I
■ft"
1
1
17 SEPTEMBER
HULLEI
mee
i
werkfabri
Scheepvaart en Luchtvaart
Over Groninger Schippers
De Machine verovert Landbouw
ne"
i en
Tweede Jaargang
WOENSDAG 17 September 1947
No. 72
VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND
SAPPEMEER
SLOCHTEREN
NOORD- EN ZUIDBROEK
MUNTENDAM
VEENDAM EN OMGEVING
WAARIN opgenomen OOST GOORECHT VAN 1871 en het NIEUWS- EN A D V E R T E N TIE B L A D VAN 1888
Al
riS we(
van Pui
ZAND
/elijk
EEN VEELBELOVENDE
JEUGDIGE DIEF.
Nieuw Beeldfeuilleton.
Aardappeltelers
blijft letten op de colorado-
kever, ook bij het rooien.
De Mij. Nederland experimenteert in het Buitenland.
CULTUUR PROBLEMEN
Karnemellc
niet meer bonvrîj
De dîstributie van
Textiel.
Joods meisje voor
Èijz. Gerechtshof
Levering van Slacht-
schapen voor export.
5
îe zo m i.
V. I
an nef
n te
DOOr
en i ^3 Eh
Aoge
b hi -frl. h'
lat i 3
t he
/as.
zei
ende
lijf
lur
iiet
n ze0 /en
u in rar
leime V
houd
inblik
bridge
ABONNEMENTSPRIJS
f 1.25 p. kwartaal. Franco p. post f 1.50
(bij vooruitbetaling.)
PRIJS DER ADVERTENTIES:
12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. mini
mum 75 cent (bij vooruitbetaling.)
NIEUWSBLAD
VERSCHIJNT
WOENSDAGS EN ZATERDAGS.
Uitgeefster:
Seggers' en Kremer's Uitgeverszaak
„Het Nieuwsblad" C.V.
Kantoor Hoofdstraat 6, Hoogezand.
Telefoon 139 (b.g.g. 213 of 214.)
Postrekening No. 435883.
as vei
rstandi
enmaal
u uit
e Sinnisf
couverts
bedrage
verzoek
i. Ik hel
men. Hi
eeide ma
n Morto
■ndde bij
een land
ik weet,
t vervolg
"Wij herdenken vandaag- een historisch feit, een feit, dat niet alleen
geboekstaafd is in Nederlands geschiedenis, maar ook in 's werelds anna-
len. De landing der airborne divisies in ons land.
Het is vandaag 3 jaar geleden, dat geallieerde bommenwerpers ronkten
boven ons rivieren-gebied, dat een bommenregen neerviel op Hollandse
,1 steden en dorpen; het is drie jaar geleden dat kleurige parachutes met
oorlogstuig en manschappen in Nederland daalden. Vreugde golfde over
i ons land: de bevrijding was nabij!
Het is toen anders geworden; de slag om Arnhem werd een Duitse over-
winning. Een herfst en een winter gingen over ons land, zonder dat het
de bevrijdingslegers mogelijk was vanuit de Zuidelijke provincies ons ge-
bied dat leed in de greep van tyrannie en honger te verlossen.
Dat was drie jaar geleden. Weer Ieven wij in moeilijke tijdsomstan-
digheden. Ons gebiedsdeel aan de Aziatische evenaar wordt verscheurd
dagelijks worden er jonge mensenlevens afgebroken. Er is vrede over de
wereld gekomen, maar geen vrede in Nederland.
Na de ellende van de bezetting is de bevrijding gekomen. Ook in de duis-
ternis van het heden zal de zon weer gaan schijnen. Wij moeten de tan-
den opeenklemmen en niet versagen.
Maar vandaag staan wij even stil hy de mannen die neerdaalden uit de
lucht om Nederland te helpen bevrijden, en die hun dappere poging met
de dood moesten betalen. Moge vandaag verse bloemen hun graven
sieren.
1ER
FABRIE
iing.
ir Groningi
rweg 155.
ad:
astraat 99
aat 133,
Enige tijd geleden maakte een As-
ser jongen van 11 jaar met twee
vriendjes een reisje naar Heereft-
veen. Daar raakten zij uit elkaar, en
kwamen ten slotte allen weer in As-
sen terecht; het elfjarige jongetje
via de politie in Groningen. Bij aan-
houding bleek hij nog omstreeks
f 200 te bezitten.
Intussen werden in Assen allerlei
voorwerpen vermist. Uit fietstassen
e.d. verdwenen diverse voorwerpeh,
en ook werd hier en daar geld vermist
Tijdens de markt te Rolde miste een
câféhouder f 1800.Daar de elf
jarige Geert plotseling zeer vrijge-
vig -geworden was en bedragen van
f 100 aan kameraadjes gaf, viel de
verdenking op Geert. Op het politie-
bureau kwam bij stukjes en beetjes
het verhaal van zijn misdaden eryit.
De jongen zal naar een opvoedinfès
gesticht worden gezonden.
In dit nummer beginnen wij een
nieuw feuilleton. Speelde onze
vorige beeldfeuilleton, kapitein
Gay, zicli enige eeuwen geleden aï,
de nieuwe geeft een hasideling
weer uit het heden. Bovendienzal
deze beeldfeuilleton ook geseliikt
zijn voor kleinere kinderen.
sent
MUGI
DIITLM
Uw
eiële
ctie»,
ede
LI.K
MUGE
ug aan
:achtes
str. 38
9IEEK
Ï58
WEDERINVOERING VAN DE
TOTALISATOR?
De ministers van landbouw, visse-
rij en voedselvoorziening. en van
justitie achten het noodzakelijk, dat
wederom een totalisator wordt inge-
voerd.
Toen in 1911 de totalisator wer4
verboden, betekende dat, dat de
draf- en rensport in verval geraakte.
De prijzen die werden uitgekeerd
daalden dermate, dat daarmede de
kosten van het houden van paarden
niet konden worden bestreden. In
1941 werd de mogelijkheid tôt het
organiseren van een totalisator weer
opengesteld, doch werd bij de be
vrijding weer gesloten, vandaar, dat
de draaf- en rensport opnieuw in
verval kwam.
Mr. Dr. P. J. WITTEMAN
WORDT MINISTER
VAN BINNENLANDSE ZAKEN.
Per 15 September is Mr. Dr. P. J.
Witteman uit Overveen, bestuurslid
van de K.V.P. benoemd tôt miiVs-
ter van binnenlandse zaken.
DE DROOGTE IN BELGIë.
De Belgische (minister van land
bouw heeft verklaard dat de droogte
voor België een ramp betekent. Niet
alleen is de melklevering der koeien
verminderd, maar ook het gewicht.
iDe vermindering van- de melkleve
ring bedraagt 180 millioen liter; het
vleesverlies 50 millioen kilo. Wat be-
treft de schade aan de landbouwge-
wassen deelde de minister mede, dat
de opbrengst van de suikerbieten dit
jaar als gevolg van de droogte 30
minder zal zijn dan verleden jaar,
terwijl de aardappelopbrengst met
20 is gedaald. Het te snel rijpen
van de granen heeft schade veroor-
zaakt, terwijl de schade aan de fruit-
cultuur op ongeveer 100 millioen
francs wordt geraamd.
PRIJZENCHAOS IN BELGIë.
In België is een strijd ontbrand.
Een strijd tussen enerzijds de winke-
liers en anderzijds de regering, die wil
trachten orde te scheppen in de prij-
zenchaos. Met energie heeft de heer
Moens de Fernig, de minister van re-
vitaillering de strijd tegen de duurte
aangepakt. Er zijn allerlei bepalingen
uitgevaardigd en wegens overtreding
daarvan zijn reeds 850 winkels tijde-
lijk en 1300 voor goed gesloten.
Met uitzondering van een commu-
nistisch- en een socialistisch dagblad
heeft de pers in het algsmeen de zij-
de van de winkeliers gekozen. Aan
de controlerende ambtenaren worden
allerlei onreclitvaardigheden en onbil-
lijkheden verweten, zij worden uitge-
maakt voor een soort Gestapoagenten,
en in spotplaatjes worden ze voorge-
steld als afschuwelijke kereltjes met
bolhoedjes op, die op allerlei unfaire
methoden zouden trachten de winke
liers erin te laten vliegen.
Van de andere zijde heeft men zich
intussen niet onbetuigd gelaten. De
gezamenlijke winkeliers hebben van
de minister stopzetting der controle-
maatregelen geëist. Indien hij aan de
ze eis geen gevolg geeft, zal de gehele
middenstand in Belflftë in staking gaan
De Plantenziektenkundige Dienst
te Wageningen schrijft ons:
Op verschillende plaatsen in
het land, vooral in het Zuiden en
Oosten, komen thans in de reeds af-
stervende of groene gewassen nog
kevers en larven voor. Deze kevers
overwinteren in de grond en daar-
door kan het volgende jaar op die
plaats of in de naaste omgeving een
besmettingshaard gevormd worden.
Het is daarom noodzakelijk, dat elke
teler het aardappelgewas nauwkeu-
rig blijft nagaan of er nog larven of
kevers voorkomen om deze direct te
kunnen vernietigen.
Ook bij het rooien dient er voor
gezorgd te worden, dat de reeds in
de grond aanwezige kevers of pop-
pen worden vernietigd. Men late
zich niet rhisleiden door de kortzich-
tige gedachte, dat zij nu geen schade
meer doen. Elke gedode kever voor-
komt een besmettingshaard in 1948.
Men blijve ook in eigen belang
waakzaam!
Gebeurtenissen in het parlement continent en tussen het continent en
vragen de aandacht. Zaterdagmiddag' Engeland zal gaan gxploiteren.
zijn de beide kamers voor een ge-j Diamantindustrie.
zamenlijke zitting bijeengeroepen, en i p 6
in deze zitting heeft de minister van
binnenlandse zaken de zitting 1946-
1947 namens de koningin voor ge
sloten verklaard.
Gisteren is het Prinsjesdag ge-
weest. Het nieuwe zittingsjaar van
de Staten Generaal is geopend. Uiter-
aard is deze gebeurtenis wegens de
sombere tijdsomstandigheden niet
met de gebruikelijke feestelijkheden
geschied. Zwaar drukken de moei-
lijkhéden in Indonesië op ons land.
Bovendien was H.M. de Koningin
ongesteld. En op het moment, dat
wij dit overzicht schrijven is het nog
Jniet bekend of H.M. wel in staat
zal zijn persoonlijk het nieuwe par
lementaire jaar te openen.
Het is gebruikelijk dat na de ope-
ning van het parlement door de re
gering de millioenen-nota wordt in-
gediend, waarna de algemene poli-
tieke besprekingen over het rege-
ringsbeleid een aanvang nemen. Bo
vendien staat op het programma van
deze week een verklaring van de
regering betreffende de situatie in
Indonesië.
Wat het herstel
van Walcheren kost.
Men is bezig-Walcheren te herstel-
len. De regering wil een behoorlijke
uitvoering van haar plannen, opdat
een behoorlijke welstand voor de
Walcherense boeren verzekerd is.
Daarom zal het boerenbedrijf op
het eiland worden gesaneerd. Een
aantal boeren zal worden overge-
plaatst naar de Noord-Oost-Polder,
waar 3000 ha. land voor hen is ge-
reserveerd.
Maar al die plannen kosten veel
geld. Het herstel van de dijken kost-
te reeds 33 millioen. Bij elkaar komt
het volledig herstel van Walcheren
op een slordige 100 million.
Landbouwonderwijs.
In ..Birkhoven" is een vergadering
gehouden waarin het landbouwon
derwijs is besproken. Aangezien hier
naast de vakscholing ook de alge
mene ontwikkeling van landarbei-
ders en boeren is besproken, menen
wij dat het nodig is even bij deze
vergadering stil te staan.
De heer Mastrigt, voorzitter van
de N.C.L.B. zei dat principieel en
practisch van de landarbeider geëist
wordt te streven naar de volledige
ontplooiing van zijmkrachten en ga-
ven. Daarbij moet bedacht worden,
dat vaktechnische bekwaming alleen
onvoldoende is. Ook aan de alge
mene vorming moet worden gedacht.
De heer Cnossen, 2e voorzitter van
de C.B.T.B. lichtte deze woorden van
de heer Mastrigt nader toe. Sommige
boeren, aldus deze spr. schijnen te
denken, dat hun jongens niets an
ders behoeven te Ieren dan te wer-
ltën. Hun jongens zullen echter
'straks onwennig in de maatschap-
pij staan. Anderen zijn verstandiger.
Zelf zijn ze vaak niet in staat te ge-
ven wat hun jongens nodig hebben,
doch dan maken zij gebruik van de
daarvoor ten dienste staande midde-
len, en dat is in de eerste plaats la-
gere landbouwschool, want daar
worden mensen opgeleid, die leiding
kunn«n geven in het agrarische Ie
ven. Naast de landbouwscholen zijn
de volkshogescholen van belang voor
het ontplooien van de algemene ont
wikkeling.
Stoomvaart Mij. „Nederland"
en de Luchtvaart.
De wens van de directie van de
Stoomvaart Mij. Nederland om naast
de scheepvaart ook luchtvaart te
gaan exploiteren, dateert reeds van
ver voor de oorlog en is algemeen
bekend. Van regeringszijde heeft de
Nederland echter niet voldoende
steun kunnen krijgen, en zo is in ons
land het monopoly van de luchtvaart
bij de K.L.M. gebleven. Toch rekent
de „Nederland" nog eens de zo
begeerde vergunning te krijgen, en
wenst waarom de nodige ervaring
op te doen. Daar dit onder Nederland-
se vlag niet mogelijk was, heeft zij
haar oog op Engeland laten vallen,
en heeft daar personen gevonden
die genoeg vertrouwen in haar stel-
den om geld voor de oprichting van
een onderneming, die beheerd en ge-
exploiteerd zal worden door de „Ne-
derland" beschikbaar te stellen. Zo
is de British-Netherland Airservices
Ltd. ontstaan, voorlopig met twee
vliegtuigen, die, onder beheer van de
„Nederland" en de Hollandse Stoom-
boot Mij. lijnen op het Europese
VIJFJARIG KNAAPJE
DODELIJK GEWOND.
In Amsterdam had en 5-jarig
knaapje voor zijn moeder bij de
kruidenier een fies azijn gehaald.
Zonder uit- te. kijken stak hij de rij-
weg over en liep tegen een wielrij-
der op. Bij de val kwam hij met zijn
arm op de scherven van de fies te
recht. Ho'ewel de jongen ernstig
bloedde liep hij nog naar de winke-
lier, waar hij de azijn gekocht had.
Daar zeeg hij bewusteloos ineen. En-
kele uren later is hij in het zieken-
huis aan de bekomen verwondingen
overleden.
MISDADIGERS ONTMASKERD
Samenwerking tussen de Amster-
damse en de Leidse recherche heeft
geleid tôt de ontmaskering van een
drietal misdadigers.
In de nacht van 25 op 26 Mei werd
ingebroken bij een juwelier in Lei-
den, waar voor f 600 aan contanten
en goederen ter waarde van f 25.000
werden ontvreemd. Lange tijd tastte
de politie in het duister, maar thans
zijn twee jeugdige Amsterdamse re-
cidivisten in verband met deze zaak
gearresteerd. Ook de heler is aan-
gehouden. Van de goederen is nog
niets terecht.
EEN ONEERLIJKE CONDUCTEUR.
Conducteurs van de Nederlandse
Buurtspoorweg moeten steeds kaart-
jes in duplo knippen. Het bovenste
kaartje krijgt de passagier.. Het on-
1 Uiteraard is de toestand in de
diamant-industrie zeer afhankelijk
van de economische situatie in de we
reld. Maar hoewel deze situatie mo-
menteel vrij ongunstig moet worden
genoemd, valt toch in de diamant-1 derste behoudt de conducteur voor de
industrie een opleving te constate-
ren en wel door grotere vraag in de
Verenigde Staten. De slijperijen bie-
den thans volop werkgelegenheid, en
afrekening der ontvangen gelden.
Dat bracht een 18-jarige conduc
teur op een lumineus idee. Hij knipte
alleen het bovenste kaartje. Later
aile beschikbare arbeidskrachten zijn'knipte hij het onderste, waarbij hij
thans in het procès opgenomen. Ofi het deed voorkomen alsof de passa
deze opleving zich zal handhaven is ,1oUoc•
mede afhankelijk van de Amerikaan-
se sleun tôt herstel van de econo
mische situatie in Europa.
Met ingang van 14 Sept, is het
verboden karnemelk, yoghurt enz.
zonder bon te verkopen.
Dit is een gevolg van het feit, dat
de melkproductie tengevolge van de
droogteperiode is ingekrompen. Eind.
September zou het bonvrij vcrstr.-k-
ken in ieder geval beëindigd zijn
Thans is men 14 dagen eerder Aot
deze maatregel moeten overgaan.
NIEUWE PRIJSREGELING
HOUTEN HUISHOUDELIJKE
ARTIKELEN.
In het kader van actie om de
prijzen van gebruiksartikelen, waar-
aan dringende behoeften bestaat, zo-
veel mogelijk te verlagen, is een
nieuwe prijsregeling voor houten
huishoudelijke goederen afgekon-
digd, waarin het aantal zgn. utility-
artikelen met 44 is uitgebreid. De
prijzen van de reeds bestaande utili-
ty-artikelen op dit gebied zijn, mede
in verband met het niet van toepas-
sing zijn der omzetbelasting op deze
artikelen, gemiddeld met ruim 6
verlaagd.
VERLENGING GELDIGHEIDS-
DUUR RIJWIELBANDENBONNEN.
De bonnen A 01, A 06, A 16 en
A 21 voor een buitenband en B 01,
B 06, B 16 en B 21 voor een binnen-
band van de inschrijvingsbewijzen
voor de eerste verstrekking van rij-
wielbanden, zullen inplaats van tôt
30 September, tôt 31 October a.s. gel-
dig zijn.
HOOFDDEKSELS
VRIJ VAN DISTRIBUTIE.
Aile soorten hoeden, mutsen en
petten zullen in het vervolg zonder
inlevering van textielpunten mogen
worden verkocht en afgeleverd.
gier een of twee haltes later was in-
gestapt, en waardoor hij 's avonds
minder geld behoefde af te dragen.
Op die manier vergrootte hij zijn
loon op een niet onblangrijke wijze.
Thans is hij door de Hilversumse
politie gearresteerd.
HIJ WILDE NAAR BELGIë.
Een Amersfoortse chauffeur kreeg
een vrachtje voor Putten. Toen de
passagier uitgestapt was hield hij de
bestuurder een revolver onder de
neus, en dwong hem zijn wagen af te
geven. Onderweg kreeg de dief ech
ter pech, en moest de auto in defec-
te toestand achter laten.
Op dezelfde wijze als de eerste keer
stal hij echter een tweede wagen.
Maar nu was hij niet alleen tevreden
met de wagen; hij ontnam de chauf
feur ook nog zijn portefeuille en siga-
retten.
De politie op de gehele Veluwe was
op zijn hoede, en op de IJsselbrug bij
Oldenbroek werd de gestolen auto
aangehouden. Aan het stuur zat een
knaap van 17 jaar. Aanvankelijk ont-
kende hij, doch later viel hij door de
mand. Hij vertelde thuis ruzie gehad
te hebben en was daarom van plan
het land te verlaten. Zijn doel was
België.
VONDSTEN OP WALCHEREN.
Schedel van reuzenhert en berenkop.
Arbeiders, die bij Middelburg be-
zig waren met graafwerk, vonden in
de veenlaag een aantal beenderen,
die bij onderzoek afkomstig bleken
te zijn van elanden of reuzenherten.
Bij de beenderen bevond zich nog
een gave schedel met gewei, waarop
aan beide zijden een eigenaardig
lidteken aangetroffen werd, hetgeen
de veronderstelling doet rijzen, dat
deze reuzenherten vroeger als last-
dieren werden gebruikt. De dieren,
die in de ijstijd in geheel Europa
voorkwamen, en daarna nog alleen
in centraal Europa moeten een leng-
te van plm. 2.80 m. en een hoogte
van ongeveer 2 m. gehad hebben.
Men veronderstelt, dat de beende
ren ongeveer 3000 jaar oud zijn.
Er is bij het graafwerk ook een
berenkop gevonden.
Voor, tijdens en na de vorige oor
log werden de ketels van de carton-
en aardappelmeelfabrieken in de
provincie Groningen, nog hoofdzake-
lijk met turf gestookt. Op dit ver-
voer had zich langzamerhand een
speciaal scheepstype ontwikkeld van
zeer voordelige afmetingen voor de
kanaalvaart. Toen genoemde fabrie-
ken overschakelden op het verbruik
van steenkolen werd dit scheepspark
hier grotendeels overbodig en moes
ten de schippers uitzien naar andere
perspectieven. De meesten begonnen
met turf te varen naar de rivieren
om dan grint of stenen mee terug te
nemen. Vanzelfsprekend betekende
deze verandering van vaarroute een
geduchte concurrentie voor de schip
pers die geregeld de rivier en ka-
I naalvaart beoefenden, temeer nog
omdat omstreeks die tijd de beken-
de crisis inzette. Bovendien hadden
laatstgenoemde schippers meest min
der voordelige schepen en waren
over het algemeen gewoon in een
kalmer tempo te varen dan hun
Groningse rivalen.
In de verhouding der schippers
komt het provincialisme sterk tôt
tuiting; Groningers en Friezen zijn
elkaar ook al niet bepaald sym
pathiek doch tussen dezen en de
meer Zuidelijken kan men terecht
spreken van een gespannen sfeer.
Speciaal de ,,Hoogeveensen" (Hooge-
veen is een plaats waar talrijke
schippers zijn gedomicilieerd) wer
den door geen Groninger vertrouwd.
Deze op hun beurt noemden de Gro
ningers „Russen", dit was dan als
politieke insinuatie bedoeld. Op de
beurzen in de bevrachtingscentra's
zoals Arnhem en Nijmegen, schaar-
Ben de verschillende groepen zich
gewoonlijk apart. Het is begrijpelijk
dat, toen als gevolg van de algemene
crisis, de vrachtprijs beneden het
vaarbare peil daalde, de Groningers
hiervan de schuld kregen. Zij had
den de vracht bedorvenAls
de gespannen verhouding eens in ru
zie ontbrandde, was het eerste ver-
wijt, „wat doe je hier, blijf in je
eigen land".
In het bijzonder voor een schip-
per was dit wel een zeer dwaas ver-
wijt. Zijn de gebeurtenissen zoals die
zich afspeelden onder de schippers,
niet een miniatuurbeeld van hetgeen
In de distributie van textiel zijn
'^nkele wijzigingen gekomen. Ook
confectiefabrikanten moeten zich
thans bevoorraden door middel van
puntencoupures, welke zij van hun
afnemers ontvangen. Men hoopt
door deze maatregel de productie
meer in overeenstemming te kunnen
brengen met de vraag.
Wat betreft de puntenwaardering:
men heeft getracht deze zoveel mo
gelijk in overeenstemming te bren
gen met de hoeveelheid textiel die
in het product in verwerkt. Er is
een nieuwe waardering vastgesteld,
welke is verdeeld in drie rubrieken:
4 t.m. 9 jaar (zie rubriek A) 10 t.m.
14 jaar (zie rubriek B) en 15 jaar en
ouder (zie rubriek C).
C B A
Broek (kort) 6 6 5
Colbertjasje (Heren) 35 20 15
Costuum (2 delig) 50 30
Costuum (3 delig) 60 37
Demi Saison 45 30 18
Japon, Jumper, Jurk 15 10 7
Mantel 40 25 15
Overhemd 15 10 6
Winterjas 50 37 30
Directoire, korte onderbr. 6 3 3
De detailhandel is verplicht de pun-
ten-waardering van de in de zaak
verkrijgbare textielproducten duide-
lijk op een lijst te vermelden. Bo
vendien moet op elk artikel de pun-
ten-waardering voorkomen.
De opeenvolging van grote land-
bouwtentoonstellingen, zoals eerst
die van de Hollandse Maatschappij
van Landbouw, thans de Jaarbeurs
en straks die van de Friese boeren-
organisatie maken het ons duidelijk,
dat het grote vraagstuk in de land
bouw op het ogenblik dat van de
mechanisatie is. Tientallen jaren wa
ren de belangrijkste onderwerpen
van dergelijke tentoonstellingen
steeds kunstmest en zaaizaad, terwijl
er in de landbouwmachines slechts
zeer langzaam verandering kwam.
Men zou kunnen zeggen, dat in de
100 jaar, waarin de grote landbouw-
maatschappijen hun werk hebben
^erricht, slechts één doel is nage-
streefd, ni. vergroting van de oog-
sten, terwijl thans de tijd is gekomen,
waarop men gaat proberen om de
productiekosten te beïnvloeden. Dit
moet dan geschieden met behulp van
tal van nieuwe machinerieën. Zoiets
geschiedt niet, omdàt het gebruik
van machines mode wordt, doch om
dat het zonder machines niet langer
gaat. Al bijzonder duidelijk is dit in
het geval van de melkmachines.
Reeds tientallen jaren bestaan deze
machines en worden ze in toene-
mende mate in het buitenland toege-
past. In ons land en evenmin in
Frankrijk vonden ze ingang en wel
hoofdzakelijk, omdat men nog niet
zo schaars in de arbeidskrachten zat,
dat men wel machinaal moest mel-
ken.
Deze tijd is voorlopig voorbij. We
weten niet wat de toekomst zal bren
gen en of misschien over enkele ja
ren weer werkeloosheid in de steden
zal optreden, die arbeiders terug-
brengt naar het land, maar voor het
ogenblik heeft men in ieder geval te
kampen met een groot tekort aan
arbeidskrachten en samenhangend
daarmee met hoge lonen voor hen,
die nog in het bedrijf blijven. Beide
omstandigheden bevorderen het in-
voeren van machines, want daardoor
kan met minder mensen meer werk
worden gedaan en worden de hoge
lonen, die men te betalen heeft,
goedgemaakt door een hogere pro
ductie per arbeider.
Het feit, dat ons land gedurende
de lange oorlogs jaren af gesloten is
geweest van de ontwikkeling op
technisch gebied, maakt dat wij
thans op tentoonstellingen plotseling
voor grote veranderingen komen te
staan. De tractor is bedrijfszekerder
en practischer geworden, vooral de
kleine tractor en de kleine freesma-
chine zijn tôt ontwikkeling gebracht
en openen de mogelijkheid van me-
chanisering van de tuinbouw, het
fruitbedrijf en het» kleine landbouw-
bedrijf. De maai-dorser met de daar-
aan verbonden pick-up-stropers, de
vlasplukmachine en de aardappel-
rooimachine zijn de middelen om op
onze grote boerderijen, ondanks te
kort aan arbeiders, de intensiteit van
de productie te kunnen handhaven.
Komt er nog eens een handige be-
trouwbare bietenrooimachine, dan
zal ook deze een gerede markt vin-
den.
Het belangrijkste punt voor dei
boeren zal thans zijn, hoe zij de aan-
schaffing van deze kostbare machi
nes zullen financieren. Men moet
steeds weer beginnen met een be-
langrijk bedrag uit tè geven en er
wordt dus steeds meer kapitaal in de
boerderijen gestoken. Dit is vooral
moeilijk sinds de prijzen tengevolge
van de regeringspolitiek regelmatig
dalen. Omtrent de rentabiliteit van
de machines is daardoor weinig te
voorspellen, doch wij verwachten,
dat er thans een nieuw arbeidsveld
wordt geopend voor de bedrijven
van loondorsers en loonploegers, die
zich combines, vlasplukmachines e.d.
;zullen aanschaffen en daarmee bij
de boeren zullen gaan werken. An
derzijds zullen waarschijnlijk ook
meer landbouwmachine-coôperaties
ontstaan, die soortgëTIjk werk zullen
verrichten. De melkmachine daaren-
tegen is in de eerste plaats geschikt
voor individueel gebruik. Er is thans
wel een proef lopende in Groningen
om coôperatief machinaal te melken,
doch de bezwaren, die daaraan ver
bonden zijn (melktijd, ligging van de
weiden, schoonhouden, enz.) liggen
voor de hand. Ons systeem van mel
ken in de weide is nu eenmaal niet
zeer geschikt voor machinaal mel
ken en het zou niet vreemd zijn,
wanneer tengevolge van de invoe-
ring van melkmachines verscheidene
boeren verandering zouden gaan
brengen in het weide-systeem. Het
aanleggen van een vaste melkplaats
dicht bij de boerderij met aanslui-
ting voor machinaal melken lijkt wel
haast noodzakelijk om een rendabel
gebruik van de melkmachine te ver-
zekeren. De installaties, die wij op
de Jaarbeurs zagen, waarbij de
melkmachines worden gekoppeld
aan een buizensysteem, gebouwd op
een vrachtauto, leek ons nogal
kwetsbaar en daardoor gemakkelijk
onderhevig aan storingen.
Intussen mogen wij wel zonder
aarzeling zeggen: ook voor de Ne
derlandse landbouw is thans de
eeuw der machine aangebroken.
er in de overige maatschappij plaats
vindt? Deze locale conflicten werden
niet opgezweept tôt massale haat om
te ontaarden in vervolging en moord,
maar als de schippers objectief en
redelijk hadden kunnen denken, dan
hadden zç begrepen dat geen kwade
bedoeling, doch economische rtood-
zaak van structuurwijziging, maar
dwongen hun vaarroute te wijzigen.
Is het niet overal zo mee? Een eco
nomische inzinking wijst op de nood-
zaak van structuurswijziging, maar
verondersteld de doorsnee mens niet
overal kwade motieven en personen
of groepen welke hij gaat haten?
Een concurrentiestrijd ontaardt in
wanhoopsdrang, is dit niet steeds de
oorzaak van conflicten welke vre-
selijk kunnen worden als ze uit-
groeien en zich vermengen met Na
tionale, Politieke en Godsdienstige
hartstochten? Wanneer we de din-
gen goed trachten te begrijpen, dan
verlaten ons veel slechte gedachten
jegens anderen en vragen we ons af,
wât is het motief hunner handeling
en wât zouden wij in hun plaats
doen. Dan zijn we geen vreemden of
vijanden van elkaar, doch menseh,
bewogen door de zelfde noodzaak
om te kunnen leven, doch onver-
draagzaam en gevaarlijk, als we ge-
volgeh. willçn bestrijden zonder het
denken te richten op de oorzaak der
dingen. S.
Rosalie R., een Joods meisje was
15 jaar, toen de Duitsers ons land
binnentrokken. Haar ouders waren ge-
scheiden en zij woonde bij haar moe
der te Hilversum. Door de anti-Jood-
se bepalingen van de Duitsers begon
de schier eindeloze zwerftocht. Een
jongeman trok zich het lot van het
meisje aan, en wist een oMderduik
adres voor haar te vinden. De boven-
buurvrouw op dit adres was een vrien-
din van de bekende verraadster Ans
van Dijk. Deze vertelde een beter
adres voor Rosalie te weten, en het
meisje verhuisde. Een week later
werd op advies van Ans van Dijk
het huis omsingeld en Rosalie gear
resteerd. De agent die haar gevan-
gen nam, Mozer, raakte onder haar
bekoring, en beloofde haar vrij te zul
len laten, indien zfj het adres van een
Jood verraadde. Rosalie deed dit, en
koos tôt slachtoffr, degene die zich
aan de meubels van haar vader vcr-
grepen had. Zij werd nu bij Ans van
Dijk ondergebracht. Hier werd zij
handlangster van deze beruchts ver
raadster. Eerst werden 3 meisjes het
slachtoffer. Ans en Rosalie braehten
een bezoek aan hun „pleegvader",
beweerden wat voor hen te kunnen
doen, en braehten hen aan bij de S.D.
Na dit eerste geval werden nog vele
andere Joden door Rosalie'3 optreden
verraden.
Intussen onderhield zij nauwe rela-
ties met de beruchte politieagent Mo
zer, die reeds 47 jaar was. Een aantal
van de door hem verrichte arresta-
ties schreef hij toe aan het verraad
van het meisje, om de S.D. gunstig
tegenover haar te stemmen.
De S.D. agent Schaap vertelde dat
Rosalie en haar moeder op transport
gest^eld zouden worden indien zij
geen V-vrouw wilde zijn. Later wilde
zij van Ans van Dijk weg, omdat zij.
de sfeer daar in huis niet kon ver-
dragen. „En ik wilde ook onderdul-
ken", zei R. tôt de rechter.
Zij verhuisde naar Hilversum, ver
raadde nog enige Joden en dook toen
zelf onder te Heumen bij Nijmegen.
Hier heeft zij illegaal werk verricht.
Na de bevrijding van ons land heeft
zij zelfs handgranaten dwars door de
Duitse linies heen naar het bezette
deel van ons land gebrachtÀ
In zijn requisitoir constateerde mr.
Gelinck, de adv. fiscaal, dat Rosalie
R. niet zo schuldig is als Ans van
Dijk of Brânca Simons. Van deze
laatste konden de misdaden niet eens
aile in de dagvaarding opgenomen
worden, en dat was bij Rosalie wel
mogelijk. Maar zo onschuldig als ze
zich voordoet achtte hij haar niet.
Eens heeft zij als pseudo mede-arres-
tant op een allergemeenste manier
toneel gespeeld. Ze heeft met volhar-
ding en raffinement verraad gepleegd.
Toch wilde mr. Gelinck ook het
goede dat zij gedaan heeft in aanmer-
king nemen, en eiste 4 jaar gevange-
nisstraf.
In de maanden September t.m. De-
cemher a.s. zullen markten worden
aangewezen voor het overnemen
van slachtschapen, bestemd voor ex
port naar België. Voor de levering
van deze exportschapen zullen de
volgende markten bij toerbeurt wor
den aangewezen: Groningen, Sneek,
Leeuwarden, Utrecht, Alkmaar, Pur-
merend, Hoorn, Schagen, Amster
dam, Rotterdam, Woerden, Gouda,
Leiden en Delft. De eerste overname
zal plaats hebben te Purmerend op
16 September a.s. Hier kunnen on
geveer 500 schapen voor export
worden overgenomen.
De voor export bestemde schapen
zullen aan de voor dit doel speciaal
gestelde eisen moeten voldoen. De
leveranciers van de schapen ontvan
gen boven de normale overnameprij-
zen een premie van f 0.03 per kg.
levend gewicht.
Voor elke markt zal nader worden
bekend gemaakt op welke datum er
gelegenheid tôt levering bestaat.
Il
I,'
-«
