste de zee van wantrouwen, die tussen de partijen over en weer be staat. en die helaas beiderzijds ge- rechtvaardigd is; ten tweede het welhaast onverenigbaar zijn van bei- der kernverlangens, de ene 100 °h vrijheid, de ander behoud van staats- ten derde de voorafgegane volkomen gelijkwaardigheid. F.r is in Indonesia een tekort aan abstracte kracht, weike slechts mag worden aangevuld met hulp. en niet met toezicht of ovcrhftersing. Kies cen andere oplossing, en ge zult niets anders vinden, dan de strijd met een natie. die tot bewust- zijn is ontwaakt, en waarbij men al ien tegen zich zj»; vinden. De grote vait van de rcactie in de Indonesise kwestie is. d.at zij niet geleerd heel'l het In- disch Nationalisme ernstig te neracn. Is de facto erkenning van de repu- bliek en daarrnede de positie van Ir. Soekarno zecieiijk onaanvaardbaar? Ik stel slechts het alternatief: is de breuk, op deze grond, met het Indo- n-csche Nationalisme dat de repu- bliek en die persoon nu cenmaai an ders waardeert dan wij zedelijk aanvaardbaar? Maakt de Unie ons Koninkrijk ka- pot? Neen, de unie organen zullen met en voor de Kroon de Unie-ver- antwoordelijkheid dragen. Aanvaarding van het accoord 'oe- lekent de weg open naar een nieuwe constitioncie orde, het betekent een moeilijke weg, vol risico's, maar het is de enige weg, want verwerping betekent geen weg, maar een moeras, waarin Nederlands en Indonesia's! besprekingen voikskracht zullen verzinken". Dr. Feuiileteau de Bruyn, J. Th. Ftirstner, Prof. Mr. Josephus Jitta, Prof. Dr. Koningsbergcr, Mr. W, A. verband; ten aeroe ae voonug^, Pannenborg. Gen. I. H. Reynders, A mislukkingen op de lange weg deri Sphiohnr(>(,n r,pn winkeln besprekingen. Daarom was het on- mogelijk rechtstreeks af te gaan naar een complete oplossing, want hoe meer details, hoe meer mogelijkheden om te struikelen. Het was nodig met betrekking tot de beslissende punten een voor beide zij den aanvaardbare oplossing te vinden, zonder bijwerk. Dat is niet gebeurd en daarom he'eft de CG. terecht deze bijeen- komst betiteld als basis accoord. Het is een pacificatie, die de belofte voor een constitutie in zich houdt. Critiek over vaag'neid en onvolledigheid wordt dus uitgesloten. Aanvaarding betekent eihdeHjk stamen aan de slag voor orde en opbouw. Verwerping bete Kent conflict, chaos, blocdver- gieten. Alleen voor hen, die het restant van een koloniale verhouding wensen te behouden is de constitutie onaan- vaardbaar, want deze betekent dc Th. Schiebergen, Gen. Winkelman en E. J. van Roes Vellinga schrijven: „De Commissie Gen. wil do wijzi- ging van het Koninkrijk in een Ned- Indon. Unie, maar het is geen wijzi- ging maar ontbinding want staatkun- dig, cultureel en economisch zal de rol van elk dor delen. door verbrokkeling tot onmacht gedoemd, goeddeels zijnl uitgespeeld. De belangen van dc Indonesiers zijn er niet mede gediend. want zij zullen onderdrukt worden door de kleinc kasle, die met. Japanse hulp de macht heeft gegrepen. Indie zal aan wanor- de en ondeskundig beheer ten prooi worden. Door het gebrek aan kapi- taal zal de Indischc archipel met zijn bevoiking de speelbal worden der grote mogendheden. De belangen van de Nederlanders zijn er evenmin mede gediend. want onze wclvaart za! een onherstelbare klap krijgen. Allen zullen de tenig- slag ervan ondervinden, want de toe- name van arbcidskrachtcn in het kieine rijk in Europa. gepaard gaande met vermindering van de arbeidsmo- gelijkheid. zal lciden tot een algeme- ne verarming van ons volk. De Comm. Gen. wil dit alles berei- ken door het Ned. volk voor een voldongen feit te stellen, want zij heeft nagelaten volk en parlement van haar doen en laten op de hoogte te hauden, en zij heeft ten slotte ge- tracht een beslising op korte termijn ?.f te dwingen. En ook de Indische bevoiking wordt voor een feit gesteld, want op Java en Sumatra kan door de daar heersende terreur niemand zich een juist beeld vormen van de onder de bevoiking heersende gc- zindheid en haar verlangens. De Comm. Gen. heeft haar be voegdheden overschreden. want krachtens de wet tot installing van de C. G., was deze .slechts; bevoegd te voeren tot nieuwe staatkundige verhoudingen binnen het Koninkrijk. Tenslotte bedenkc men dit: het op- pergezag van H.M. de Kon'ingin als Staatshoofdf zal worden uitgesloten, want het gezag in „dc Repu- .bliek" wordt uitgeoefend door een President", die by herha- ling door zyn woorden en da- den en door zijn stcun aan de Japanners heeft getoond het blonke ras te haten, en de Ne derlanders in het bijzonder". COMITe VAN ADVIES. De Zwingli-Beweging heeft naar aanleiding van haar laatsle vergade- ring een Comite van Advies gevormd bestaande uit Mr. Dr. H. K. Riepma (Edamj. H. Eisma, oud-sy nodclid (Velp), H, A. Labrie, bestuurslid ver- eniging Vrijz. Herv. (Amersfoort). Ds. H. van Lunzen (Odoorn), Ds. J. Vis- ser, schrebai'is.(Winschotcn) en Ds. Van Mullem (Zuidbroeks, deze laalste als adviseur. VAN MULLEM. KKKK EN MILITARISMS. De Kerkeraad en de Synode van Basel zijn van mening. dat beediging van officieren niet in de kerk beiioort te geschieden. De beediging is cen zuiver-militaire gebeurtenis. (Tijd en Tank, 23 November 1946.) VAN MULLEM. „GEMEENTEGEBOUW". Ds. P. van Wijnen te Dronrijp deed een zeer iezenswaardge brochure ver- schijnen over de Nieuwe Koers in de Hervormde Kerk. (Niet in de handel.) VAN MULLEM. Inzendingen voor deze rubiek kun- nen door alio kerkelijke en geestelijke formaties worden ingestuurd bij Ds. Van Mullem, Zuidbroek. Den 11 November van dit jaar was tussen de beruchte misdadigers. Zeer het honderd vijfentwintig jaar g-ele-; groot is de invloed, die dit verblijf den dat te Moskou een mens geboren heeft gchad op z'n latere oeuvre. Im- werd wiens werk men vanuit een' mers. hier gant. hij om met en leert dubbel gezichtspunt kan bezien; op hij kennen de „typen" die z'n latere de eerste plaats zijn de hoo£dperso-j werken zullen bevolken: moorde- nen van Dostojewski's oeuvre een ge-j naars, liederlijke typen, drankzuchtir* POGING TOT ZWARE MISHANDELING. Zckere Klinker, een 23-jarlgc ion geman, was verloofd met de 17-ja rige J. v. d. R. Het meisje had echter de verloving uitgemaakt, en dat stemde Klinker bedroefa, zo oe droefd, dat hij, om zijn geluk terug .te vvinnen, het meisje met een pis- tool bedreigde. En hij heefi gescho- ten ook. Wegens poging tot zware mishan- deling werd hij door dc Amsterdam- se Rechtbank veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf, en dezer dagen stond hij hoger beroep terecht. „Ik wilde haar alleen maar bang maken, het was helemaal mijn bedoe- ling niet haar te treffen, verklaarde de verdaehte. Verder verklaarde hij dat hij door zijn broekxak had gc- schotcn, zonder het te willen, en zon der het pistool te voorschijn te na- len. De getuige deskundige achtte dit onmogelijk en de president van het' Hof, de raadsheren en de procu- reur generaal namen om de beurt het pistool in de hand orn na te gaan, hoe zo'n ding zich in de broekzak ge- draagt. Toen moest verdaehte achter de groene gordijnen, en natuurlijk onder geleide de broek met het ko- gelgat aantrekken. om een onderzoek aan den lijve mC'g'Hijk te maken. Het schot heeff; het meisje met ge- troffen. De procureur sloot zich bij het von- nis van de Rechtbank aan en eiste 1 jaar. RECORD VAN KLM VUEGTUIG. Het vliegtuig ..Arnhem". van de K. L.M. heeft een record non-stopvlucht volbracht op het traject New-York-- Amsterdam. Zaterdagavond om 12 minuten over 7, Amsterdamse tijd, startle de machine van de New Yorkse luchthaven en om 12 minu ten over 7 precies Zondagochtend zette piloot Dill de machine met vracht, post en 23 passagiers op Schiphol neer. In rond 12 uur was de tocht volbracht. trouwe weerspiegeling van z'n eigen gevoelens en sentimenten, van eigen gewaarivording en geconstateerde leiten en karakters uit de concentra- tiekampen, waarin hij zelf enige ja- ren doorbracht. Van de andere kant kan men ze ais zuiver redel beschou- wen, omdat ze maar al te vaak een wecrgave zijn van onze eigen begeer- ten en verlangens. Zijn jonge leven reeds is dat van een eenzelvig iemand, die zich bij niemand aansiuit en als een eenzame, stille natuur door het leven gaat. Na op zeer jeugdige lecftijd zijn moeder verloren te hebben, sluit hij zich nauw aan bij zijn brooder Mi chael, want de vader was niet bij machte althans hij wendde daartoe geen pogingen aan de leegte ont- staan door dat verlies aan te vullen; daarvoor was het karakter van dezen arts te despotisch en te somber. Be- stemd voor het leger gaat Fjodor M. Dostojewsky een officiersopleiding volgen; maar ook hier weer hetzelfde verschijnsel, weinig vrienden, alleen levend in z'n wereld van boeken. De fortuin was hem echter gunstig, want nauwc-lijks publiceert Dosto jewsky in 1845 z'n eerste werk, een novelle ,,Armc Menschen", of hij wordt met 66n siag beroemd, zo zelfs, dat de scherpste toenmalige critieken hem beschouwen als een toekomstig gen, erfelijk belasten, maar ook edele en nobele karakters. En dat geschied- de dus in omstandigheden, waarin hij den mens ontmoet ..ontdaan van alle conventie", zoals er ook in deze oorlog zijn, die hun cultuurvernisje verlorenhebben. Opmerkelijk of natuurlijk? is het, dat Dostojewsky hier, zoals in de conceritratiekampen van de laatste oorlog dikwijls voorkwam beroofd van boeken on elk cultuurverschijn- sel, met als enig overblijfsel het Evangelic, worstelt met het probleem God-mens, van welke strijd zijn hoofdfiguren getuigen. Nauw verband hiermee hangt het schuld-probleem samen „Is alicen de mlsdadiger schul- dig of is hij slechts een der velen, een ongelukkige, die dc daad stelt. welke wij alien in gedachte, dulzend- voudig bedrijven?" Een concentratie van al die vragen, een samentrekken van al die strijd vindt men o.i. in z'n belangrijkste werk ..Gebroeders Razamazow". Hier vindt men alio problemen, die hem gekweld, alio Ci- guren, die hem geboeid hebben. Ontslagen uit het concentraliekamp moest Dostojewsky nog tot 1859 in Siberie blijven. Teruggekeerd naar West-Rusland sticht hij met z'n broer een tijdschrift, maar gekweld door fi- nanciele zorgen, die hij tevergeefs door veel te pubheeren tracht te ont- Toen ambtenaren van de prijsbe heersing een onderzoek instelden bij een textielmagazijn te Tiel, waar zij enige overtredingen hadden gecon- stateerd, en proces-verbaal opmaak- ten tegen den cigenaar, trok deze zich de overtreding vermoedelijk zo erg aan, dat hij in elkander zakte en plotseling overleed. AMEIt 1KAANS OORDEEI. OVER EXFOltT VAN NEDERL. KAAS. Voigens den correspondent van de New York Herald Tribune In den Haag is het zeer twijfelachtig of de V.S. nog ooit grote hoeveelheden l.e- legen Goudse- en Edammer kaas Uii Nedcrland zullen ontvangen. De cor respondent meent, dat de toekomst van Nedcrland als belangrijk export- land van zuivelproducten twijfel achtig is. ..Nederland hoopt in 1947 de zuivelproductie te verdubbelen", zo besluit de correspondent, „doch men ziet de toekomst donker in." PKODUCTIE VAN PHILIPS NADEHT VOOROORLOGS PEIL- De produclie van pliiiips nadcrt het woorooriogs peil en binnen enkele weken hooot men dit zelfs te over- schrijden. In 1947 wil men dc pro- Met een enkel woord vertelden wij reeds iets van het 65-jarig huwclijks- jubileum van 't echtpaar L. Vroom— Scholtens, wonende Borgercompag- niesterstr. 56 te Sappemeer. Dit zeldzaam jubileum is vooral ook merkwaardig omdat de bruidegom slechts 84 jaar is en de bruid 85. Hij, in Sappemeer geboren en getogen. vond in Martenshoek de uitverkorene zijns harten en toen hij haar de trouw zaal binnenieiddc, was hij 18 en zij 19 jaar. Dat zij zo lang samen 's le- vens strijd zouden strijden en lief en leed samen zouden delen, hebben ze toen niet bevroed. Een welverzorgde oude dag is de kroon van het leven, welnu die kroon is hun deel gewor- den en die hebben ze verdiend. Want ze hebben steeds gestreden zolang het dag was. Hem trok de handel aan. Niet alleen in vee, in hoofdzaak scha pen. waarvoor hij zelfs de Hollanase marktcn bezocht, maar vooral in aardaopelen. ..Doezenden rnudden kartoffels heb ik noar Duutsland stuurd aldus de bruidegom en doezenden mudden potetoos naar En- geland. Zo nuimen ze doar de cerap- pels, was de verklarende bijvocging. Bevoorrecht zijn ze ook geweest wat hun gezondheid betreft. „Nooit een dokter had", kon de bruigom zeggen. Toch is ook 's levens leed hun niet voorbijgegaan. Van hun 7 kinderen, alien gehuwd, zijn er nog 5 over. Rijk aan kleinkinderen zijn ze niet: slechts 9. Maar wat hun ook moge zijn ont- nomen, de blijmoecUgheid hebben ze Vermoedelijk zal de minister-pre sident heden definitief zijn stand- punt bepalen t.o.v. de basisovereen- komst, na opnieuw vergaderd te heb ben met de Comm. Generaal. Het eindc van deze week zal het ontwerp-verdrag waarschijnlijk in de Staten-Generaal worden behandeld. behouden. Wanneer ze beginnen te vertellen en verschillende ervaringer. uit de mernorie opdiepen, dan glun- deren de ogen en sehiet telkens op nieuw de iach uit. Zorg over dier.st- personeel hebben ze niet. Een ge~ huv/de dochter, die de helft van hun huis bewoont, een kioeke, werkzame vrouw, zorgt er we!, voor, dat 't Va der en Moeder aan niets ontbreekt. Een bovenmate gezegenUe ouderaon hebben ze en ze weten dit te waar- dereu. Veel sympathie hebben zc op hun bruiloftsfeest ervaren, waar hartetijk- heid en dankbaarheid de grondtoon vormden. Door oakker H. Tepper, Klelnemeer, is voor deze bijzondere gebeurtenis een prachtige taart gebakken. 20 JAAR VOOR tTIRRAADSTER. Later is zij met een Canadees verloofd. Vrijdag eiste de procureur-fiscaal van hot bijzonder gerechtshof te Arn hem, zitting houdende te Zwollo te gen Annige Wanders, een leerling- verpleegster uit Rotterdam, -wegens verraad van verscheidene onder- grondse werkers, van wie er een door haar toedoen werd gefusileerd, 20 jaar gevangenisstraf en ontzetting uit de beide kiesrechten. Het bijzondere van deze zaak was. dat verdaehte zich na de bevrijding met een Canadees heeft verloofd. HIJ KREEG TOCH EEN AUTO! Wij lezen het volgende in de „Nieu- we Damster". Hij liep dagelijks n3ar de Rijksvcr- keersinspectie, de man die zo heel erg am een auto verlegen zat. Lange brie- ven schreef hij, beleefd doch drin- gend. Resultaat: nihil. Daarna zond hij een telegram. Geen antwoord. Toen weer een brief, doch de ver- keersinspectie zweeg in alle talen. Een paar weken later schreef hij nog- maals een brief, liet hem door een fotograaf enkele malen vergroien en bezorgde de brief bij de Verkeersin- spectie. Toen kwam er antwoord. De aan- vrager kreeg een pakketje thuis, waarin het telegram, de brief en een miniatuur speelgoed-autotje gepakt waren. In 'n begeleidend schrijven kreeg de aanvrager de raad het autotje ook maar te laten vergroten. Hij was dan tenmlnste geholpen. genie. In het succes van dit werk, j 1865 naar het vindt Fjodor aanleidmg de ^'htame bu3-tenl'and z-n schuldeisers te ont- loopbaan vaarwel te zeggen, om z)ch waren tot Het College van Rijksbemiddelaars deelt mede, dat het toekennen van Kerst- of Nieuwjaaisgratificaties,. evenals trouwens de toekenning van andere speciale toeslagen of gratifi- caties, niet is toegestaan zonder voor- afgaande toestemming van het co..e- ge. Deze toestemming zal slechts V.n uitzonderingsgevallcn worden \cr- leend. Geen toestemming bdnoeft te wor den gevraagd voor die gratificaties, die in de betrokken onderneming reeds vanaf 1939 of vroegcr met Kerstmis of ter geiegenheid van de jaarswisselir.g plegen te worden uit- gckeerd. aan de litteratuur te wijden. Veel geiegenheid krijgt hij daartoe niet, %vant reeds spoedig wordt hij be- schuidigd van revolutionnaire agita- tie gearresteerd en ter dood ver oordeeld, welk vonnis op het laatste ogenblik veranderd wordt in vier ja- ren dwangafbeid. door te bengen in een strafkamp in Seberiii, waar hij, politiek ..misdadiger", verkeren moet .1881 het jaar van z'n dood de rustigse van z'n leven. Dostojewsky, die ,,lo£hymnen wist aan te heffen op de mystieke dtepten van de Slavische ziel", behoort tot die grote begenadigde kunstenaars, die er in slogen hun ervaringen o;n te zetten, te kristalliseren tot een gp>- te k'unst. ductie opvoeren tot 127 Van do productie is 29 °/o voor bin nenlands verbruik en 71 °/o voor de export. Philips exporteert thans voor ca. 100 millioen per jaar, dat is 15 °/o van onze totaie export. (Weekber. v. d. ^tobaver.) EEN DU1TSER SPREEKT. Dr. Schumacher, voorz. van de Duitse Sociaal-Democratische partij, heeft te Cambridge gesproken oyer de toekomst van Duitsland. Indien de Westerso bezettingsmogendheden ergens om te laken waren, zo meen- de hij, dan was het om het feit, dat zij Duitsland binnen kwamen, zonder dat zij wisten hoe zij de Duitsers wilden hervunnen. De Duitse jeugd is vol hoop en vol argwaan; zij vreest door de democratic te zullen worden bedrogen, zoals zij eens door Hitler bedrogen is. De Britsc z6ne noemde Schumacher ..een zone vol goedc be- doelingen, die niet in werkelijkheid zijn omgezet''. Hij is van mening dat het gevaar voor nationaal-sociaiisme blijft bestaan, zolang het groot-kapi- taal in staat is financiiile macht in politieke- om te zc-ttem Ranisoenverhoging. Door de regering is besloten de tabaksrantsoenen in 1947 te verhogen De verhoging zal geleidelijk geschie den, waarmede vermoedelijk een be gin zal worden gemaakt in het eerste kwartaal, Bovendien zal getracht worden de voorziening zoveel mogelijk te doen geschieden in de door het publiek gewenste producten. DEMONSTRATIE VOOR 10 LOONS VERHOGING. Zaterdag organisec-rdc dc E.V.C, te Amsterdam een demonstratie voor 10 »/o loonsverhoging en prijsverla- ging en tegen de duurte Er werd cen desbetreflende motie opgesteld, die ter kennis werd ge bracht van de .ministers Becl en Drees en van de gehelc Nederlandse Pers. SPOORWEGONGELUK TE GOUDA Zaterdagavond is te Gouda een spoorwegongeluk gebeurd, dat geen slachtolfers heeft geeist, maar wcl materiele schade heeft veroorzaakt. Tegen de avond arriveren te Gouda steeds twee treinen: de eerste uit Rotterdam en de tweede uit Den Haag. De treinen worden dan te Gou da aan elkaar gekoppeld, en rijaen vervolgens door naar Utrecht. Aange- zien de trein uit Rotterdam eerst ar- rivecrt, moet die uit den Haag daar achter blijven staan. Daar vermoedelijk treinpersoncei de remkraan tussen locomotief en pakwagen had gcsloten, kon de ma chinist van de trein uit den Haag niet foramen. Voor hem stond de trein uu Rotterdam. Gelukkig lag de wissel achter de Rotterdamse trein omge- steld naar een meer links gelegen spoor, zodat de trein met vrij grote snelhei'd langs de stilstaande reed. Zo scheen alles nog goed te zullen aflo- peri, - maar helaas was dc volgende wisel vveer naar rechts gericht, waar- door de locomotief uit den Haag te gen de flank reed van de Rotterdam se locomotief. Do eerste kantel- GOEDE MUZIEK VOOR DE JEUGD IN DE ZAAL VAN HOTEL PABER- Maandagmiddag is in de schouw- burgzaal van hotel Faber het eerste gegeven van een viertal eoncerten, welke speciaal besternd zijn voor de muzikale oplciding van de leerlingen van de R.H.B.S. te Sappemeer en van de G.H.B.S, to Hoogezand, en waarbij tot uiting zal komen welke rol de componisten Beethoven, Mo zart en Haydn gespeeld hebben in muzlekwereld, Het concert werd toegelicht door den heer '-an het Hoff, tweede diri- gent van de Groningse Orkest Vcr- eniging. Spr. wees op het verschil tussen de oude eenstemmige muziek en de meerstemmige welke in do mid- deleeuwen tot onlwikkeung is gcKo- men, en bij welks ontwikkeling voor al de Vlaniingen een grote rol hebben gespeeld. In de tijd van de Renaissance richt- te men zich weer sterk naar de ouden. en dat was ook liet geval in de mu ziek, er ontstond een reactie tegen de meerstemmigheid. (Bio meersiem- migheid wordt dczelfde melodie door de verschiiicniic musici gespeeld, doc.h niet gelsjktijdlg). Toen kwam Joh. Sebasllaon Bach, die beide stijlen beheors! Daarna speelde het strijkkwartet enige melo- dieen, waarbij duidelijk ten gehore werd gebracht hoe de melodic ach-_ tereenvolgens door de musici werd gespeeld, maar hoe dit sis geheel sa- menklinkend, moeilijk te horen was. Allerecrst werd door twee violisten de en verwoestte in de val een deri een canon gespeeld, en daarna door bomen van de spoorwegovergang. het gehele kwartet een fuga van J. Geen der leden van het personeer werd gewond. De treinen ondervonden vertroging. Gerrit slenterde door dc stad. Een koude Noordoosten wind snerple door de straten en drong door zijn versleten kleren. Verkleumd liep hij verder, de kraag van zijn jas in de hoogte, zijn handen in zijn broekzak- ken. Waar moest hij heen? Vanavond zouden andere kinderen van zijn leeftijd thuis zijn, en dan stuurde St. Nicolaas geschenken, of hij kwam zelf en zijn zwarte knecht om lck- kcrs te brengen en nog een heleboel andere cadeaux. Hij kon ook naar huis gaan, naar de steeg, de donkere stijle trappen op naar het tries te ka- mertje. Moeder zou waarschijnlijk al naar bed zijn, moe van het werken. Wat moest hij thuis doen, in het don ker en in de kou. St. Nicolaas kwam toch niet, die komt niet bij arme mensen, zoals wij, had moeder gc- zegd. Leefde Vader nu nog maar. Toen Vader er nog was, was alles heel anders. Toen was er licht en warmte en lekkcr eten, toen was moeder altijd vrolijk, en nude kinderen op school scholden hem uit omdat zijn kleren oud en versleten waren. Als hij ook eens in de auto geweest was toen het ongeluk met Vader gebeurde, en moeder ook, dan waren ze nu nog met hun drieen, hij schrok van zijn eigen gedachten, Als hij maar eerst groot was, dan zou hij werken voor moeder, dan zou die weer gaan lachen en vrolijk zijn, net als vroegcr. Onwillekeurig stond de jongen stil voor een bakkerswinkel. De deur stond open, en een wce-zoete lucht drong naar buiten. O, wat had hij een honger. Zou hij naar binnen gaan en som een stuk brood vragen? Nee, de bakkcr zou het hern toch niet geven. Mlsschien zou hij hem wel uttsehelden, of kwaad worden en hem de deur uilgooien. Hij liep nog een eind voort. De meeste winkels hadden de lichten reeds gedoofd, om dat de winkelicrs zelf het St. Nico- laasfeest wilden vieren. Slechts hier en daar wierp een brandendc etala- geverlichting cen lichtvlek op het grauwe asphalt. Riliend stond Gerrit even stil. Waar nu heen? Kijk daar was cen speeigoedwinkel: wat een mooie din- gen had St. Nicolaas daar neergezat: treinen en poppen en blokkendozen, ja wat al niet. Waarom zou St, Nico laas niet bij arme kinderen komen. Rijke kinderen konden kopen wat ze maar wilden, en arme kinderen, zoala hij, die konden niets kopen, en St. Nicolaas gaf ze evenmin iets. Hij drukte zijn neus tegen de koude winkelruit om al het moois beter te kunnen zien. Wat moest het heerlijk zijn als je zo een prachtige trein had. met rails en een station, wat zou jc daar fijn mec kunnen spc- len. Als St. Nicolaas nu toch eens kwamJa hij moest maar naar huis gaan, misschien zat St. Nicolaas nu op hem te wachtcn, met Zwarte Piet, die een trein bij zich had. En als St. Nicolaas er niet was dan zou hij naar bed gaan, om warm te wor den. Misschien kwam dc Blsschop dan nog vannacht op het dak en brocht wat lekkers, van die lekkere suikerbeestjes! Plotseling werd een hand op zijn schouder gelegd ,.St. Nicolaas" schoot door zijn brein. Met een ruk draaide hij zich om: het was juffrouw van Meeuwen, .waar moeder Dinsdags- en Vrijdagsmorgens werkte. „Kom mee Gerrit, Ik heb een pakje voor je moeder, dat heeft St. Nicolaas ge bracht'". Ze nam hem mee naar huis, en gaf hem een pakje. een doos in wit pa pier verpakt en een touwtje erom- heen, en hij kreeg ook een boterham met jam d'r op. Vijf minuten later stond hij S. Bach. Het volgend nummor was cen kwartet van W. A. Mozart, waar in het fijne, harmonieuze In de mu ziek van dezen componist, dat altijd boeit, en dat gemaakt heeft, dat hij vele bewonderaars telt onder mensen die in het algemcen klassieko muziek niet op prijs stellen, sterk tot uiting kwam. Het concert werd besloten met twee delen uit een kwartet van den Tsje- chischo componist Anton Dvorak. Alle nummers werden op uitsiekende wijze uitgevoerd, en de jeugd heeft hier wcrkelijk kunnen genieten van goeda muziek, De toelichting zal er zeker toe hebben bljgedragen de be- wondering voor ware muzikale kunst aan te wakkeren bij het opgroeiend gesiacht. Binnenkort zal een tweede uitvoering plaats vinden, en wij zeg- weer buiten en rende naar huis. Een pakje van St. Nicolaas! wat zou erin zttten? Een trein? nee dat kon niet, die kcai gen gaarne tot de musici: tot de vot er niet in Of een banketletter dan! Haastig klom hij de dulstere stijle trappen op. Zou hij het zelf open- maken, of moeder roepen? Het was toch eigenlijk voor moeder besternd had juffrouw van Meeuwen gezegd- Het pakje werd opengemaakt Ger rit stond er vlak bij. Er kwam een zomerjurk uit voor moeder, een zakje met bruine bonen en een paar kousen voor hem zelf. Geen speelgoed, geen lekkernijen Gerrit ging naar bed, gedesillusio- neerd. Steeds moest hij met zijn hand langs zijn ogen vegen. Maar mis schien zou St Nicolaas vannacht nog op het dak komenmet die ge dachten sliep hij in. gende keer. H. B. De volgende brands to ffenbonnen blijven geldig tot dc daarachter ver- melde data: 63 B.V. (2 eenh.) 31 December '46. 60 B.V. (3 eenh.) 31 Januari '47. 61 B.V. (3 eenh.) 28 Februari '47. Bra ndstoffenh andelaren kunnen deze bonnen rcsp, tot IX Januari, 8 Febru ari en 8 Maart 1947 inleveren bij dc plaatselijke distributledienst Perlode-bannen le t/m 9e pitnode van de kaarten WA en WB 60A blij ven tot nader order geldig.

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


Het Nieuwsblad nl | 1946 | | pagina 1