rai
H
S
ATULI STIERF
;eeftdeRadiô?
LAND ZONDER EINDER"
HET ANGSTIGE KIND
m.
DELE
ARTEN
eede Ja<
f.
mma van de R.O.N.
M
De Samer
Een vo<
een do
VAN DE BOEKENPLANK
SPORT-ALLERLEI
DE HOBBIES VAN EEN VORST.
VOOR DE VROIM
OOR C
rA ARII
De
me
amerikaanse steun aan
va
m
is het juist 60 jaar gele-
1 onsterfelijke figuur in de F
letterkunde in bittere v
:t tijdige met het eeuwige u
iuard Douwes Dekker, die di
n schreef onder de naam. a;
irat in Nederlands vertaald
k heb veel geleden. „1
Dekker heeft veel geleden. w
ische loopbaan, en op zijn m
Zijn avonuren heeft hij k(
n zijn beste werk de JMax d<
dat tevens een felle aan-
gen de onderdrukking van m
e bevolking. Het verhaal se
1, de Indische jongen, die Di
onderdrukt werd, opstan,- de
n gedood, is algemeen be-
tatuli's werk heeft ertoe
dat hier te lande de ogen
n, voor wat ginder in
3 woorden aan te halen
it zich als een gordel van ui
om de evenaar slingert, ge- ve
irt 1820 werd Eduard Dou-
;r te Amsterdam geboren.
an een zeekapitein. Hij
s gymnasiast en als kan- vc
e en trok op 18-jarige leef-
ndië, om daar een geheel
ipbaan te beginnen, want
meer kansen dan het Am-
n 1840.
I klerk bij de Algemene
r te Batavia, een bij zijn
ziene figuur. Toen kwam
de in het spel. Hij trad in
ijk met Carolina Versteeg,
j eerst tôt het Katholisis-
overgaan, maar na korte
het huwelijk ontbonden
;t een gebroken hart vroeg
rplaatsing naar de buiten-
n werd contrôleur op Na-
toen heeft Douwes Dekkes-
sdaan. het lot van de Indi-
lking te verbeteren, maar
tte eer tegenwerking dan
ag van zijn superieuren.
werd hij wegens een kas-
t aan fraude wferd toege-
/an zijn functie ontheven.
oek toonde aan, dat het te-
ten was aan ,,slordigheid,
n ervaring en onderschat-
5 kleine plichten tegenover
Hij was brodeloos en
:elf gedurende 15 maanden
auden.
:reeg hij weer een kans op
oette de jonge baronesso
van Wijnbergen, met wie
huwde. In 1848 werd hij
van résident Scherius te
over het feit, dat hij naar
îg gepasseerd werd bij de
van een opvolger van
gebrek aan medewerking
Driteiten bij het opruimen
giasstal bij het ambtelijk
Ambon, waar hij als assist.
as benoemd, brachten zijn
1 in een zodanige toestand,
t verlof om herstel van ge-
aar Europa moest, een ver-
:nige malen moest worden
n Mei 1855 keerde hij naar
jg. Zijn verlof had een
schuldenlast veroorzaakt.
loette den Gouverneur-Ge-
ak met hem over het lot
nlander, en werd benoemd
t-resident van Lebak, waar
toestanden slecht waren.
Jekker heeft getracht de
e verbeteren. Maar weer
hij tegenwerking door zijn
i. Douwes Dekker deed wat.
■cfrid, heeft fouten gemaakt,
ntslagen.
kon hij geen werk meer
liet vrouw en kind achter
if naar Europa om eerner-
ten. Hij solliciteerde echter
geen audiënties aan, maar
1 door verschillende landen
van het leven.
a kinderen kwamen ook in
en zonder werk leidde de
armoede. Steeds ipoeilijker
omstandigheden waaronder
Hij leefde van de opbrengst
oitgegeven werken. Maar
:amertje in Brussel had hij
dg
de
sie
wt
st«
cej
dr
de
wt
Ol
w<
he
ZO'
rij
tel
wi
br
va
Wc
bri
he
nij
sel
dif
eei
ho
Oli
de
wc
zot
lio
dei
va:
zo
we
de
dri
bv
we
sla
of
we
zot
wo
val
kel
te
aei
hel
vai
isdag 19 Februari:
tem van het Noorden; o.a.
Mulder: watersport in het
den.
J.-sextet o.l.v. Louis Drenth
bouwkwartier, verzorgd
de Stichtingen van de
bouw in Groningen, Fries-
en Drente.
is „Moderne Kamermu-
Ada van Leeuwen speelt
liano-sonate van Hendrik
iessen.
delijk strijdkrachtenpro-
ima. Verzoekplatenprogr.
ing.
lerdag 20 Februari:
Item van het Noorden.
Ibouwactualiteiten.
Groninger Strijkkwartet
t kwartet op. 51 no. 2 van
Brahms.
inger kwartier. Marijkevan
Hout zingt Groninger lied-
begeleiding Peter Mak, pi-
ing.
lag 21 Februari:
îtem van het Noorden.
irouwer, viool en G. Frôh-
piano, spelen Sonate in d
îe terts van Joh. Brahms,
ersum II.
•air kwartier. Fokke Sierks-
bespreekt „De geboorte van
Klaassen" van J. J. Klant.
;ing,
rdag 22 Februari:
îtem van het Noorden.
îo's PTT Mannenkoor o.l.v.
s Drenth.
Fop I. Brouwer: Merk-
rdige planten in Noord-
îrland.
•delijk weekoverzicht.
ting.
Il
tan
Rec
Ind
1
doe
moi
niel
eig<i
een
of
wat
te I
hee
kop
ken
den
voo
mel
J»
der:
ont|
voo:
beh
led(
Ji
en
ernl
verj
T
ges]
dat
Maandagavond
een door de
partijen van Sap
de bijeenkomst g
de samenvoeging
pemeer is gespr
Na een openings
HAMMENGA, w
meer nam een
samenvoeging; de
KER het woord.
Spr. releveerd
tôt samenvoeging
van depressie, w.
samenvoeging
kosten, en in
hadden geen res
actie was die
veel beroering w
kenden de argur
voeging van de
Bij de stemmii
echter alleen d
vôôr samenvoegi
Sedert 1913 is 1
hebben de auto,
onze plaatsen kl
gelijk de gehele
dooreengestrénge
Spr. wenste
vorige pogingen
doch de huidig
bezien. Ged. Stat
meer voorlichten
voelsargumenten
maar door hen d
beschouwen zoal
vragen doen zich
gemeentë sociaa
heel vormen? Za
een gemeente br>
tioneert?
De plaatsen zij
groeid. Wie van 1
niet wanneer h
Sappemeer komt.
gen: Is er een
meende dat in gc
een dergelijke
kerkelijk leven
als het verenigin
ledingen, de verc
schappelijk wer
diensten," die ni
uitgaan. Er is
centrale, één si
station, enz.
Het onderwijs
meente-grenzen,
en de vermakelij
In het dageli
heid reeds et
Van de arbeide
zand 47.3 °/o in
Sappemeer 48.3
bouw luiden dezt
en 30.1 °lo, voor
19.8 en 21.8 °/o.
In Hoogezand z
75 °/o Van de kie
72 Voor de re
gen deze cijfers
Een administ
sen Hoogeza
stand houdei
bestaan van
In Sappemeer
breiding van indi
ten behoudens
ring men vi
terrein. Slechts t
het nieuwe kana
vestigd kunnen
meer is daar
uitgeput. Indust
Sappemeer geve
slechts arbeiders
bij crises.
Hoogezand he
tôt het vestigen
ven; er zijn veel
vestigd, alsmede
ployé's.
Van een ruin
Sappemeer is g
deel, het wil sp
Hoogezand vei
zorgen merkbaa
Westerschool te
sinds 30 jaar t
school tart elke
ke Mulo-school
vestigd. Slechts
meer beter: de j
voldoende woon
wijskrachten.
Hoe zal het gi
wanneer de sami
geworden? Waa
lijke tijd de
plaats van 700
mensen? De H.E
groter dan die t'
de leerlingen
bevatten, en zij i:
poedkoper. Verae
de R.H.B.S. word
ceum.
Hoe zal het me
De winkels zijn
winkeliers groot j
de aanwezigheic
huis. Men hoeft
dat de winkels a
Zal Sappemeer
zand worden? 1
zand een deel
nieuwe gemeente
gen van de gehe
gen.
Spr. releveerd
het N.E.T.O. ra
menvoeging. Hier
vrees te koestere
Wi
De Loonschale
grote gemeenten
kleine, hetgeen i
ken een verschil
besparing van
Gem. administra!
één groot gem.hi
personeel behoe
zijn. Beiderzijds
het lagere persor
vullen. Men kan
verwachten. B.v
spr. had niets da
briek te Sapperi
briek zou met
beide gemeenten
gasfabriek van H
ticulier bedrijf.
een belangrijke
Spr. meende d
samenvoeging g
ii
Na ,,De Inzet" is van de schrijfster
Agaath van -Ree thans een tweede
boek verschenen, ,.Land zonder Ein-
der", uitgegeven door de Uitgevers-
maafSchappij „Holland" te Amster
dam.
Wanneer men een boek ter beoor-
deling ontvangt, dan leest men -eens
de eerste bladzijden, men bladert het
werk door. En wanneer men dan
leest over de ellende, die in de
herfst van 1944 over ons land werd
uitgestort, dan gaat men onwille-
keurig met belangstelling zitten lezen.
Er zijn reeds vele boeken versche
nen over ondergrondse arbeid, onder -
duikes en uiteengescheurde gezinneu.
Nu nog liggen deze dingen vers in ons
geheugen, maar Vadertje tijd zal de
feiten bestrijken met zijn verf der
vergetelbeid, -en dan zullen ook de
meeste van die boeken uitgeleefd zijn
Met ,,Land zonder Einde'' is dat
anders. Het beschrijft ons het inner-
lijk van hen die hebben geleden. hun
gedachten, hun innerlijke strijd, en
dat ailes geplaatst tegen een ach
tergrond van spannende momenten.
Wij maken de hongerwinter mede
in Amsterdam, de bevrijding me*
haar uitspattingen, maar bij dat ai
les blijft het zieleleven van de door
de schrijfster getekende figuren op de
voorgrond treden.
Een geval van homosexualiteit is
door het gehele verhaal geweven. Een
jongen, die op 15-jarige leeftijd ver-
liefd werd op een 10-jarige knaap.
En die liefde bleef toen zij ouder
werden, al werd zij niet beantwoord.
Het einde van het boek. bepaalt
zich uitsluitend tôt dit geval. Er
wordt ons verteld van het doelloos
geworden bestaan van een mens, die
iemand van eigen sekse pemint, ter-
wijl het voorwerp van zijh liefde
naar Indië -vertrekt, er wordt ons
verhaald van een homosexueel, die de
kracht bezit zijn liefde slechts te la-
ten blijken door goedheid en harte-
lijkhèid.
Een proeve van de inhoud van het
werk, dat zeker geen slechte figuur
slaat, en dat waard is te worden ge-
lezen, laten wij hier volgen:
„De winter, de oorlog, de koude,
de angst en de nood vraten Amster
dam uit. Al in December lagep de
straten uitgebleekt, uitgeteerd alà na
een -eindeloze winter, en toch had
het nog niet eens gesneeuwd. Wij
zaten opgesloten, geïsoleerd in onze
provincie^ en 's avonds bovendien in
onze huizen. De mannen veelal de
gehele dag, wekenlang, maandenlang.
Razzia's moordpartijen. Dagelijkse
tochten uit de stad, van die eindelo
ze stoet hongeraars, die het boeren-
land introkken, al maar verder, al
maar -verder, tôt hoog in Friesland
toe, om eten, om het naakte leven.
Die uitgehongerde mensen, bij nacht
en ontij wegtrekkend uit de honge-
rende stad. O God, geef, dat ik het
nooit vergeet. En de kerken vol. En
de kroegen vol moffen: die verzadigd
waren, met meiden die het ook wa
ren of wilden zijn. Wat kostte een
Een stukje worst. Hoe hoger
gulden voor een brood, negen gulden
voor een borreldan maar een
borrel, die is goedkoper en doet goed-
werk en prompt. O. Ja wij waren in
onrust over de afwezigen, wij baden
voor die op zee waren en in Indië
in de concentratiekampen en hier in
de gevangenis en in het stuk Neder-
land waarvan wij gescheiden waren
(de Zuidelijke, toen bevrijde pro-
vincies van ons land, Red en dat
even ver was geworden als China,
wij beefden als wij hoorden van de
razzia's op de Hollandse mannen in
andere steden, in een andere straat
maar -wat is tenslotte een andere
stad, een andere straat? Hier in huis,
hier in de kamer, hier van binnen:
de honger, de kou. Wat is erger hon-
ger of kou? Honger, dat is: aan niets
meer te kunnen denken dan aan
eten. Dromen van eten. Kou, dat is.
niets kunnen doen. Kou en hongei
dat is een hel.
ONTVANGEN TIJDSCHRIFTEN.
Van de Uitgeverij N.V. Erven B.
van der Kamp te Groningen ontvln-
gen wij het eerste nummer van de
29ste jaargang van het letterkundig
tijdschrift „Groningen". We vonden er
wat goede gedichtjes in, wat aardige
stukjes proza en enige tekeningen. Uit
de iaard van de zaak overheerst na-
tuurlijk het Gronings dialect.
vrouw
de zwarte prijzen stegen, des te die-
per daalde het effect vrouw. Ze is nu-
na de bevrijding, nog niet gestegen..
een paar Amerikaanse sigaretten zijn
niet meer waard dan een paar Duitse
worstjes.
Ach, wij hadden honger. Veertig
TURNEN.
Om de kampioenschappen K.N.G.V.
De wedstrijd om de bondsturnkampi-
oenschappen van het Kon. Ned.
Gymn. Verbond zullen op 4 Mei wor
den gehouden in ,,De Harmonie" te
Groningen. De verenigingskampioen-
schappen keurturnen van het KNGV
zullen Zondag 9 Maart worden ver-
werkt te Haarlem.
SCHAKEN.
NederlandEngeland. Op 5 en 6
April zal het Engelse schaakteam te
Amsterdam een landenwedstrijd spe
len tegen Nederland.
Voorronde Nederlands kampioen-
schap. In het Amsterdamse Schaak-
huis zal van 8 tôt 20 April de voor
ronde worden gespeeld voor het Ne
derlands kampioenschap. Deze voor
ronde is een zeskamp, waaraan zul
len deelnemen de schakers Prins, van
Scheltinga, Kramer, Tummers, Pruyi
en Kortlever. De Winnaar van dii
zeskamp zal uitkomen tegen Dr. Euwe
om de nationale titel.
BOKSEN.
Jack Lendon daagt Bruce Woôdcock
uit. Jack London, heeft na de Neder-
lander Jan Klein te hebben -versla-
gen Bruce Woodcock uitgedaagd vooe
een titelgevecht» om een beurs van
5000 Pond. Woodcock zal hierop ver-
moedelijk niet .ingaan.
Alf Brown, die de titel van kampl-
oen van Zuid-Engeland won heefr
Jack London uitgedaagd voor een
beurs van 250 of 500 Pond, hetgeen
London vermoedelijk zal accepteren.
ZWEMMEN.
4000 Pond Sterling voor training.
De Engelse zwembond heeft een be-
drag van 4000 Pond Sterling uitge-
trokken voor de training der Engelse
deelnemers aan zwemmep en water
polo in de Olympische Spelen.
WATERPOLO.
NederlandEngeland. Er is over-
eengekomen, dat de interland-water-
polowedstrijd Nederland^Engeland op
31 Augustus zal worden gespeeld op
een nader bekend te maken plaats
OLYMPISCHE SPELEN.
Indonesische deelname. Op een al
gemene vergadering van het Indone-
sisch-Olympisch-comité werd besloten,
dat men zich zou voorbereiden op
deelname aan de Olympische Spelei
1948 Men denkt te zullen deelnemei
aan athletiek, gewichtsheffen, schie
ten, schermen, voetbal, basketbal
zwemmen en turnen.
Geen Olympisch dorp. Het staat
thans vast, dat de bouw van
Olympisch dorp uitgeslpten moet wor
den geacht. Er zal nu een keuze ge
daan moeten worden uit enige mili
taire kampen voor het onderbrengen
van athleten en hun helpers.
IS DE AARDE 20 MAAL ZO OUD
ALS MEN DACHT?
De geologie heeft door het benut-
ten van twee atoomelementen als ge-
reedschap bevonden dat de aarde ge
heel verschillend is van die welke
men dacht dat zij was voor het tijd-
perk der atomen. De planeet waarop
wij leven schijnt ongeveer 20 keer
ouder te zijn dan in het algemeen
werd aangenomen en wellicht kunnen
reeds een millioen jaar geleden men-
sen de aarde hebben bewoond. Op
dat tijdstip bevatte de aardkorst, zo-
als andere geologische studies aan
het licht hebben gebracht, grondge-
bieden welke sedertdien zijn vetdwe-
nen.
Het atomische tijdperk van de ge
ologie werd ingeleid door uranium
en thorium, wier uitstraling gepaard
gaat met het tegelijkertijd vervallen
tôt specifieke zuster-elementen (îso-
thOpen) van lood. Deze omvorming
geschiedt in een constant tempo
waardoor het -mogelijk wordt de
ouderdom, van een mineraal te meten
door het vaststellen van de hoeveel-
heden loodisothopen waarmede het
verenigd is. In andere woorden, m
plaats van het gebruiken van de dik-
te van een geologische laag, meet de
atomische geologie de tijd seder
welke de uitstraling begon aan de
formering van de laag. (USIS)
DE NEDERLANDSE UITVOER
IN JANUARI.
Onze uitvoer liep van f 128 milli
oen in^December terug tôt 108 milli
oen in Januari, dit is het niveau van
October. De gustige resultaten in N°-
vember en December waren hoofdza-
kelijk te danken aan de uitvoer van
aardappels, die toen omstreeks f 2u
millioen bedroeg, tegen 3.3 rhillioen
in Januari.
(Weekbericht Robaver.)
SCHOENENFABRIKANTEN IN DE
LANGSTRAAT VRAGEN DE
SCHOENENDISTRIBUTIE OP TE
HEFFEN.
De schoenenfabrikanten in de Lang-
straat hebben den minister verzocht
de distributie van schoenen op te
heffen, hoewel de productie het voor-
oorlogse peil nog niet heeft bereikt.
Men -verwacht dat 700.000 paar per
maand kunnen worden geproduceerd
en daarbij komen 40.000 paar afkom-
stig van de huisindustrie. Verder zijn
3.000.000 paar ingevoerd.
(Men moet echter bedenken, dat de
opheffing der schoenendistributie zou
betekeneri, dat beter gesitueerden vele
paren zouden kopen, terwijl het niet
onmogelijk zou zijn, dat de rest door
zwarte handelaren zou worden opge
kocht, met al de ellende daaraan vei-
bondén. Om de distributie op te hef
fen moet er een overvloed zijn, is die
er niet dan wordt de kleine man in
het nauw gebracht. Red. Nwsbl.)
NEDERLAND's
„LUCHT-ARCHITECT".
De heer Mutters heeft een ruime
ervaring op het gebied van vlieg-
tuig-interieurs. Hij heeft ni. sinds de
oprichting der K.L.M., totdat de
Douglas-vliegtuigen hun intrede de-
den, de intérieurs van de K.L M.-
toestellen verzorgd. Terecht wordt hij
dan ook de „Nederlaildse lucht-archi-
tect" genoemd. Over dezen tijd wist
hij ons veel te vertellen. Een aardige
anecdote wHlen wij den lezer niet
onthouden.
Toen de heer Mutters omstreeks
'22 z'n allereerste opdracht kreeg voor
het ontwerpen van een intérieur vooi
het eerste Fokker-toestel der K.L.M.,
de F-II, wijdde hij zich met hart en
ziel aan deze taak. De grote dag brak
aan, waarop zijn werk voltooid was
en hij samen met den heer Plesman
de eerste vlucht zou maken. Vol trots
zaten zij |amen in het (voor dieu
tijd) luxueus ingerichte toestel. Na
enkele minuten vliegen scheurde er
echter ergens een paneeltje los. Even
later begaf een raamlijst het..
Toen het toestel weer boven Schip-
hol cirkelde, zaten de heren Plesman
en Mutters elkaar in een volkomen
kale ruimte aan te staren. Ailes was
losgetrild!
Maar, al doende leert men en dat
de heer Mutters het geleerd heeft,
hebben vele passagiers van de K.L.M.
tôt hun genôegen kunnen constateren,
In totaal heeft hij 42 intérieurs
voor de K.L.M. verzorgd. Ook voor
de Air France, dé Sabena en de A.B.
A. heeft de heer Mutters opdrachten
uitgevoerd. Indertijd heeft hij in
verband met de chartervlucht van
den heer van Lear Black veranderln-
gen aangebracht in het intérieur van
de Fokker F VII, die voor deze reis
gebruikt werd.
DE NEDERLANDSE KOOPVAARDIJ-
VLOOT.
Het herstel van de Nederlandse
koopvaardijvloot vordert goed. We be-
zitten thans weer 2.050.000 b.r.t.
scheepsruimte, tegenover 2.973.000 b.i.
t. voor de oorlog, terwijl nog 197.00u
ton voor Nederlandse rekening op
stapel staat.
Tijdens de vijandelijkheden verloor
ons land 1.555.000 b.r.t.
Momenteel bezitten de -V-S. de
grootste vloot met ca. 50.000.000 b.r.t.
Dan volgt Groot-Brittannië met ca.
16 000.000 b.r.t., vervolgens Noorwe-
gen met 4.000.000 b.r.t. en no. 4 is Ne
derland met 2.000.000 b.r.t.
Als herstelbetaling is |an Neder
land -slechts 50.000 ton van de Duitse
handelsvloot toegewezen.
(Weekber.. v- d. Robaver.)
WEET V WAT NIWIN BETEKENT
Het betekent Nationale Inspanning
Welzijnsverzorging Indië.
HET WAS EEN KAMPBEWAKER.
Onlangs kwam een kampbewaker
voor -de Rechtbank te s Hertogen-
bosch. De Officier van Justifie, Mr
Dozy vroeg zich af hoe het mogelijk
was, dat iemand als beklaagde voor
de binnenbewaking werd aangesteld.
Eerst werd hij wegens heling veroor-
deeld en nu weer heeft hij een geïn-
terneerde, die tôt 5 jaar werd veroor-
deeld, laten ontsnappen. De eis wa..
8 maanden gevangenisstraf.
Luchtvaart en Renpaarden.
De 34-jarige Ali Khan, zoon van de
leider van de Ismaili Mohammeda-
nen, bestaande uit 20 30.000.000 men
sen in Brits-Indië, vertoefde op door-
vlucht san Londen naar Karachi en
kele ujfën op Schiphol.
Ali Khan is een der rijkste vorsten
ter wereld. Hij heeft twee liefhebbe-
rijen, in de eerste plaats het houden
van een renpaardenstal en in de twee
de plaats de luchtsport. Ali Khan is
een goede klant van de K.L.M.
Over de paarden vertelde de secre-
taris, dat een paard, dat voor 1400
Pond Sterling werd gekocht, later
werd verkocht voor 112.000 Pond
Sterling.
KLEIN CHICAGO IN ZEELAND.
Onlangs werden bij het plaatsje
Kapelle op ,Zuid-Beveland twee man
nen gearresteerd, die verklaarden te
zijn overvallen-en beroofd.
Thans -blijkt echter, dat de zaak
anders is. Er is een veldslag geleverd
tussen twee benden smokkelaars.
Een bende was afkomstig uit Rotter
dam, en bestond uit drie personen.
De herkomst van de andere bende
staat nog niet vast. De Rotterdam-
mers hadden tabak gehaald uit Bel-
gië, die zij per auto vervoepden. In
Zëèland werden -zij overvallen dooi
een andere smokkelaarsbende. De
Rotterdammers verloren de slag. Na
een hevig gevecht werd hun au'o
met inhoud buitgemaakt, en boven
dien werden zij beroofd van f 1350.
Een Rotterdammer nam de benen. De
b-eide anderen werden zo ernstig ge-
wond, dat zij zich onder dokters be-
handèling moesten stellen. Onder de
zen bevondt zich de leider. Deze twee
mannen heeft de politie nu in han-
den. Daar de leider ook voor andere
feiten werd gezocht, heeft men een
een goede vangst gedaan.
IN afwachting van de
VOLKSTELLIN G.
Met de voorbereiding van de a.s.
volkstelling is een -begin gemaakt.
Men is begonnen met het houden van
Vergaderingen in de provinciale
hoofdsteden, waarbij de burgemees-
ters aanwezig waren. Op deze verga
deringen heeft Dr. Ph. J. Idenburg,
directeur-Generaal van de statistiek
een uiteenzetting gegeven van bete-
kenis en doel van deze telling.
In de tweede helft van Maart zul
len een aantal vergaderingen plaats
hebben met plaatselijke leiders der
telling, waarin vragen -betreffende
de practische uitvoering zullen wor
den behandeld.
HET ACHTSTE LEERJAAR.
Bij het ministerie. van onderwijs
zijn in voorbereiding maatregelen om
te komen tôt betere naleving van de
leerverplichting. Het schoolverzulm
heeft hier en daar verontrustende
vormen aangenomen, en het is de be
doeling hieraan door strengere bepa
lingen, dan tôt dusver golden, paal
en perk te stellen. Verder ligt het in
het voornemen te bevorderen, dat het
achtste leerjaar, dat thans slecht ge-
outilleerd is, en mede wegens t tekort
aan onderwijzers, voor enige jaren
facultatief te stellen. (Het volgen van
het achtste leerjaar wordt dan niet
meer verplicht gesteld, men kan het
desgewenst volgen.)
Een middel ter bestrijding van
angst is het aankweken van schaa
te voor de angst. Doch hier schi
het gevaar, dat het kind nu de an
er bij krijgt om belachelijk te zi
Wanneer de angst, die zich in vel
lei vormen kan voordoen, ernstige
metingen aanneemt, dan is het
noodzakelijk -om emoties zoveel n
gelijk te vermijden. Vaak wordt
dan de raad gegeven het kind gt
sprookjes te vertellen om excessen
de fantasie te voorkomen.
Het is inderdaad een grote wa
heid dat de fantasie van het k:
vaak grote sprongen kan mak
Doch de wijze, waarop -wij I
sprookjes vertellen, kan tweeëi
zijn. Wij kunnen het kind door dr
gementen van reus en boeman sch
aanjagen en aan de andere kant ki
nen wij het kind doordringen van
goede en schone in de opofferin
gezindheid der kabouters, de go<
ABON
.25 p. kwar
(bij
PRIJS D1
cent per r
koop, te hi
et. (bij vo
De ware moed is niet: geen vrees I een enkel woord als het ware f
te hebben,! stukje bescherming over, vandaar
maar: vrees te overwinnen. opluchting bij het kind
R. Montalée.j
Het is avond. Het gezin zit bij elkaar
in de huiskamer, de kinderen leren er
hun les, vader leest de krant, moedei
werkt aan de eeuwige kousenstapel.
Plotseling ontdekt moeder, dat een
kaartje - van de kleur wol, welke zij
nodig heeft, op een van de kamers
boven moet liggen en daarom vraagt
ze aan -de negenjarige dochter om
het even te halen. Het kind aarzeit.
Luiheid? Ongehoorzaamheid? Moeder
vraagt nog eens. Weer de aarzeling
en een hevig blozen. Moeder merkt
het wel, maar ze wil niets vragen.
Want ze weet, wat er hapert. Dat
blijkt, wanneer het meiske vol moea
de kamer uitgaat om de halfdonkere
trap op te klimmen en halverwege
luide gaat zingen.
Ter geruststelling roept moeder.
Kun je 't vinden, Marietje, waarop
dadelijk als een opluchting het ant-
woord komt: Ja moeder, direct! Ma
rietje is bang in het donker. Het
een veelvoorkomend, en eigenlijk een
normaal verschijnsel, dat het kind
een angstperiode doormaakt. Bij het
ene kind komt dit vroeger, bij het
andere later, bij het een is de vorn
ernstiger dan bij den ander, soms is
dit duidelijk merkbaar, terwijl andere
kinderen hun angst zo weten te ca-
moufleren, dat het geruim» tijd duurt
Hp ouders dit begrepen hebben.
wel doen voelen, kan veel worden bel zaj (jgZe
New Yo:
îet discuss
g, en men
t gebracht
■tussen hel
vah de
e zaken ir
gd. Met bi
:rdrag met
g bereik
feeën, en dit vooral naar voren br< en zij de
gen zonder dan opgelegd paedagogi: rentie Va
te willen zijn natuurlijk. Doch .veinig pos
angstige, -onrustige, onevenwicht kking tot
kind kunnen wij ook op andere wi ,nrjjk we
helpen, zij het ook, dat dit veel ve. kt maar
van de eigen beheersing. Het kini ne'n de
meer dan de volwassene toeg'an naken op
lijk voor suggestie. Door rustig en thang r
met wat overjeg te spreken, zo/ 1 f yjgj. ver^
hem schaamte voor zijn angst 1 wordt
Het bang zijn in het donker is
het meest algemene verschijnsel. Bij
de meesten verdwijnt dit weer, bij ve~
len blijft het bestaan en daarom is hei
wel heel belangrijk het kind te hel
pen en -te genezen van zijn angst.
Daarvoor is het noodzakelijk dat we
de bron van de angst te weten komen.
Bij de angst voor het donker komt
vaak de angst van het gescheiden
worden van de ouders, van de be-
schèrming. Dit speelt zich af in het
onderbewuste, zodat -de volwassene
alleen de angst bespeurt. De moeder
van Marietje bracht door middel van
Doch innerlijke rust kan eerst
volledig worden overgebracht, w w
neer de volwassene, de opvoedei ";jand een
dit geval, zelf vrede in het hart en
i worden?
Alexan
NOODLIJDENDE LANDEN IN
EUROPA.
Président Truman heeft bij het
Congres aangedrongen op onmiddel-
lijke steunactie aan de noodlijdende
landen in Europa, en heeft het Con
gres voorgesteld hiervoor een bedrag
van 350 milliard dollar uit te trekken.
De président wees érop, dat de
lente voor vele landen de moeilijk-
ste -tijd zal zijn. De verschepingen
van de UNRRA zijn gestaakt, en het
gewas kan nog niet geoogst worden.
Indien Amerika niet helpt, aldus
de mening van président Truman,
zullen millioenen de meest élémen
taire levensbehoeften niet kunnen ver-
krijgen.
DOOR DAKLANTAARN GEVALLEN
Toen een 42-jarige Rotterdammer
vonden of herwonnen heeft.
Het is een zware opgave, doch
zeker het strijden waard, om de r
en het evenwicht in ons te verovei
wanneer wij deze in de moeilijke
den, die we moeten doorleven, vei
ren'waanden. Doch wannelr wij v
nen zal dit door ons gedrag tôt uit verpers
komen en dit vooral, niet alleen en 101 Z1J
praten, zal het angstige kind kun
helpen en troosten: het van de^ ar
bevrijden.
ezumigen
weermach'
Amerika
îerika wil
geweld
wil niet
R.
INGEZONDEN.
IETS OVER MULTATULI.
Geachte Redactie.
Ik vind het een goede gewoonte
de redacties der diverse bladen
op de daartoe geëigende tijdstip]
beschrijvende aptikelen over beke
en onbekende persoonlijkheden,
op hun gebied een voorname en
zonderlijke positie hebben ingenon
te plaatsen.
Minder prettig doet het echter
wanneer in zo'n biographie onjuisi
den, of foutieve accent leggir
voorkomen, welke de besproken j
soon in een verkeerd of ongun
licht ga'an plaatsen.
Hetzelfde -effect verkrijgt r
.wanneer op een bepaalde gebeurt
tezig was sneeuw te ruimen °P een teveel nadruk wordt gelegd, w;
plat achter zijn woning, gleed hi] uit doQr de juiste verhoudingen wel
en viel door een daklantaarn. -Hij deetje in het gedrang komei
kwam terecht op een 5 meter lagei
gelegen vloer van een garage. Tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis is hij
overleden.
staan.
Zo is
zich omr
verdedigii
;al lopen
rd verri»
uidpool.
le vlagger
mnen pla
iwvelden?
:en. Op
jlaatsen
;tof die n»
atoomenei
slf in vei
het ook
Istoffen v
iligheid b
toekomsti;
uidpool v
n de ver
lgebied.>
ar het N
overeenl
naar he
over de
laatste
aan in de
Engeland;
land verl
igheden.
163. Aan de voet van de klippen
stond baron Dewart zijn mannen aan
te vuren om sneller te schieten. Ze
deden dit ook zo vlug mogelijk en één
stond klaar met een brandende lont.
164. Intussen had men aan boord van
het schip het schieten ook gehoord en
gezien hoe de baron met zijn kanou
hun vrienden beschoot. „Hé, wachi
eens even," lachte de stuurman.
,,Dat kunstje kennen we ook!"
FEUILLETON.
46) Zijn weduwe zat voor het venster
tussen de bloeiende géraniums en
groette met een vriendelijk lachje
terug, maar er was geen vrolijkheid
in dat lachje.
Hier en daar langs muren en
schuttingen, bloosden nog de winter -
dranken. Stervensblos, die op de bla-
deren gloeide in wonderschoné lief-
dekleuren. Vluchtige herfstschoon-
heid, reeds veroordeeld tôt verwel-
ken.
Mignor) zag die schoonheid aan
met de tedere aandacht, welke men
aan een scheidende schenkt. Voor
haar waren de rode bladerglanzen
liefelijke glimlachjes, die afscheid na-
men van 't leven. Albert kwam haar
dicht bij het dorp tegen. Zij zag
hem aan alsof dit een onaangename
verrassing voor haar was.
„Heb -je Alex niet meegebracht?"
vroeg zij teleurgesteld.
Hij had haar blik diep gevoeld en
haar ernstig aanziende, vroeg hij
kortaf„Hinder ik je soms, Mignon?
Zij bloosde schuldbewust, maar zij
zag er zo ongelukkig uit, dat hij niet
de moed vond een hard woord te zeg-
gen.
„Neenstotterde zij aarzelend
,,maar...-."
„Wil je mij eens zeggen, waarom je
mij het gezelschap van îreule Alex zo
voortdurend opdringt?"
Er lag toch iets bitters in zijn stem.
Onthutst zag Mignon naar hem op.
„Mag je Alex dan niet lijden? Zij is
mijn liefste vriendin en ik wil haar
omgang niet missen. En.... zij heeft
anders ook zo weinig aan haar leven
bij die oude vrouw."
„Dat ontken ik volstrekt niet, lieve.
Maar, het doet me pijn, dat je mij af-
scheept met het gezelschap der freule
en je zelf terugtrekt, alsof ik je ge
heel onverschillig ben geworden."
Mignon sloeg de ogen neer en zucht-
te diep. -
,,Wat scheelt er aan, Mignon? Is er
iets wat je verdriet doet? Vertrouw
het mij dan toe!"
„Ik -kan niet," stamelde Mignon
verward en dadelijk begrijpend wat
zij daar gezegd had.
„Er is dus toch iets, Mignon; stel je
dan geen vertrouwen in mij, je ver-
loofde?"
„Och.... er is immers niets!
Zwijgend gingen zij verder; Mignon
zou even marna gaan begroeten.
„Je moest weer bij marna terugke-
ren Mignon, ik geloof, dat je in dat
sombere kasteel al je vrolijkheid en
levenslust verliest. Ik ga morgen toch
op -reis. De oudeluitjes hebben be-
hoefte aan gezelligheid en zij missen
hun dochtertje."
Bij het bericht van zijn vertrek
was er een levendige gloed in haai
ogen gekomen, het scheen hem, alsof
die tijding haar verademing bracht.
Hij deed, alsof hij het niet begreep
en vervolgde met gedwongen kalmte
>,Ik begrijp wel, dat die oude freule
op je gezelschap verzot is geraakt,
maar ieder is zichzelf toch t naast en
marna verlangt ook naar je. Te meer
wijl ik de eerste maanden wel met
weer thuis zal komen."
„Jé gaat zeker aan 't werk! Het
zal hier stil zijn van de winter, Alex
gaat een poos naar huis. Enfin, wij
zijn stil te gewoon, vroeger kenden
wij niets anders."
,,Het voornaamste is, dat men de
vrolijkheid in zich omdraagt, Mig
non."
Mignon zweeg.
Hij sloeg haar, angstig vorsend, ga
de.
„Ik heb nog iets nieuws voor je
van freule Alex", zei hij langzaam.
Nu sloeg zij haastig de ogen naar
,,Zij werd naar huis geroepen, om-
dat haar broer, de luitenant, er heel
ernstig aan toe is."
,,Watwat dan?" stiet zij ang
stig uit en greep zijn ,arm.
Hij werd bleek van ontroering en
klemde de tanden opeen.
„Maak je niet zo overstuur, kind.
Hij is immers geen broer van jou!
Freule Alex zelf was kalmer dan jij."
,,Och, vergeef me, Albert je hebt
me zo doen schrikken. Ik geloof, dat
ik zenuwachtig geworden ben. Je
moet wat geduld met mij hebben; ik
kan het imm-ers niet helpen
Tranen rolden langs haar wangen
„Is hij dood, Albert?"
„Was hij 't maar!" stiet de anders
zo goedige, blonde reus tussen de tan
den uit.
„Dat is laag!" riep Mignon met
van verontwaardiging vlammende
ogen. „Wat heeft die arme man je ge
daan?''
,,Wat hij mij gedaan heeft!.
Maar de schilder klemde de lippen
weer vast opeen en stak de handen
in de zakken. Opgewonden stapte hij
voor t.
„Wat is er dan gebeurd?" waagde
Mignon nog schuchter te vragen.
„Wat doet het er toe! De lotgevallen
van dat romantisch, hoogmoedig
jongemens gaan ons immers niets aan.
Hij zou zelf om onze belangstelling
glimlachen met zijn hem eigen onuit-
staanbaar, welwillend lachje. Die ver-
waande.luitenant van Forren. Ha, ha!'
Albert lachte toornig en schamper.
Mignon zag hem onuitsprekelijk
droevig en verwijtend aan; zij snikte,
ondanks al haar inspanning om zich
te beheersen.
Daar kon die reus met het edel-
moedige kinderhart toch niet tegen.
Haar hand in de zijne nemend, ver
telde hij, dat de luitenant met zijn
paard gevallen en zwaar gekwetst
zag wel, hoe zij herhaaldelijk verlan-
gend naar het slot keek, alsof zij net
liefst naar Alex had willen snellen
om meer van hek ongeluk te horen.
Eindelijk kon zij zij zich weer bedwin-
gen
hem op.
„Toch niets kwaads?"
Ga maar naar het slot terug, je
volgt mij toch met tegenzin, wij zijn
niets meer voor je."
.Albert!" riep zij op zo pijnlijke
toon, dat hij medelijden met haar
kreeg. Schaamte en smart lagen als
een sluier over haar teer gezicht.
Zij kon het toch niet helpen.
„Neen, ik ga mee naar je moeder!
Hij riam haar arm en keek haar
lang en ernstig aan.
Voor zij de tuin binnengingen, zei
hij heel zacht:
„Ik heb begrepen, Mara!
Haar handje beefde op zijn arm,
maar zij wendde haar gezichtje naai
de andere kant.
Toen zij later in de gezellige huis
kamer bij mama zaten, keek deze vei-
baasd van de een naar de ander.
Haar drukke, vrolijke kinderen zaten
daar bleek en bedrukt en zagen el-
kander nauwelijks aan.
.Hebben jullie gekibbeld? vroeg zij,
opzettelijk een plagende toon aan-
slcicind*
„Neen, mama!" fluisterde Mignon
verlegen.
„Kom, wat gekheid! Moeten daarom
zui'ke treurige gezichten getrokken
worden? In ieder engagement komt
\vel eens een buitje voor!"
Maar die strakke gezichten ont-
plooiden zich niet. Mama lachte en
schertste doch zij stemden niet met
haar in.
,Ik wil toch niet hopen, dat het
ongeluk van dien jonker Van Forren
jelui zo somber stemt? Het is zekei
heel treurig voor hem en voor Alex
ook, maar het raakt ons toch niet van
zô nabij. Wat mij betreft, ik kon dien
het met het artikel
Multatuli in uw blad van j.l. Wotc onnen. i
dag 19 Febr. En we bedoelen itsinspanr
niet de on juiste jaartal vermeldin
in het slot van dat bedoeld heri
kings-artikel. (Deze jaartallen g<
geboorte- ep sterfjaar aan van
heer P. J. C. E. Douwes Dekker.
Nwsbl.)
Neen; ik -bedoel dat gedeelte
bedoeld artikel, dat handelt over
verblijf in Europa, en waarin vei,
wordt, dat hij rondzwierf door
schillende landen, en een leve
van plezier leidde, na z n gezi
armoedige omstandigheden in 1
te hebben achtergelaten. (Inze
moet de artikelen beter lezen voo
critiek uitoefent, -want wij hel v, ELEDEN
niet gesproken over ,,armoedige
standigheden" van zijn gezin. E
min hebben wij gezegd dat °°êst op
„leventje van plezier leidde'
dat hij genoot van het lever
Nwsbl.)
Ik heb in m'n leven, wel
een en ander van en over M
gelezen en gehoord, doch de su
welke in de doôr mij aangedui
(onjuist Red. Nwsbl.) gewraak
snede opgésloten ligt, en ons M>
als een hedonistisch mens la:
vind ik niet in ove*eenstemmi
het wezen van Multatuli zelf. I
me dan ook af, wat de reden v
zijn geweest voor deze, het
ontsierende passage.
Ik zal de laatste zijn om te b
dat Eduard Douwes Dekker ee
was met feilloze opvattingen i
der gebreken of ondeugden. D
lezen van de Multatuli brieven
dere documentatie laten niet
M. als een genotzoekend en pl
zakend mens voor te stellen.
hem niet -anders leren zien,
een zoeker en strever naar
heid - Waarbeid en Rechtvaar
In zulk streven moet de n
rechtvaardiging en genot zoek
genot, welk naar z'n eiger.
„Deugd" is. Zeker hij was e«
en niets menselijks was hem
zoals ook een schoonbloeie
heerlijk geurende roos z'n schi
rens kan hebben. En toch zui
M. als een uitzonderlijk mens
aannemen, zoals we ook de ro
doorns prefereren boven eer.
met stekels. En als er bij de I:
siërs -nog een vaag besef van
Hollanders" aanwezig is, is dat
de laatste plaats aan M. te d-
Eduard Douwes Dekker, met z'n
was Men vreesde zèlfs voor zijn le- jonker geen sympathiek jongmens
„n vinden," zei ze ten laatste.
Mignon zei niets meer, maar Albert - (Wordt vervolgd.)
aile zijc
tige emp:
n niet di
îlke teng
bedrijve
n. Er 2
igheden.
îdse Ze>
Engelar
le Russeï
lië door
elt Enge
kon Eng-
VNSE Ti
ELEDEN
igevolge
hectare
ogst op
le Franse
id hierme
Amerika.
'hans is eer
arbij Franl
d voor F
vangen. h
ir Frankr
iveelheid d
uggeleverd.
VERDELI
i een zitt
tuursraad
rgenomen,
deeld. Dez
>r de plaal
iverneurs
es en vert
ering in a
aten. De S
r een aant
mdenburg
le, en nan
Pruisen t
,itse militai
T PHILIP
loor de Ts
gei
Jet bedrijf,
Iden te Pr
vaakse St:
:enomen in
ans is een
.Philipsfab)
NEDEB
VLIEGTU
leden der
en tweerr
de afd.
erlands-Ii
tralische
n zee ge
te en goede eigenschappen en 1- rderij dat
tertrekken, is gewogen in de d van 0r
schaal der critiek, doch de pii :us^ jn p
balans wees niet naar Babels o verloo
spreuk, mgne-mene thekel, uph apte Dot
(gewogen en te licht bevondep redding
naar de flonkerende naam Mu zes jedc
dat is: de zoeker naar Waarh men om
Schoonheid, dat -is de strever GRO
Rechtva.ardigheid en Liefde. gn te
Die in en door dat zoeken
ven „veel heeft geleden'',
daardoor een grote rijkdom a
telijke goederen heeft nagelatt
het nageslacht eeuwig dankb
voor^ulke gaven.
Martenshoek, 21 Febr. 1947.
r rekenin
liton" bij
•ven te F
îpboten
t L. Smit
nst wegge
temming,
