Frankrijks prestige staat op het spel
80 laar R.H.
BIJ Dr. v. MOOK's HEENGAAN.
Kustvaart en Scheepsbouw,
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888
M
■i!
Derde Icrcrrgcmg.
Zaterdag 16 October 1948
No. 83
VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN
WAARIN OPGENOMEN OOST GOORECHT VAN 1871 EN HET
NOORD- EN ZUIDBROEK
MUNTENDAM
VEENDAM EN OMGEVtNG
Berlijnse kwestie weer in de Veiligheids raad,
KORT WîJDINGSWOORD.
INDONESIE
Perspectieven voor de werven niet ongunstïg.
De feesten zijn begonnen.
Maandag wordt nfeuw weggedeelte in
gebruik genomen.
-I
ABONNBMENTSFREre l
f 1.50 p. kwartaal. Franco p. post f 1.75
(bij vooruitbetaling)
PRIJS DER ADVERTENTIES
12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. mini
mum 75 cent (bij vooruitbetaling).
HET NIEUWSBLAD
VERSCHIJNT
WOENSDAGS EN ZATERDAG8
Uitgeefster
Segger's en Kremer's Uitgeverszaak
„Het Nleuwsblad" C.V.
Kantoor Hoofdstraat 6, Hoogezand
Telefoon 139 (b.g.g. 213 of 214)
Postrekening No. 435883.
Het Franse schip van staat is aan
de grond gelopen. Vele staatslieden
hebben reeds getracht het schip in
dieper water te brengen, maar zij
hebben gefaald. Nu is Queuille er-
mede bezig. Maar hij is niet sterker
dan zijn voorgangers, alleen hij heeft
wat meer tijd, want het parlement is
op reces tôt 16 November, en daarom
kunnen belangrijke kwesties, die de
val van de regering zouden kunnen
yeroorzaken, nu rustig op de lange
baan worden geschoven.
De kwestie is, dat de basis waarop
in Frankrijk het economische leven
rust verrot is, en dat geeft sociale
en politieke onrust. Lonen en prijzen
houden een wedloop, en de schatkist
is volkomen leeg.
Het volk is ontevreden en stakin-
gen zijn het gevolg, die van uiterst
links worden aangewakkerd, ten-
einde de Communistisch invloed
te vergroten in de strijd te-
gen de rechts georiënteerde
aanhangers van Generaal De
Gaulle. Maar het middenblok, waar-
uit tôt nu toe steeds de regering is
voortgekomen, zit met de moeilijk-
heden, die uit deze toestand voort-
spruiten.
Frankrijks positie als grote mo-
gendheid begint te verzwakken. Het
prestige daalt. Heeft het zin te onder-
handelen met een regering, die van
daag aan het bewind gekomen is, en
morgen of overmorgen al weer door
een andere vervangen kan zijn?
Wij zijn ervan overtuigd dat de
linkse en rechtse partijen ieder op
hun manier het beste met Frankrijk
voor hebben. Maar zoals het nu gaat
bewerken zij Frankrijks ondergang.
Wysjinski:
„De Sovjet Unie wil vrede"
In de politieke commissie van de
Verenigde Naties is het heftig toege-
gaan. De Amerikaanse afgevaardigde
Austin en de Russische gedelegeerde
Wysjinski hebben het woord ge-
voerd. Het waren lange redevoerin-
gen, waarin men elkander weder-
zijds beschuldigde, maar waarin men
beiderzijds verklaarde, dat in zijn land
de wil tôt vrede heerst. De Rus sprak
2 uur lang, nu eens kalm en rustig.
dan weer opvliegend en druk gesti-
culerend. „Het is mogelijk, ik her-
haal mogelijk", zo zei hij, „dat er sa-
menwerking bestaat tussen landen
en gaat het verlorene zoeken,
totdat hij het terugvindt.
Luc. 15 3.
Tegenover het menselijk falen en
zondigen neemt onze wereld een
dubbel standpunt in. Het ene is
streng, het kent geen toegeeflijkheid
en excuus, oordeelt en veroordeelt,
richt zonder medelijden, kent slechts
scherpe verachting.
Het andere vervalt in zijn tegen-
deel: praat ailes verschonend goed
(althans probeert dit), verontschul-
digt het kwaad als menselijk vergis-
sen en begrijpelijk dwalen, als onge-
lukkige natuurlijke aanleg en te ver-
geven zwakheid. Druk daarom een
oog dicht, zo wordt daar geredeneerd
en toegepast.
Maar hebben wij, mensen, in de
strijdpositie binnen in ons, sterke be-
hoefte aan vriendelijke verontschul-
digingen of niet veeieer en veelmeer
aan wilskracht tôt geestelijke correc-
tie en weer goed maken?
In Christus opvattingen, in Zijn
verkondiging bezitten we de vol-
strekte maatstaf (Joh. 13, 15; 1 Petr.
2, 21). En dit is een ernstige, ge-
strenge maatstaf. Zijn evangelie van
de Bergprediking stelt hoge, zedelij-
ke eisen. Hij wilde de mensenziel
zuiver weten, rein als sneeuw. Hij
noemde het kwaad klaar en duidelijk
zonde; Hij verontschuldigt de zonde
nooit. Maar de zondaar verstoten, zo-
lang deze nog een vonk wil tôt het
goede opbrengt, dat deed de Heer
nimmer. De volkomen Reine had en
hield liefde voor de onreinen. De
Heilige en Rechtvaardige ondervond
een diep medelijden met al wie strui-
kelde en erbarmde zich over de ge-
vallene. Het geknakte riet breekt Hij
niet doormidden fen de walmende pit
dooft Hij niet uit. (Matth. 12, 20). Al
wie gewond werd, vinden bij Hem
genezing en wie strijdt, bij Hem
kracht en moed. Hij ging het afge-
dwaalde schaap na en liet daartoe de
negen en negentig anderen in de
woestijn bijeen, zegt het evangelie zo
beeldend suggestief, dat ook vandaag
nog, even duidelijk en onmiddellijk,
zonder uit een landvolk te zijn als
de Oosterse Joden in Christus' dagen
hoofdzakelijk waren, ieder de bedoe-
ling verstaat.
Dat voelden toen de gekneusden
en aangeredenen door de zonde,
zondaar, tolgaarder van de ongerech-
te mammon, verworpene. In Zijn na-
bijheid worden zij bewust en ervaren,
dat de parel wel in het stof is geval-
len, maar deze nog immer niet wan-
hopig werd verloren. De Heer leeft
met hen mee, verwerpt noch scheldt,
is daarentegen mild en vol erbar-
ming.
In een gezonken mensenleven kan
er angst zijn voor een eeuwige straf,
jvolgens de dreiging der Schriften.
Doch het gelovig bewustzijn, Gods
genadige goedheid schuldig te ver-
beuren, zal het uitzien naar redding
en hulp van Christus' wege, intenser
dan aile angst doen zijn. Terecht
zingt Dante: „En het is de Liefde, die
het al beweegt". Ook de opgang van
een mens naar Zijn Heer, regelt in
laatste instantie de zoekende en vin-
dende Liefde. (Luc. 15, 3).
Pastoor WESTERMAN.
met verschillende ideologieën en ver-
schillende sociale structuur, indien er
een werkelijk verlangen naar onder-
ling begrip aanwezig is".
Wysjinski verklaarde verder dat
de Sovjet Unie bereid is aile maat-
regelen te aanvaarden en te garan-
deren, dat de bewapeningsbeperking
van 1/3 volgens het Sovjet voorstel
zou worden uitgevoerd zonder be-
drog.
Austin was ook overtuigd dat het
mogelijk was dat Communisme en
Kapitalisme in vrede naast elkander
konden bestaan, maar hij wees erop,
dat de vredeswil niet van één kant
kan komen.
De Berlijnse kwestie.
Gisteren is de Berlijnse kwestie
weer aan de orde geweest in de ver-
gadering van de Veiligheidsraad, na-
datade behandeling van deze kwestie
vorige Zaterdag voor onbepaalde
tijd was uitgesteld.
In de bestaande toestand is nog
weinig verandering gekomen. Enge-
land, Frankrijk en Âmerika hebben
verklaard, dat zij alleen bereid zijn
besprekingen over deze kwestie tus
sen de vier ministers te openen, in
dien de Berlijnse blokkade definitief
wordt opgeheven.
De voorzitter van de Veiligheids
raad, de Argentijn Bramuglia heeft
aan Wysjinsky gevraagd of zijn rege
ring bereid is de blokkade op te hef-
fen, waarop deze antwoordde, dat hij
zich met zijn regering in verbinding
zou stellen. Naar verluid is Moskou's
antwoord niet zeer gunstig. De Rus-
sen zouden hebben verklaard, dat zij
bereid zijn de besprekingen weer op
te nemen, daar waar zij 30 Augustus
werden afgebroken.
De zes niet belanghebbende lan
den, die te Parijs zijn bijeen geweest
om te trachten een oplossing voor
het geschil te vinden, hebben weinig
succès gehad. Er zou door deze lan
den geen gezamenlijk voorstel wor
den ingediend.
De „MAGNA PETE"
NAAR RUSLAND.
Schip werd te Hoogezand gebonwd.
Als resultaat van te Berljjn ge-
voerde besprekingen is dezer daçen
de eerste zending Nederlandse haring
naar Rusland gezonden. In vissers-
kringen hoopt men, dat hiermede een
deur geopend is voor de visexport.
De eerste 3663 tonnen haring wer
den vanuit IJmuiden verscheept met
de te Hoogezand gebouwde coaster
„Magna Pete".
AANHANGWAGEN GERAAKTE
LOS.
Te Ooltgensplaat raakte de koppe-
ling tussen een tractor en een aan-
hangwagen los. De aanhangwagen
reed tegen een muur, juist op een
plaats waar drie kinderen stonden.
Een 10-jarige jongen werd gedood,
zijn broertje ernstig gewond. Een
ONGELUK IN MLTN.
In de miin Oranie Nassau ni
sprong een luchtleidinc. Een arbei-
der, die zich in de omgeving bevond
werd zodanig aan het hoofd gewond,
dat hij aan de gevolgen overleed.
ZULLEN APEN
WORDEN AANGEKLEED
De luchtbrug kan te Berlijn niet
voldoende brandstoffen aanvoeren,
dat ook de verblijven in de dieren-
tuin zullen kunnen worden ver-
warmd. In verband daarmede heeft
de directie van de tuin besloten om
indien de blokkade aanhoudt de
apen een vestje en een broekje aan
te trekken.
Voor de andere dieren zoekt men
nog naar een oplossing.
WERKMEESTERS EN TECHNICI.
De bij het N.V.V. aangesloten Bond
van Werkmeesters, Technici en Op-
zichthoudend Personeel (B.W.T.O.) is
voornemens de propàganda in het
Noorden van ons land krachtig aan
te vatten.
Onder voorzitterschap van de heer
J. Engels vond in Hôtel Bellevue te
Assen een bespreking plaats, waar-
toe vertegenwoordigers van aile af-
delingen in de drie Noordelijke pro-
vincies waren uitgenodigd.
Het was een zeer geanimeerde bij-
eenkomst, waar plannen voor de toe-
komst zijn gemaakt. In overleg met
het Bondbestuur zal de pas gevorm-
de „Propaganda-Commissie voor het
Noorden" deze plannen gaan uitvoe-
ren.
Deze commissie bestaat uit de he-
ren J. Kleine (Hoogeveen), M. Schot
(Gron.) en S- Sioerdsma (Grouw).
DE POSTTARIEVEN.
Posttarieven, welke op een halve
cent eindigen, zullen naar beneden
worden afgerond tôt hele centen.
Verder is het tarief voor het verzen-
den van postbewijzen voor bedragen
beneden f 10 teruggebracht van
f 0.07% op f 0.06.
Ten slotte is het tarief voor het
verzenden van kleine geldbedragen
op briefkaarten van 1 op 2 cent ge-
bracht. De instantie, welke de brief
kaarten ontvangt, zal dus voortaan
2 cent, zijnde de kostprijs, moeten
betalen.
BONNEN VOOR TABAK.
Voor de week van 1723 October
zjjn aangewezen de bonnën 116 van
de tabakskaart voor de aankoop van
twee rantsoenen sigaretten of kerf-
tabak en 119 van de gecombineerdej
kaart voor een rantsoen sigaretten
of kerftabak.
In de bonnenliist van 31 October
zullen bonnen van de tabakskaart
worden opgenomen voor 6 rantsoe
nen tabak en van de gecombineerde
kaart voor 2 rantsoenen tabak, be-
stemd voor het tijdvak van 24 Octo
ber tôt 6 November.
PRIJS VAN AZIJN VRIJ.
In verband met de ruime productie
en de ruime voorraden azijn, waar-
door geen gevaar bestaat dat de prij
zen zullen stijgen, zijn deze vrijge-
geven.
MAXIMl'MPRIJZEN
VOOR SPECERIJEN.
Kaneel 33 et. per ons ongemalen
en 35 et. gemalen los, 28 et. per blik-
ken of cartonnen strooier v. 50 gram,
41 et. per flesje van 50 gram, 16 et.
per blikken of cartonnen strooier van
25 gram en 12 et. per flesje van 25
gram; Kruidnagelen ongemalen los
13 et. per ons, gemalen los 15 et. per
ons, 18 et. per trooier, 14 et. per flesje
van 50 gram, 11 et. per strooier, 7 et.
peA flesie van 25 gram; Venkelzaad
ongVrrtalen los 12 et., gemalen los
14 et. per 100 gram: Gemberwortel
f 0.27 ongemalen los en f 0.29 gema
len los per 100 gram; Cardamon mag
ten hoogste f 1.80 ongemalen los en
f 1.82 gemalen los per 100 gram kos-
ten.
BRANDSTOFFEN
VOOR DE TUINBOUW.
Aan kwekers van bloemisterijge-
wassen en groente en fruit onder
glas zijn voor het komende seizoen
brandstoffen toegewezen, overeenko-
mende met het geschat verbruik van
het betrokken bedrijf.
Het is niet mogelijk de belangheb-
benden die brandstofsoorten toe te
wij zen, welke zii hebben aange-
vraagd. In eerste instantie zal brand-
stof worden verstrekt in de vorm
van gascokes. De hoeveelheid ver
strekt boven de hoeveelheid van ver-
leden jaar krijgt men in Amerikaan
se kolen van afwiikende kwaliteit.
Van gezaghebbende zij de verneemt
Aneta uit Batavia, dat Dr. H. J. van
Mook ontslag heeft aangevraagd als
Luitenant Gouverneur-Generaal.
Dezelfde kringen verklaarden dat
het tegenwoordige kabinet van begin
af het standpunt heeft ingenomen
dat verandering in de persoon van de
vertegenwoordiger van de Kroon in
Indonesië wenseliik was voor de ver-
wezenlijking van de politiek van de
regering t-a.v. Indonesië.
Toen Dr. van Mook onlangs in Den
Haag was om deze zaak te bespre-
ken, moesten de besprekingen onver-
wachts worden afgebroken. tenge-
6-jarig meisje liep eveneens ernstige voige Van een opstand op Java, wel-
verwondingen op.
SCHEIDSRECHTER
WERD MISHANDELD.
In een kleine plaats in Tsjecho Slo-
vakije werd een voetbalwedstrijd ge-
speeld tussen twee plaatselijke clubs
De spelers van één der beide vereni-
gingen, alsmede een deel van het
publiek kon zich niet verenigen met
de uitspraken van de scheidsrechter.
Na afloop van de wedstrijd nam men
de arbiter even onder handen. Hij
ligt nu in het ziekenhuis en men
vreest voor ziin leven.
In verband met het gebeurde zijn
enkele personen gearresteerd.
ke de terugkeer van de Landvoogd
noodzakelijk maakte.
Volgens te Batavia circulerende ge-
ruehten zouden een aantal functiona-
rissen van de Nederlands-Indische
Regering geliiktiidig met Dr. van
Mook ontslag nemen.
Dr. van Mook werd te Semarang
geboren in 1894. Op 24-jarige leeftijd
werd hij als bestuursambtenaar te
Semarang geplaatst. Vervolgens werd
hij als contrôleur aangesteld in de
Vorstenlanden. In de iaren 1925'28
nam hij verlof om ziin studie te vol-
tooien. Na zijn terugkeer wordt hij
verbonden aan het bureau der be-
Hamers kloppen, machines ratelen,
nijvere handen maken van platen en
spanten schepen. Honderden arbei-
ders werken op de werven aan het
Winschoterdiep, waar de machtige
rompen van kustvaarders zich afte-
kenen. Ze groeien dagelijks, krijgen
vorm, en glijden dan de hoge stellage
af het water in.
Op deze werven klopt het hart van
de Groninger Veenkoloniën. Daar
klinkt het lied van de arbeid, een-
tonig misschien, maar welluidend.
Daar vindt een leger arbeiders werk,
verdient er zijn boterham voor zich
en zijn gezin. Een gemeente als Hoo
gezand staat of valt economisch met
de vele werven, die er gevestigd zijn.
Er is een tijd geweest, dat de hel-
lingen weinig werk hadden. Een eco
nomische crisis teisterde de wereld.
De markten waren verzadigd; de
handel liep terug, fabrieken ontsloe-
gen een deel van hun personeel;
schepen werden opgelegd. Ook de ex-
ploitanten van kustvaartuigen moes
ten een deel van hun vloot uit de
vaart nemen.
Die crisis heeft de streek rond het
Winschoterdiep wel heel erg geteis-
terd. Maar de oorlog bracht verande
ring. De gehavende vloot van kust
vaartuigen moest hersteld worden.
Van onze coasters-vloot hadden 200
schepen in dienst van de geallieerden
gevaren. Er is intensief met deze
schepen gevaren. De nodige repara-
ties te verrichten werd veelal uitge
steld, een deel werd in de grond ge-
boord, aldus vertelde Mr. J. Oyevaar,
Directeur-Generaal van de Scheep-
vaart, in een dezer dagen te Gronin-
gen gehouden causerie. De overige
Nederlandse kustvaarders, bijna 300,
bleven aanvankeliik in Nederlandse
dienst varen, en werden later door
de Duitsers overgenomen. Een deel
van deze schepen werd omge-
bouwd, andere kregen oorlog- en
bomschade, een ander gedeelte ging
geheel verloren.
Volop werk.
Het herstel van de schade en het
bouwen van schepen ter vervanging
van die welke verloren gignen, be-
tekent, dat er momenteel nog volop
werk is op de werven. Zal dit zo
blijven?
In dit verband is het van belang
enkele cijfers nader te bezien: Op
1 September 1939 bezat Nederland
481 kustvaarders, tezamen metend
147.954 ton D.W. Eind 1949 zal het
aantal schepen zijn gegroeid tôt 500,
de inhoud zal gebracht zijn op
185.331 ton D.W. Dit behoeft geen
reden te zijn om de toekomst voor
de scheepsbouw donker in te zien,
want niet alleen de beschikbare ton-
nenmaat, maar ook de ouderdom van
de schepen speelt een roi.
Gunstige perspectieven
voor de bouw van kustvaarders.
Van de Nederlandse kustvaarders
waren in 1939 62 ouder dan 21 jaar.
Dit aantal bedraagt thans 105. De
gemiddelde ouderdom was toen 9%
jaar, thans bedraagt deze 13% jaar.
Dit opent de mogelijkheid, dat nadat
de oorlogsschade aan de vloot is her
steld, een geleidelijke vernieuwing
van de vloot moet plaats vinden. Is
dat het geval, dan kunnen de werven
nog jarenlang rekenen op volop werk
Of deze vernieuwing inderdaad zal
plaats vinden hangt af van de ont-
wikkeling van de kustvaart. Mr.
Oyevaar verwacht, dat deze gunstig
zal zijn, omdat hij dit bedrijf kern-
gezond acht.
Verschuiving.
In 1939 behoorde 18 van de
kustvaarders aan rederijen; 82
aan kapiteins-eigenaars. Van de hui-
stuurshervorming en twee jaar later
doet hij zijn intrede in de volksraad.
Vervolgens werd Dr. van Mook
directeur van Economische Zaken, en
leidde âls zodanig de besprekingen
met Japan in de iaren voorafgaande
aan de Japanse invasie.
Op verzoek van de Gouverneur-
Generaal verliet hij even voor de
Japanse aanval Indië, en werd toen
benoemd tôt Luitenant Gouverneur-
Generaal en minister van Koloniën.
In 1945 keerde Dr. van Mook als
hoogste autoriteit naar Indië terug.
En ongetwijfeld waren de moeilijk-
heden, die hij hier heeft ondervon-
den niet geringer dan die in de zware
oorlogsjaren.
In aile opzichten heeft Dr. H. J.
van Mook in de onderhandelingen
met de republiek, en bij de vorming
van een nieuw Indië baanbrekend
werk verricht. In aile kringen heeft
hij zich vrienden verworven, en ve-
len zullen hem met diep leedwezen
zien heengaan.
Hoe groot de sympathie is, die men
jegens de scheidende Landvoogd
koestert moge blijken uit het gejuich
waarmede hij werd begroet. toen hij
ijlings uit Den Haag naar Batavia te-
rugkeerde, in verband met de op
stand op Java.
dige vloot behoort 35 aan rede
rijen en 65 aan kapiteins-eigenaars.
Deze verschuiving is te betreuren,
maar» het is een onontkoombaar ver-
schijnsel van deze tijd. Wie vroeger
de nodige capaciteiten, en een kapi-
taaltje van f 10.000 bezat, die kon
zich met f 90.000 hypotheek 'n schip
laten bouwen. In deze tijd, nu een
schip f 500.000 tôt een millioen kost,
kan men met f 10.000 niets uitrichten.
Men is thans bezig plannen uit te
werken om de kapiteins-eigenaren
tegemoet te komen, zo vertelde de
heer Oyevaar.
Personeel.
Het werven van personeel brengt
moeilijkheden. Er is niet voldoende
machinekamer-personeel beschikbaar,
niet genoeg matrozen, en ook het
aanbod van stuurlui loopt sterk te
rug. Daar kustvaarders veelal aan
gewezen zijn op jeugdig personeel, is
het tekort ten dele toe te schrijven
aan de militaire dienst.
Ter viering van het 80-jarig be
staan van de R.H.B.S. te Sappemeer,
zjjn talrijke oud-leerlingen samenge-
komen. De feesten zijn gisterenmid-j
dag begonnen met de ontvangst der
yeiïnisten in het hôtel ..Struvé".
De heer AZING KAMPS, voorz.
van het feesteomité sprak een wel-
komstwoord. Hij verheugde zich om
de grote belangstelling en stelde de
mede-comité-leden en de heer van
Leeuwen, directeur der school, aan
de aanwezigen voor.
Om. 8 uur 's avonds verenigde men
zich opnieuw in het hôtel „Struvé"
voor de feestavond, welke daar is
gehouden.
's Avonds kwam men weer in het
hôtel „Struvé" bijeen. Opnieuw nam
de heer KAMPS het woord. Hjj
schetste zijn persoonlijke banden,
die hem aan de school binden. Daar-
na las hij de schrifteljjke en telegra-
fische gelukwensen voor die waren
ingekomen, en wenste de aanwezigen
.enige prettige dagen in Sappemeer.
Spreker wenste als voorzitter van
de Commissie v. Toezicht directeur
en leraren geluk met het jubileum.
Ten slotte herdacht de heer Kamps
oud-leerlingen van de R.H.B.S., die
tengevolge van hun moedig gedrag
in bezettingstjjd de dood gevonden
hadden. Ter ere van hen werd een
minuut stilte betracht. Daarna speel-
de de muziek het Wilhelmus, dat
door de aanwezigen staande werd
meegezongen.
Hierna nam de directeur van de
H.B.S., de heer J. K. VAN LEEUWEN
het woord. Deze wees op het belang
van de provincie Groningen in het
bij zonder op agrarisch gebied. Sap
pemeer ligt in een bijzondere streek
van Groningen, de Veenkoloniën,
een streek, die omstreeks de 17e
eeuw tôt ontwikkeling is gekomen
door de afgraving van het veen.
Vooral de industrialisatie heeft zich
sterk ontwikkeld. De bevolking is
kosmopolitisch van samenstelling.
Godsdienstig en politiek zijn er vele
groeperingen, en dat heeft geleid tôt
een opgewekt cultureel leven.
In 1863 kwam de wet tôt stand
krachtens welke de H.B.S. in het al-
gemeen is ontstaan. In 1868, vijf jaar
later, is de H.B.S. in Sappemeer
opgericht.
Veel heeft burgemeester Venema
gedaan om in Sappemeer een H.B.S.
te krijgen. Niet aile Sappemeersters
juichten de plannen van de burge
meester toe. Er werd zelfs een adres
van 50 ingezetenen door de raad ont-
vangen, waarin tegen de oprichting
werd geprotesteerd. Met algemene
stemmen werd het adres echter afge-
wezen.
Op 10 Oct. 1868 werd de school
onder grote belangstelling geopend.
In 1870 werd de aanvankelijke
3-jarige H.B.S. omgezet in een 5-
jarige. Later werd na ampele over-
wegingen het eerste meisje op de
school toegelaten, de later zo beken-
de Dr. Aletta Jacobs.
In 1917 werd de H.B.S. een Insti-
tuut voor Voorbereid Hoger Onder-
wij s.
Naar wii van Provinciale Waterstaat vernemen, zal het nieuwe weg
gedeelte tussen Knijpslaan en Foxhol in de Provinciale Weg Hooge
zandGroningen. Maandag a.s. in gebruik worden genomen. Gelijktij-
dig wordt de oude weg voor het verkeer gesloten.
Het verkeer komende uit de richting Hoogezand en gaande naar
Groningen moet derhalve de Knijpslaan inrijden, en vervolgens langs
het nieuwe kanaal tôt Foxhol.
Ook is het mogelijk in plaats van de Knijpslaan de Rengerslaan
(Nieuwe Laan) te volgen. Wel is waar is de Rengersbrug nog niet ge-
reed, maar er ligt nog een dam, waarover het verkeer kan gaan.
Teneinde de Vezelplatenfabriek spoedig met het scheepsverkeer te
verbinden, zal deze dam over ongeveer drie weken worden wegge-
graven. Voor het lichte verkeer zal dan bij Rengerslaan een schipbrug
worden gelegd. Het zware verkeer zal dan uitsluitend aangewezen zijn
op de Knijpslaan, om de weg langs het nieuwe kanaal te bereiken.
Voorlopig zullen de GADO-bussen rijden over de Rengerslaan
(Nieuwelaan) en nieuwe betonweg naar Westerbroek. Later zullen ook
de GADO-bussen van de Knijpslaan gebruik moeten maken, wan-
neer de dam is afgegraven. De GADO zal dan een voorziening tref-
fen voor de passagiers met bestemming tussen Knijpslaan en Rengers
laan.
Wat gebeurde er
in 80 jaar met de H.B.S.?
Sinds 1917 is het leerlingen-aantal
vrijwel stationair gebleven. Dit moet
als een gevolg beschouwd worden
van de streek. Immers de bevolking
is niet zeer sterk toegenomen. Boven-
dien ziin er andere scholen in de om
geving opgericht.
Maar de resultaten aan de school
behaald waren zeer gunstig. In de
laatste jaren werd slechts 3 van
de leerlingen afgewezen.
Vervolgens releveerde spreker de
oprichting van de H.B.S.-vereniging
N.O.F. in 1937.
Hij besloot met te wiizen op de
chaos die de bezettina in het school-
gebouw had veroorzaakt en dankte
degenen, die hebben bijgedragen de
school weer in een bruikbare toe
stand te brengen. Spr. aanvaarde een
bloemstuk van de heer Beereboom
namens hôtel ..Struvé".
De volgende spreker was Dr. B. C.
STARING, oud insp. van het Mid-
delbaar Onderwijs, die sprak over
het M.O. in het algemeen en de
school in Sappemeer in het bijzonder.
De school begon met 3 klassen en in
de hoogste klasse zaten slechts enke
le leerlingen. Sor. besloot met enke
le woorden te richten tôt de tegen
woordige leerlingen. die een ernstige
tijd hebben meegemaakt. Hij spoordo
hen aan trachten te voorkomen dat
iets dergeliiks zal worden herhaald,
door het goede te leren kennen en
de fouten van vorige generatiea
trachten te voorkomen.
De heer WESTERVELD, Insp. van
het Onderwijs besloot de rij der
sprekers.
Daarna was het woord aan Wim
Sonneveld's Cabaret, door welk ge
zelschap een twintaltal schetsen wer
opgevoerd, waarvan de meesten his
torische feiten behandelden.
Voor vandaag staat er op het pro
gramma een bezoek der reûniste'
aan de R.H.B.S., en daarna de offi
ciële ontvangst door het Gemeente
■bestuur.
In hôtel „Struvé" zal een diner
worden aangeboden. 's Avonds bie-
den de leerlingen van de school een
feestavond aan.
Evenals Vrijdagavond zal er ook
vanavond bal na ziin. o.l.v. de heer
A. Heuving.
Last but not least dienthet ensem
ble Novacek genoemd te worden, dat
steeds op uitstekende wijze muzikale
medewerking heeft verleend.
12 JAAR GEëIST
TEGEN EX-HOOFDREDACTEUR
VAN „DE TELEGRAAF"
Voor het Amsterdamse bijzonder
gerechtshof had zich te verantwoor-
den de thans 41-iarige ex-hoofdre-
dacteur van het dagblad ,,De Tele-
graaf", Cornelis van der H. Hem is
ten laste gelegd dat hii van October
1944 tôt het einde van de oorlog het
hoofdredacteurschap heeft bekleed
bij de „Telegraaf" en tezelfdertijd
fungeerde als waarnemend hoofdre-
dacteur van ,,Het Nieuws van den
Dag", welke beide bladen ajdus
de dagvaarding naar algemeen be-
kend is, in de bezettingstijd de Nati-
onaal-Socialistische en Duitse belan-
gen zoveel mogeliik trachtten te be-
hartigen. Voorts zou hii in Septem
ber 1941 te Berlijn dienst hbeben ge
nomen bij de Waffen S.S.
De procureur-fiscaal. Mr. S. Tim-
minga, eiste tenslotte 12 jaar gevan-
genisstraf.
TITO OVER DE COMINFORM.
De Joegoslavische premier, maar-
schalk Tito, heeft in een rede voor de
Communistische jeugd te Belgrado
in verband met de aanvallen op zijn
regiem door de cominform verklaard,
dat hij het zeer betreurde ,,dat vele
communisten de eigenschappen waar-
heidsliefde en rechtvaardigheid mis-
ten". Wij hebben altiid veronder-
steld, aldus maarschalk Tito, „dat
alleen het afgeleefde kapitalistische
stelsel zich van zulke leugens kon
bedienen".
„De tijd zal komen, dat wij met
daden zullen bewijzen dat aile be-
schuldigingen en laster ongerecht-
vaardigd ziin".
i
-i"
