de Havane in Rotterdam en Antwerpen
Bijzonder Gerechtshof
eist wederom de doodstraf
-Jarig bettaan
van de R. H. B. S. te Sappemeer
Giailiano w«nst
aansluiting van Sicilië bij de V.S.
r
waarin opgenomen OOST GOORECHT VAN 1871
EN het NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888
ECN FRIS BAD
Derde focspgcHtg.
Woenoderg 6 Ocîobwr 1948.
No. 80
VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN
NOORD- EN ZUIDBROEK
MUNTENDAM - VEENDAM EN OMGEVING
Nieuwe Perspectieven voor
Er dienen maatregelen te worden getroffen,
opdat onze Icoopvaçiardijvloot niet kwalitief en
kwantitiel sterk zal achteruitgaan.
EEN KANJER VAN EEN KARPER.
Sigaretten in 6 prijsklassen.
Hij schreef een persoonlijke brïef aan Truman.
f*
f 1.00 p. kwartaal. Franco p. post f 1.7B
(bfl vooruitbetaling)
PRETS DER ADVERTENTIES i
12 cent par mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. mini
mum 79 eent (bfl voorultbetallng)
NIEUWSBLAD
VERSCHHNT
WOENSDAG8 EN ZATERDACJ6
Ultgeefiter
Seggehs en Kremer's Uttgeverszaak
„Het Nleuwsblad" C.V.
Kantoor Hoofdstraat f Hoogezand
Telefoon 139 (b.g.g. 2 3 of 214)
Postrekening No, 435888.
De begrotingen van de verschillen- deld over het gebruik van de havcns
de departementen zijn bij de Tweede van Rotterdam en Antwerpen bij
Kamer ingediend, en we zullen om het Rijnverkeer naar Duitsland.
zo te zeggen eens een wandelingetje Reeds enige malen werd gemeld, dat
door deze begrotingen maken. Daar- daarbij gunstige resultaten waren
bij zullen wij onze aandacht niet be- behaald voor België en Nederland,
païen tôt de millioenen, die in deze doch steeds weer bleken deze berich-
begrotingen de revue passeren maar ten voorbarig te zijn geweest. Enge-
we zullen even stilstaan bij de toe-
lichtende tekst.
Allereerst:
Wederopbouw en Volkshuisvesting
Men zal wel eens gemerkt hebben,
dat er een zekere gelijk valt te be-
speuren in de nieuwbouw. Die ge-
lîjkheid wordt een der middelen ge-
noemd om zo snel mogelijk het aan-
tal beschikbare woningen te doen
toenemen. Bij het bouwen van derge-
lijke woningen wordt wel rekening
gehouden met de aard van de bevol-
king in de verschillende delen van
ons land.
Terwijl in de jaren voor 1948
slechts weinig belangrijke nieuw-
bouwwerken in uitvoering konden
worden genomen, omdat men zich
nog moest bezighouden met het op-
maken van plannen, kunnen thans
belangrijke bouwwerken worden
aanbesteed.
Landbouw-Egalîsatiefonds.
Over deze begroting hebben wij
in ons vorig nummer reeds in het
kort gesproken, omdat de gevolgen
van het regeringsbeleid merkbaar
zullen worden in de prijzen van be
langrijke levensmiddelen. Zo zal de
subsidie welke op suiker wordt ver-
strekt, en welkè f 0.15 per kg. be-
draagt, worden afgeschaft. Dit bete-
kent natuurlijk, dat de prijs van sui
ker zal stijgen.
Ook de prijs van varkensvlee
zal worden verhoogd, alsmede de
land en Amerika leidden hun scheep-
vaart naar Duitsland over Hamburg,
hetgeen voordeliger was, en de voor-
oorlogse levendigheid van de havens
van Rotterdam en Antwerpen. die
goeddeels te danken was aan de
transitohandel bleef uit.
Thans zal deze levendigheid te-
rugkeren, want tussen het Ge-
meenschappelijke Export Import
Bureau voor de Brits-Amerikaan-
se zone van Duitsland enerzijds
en Nederland en België ander-
eijds is nu overeenstemming be-
reikt over het gebruik van deze
havens.
Onze Koopvaardijvloot.
In samenwerking met de inspec-
teur-generaal voor de scheepvaart
heeft het Centraal Bureau voor de
Statistiek cijfers gepubliceerd be-
treffende onze koopvaardijvloot.
Aan de hand van deze cijfers ko-
men de samenstellers tôt de conclu
ais, dat de jaren na 1950 voor onze
vloot zeer critiek zullen zijn. Indien
niet door een omvangrijke vemieu-
wing de vloot zal worden versterkt,
is in die jaren een emstige veroude-
ring te verwachten, met aile daaraan
verbonden schade voor onze koop-
vaardij. Die taak, waarvoor de rede-
rijen in de komende jaren zullen ko-
men te staan, mag zeker niet gering
worden geacht Daarom dient tijdig
de vinger op de wonde te worden ge-
legd, opdat maatregelen kunnen
worden getroffen welke een kwali-
«V»* -WU1UC11 gCHVjjLXtix vvvxa^
prijzen van boter, bak- en braaa- tjeve en kwantitieve achteruitgang
vetten en oliën zullen omhoog
gaan, tengevolge van verminde-
ring van de subsidie.
Een betere boodschap is, dat het in
de bedoeling schijnt te liggen het
rantsoen spijsvetten te verhogen met
50 gram per week.
Oorlog.
Het beleid van het mlnisterie van
oorlog wordt beheerst door de vol-
gende factoren: aflossing van de
troepen in Indonesië; de verplichtin-
gen welke voortvloeien uit het Pact
van Brussel; en de toestand van
's rijks financiën, waardoor de maat
regelen, welke genomen zullen wor
den ter voldoening aan de verplich-
tingen van het pact van Brussel,
slechts van beperkte omvang zullen
zijn.
Die in 1948 begonnen opbouw van
het luchtwapen zal in 1949 worden
voortgezet, terwijl voorzieningen zul
len worden getroffen t.a.v. van de be-
veiliging van ons land tegen overval-
len, in het bijzonder overvallen met
luchtlandings troepen.
Marine.
Omtrent de taak van de Kon. Ma
rine lezen wij: het meewerken aan
het herstel van orde en recht in In
donesië; het afwikkelen van de na-
sleep van de oorlog; de opbouw van
de vloot en de daarmede samenhan-
gende personeelorganisatie.
De eigenlijke oorlogstaak wordt
tweeledig genoemd: de
van onze koopvaardijvloot kunnen
voorkomen.
VLEEGTUIGJE
BU LANDING OMGESLAGEN.
Door de harde wind is op Schiphol o
een klein sportvliegtuigje bij de lan- steeds toeneemt, zal de A.N.W.B.-we
GEHEIMZINNIGE GERUCHTEN
IN ZWITSERLAND.
In Zwitserland doen geruehten de
ronde, dat hevige ontploffingen die
door atoombommen zouden kunnen
zijn veroorzaakt in Zûrich zijn gere-
gistreerd. Er werd op gewezen dat
zware ontploffingen zich anders lie-
ten registreren dan aardbevingen. Er
bestaat echter geen méthode om
atoomontploffingen te onderscheiden
van andere zware explosies. Mede-
werkers van Zwitserse Metereolo-
gische stations hebben telefonisch op-
dracht gekregen, zich te onthouden
van commentaar op aile geruehten
op atoomexplosies in de Sowjet-Unie.
De directeur van het Zwitserse Mete-
reologisch Instituut verklaarde, dat
ieder commentaar dat zou worden
gegeven, felle critiek bij de Sowjet-
autoriteiten zou uitlokken, daar der-
gelijke berichten uiteraard een grote
politieke en militaire betekenis heb
ben. Het zou zelfs de Zwitserse neu-
traliteit in gevaar kunnen brengen.
SOWJETS WILLEN
DE BERLUNSE KWESTIE
NIET VOOR DE VEBLIGHEIDSRAAD
Toen bij de zitting van de Veilig-
heidsraad de Agenda in discussie
werd gebracht hief de Russische af-
gevaardigde Wysjinsky onmiddellijk
rustig zijn hand op, om in de gele-
genheid te worden gesteld het woord
te nemen. In deze woorden protes-
teerde hij tegen het op de agenda
plaatsen van de kwestie Berlijn. Deze
kwestie is niet te scheiden van het
probleem van het overige Duitsland..
en behoort te worden opgelost door
de ministère van buitenlandse zaken
van de bezettende mogendheden.
Amerika is echter niet bereid de
kwestie in te trekken, zodat thans
het vermoeden bestaat, dat de Sow-
jet-afgevaardigde zich uit de Veilig-
heidsraad zal terugtrekken.
ECONOMISCHE FACULTÏTEIT
TE GRONINGEN.
In de aula van de Groninger Uni-
versiteit opende Prof. Dr. P. J. Bou
man Maandag de Economische facul-
titeit met een rede over ..Economisch
hoger onderwijs in een veranderde
Maatschappij". Volgens spreker lag
het niet in de bedoeling, dat de
nieuwe facultiteit een copie zou zijn
van haar zuster-instellingen, doch er
zal gelegenheid worden geboden tôt
agrarische Economische Specialisatie.
DE WEGENWACHT PLAATST
WAARSCHUWINGSWIMPEL8.
Nu met het voortschrijden van de
herfst de kans op gladde weg<m
ding omgeslagen. Onmiddellijk snel-
den van aile zijden hulpvaardigen
toe. De piloot, die het vliegtuigje van
Eindhoven naar Schiphol had ge
bracht was echter slechts zeer licht
gewond, nL een grote buil op het
hoofd.
Een hengelaar uit Venlo slaagde er
met behulp van omstandera in uit
een plas in de peel een karper van
39 pond op het droge te halen. Het
monster was 1.08 meter lang.
De noodzakelflke verwerking van
duurdere tabakken door de sigaret-
tenindustrle stelde het directoraat-
generaal van de prijzen voor de keus,
of een algemene verhoging van de
sigarettenprijs goed te keuren of aan
de industrie voor een deel der pro-
ductie wat meer armslag te geven en
de lagere prijsklassen op het huidige
niveau te handhaven.
De laatste oplossing werd gekozen,
tweeledig genoema: ae samenwer- - -, -tt 42 48 en 60
king met onze bondgenoten, waarbij S bestaande kwa-
de voomaamste taak van onze oor
logsvloot zal zijn de koopvaardijbe-
Bcherming, en de tweede taak zal zijn
de onmiddellijke verdediging van de
ons toevertrouwde belangen bij een
onverhoedse aanvaL
Uit het voorgaande volgt, dat de
herbouw van onze vloot met kracht
ter hand zal moeten worden geno
men. Er worden echter grenzen ge-
trokken door de toestand van onze
financiën, en de arbeids- en matexi-
aal-positie.
In het komende jaar zal voorts een
begin worden gemaakt met de uit-
breiding der Nederlandse vlootbases.
Totalisatorwet.
Wij besluiten de parlementaire za
ken met te vermelden dat na uitvoe-
rige discussies de Tweede Kamer de
totalisatorwet heeft aangenomen met
45 tegen 25 stemmen.
De totalisator zal dus zijn rentrée
maken op de renbanen.
De havens
van Rotterdam en Antwerpen.
Er is jarenlang vrijwe vanaf
Duitslands capitulatie on .erhan-
Een 50-jarige inwoner vai "Insche-
de had, zoals hij wel meer oed, te
diep in het glaasje gekeken. Het was
deze maal zo erg, dat hij geen ver-
schU meer zag tussen land e.s water.
Hij tuimelde in een sloot, w.-arin een
textielfabriek zijn stinkend verfwa-
ter loost.
cent in de tôt dusver bestaande kwa-
liteiten en hoeveelheden (uitmakende
60 der totale productie) in de han-
del blijven, terwijl de overige 40
thans in drie prijsklassen t.w. van 72,
84 en 96 cent afgeleverd mogen wor
den, welke laatste prjj skiasse tôt dus-
verre niet bestond.
genwacht waar nodig overal op de
gepatrouilleerde wegen weer tegen
dit gevaar waarschuwen.
Dit geschiedt door het langs de weg
aanbrengen van helrode wimpels
met het opschrift „glad", waarmede
de wegenwacht reeds in de afgelo-
pen winter heeft geëxperimenteerd.
De „gele rijdere" zullen zich echter
als regel slechts tussen 8 en 17 uur
op de wegen bevinden, zodat gedu-
rende de nacht en in de vroege mor-
genuren niet tegen plotseling optre-
dende gladheid kan worden gewaar-
schuwd. Daarenboven betreft deze
dienst uitsluitend de door de wegen
wacht bereden trajecten.
NEDERLAND KRI.TGT
DIAMANTEN TERUG.
Het militaire bestuur van Hessen
heeft volgens het A.F.P. aan Neder
land een aantal diamanten overge-
maakt, die trjdens de oorlog door de
bezetter in Nederland ontvreemd
werden en in 1945 te Friedberg ont-
dekt werden. Tijdens een korte plech-
tigheid te Bad Neuhelm, hebben de
Nederlandse autoriteiten de diaman
ten opnleuw ln bezit genomen.
Naar wij nader vememen betreft
het hier een partij van ongeveer 430
karaat, die een waarde vertegen-
woordlgt van 100.000 tôt 150.000 gul-
den. Een deel van de diamanten is
Belgisch bezit en zal aan België over-
gemaakt worden.
Thans tegen de voormal Lge
Hoofdrechercheur Sehaap
oit Amsterdam.
Stond de vorige week Kaper met
een uitvoerig en afschuwelijk zon-
denregister terecht, thans is het zijn
collega Sehaap, die hem overscha-
duwd in het begaan van wandaden
tegen het Nederlandse volk.
Sehaap behoorde evenals Kaper
tôt een tiental Amsterdamse politie-
mannen, die in het najaar van 1944
naar Groningen kwamen. Tevoren
hadden zij in Amsterdam eerst op
het bureau Joodse zaken te Amster
dam tallose arrestaties verncht,
waarvan zelden een slachtoffer te-
rugkeerde.
Laat mij ze maar aile tien dood-
schieten, waren de woorden van
Sehaap, toen slechts enkele dagen
voor de komst der Canadezen een
groep Nederlanders uit de gevange-
nis in Groningen op bevel van Lehn-
hof in Bakkeveen zouden worden
doodgeschoten.
Lehnhof had bevel gegeven deze
mensen te vermoorden, twee aan
twee werden ze aangevoerd en dan
iknalden de schoten uit het moor-
dende wapen van Sehaap. Aile tien
werden ze doodgeschoten door een
en dezelfde hand. Onbewogen en
zonder enig gevoel voor schuldbesef
deelt hij dit mede en eveneens vol-
komen onbewogen bevestigen de an
dere beulsknechten deze misdaad.
Het enige verweer van dit mens is:
Wanneer ik niet had geschoten, zou
ik zelf in de kuil terechtgekomen
zijn, de S.D. kende geen genade,
zelfs niet voor ons. Wanneer ik niet
had gezegd laat m;j het doen, waren
ons door de handgranaten, de armen
en benen om de oren gevlogen. Dat
waren de plannen van Lehnhof. Dan
had ik er niet mee te maken gehad,
maar zou het beter geweest zijn.
Het was ook deze Sehaap, die be-
trokken was bij de moord op de ge-
arresteerde illégale werkers Gerrit
Boekhoven en Anna Kerkhoven. Op
een nacht in Maart 1945 werden de
zen uit hun cellen gehaald om met
de S.D.ers Bouman, Vonk en Sehaap
een wandeling te maken. Op een af-
gesproken Ja van Sehaap werden
beiden door een nekschot vermoord,
op een stille plek in Vosbergen. En
kele dagen later was Sehaap weer
aanwezig als Bouman Dina Ailkema
neerschoot.
Dat Sehaap zelf ook moorde als het
te pas kwam bleek toen hij op het
Scholtenshuis de in Westerbork ge-
ïntemeerde Joodse gevangene de
Jong ontmoette. Sehaap kende hem
evenals zijn niet-Joodse vrouw, hij
hield hem staande en vertelde hem,
dat zijn vrouw in de stad was, waar
hij hem wel even heen zou brengen.
Samen gingen zij op weg. Bij het
bewuste huis gekomen, stuurde
Sehaap hem met de woorden „Zij is
boven" de trap op. Zonder veel om-
haal werd hij toen echter door
Sehaap doodgeschoten.
Als motief voor deze moord ver
klaarde één der gedetineerde getui-
gen dat het Schaaps bedoeling was
met deze vrouw te trouwen en dan
zou haar man eerst uit de weg ge-
ruimd moeten worden.
Sehaap ontkende dit motief ten
stelligste, maar zijn woorden vonden
geen geloof.
Het was Sehaap ter ore gekomen,
dat in een zeker huis te Groningen
geregeld bijeenkomsten van de iili-
galiteit werden belegd. Zelfs de da-
tum was hem bekend. En zo stelde
hij zich met enkele anderen verdekt
op in het huis.
De deelnemers die binnenkwamen
voor de bijeenkomst werden gelijde-
lijk gearresteerd.
Eén der vrouwelijke getuigen ver
telde geboeid op de grond te zijn
neergelegd in afwachting van de an
dere deelnemers aan de vergadering.
Er werd nog gewacht op de bekende
„Pa van der Berg", deze was echter
voorzichtig en keek eerst alvorens
binnen te gaan door het raam. Hij
zag getuige liggen en begreep dat de
zaak niet pluis was. Sehaap had hem
echter ook gezien en schoot dwars
door de ruit op hom. Van der Berg
wist echter nog te ontkomen en
vluchtte een apotheek binnen. Door-
dat Sehaap de gehele straat liet door-
zoeken werd van der Berg toch ge-
vonden en is later in Westerbork ge-
fusileerd.
Sehaap ontkende willekeurlg te
hebben geschoten, maar dit te hebben
gedaan, omdat de man naar zijn ach-
terzak greep. De getuige verklaarde
echter, dat van der Berg nooit een
revolver droeg en dus ook niet naar
zijn achterzak kan hebben gegrepen.
Het was een opvallend verschijnsel,
dat zodra een vrouw verklaarde door
Sehaap te zijn mishandeld, hij dit
pertinent ontkende. De meeste getui
gen bleven echter op hun stuk staan.
Zeer geliefkoosde mishandelingen
waren de toonbankafranseling en de
bad-kuur, terwijl de heren ook ge
bruik maakten van de radiator van
de centrale verwarming waarop ze
hun slachtoffers vastbonden en dan
langzaam verhitten.
In de middagzitting werd de Am
sterdamse période van Sehaap be-
handeld, waarin hij samenwerkte
met de beruchte Ans van Dijk op
het bureau voor Joodse Zaken. Van
de meeste hier voorgevallen zaken
wist Sehaap zich niets meer te her-
inneren en antwoordde met de woor
den: „Het zal wel zo zijn, ik kan het
me niet meer herinneren".
In zijn requisitoir verklaarde de
advocaat-fiscaal Jhr. mr. Van der
Wijck, dat hij de strafmaat eenvou-
dig kon bepalen. Op al deze misda-
Naar aanleiding van het 80-jarig bestaan op 10 October a.s. hadden wij
één dezer dagen een onderhoud met de directeur, de heer J. K. van
Leeuwen. In het onderhoud vertelde de heer van Leeuwen ons iets uit
de geschiedenis van de schooL
Hoewel deze HBS altijd een Rijks-
school is geweest, heeft de gemeente
Sappemeer toch ook een belangrijk
aandeel in de oprichting ervan gehad.
Het was de voortvarendheid van de
toenmalige burgemeester T. Venema,
die de beslissende stoot aan de op
richting heeft gegeven.
Onder grote belangstelling had in
1868 de opening van H.B.S. plaats,
destijds nog eën school met een drie-
jarige cursus. Toen de school in 1917
werd overgeschakeld op een vijfjari-
ge cursus werd ook het gebouw ver-
groot. Het nieuwe uit 1917 daterende
gedeelte staat enigszins los van het
oude in 1868 gebouwde gedeelte en
Twee agenten zagen het gebeuren,
en trokken hem met de nodige moei-
te eruit, Zij voelde er echter niet veel
voor de frisse lucht op het bureau te hij in het hart van Palermo een zax
laten bederven door de verfstank, graan, samen met een vriend. lij-
Ge moogt op Sicilië veel doen. Men
1b er gewend aan buitenissigheden.
De boeren en vissers vliegen voor
buitenlandera, vooral als zij Engels
spreken. Immers, Engels is de taal
van Amerika en Guiliano bemint
Amerika.
Guiliano is nog een jonge kerel
van temauwemood 28 jaar. Nu hij
het eiland thans meer dan drie jaren
onder zijn terreur heeft, poogt de
Italiaanse politie voor het eerst ern-
stig om hem te grijpen. Vandaar dat
er een troepenschip met 1400 speciaal
uitgezochte „Carabinerie" in Palermo
is aangekomen. Systematisch kamt
men nu het eiland uit.
Guiliano stamt uit een eenvoudige
vissersfamilie, doch werd reeds vroeg
gegrepen door een sterke anti-Itali-
aanse neiging. Desalniettemin schjjnt
hij in de oorlogstijd verdienstelijk
ondergronds werk te hebben ver-
richt en dat ogenblik was hij dan ook
een doodgewone knaap, zoals er
twaalf in een dozijn gaan. Toen zijn
vader en moeder honger hadden stal
daarom brachten ze de dronkaard
naar de remise van de Enschedese
Gemeentètram. Daar werd hij gron-
dig afgespoten. De stank ging echter
niet weg. Daarom werd de man in
een vrachtauto geladen en naar zijn
woning gebracht
dens de achtervolging werd z^n
vriend door de politie neergeknald
en Guiliano zelf in de linkerschou-
der emstig getroffen. Toch wist hij
te ontsnappen. BUj zocht zijn heil in
de bergen en sloot zich in 1944 aan
btf een kleine bende rovera. Nadat
hij van lieverlee het leiderechap ver-
overd had kreeg zijn naam bekend-
heid en een ieder, die moest vluch-
ten voor de politie werd door hem
en zijn bende in bescherming geno
men. Iedere misdaad, hoe groot ook
tolereerde Guiliano mits hij maar
gericht was tegen de belangen van
de overheid en tegen de belangen
van de rijken. Guiliano spaart nie-
mand, wanneer hij in de weg staat.
Van mond tôt mond gaat op Sici
lië het verhaal over de beroving van
een bekende hertogin, die haar ten-
ten in een der kastelen aan de West-
kust had opgeslagen. Hare Hoogheid,
die verwant is aan het huis van
Aosta, zat juist in haar boudoir,
toen een knappe, jongeman aan de
buitenkant het raam open schoof en
rustig binnen kwam gestapt.
„Excuseert U me deze vreemde
entrée, Ma Signore, maar ik heb
maar een paar mannen bij me en
Uw bedienden zijn teveel in aantal.
Bovendien zou ik hen noodgedwon-
gen wellicht pijn moeten doen, en
dat zou me spijten. Ik ben Guiliano".
Toen hij zag hoe de hertogin ver-
kleurde bood hij haar galant een
glas water aan, en zei: „schrik niet.
Ik ben geen misdadiger. Maar ik wil
een vrije, onafhankelijke Siciliaanse
republiek onder de sterren en stre-
pen van Amerika. Daarvoor hebben
we kapitaal nodig en ik ben er van
overtuigd Hoogheid, dat U me een
blik in Uw jûwelenkist zult gun-
nen. Als ik U verzoeken mag
De totaal verbouwereerde hertogin
toonde hem het kistje, dat Guiliano
tôt op de bodem ledigde. Juist voor
hij wilde vertrekken zag hij op de
kleine tafel naast het raam een Ame-
rikaanse roman liggen en beleefd
vroeg hij: „Staat Uwe Hoogheid mij
toe dit boek voor enige tijd te lenen.
Het komt in ongeschonden staat te-
rug, want Guiliano is geen misdadi
ger en hij houdt altijd zijn woord."
Precies twee weken later kreeg de
hertogin de roman per koerier terug.
Een Amerikaans joumalist, die
Guilliano wilde spreken is eens op
het hoofdkwartier geweest. Guilliano
sprak van ziin liefde tôt Amerika en
overhandigde de joumalist een per
soonlijke brief voor président Tru
man, nadat zii die samen op even-
tuele taalfouten hadden onderzocht.
In dit schrijven maakte Guilliano
melding van zijn plan om Sicilië te
doen aansluiten bij Amerika, aange-
zien het volk thans onderdrukt en
uitgebuit wordt.
Indien we volgens onze begrippen
een lijn willen trekken tussen mis
daad en idéalisme, valt die zeer on-
gunstig voor Guilliano uit. Doch het
eenvoudige volk, de arme boeren en
vissers denken er anders over.
Maar wanneer hij straks, misschien
al voor U deze regels onder ogen
krijgt, zelf de weg opgaat, die hij zo-
vele anderen heeft laten bewandelèn,
de weg waarop niemand terug keert,
dan zal er een schok gaan door Sici
lië, door het eenvoudige bijgelovige
volk. Dat bericht zal meer indruk
maken dan de invasie der Amerika-
nen. si
door een gang met het oude gebouw
verbonden. Oorspronkelijk hoorde bij
het gebouw een uit hout opgetrokken
gymnastieklokaal, dat naast het ge
bouw stond, dit werd vervangen
door een achter de gebouwen opge
trokken stenen gebouw. Dit gebouw
met veel lucht en licht werd voor-
zien van de meest moderne gymnas-
tiektoestellen.' Enige jaren later werd
overgegaan tôt de aanleg van een bij
het gymnastieklokaal aansluitend
sportveld. Op het gebied van schei-
kunde, natuurkunde en plant- en
dierkunde is de school uitstekend
geoutilleerd. Zij beschikt over een
schitterend instrumentarium, waar
door zij een der vooraanstaande
plaatsen inneemt in de rij van mid-
delbare scholen in Nederland. In de
oorlog werd het gebouw eerst in het
bezit genomen door de Duitse bezet-
tingslegers, terwijl er na de bevrij-
ding de Canadeezen hun hoofdkwar
tier opsloegen. Veel heeft de school
en het sportveld toen geleden. Van
deze beschadigingen is nu echter wei
nig meer te bespeuren, want men
heeft het herstel direct maar gron-
dig gedaan. Het inwendige van de
school zou men niet de ouderdom van
80 jaar geven, als men de hal betreed
langs de kantoren van de admini
stratrice en de concierge. In de hal
herinnert echter een gedenkplaat aan
de ouderdom van de school. Op deze
plaat komt behalve de naam van
burgemeester Venema, de naam voor
van Dr. W. C. H. Staring. Deze Sta-
ring blijkt de eerste grote geoloog
van Nederland en de zoon van de
dichter A. C. W. Staring te zijn. Des
tijds was deze Dr. Staring inspecteur
van het Middelbaar onderwijs.
Als spéciale bizonderheid van deze
R.H.B.S. kunnen wij nog melden, dat
het deze school was waar indertijd
de eerste vrouwelijke leerlinge werd
toegelaten. Deze toelating was aan-
vankelijk niet zo gemakkelijk, daar
de wet op het middelbaar onderwijs
alleen voorzag in de toetreding van
mannelijke leerlingen. Deze eerste
vrouwelijke leerlinge was de later
om haar werk voor de vredesbewe-
ging zo bekende Dr. Aletta Jacobs.
Hoewel de dag van de herdenking
10 October is, zullen de feesten plaats
vinden op 15 en 16 October. Op die
dagen komen de reunisten bij een om
de herdenking op waardige wijze te
vieren.
den kan slechts ééSn straf volgen.
Hij eiste daarom de doodstraf met le-
venslange ontzetting uit de kiesrech-
ten.
Mr. Hoogbergen uit Amsterdam,
die als verdediger voor Sehaap op-
trad, bepaalde zich in zijn pleidooi
tôt een schets uit het leven van ver-
dachte.
MOORD OM EEN 14-JARIG MEISJE
TE AMSTERDAM.
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag ontstond in Amsterdam twist
tussen een Nederlandse en een Pool-
se arbeider om een 14-jarig meisje.
De 26-jarige Amsterdammer J. de
Mayer werd hierbij door de 23-jarige
Poolse arbeider Joseph Prokon met
een mes door het hart gestoken. Pro
kon zelf werd tevens emstig in de
borst gestoken en in levensgevaar-
lijke toestand naar het ziekenhuis
vervoerd.
De moeder van het bewuste meisje
leerde tijdens de oorlog in Duitsland
een Nederlander kennen, nadat haar
Poolse echtgenoot overleden was.
In 1045 kwam zii met haar thans
14-jarige dochter Irene naar Neder
land en huwde zij hem. Irene's stief -
vader houdt momenteel verblijf in
de gevangenis wegens een enige tijd
geleden gepleegd vergrijp. Moeder en
dochter bleven alleen achter in de
Rustenburgerstraat en toen enige
tijd geleden vrij veel Poolse arbei-
ders in ons land toegelaten werden,
verhuurde zij kamers aan een 3-tal
hunner. Eén hunner, de 23-jarige Jo
seph Prokon had al spoedig zeer veel
met de jonge Irene op maar „ik was
nog veel te jong en wilde nog niets
van een huwelijk weten" zegt zijzelf.
Het gevolg was, dat de moeder van
Irene Prokon verzocht, het huis voor-
goed te verlaten. Deze gaf gehoor
aan dit verzoek en verhuisde. De
Poolse moeder was Zaterdag jarig.
Zaterdagmiddag verscheen Prokon
op het toneel. Hij was zeer hartelijk
en liet kort na zijn vertrek bij wijze
van cadeau een geslachte kip bezor-
gen. Zaterdagavond ging de moeder
in gezelschap van een kennis, de
reeds genoemde Nederlandse arbei
der Jan de Mayer naar een bioscoop,
de dochter Irene bezocht een bios
coop in gezelschap van een andere
Poolse arbeider, zekere Henryk Wil-
helmi uit Lotz.
Na afloop vertoefde men nog enige
tijd ten huize van de Poolse vrouw
en haar dochter. Toen men wilde
vertrekken, bleek de Pool Prokon op
het trottoir voor de huisdeur te
wachten. Hij dreigde aile vier men
sen in het huis van kant te zullen
maken. De moeder achtte het toen
raadzamer, dat de beide jongens de
nacht in het huis doorbrachten, de
Pool Prokon had Irene al vaker be-
dreigd. Zij zagen de situatie echter
niet zo ernstig en gaven er de voor
keur aan, naar hun respectievelijk?
woningen terug te keren. Tenslotte,
toen Prokon ogenschijnlijk het veld
geruimd had, zoals men door de bne-
venbus had waargenomen, betrad het
viertal de straat. „Ik zag Prokon de
straat opgaan", vertelde Irene, „hij
liep op een draf".
Hij heeft toen blijkbaar een blok
omgelopen, want kort daarna kwam
hij plotseling weer, trok zijn jas uit
en wierp deze met zijn hoed op het
trottoir. Irene, die toen in het schijn-
sel der straatlantaams een mes zag
flikkeren, zette het op een lopen
omdat zij dacht, dat Prokon het on
haar begrepen had. Toen hij haar met
volgde, bleef zij weer staan.
Intussen trachtte de Mayer tusseï:-
beide te komen om de moeder te be
schermen, er volgde een vechtpartij,
waarin Prokon hem door het hart
stak.
„Mijn moeder had een schaar bij
zich", vertelde Irene. „Maar ik weet
niet of zij Prokon daarmede heeft ge
stoken". Prokon heeft echter een
steek in de rug ontvangen. Het nie^
heeft hij volgens Irene in de Amstt.i
geworpen, toen hij wegliep. Waar-
schijnljjk heeft hij aanvankelijk in
opwinding niet opgemerkt, dat hù
gewond was.
Langs de Amsteldijk lopende nani
hij het wonderlijke besluit om naar
het politiebureau in de Pieter Aertz-
straat te gaan teneinde daar aan dt
wachtcommandant mede te delen,
dat in de woning van de Poolse
vrouw „met toestemming van de
moeder een 14-jarig meisje door een
man werd verleid".
Weer buiten gekomen, heeft hij
blijkbaar gemerkt dat hij gewond
was, hij nam een taxi en liet zich
vervoeren naar het C.I.V. Gasthuis.
waar hij ogenblikkelijk werd opge
nomen. Op het politiebureau was
men op dat ogenblik nog niet op de
hoogte met de steekpartij en bemerk-
te de dienstdoende brigadier niets
van Prokon's verwonding.
Hij stuurde echter enige politie-
agenten naar het bewuste adres en
nog voor zij daar aangekomen waren,
stieten zij op een opgewonden op-
loopje dat zich gevormd had rondom
de inmiddels op straat overleden De
Mayer. De moeder van Irene werd
totaal overspannen naar huis ge
bracht en kreeg een slaapmiddel.
Wilhelmi verstrekte de politie ter
plaatse een signalement van de da-
der en al gauw was de zaak rond.
Bij het verhoor van de moeder
kwam aan het licht, dat de verwon
ding van Prokon niet met een schaar
was veroorzaakt, zoals aanvankelijk
was verondersteld, maar met een
lange nagelvijl. Zij verklaarde de
vijl met opzet in de hand te hebben
gehouden, daar zij bij het verlaten
van de woning, reeds moeilijkheden
met Prokon had voorzien. De vijl
drong tôt een diepte van 8 cm. in net
lichaam door.
De dader bevindt zich nog in het
O.L.V.-gasthuis, terwijl zijn toestand
redelijk is.