f ERSNIPPERING.
WQNINGBOUW EN HAAR FINANGIERING
Diepvries productie in Coôp. vsrband
De Tentoonstelling
35 jaar Militaire Luchtvaart
waarinn •- T r.OORECHT VAN 1871 EN met NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888
Derde Jcrargang
Woensdag 9 Junl 1948
No. 46
A Kirv caddcmccd ci nrwTFRFN - NOORD- EN ZUIDBROEK - MUNTENDAM -
VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN - NOORD- EN ZUIDBROEK
VEENDAM EN OMGEVING
IN GRONINGEN NOG 8% AUTO'S
MINDER DAN VOOR DE OORLOG.
Wetsvoorstel ter v oorkoming van lichtvaar-
dige echtscheiding en. Sociale Zakenn over de
positie van de Vro uw.
'•reldnieuws
ïn Vog»lvlucht.
Hevige ontploffing in bunker
te Arnhem.
HET NIEUWSBLAD
ABONNE ME NTSPRIJ S
f 1.25 p. kwartaal. Francq p. post f 1.50
(bij vooruitbetaling)
PRIJS DER ADVERTENTIES:
12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. mini
mum 75 cent (bij vooruitbetaling).
VERSCHIJNT
WOENSDAGS EN ZATERDAGiS
Uitgeefster
Seggers' en Kremer's Uitgeverszaak
,,Het Nieuwsblad" C.V.
Kantoor Hoofdstraat 6, Hoogezand
Telefoon 139 (b.g.g. 213 of 214)
Postrekening No. 435883
De verkiezingen voor de Tweede Kamer staan voor de deux en de
candidatenlijsten zijn ingeleverd, doch er is reeds weer een ver-
snippering te zien. Al is het aantal lijsten niet zo groot als voor
de oorlog, toch hebben de beide grootste partjjen zich weer ge-
splitst. Liep het aantal ingeleverde lijsten voor de oorlog in de
tientallen, thans zijn het er 12.
viduele partijen dan zover uiteenlo-
pend, dat een concentratie van de
verschillende partijen niet mogelijk
is? Het schijnt niet zo te zijn, want
doet één der partijen op een of an-
5r was direct na de oorlog een
rke samentrekking van de pollf
ke partijen te zien, welke mede
roorzaakt werd door de èendrach-
e samenwerking in het verzet te-
de
wijnî dan is er dadelijk een gedeelte
van de partij die zich hiermede niet
kan verenigen en vormt weer een
afzonderlijke groep, blijft de partij
echter op zijn oorspronkelijk stand-
punt, dan is het het gedeelte dat
gaarne de water in de wijn zag, dat
zich af gaat scheiden.
i de gezamenlijke vijand. De Duit- der punt een weinig water in
3 waren immers de vijand van
jwel aile in Nederland voorkomen-
partijen. De stejrke samentrek-
tg van aile politieke groeperingen,
Ike de Partij van de Arbeid zich
1 voorgesteld, was al dadelijk ge-
ndzaakt te mislukken door de ster-
tegenwerking van verschillende
Kerkelijke grondslag georiënteer-
.partijen. Van de 10 partijen wel-
Ihet vorige jaar a an de verkiezin-
i deelnamen zijn de kleinste twee
de Bellamy-partij en' de groep
pez, welke het niet tôt een zetel-
■overing konden brengen weer
-dwenen uit de verkiezingsstryd.
artegenover hebben de beide
rkste partijen zich thans gesplitst.
n de Katholieke Volkspartij is een
leelte afgevallen welke zich ach-
de lijst Welter schaart. De Partij
a de Arbeid heeft een veer moe-
i laten in de partij welke zich
îmt de „oude S.D.A.P./vooruitstre-
ide partij voor wereldregermg
die in 12 van de 18 kieskringen
lijst heeft ingediend, o-a. ook in
kieskring Groningen. Het is niet
aeel onwaarschijnlijk dat deze
rtij ook een gedeelte van de vroe-
re S D.A.P. aanhangers, die zich
it geheel in de Partij van de Ar-
d thuis voelden en overgegaan
a naar de Communistische partij
derland terug zal trekken. De
mmunistische partij heeft echter
g een mogelykheid van stemmen-
flies door het indienen van eer
It van de Revolutionnair Commu*
tische Partij in de Kieskring Am-
Volgens berekeningen van het
C.B.S- stond het autopark in Neder
land nog 10 ten achter bij dat
van 1939. De verdeling hiervan over
de verschillende provincies loopt
nogal uiteen. Zo zijn er in Over-
ijsel, mede door de Noord-Oost-pol-
der, 5 meer en in Noord-Brabant
2 meer. Drente is ongeveer op
zijn vooroorlo'gs peil. Limburg staat
nog 2 achter en Gelderland èn
Zeeland 5 Friesland en Utrecht
staan evenals Groningen 8 achter,
terwijl Zuid-Holland 10 en Noord-
Holland 18 minder auto's hebben
dan in 1939. Van de grote steden
heeft Amsterdam 18 Den Haag
15 en Rotterdam 6 minder. Het
aantal vrachtauto's, motorrijwielen
en bussen is groter dan voor de
oorlog, personenauto's zijn er echter
30 minder.
Woningbouw.
Op een vergadering van het Ne-
derlands Instituut voor Volkshuis-
vesting en Stedenbouw te Utrecht
sprak Pr. Ir. Mazure over de na-oor-
logse moeilijkheden in de woning
bouw en wees waarbij op de volgen-
de pimten: Voor de oorlog waren er
in Nederland jaarlijks 40.000 wonin-
gen nodig voor het opvangen van de
bevolkingsaanwas. Door de oorlog is
er een tekort van 300.000 woningen
ontstaan, zodat om deze achterstand
in 10 jaar op te vangen een jaarlijks
bouwprogramma van 70.000 wonin
gen nodig zal zijn. De moeilijkheden
om dit bouwprogramma te bereiken,
bestaan uit een tekort aan voldoende
geschoolde arbeidskrachten, gebrek
aan materialen en onevenredig ge-
stegen bouwkosten. Wat betreft de
T7. arbeidskrachten blijkt het probleem
rdam en.Rotterdam^^ weikel het moeilijkst te zijn, daar er onder
de jongeren weinig animo voor het
bouwvak bestaat, dit probleem zal
fe. Partij van de.Vrijheid, welke!
h thans de Volkspartij voor Vrij-
là en Démocratie noemt heeft zich
gedeelte afgescheiden in de On-
aankelijk Nationale Groep, waar-
ti Dr. Feuilletau de Bruyn de lyst-
avoerder is. Tenslotte is nog een
it van e^en nieuwe partij ingedienu
de Middenstandspartij, welke vele
>ine zakenlieden zowel van de
rtij van de Arbeid als van de
lkspartij voor Vrijheid en Demo-
tie zal af trekken.
Bovenstaande bespiegelmg berust
e geheel op gissingen, en de op
fuli te houden verkiezingen zullen
t verloop van de verschuivingen
leten uitwijzen.
7an de in de oorlog gegroeide sa-
invoegingen en onderlinge eenheid
10 langzamerhand niet zo heel veei
ier overgebleven. Zou het nog zo-
r komen, dat het vooroorlogse aan-
partijen van om en bij vij:ftlg
er werkelijkheid wordt? Zijn de
langen van de verschillende mcu.
Vietnam.
Prankrijk heeft de onafhankelijk
ld van Vietnam erkend als deelne-
jndè staat aan de Franse Unie,
cîet ligt in de bedoeling de cen-
ile regering van Vietnam te laten,
staan door een raad van 36 per-
iien, bestaande uit vertegenwoordi-
rgers van versçhillende gewesten. De
helft van de leden zullen uit Fran-
sen bestaan.
De Amerikaanse hulp aan Europa.
Volgens het oorspronkelijke wets-
ontwerp inzake de Amenkaanse
steun aan Europa, zou die steun be
staan uit 6.533 millioen dollar voor
15 ma^den. Het huis van afgevaar-
dieden maakte echter bezwaren en
Se een reductie van ongeveer
25 procent. De door het huis aan-
vaarde wet voorziet in 5.980^10.228
voor de voorzienmg van het hulp-
program aan het buitenland tôt 30
JlHet ontwerp is thans aan de senaat
doorgezonden. Tsjecho slovakije,
In een Maandagmiddag gehouden
buitengewone vergadermg van het
kabinet heeft de premier van Tsje^
cho-Slovakije, Clement Gottwald
mededeling gedaan, dat de Pre®lder*
van de republiek Dr. Edvard Benes,
is afgetreden. Als motief van het ge-
vraagde en verleende ontslag wordt
vermeld de achteruitgaande gezona-
heidstoestand van de président.
In Engelse commentaren woiat
erop gewezen, dat de gezondheids-
toestand niet op de voorgrond wordt
geplaatst. Men wijst er daarom op,
dat de achteruitgaande gezondheid
vermoedelijk niet de ware reden
van het aftreden van de président is,
maar dat er politieke motieven zijn.
Palestina.
De Zweedse bemiddelaar van de
Palestijnse conflict,
blijven bestaan ook indien de mate-
rialen-voorziening een gunstige wen-
ding heeft genomen. Het is daarom
zaak te zoeken naar nieuwe bouw-
systemen, die de traditiebouw zullen
vervangen. Dit is onder andere mo
gelijk door de betonbouw, waarbij
minder geschoolde arbeidskrachten
nodig zijn en de prefabricatiebouw,
waarbij de verschillende onderdelen
op het bouwwerk alleen maar aan-
een behoeven te worden gevoegd.
Het ligt echter niet in de bedoeling,
deze nieuwe bouwsystemen, waarin
de architect, terwille van het oor
spronkelijke doel minder vrijheden
heeft, de baksteenbouw geheel te1
laten verdringen, zij zullen slechts
30 tôt 40 procent van de totaalbouw
omvatten en slechts dienen om het
tekort aan woonruimten op te van
gen.
FLnancieriag
van de W onlngvoorziening.
Wat betreft de financiering van
de woningvoorziening werd door Dr.
Polak op de algemene vergadering
van de Nederlandse Spaarbankbond
een lezing gehouden. Door de aange-
slotenen bij de Spaarbankbond was
,in 1939 31 van de ingelegde be-
dragen in hypotheken belegd tegen
thans 5 Het is, dus zeer waar-
schijnlijk, dat de spaarbanken thans
gaarne bereid zijn hypothécaire le-
ningen te verschaffen. Door de rijks-
regeling van een toelage op de hoge
bouwkosten, is de exploitant van een
onbezwaard perceel een rentabiliteit j
in het vooruitzicht gesteld van ge-
middeld 4i na afschrijving in de
eerste 10 jaar, daarna van ongeveer
43 Terwijl met een 75 hypo-
theek 4 de eigenaar van zijn
geïnvesteerde kapitaal na aflossing
op de 50-jarige hypotheek de eerste
tien jaar gemiddeld 4% maakt, de
tweede tien jaar gemiddeld 6 In
dien door deze regeling de particu-
lierè woningbouw wèer tôt bedrijfig-
heid komt, zullen er volgens de
spreker weer hypotheken beschik'
baar zijn. Een rentevoet van 4 zal
bij een hypotheek van 75 van de
stichtingskosten redelijk zijn.
Beperking van
Iichtvaaxdige echtscheidingen.
In de afgelopen week is er in Cte
Tweede Kamer een wetsontwerp in
gediend tôt wijziging van de bepa-
ling en betreffende echtscheidingen,
teneinde lichtvaardige echtscheidin
gen tegen te gaan.
Bij het samenstellen van deze wij
ziging is de wetgever er van uitge-
gaan, dat de voorzitter van de recht-
bank niet de meest aangewezen
autoriteit is om te trachten de ver-
zoening tussen de echtgenoten te-
weeg te brengen. De presidenten
hebben een veelomvattende en ge-
differentieerde taak, waardoor hun
aandacht zeer is verdeeld. De minis-
ter is daarom van oordeel, dat het
aanbeveliiîg zou verdienen de poging
tôt verzoening op te dragen aan een
te nemen. In de toekomst zouden
dân de functies, die de kinderrechter
thans vervult, mede aan de gezins-
rechter behoren te worden opgedra-
gen.
Het is de bedoeling aan deze ge-
zinsrechter een aantal personen toe
te voegen, die hem kunnen voorlich-
ten omtrent de bizonderheden van
het gezin en de toestand waarin het
verkeert, alsmede omtrent de moge-
lijkheden van een voorziening. Deze
raad, welke in het ontwerp wordt
aangeduid als „gezinsraad", moet
worden gezien als een uitbouw van
de voogdijraad, waarvan de reorga-i
nisatie in overweging is.
Eén en ander heeft tôt doel, het
vermijden van lichtvaardige eciit-!
scheidingen, en als een echtscheiding
woirdt aangevraagd zoveel mogelijk
te trachten de echtgenoten te ver-
zoenen.
De gehuwde vrouw
in Overheidsdienst.
In een persconferentie heeft de
Minister van Sociale Zaken medege-
deeld, dat het handhaven van de ge-
huwde vrouw in overheidsdienst een
principeële kwestie is en velen het
verwerpelijk vinden, dat een ge-
huwde vrouw in overheidsdienst]1
treed. Daar op het ogenblik de vraag
geldt, hoe komt men aan arbeids
krachten, zijn de maatregelen ten
aanzien van de gehuwde vrouw in
overheidsdienst vrij zacht, doch dit
zal veranderen als straks de vraag
wordt gesteld: „Hoe komen wij aan
minder arbeidskrachten".
Vrouwelijk personcel.
Op het ministerie van Sociale Za
ken heerst de overtuiging dat met
het opleggen van een arbeidsplicht
aan meisjes, ten behoeve van de
voorziening in het tekort aan vrou
welijk personeel geen gunstige resul-
taten zullen worden bereikt. Het
aantrekken van Duitse meisjes voor
tewerkstelling in huishoudelijke _be-
trekkingen wordt om begrijpelijke
redenen vooralsnog niet overwogen,
wel worden pogingen gedaan om
meisjes van andere nationaliteiten
naar Nederland te halen. De resul-
taten hiervan zijn niet belangrljk,
daar ook in andere landen een tekort
aan huishoudelijk personeel bestaat.
LEVENSLANG
VOOR ROOFMOORDENAAR
De Officier van Justitie te Breda
heeft levenslang geëist tegen de 43-
jarige P. de J. uit Roosendaal, die
op 24 Juli van het vorige jaar een
moordaanslag pleegde op Paulian
van den Broek. Verdachte had de
43-jarige vrouw onder voorwendsel,
dat hij een bed te koop wist, naar
een eenzame keet gelokt waar vol
gens hem de eigenaar moest wonen.
Op de afgesproken plaats wachte de
J. de vrouw op en sloeg haar met een
eieen op het hoofd, waardoor zij
bewusteloos bleef liggen en ontroof-
de haar een portemonnaie, inhoùden-
de elf gulden en haar huissleutel,
met deze sleutel gewapend begaf hij
zîch naar de woning van de vrouw
en stal uit het geldkistje, dat hij
Wist staan, een bedrag van f 192. De
vrouw werd in deerniswekkende
toestand door de politie gevonden en
naar een ziekenhuis overgebracht,
wâar zij op 26 Juli overleed.
J. die door de politiehond als de
dader was aangewezen, bekende,
maar voor de rechtbank bleef hij
hardnekkig ontkennen.
Aan een celgenoot echter deed J.
meer dan alleen deze misdaad be-
kennen, hij vertelde de heer Driesen
uit Breda, die sinds Mei 1946 ver-
mist wordt met een boksbeugel te
hebben vermoord en hem te hqbben
beroofd van zijn ring, horloge en
geld. Het lijk had hij in het grèns-
gebied tussen Roosendaal en Esschen
begraven. Naspeuringen hadden
door de vage plaatsaanduiding geen
succès. J., die reeds op 14 en later op
16-jarige leeftijd was veroordeeld
was volgens een zenuwarts volkomen
normaal.
ZES JAAR
VOOR MOORDAANSLAG.
Voor de Bredase rechtbank stond
de 22-jarige C. v. d. H. terecht, die
op 29 Februari van dit jaar de ver
loofde van zijn zuster tijdens een
vechtpartij met een mes zodanig ver-
wonde, dat hij kort daama over
leed. Verdachte die reeds eerder tôt
tuchtshuisstraf was veroordeeld
bleek volgens een psychiatrisch rap
port minder toerekeningsvatbaar.
Rekening houdende met de moeilijke
huiselijke omstandigheden van ver
dachte eiste de officier van justitie
6 jaar door te brengen in een bij-
zondere gevangenis.
16-JARIGE KANTOORBEDIENDE
VERWISSELDE
TEXTIELCOUPURES.
Een Nijmeegse firma ontving van
ivn te.:.tielka:itoor te Schiedam een
aantal valse coupures van 1.000 pun-
ten. Bij een door de economische Re-
cherge ingesteld onderzoek kwam
aan het ligt, dat een 16-jarige kan-
toorbediende, t^ie met het beheer
van de Coupures belast was, de
echte tegen valse, welke hij van een
Rotterdamse kleermaker voor f 4000
per coupure van 1.000 pimten had
gekocht, verwisselde. De echte cou
pures had hij verkocht aan kleerma-
kers te Rotterdam, Vlaardingen en
Schiedam. De Nijmeegse firma even
als de grossier te Schiedam gaan vrij
uit.
DOOR DE SPULEN
VAN DE BALUSTRADE GEVALLEN
In het sanatorium „Vredenhof"
aan de Gravenweg te Rotterdam viel
een 86-jarige oude man tegen de
spijlen van een balustrade. De spij-
len begaven het en de oude man viel
van een hoogte van vier meter op
de lager gelegen vloer. Enkele uren
na het ongeval was hij aan de beko-
men verwondingen overleden.
Toen in 1869 de eerste trein in Ne
derland zijn proefrit maakte tussen
Amsterdam en Haarlem, met een
snelheid van ongeveer 30 km. per
uur, toen schudden de omstanders
de wijze hoofden. Wat een snelheid,
wat een snelheid I dat moest mislo-
pen; daar kwamen ongelukken vanl
De ongelukken zijn uitgebleven,
en de treinen rijden thans met heel
wat grotere snelheid dan 30 km. p. u.
Toen de auto zijn intrede deed,
was het precies hetzelfde. Er is al-
tijd een grote groep mensen, dis
wantrouwend staat tegenover het
nieuwe. Zelfs nu nog, nu de automo-
biel bijkans zijn vorm van volmaakt-
heid heeft bereikt, zijn er nog een
aantal lieden het zijn meestal be-
jaarde mensen die. zulke gevaar-
lijke dingen als auto's niet vertrou-
wen.
En over de luchtvaart moeten wo
dan helemaal maar zwijgen. Hon-
derdduizenden van ons volk hebben
nog nooit in een vliegtuig gezeten,
en ze zouden het niet willen ook,
zelfs al zouden zij geld toekrijgen.
Laten wij vooropstellen, dat bij
de luchtvaart, in haar huidig stadi-
um van ontwikkeling helemaal niet
meer ongelukken gebeuren als met
^agidere vervoersgelegenheden. Maar
hier geldt hoofdzakelijk: onbekend
maakt onbemind. Diezelfde hon
derdduizenden die afwijzend staan
tegenover ailes wat zich los maakt
van de grond, hebben wellicht, nog
nooit een vliegtuig van dichtbij ge
zien, hebben wellicht nooit de di
te en bedrijvigheid va*, startende en
landende vhegtuigen gezien op een
grote luchthaven.
In dat opzicht is de ligging van
onze provincie alweer ongunstig te
noemen. De grote vliegvelden liggen
in het Westen van ons land. En juist
op die grote vliegvelden kan men
goed zien hoe ailes in de aviatiek
precies functioneert, en juist dat
geeft vertrouwen.
Wij hebben ons vliegveld Eelde,
een secundair vliegveld, dat in de
winter onbruikbaar is, en dat veel
meer betekenis heeft voor de sport-
/Vliegerij dan voor de burgerlucht-
vaart. Er starten en landen slechts
ènkele KL.M.-vogels per dag; te
weinig om weifelaars en twijfelaars
een idee van de betrouwbaarheid der
vliegdiensten te geven.
Ter gelegenheid van het 35-Jarig
jubileum van de Luchtstrijdkrachten
wordt thans in de Korenbeurs te
Groningen een luchtvaarttentoon-
stelling gehouden. Deze tentoonstel
ling alleen is niet voldoende om de
leemte weg te nemen. Maar ze is toch
zeker in staat de bezoeker te over-
tuigen, dat een vliegtocht geen gok
je is; dat ailes gecontroleerd wordt
door zeer nauwkeurige instrumen
ter Er is een tijd geweest, dat vlie-
gen inderdaad gokken was, met als
inzet het leven. Die tijd ligt ver in
het verleden, en thans is vliegen
een wetenschap.
Toch moeten wjj hen die de moed
hadden achter de stuurknuppel te
kruipen in de tijd dat de luchtvaart
nog in de kinderschoenen stond,
daarvoor dankbaar zijn, want het
mede aan hen te danken, dat de
aviatiek het huidige peil heeft be
reikt.
Op de vraag hoe hoog dat peil dan
wel is kan de tentoonstelling „Lûcht-
strijdkrachten" te Groningen zij
het dan in beperkte mate ant-
woord geven.
Deze tentoonstelling is een voorlo-
per van de deze zomer op het vlieg
veld Ypenburg te houden grote lan-
delijke herdenkings-tentoonstelling.
De tentoonstelling zal een proef vor-
men, waarbij wordt onderzocht of
het mogelijk is in Nederland een In
ternationale Luchtvaarttentoonstel-
ling te houden.
De te houden tentoonstelling
zal na de „Elta" in 1919 de grootste
op dit gebied zijn welke in Neder
land werd gehouden. In navolging
van de in Engeland gehouden Lucht-
vaartexposities zal het vliegend ma-
teriaal in de openlucht worden op-
gestelcL
Deelnemers aan de te organiseren
expositie zullen zijn de Nederlandse
SeintoesteÙenfabriek, Fokker, Kon.
Ned. Vereniging voor Luchtvaart,
Rijksluchtvaartschool, Aero Holland,
Avio Diepen en anderen.
De bedoeling is, dat aile typen
toestellen thans bij de Luchtstrij d-
krachten in gebruik zullen worden
getoond, terwijl een overzicht wordt
gegeven van de verschillende afde-
lingen van de Luchtstrij dkrachten.
Aan deze tentoonstelling zullen
vliegfeesten verbonden worden,
waarbij verschillende typen zullen
worden voorgevlogen o.a. drie Glos-
ter „M)eteor" Straalvliegtuigen, de
Fokker Promotor, een Hélicoptère en
dergelijke, terwijl ook het parachu-
tespringen zal worden gedemon-
streerd.
De baten vsm deze tentoonstelling
zullen ten goede komen van „Het
Weerden Poelman Fonds", dat be-
oogd de nagelaten betrekkingen van
Nederlandse militaire vliegers te
steunen, gedemobiliseerd luchtvaart-
personeel te helpen en het in dienst
zijnde personeel bijstand te verlenen.
de-
do-
Zoals men weet gaan de Neder-j
landse tuinders dit jaar in samen
werking met de Engelse verbruikers
beginnen met het produceren van
bevroren groenten. Dat is m meer
dan één opzicht een proef, waarvan
veel kan afhangen. Eigenhjk zijn
het niet de tuinders, die het Neder
landse aandeel in de kosten van dit
experiment leveren, maar een com-
binatie van grote coôperatieve înstel-
de beide centrale
is deze ondememing een groot be-
lang voor de tuinders. Zij hebben
daarmee een bedrijf m de hand, dat
kwaliteitsproducten afneemt. Een
prysdaling aan de veilingen kan dus
bij voorbeeld onderschept worden
door het cooperatief bedrijf te laten
inkopen op het moment, dat de prij-
zen dreigën m te stortep. Dit is een
waardevolle bescherming van de
tuinder tegen de wisselvalligheden
van de groentenhandel. Doch dit be-
lingen Deze zijn: de beide cen^e trgf ZQa]s vanzelf spreekt alleen de
boerenleenbanken, het Centraai au -, i h bevriezen
V.N. inzake het m
eraaf Bernadotte is in het Madden-
Oosten aaligekomen. Daar de Joodse gespecialiseerde rechter, die m het
immiBratie een struikelblok bleek te ontwerp wordt aangedmd als <»■-
zijn om tôt een wapenstilstand te -t—aw r.0,o .m,
1 komen, is de wapenstilstand uitge-
steld tôt Donderdag a.s., opdat graai
Bernadotte dit probleem kan bestu-
deren.
Volgens de laatste berichten zou
graaf Bernadotte bepaald hebben,
dat gedurende het bestand wel Jood
se jongemannen van militaire leef
tijd tôt Israël mogen worden toege-
laten, mits zij niet worden gemobi-
liseerd.
ge-
zinsrechter". Deze zou dit ambt blij-
vend -vervullen en zodoende de voor
een goede en doelmatige behandeling
der betreffende zaken onontbeerlijke
ervaring kimnen vergaren.
Deze taak zou zolang een reorga
nisa tie van de rechterlijke macht
nog niet is verwezenlijkt, kunnen
worden vervult door de kinderrech
ter, die krachtens het herziene 1cm-
derrecht aan de voogdijvoorziening
na de echtscheiding zal hebben deel
reau van de Veilingen, het Centraal
Bureau van de Aan- en Verkoopver-
enigingen, de F.N.Z., enkele suiker-
fabrieken en de Handelskamer (deze
laatste heet wel-iswaar niet meer zo,
maar als men de nieuwe lange en
onduidelijke naam gebruikt, weet
niemand wat er bedoeld wordt). De
Engelse deelneming in het aandelen-
kapitaal wordt geleverd door de
Britse Coôperatieve Groothandel
Maatschappij (dus de Engelse Han
delskamer). Gezamenlijk hebben
deze ondernemingen opgericht de
N.V. „Producta", die eigenares van
drie diepvriesfabrieken is geworden,
ni. de Vita, de Winterzon en de
Nordland.
Begonnen wordt dus met de ver-
werking van groenten, maar de doel-
stelling van „Producta" gaat veel
verder, want in de statuten staat, dat
zij ten doel heeft het verwerken van
land- en tuinbouwproducten, zowel
uit binnen- als buitenland in de
meest algemene zin en dat zij ook
kan deelnemen in ondernemingen
van gelijk doel en in ailes wat daar
mee verwant is in de ruimste zin-
Een tuindersbelang.
Dat is dus nog al wat, want dit is
een grondslag waarop men een we-
reldconcern als de Uni-lever zou
kunnen opbouwen. Maar voorlopig
zal men zich tôt de bevroren groen
ten bepalen en trouwens, het zal
heel mooi zijn als daarmee goed suc-
ces wordt verkregen. Zonder twijfel
producten, die zich voor bevriezen
lenen en dan nog slechts tôt de hoe-
veelheden, die de vriesfabrieken
kunnen verwerken enafzet-
ten. Want men moet niet denken, dat
voor deze producten thans een on-
beperkte markt in Engeland is ont-
sloten. Bevroren groenten blijven
een Puxe product en wanneer de
koopkracht van het grote publiek in
Engeland daalt, krimpt automatisch
het afzetgebied voor de bevroren
groenten ih. Enorme hoeveelheden
zal „Producta" dus niet uit de markt
kunnen nemen, zodat het logisch is
te verondérstellen, dat de coôperaties
vrij spoedig een tweede ,stap zullen
moeten zetten, ni. het stichten van
een cooperatief bedrijf voor blik-
conserven. Begint men eenmaal met
een bedrijf, waarvan het doel niet is
een bepaalde behoefte te bevredigen,
doch dat gebruikt wordt voor prijs-
stabilisatie, dan is men gedwongen
een volgende stap te zetten als de
eerste ontoereikend blijkt. Laat men
dat na, dan zal de prijsregelende
werking van „Producta" slechts ge-
ring blijken.
Maar ook rislco.
Tegenover de steun aan de prij-
zen, die „Producta" kan geven, staan
niet onbelangrijke risico's. Het groot
ste is, wat wij reeds noemden, de
daling van de koopkracht. Wat dat
zeggen wil, heeft de afgelopen win
ter ons in eigen land geleerd. Men
heeft de voorraden ten slotte gefor-
ceerd moeten spuien tegen gehal-
veerde prijzen. Dat dan een groot
deel van de voor de tuinders ge-
maakte winst weer verloren gaat, is
duidelijk. Een ander gevaar ontstaat,
wanneer de aanvoeren in het vries-
seizoen zeer klëin zijn, b.v- door mis-
lukking van de teelt, enz. Dan stijgen
de aankoopprijzen en „Producta" zal
gedwongen zijn mee te doen tegen
die hoge prijzen, daar zij anders
haar bedrijf moet stilzetten. Maar
het is de vraag of de Engelse ver
bruikers een half jaar later bereid
zullen zijn ook hogere prijzen voor
het bevroren product te betalen.
Ook dan is er geen sprake van winst,
want men zal moeten concurreren
tegen andere producten misschien
uit Italië of Zuid-Frankrijk. Ailes is
dus geen goud wat er blinkt.
En ten slotte is er nog een punt
van betekenis. Hoe denken de Engel
se tuinders er over? Wat zou er in
de Nederlandse kranten worden ge-
schreven als onze coôperaties zuivel-
en baconfabrieken gingen kopen bij
voorbeeld in Denemarken om daar
mee de Nederlandse boeren en tuin
ders te beconcurreren? Er zou een
storm van protest opgaan. Men moet
zich dan ook niet verbazen als de
Engelse tuinders ailes zullen doen
om de behoefte aan de diepvries-
groenterv uit Nederland zo gering
mogelijk te maken door verbeterde
productie in eigen land. En dat is een
factor, die beslissend kan zijn voor
het gehele project. De Engelse ver-
bruiks-coôperaties laten zich niets
gelegen liggen aan de Engelse tuin
ders. Zij hebben evenmin de Neder
landse tuinders zo lief, dat zij die
wel steunen. Hun doel is alleen zo
goedkoop mogelijk de producten te
krijgen. Het is dus een strijd om
prijzen en geen strijd van principes.
Al bij al: een ondememing, die zeer
in het belang van onze tuinders kân
zijn, doch die beladen is met risico's,
waarover men in de kringen der
coôperatie wel eens te licht denkt.
Fabrikant-zijn is zo eenvoudig met
en zeker niet op een zo onzeker ter-
rein als de groentenhandel en -ver-
werking.
5 slachtoffers.
Gistermorgen omstreeks 12 uur
heeft zich in de grote bunker bij
het voormalig sanatorium aan de
Koningsweg te Arnhem een hevige
ontploffing voorgedaan bij het
monteren van munitie, welke 5
den eiste.
Een ploeg van dertien man van
de mijnopruimings- en bergings-
dienst, die werkzaam was in de bun
ker aan de Koningsweg, welke eens
het hoofdkwartier is geweest van cie
Luftwaffe voor West-Europa. Acht
man van deze groep waren in een
vertrek op één der verdiepingen be-
zig met het reinigen van munitie,
terwijl een groep van vijf man be-
zig was met een vliegtuigbom vart
1500 kilogram. Men schijnt deze bom
naar buiten te hebben gesleept en
getracht te hebben de ontstekings-
inrichting te demonteren.
Omstreeks kwart voor twaalf hoor-
de men een ontzettende slag. De on-
gedeerd gebleven munitiereinigers
snelden toe, doch van de groep van
•vijf man bleek niemand de explosie
te hebben overleefd. Diensten voor
eerste-hulpverlening waren spoedig
ter plaatse, doch konden niets meer
uitrfchten-
Ook de burgemeester en het par-
ket brachten een bezoek aan de
plaat3 van de ramp. De explosie werd
niet door brand gevolgd.
Uit het eerste onderzoek is komen
men vast te staan, dat men de ont-
steking uit de 1500 kilogram wegen-
de bom reeds had ver wij der d toen
het projectiel ontplofte. Men ver-
moedt, dat de bom een tweede ont-
steking had. De mannen van de
mijnopruimings- en bergingsdienst
wisten dit waarschijnlijk niet, daar
het een voor hen onbekend type
bom betrof.
BONNEMA GEPAKT.
Het is de Amsterdamse politie
Maandagavond laat gelukt de hand
te leggen op de wegens oplichting
reeds lang gezochte Martinus Bon-
nema uit Aduard (Gron.)
In een cabaret op het Rembrandt-
plein werd B. gearresteerd. Hij had
nog zeven centen in zijn bezit.
GROTE SMOKKELAFFAIRE
ONTDEKT.
Enkele weken geleden hielden
ambtenaren van de douane te En-
schede een auto- aan, die een hoe-
veelheid frauduleus mgevoerde auto-
onderdelen vervoerde. Deze ontdek-
king heeft geleid tôt de opsporing
van een uitgebreide smokkel-affaire
waarbij in het totaal een bedrag van
f 251.000 aan goederenwaarde is ge-
moeid. De oorsprong van deze smok-
kelzaak werd gevonden in Dene-
kamp, waar verscheidene personen
zijn gearresteerd. O.a. zijn duizen-
den ponden koffie over de grens
naar Duitsland gebracht in ruil voor
auto- en motoronderdelen- Het com
plot heeft vertakkingen in verschil
lende plaatsen. Zo werd te Almelo
een grote partij motorzuigers gevon
den, ter waarde. van ongeveer
f 15.000. Zij waren verborgen onrlei
de vloer van een café. Ôfschoon he'
onderzoek nog niet is geëindigd, ziji
er nu reeds dertien personen in ar
rest gesteld. Drie hoofddaders A. J
K. uit Enschede, C. K. uit Almelo e
G. J. v. d. E. uit Zwolle, zijn nas
het huis van bewaring te Aime
overgebracht. Dé smokkelaars levei
den de goederen af aan' een handel:
ondememing te Enschede, die ze i
verschillende plaatsen in ons lan
verkocht. De ambulante dienst ,vs
de invoerrechten m accijnzen is twe
weken bezig geweest met het onde:
zoek in deze affaire.
