i
I
Lagere Landbouwscholen in het boerenleven.
PLAATSELIJK NIEUWS
K
c
„c
vo
A.
TWEE ZELDZAME VISSEN AAN DE
SCHEVENINGSE AFSLAG
De plaats van
Bifc
TW
toew
het I
bcalt
Dy
zyn
ernij
zins
de j!
tôt
men
noe||
OU"
H
j
M
d
d
b
1
Erk
F
Vei
Them
Ver
k
NOORDBROEK.
WAT GEEFT DE RADIO
Moeilijkheden
In de afzet van Consumptie-Aardappelen
Mlnister Mansholt beantwoordt schriftelijke
vragen van het Eerste Kamerlid de heer
Zegering Hadders,
Verwerklng van Levensmlddelen-afvallen
tôt Veevoeder in Engeland.
Sroduct een eiwltgehalte vertonen
an van meer dan 20 De voeder-
wgarde der droge atof komt overaen
met een mengsel van twee delen
gerstmeel en 1 deel tarwegrles.
tract verbonden dan wel la hoeverre
-<
Nai
bouw
(If a
«ils,
van
voe
1
Via
me
zok
wh
pei
w
1U
evl
zal
ho'
Uo
B0|
h ei
tia
ho
Vi>
tli?
CH
lu
I1
1
2
Drt
OUDE,
Ml
In Mi
Qklan
SAPPEMEER.
Het bestuur van de Stichting
1940— 194S hleld dezer dagen 'n ver
gadering in Hôtel „Struvé", wanrby
verschillendo ingezetenen waren ult-
genodigd, de provinciale Directeur
dtit Stichting de hcer E. Pinkster
was tegenwoordig en gaf een duide*
lijk overzicht van het werk der
Stichting. Het doel was een comité
te vormen naast het bestuur
welks leden als vaste medewerkera
het werk der stichting zullen steu-
nen. Het comité werd als volgt sa-
mengeateld: Burg. A. W. Stronk-
horst, Da. W. Tom, de heer Q., Boer,
Mevr. Edzes KoertsDekker, T. U.
Vegter, il. Turkstra, H. Harkema, S.
Kleefaman, Dr. S. Meihuizen, Mej. H.
Boer, Mevr. J: van der Span
Woltjer, Mevr. GischlerVogelzang,
Mej. A. Wieringa, W. Berg, F. Hart-
man en H. Geling.
De eerste werkzeamheden zullen
bestaan uit het houden van een actie
voor werving van nieuwe contribua
tanten, in de week van 1822 dezer.
De Gymn. Vereniging „W.I.K."
hield haar jaarvergadering in het hô
tel „Struvé". De aftredende bestuurs-
leden A. Roelfsema (voorz.) en H.
Bakema (penn.) werden herkozen.
Mevr. BakemaDe Wind, die reeds 20
jaar als bestuurslid werkzaam is ga-
weest, moest om gezondheidsredenen
haar functle neerleggen, en werd be-
noemd als ere-secretaresse. In haar
plaats werd gekozen Mevr. L. Meyer
Baptist.
HOOGEZAND/SAPPEMEER.
In het hôtel Groeneveld naast
de Veiling had de tweede bespreking
plaats betreffende de hier te organise-
ren avondvierdaagse. De organisatie
zal berusten ht) de plaatselijke gym-
nastiekverenigingen DOS, H-S, SVH
en WIK.
Elke van deze verenigingen zal twee
leden afvaardigen in een Wandel-
sporteomm. H-S, waarvan mej. A.
Drk als secretaresse zal fungeren.
Naast de verenigingen in de plaat-
sen zelf, zullen ook verenigingen ult
de omgeving tôt deelname worden Mt-
genodigd. De politle-sportverenlging
heeft reeds deelname door een aantal
leden toegezegd,
HOOGEZAND.
Het raadslid, de heer W. Boel-
sen werd op de hoek Parallelweg
Kerkstraat door een luxe auto aange-
reden. Het slachtoffer kwam er goed
af. Hy klaagde over pljn ln zyn been.
De chauffeur treft geen schuld,
De heer A. alhier betrapte de
werksters E. P. en D. P., beide van
Sappemeer, b(j het stelen van enige
gevulde weckflessen. By nader onder-
zoek bleek dat zij reeds meer eigen-
dommen van de familie A. hadden ge-
stolen. Procès verbaal ls opgema&kt.
Zaterdagavond hebben drie
monselijke kemphanen eklander ont-
tnocL aan de Hoofdstraat, voor de Bi-
Ooc'oop. Het werd een kloppartijtje,
dat duurde tôt de drle jongemannen,
van wie een afkomstig was van Hoo-
gtzand en de beide anderen van
Slochteren, met bebloede koppen naar
het politiebureau waren gebracht,
waar procès verbaal van het gebeurde
werd opgemaakt.
Op het bureau der gemeentepo-
litie zijn inlichtingen te verkrygen
over de navolgende gevonden voor-
werpen
Slang van tankwagen, hulssleutel,
rubberbeest, polshorloge, coordsbroek,
armband, 10 nieuwe binnenbanden,
paar glacé handschoenen, witte haar-
kam, zilveren broche, bos sleutels en
gummi regenjas, en bovendien een
jachthond, welke is komen aanlopen.
In café Wiardi organiseerde de
Lasclub „Hoogezand* en Omstreken"
Woensdagavond een lezing met licht-
beelden getiteld „Hçt lassen ln de
Rcheepsbouw" en gehouden door de
heer F. Weeber.
SLOCHTEREN.
Vrijdagavond had in het Hoo-
gehuis, alhier, de eerste les plaats
van de Moedercurs'us, welke door de
afd. Slochteren van het „Groene
Kruis" is georganiseerd. De opening
geschiedde door de voorz. van de
afd. de heer G. S. X. Garrelts, die
een bijzonder woord van welkom
richtte tôt de leidster van de cur
sus, zuster v. d. Werf van Groningen
en Dr. Kok. Hierna werd een aan-
vapg gemaakt met de eerste les. De
cursus wordt gevolgd door een vijf-
tiental dames.
Door B. en W. van Slochteren
is benoemd tôt tijdelijk-onderwy-
zeres aan de o.L, school Slochteren-
West, Mej. P. Doornbos te Gronin
gen.
_Naar wij vernemen heeft de
b°er F. Eenshuistra, Evangelist te
Froombos, de benoeming tôt Hulp-
prediker naar de Ned. Herv. Ge-
meente te Nieuw-Buinen aangeno-
num.
Voor Froombos en omgeving, waar
de heer Eenshuistra ln de korte tijd
dat hij daar werkzaam mocht zijn
een zeer geziene persoonlijkheid was
geworden, is dit vertrek een groot
verlies.
In een vergadering van het co
mité „Autotocht Ouden van Dagen"
te Slochteren werdan de resultaten
van de gehouden lilstencollecte be-
sproken. Ofschoon de verwachtingen
niet te hoog gespannen waren als
het vorlg jaar bleek het toch dat
men srleh voor onze oudjes een offer
weet te getrooiten. De opbrengst
bedroeg ongeveer f 000.—, Reeds ga-
ven zich DO deelnemers voor de
toeht op. Als datum werd vaatgesteld
lï .Tu 1 i met al» route Wagenborgen,
Delfzijl, Uithuizen, Zoutkamp, Gro
ningen (met %en rondrit door het
stadsparkl, Harkstede. Tôt «lot is «r
ean g> zellige blleenkomit ln taal
"Degenhart.
ÎIELLUM,
- De heer M. Smedes, koster aan
de Ned, Herv. Kerk, aldaar, hoopt
op 24 Met a s. de dag te herdenken
dat hij voor 28 jaar ai* zodania werd
henoemd. Aangezlen het ecntpaar
Nmedei op dlezelfde dag haar 38-
jarig huwelijkifeeit hoopt te vier«n
zal het hun zskar niet aan bslang-
itelling ontbreken.
SIDDEBÏTREN.
De Zeiive». „'i Olle Schild"
hield haar eerste puntenwedstrijd.
Evenals bij de openingswedstrijden
op Hemelvaartsdag was de deelna
me, in verband met het nog niet
zeilvaardig zi)n van meerdere boten,
nog gering.
De uitslagen luidden:
B.M. 10 M2: 1. Libel, st. Mulder;
2. Annie, at. Larkens; 3. Jennie, «t.
Vera; 4. My Hobby, st. E. Wijngaard;
8. Johan, st Haveland en 0 Gré, st
BÎobertus.
Larken: 1. Oké, Bt. Meijer; 2. Hur-
ry Up, st Kamminga; 3. Jopi, st. Til
Naar wij vernemen gaat Zuster
Wychman, Wijkverpleegster bU het
Groene Kruis, alhier, na een dienst-
tijd van ruim 20 jaar als zodanig,
met ingang van 1 Juli a.s. deze dienst
met pensioen verlaten. Als haar op-
volgster is door het Afd. bestuur be
noemd Zuster Hartlief, thans werk
zaam te Harkstede.
In de vergadering van de Raad
werden voor de période 1 Mei 1948
tôt 1 Mei 1952 de leden der 3 stem-
bureaux benoemd met respectieve-
lijk tôt voorzitters de Burgemeester
(ambtshalve) en de heren K. Kruijer
en A. Schut. De raad besloot tôt de
bouw van een semi-permanente
5-klassen school op het terrein ach-
ter de kleuterschooL Kosten ge-
raamd op f 75000.Voorts werd
besloten tôt aankoop van plm. 6 are
bouwterrein, gelegen aan de Paral
lelweg in eigendom van de heer J.
G. Diekema te Eexta voor f 200.
per Are, teneinde daarop een mid-
denstandswoning te bouwen, voor
welke bouw een crediet werd ver-
leend van f 16000.
MUNTENDAM.
Door de heer Schutter, inspec
teur van het rundveestamboek wer
den bij de heer B. J. Hemmes drle
runderen en bij de heer E. van der
Laan wederom 4 runderen in het
stamboek opgenomen.
MEPPEL.
Alhier slaagden voor het dlplo-
ma landbouwwerktuigen de heren P.
Joosten, Sappemeer en S. Jager, Kiel-
wlndeweer.
PATER KUYPERS DOOR ONGELUK
OM HET LEVEN GEKOMEN.
Op het stationsemplacement te
Boxtel is de ruim 70-jarige Pater
Kuypers, die pas sedert een week
uit de missie van Midden-Afrika ge-
repatriëerd was, om 11 uur Maandag-
avond uit de reeds rijdende trein ge-
sprongen toen hij waarschijnlijk te
laat bemerkte, dat hij moest uit-
stappen. De missionaris kwam daar-
bij te vallen tussen het perron en
de trein. Hij werd vermoedelijk op
slag gedood. Pater Kuypers is af
komstig uit Wouw bii Bergen op
Zoom en hij had ruim 40 jaren in
de missie van Mwanza doorgebracht.
Pater Kuypers behoorde tôt de con-
griegatie der witte paters. Hij was
thans gestationneerd op de procure
der witte paters op Burgakker te
Boxtel. Het lijk is naar het zieken-
huis ta Boxtel vervoerd.
ONTPLOFFING
IN GRASDROGERIJ.
In de grasdrogerij te Scherpenisse
op het eiland Tholen gebeurde giste-
ren morgen te 6 uur een ernstig on-
geluk. Toen de oven opnieuw moest
worden aangemaakt, werd abusieve-
lijk een bus benzine inplaats van
petroleum gebruikt. Er ontwikkelde
zich gassen in de nog warme oven
en een ontploffing volgde. De direc
teur van de drogerij, die er bij stond
en twee arbeiders, werden ernstig
aan hoofd en armen gewond. Door-
dat in de oven een ventilatie-luik
open stond, vond de kracht van de
explosie een uitweg, zodat ernstiger
gevolgen uitbleven.
VADEH VAN 0 KINDEREN
VERDRONKEN.
In Vlaardlngen heeft een ernstig on-
geluk plaats gehad. Ben echtpaar ging
met een aantal kinderen roelen. On-
verwacht viel een twecjarig klnd in
het water. De m an, een uitstekend
zwemmer, begaf zich onmiddelltJk te
water en het gelukte hem het kind te
grilpen. De boot was lnmiddels door
de harde wind afgedreven, en het ge
lukte de redder met moelte het vaar-
tulg te bereiken.
Hier nam iemaifd het kind over,
maar nlemand besteedde aandacht
aan de redder. Op onverklaarbare wfl-
ze verdween deze in de diepte. Eerst
enige uren later gelukte het z^jn IQk
op te halen.
Hij laat vrouw en 0 kinderen aehter.
ALS DE WUN IS IN DE MAN
Een 74-jarige Hillegersbergenaar
meende, dat hem met het oog op de
feestdagen ook een verzetje toekwam
en zich de dagen zijner jonkheid her-
innerend, begaf hij zich naar een
dancing in de binnenstad, waar hij
kennis maakte met een 17-jarig
meisje, met wie hij menig borreltje
verschalkte. Wat later op de avond
voegde zich een jonge man bij het
ongelijke paar, die zich voorstelde
als de broer van het meisje. Ge-
drieën togen zii omstreeks drie uur
in de nacht naar de woning van de
oude baas, waar het feest werd
voortgezet. Op een gegeven ogenblik
haalde de gastheer zijn portefeuille
te voorschiin om het adres van broer
en zuster te notéren, waarbij hij de
portefeuille even op tafel neerlegde.
De jonge man maakte van de gele-
genheid gebruik, de portefeuille in
te zien en f 1300.naar zijn eigen
zak te laten verhuizen. De jongen en
het meisje namen daarop de benen,
terwijl hun gastheer machteloos in
zijn stoel moest blijven zitten en de
diefstal aanzien, daar hij zo „vol
zoeten wijn" was, dat hij geen voet
meer kon verzetten. De volgende
dag kwam hij nuchter, doch onge-
twijfeld zich minder prettig voelend,
de politie aangifte doen van de dief
stal.
Het meisje werd gisteravond in
dezelfde dancing gearresteerd.
LT7V A LOTERIJ.
Op 14 dezer had de trekking
plante van de LITVA loterjj. De
hoofdprQs vlel op No. 81.517,
De trekklngsiyst llgt op ons kan-
toor ter tazage.
SERVICE.
Machlnlst vergat te stoppen.
GADO kwam de Nederlandse
spoorwegen te hulP.
Maandagavond heeft ln Sappe
meer een zeer merkwaardige ge-
beurtems plaats gevonaen. Aan de
halte der N.S. te Sappemeer Oost
stonden een aantal mensen te
wachten, op de trein welke hun om
19.30 uur naar de richting Gronin
gen zou brengen. Onder d,eze men
sen waren een aantal personen, die
naar het Westen van ons land
moesten, en derhalve in Groningen
juist de laatste trein naar Amster
dam (20.33 uur) konden halen.
De trein kwam, maarreed
voorbjj. De machinist had vergeten
te stoppen. OnmiddelHjk probeerde
de halte-wachter contact te kr|j-
gen met het station Hoogezand
Sappemeer, doch dit contact kwam
niet spoedig tôt stand, zodat
toen de telefonische verbinding tôt
stand was gekomen de trein
daar weer vertrokken was.
Het sprak althans volgensde
regelen van de service, welke de
Nederl. Spoorwegen aan hun reizi-
gers verlenen dat de passagiers
voor Holland de laatste trein niet
mochten missen. Daarom werd de
GADO ln de arm genomen.
De dienstbus naar Assen, welke
daar even voor de Hollandse trein
aankomt, stond juist klaar om te
vertrekken. Deze bus maakte een
kleine omrit naar het station Sap
pemeer Oost.
Zo hebben de passagiers voor
Holland toch nog de laatste trein
gehaald.
Alsof het nog Zondag was, zo zag
het er gistermorgen in de omgeving
van de Schevenigse vissershaven uit.
Honderden haaden zich derwaarts be-
geven 'om de ieestelijk beviagde sche-
pen te zien uitvaren voor de eerste
tûcht van het nieuwe seizoen, welke
tôt besluit" zal hebben de aanvoer van
de vermaarde iekkernjj, de „Holland-
se nieuwe".
Maar van die honderden zullen er
buit^n degmien, die met de visserjj
van doen hebben slechts weimgen
geweest zijn, die er zich van bewust
waren, dat er aan de afslag iets b|j-
zonders was. Want iets bjjzonders mag
het zeker wel heten, dat er twee vis-
sen waren aangevoerd, weike de re-
spectaoele léngte van 4.20 en3.85 m.
liaaiden. Dat dit niet alledag voor-
komt moge bl(jken uit het feit, dat de
schipper van de Sch. 116, de heer Ja
cob Tuit, die de grootste gevangen
had, ln zijn visersloopbaan voorzo-
ver dit vaderlandse beroep een loop-
baan mag heten nog nooit zo'n
soort*vis gezien had. En hij vaart toch
al slnds 1914, dat ls vier-en-dertlg
jaar. Men moet oppassen met-de Sche-
venlngse vissera, ze nemen de stads-
mens er graag tussen. „Nee, die had
ht) noolt gézlen", Zel een ander, „maar
lk trouwens die kabeljauw ook niet",
voegde ht) er oljjk aan toe, wijzend op
een kiat via, aan de vangat waarvan
ht) vermoedeltjk zelf had meegewerkt.
Jacob Tuit vertelde, dat hy 0
Met ultgevaren ztjnde verleden
Donderdagavond orn zeven uur de
knaap van een vis ln z|jn netten had
gekregenf De Sch. 110 lag toen op 86
gr. 44 min. Noorderbreedta en 4 gr. 34
min. Oosterlengte. Aanvankeltjk dftoht
ht) met een mtjn te doen te hebben.
Ht) was bevreead geweest, dat de net
ten zouden scheuren bt) het aan boord
takelen van zo'n gewloht: 400 kilo. De
lever alleen bleek al 70 kilo te wegen.
De Boh, lia ls op z|jn tocjit van elf
dagen 270 mtjl bulten de kust ge
weest. Er werd kabeljauw gevangen
en het is een bjjzondere vangst ge
worden.
D# Sch. 118 schipper Maarten
Taal heeft de andere soortgeiyke
vis, zt) het dan in klelner uitvoerlng,
op ongeveer deielfde plaats aie de
Sch. 116 vissend in zijn netten gekre-
gien. Het gewicht bedroeg een 180 kilo-
Het thuisbrengen van de vissen
wat de benaming betreft althans
leverde nog al wat moeilijkheden op.
We hoorden -versehillende n'amen voor
deze haaiachtige vis. IJshaal leek ons
daarvan de meest geslaagde. We heb
ben ons laten vertellen, dat deze vis
sen wel worden aangetroffen aan de
Westkust van Engeland, doch dat ze
meer voorkomen in de IJszee.
De uiteindelijke bestemming zal wel
de traankokert) zjjn.
DE VIS SERS VLOOT
IS UTTGEVAREN.
Aan boord van de haringvloot 18/3
(radio-telefonisch). Het was vanmor-
gen een alleraardigst gezlcht van
zee uit om de duizenden op de bou
levard en langs de havenhoofden te
zien, toen de Scheveningse vloot
feestelijk getoold, de grote reis be-
gon naar de haringvisserij. De mees-
ten maakten nog een tocht langs de
kust, maar de grote snelstomers, die
wat achteraan gekomen waren, richt-
ten dadelijk de reis op de visserij,
omdat zij van plan zijn zo mogelijk
Woensdagavond nog de vleet te
schieten. Het veld van schepen was
dan ook spoedig uit elkaar getrok-
ken en de snelsten lagen voorop en
mpesten het eerst afscheid nemen
van de Nederlandse kustlijn. Aan
boord begon het leven zijn gevjpne
alluFe aan te nemen. Het begin was
natuurlijk, dat iedereen zijn Zon-
dagse plunje uittrok en zich in werk-
kledij stak. Maar al spoedig daarna
kwam er vis aan dek, die natuurlijk
meegenomen was van de haven uit
om bij het middagmaal van één uur
te worden geserveerd. Men kan zich
een visser niet goed indenken zon-
der vis op tafel. Het weer is zo mooi
aïs een niet varend man, die gasi
aan boord is, zich maar wensen kan.
PRIJSVERHOGING GESTERILI-
SEERDE MELK.
De prjjs van gesteriliseerde melken
daaruit bereide melkproducten is met
2 cent per liter verhoogd.
PROGRAMMA R.O.N.
Woensdag 19 Mei: 18.3018.45 De
Stem van het Noorden; 18.45—19.00
Landbouwkwartier.
Donderdag 20 Mei: 19.3020 uur
Groninger Programma. „De Grunne-
ger Minstreeln" mit 'n laidje en 'n
proatje.
Vrijdag 21 Mei: 18.45—19 De Stem
van het Noorden; 19.1519.30 Drents
Programma. P. H. van den Dam
spreekt over Drents toneeL
Zaterdag 22 Mei. 18—18.15 Groe-
ten uit Indonesië; 19.1519.30 „Brie-
ven en boeken", een biologisch
praatje van Drs. Fop I. Brouwer;
19.3019.45 Noordelijk weekover-
zicht.
In landbouwstreken nemen de la
gere landbouwscholen een belang-
rykfi plaats Iel Het zou immers nut-
teloos zyn in dergeiyke streken een
H.B.S. of een gymnasium neer te
zetten. Doch de landbouwschool iser
zeer in trek, en wordt langzamer-
hand het middelpunt van het boe
renleven.
De heer H. Duursma, hoofd van de
Lagere Landbouwschool te Slochte
ren was zo welwillend ons een en
ander te vertellen over het land-
bouwonderwys.
De Lagere Landbouwscholen staan
open voor hen die volledig lager
wys hebben genoten, d.w.z. die 7
klassen hebben doorlopen. Examen
wordt alleen geyraagd, wanneer het
aantal aanvragen groter is dan het
aantal beschikbare plaatsen, hetgeen
de laatste 10 jaar by de school te
Slochteren het geval is geweest,
doch hetgeen in de toekomst ver
moedelijk niet meer nodig zal zyn,
omdat het aantal scholen in de pro-
vincie Groningen zich sterk heeft
uitgebreid. De leeftijden der 'leerlin-
gen van de le klasse variëren van
13 tôt 10 jaar.
De lessen.
Er zyn 4 klassen, die by elkaar
ongever 90 leerlingen bevatten. In
de" le en 2e klasse wordt als het
ware de grondslag gelegd voor het
onderwys, dat in de beide hogere
klassen wordt gegeven. In deze
laagste klassen wordt bovendien
algemeen vormend onderwys gege
ven; het programma omvat Nederl.
taal, rekenen, landbouw-aardryks-
kunde, landbouw-gschiedenis, na-
tuurkunde, scheikunde, plant- en
dierkunde. In de 3e en 4e klasse
worden behandeld plantenziekten,
plantenteelt, grondkennis, grondver-
betering, landbouwwerktuigen, be-
mestingsleer, veeteelt, veevoeding,
Ijandbouw-boekhouden, bedryfsleer
en zuivelbereiding.
Het diploma.
Het eindexamen van de Lagere
Landbouwschool is een Ryksexamen
aan geslaagden wordt dan ook een
Ryksdiploma verstrekt.
Het diploma L.L.S. wordt vereist
voor degenen, die boer wensen te
worden in de Noord-Oost-Polder,
doch in het algémeen vormt het on-
dëfwijs, dat aan de L.L.S. gegeven
wordt niet de basis voor verdere
studie. Dit onderwys is afgestemd
op de praktyk, op.de streek waar
de school gevestigd is en op het
werk, dat op de zich daar bevin-
dende boerderijen wordt verricht.
Degenen die de school bessochten
xullen zo vertelde de heer Duurs
ma tôt de meer ontwikkelde en
vooruitstrevende boeren behoren, «n
zy zullen meer uit' hun land kunnen
halen. Vandaar dat da lagere land
bouwscholen door de practyk wor
den gewaardeerd. Opdat de leerlin
gen gedurende de schooltyd prao-
tisch werk zullen kunnen verrichten
wordt in de eerste klasse les gege
ven gedurende 40 weken, 2 dagen
per week, in de 2e klasse gedurende
40 weken 1 dag per week en in de
3e en 4e klasse gedurende 30 we
ken 1 dag per week.
De positle van het Hoofd
der School.
Aangezien de L.L.S. het middel
punt vormt van het boerenleven,
heeft het Hoofd der school een
moeilijk taak te vervullen. Hy zit in
het practische verenigingsleven van
de boeren, en is daardoor in staat in
allerlei vormen zyn medewerking te
verlenen. Ook als adviseur van vele
verenigingen is een taak voor hem
weggelegd.
Naast het lesgeven heeft hy der
halve een tweede taak, een taak
die minstens evenveél tyd vraagt als
de lessen. Het is een druk bestaan,
maar' een dankbare taak voor hen,
die deze functie naar voile tevreden-
heid kunnen vervullen.
Het Eerste Kamerlid, de heer Zege
ring Hadders, heeft de Minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor-
ziening de vraag gesteld of het hem
bekend is, dat er thans grote partyen
aardappelen op de lichte gronden voor
de export verloren dreigen te gaan.
In zyn antwoord op deze vraag zegt
de bewindsman, dat het hem bekend
ls, dat zich by de afzet van consump-
tié-aardappelen moeiiykheden voor-
doen. Ailes wordt echter gedaan om
deze aardappelen ten spoedigste te
doen exporteren. Momenteel zijn con-
tracten afgesloten voor de uitvoer van
ln totaal plm. 200.000 ton, terwijl het
niet onmogeUjk is, dat dit quantum
nog kan worden opgevoerd. Daaren-
tegen stuit echter de afzet van de
voor consumptie afgekeurde aardap
pelen op moeilijkheden. Wat betreft de
mogelijkheden om hierln verbetering
te brengen, zal de minister overwegen,
welke maatregelen dienaangaande
kunnen worden genomen.
Op de vraag van de heer Zegering
Hadders of 'de Minister er mede ln
kennis gesteld ls, dat vele landbou-
wers geen gebruik hebben gemaakt
van de mogelijkheid een z.g. regerings-
contract voor levering van aardappe
len af te sluiten, daar hieraan enkele
bezwarende bepalingen waren verbon-
den, antwoordt de bewindsman, dat
van de mogelijkheid tôt het afsluiten
van contracten niet ln die mate ge
bruik ls gemaakt als mogeiyk ware
geweest. In hoeverre zulks samen-
hangt met de bezwaren aan het con-
"Voor de oorlog was de veevoeder-
positie in Nederland van die aard,
dat de levensmiddelenafvallen voor
de veehoudery vrywel geen roi
speelden. Door de import van grote
hoeveelheden krachtvoeder en het
telen van voederaardappelen kon de
veestapel ruim worden voorzien.
Toen echter in 1940 de achaarste-
economie haar intrede deed en de
import van veevoeder uit Amerika
werd stopgezet, kwam onze veevoe-
derpositie in ernstig gevaar. Om de
ze reden werd besloten, voortaan
levensmiddelenafvallen ln te zBme-
len en te verwerken tôt veevoeder.
Ook nu nog wordt dit voortgezet.
Niet alleen ih ons land, maar ook
in Engeland zag. men zich voor de-
zp moeliykheden geplaatst. Ook daar
ging men er toe over, levensmidda-
lenafvallen voor veevoeder te be-
stemmen, aldus Dr, Tj, Bàkker,
landbouwattaché by de Nederlandse
Ambassade te Londen, ln een on-
langs voor de B.B.C. gehouden cau
serie. Op het ogenblik worden
800.000 vette varkens vetgemest
met voedsel, dat 10 jaar geleden nog
werd weggegoold, hoewel het een
waarde vertegenwoordigt van hon-
derdduizend ton voedermeel.
Voor de inzameling van afvallen
wordt gebruik gemaakt van vaten
met goedsluitende dakiali, die op
regalmttlge afitanden in de woon-
wyken worden neergeset, en wear-
in de bevolking de afvallen depo-
neert. De inhoud der vaten wordt
ne.ar de fabrieken vervoerd. Naast
49 stedeiyke installaties zyn er 23
particulière fabrieken, die in samen-
werking met de plaatselyke autori-
teiten de afvallen verwerken. Na
aankomst in de fabriek worden de
afvallen gesorteerd en naar de ver-
zameltanks getransporteerd, waarde
schadeiyke voorwerpen worden ver-
wyderd. Vanuit de verzameltanks
worden de kookapparaten gevuld.
Dit zyn grote ketels met een stoom»
mantel. De inhoud wordt door rond-
draaiende armen gemengd ensteeds
ln beweging gehouden gedurende
het koken en indampen, dat twee
uur duurt. De temperatuur loopt in
de meeste ketels op tôt 140* Celcl-
us. Na afloop wordt de massa ult-
gegoten in emmers met een Inhoud
van 80 kg.; hierln laat men het dan
afkoelen en «tyf worden, Op deze
wyze wordt een vry homogeen pro-
duct met een voehtgehalte van 80
verkregen, dat gemlddeld bevat
ongeveer 8.8 eiwlt, 4.1 vet en
17.8 Vc verteerbaar zetmeel. In veel
gevallen wordt de levensmiddelen-
afval vermengd met vis- en abat-
toirafval, waardoor het gedroogde
hierby andere motieven een roi heb
ben gespeeld, kan de Minister Met be-
oordelen.
Ten aanzien van het feit, dat het
de landbouwers deze winter door be
palingen van regeringswege onmoge-
lyk werd gemaakt hun afgekeurde
aardappelen voor voederdoeleinden te
bestemmen, vraagt de heer Hadders
of de Minister Met van mening is, dat
de Regering mede verantwoordelyk is
voor de afzet van dit afgekeurde pro-
duct.
Deze vraag moet de MiMster ont-
kennend beantwoorden, daar de te-
lers by de aanvaarding van het con-
tract het risico hieraan verbonden,
volledig hebben aanvaard. Indien de
aardappelen naar de mening van de
telers Met .meer consumptie-waardig
waren, kon hij keuring aanvragen.
Indien hierbij bleek, dat ,de aardappe
len niet meer geschikt waren voor de
consumptie, volgde afkeuring en werd
een veevoeder verklaring afgegeven.
De'ze gevallen hebben zich in de afge-
lopen winter ook voorgedaan toen de
voederpryzen nog zeer hoog waren.
De vraag van de heei- Hadders of
de MiMster bereid is de afzet van de
productie der nog niet afgeleverde
partyen op korte termyn te bevor-
deren en het prodeut, dat hiërvoor
niet meer geschikt is te doen verwer
ken in de aardappelmeelindustrie, be
antwoordt de bewindsman aldus, dat,
maatregelen zyn genomen om de af
zet van consumptle-aardappelen te
bevorderen. Ook heeft een Inventarl-
satie van de hoeveelheid afgekeurde
aardappelen, welke voor lndustriële
verwerking ln aanmerklng zou komen,
plaats gehad. Er zal worden nagegaan
of dit quantum voldoende ls om een
aardappelmeelfabriek voor de verwer
king daarvan weer ln bedrijf te stellen.
Mocht dit niet mogeiyk biyken, dan
zal getracht worden op andere wyze
verbetering ln de situatle te brengen.
Tenslotte vroeg de heer Hadders of,
indien in het komende najaar we
derom Regeringscontracten kunnen
worden afgesloten, de Minister be
reid is vroegtydig de voorwaarde van
deze leveringscontracten in overleg
met de georganiseerde landbouw
vast te stellen en te willen bevorde
ren, dat ook de andere af te sluiten
contracten voor levering van poot-
en consumptle-aardappelen in de
toekomst in overleg met de georga-
niaeerde landbouw worden vastge-
steld. Met betrekking tôt de eerste
vraag zegt de bewindsman, dat, in
dien ten aanzien van consumptle-
aardappelen van oogst 1948 wederom
de gelegenheid zal worden opengo-
steld zogenaamde regeringscontrac
ten af te aluiten, hy bereid la te be
vorderen, dat het bestuur van het
bedryfschap voor aardappelen ln de
gelëgenheia zal worden geateld ad-
vies uit te brengen ook ten aanzien
van de in de contracten te stellen
voorwaarden. Daar ln de laatste
vraag geen z.g. Regerlngacontracten
worden bedoeld. ligt het naar de me
ning van de Miniater op het terrein
van de telera- en handelaari-orgam-
aatlea om gezameniyk algemena
richtiynen voor de contracten op te
stellen.
OP VOEDSELVOORZIENING»-
ECONOMISCHE CREMLN ALITMI
GEBIBB.
In 1947 ruim 100.000 verdachten.
Dat nog Met aile Nederlanders door-
drongen zyn van de noodzaak ener
rechtvaardige distributie van onze be-
trekkelyk schaarse levensmiddelen,
biykt o.a. Mt de zojuist verschenen
Jaarstatistiek 1947 van de Centrale
Contrôle \Dienst, waarin men Mtge-
breid statistisch materiaal vindt inza-
ke de in 1947 geconstateerde econo-
mische delicten, speciaal op voedsel-
voorzienings- en agrarisch gebied.
Blykens deze statistiek maakten
ambtenaren van de CCD in 1947 ca.
80.000 proces^en-verbaal op, waarby
ongeveer 111.000 verdachten waren
betrokken. Hiervan werden er ruim
100.000 verdacht van overtredlng der
distributie- en hiermede samenhan-
gende voorschriften op voedselvoorzie-
ningsgebied. 3600 verdachten wertlën
in verzekerde bewaring gesteld. Onge
veer 38.000 processen-verbaal werden
ingezonden by de Officier van Justi
fie, 72.000 by de Ambtenaar voor de
Tuchtrechtspraak voor de' Voedsel-
voorzlening en byna 1.000 gevallen by
andere justitiële instanties.
In byna 18.000 gevallen werd tôt
inbeslagnemîng van goederen overge-
gaan. Onder meer werden ln beslag
genomen! ruim 1.400.000 kg. granen,
zaden en peulvruchten. ca. 91.000 kg.
vlees \en spek, 870.000 eleren, 3600
varkens, 270 koelen en 342 kalvercn,
16.000 kg. kaas, 3.000 kg. boter en
16,500 blikken melk.
Ult het voorgaande moge worden
geconcludeerd, dat de Centrale Con
trôle Dienst een zeer waakzaam oog
houdt op de naleving der dlstributie-
voorschriften en Met zal schromeu
eventuele overtreders krachtig aan Ve
pakken.
OPKOMEND NATIONALISME
IN WEST-DUITSLAND.
(Van de Berlynse ANP-correspond.)
By de twee weken geleden. la
Hessen gehouden plaatselyke ver-
kiezingen heeft de nieuwe Nationaal-
Democratische party niet minder dan
zeventigduizend stemmen op zich
weten te verenigen en Volgt daar-
mee de christelyke en socialistische
partyen op de voet. De Hessisehe
party, die met een programma, dat
sterk aan dat van het vroegere
Deutse Axbeidsfront herinnert, is
plotseling opgedoken en heeft'n aan-
zienlijk aantal voormalige nazi's tôt
zich getrohken. Onder haar candida-
ten prijken talrijke voormalige par
ty genoten en militaire figuren en
zij wordt dan ook beschouwd aïs de
westelijke zuster van de party der
kleine pg's", die onlangs door de
Russische bezetting in het Oosten is
gelicenseerd.
In politieke kringen alhier hoort
men met steeds meer overtuiging
voorspellen, dat het uitblyven van
snelle resultaten van de Marshall-
hulp, tezamen met de door Frank-
ryk bepleite federalisering van
West-Duitsland, op de duur onher-
roepelyk zou moeten leiden tôt het
toestromen van een steeds verder
geproletariseerde middenklasse naar
de nationalistische vleugel. De par
tyen verliezen meer en meer het
contact met de massa der kiezers,
voornamelyk die welke in de mid
denklasse gebaseerd zyn. Daarente-
gen valt een toenemende belang-
stelling te constateren voor kleine
partytjes, die met onduidelyke agi-
tatorische programma'* en metho-
den werken.
De vrees bestaat, dat dit nieuwe
nationalisme niet alleen de met
weemoed aan het verleden denken-
de „kleine p.g.'s" in het politieke ge-
we'er zal brengen, doch dat het voor
namelyk ook de jeugd'zal aantastea
Het gevaar bestaat dat' verbitts-
ring, materiële ellende en pathetisch
aangekondigde kwetsingen van het
nationale eergevoel remmend blij
ven werken op de onmisbare meds-
werkiifg van het Duitse volk aan de
opbouw, die door het plan Marshall
in West-Duitsiand beoogd wordt.
Het feit, dat de aankomst van vy-
gen, rozijnen en groenten in de win-
kels in west-Duitslana heimeiyk be-
groet wordt met opmerkingen als:
„Wy krygen meer eten omdat er
oorlog komt en wij het zijn, die de
tweede Engelse aftocht by Duinker-
ken zullen moeten dekken", kat>
worden beschouwd als kenmerkend
voor de stemming, waarin de Duit-
sers na de vele mlslukkingen ln het
ganeringsprogram verkeren, Ook de
omstandigheid, dat leiders der grote
democratliche partyen zich genoùd-
zaakt voelen de nationalistische
trom te roeren teneinde hun volge-
lingen van extreme paden weg te
houden, spreekt boekdelen.
