Aan de vooravond van beiangrijke gebeurtenissen,
Kort Wijdingswoord
Wat geeft d e Rad io?
Ontevredenheid
WEST EUROPA HERADEMT DOOI!
Het grote probleem der kleine Boeren.
Het Joods
Nationaal Fonds
Tweede Jaargang
ZATERDAG 11 Jan. 1947
No." 3
VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN - NOORD- EN ZUIDBROEK - MUNTENDAM - VEENDAM EN OMGEVING
WAARIN OPGENOMEN OOST GOORECHT VAN 1871 en het NtEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888
JAMES BYRNES NEEMT ONTSLAG een schoorsteen stortte in.
Hand. 25:15. De broe-
ders, die ons gehoord
hadden, kwamen ons dan
tegemoet.
Programma van de R.O.N.
over de resultaten
van Delfzijl's haven
Dooi: een zucht van verlichting gaat door
West Europa, want in het na-oorlogse
Europa zijn verschillende landen nog niet
in staat een période van strenge vorst
te doorstaan.
HET NIEUWSBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
f 1.25 p. kwartaal. Franco p. post f 1-60
(bij vooruitbetaling).
PR1JS DER ADVERXENTIES
12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. minlm.
75 et. (bij vooruitbetal-ing).
VERSCHIJNT
WOENSDAGS EN ZATERDAGS.
Uitgeefster:
Seggers' en Kremer's Uitgeverszaak
„Het Nieuwsblad" C.V.
Administratie- en Redactieadres:
Hoofdstraat 6, Hoogezand.
Telefoon 13» (b.g.g. 213 of 214).
i In een fabriekswoning van de Zui-
Wij staan aan de vooravond van
beiangrijke gebeurtenissen. In Frank-
rijk zal op 16 dezer een président ge^ wereld zien wij
kozen moetenai £che nhnderheichf voortdurend toenemen. Is dat eenj îendë puin gedood, haar 2usje brak
Amerika, Rusland en Engeland.j
Als schuldeiser van bijna de gehele.
velfabriek „Neerlandia" te Stompeto-
ren zat Maandagavond 'n groep mensen
om de kachel. Plotseling stortte de
schoorsteen, die schuin door de zolde-
ring naar het dak loopt, in. Een 15-
10.000 K.G. CACAOPOEDER
VERLOREN GEGAAN.
Amerika's macht jarig meisje werd door het neerval-
Woensdag heeft in houten fabrieks-
gebouwen te Westzaan een ernstige
brand gewoed. Om half acht werd de
brandweer gealarmeerd voor een uit-
slaande brand bij Molenaar en Co's
Blum, een
regering zal dan plaats moeten ma
ken voor een andere, die op 'n par
DUITSLAND KRIJGT AMERIKAANS
GRAAN.
Het Amerikaanse ministerie van
i oorlog heeft plannen ontworpen om
gedurende de gehele winter een on-
onderbroken toevoer van Amerikaans
graan naar Duitsland te verzekeren.
^meelfabrieken. Daar hier de fa-1 In Januari zullen 29 schePen met
waarborg voor de vrede? Truman is|
Il hiervan ovetuigd, want in zijn jaar-|
lijks rapport over de huidige toe-
een been. De overige
kregen lichte kwetsuren.
aanwezigen
lementaire meerderheid steunt, zodat [nT Verënigde Staten zeg hij
een krachtig beleid mogelijk zal zijn.j Jand ^t de machf ^n de v l een
De moeilijkheden in Franknjk zim moe( voorkomen.
groot. Commumsten en de M.R. I De toenemende macht van Amerika
beide grootste partijen ®taan kunnen wy zien jn de verhouding
trouwend tegenover elkander de bin- Engeland Steeds vaster wordt het
nenlandse onrust, die^zwakte naa Britge ri;jk naar Amerika toegetrok-
binnen en naar buiten betekent blijft, t7it c+ p^n fînan-
zich handhaven. Toch is Frankrijks,
toestand niet zo ernstig als die van,
Italië, waar een steeds toenemende
onrust valt te constateren mis-l
schien zal het vredesverdrag, dat 10
Februari zal worden getekend hier
enige rust brengen of Griekenland,
waar in verschillende delen van het
land burgeroorlog heerst. Het lot van
Griekenland is hard. In de oorlog
heeft het zijn krachten gegeven aan
de geallieerde zaak; het werd door de
Duitsers bezet en leeggeplunderd. En
inplaats dat het zich nu kan herstel-
len om straks zijn plaats weer in te
nemen tussen de Europese-, en in het
bijzonder de Balkan-mogendheden,
wordt het verscheurd door binnen-
landse onlusten, die de wederopbouw
REEDS 17 MENSEN DOOD-
GEVROREN TE HAMBURG.
briek is gevestigd in een houten ge-
bouw, en omdat de brand door een
felle Oostenwind werd aangewakkerd,
stond de brandweer voor een zware
taak.
Na een uur was dan ook het gehele
waren
Een korte, zakelijke mededeling uit
'maand "bëdroegên"deze cijfers een soort reisbeschrijving. Maar denkt
ken. Engeland zit vast in een finan-
cieel-economische omarming, waaruit
het zich heel moeilijk kan losscheu-
ren. Wel worden daartoe pogingen
aangewend, want het socialistisch En
geland wil de roi van bemiddelaar
spelen tussen het kapitalistische Ame
rika en het communistische Rusland.
Zo heeft veldmaarschalk Montgomery
een bezoek gebracht aan Moskou, en
is daar op zeer voorkomende wijze
ontvangen. Of Montgomery in Rus
land militaire besprekingen heeft ge-
voerd en zo ja, wat de resultaten
zijn, zullen wij later vernemen.
Byrnes afgetreden.
Uit Amerika komt onverwacht het
bericht van het aftreden van den
minister van Buitenlandse Zaken Ja-
Woensdagavond is door den voor-i gebouw verwoest, en waren alleen
zitter van de Hamburgse Brandstof-| nog maar de stenen fundamenten in-
fencommissie bekend gemaakt, dat in tact. Op de bovenverdieping van het
Hamburg reeds 17 mensen zijndood-j gebouw lagen 10.000 kg. cacao van
gevroren, terwijl 41 ernstige gevallen Wessanen's Koninklijke Fabrieken op-
zijn geconstateerd van het bevriezen geslagen, welke daar verpakt moesten
van lichaamsdelen. worden, doch geheel verloren is ge-
ten enemale onmogelijk maken. Bij j mes Byrnes. De benoéming van zijn
een stemming heeft de meerderheid opvolgeri generaal Marshall is giste-
J» Prn/iU iii rtûor\rAlron -i
ren door den président aan de senaat
ter ratificatie voorgelegd.
Marshall heeft een militaire loop-
i baan achter zich. In beide wereld-
een roi gespeeld.
was hij Truman's
van de Grieken zich uitgesproken
voor het herstel der monarchie, de
Koning is teruggekeerd, mâar demin-
derheid heeft zich niet neergelegd
bij haar nederlaag. Zij noemt hethui- oorlogen"heeft hij
dige regiem fascistisch en is thans in De ,aatste tijd
voile opstand. Ook een Britse parle- Specjaie afgevaardigde in China
mentaire commissie, waarin de drie Men verwacht, dat geen wijziging
partijen vertegenwoordigd zijn, en za, komen in de politiek van de Ver-
welke Griekenland heeft bezocht, enjgde staten ten opzichte van de
schijnt tôt de slotsom gekomen .e. Sovjet Unie,
zijn dat de démocratie in dat land
wel wat te wensen overlaat, en zij
heeft een uit zeven punten bestaand
rapport gepubliceerd, waarin ingrij-
pen in Griekenland wordt voorgesteld.
De commissie wil de démocratie her-
stelien, nieuwe verkiezingen uit-
schrijven, en een regering samenstel-
len waarin aile partijen misschien
met uitzondering van uiterst links
zullen zijn vertegenwoordigd. Verder
stelt de commissie voor de Britse
troepen uit Griekenland terug e
trekken.
Het tweede beiangrijke feit, dat
gaat gebeuren wordt gevormd door
de besprekingen over het verdrag met
Duitsland, die gaan beginnen. Men
moet niet verwachten, dat over dit
vraagstuk direct overeenstemming zal
worden bereikt, want reeds nu open-
baren zich verschillende meningen.
Engeland en Amerika ondervinden
thans wat een gedecentraliseerd Duits
land betekent. Zij moeten millioenen
uitgeven voor de import van het al-
lernoodzakelijkste om de bevolking
in leven te houden, millioenen die,
wat Engeland betreft beter ten eigen
bate uitgegeven hadden kunnen wor
den, want in Engeland is nog geen
overvloed van ailes. Deze landen weri-
een Duitsland, dat zichzelf be-
druipen kan, met een centraal be-
stuur. Rusland staat daar niet geheel
afwijzend tegenover, maar het zou
gaarne zien, dat Berlijn zich op Mos
kou oriënteerde. Met Frankrijk is de
zaak geheel anders. Dat land is reeds
enige malen het slachtoffer gewor-
den van het Duitse militairisme. Zijn
bevolking is slechts 2/3 van de Duit
se, en het wil voorkomen, dat Duits
land opnieuw een roi van betekenis
in de Europese politiek zal gaan spe
len, daarom is het tegen een gecen-
traliseerd Duitsland. In tegenstelling
met Engeland en Amerika is Frank
rijk ook te vinden voor annexatie van
Duitse gebieden door andere landen.
Zelf wil het niet alleen het Saarge-
bied, maar ook het Rijnland annexe
rez en het staat ook welwillend te
genover de Nederlandse grenscorrec-
ties en de gebiedsuitbreiding, die Bel-
gië en Luxemburg wensen.
CHAUFFEURSSTAKING
TE LONDEN.
In Londen is een staking uitgebro-
ken onder de vrachtauto-chauffeurs.
Vijfduizend personen zijn hierbij be-
trokken. De stakers hebben een be-
roep gedaan op de kolenslepers te Li-
verpool, Leeds en Newcastle en op
de Londense havenarbeiders om een
solidariteitsactie.
De chauffeurs eisen hogere lonen,
een 44-urige werkweek, regeling in-
zake betaling van overwerk en twee
weken betaalde vacantie. Daar deze
eisen reeds 9 maanden in behandeling
zijn, zijn de chauffeurs thans tôt sta
king overgegaan, tengevolge waarvan
de voedselvoorziening in verschillen
de plaatsen in gevaar komt.
NIEUW GENEESMIDDEL
TEGEN MALARIA.
Paludrine, een nieuw Brits genees-
middel tegen malaria heeft bij toe-
passing in de staat Victoria (Austrar
lië) in ruim 99 van de 3172 be-
handelde gevallen genezing gebracht.
Ook in andere staten zijn gunstige
resultaten bereikt.
ERNSTIGE BRAND TE ALKMAAR.
In een winkel met woonhuis te
Alkmaar brak Woensdag brand uit.
De brandweer was spoedig ter plaat-
ge aanwezig, maar toen stond het
gehele huis reeds in lichter laaie. De
gehele inventaris, alsmede de inboe-
del gingen verloren. De bewoners,
een gezin met drie kinderen, konden
zich ternauwernood in veiligheid
stellen.
De brandweer wist de brand tôt
één huis te beperken.
Zondag 12 Januari.
18.15 Programma van Friese liederen.
18.40 Sportuitslagen.
18.45 Sport van vandaag.
19.Sluiting.
Maandag 13 Januari:
18.15 De Stem van het Noorden.
18.35 Roelof Stalknecht-quintet.
18.45 Sportpraatje.
19.Roelof Stalknecht-quintet.
19.15 Stimmen ut it Heitelân.
19.25 Gram. muziek.
19.30 Hilversum II.
19.45 De Reinbôge, in rige foarlêzin-
gen ut de Fryske literatuur.
Prof. Dr. J. H. Brouwer lêst foar
ût wurk fan R. P. Sijbesma.
20.Sluiting.
Dinsdag 14 Januari:
18.15 De Stem van het Noorden.
18.35 E. B. van Dulmen: Noordelijke
kunstnijverheid.
18.45 Dr. K. Dijkstra bespreekt en
speelt de Goldberg-variaties vàn
J. S. Bach (II).
19.15 Drents kwartier. J. Bakker, di
recteur V-V.V. te Assen: ,.Be-
dreigd natuurschoon".
19.30 Sluiting.
Woensdag 15 Januari:
18.15 De Stem van het Noorden.
18.35 R.O.N.-sextet o.l.v. Louis Drenth
19.„Op het Land". Uitzending, ver-
zorgd door het Ministerie van
Landbouw, Visserij en Voedsel-
RAZZIA TE MAKASSAR.
Plotseling werd Dinsdag de voor-
stelling van een bioscoop in Makas-
sar door politie en militairen stopge-
zet, en een onderzoek ingesteld naar
langgezochte misdadigers.
Een aantal verdachte personen werd
aangehouden. Een gearresteerde werd
bij zijn poging om door het bewa-
kings-cordon heen te breken om te
vluchten, aangeschoten.
Wanneer men de resultaten, die de
Nederlandse havens in 1946 hebben
geboekt bekijkt, constateert men, dat
Delfzijl, evenals andere havens, op
een bevredigende gang van zaken kan
terugzien. En toch zijn de Delfzijlsters
niet geheel tevreden. Zij hebben de
idee, dat hun haven wordt achteruit
gezet ten koste van andere. Er zou
Amerikaans hout in Nederland geim-
porteerd worden, bestemd voor ons
gewest. De Delfzijlsters hadden na-
tuurlijk gaarne gezien, dat de ladin-
gen in hun haven ontscheept zouden
zijn. En zij hebben hun best gedaan
om dat voor elkaar te krijgen, echter
tevergeefs.
In Februari werd in de Haven van
Delfzijl een lading Amerikaanse ko-
len, bestemd voor het Noorden, ge-
lost. En iedereen was tevreden over
het resultaat. De Delfzijlsters natuur-
lijk in de eerste plaats, maar ook het
Rijkskolenbureau en andere autori-
teiten, en men erkende de economi-
sche betekenis van rechtstreekse aan-
voer naar Delfzijl van goederen be
stemd voor het Noorden. Maar deson-
danks zijn nooit meer kolen recht-
streeks naar Delfzijl gebracht. De
voor ons gewest bestemde kolen wer-
den naar Amsterdam gebracht en
daar overgeladen op binnenvaartuigen
en per trein doorgezonden.
Nog een grief van de Delfzijlsters:
Voor de oorlog werd in hun haven
veel Chilisalpeter ontscheept. Betrek-
kelijk grote ladingen (plm. 9000 ton)
arriveerden rechtstreeks uit Chili te
Delfzijl. Maar na de oorlog is ailes
op de grote havens in het Westen ge-
concentreerd. Wellicht is de oorzaak
het vrachtverschil. Vroeger was het
vrachtverschil tussen de Nederlnadse
havens voor over de Oceaan aange-
voerde goedeen zeer gering; thans
wordt echter het vrachtverschil zo
hoog opgevoerd, dat het voordeel van
het rechtstreeks naar Delfzijl zenden
van voor het Noorden bestemde goe
deren bijkans verloren gaat.
Delfzijl heeft nog meer verliezen
te boeken. De General Steam Navi-
gaan. Verder lag er een partij papier,
welke wel is waar niet geheel is ver-
brand, maar voor zover ze niet door
195.000 ton graan vertrekken. De vo-
rige
243.160 ton graan en 25.969 tonbloem.
In verband met de economische
eenwording van de Britse en Ameri
kaanse zones, zal de aanvoer voor
beide zones worden gebruikt.
NIEUWE STATIONSGEBOUWEN
IN TWENTE.
Binnenkort zullen de Nederlandse
Spoorwegen het herstel van het
spoorwegstation te Hengelo ter hand
nemen. Er komt een nieuw, modem
ingericht stationsgebouw, een nieuw
U eens in, wat deze betekent.
Iemand wordt onder militaire be-
waking over zee gevoerd, lijdt schip-
breuk, loopt gevaar gedood te wor
den door soldaten, die vrezen, dat de
gevangenen in de verwarring zullen
ontsnappen, overleeft het ailes, na-
dert tenslotte een stad, waar zijn
zaak voor een keizer gebracht zal
worden. Hij heeft gevaren doorstaan
en gaat een onzekere toekomst tege
moet. Maar deze man is gehard in
de strijd met het leven. Hij gaat niet
gebroken en vol vrees naar die stad,
doch met een sterke innerlijke weer-
het viiur werd aangetast, tengevolge perron^ terwijl ookjoederenloods^en ^d. Hij verwacht meer van God,
van waterschade onbruikbaar is ge-
worden.
De totale schade wordt geschat op
50 60.000 gulden.
BUITENMAN BEROOFD
IN AMSTERDAM.
Buit van de dieven teruggevonden.
Een 30-jarige houthandelaar uit de
provincie maakte een reisje naar
Amsterdam. In een restaurant in de
Kalverstraat maakte hij kennis met!
een dame. Deze nam hem mede naar
'n perceel in de Reguliersdwarsstraat
en daar werd de kennismaking op
zeer aangename wijze voortgezet..
Toen kwam echter het minder aange
name, want toen de handelaar weer
buiten was kwam hij tôt de ontdek-
king, dat hij zijn portefeuille inhou-
iende f 1700 kwijt was. Hij deed
hiervan aangifte bij de politie.
Het spoor leidde naar een woning
in de van Ostadestraat. Aanvanke-
lijk vond men daar niets. Later trof
men een stukje zeep aan, dat den
buitenman toebehoorde. Dat beteken-
de, dat men op het goede spoor was.
Inderdaad ontdekte men later in een
nachtkastje de portefeuille. De „aar-
dige" dame, alsmede haar echtgenoot
zijn gearresteerd.
WOONSCHUIT VERBRAND.
In een kapitale woonschuit, waarin
zelfs centrale-verwarming was, is te
Rotterdam brand uitgebroken, waar-
door aan het intérieur schade is toe-
gebracht.
Tengevolge van oververhitting van
de Centrale verwarming, brak de
brand uit, en spoedig sloegen de
vlammen naar buiten. Aanvankelijk
liet het zich aanzien, dat de gehele
schuit een prooi der vlammen zoui
worden. Door krachtig optreden van
de brandweer kon echter 'n deel van
de boot gered worden.
Verloren gingen een gedeelte van
het meubilair, enige kledingstukken
en een kostbaar schilderij.
De eigenaar, de juwelier J. van Zon,
was niet tegen brandschade verzekerd.
douanegebouw
Bovendien zal een grote rijtuigen-
loods worden gebouwd. Er worden
nieuwe verbindingslijnen gelegd met
de lijn naar de Gelderse Achterhoek IV
terwijl tussen Hengelo en Enschede
dan van de mensen.
En dan de mededeling: „de broe-
ders kwamen mij tegemoet." Wat
zo iemand goed gedaan
een groot, nieuw emplacement zal I "I?i® ienaand is Paulus. De stad,
wppipr.j die hij nadert, is Rome. Die hem te
worden aangelegd, met twee waaiers
van 12 lijnen.
gemoet komen, noemt hij zijn broe-
C+-H ders, omdat zij met hem één hemelse
Ook Enschede zal een nieuw stau- J
Vader hebben, de Vader van Jezus
onsgebouw krijgen. De vernieuwing
van de spoorwegen in Twente zal dus
zeer belangrijk zijn.
ONGELUK IN DE VREDESTEIN-
BANDENFABRIEK.
In de Vredestein-Bandenfabriek te
Loosduinen heeft een ernstig onge-
luk plaats gehad.
In de vulcaniseerinrichting sprong
een stalen deksel van een ketel,
waarin een druk heerste van 3 atmos-
pheren. Twee personen werden hier
bij gedood, twee anderen werden zo
ernstig gewond, dat opneming in een
ziekenhuis noodzakelijk was.
In het gebouw werd enige glas-
schade aangericht.
DIRECTEUR MIDDELBARE LAND-
BOUWSCHOOL TE GRONINGEN
spreekt voor de Radio.
Woensdag 15 Januari om 18.45 uur
zal Ir. J. H. Engelhardt, directeur
van de Middelbare Landbouwschool
te Groningen voor de Régionale Om-
roep Noord een causerie houden. Hij
zal spreken over de voorwaarden tôt
toelating tôt de school; verder zal
hij de verschillende takken van het
landbouw-onderwijs nader belichten.
KORSTLOZE- EN SMEERKAAS
DUURDER GEWORDEN.
Met ingang van 6 dezer zijn de prij-
zen van korstloze- en smeerkaas ver-
hoogd. Deze zijn thans per K.G. resp.
oude- en nieuwe prijs:
Volvette korstloze kaas f 1.95 f 2.
40+ korstloze kaas - 1.80 - 1.90
Volvette smeerkaas - 1-80 - 2.
40+ smeerkaas - 1.65 - 1.90
Christus, hun aller Heer.
De tegemoetkomende broeders zijn
voor Paulus een bewijs dat hij vrien-
den heeft in deze grote stad. Ook
zijn zij voor hem een blijde bevesti-
ging van wat hij al wist: Christus
is in Rome. In de broeders komt
Christus hem tegemoet en zegt hem:
vrees niet, ik ben met U.
Weet dan, dat het Uw naaste goed
zal doen, wanneer gij hem tegemoet
komt. 's Levens weg is moeilijk ge-
noeg voor een mens alleen. Gij zelf
hebt behoefte aan vriendelijkheid,
belangstelling en begrepen worden.
Een ander heeft dat ook!
Toch zij Uw innerlijke weerstand
niet uitsluitend afhankelijk van de
houding der mensen tegenover U.
Weet, zoals die reiziger naar Rome
van 19 eeuwen geleden, dat Christus
U tegemoet komt.
Vanuit elk moeilijk punt, waarheen
Uw weg leidt, komt Hij U tegemoet,
die ailes overwonnen heeft.
Vanuit elk leed, waar ge niet bui-
tenom kunt, waar ge door heen moet,
treedt Hij U tegen, Die voor U gele
den heeft. In Hem wordt U de blijde
boodschap gebracht, dat de Vader U
door aile dingen heen draagt naar
zijn eeuwig Koninkrijk.
Hoogezand. J. SCHMIDT.
voorzienmg.
19.'15 Récital door Lies Clemens gation Company en de Scheepvaart-
Schroner, sopraan en Ada van en Steenkolen Mij. zijn na de oorlog
Leeuwen, piano.
19.35 Noordelijke Strijdkrachtenpro-
gramma.
19.50 Lichte Gram.muziek.
20.Sluiting.
Dooi: een zucht van verlichting njet normaal, toch kunnen we wel
gaat door het Westen van ons we- enige vorst verdragen. Onze binnen-
relddeel, want het na-oorlogse Euro- scheepvaart wordt wel is waar lam-
pa is nog met in staat een période
Van strenge vorst te doorstaan. De
warme winden van de Atlantische
depressie hebben het gewonnen van
koude, die van de Russische steppen
niet naar Delfzijl teruggekeerd, doch
hervatten hun diensten vanuit Har-
lingen. Daarentegen wordt een deel| hierheen golf de. De vorstlijn is ver
van de export der strocartonindustrie naar het Oosten teruggedrongen.
over Delfzijl geleid. Al is in ons land de toestand nog
Nu de annexatie vrijwel van de pervlakte goed land hebben ontroofd,
baan is en de emigratie van geen be-j slechts ten dele tôt zijn oude be
tekenis tengevolge van de onmoge-
lijkheid van kapitaaluitvoer, eist het
vraagstuk van de overbevolking van
ons platteland meer dan ooit de aan-
dacht.
Het is algemeen bekend, dat het
platteland naar verhouding een gro-
ter bevolkingsoverschot oplevert dan
de steden. Daardoor ligt het in de lijn
der ontwikkeling, dat de boerderijen
voortdurend kleiner zullen worden,
hoeveel bezwaren men daartegen
ook maakt. Want de oppervlakte van
ons land neemt niet toe, terwijl er
voortdurend meer mensen, dus ook
meer boeren komen. Uitbreiding van
transportbedrijven en industrieën
kunnen die aanwas wel gedeeltelijk
opnemen, maar niemand kan ons waar
maken, dat op deze wijze voldoende
plaats kan worden gevonden voor de
tienduizenden arbeidskrachten, die el
kander op het land verdringen. Indu-
strialisatie kan alleen slagen wan-
de bevolking meer industriële
stemming is teruggekeerd. Men zou
dus zeggen, dat er aile reden is om
de landaanwinning met de grootst
mogelijke kracht voort te zetten en
dus, zo spoedig de werkzaamheden in
de N. O. polder voldoende ver gevor-
derd zijn, te beginnen met de grote
Zuidelijke en de kleinere, maar ook
toch zeer beiangrijke Westelijke pol
der van het IJsselmeer. Het schijnt
echter, dat de regering aarzelt gel-
den daar voor uit te trekken, omdat
de kosten van inpoldering thans bijna
onbetaalbaar hoog zijn. Ook zal men
moeten toegeven, dat de wederopbouw
der verwoeste streken thans het eerst
aan bod komt, maar wij voegen er
onmiddellijk aan toe, dat onze bevol-
kingsgroei eist, dat de landaanwin
ning niet alleen wordt voortgezet,
maar zelfs versneld.
Ook deze polders zullen echter het
bevolkingsvraagstuk ten plattelande
niet oplossen. Niet alleen is daarvoor
de te winnen oppervlakte nog te ge-
prôducten kan kopën en dat is bij de ring, maar bovendien hangt het be-
thans bestaande verarming en bij de staan van onze grote en kleine boe-
huidige belastingdruk slechts tôt zeer
beperkte hoogte mogelijk. Het meren-
deel van deze mensen zal dus op het
land moeten blijven en als dat zo is,
zal het landbouwbedrijf steeds inten-
ren niet in de eerste plaats af van de
oppervlakte land, die elk hunner ter
beschikking heeft, maar veel meer
van de mogelijkheid om de landbouw-
producten te kunnen verkopen. Dit
siever «Sn worden, hëtgeën ge- mag vreemd schijnen op een moment,
paard gaat met verkleining der be- waarop aile beiangrijke levensmidde-
drijven. Wij verliezen niet uit hetoog, len nog streng gerantsoeneerd zij
dat er ook door inpoldering land maar wij zijn er zeker van, dat deze
wordt gewonnen, doch de ervaring toestand niet lang zal duren en dat
leert, dat de aangroei van de opper- hij bovendien onmiddellijk om za
vinb-tp rultuurland veel minder snel slaan in zijn tegendeel. n.l. dat wij
ëaa^ dan de toenëming van de bevol- de grootste moeite zullen hebben om
kingsdichtheid Bovendien gaan er onze agrarische productie te plaat-
ieder jaar duizenden hectaren grond sen. Reeds thans wordt de rantsoe-
verloren door aanleg van wegen en nering gedeeltelijk gehandhâafd. met
kanalen vestiging van fabrieken en[ omdat er met genoeg is, doch omdat
nithr-mrHnp van steden om nog niet men het verbruik kunstmatig wil be-
te sorekeif van de vliegvelden, die ons perken met het doel een gedeelte voor
tydens de oorlog een geweldige op-' export over te houden. Daarmee kun
nen dan in het buitenland machines
en grondstoffen in ruil worden ver-
kregen.
Nu levert het kleinbedrijf juist de
landbouwvoortbrengselen, welke voor
die export kunnen dienen, ni. behalve
zuivel, zaden en pootaardappelen,
groenten, fruit, eieren en varkens. Er
zou dus aile reden zijn om de toene-
ming van het intensieve kleine be-
drijf te bevorderen, indienhet
buitenland in staat was deze produc-
ten ,te kopen. Maar dat is het buiten-
jland niet, tenminste niet tegen lo-
nende prijzen. Ziehier dus in welk
een onoplosbare moeilijkheid ons land
verkeert: sociaal gezien eist de bevol-
kingsgroei toenemend kleinbedrijf,
doch economisch gezien kunnen we
deze toeneming niet toestaan, wegens
de armoede van zowel ons eigen land
als van het buitenland. Deze toe
stand kan en mag niet voortdu-
ren, wil ons land niet in een hope-
loze verarming geraken. Doch er be-
staat gelukkig een oplossing, zij het,
dat deze op het ogenblik nog slechts
een vrome wens is, ni. de terugkeer
van West-Europa tôt arbeid en vrede.
Nederland vormt een onverbrekelijk
geheel met de andere West-Europese
landen, vooral met Duitsland. Komt
dit gebied tôt rust en tôt herstel van
welvaart, dan zal de Nederlandse klei
ne boer een bestaan en een goed be-
staan hebben, zelfs al wordt zijn be-
drijf nog kleiner. Blijft Europa ech
ter een chaos, dan zullen wij daarvan
de gevolgen ondervinden, o.a. in de
vorm van een onoplosbaar boeren-
vraagstuk. Het is dus een levenskwes-
tie voor Nederland om zoveel moge
lijk bij te dragen tôt een herstel van
gezonde economische toestanden, ook
in de gebieden, waaruit de oorlog tôt
ons gekomen is en die ons dus de
thans heersende verwarring en ver
arming hebben veroorzaakt. Willen
wij leven, dan moeten wij vooruit
zien en niet achterom.
gelegd, maar onze treinen blijven rij-
den, ons autoverkeer gaat door. We
kunnen ook onszelf nog verwarmen.
Twaalf rantsoenen kolen per seizoen
is niet veel, maar het kan. We heb
ben zelfs nog lust de ijzers onder te
binden.
Maar kijk eens naar Duitsland.
Daar rijden slechts weinig treinen,
daar is nog bijna geen auto-verkeer.
Ailes is afhankelijk van de binnen-
vaart. De vorstperiode, die achter
ons ligt heeft daar heel wat leed ver
oorzaakt. Ondanks het feit, dat de
dooi vrij spoedig inviel zijn toch reeds
enige tientallen mensen doodgevro-
ren, want kolen voor particulière
doeleinden worden slechts in zeer
geringe mate verstrekt.
Wij hebben ook onze hongerwinter
gehad. Ook in het Westen van ons
land heeft men meegemaakt, wat
honger en koude betekenen, en die
ellende was veroorzaakt door de
Duitsers. Vermoedelijk zullen er dan
ook slechts weinig Nederlanders zijn,
die enig medelijden met de Duitsers
hebben. Maar laat ons niet vergeten,
dat vrouwen en kinderen, grijsaards
en zwakken het eerst als slachtoffers
zullen vallen.
Door de vorst heeft Duitsland nog
meer meegemaakt dan honger en kou
de. Het vervoer van kolen lag stil.
De betrekkelijk geringe voorraden
van de industrie waren spoedig uit-
geput, zodat het ene bedrijf na het
andere het werk moest staken.
In Hamburg en Berlijn lagen aile
grote bedrijven voor 60 tôt 100 °/o
stil.
Het leed is voorbij. De dooi is in-
getreden. Nog liggen de kanalen
dicht, maar indien de dooi aanhoudt,
zal ook dat spoedig tôt het verleden
behoren. Wij hebben gladde straten
gehad, het gaat voorbij, want het
dooit.
Laat ons hopen, dat de laatste
vorstperiode van deze winter voorbij
is, want het is verschrikkelijk als ge
hele volkeren verkommeren. Laat
ons ook denken aan de vele gezin-
nen in ons eigen land, die nog geen
gaaf dak boven het hoofd hebben, en
nog geen glas in de vensters. Als
wij dat doen vetten wij onze schaat-
sen in en bergen ze op, ergens op
zolder
Wat is het werk van het Joods Na
tionaal Fonds, en wat heeft het reeds
bereikt? Miss Cecil Abraham, een Pa-
lestijns meisje heeft hieromtrent het
een en ander verteld.
Er zal nu gewerkt worden aan een
nieuwe kolonie, een heel bijzondere
kolonie, geheel anders dan de 200 die
het Joods Nationaal Fonds nu reeds
heeft. Het zal een dorp worden, dat
bevolkt zal worden met de duizenden
en duizenden Joodse kinderen, die,
overal verspreid, als oorlogswezen in
Europa zijn achtergebleven. Zodra
deze kolonie is opgebouwd zullen met
de meeste spoed 20.000 kinderen, wel
ke thans in vrij ongunstige omstan-
digheden in kampen voor verplaatste
personen moeten leven, naar dit nieu
we dorp worden overgebracht.
Het is het doel van het Joods Na
tionaal Fonds om land aan te kopen
in Palestina en daarop kolonies te
stichten. Daarbij ondervindt men di
versemoeilijkheden, b.v. dat veel
land in handen is van buitenlanders,
die daarvoor zeer hoge prijzen vra-
gen en verder een oude wet, die de
verkoop van land sterk aan banden
legt. Toch bedraagt het bezit van het
J.N.F. reeds 6.7 °/o van de totaal op
pervlakte van Palestina. Deze gron-
den liggen dikwijls in woeste en on-
gezonde streken, zodat het somtijds
nodig is de gebieden eerst malaria-
vrij te maken. Verder is de aanplant
van bomen van belang, in het bijzon
der in streken, waar de bodem uit
een droge steenachtige grondstof be-
staat, die gemakkelijk verstuift. Reeds
zijn 50 bossen aangeplant, die tezamen
40.000.000 bomen bevatten.
Het J.N.F. verricht veel werk voor
de 600.000 Joden die zich thans in Pa
lestina bevinden, het verricht ook
werk om dit aantal mensen uit te
breiden, maar het doet dit niet door
terreur en geweld.
FEEST BIJ DE GEBOORTE
VAN EEN PRINS OF PRINSES.
Met betrekking tôt de a.s. geboorte
van een Prins of Prinses is door de
ministerraad het volgende bepaald:
Indien de geboorte plaats vindt tus
sen 0 en 12 uur zal die dag verder
als nationale feestdag worden be-
schouwd, en zal aan het overheidsper-
soneel, voor zover de dienst dat toe-
laat, onmiddellijk vrijaf gegeven wor
den. Indien de geboorte tussen 12 en
24 uur plaats vindt zal eveneens vrij
af gegeven worden, doch de volgen-
de dag zal dan als nationale feestdag
worden beschouwd.
Indien de nationale feestdag op een
Zondag zou vallen, wordt deze ver-
schoven naar Maandag.
REPATRIëRENDEN MOGEN
SLECHTS 1000 SIGARETTEN
MEENEMEN.
Teneinde zwarte handel zoveel mo
gelijk te bestrijden is bepaald, dat,
repatriërenden niet meer dan 1000
sigaretten in Nederland mogen invoe-
ren.