Het Nieuwsblad nl | 1947 | 3 december 1947 | pagina 1

EN HET NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888

Een ernstig woord van Minister Neher

KUNST

Wereldnieuws

MENS EN MAATSCHAPPIJ

VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN
WAARIN OPGENOMEN OOST GOORECHT VAN 1871

NOORD- EN ZUIDBROEK

MUNTENDAM

VEENDAM EN OMGEVING

Muziek, toneel en schilderijen expositie.

in vogelvlucht.

DADERS OVERVAL BIJ
SASSENHEIM GEGREPEN.

ALWEER EEN El

Zonder strijd geen vooruitgang en zonder
lijden geen besef van onrecht.

Hogere prijzen
voor Landbouw artikelen
ennog geen uitzicht.

Rechtszaken

Tweede Jaargang

WOENSDAG 3 December 1947

No. 94

HET NIEUWSBLAD

ABONNEMENTSPRIJS:

f 1.25 p. kwartaal. Franco p. post f 1.50
(bij vooruitbetaling.)

PRIJS DER AD VERTENTIE S

12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. mini
mum 75 cent (bij vooruitbetaling.)

VERSCHIJNT
WOENSDAGS EN ZATERDAGS

Uitgeefster:

Seggers' en Kremer's Uitgeverszaak

„Het Nieuwsblad" C.V.
Kantoor Hoofdstraat 6, Hoogezand.
Telefoon 139 (b.g.g. 213 of 214)
Postrekening No. 435883.

Aile arbeiders zullen zich geheel aan hun taak moeten ge-
ven, wil de bouwnijverheid uit de huidige impasse geraken

Wij willen voor deze week de par
lementaire kwesties eens terzijde
schuiven de Tweede kamer heeft
geboomd over de begroting van mi
nister Drees (Sociale Zaken) om
onze aandacht te bepalen bij ande-
re, voor ons land belangrijke kwes
ties.

Daar is in de eerste plaats de
bouwnijverheid en de daarmede sa-
menhangende wederopbouw, waar-
over minister Neher onlangs enkele
mededelingen heeft gedaan. Het wa-
ren geen opgewekte klanken, die de
minister heeft laten horen. Het jaar
1947 heeft teleur gesteld. Het resul-
taat van de bouwbedrijvig'heid is ver
onder de schatting gebleven. De oor-
zaken daarvan zijn verschillende: in
de eerste plaats de strenge winter,
de schaarste aan materialen, gerin-
gere geschooldheid en geringere wil
tôt werken van de arbeiders.

Wat zal 1948 brengen? Dat hangt
weer af of het plan Marshall al dan
geen doorgang zal vinden, omdat ons
land voor de materialen voor een
groot deel op het buitenland is aan-
gewezen. Bovendien is van belang
of de proef, die genomen zal worden
met Italiaanse arbeiders zal slagen.
Verder zullen aile arbeiders
zich volkomen aan hun taak
moeten geven, wil de bouwnij
verheid uit de huidige impasse
geraken.

In het komende jaar is men in de
eerste plaats van plan de 28.000 wo-
ningen af te maken, waaraan men
dit jaar is begonnen. Voorts zal aan
de bouw van nieuwe huizen begonnen
wcrden, waarvan het aantal exhan-
kelijk is van uovengenoerr.de facto-
ren.

Maar naast huizen zijn ook ande-
re bouwwerken nodig, zoais iabi'ie-
i?en, waaraan om ûer willc van de
eccriomische positie van ons land,
dringend behoefte bestaat, en sclio-
Icn. Maar al is hout dan gemakke-
lijker te krijgen dan enige tijd ge-
leden, stenen zullen sc'naars zijn,
wtgens een tekort van arbeiders m
de steenfabrieken. Voorls is het aan
tal arbeiders niet groter geworden
dan voor de oorlog. Zij zijn ouder ge
worden, en de jonge krachten zijn
onvoldoende geschoold.

Geen te diep pessimisme.

Minister Neher heeft sombere
woorden laten horen, maar deson-
danks is er geen reden tôt al te diep
pessimisme. Want ondanks aile be-
zwaren en moeilijkheden is er in
1947 gebouwd. In hevig geteisterde
plaatsen rijen zich nu weer frisse
rode daken aaneen. Zwaar bescha-
digde woningen zijn hersteld. Zelfs

luchtdienst op Batavia op te richten.
Dat liet Vadertje Staat echter niet
toe. Indien de heren zich zo bij zonder
interesseerden voor de luchtvaart,
dan belette niemand hun om wat
aandelen in de K.L.M. te kopen.

Maar dat was niet de bedoeling van
de reders; zij wensten een eigen
luchtlijn.

Het actiefst was de Mij. „Neder-
land", die contact heeft g'ezocht met
een Engelse Mij., om gezamenlijk
met haar een beperkt net te gaan
exploiteren.

Thans heeft ook Frits van Diepen's
Luchttaxibedrijf zich met de zaak
bemoeid, en tezamen met de „Neder-
land" zal zij trachten de plannen,
die al zo geruime tijd in de lucht
zitten, daaruit te halen, en inplaats
daarvan vrachtvliegtuigen naar bo-
ven te sturen Het is de bedoeling
zich te gaan toeleggen op de zgn.
wilde vaart" waarbij men* zich wil
beperken tôt het vervoer van vraeht.
De regering schijnt niet onwelwil-
lend tegenover de combinatie te
staan, doch wenst de wilde lucht
vaart te binden aan een concessie
stelsel. De fa. van Diepen bezit een
dergelijke concessie.

Zal tle bom barsten

in de Landbouw?

In de landbouw spitsen de,toestan-
den zich toe. Niet alleen de boeren
klagen, omdat hun bedrijven niet; op
meer rendabel zijn, maar ook van de Het
zij de van de landarbeiders komen
klachten binnen.

De heer H. D. Louwes heeft zich
tôt tolk van de ontevredenen ge-
maakt, en heeft o.a. een krachtig
pleidooi gehouden voor loonsverho-
ging. De regering heeft echter geen
geld, en zo dreigt een conflict. Wel-
licht dat deze week de bom zal bar
sten, of het is mogelijk dat dat reeds
gebeurd zal zijn in de eerste dagen
van de week.

VERPLEGER
WERD AANGEREDEN
tijdens het verlenen van hulp.

In Den Haag werd een wielrijder
door een auto aangereden, en had
enige schaafwonden opgelopen.
Voorbijgangers legden de man langs
de weg en riepen de hulp in van
de Gem. Geneeskundige dienst.

Spoedig arriveerde de ziekenauto
Een der verplegers stapte uit de
auto en wilde snel naar de gewon-
de gaan. Hierbij keek hij onvoldoen
de uit. Hij werd door een passeren-
de auto gegrepen en ernstig gewond.

MET MAN EN MUIS VERGAAN.

Aan de Zuid-Franse kust is een
schip op een rif gelopen, en gezon-
ken. Van de bemanning, die uit 7
of 8 koppen bestond is geen mens
gered. Vanaf de kust kon men zien
hoe een man z'ich urenlang aan het
topje van de mast geklemd boven
water hield. Voor men hem met de
reddingsboot kon bereiken had hij
de strijd om het leven echter opge-
geven.

ERNSTIGE BRAND
TE HOOGEVEEN.

In Hoogeveen heeft een brand ge-
woed in een gebouw, dat bewoond
wordt door drie gezinnen. Slechts
een gering gedeelte van de inboedel
kon gered worden. De verzekering
dekt de schade slechts ten dele.

GEVALLEN EN GEDOOD.

Aan een hijskraan te Schiedam

VERMAKELIJKSBELASTING
VERHOOGD.

In een circulaire gericht aan de
gemeentebesturen heeft de minister
van binnenlandse zaken erop gewe-
zen, dat, zo de vermakelijkheidsbe~
lasting als belastinggebied voor de
gemeenten gehandhaafd moet blij-
ven, deze beiasting drastisch moet
worden verhoogd.

Deze beiasting zal gebracht moe
ten worden op 50 behalve voor
vermakelijkheden met een cultureel
of opvoedkundig karakter (hieronder
zijn begrepen voetbalwedstnjdenj
waarvoor de beiasting op 20 mag
blijven.

Indien een gemeente een uniforme
regeling voor aile vermakelijkheden
wil treffen, dan zal de beiasting ge
steld moeten worden op 45

DE CONCLUSIE.

Een S.S.er, die veel op zijn kerf-
stok heeft, en derhalve tôt 12 jaar
veroordeeld was, kreeg een dag vrij
om zijn zieke moeder te bezoeken.
Van deze gelegenheid maakte hij ge-
'bruik te ontvluchten. Men kan

hieruit zijn conclusie trekken!

DE NATUUR NAM WRAAK

Sedert enige tijd is de Luchtvaart-
club van de Belgische stad Verviers
bezig met het doen van proefnemin-
gen om regen te verwekken met be-
hulp van koolzuursneeuw. Dat was
niet naar de zin van de natuurlijke
sneeuw, en zij besloot wraak te ne-

CONCERT DOOR de straat komend, direct in de zaal

ORKESTVERENIGING „ORPHEUS"l zelf staat- Verder zijn

hing een last van 60 kg. Plotseiing j men. Zij liet de wind haar vlokken
brak de stalen kabel af. De last langs de Belgische venen jagen.
kwam op een stelling terecht, waar- j Sneeuw viel neer, steeds meer.
een arbeider aan het werk was.Steeds dikker werd de laag. Zo dik,
gevolg was dat de stelling in-1 dat het dak van de loods waar het

Duitse fabriek aan Nederland
toegewezen.

Het intergeallieerd Bureau voor
herstelbetalingen heeft een lijst van
682 bedrijven behandeld. Tijdens
deze bijeenkomst zijn 38 bedrijven
toegewezen. Bij de eerste toewijzing
werden 16 fabrieken toegewezen,
waarvan Nederland één verkreeg.
De 22 resterende bedrijven zullen
onder ongeveer 20 landen worden
verdeeld.

KIPPENDIEF LIEP TEGEN
DE LAMP.

Het leven van de kippen in de
buurt van Kerkerade werd in de

stortte en de arbeider enige meters
naar beneden viel. Hij was op slag
dood.

AUTO GESLIPT.

Eén dode, drie gewonden.

Bij Wijlre (Limb.) slipte een auto,
die zes arbeiders van hun werk naar
huis bracht. De wagen kwam tegen
een boom terecht en kantelde, waar-
door allen uit de wagen werden ge-
slingerd.

Eén persoon werd gedood, drie an-
deren werden gewond.

JUWELENSMOKKEL

VAN REUSACHTIGE OMVANG.

Bij aankomst van het vliegtuig uit
Brussel, zo meldt de „D|uly Graphie"
is door de Engelse douane een partij
juwelen ter waarde van 100.000
in beslag genomen. Deze juwelen
waren verborgen in een koffer met
een dubbele bodem. Bovendien wer
den een aantal brieven in beslag gé-
nomen.

vliegtuigje van de Vervierse Lucht-
vaartclub stond, de vracht niet lan
ger dragen kon, en krakend instort-
te. Het vliegtuig werd volkomen
vernield.

VLIEGENDE KIKKERS.

Twee honderd kikkers hebben de-
zer dagen de eerste, en vermoedelijk
ook de laatste luchtreis van hun le
ven gemaakt. Zij werden per vlieg
tuig vervoerd van Boedapest naar
Malmô.

VLIEGTUIGPERSONEEL STAAKT.

Wat betreft het staken van lucht-
vaartpersoneel heeft Amerika kort
geleden de primeur gehad. Daar
staakten de piloten van een lucht-
vaartmaatschappij. Het personeel van
de Zweedse luchtvaartmaatschappij
A.B.A. heeft dit voorbeeld gevoigd.
Hier waren het niet de piloten die
staakten, maar het waren de méca
niciens, stewards, alsmede de chauf
feurs en het expeditiepersoneel, die

Men is hiermede een der grootste het werk hebben neergelegd, omdat
smokkelbendes, die opereren tussen zjj loonsverhoging wensten.

het Europese vasteland en Engeland

op het spoor gekomen.

Frankrijk. In Frankrijk spitsen de
toestanden zich snel toe. De Com-
munisten, die eens uit de regering
gezet zijn, nemen thans hierover
wraak, en pogen de chaos volkomen
te maken. Van hun kant bekeken
hadden zij daarvoor geen gunstiger
ogenblik kunnen kiezen. De rege
ring, steunend op de middenpartijen
staat zwak. Van Communistische zij-
de worden allerlei stakingen aange-
moedigd, en hierbij moet men be-
denken, dat het vakverbond, de
C.G.T. onder communistische in-
vloed staat. De stakingen dreigen
het openbare leven volkomen te
desorganiseren. Hier en daar staakt
de post; de spoorwegen zijn stilge-
iegd, en in enkele gevallen zijn sa-
botagedaden gemeld.

Palestina. De verdeling van Pales-
tina in een Joodse en een Arabische
staat is door de Assemblée aanvaard
en zal vermoedelijk ook door de
Britse mandataris worden aanvaard.
De ontruiming van Palestina wordt
daardoor voor Engeland gemakkelij-
ker, en de Britse regering had reeds
eerder besloten dat de ontruiming
voor Augustus 1948 een voldongen
feit moest zijn.

De reacties op dit besluit van de
Verenigde Naties zijn natuurlijk ge
heel verschillend. In Joodse kringen
over de gehele wereld heerst vreug-
de, een vreugde, die met vele festi-
viteiten is gevierd.

Van Arabische zij de kan men zich
met dit besluit van de V.N. niet ver-
enigen. Dit was te verwachten en
het blijkt ook uit het feit, dat de
Arabische delegaties onmiddellijk na
de stemming de Assemblée verlieten.

Het spreekt bijna vanzelf, dat deze
zaak nog een staart zal hebben. Er
worden ongeregeldheden verwacht.
Hier en daar zijn door de Arabieren
reeds overvallen op de Joden ge-
pleegd en zij hebben aangespoord
het contact tussen de beide volken
te verbreken. Van Joodse zijde heeft
men het zekere voor het onzekere
genomen en 50.000 jongelieden onder
de wapenen geroepen.

De

de

laatste dagen onveilig gemaakt door
is °hier en daar enige verlichting ge-j een Vos. Iedere nacht weer ver-
bracht in het onderwijs-probleem,
door de bouw van een nieuwe school.

Waar men ook komt, in Zeeland, de
Betuwe, streken langs de Maas
overal in de geteisterde gebieden
domineert eenzelfde beeld: het beeld
van mensen die niet bij de pakken
neerzitten, die durven aan te pak
ken.

Het monopolie van de K.L.M.

Er is vooral in rederskringen veel
gemopperd over het monopolie van
de K.L.M. De rederijen, die diensten
op Indië onderhouden zien zich een
deel van de passagiers onttrokken
door het steeds intensiever worden-
de luchtverkeer, en wensten zelf een

dween een groot aantal kippen
pluimveehouders waren extra
hun hoede, maar lange tijd was
vos hun te slim af.

Eens zag een boer het dier over
zijn erf lopen, met een vette gans
tussen de tanden. De vos maakte
echter liever geen kennis met de
landbouwer, hij liet zijn buit in de
steek, sprong over een muurtje en
verdween.

Dezer dagen ontmoette de Vos
echter een jager, en het gevolg van
deze ontmoeting is, dat de kippen-
houders in het vervolg weer rustig
kunnen slapen

KINDERSPEL
OF KINDER WREEDHEID?

Zaterdagmiddag begaf een 13-jari-
ge Haagse scholier zich naar huis
Onderweg spraken twee onbekende
jongens hem aan, en verzochten
hem in een bus te kijken, waarin zij
carbid gedaan hadden. Terwijl de
scholier met zijn hoofd boven de
bus stond gooide een van de jongens

een lucifer erin, waardoor een steek-1 houdapparaten zoals smeltpatronen,
vlam ontstond. De scholier kreeg straalkachels, wasmachines, strijk-
brandwonden aan het gelaat en aan'ijzers, waterkokers, theeketels, com-
de arm. De beide jongens namen na foren, broodroosters, zaklantaarn-

De in beslag genomen brieven be-
vatten adressen in Londen en in
Brussel van leden van het complot.
In Londen heeft de politie invallen
gedaan in verschillende huizen. De
chef van de Londense opsporings-
dienst heeft zich naar Brussel bege-
ven, om daar verschillende perso-
nen te verhoren.

De daders van de moord op de
Rotterdamse taxichauffeur Globus,
die bij Sassenheim van het leven
werd beroofd, zijn gegrepen. Het
blijken twee Hilversummers te zijn,
resp. van 16 en 21 jaar. Zij zijn reeds
door de mand gevallen.

PRIJSVERLAGINGEN.
Er komen standaard-fietsen.

Binnenkort zullen rijwielfabrikan-
ten verplicht worden een gedeelte
van hun productie in standaard-mo-
dellen te vervaardigen. Deze zullen
voor heren en dames resp. voor
f 108.25 en f 111.25 gaan kosten.

De prijzen voor auto-accu's zullen
met 10 tôt 20 verlaagd worden;
kachels en fornuizen worden 10
goedkoper, metalen huishoudelijke
artikelen 5 en electrische huis-

het gebeurde de benen.

I batterijen en stekkers 10 tôt 50

Op 11 dezer zal wederom voor aile
leeftijdsgroepen een bon worden
aangewezen voor een ei.

Voor de goed bezette zaal van het
hôtel „Struvé" heeft de Orkestver-
eniging „Orpheus" Zaterdagavond
een uitvoering gegeven, o.l.v. de
heer B. J. Bogaerts. Het programma
bestond ten dele uit klassieke, en
ten dele uit lichtere nummers, wxar-
bij moet worden opgemerkt, dat het
klassieke genre het orkest beter
ligt. Na een ietwat weifelende inlei-
ding met een mars van Fétras, ging
de ouverture Allessandro Stradella
van von Flotow aanmerkelijk beter,
en bij het voorspel van Lohengrin
(Wagner) was het orkest volkomen
in vorm. Ook Pipue Dame van Peter
Tschaikowsky werd op uitstekende
wijze uitgevoerd. Daarna werd het
hoogtepunt bereikt in Scène de Bal
let, een vioolsolo, uitgevoerd door de
heer Chr. Venema en op de piano
begeleid door de heer Bogaerts. Met
de ouverture Euryanthe van von
Weber werd het programma van
voor de pauze besloten.

Na de pauze werd eerst twee delen
uit de tweede Alesienne Suite van
Bizet op zeer verdienstelijke wijze
uitgevoerd, en na Londonderry air
volgden enkele pianosoli van de heer
Bogaerts, waarin deze ons heeft la
ten genieten van zijn voortreffelijke
muzikale kennis. Hij had werken
van Schumann$ Rachmaninoff en
Liszt gekozen.

Hiermede was het klassieke ge
deelte geheel ten einde en werd het
programma besloten met drie lich
tere nummers: de wals Strandidyllen
van Fétras, de Pizzicato-polka van
Strauss en een mars van Blanken-
burg.

Het publiek toonde zich dankbaar
en beloonde de musici meî een har-
telijk applaus, waarna de heer Bo
gaerts op zijn beurt het publiek weer
beloonde met een extra mars.

Er was bal na. H. B.

UITVOERING TONEELVER.

„VRIENDENSCHAAR".

Door de toneelvereniging ,,Vrien-
denschaar" is Zaterdagavond in het
café Vroom een uitvoering gegeven
waarbij werd opgevoerd ,,'t Zeuven-
de Gebod" geschreven door de heer
J. Bus, die bij de uitvoering aanwe-
zig was. Dit toneelstuk in drie be
drijven werd gevoigd door Harm
op Vrijersvout'n" een blijgpel in één
bedrijf. Er was na afloop der voor-
stelling bal.

Wij moeten van deze gelegenheid
gebruik maken even stil te staan bij
de gerestaureerde zaal „Vroom". In
de eerste plaats is er een portaal ge
maakt, waardoor men niet meer van

Ailes wat zijn tijd vooruit is,
schijnt te kampen te hebben met
onbegrip en misverstand.

Was de eerste reactie op de Soeia-
listische propaganda anders denk-
baar dan dat de verdrukten zich te
gen de maatschappelijke toestanden
gingen verzetten naar de wijze en
met de middelen welke voor de
hand lagen? Het verstokte hart van
de rijke zal toen evenmin te ver-
murwen zijn geweest als nu, en de
klasseverschillen golden toen voor
eeuwige waarheden welke eerst
door de klassestrijd tôt vergankelijke
normen zijn terug gedrongen. Toen
de loonstrijd deed ervaren dat het
probleem dieper zat, en verankerd
lag in het systeem der maatschappe
lijke verhoudingen, groeide de eco-
nomische strijd uit tôt politieke ac-
tie. De wet moest ailes regelen: De
belangentegenstellingen besnoeien en
een betere samenleving verplichtend
doen zijn. De staat was het enige in
strument die dit zou kurlnen doen,

De prijs van de melk en van de
varkens is nu wel verhoogd en daar-
mee is aan het dringendste verlan-
gen van de dag een einde gekomen,
maar een geheel andere vraag is, of
daarmee een betere toekomst voor
de landbouw is ontsloten. Dat is ech
ter naar onze mening niet het geval.

Wij kunnen dat niet beter duidelijk
maken, dan door over te brengen
wat wij dezer dagen vernamen in
een gesprek met twee directeuren
van grote Friese zuivelfabrieken.

Wij vroegen hun hoe het ging met
de productie e*n beider gezicht druk-
te niet veel enthousiasme uit. Het
blijft droevig, zeiden ze en ondanks
de verhoogde prijzen zullen de boe
ren op het zand nog niet veel ver-
dienen. Een der fabrieken met een
normale jaarproductie van 18 milli-
oen Kg. melk had nu maar 11 milli-
oen Kg. en bij de andere was de
verhouding tussen de vooroorlogse
en de huidige productie zo ongeveer
van dezelfde aard. Veel meer dan
twee derde van vroeger haalt men
niet. Is dat alleen het gevolg van
het tekort aan veevoeder, vroegen
we verder en het antwoord luidde,
dat van minstens evenveel belang
het tekort aan kunstmest is. Zowel
stikstof als kali is er veel te weinig
en daardoor groeit er lang niet ge-die met een tractor aangedreven
noeg gras. Te weinig gras en hooi worden, zal de motor het paard meer

productie laag. Zolang dat zo blijft,' paard is steeds de trots van de boer-
zal geen prijsregeling in staat zijnl derij geweest.

het bestaan van de boeren op een Een ander punt, >waar^p wij ach-
stevige grondslag te zetten. Eerst teruit gaan, is de productie van han-
voldoende grondstoffen, daardoor dels- en tuinzaden. Duitsland en
voldoende productie en door vol-j Centraal Europa kunnen niet meer
doende productie bestaanszekerheid, zoveel kopen als tijdens de oorlog en
dat is de

is de normale gang van zaken
en daarvan zijn we nog steeds maar
al te ver verwijderd.

Een tijd lang is niet tôt uiting ge
komen hoe zwak de positie van de
landbouw was, doordat uit allerlei
bronnen nog tamelijke inkomsten
werden verkregen. Zo heeft bijvoor-
beeld de paardenfokkerij aan meni-
ge boer gedurende enkele jaren een
aardige duit in het laatje gebracht,
maar ook daarbij is het vet van de
ketel. Wanneer een goed veulen nog
maar hoogstens tweehonderd gulden
opbrengt is er niet veel aan te ver-
dienen. Als men het dekgeld, het ri-
sico en het onderhoud rekent, heeft
men al meer uitgaven dan het hele
veulen waard is. Een volwassen
paard komt aan voer en onderhoud
bij de tegenwoordige prijzen op ze-
ker een f 600.— per winter en tegen
die prijs wordt het paardewerk al
heel duur, terwijl de fokkerij in het
geheel niet meer lonend is, al kun
nen voorlopig nog wel wat paarden
tegen redelijke prijzen uitgevoerd
worden. De aardigheid is er dus af
en dat zullen vele hengstenhouders
wel merken, terwijl de handelaren
in tractors er van zullen profiteren.
Vooral naarmate de tractoren prac-
tischer en handiger worden en steeds
meer machines aan de markt komen,

dus enerzijds en te weinig aange-
kocht voeder anderzijds houden de

en meer gaan
overigens heel

verdringen. Dat is
jammer, want het

de Amerikaanse markt is voor een
deel verloren gegaan door toenemen-
de eigen teelt tijdens de jaren, dat
Nederland van de wereld was afge-
sloten. Dit jaar gaf dan ook reeds
een achteruitgang van de zaadteelt
met duizenden hectaren te zien en
daar deze gewassen in het algemeen
zeer loonden is een daling op dit

punt een groot geldelijk verlies. Of,

wij deze achteruitgang weer zullen ^xPf.nmtenut zoeken^naar ^vormen

inhalen, is nog niet te voorzien,

en het ging er dus om, de staats-
macht te veroveren. De staatsmacht
werd veroverd. Hier gedeeltelijk, el-
ders volledig. Maar het «socialisme
kwam niet. Wel kwamen vele verbe-
teringen tôt stand, welke mede het
gevolg waren van andere
en meer de vorm dan het wezen be-
troffen. Het volk vervalt in teleur-
stelling en onverschilligheid, en de
parlementaire macht verwisselt als
een marktproduct van eigenaar.
Kon het anders? Welke macht zou
een maatschappelijke toestand kun
nen scheppen welke uitgaat boven
het geestelijk en zedelijk peil van de
mensen, die hem moeten vormen?
Zelfs niet de machtigste dictator of
de premier, met de beste bedoelin-
gen of schoonste idealen bezield. En
zo zijn we dan terug waar Christen-
dom en Socialisme zijn begonnen, bij
het probleem zelf, n.l. de mens.

Aanvaardt de zedelijke en per-
soonlijke verantwoording voor eigen
woorden en daden, stel niet rijkdom
en macht als voorwaarde tôt geluk.
Niet anderen, doch zichzelf onder
contrôle stellen van het zedelijk oor-
deel, is altijd de moeilijkste opgave
geweest. Ook als probleem, want de
practische mens van goede wille
vraagt zich af: wat baat mij betoon-
de deugd, indien ze geen weerklank
vindt In de gemeenschap en mijn lot
afhankelijk blijft van de wil van
rijken en machtigen. En dan zoekt
men naar middelen, welke contrôle
en critiek over anderen veroorloven.
Maar deze blijken telkens een illusie
te zijn en worden we verwezen naar
de kern, dit is, ons zelf. En zo blijft
de maatschappij een voortdurend

de wanden
onder handen genomen, en het oude
toneelgordijn is vervangen door een
nieuw.

De vloer is aangepast aan de eisen
van de tijd, en bestaat uit een par-
ketvloer geleverd door „De Drie-
hoek" te Wildervank.

Kortom de gehele zaal is in een
modem gewaad gestoken.

UITVOERING

RECITEERVER. „EXCELSIOR"

Onder leiding van de heer Veen-
stra gaf de Reciteerver. „Excelsior"
Zaterdagavond haar eerste uitvoe
ring in de goed gevulde Baptisten-
kerk te Hoogezand. Opgevoerd wer
den: „Laifdesverklaoren met Hin-
dernizzen", een klucht in 1 bedrijf
en een dramatische schets in 5 be
drijven ,,Kaf tussen het Koren".

UITVOERING
RED. KAMER ..HARMONIE".

Zaterdagavond was de zaal van
het café Drijfholt goed gevuld met
belangstellenden voor de uitvoering
van ..Harmonie". Het programma
begon met een toneelspel in 3 be
drijven „Drei is ain te veul" en daar
na een schets in 1 bedrijf getiteld
;,Kruidenier-Drogist". De regie had
de heer H. v. d. Heide.

SCHILDERIJEN
TENTOONSTELLING.

Vanaf Zondag j.l. tôt en met Don-
derdag a.s. exposeert de Groninger
schilder Ruurd Elzer een 15-tal doe-
ken in de bovenzaal van het hôtel
Faber.

Er valt een kentering in het werk
van deze schilder waar te nemen.
Vroeger was zijn richting het ex-
pressionisme. Het eigen ik, het per-
soonlijk gevoel werd in felle kleur-
contrasten uitgedrukt. Thans is
hij overgegaan naar het impressio-
nisme, waarbij zeer goede landschap-
schilderijen de aandacht vragen.

Men kan werken van beide rich-
tingen op de tentoonstelling bewon-
deren en liefhebbers kunnen ze
desgewenst kopen.

Het gaat niet aan ieder schildei'ij
afzonderlijk te bespreken, daarom
willen wij volstaan met het noemen
van de mooiste van zijn jongere wer
ken. Daar zijn in de eerste plaats
twee indrukken van Amsterdam. De
hoofdstad trekt de aandacht door de
rijkheid aan water, dat Amsterdam
een eigen sfeer gegeven heeft. Dit
water heeft ook de aandacht van de
schilder getrokken. Het eerste schil-
derij geeft een typisch Amsterdams
grachtje weer. Het tweede geeft een
beeld van de ,,Magere Brug", één
der bruggen over de Amstel.

Ten slotte noemen wij nog „Plas
in het Eexter Bos" en Gezicht op
Gieten" alsmede een klein portret
van de vrouw van de schilder en een
doekje geweven om de figuur van
zijn zoon.

Al met al een expositie, die een
gang naar het hôtel Faber zeker
waard is. H. B.

alleen kan men zeggen, dat ailes in
het werk gesteld moet worden om
onze oude positie weer te veroveren.
Het leveren van goed zaad is een
dienst aan het buitenland, want het
is een der middelen om de land-
bouwproductie op te voeren. Het
buitenland heeft er dus belang bij,
dat het goed zaad koopt en in hoofd-
zaak zal het dus een kwestie van
handelsovereenkomsten zijn, of wij
de zaadteelt kunnen uitbreiden of
niet. Het liefst zouden wij zien, dat
zaaizaad geruild zou worden tegen
kali, want de kalivoorziening is wel
zo ongeveer de zwakste plek van
onze landbouw.

Zo zijn er tal van zorgen voor onze
boeren. Wij zijn dankbaar, dat de
jongste prijsverhogingen iets hebben
gedaan om de onmiddellijke nood
te lenigen, maar dat er nog een we
reld van werk te doen blijft eer de
toestand bevredigend genoemd kan
worden, staat als een paal boven
water.

TRIBUNAAL VEENDAM.

Vrijdag j.l. stonden o.m. terecht:
Jurjen Hartman, 45 jaar, (Ged.),
factoren landarb. te Borgercompagnie. Hij
was lid van N.S.B. en W.A., werkte
eerst bij de vrijwillige hulppolitie en
later bij de Duitse organisatie, die
het bewakingswerk in het kamp te
Ommen verzorgde. Later trad hij toe
tôt het vrijwilligerslegioen en werd
militair opgeleid. Nog weer later
hielp hij bij fouragewerk in verschil
lende Nederlandse plaatsen.

Mr. Seidel uit Groningen, toege-
voegd advocaat vertelde dat besch.
reeds voor de oorlog lid van de NSB
was, omdat hij heil van die bewe-
ging verwachtte. Hij had 8 kinderen
en verdiende f 15 p. w. Als bewaker
te Ommen is hem f 35.per week
aangeboden. Hij wist niet dat daar
Nederlanders gevangen waren. Toen
hij dat in de gaten kreeg ging hij er
weg. Pl. leidt hieruit af dat besch.
niet bewust Nederland heeft willen
schaden en vraagt om clementie.

Willem te Velde, rentenier, 67 jaar
te Kiel-Windeweer. Was lid van
Landbouw en Maatschappij, en werd
later sympathiserend lid van de
NSB, toen die beweging dezelfde
economische eisen ging stellen en
nastreven. Het eigenlijke NSB-gedoe
leek hem niet. Toch werd hij mede-
stichter van een afdeling van Econ.
Front, dat hem werd aanbevolen als
een neutrale organisatie. In de op-
richtersvergadering zag hij allemaal
NSBers en hoorde dat het allemaal
nationaal socialistische doelstellin-
gen waren, die moesten worden na-
gestreefd. Toen wilde besch. zelfs
geen lid van het Econ. Front blijven.
Op de beschuldiging dat hij van de
NSB geprofiteerd had om zijn tele-

welke stabiliteit kunnen geven.

Is dan alleen zelferitiek voldoen
de, en hebben we slechts lijders in
plaats van strijders te zijn om deel tT'behouden Tnt woord de

te hebben aan de opbouw ener bete
re samenleving?

Geenszins. Mens en maatschappij
zijn immers het product van voort-
durende wisselwerking, ook van
geest en verstand. Zonder kennis
der maatschappelijke verschijnselen,
techniek en natuur, zonder bereke-
'hing en overzicht van oorzaak en
gevolg, van poging en resultaat, en
zonder een onophoudelijk zoeken om
misverstanden tôt klaarheid te bren
gen door opbouwende critiek, zou
een moderne samenleving onmoge-
lijk zijn. Lijden en strijden, bekeren
en opstaan, ze vormen een eenheid.
Zonder strijd geen vooruitgang en
zonder lijden geen besef van on
recht. Beiden zijn belangrijk want
samen vormen zij, in harmonieus
verband, de mens in wording wiens
roeping het immers is om Mens te
zijn. S.

dachte, dat hij helemaal geen tele
foon had. Wel zijn zoon, en die was
niet thuis.

Hij erkent, dat hij verzuimd heeft
tijdig voor de beweging te bedan-
ken, toen hij met de doelstellingen
niet accoord kon gaan. Wellicht was
dat te wijten aan het feit, dat hij
làngdurig ziek is geweest.

Mr. Douwes wijst erop, dat besch.
niets verbloemen wil en zijn fout
erkent. Hij heeft in een interne-
ringskamp gezeten, doch zich nooit
met laakbare dingen bezig gehouden.
Hij heeft een verkeerde kijk op de
NSB gehad, en dat betreurt hij zelf.

Besch. is voorwaardeljjk in vrij-
heid gesteld tegen betaling van
f 6000.Is dat niet teveel? Kan in
dit geval niet worden volstaan met
veroordeling tôt een internering
voor de tijd die verd. reeds in inter
nering heeft doorgebracht.