m
H
ai
MULTATULI STIERF 60 JAAR GELEDEN
W at geeft d e R ad i
Waar zijn de geschoolde» arbeiders
De Wederopbouw van Boerderijen
SPORT-ALLERLEI
DELE
ARTEN
VAN DE BOEKENPLANK.
Programma van de R.O.N.
De hortd, die naar zijn eigen staart hapl
BIJNA DRIE EEUWEN
BORGERCOMPAGNIE
VOORKOMING VAN AFKEURING
VAN MET VIS, EN DERGELIJKE
GEMESTE SLACHTVARKENS.
Vandaag is het juist 60 jaar gele-
den, dat een onsterfelijke figuur in de
Nederlandse letterkunde in bittere
armoede het tijdige met het eeuwige
wisselde, Eduard Douwes Dekker, die
zijn boeken schreef onder de naarn
Multatuli, wat in Nederlands vertaald
betekend: Ik heb veel geleden.
Douwes Dekker heeft veel geleden.
in zijn Indische loopbaan, en op zijn
oude dag. Zijn avonuren heeft hij
vastgelegd in zijn beste werk de ,JVIax
Havelaar", dat tevens een felle aan-
klacht is tegen de onderdrukking van
de Indische bevolking. Het verhaal
van Saïdjah, de Indische jongen, die
beroofd en onderdrukt werd, opstan-
dig werd en gedood, is algemeen be-
kend. Multatuli's werk heeft ertoe
bijgedragen, dat hier te lande de ogen
open gingen, voor wat ginder in
om Dekkers woorden aan te halen
het land dat zich als een gordel van
smaragden om de evenaar slingert, ge-
beurde.
Op 2 Maart 1820 werd Eduard Dou
wes Dekker te Amsterdam geboren.
als zoon van een zeekapitein. Hij
mislukte als gymnasiast en als kan-
toorbediende en trok op 18-jarige leef-
tijd naar Indië, om daar een geheel
nieuwe loopbaan te beginnen, want
Indië bood meer kansen dan het Am
sterdam van 1840.
Hij werd klerk bij de Algemene
Rekenkamer te Batavia, een bij zijn
collega's geziene figuur. Toen kwam
ook de liefde in het spel. Hij trad in
het huwelijk met Carolina Versteeg,
waartoe hij eerst tôt het Katholisis-
me moest overgaan, maar na korte
tijd moest het huwelijk ontbonden
worden. Met een gebroken hart vroeg
hij om overplaatsing naar de buiten-
gewesten en werd contrôleur op Na
tal. Reeds toen heeft Douwes Dekket
pogingen gedaan, het lot van de Indi
sche bevolking te verbeteren, maar
hij ontmoette eer tegenwerking dan
medewerking van zijn superieuren.
In 1843 werd hij wegens een kas-
tekort, dat aan fraude whrd toege-
schreven van zijn functie ontheven.
Een onderzoek toonde aan, dat het te-
kort te wijten was aan ,,slordigheid,
gebrek aan ervaring en onderschat-
ting van de kleine plichten tegenover
de' grote". Hij was brodeloos en
moest zichzelf gedurende 15 maanden
in leven houden.
In 1845 kreeg hij weer een kans op
Java, ontmoette de jonge baronesso
Everdine van Wijnbergen, met wie
hij in 1846 huwde. In 1848 werd hij
secretaris van résident Scherius te
Menado.
Ergernis over het feit, dat hij naar
zijn mening gepasseerd werd bij de
benoeming van een opvolger van
Scherius en gebrek aan medewerking
van de autoriteiten bij het opruimen
van de Augiasstal bij het ambtelijk
aparaat op Ambon, waar hij als assist.
résident was benoemd, brachten zijn
zenuwgestel in een zodgnige toestand,
dat hij met verlof om herstel van ge-
zondheid naar Europa moest, een ver-
lof, dat enige malen moest worden
verlengd. In Mei 1855 keerde hij naar
Indië terug. Zijn verlof had een
drukkende schuldenlast veroorzaakt.
Hij ontmoette den Gouverneur-Ge-
neraal, sprak met hem over het loi
van den inlander, en werd benoemd
tôt assistent-resident van Lebak, waar
de sociale toestanden slecht waren.
Douwes Dekker heeft getracht de
toestand te verbeteren. Maar weer
ontmoette hij tegenwerking door zijn
superieuren. Douwes Dekker deed wat.
hij nodig vcftid, heeft fouten gemaakt,
en werd ontslagen.
In Indië kon hij geen werk meer
vinden. Hij liet vrouw en kind achter
en ging zelf naar Europa om eerner-
stel te zoeken. Hij solliciteerde echter
niet, vroeg geen audiënties aan, maar
zwierf rond door verschillende landen
en genoot van het leven.
Vrouw en kinderen kwamen ook in
Europa aan, en zonder werk leidde de
weg naar armoede. Steeds ijooeilijker
werden de omstandigheden waaronder
hij leefde. Hij leefde van de opbrengst
van zijn uitgegeven werken. Maar
zelf s zijn kamertje in Brussel had hij
op crediet.
Woensdag 19 Februari:
1815 De Stem van het Noorden; o.a.
J. G. Mulder: watersport in het
Noorden.
18.35 R.O.N.-sextet o.l.v. Louis Drenth
19.Landbouwkwartier, verzorgd
door de Stichtingen van de
Landbouw in Groningen, Fries-
land en Drente.
19.15 Cyclus „Moderne Kamermu-
ziek", Ada van Leeuwen speelt
de piano-sonate van Hendrik
Andriessen.
19.35 Noordelijk strijdkrachtenpro-
gramma. Verzoekplatenprogr.
20.Sluiting.
Donderdag 20 Februari:
18.15 De Stem van het Noorden.
18.35 Landbouwactualiteiten.
18.45 Het Groninger Strijkkwartet
speelt kwartet op. 51 no. 2 van
Joh. Brahms.
19.15 Groninger kwartier. Marijke van
der Hout zingt Groninger lied-
jes. begeleiding Peter Mak, pi
ano.
19.30 Sluiting.
Vrijdag 21 Februari:
18.15 De Stem van het Noorden.
18.35 H. Brouwer, viool en G. Frôh-
ling, piano, spelen Sonate in d
kleine terts van Joh. Brahms.
19.— Hilversum II.
19.15 Literair kwartier. Fokke Sierks-
ma bespreekt „De geboorte van
Jan Klaassen" van J. J. Klant.
19.30 Sluiting.
Zaterdag 22 Februari:
18.15 De Stem van het Noorden.
18.35 Gruno's PTT Mannenkoor o.l.v.
Louis Drenth.
19.Drs. Fop I. Brouwer: Merk-
waardige planten in Noord-
Nederland.
19.15 Noordelijk weekoverzicht. y
19.30 Sluiting.
En zo stierf hij in armoede op 19
Februari 1887. Zijn lijk werd te Gotha
verbrand. Twee jeugdige vereerders
uit Middelburg waren de enige Ne-
derlanders, die bij deze plechtigheid
aanwezig waren.
Van zijn werken noemden wij reeds
„Max Havelaar", Van de vele literaire
werken die Multatuli ons naliet noe-
men wij nog slechts een tweetal be-
kenden: ,,Vorstenschool" en een bun-
del getiteld ,,Ideeën".
Als bijzonderheid kunnen wij nog
mededelen, dat een zoon van den
schrijver, de heer P. J. C. E. Douwes
Dekker van 18541930 leraar was aan
de R.H.B.S. te Sappemeer.
TER ÔESPREKING ONTVANGEN
BOEKEN:
„Halfbloed" door Johan Fabricius,
uitgegeven door H. P. Leopolds Uitge-
versmij. N.V. te 's-Gravenhage.
„Land zonder Einder" door Agaath
van Ree, verschenen bij de Uitgevers-
mij. Holland te Amsterdam.
Wij zullen deze boeken in een der
volgende nummers bespreken.
KETTINGHANDEL IN TARWE.
Het wordt verwacht dat de boeren
hun graan uitsluitend aan de beken-
de handelaren leveren.
In Brabant is dat door sommige
boeren niet gedaan, met als gevolg,
dat grote partijen in handen van op-
kopers geraakten, die de partijen
weer doorverkochten, zodat ten slotte
een ongecontroleerde prijs ontstond.
De C.C.D. is hier achter gekomen
en heeft in samenwerking met de
Rijkspolitie een onderzoek ingesteld,
met als gevolg, dat reeds verschillen
de arrestaties konden worden ver-
richt.
Nader wordt gemeld dat het hier
een organisatie betreft, die zich ten
doel stelt de distributiemaatregelen te
ontduiken, en de Nederlandse produc-
ten naar België te smokkelen. Zo zijn
50.000 kg. tarwe over de grens ver-
dwenenf De officiële prijs van tarwe
is 20 et. De eerste koper van de ge-
noemde 50.000 kg. betaalde 40 et., de
laatste 80.
Ook haver, erwten en bonen zijn
naar België gesmokkeld.
Tegen 30 personen is procesverbaal
opgemaakt, 8 zijn in verzekerde be-
waring gesteld. Medeplichtigen waren
voornamelijk mensen uit de gegoede
boerenstand.
NACHT-VLIEGDIENST
BRUSSEL—LONDEN.
Vanaf gisteren is een nacht-vlieg-
dienst tussen Brussel en Londen door
de SABENA geopend. De vliegtuigen
vertrekken om 1 uur uit Brussel, en
landen ongeveer 2 uur later in Lon
den. Om 4.55 uur vangt de terug-
vlucht aan.
In de nacht van Zaterdag op Zon-
dag wordt de dienst niet uitgevoerd.
Het vraagstuk van de wederopbouw hetzelfde erf moeten worden geplaatst
der boerderijen is aanleiding gewof-
den tôt het ontstaan van een discus-
sie over de vraag of iedere boerderij
weer afzonderlijk moet wordep her-
steld in zijn oude vorm, ofwel dat er
centrale en gemeenschappelijke be-
drijfsgebouwen voor een aantal boer
derijen gezamenlijk gesticht mpeten
worden. Het is de architect K. G.
Olsmeijer te Winsum, die dit onder-
werp aangesneden heeft. Hij staat op
het standpunt, dat het onverstandig
zou zijn de oude indeling der boerde
rijen te handhaven, omdat het karak-
ter van het bedrijf verandert. Hij
wijst erop, dat het toenemend ge-
bruik van machines in 4e landbouw,
voor al van de maai-dorsmachine, een
ware revolutie in de landbouw teweeg
brengt. Het kan inderdaad zijn, dat
het gebruik van deze machines zoda-
nig zal toenemen, dat er veel minder
schuurruimte bij de boerderijen no
dig zal zijn, doordat de oogst niet
eerst in de schuren opgeborgen be-
hoeft te worden. Nu heeft de heer
Olsmeijer berekend, dat alleen reeds
de herbouw der in Groningen ver-
woeste boerderijen op f 22% millioen
zou komen, tetwijl er nog f 7% mil
lioen nodig zou zijn voor het herstel
der bestaande boerderijen. Dit bedrag
van f 30 millioen gulden zou hij nu
zo verstandig mogelijk willen aan-
wenden en z.i. geschiedt dat, wanneer
de boeren gemeenschappelijke be-
drijffgebouwen stichten,. Hij zou du-
bv. een centrale graansilo willen bou-
wen, waarin de oogst wordt opge-
slagen en bij de boerderij zelf geen,
of althans veel kleinere schuren bou-
wen. De boerderij voor de toekomst
zou, volgens den heer Olsmeijer, een
woonhuis voor den boer moeten be-
vatten, een loods voor machines, en-
kele stallen met een kleine bergruim-
te voor veevoeder en een paar arbei-
derswoningen. Deze laatste zouden,
hetzij een onderdeel moeten uitmaken
van het grote woonhuis, hetzij op
,,waardoor tevens de werkgemeen-
schap wordt gesymboliseerd".
Men kan zich ei slechts over ver-
bazen, dat een architect, die in een
pl'attelandsgemeente woont, zo weinig
het karakter van onze Nederlandse
boerenbevolking kent en zo weinig
begrip heeft van ons boerenbedrijf, dat
hij dergelijke onuitvoerbare gedach-
ten uitspreekt. Waar wil hij de boe-
renarbeiders vandaan halen, die op
het erf van den boer willen wonen?
Ônze arbeiders wensen juist vrij te
staan tegenover hun werkgever. Zou
men zé dwingen in een woning op
het erf te huizen, dan zou daarmee
hun economische onafhankelijkheid
worden aangetast- en wij weten dan
jok wel zeker, dat zij een dergelijk
systeem eerder zouden beschouwen
als een teruggang naar horigheid, dan
als een verbetering. Neen, veel beter
werk hebben de woningbouwvereni-
gingen gedaan. De heer Olsmeijer
heeft teveel gelezen van moderne ar-
chitecten, zoals de bekende Frans-
man Le Corbusier, uit wiens school
enige tijd geleden een ontwerp van
een modem dorp is gekomen, be
staande uit één algemene woning in
de vorm van een wolkenkrabber en
één algemene schuur in de vorm van
een torensilo. Verder zijn er een
school, een gemeentehuis, een club-
huis, een cooperatie en sportvelden,.
Wie meent, dat daarmee de platte-
landsbevolking enthousiast zal wor
den gemaakt voor de moderne archi-
tectuur, vergist zich deerlijk.
Wat er echter te waarderen is in
het plan Olsmeijer, is het streven om
niet klakkeloos het verleden te her-
stellen. Wil men echter succès daar-
bij hebben,, dan moet men niet ver
der gaan dan binnen de gezichts-
kring van onze boeren ligt. Dat wil
zeggen, dat iets kleinere schuren en
een coôperatieve graansilo wellicht
aan te bevelen zijn. Aile rest is fan-
tasie.
Ongeveer drie eeuwen geleden durf-
den enige personen, waaronder Jo-
hannes Borgesius en Adriaan Geerts
Wildervanck het aan op de plaats
waar nu Borgercompagnie ligt venen
aan te kopen, en deze te laten ont-
ginnen.
Een vereniging van burgers (bor-
gers) uit de stad Groningen namen de
ontginning ter hand. Vandaar de naam
B or ger comp agnie
Op 16 Maart 1647 werd een contract
gesloten met de ,,Burgemeesteren ende
Raedt in Groningen", waarvan een
gedeelte als volgt luidt:
ende vast contract hebben
gemaeck, sulx doende mits dezen met
de Erentfeste en Hoochheleerde Doc-
tor ende Prof essor Johannes Borge
sius, de E. Haicko en de Jacob Hai-
ckens, gebroederen, de Vaendrich
Johan Cornélius Spiel, Reinder Derk
Wasbloem, Hermannus van Wullem,
Hendrick Berens van Valbert, ende
Adriaen van Foorsten, voor haer,
haere huisfrouwen, kinderen, succes-
seuren ende nacomelingen tôt oprich-
tinge ende vaststellinge van eene
nieuwe compagnie, omtrent ende ten
Zuidoosten van het Sappemeer ende
Eggen-meer, te noemen de Groninger
Borgercompagnie"
Binnenkort zal het dus 300 jaar ge
leden zijn, dat de stiehting van Bor-*
gercompagnie een feit geworden is.
De Drachtster courant houdt zich
bezig met het probleem, dat ener-
zijds in ons land overbevolking dreigt,
en dat er anderzijds een tekort heersi
aan werkkrachten. Het blad komt dan
tôt de volgende conclusie:
Ons land roept om industrieën, om
tffedrijven, waarin, onze snelgroeien-
de bevolking opgenomen kan worden.
Met zijn 10 millioen inwoners heet
ons land overbevolkt en men meent,
dat er straks noch voor ^oeren, noch
voor burgers voldoende plaats zai
zijn. En toch, tewijl deze discussie
aan de gang is, horen we overal kla-
gen over het tekort aan arbeidskrach-
ten. Fabrieken kunnen geen bank-
werkers krijgen, textielmachines staan
stil wegens tekort aan meisjes, was-
serijen plaatsen suikerzoete adver-
tenties om de jongedames te verlok-
ken bij hen te komen werken, kanto-
ren bieden tegen elkander op om ty-
pistes te krijgen en de Staat biedt
zelfs aan, de meisjes gratis voor ste-
no-typiste op te leiden. Men .zou dus
eerder geneigd zijn te zeggen, dat er
duizenden mensen in ons land te
kort zijn, dan dat er overbevolking
zou zijn.
M.a.w. waar zijn de mensen? De
provincieplaatsen richten tôt de grote
steden het verwijt, dat zij met hun
hoge lonen het pesoneel wegzuigen,
doch de stedelijke bedrijven verwij-
ten weer aan de provincie, dat men
daar met allerlei kunstgrepen het of
ficiële loon te boven gaat. De arbei
ders worden dan voor beter betaald
werk aangenomen, dan waarvoor zij
ingeschreven staan en als de rijksbe-
middelaars daar achter komen, volgt
dan ook prompt een procès. Toch
trachten die bedrijven slechts hun
personeel te behouden.
VOETBAL.
Meestal wordt een terrein afge-
keurd, omdat het niet bespeelbaar is.
In Engeland werd echter een terrein
afgekeurd voor de veiligheid van de
bezoekers. Sheffield Wednesday zou
spelen tegen Preston North End.
Aangezien de terrasvormige open
tribune echter met een ijslaag bedekt
was, en derhalve gevaarlijk voor de
bezoekers, heeft men het terrein af
gekeurd. v
Nederland contra de rest van
Europa. Dinsdag 6 Mei 's avonds 6
uur, zal het Nederlands elftal in het
Feijenoord-Stadion te Rotterdam een
wedstrijd spelen tegen de rest van
Europa, welk elftal 4 dagen later, dus
op 10 Mei zal spelen tegen Groot-
Brittannië, te Glasgow. Het Europese
elftal zal lichtblauwe shirts, witte
broek en donker blauwe kousen dra-
gen. De shirts van Groot Brittannië
zullen donkerblauw zijn.
Vacantie-oord voor scheidsrechters.
De centrale Unie van Voetbalscheids-
rechters zal te Ede een vacanticoord
voor scheidsrechters gaan inrichten,
waar de fluitisten een weekje vacan-
tie kunnen doorbrengen tegen zeer
geringe vergoeding.
Er zal een voetbalveld worden aan-
gelegd, zodat de heren het voetbal-
spel in hun vacantie niet geheel zul
len vergeten. v
159. Naùwelijks had kapitein Gay
deze woorden* gesproken of een ka-
nonskogel kwam aangieren en sloeg
met een luid gekraak de kist in brok-
ken terwijl de inhoud over het strand
werd verspreid-
160. Een grote rookwolk wees kapi
tein Gay de plaats aan vanwaar de
kogel was gekomen. „Zoekt dekking
allemaal," riep hij uit. Allen lieten
hun kisten in de steek en verscholen
zich achter de rotsen.
BOKSEN,
Om het kampioenschap. De oud-
kampioen van Engeland, Jack London
bokste gisteren tegen den Nederlan-
der Klein. Indien London het hierbij
tôt een overwinning brengt wij ne-
men aan, dat Klein'ailes in het werk
zal stellen om dit te voorkomen
dan is het zijn plan de winnaar van
de wedstrijd Woodcock-Baksi uit te
dagen.
Om de Europese titel middenge-
wicht. De Franse middengewicht bok-
ser, houder van de Europese kampi-
oenstitel, Marcel Cerdan,, zal, vermoe-
delijk in Mei, zijn titel verdedigen
tegen den Engelsman Vince Hawkins.
Bep van Klaveren terug in Neder
land. Met de „Sibajak" is gerepatri-
eerd, na een afwezigheid van ongeveer
7 jaar, de bekende bokser Bep van
Klaveren. Van Klaveren is 4% jaar
sportinstructeur geweest in Amerika,
en in Indonesië heeft hij dezelfde laak
vervuld. Als vrijgezel verliet hij ons
land, én als getrouwd man is hij te-
ruggekeerd. Zijn. vrouw is een Aus-
tralische, Joan Hogan.
Nu wil Bep van Klaveren zijn ren
trée maken in de ring. Vastomlijnde
plannen heeft hij nog niet. Hij is al
aan het trainen, dan een paar gemak-
kelijke wedstrijden, en verder
Bep weet het zelf nog niet.
Londense boksers komen niet. De
ontmoeting welke 24 dezer in Den
tlaag zou plaats vinden tussen Zuid-
Hollandse boksers en een Londens
team is uitgesteld, daar de Engelse
boksers bericht hebben gezonden op
de aangekondigde dag niet in Neder
land te kunnen zijn.
KRACHTSPORT.
De organisatie van de wedstrijden
om de nationale kampioenschappen
worstelen en gewichtsheffen is door
de Ned. Krachtsportbond opgedragen
aan „De Halter" te Zaandam. Gedu-
dende 6 Zondagen,, te beginnen 23 Fe
bruari, zal om deze titels worden ge-
streden tussen de 300 deelnemers, die
zich hiervoor hebben aangemeld.
SCHAATSENRIJDEN.
De te Oslo gehouden wedstrijden
om het wereldkampioenschap werden
gewonnen door den Fin Lassi Parkki-
nen. No. 2 werd Sverre Farstad, Noor-
wegen. No. 3 Aake Seyffarth, Zwe
den. De Nederlanders Jan Langendijk
en Herman Buy en kwamen resp. op
de 10e en 12e plaats.
FEUILLETON.
of Kuno iets in zijn keel had gehad, loos in de schoot.
Ik zie 'm nog, zoals hij opeens voor
tante stond om afscheid te nemen»
Recht als 'n kaars en trots als Caesar.
„Ik vertrek, waarde tante."
„Zo?waarheen, neef
,,Naar huis en vandaar.... naar
Indië".
„Je bent krankzinnig?"
„Ik wil 't tegendeel hopen."
,,Hoe kom je daartoe?"
„Ikik heb hier niet genoeg te
doen en ik wil wat meer en als het
mogelijk is wat beters."
:,Maar ik wil het niet!"
„Mag ik u opmerken, tante, dat ik
niet onder uw voogdij sta en mijn
eigen heer en meester ben."
,,Zo? Ben je dat? Nu, wij zullen
eens zien, als tante haar beurs sluit,
of wij dat trotse zelfbewustzijn niet
wat kunnen verminderen."
„Gelukkig heb ik nooit iets aan u
te danken gehad en ik ben daar ook
heel weinig op gesteld in de toe
komst. Er zijn weldaden, die druk-
ken als een straf en toegereikt wor
den als een belediging. Dat is niets
voor mij!"
„Als je vertrekt dan.... vertrek je
meteen uit mijn testament!"
„Vaarwel, tante! Ik kan niet an-
ders, zelfs niet om uw ongenade te
ontgaan. Intussen blijf ik u dankbaar
voor de goede voornemens te mijnen
behoeve, al behoren ze tôt het ver
ledent
Ja, zo was er gesproken door tante
en neef, en Kuno was heengegaan,
ernstig en bleek, alsof hij een groot
verdriet met zich medenam op reis.
Tôt Mignon had hij naùwelijks meer
gesproken, alleen bij het afscheid en
dat had zo zonderling geklonken, als-
wat hem het spreken bemoeilijkte.
Maar Floris had wel gezien hoe dik-
wijls de luitenant het jonge meisje
had aangestaard, wanneer hij meen-
de, dat niemand het opmerkte.
Och't was ailes zo akelig en
Kuno was weg
Waarom waren aile mensen dan
ook zo dwaas om een verkeerde weg
op te willen! Floris was zeer ontevre-
den en begreep er niets meer van
Zou het een kwaal zijn? Dan was het
er toch stellig een, welke niet te ver-
helpen was met de medicijn zijner
vrolijke zotternijen.
De arme Floris ging onder zorgen
gebukt en er was heel wat wils-
kracht toe nodig, vond hij, om nu
zijn beetje levenslust bijeen te hou
den. Of hij de honden al nachtmuts-
jes opzette en tante uit de geschiede-
nissen van Tobias en Abraham al be-
wees, dat men een beestje mocht do-
den, als het nodig was, er werd naù
welijks .om gelachen.
En tante werd niet lens meer nij-
dig.
Wanhopig was het, ronduit wanho-
Pig.
„Een ellendige kwaal," mompelde
Floris en nam een sloot, die gevaar
lijk bneed was.
Met natte voeten krabbelde hij te
gen de oever op en hervatte wan-
deling en bespiegeling.
Maar toen hij een uur gelopen had
en de laan van het kasteel voor zich
zag, was hij nog niets wijzer en het
enige wat hij met bepaalde zekerheid
kon constateren, was het droevige
feit: ,,'t Is me te machtig."
Maar Kuno was een ezel!
Enhevoor die nieuwe
soort van tering hielpen geen spin-
nen en muizen in het servet.
Mignon zat in de vensterbank met
een handwerk, maar de naald stak al
meer dan een uur in de kleurige zij-
de en de smalle handjes lagen lustë-
Alex zat met een boek aan tafel en
had reeds driemaal hetzelfde hoofd-
stuk gelezen en er niets anders uit be-
grepen, dan dat het de onmogelijkste
onzin was, die er te bedenken viel.
Allemaal ^lukkige mensen, die el-
kaar kregen aan het eindEn zij
was niet gelukkig en zou het nooit
worden. Immers hij, hij had een an-
dere gekozen! Zij had dus ook niets
met al die gelukkige kinderen der
boeken uit te staan; zij stemden haar
afgunstig en wrevelig.
Tante was uit met die ouae juffrouw
en het was zo stil.zo afschuwelijk
stil.
Op tafel stond een prachtige ruiker.
Albert had dien zijn bruidje toege-
zonden.
Maar alleen Alex' ogen rustten er
op, ijverzuchtig en dwepend; Mignon
keek slechts het venster uit naar de
bewolkte hemel.
Plotseling zuchtte de schone droom-
ster diep en zwaarmoedig. Alex
sprong zenuwachtig op en liep naar
tyaar toe.
Mignon schrok van haar voetstap
en keek schuw om. Zij wilde niet,
dat Alex de tranen in haar ogen zou
opmerken, en sloeg snel de lange
wimpers neer.
Alex zette zich tegenover haar in
de vensterbank.
„Je bent een zonderlinge verloofde,
Mara," begon zij ernstig en afkeu-
rend.
Angstig sloeg de berispte de voch-
tige ogen op.
„Waarom? Wat misdoe ik dan?"
„Misdoen? Je misdoet niets, ik ge-
loof niet, dat jij iets zoudt kunnen
misdoen. Maarje neemt me mijn
openhartigheid toch niet kwalijk?"
Mignon schudde verlegen het hoofd.
Alex tuurde strak op de kostbare
ring aan Mignon's kleine hand.
„Je bent niet gelukkig!" zei ze
kortaf en beslist.
Mignon wilde opstaan, maar Alex
hield haar vast.
„Wie beweert dat? Ik ben heel ge
lukkig, héél gelukkig! Wat zou er aan
mijn geluk ontbreken?"
„Dat durf ik niet zeggenliefde
misschien?"
Mignon werd vuurrood.
,,Hoe weet je dat?Ik kan het
niet helpen, AlexO, ik schaam
mij er zo over.... Je weet niet hoe
slecht en vais en ondankbaar ik me-
zelf vindAiles heb ik gedaan om
me te verbeteren, om op te gaan In
mijn toekomst met.... met Albert.
En als ik dan meen overwonnen te
hebben, dan staat weer dat andere
gezicht tussen ons. Ik kan het niet
verdrijven, niet overwinnen. En ik
heb het te laat begrepen."
,,Kuno!" zei Alex droefgeestig.
„Spreek het niet uit, ik heb het
mijzelf nog niet willen bekennen en
ik gevoel, dat het mij vernedert."
„Maar waarom heb je je dan ver-
loofd?"
„Ik heb mij niet verloofd, ik was
het vôôr ik het wist; niemand heeft
het mij gevraagd en ik kon niet na-
denken."
Mara barstte nu in tranen uit, Alex
schreide onwillekeurig mee; nog nim-
mer had zij iemand zo roerend en
wanhopig zien wenen. Eindelijk was
zij weer in zoverre bedaard, dat zij
Alex vertellen kon, hoe die verloving
eigenlijk gekomen was.
Alex zag er bleek en bedrukt uit.
„Arme Mara.... dat wist ik niet!
Ja, dan kun je het waarlijk niet hel
pen."
„Ach, Alex, ik ben zo ondankbaar,
Albert is zo goed en oprecht en ik
voel mij als een bedriegster.".
,,Dat ben je immers niet, je hebt
het niet gezocht. Maar hou je dan in
't geheel niet van hem? Ik kan het
niet begrijpen!"
(Wordt vervolgd.)
In de landbouw is het al niet
beter. Men heeft berekend, dat er
sinds 1939 65.000 landarbeiders
hun beroep vaarwel hebben ge-
zegd, hetgeen betekent, dat één
van iedere drie boerenarbeiders
een ander beroep heeft gezocht.
Vandaar dan ook, dat de boeren in
de drukke tijd tegen elkander op-
bieden om arbeiders te krijgen.
Zelfs moet men reeds bij officiële
prijsberekeningen de „zwarte lonen'
in consideratie nemen. Maar nogmaals
waar zijn dan die 65.000 arbeiders
gebleven? Het particulière beclrijfsle-
ven beklaagt zich erover, dat al die
rijksbureaux en andere officiële in-
stellingen de arbeidsmarkt afromen,
terwijl de chefs van diezelfde kanto-
ren met hun handen in het haar zit-
ten, omdat er bij particulieren meer
verdiend kan wordèn en hun goede
krachten dus niet lang blijven. Waar
men komt, staat men voor de puzzle:
waar zijn de mensen?
Het antwoord luidt^ dat er in de
eerste plaats een tekort is aan ge-
schoold personeel, aan mensen, die
werkelijk een vak verstaan. Onge-
schoolden zijn er genoeg en dat is ver-
klaarbaar, omdat in de oorlogsjaren
tienduizenden jongelui moesten on-
derduiken of naar Duitsland werden
getransporteerd, terwijl zij eigenlijk
een vak hadden moeten leren. Ande
re duizenden hebben wel iets geleerd,
doch niet veel moois, n.l. hoe men
met zwarte handel gemakkelijker aan
de kost kan komen. In vele gezinnen
heeft dit» laatste zoveel geld inge-
bracht, dat de meisjes niet meer de
noodzaak voelen in een fabriek Je
gaan werken,. Bovendien zijn de bes-
ten van hen opgenomen in ander
werk dan zij vroeger hadden, want er
is veel meer kantoorwerk te doen
dan voorheen. Vôôr de oorlog kenden
we geen distributie, geen huisvesti-
gingsbureaux, geen rijksbureaux voor
materialen, geen wederopbouw, geen
prijsbeheersing, minder sociale wet-
ten, enz. Niet alleen eisen deze in-
stellingen enorm veel ambtenaren en
ambtenaressen, maar ook de onder-
nemingen en bedrijven moeten veel
meer personeel aanstellen voor hun
administratie. Als men alleen maar
eens nagaat hoeveel personeel er
thans nodig is voor de prijscalculatie
en voor de sociale voorzieningen,
wordt het duidelijk welk een percen-
tage arbeidskracht daardoor wordt
opgeslorpt.
Wij komen dus arbeidskrachten
voor het productieve werk tekort. De
daardoor laagblijvende productie moe
ten we reglementeren en distribueren,
waarvoor veel personeel vereist
wordt. Dit personeel komen we dan
weer tekort bij de opvoering van de
productie en zo draaien we in een
kring rond, als een hond, die naar
zijn eigen staart hapt.... Hoe lang
nog!?
De Stiehting Centraal Bureau
Slachtveeverzekeringen te Utrecht
schrijft ons:
Het is in de practijk gebleken, dat
slachtvarkens, die zijn gemest met
vis, vismeel en etensresten, waarin
zich visafval bevindt, door de Keu-
ringsdiensten na slachting voor de
consumptie worden afgekeurd of
voorwaardelijk goedgekeurd, op-grond
van reuk en smaak. Na afkeuring
worden deze dieren naar den destruc-
tor verwezen. Op deze wijze gaat dit
vlees voor de consumptie verloren. De
hierdoor ontstane schade betekent een
verliespost voor den leverancier van
deze varkens, daar de verzekering
dergelijke schade niet vergoedt. De
schade kan worden voorkomen, in
dien zes weken vôôr aflevering en
slachting der dieren ander voedsel,
dat geen visbestanddelen bevat, wordt
toegediend. Hierdoor bespaart men
zich zelf een geldelijk verlies en
wordt geen vlees aan de voedselvoor-
ziening onttrokken.
URK ZAT IN MOEILIJKHEDEN.
Het eiland Urk heeft in moeilijk-
heden gezeten. Door de vorst en de
daardoor ontstane ijsvorming in het
IJselmeer was het geïsoleerd. Er was
geen voedsel meer, en geen brandstof.
Zaterdag hebben 50 vrachtwagens,
gerequireerd uit aile delen des lands
de tocht over het ijs naar het geïso-
leerde eiland aanvaard. Een sneeuw-
ploeg van de Zuiderzeewerken ging
vooraf. Om 4 uur bereikte de colonne
Urk. Een zucht van verlichting ging
op. De Urkers konden weer onbe-
zorgd de Zondag tegemoet zien.
AUTO's VOOR ARTSEN.
Vragen van de ex-wnd. burgemeester
van Slochteren, het Tweede Kamerlid
Krol.
Het tweede kamerlid, de heer Krol
heeft aan den minister van verkeer
de volgende vragen gesteld:
Is de minister ook van mening, dat
de verdeling van de ter beschikking
gestelde personenauto's te wensen
overlaat, zolang practiserende genees-
heren wegens gebrek aan een auto
hun consultatieve practijk ten behoe
ve van het platteland moeten neer-
leggen?
Wil, in het bevestigende geval, de
minister maatregelen treffen, opdat
geneesheren, wier specialistische
praktijk tevens van consultatieve
aard is voornamelijk ten behoeve van
het platteland, slechts in het uiterste
geval gedwongen worden een derge
lijke praktijk wegens gebrek aan een
auto neer te leggen?
TALENSTUDIE DOOR AMBTENA
REN VAN DE ORGANISATIE DER
VERENIGDE VOLKEREN.
De Ambtenaren van de Organisatie
der Verenigde Volkeren moeten
vreemde talen leren. En daarmede
zijn zij begonnen. Het grootste aantal
leert Frans. Daarnaast wordt Spaans,
Engels, Russisch en Chinees onder-
richt.
