1 JANUARI 1949
PLAATSELIJK NIEUWS
Het bedrijfsongeluk te Foxhol
Broedzorg in het Insectenrijk
NIEUWJAARS-ADVERTENTII
IN „HET NIEUWSBLAD"
VRIJDAG 31 DECEMBEI)
Naar wij vememen zul-
len in de toren van de R.K.;
Kerk vier nieuwe, zeer zware
luidklokken worden opge-
hangen. Deklokken komen
heden in Sappemeer aan en
zullen morgenochtend om 11
uur plechtig worden inge-
wijd. Voor dit doel zal Deken
Buvé uit Groningen naar
Sappemeer komen.
Daar vermoedelijk ook in
niet-Katholieke kringen grote
belangstelling voor deze ge-
beurtenis zal bestaan, kun-
nen wij mededelen, dat de
inwijding (dus Donderdag
om 11 uur) voor belangstel-
lenden van aile gezindten
toegankelijk zal zijn.
NOORDBROEK.
HECHTSAKEN
Exposltie ait het werk van Nie# Bulder
A
A
A
A
A
Prijs van 1 tôt en met 4 regels i 1.50
Grotere advertentîes
worden berekend naar12 cent p. m.m
Door ALLE BEZORGERS van dit blad worden de
advertentîes zonder prijsverhoging aangenomett
SAPPEMEER
Tegen een inwoner van deze
gemeente is proces-verbaal opge-
maakt wegens mishandeling van een
buurman en het plegen van huisvre-
debreuk.
In het kader van het toneel-
concours van „Naar de Vrijheid"
werd Zaterdagavond in het hôtel
„Struvé" de derde uitvoering gege-
ven. Deze maal was de beurt aan de
Hoogezandster toneelver. „Nieuw
Leven", die een opvoering gaf van
„Krates".
De volgende en laatste uitvoermg
is door de- jubilerende organisatrice
zelf. Begin Januari zullen de prijzen
worden uitgereikt.
Dat de Buurtvereniging „Zel-!
denrust" (Herenstraat) ons uitgeno-
digd heeft tôt haar jaarlijkse feest-
avond, gehouden in het „Parkhotel
betrof in het bijzonder het opgevoer-
de toneelstuk: „Leni de Wees".
een toneelstuk kunnen we eigenlijk
niet praten, daarvoor miste het ka-
rakterontleding of levensinhoud; we
zouden het een menging van toneel,
Dperette en cabaret kunnen noemen.
De voorzitter vertelde ons, dat het
;tuk geschreven is door de heren
Dont je en Rehwinkel, beiden buurt-
genoten, met het doei iets anders te
orengen dan gewoonlijk, en daarin
zijn ze geslaagd. Het is een stuk voor
an door eenvoudigo mensen, zonder
verdere pretenties.
Het tuinfeestje was aanleiding een
cabaret op de voorgrond te brengen.
Het geheel stond onder goede lei-
iing en zat goed in elkaar, al zijn
wel fouten gemaakt. Zo was het
zangnummer van de matroosjes te
oedeesd, en waren de rhytmische
lefeningen niet regelmatig. Maar we
villen dat ailes gaame over het
îoofd zien, omdat „Zeldenrust" vol-
gens de maatstaven die wij voor een
Duurtvereniging mogen aanleggen,
ets goeds heeft gepresteerd.
H. D. B.
30RGERC0MPAGNIE
De jaarlijkse uitvoering van de
■ederijkerskamer „Harmonie" in het
•afé Drijfliolt heeft zich in een goede
belangstelling mogen verheugen. Er
verd opgevoerd „Robbedoes een
ilijspel in 3 bedrijven en „Hou Mans
:ien vrouw klain kreeg" een klucht
n 1 bedrijf.
IOOGEZAND
Naar aanleiding van een verslag
nzake ëen zitting van de politirech-
er, Groningen, delen wij op verzoek
nede dat noch mej. Westerdiep, noch
nej. Wolthek zich hebben schuldig
gemaakt aan, resp. hebben terechtge-
itaan wegens kousendiefstal.
In het vervolg zullen wij dergelijke
nededelingen niet meer opnemen.
Aan verzoeken om bepaalde zaken
aiet op te nemen kunnen wij niet meer
^oldoen. Desbetreffende verzoeken
zullen wij moeten afwijzen.
Zaterdagavond heeft de Zang-
vereniging ,,Vriendenkring" v./h>
Smitslaan haar 12e jaarlijkse uitvoe
ring gegeven in het café Sloot. Er
werden twee toneelstukjes opge
voerd „Het vijfde Gebod" een dra-
matische schets in 2 bedrijven en
,,Jan Griener" een blijspel in 1 bedr.
Verder stond er vanzelfsprekend
zang op het programma. De zaal was
goed bezet. De uitvoering werd door
bal besloten.
Zaterdagmiddag werd door de
welpen en verkenners van de Padvin-
lersgroep „De Trappers" Hoogezand-
'appemeer, een nieuw clublokaal in
jebruik genomen. Bij opening van het
nieuwe lokaal staande in de bosjes
van het Westerpark, waren namens
îet gemeentebestuur aanwezig de he-
en H. W. Plinsinga en J. J. Prins, en
den van de Oudercommissie.
De voorzitter van de OudercommiS'
ie, de heer G. Wiegertjes, bood aan
opman Nijhof enige boeken aan en
andversieringen voor het nieuwe lo
kaal.
De groep is er in geslaagd het ge-
louwtje op een gezellige manier in
te richten.
Voor het nieuwe leervak aan de
Gem. Ambachtsschool: opleiding
voor het examen motordrijver bij de
Kustvaart, hebben zich 14 leerlingen
aangemeld.
Het motorbeurtschip ,,Bierum"
voor rekening van de Gebr. Damhof te
Delfzijl gebouwd bij de Scheepswerf
Volharding" (Gebr. Bodewes), Fox-
hol, heeft een proefvaart gemaakt op
do Eems. Het schtp is van het type
half-shelterdeck. De afmetingen zijn
50.10 x 8.37 x 3.25/5,25 m. De bereik
te snelheid ls 10 V4 mjjl. Aan boord
bevonden zich de burgemeester van
Applngedam, de heer C. C. J. Welle'
man en het gemeentebestuur van Bie
rum, De burgemeester van Blerum
bood de reders een vlag aan, met het
wapen van Blerum,
Dit schlp ls het tweede, dat door de
werf „Volhardlng" is gebouwd voor
rekening van de Gebr. Damhof. Juist
deze week werd de opdracht tôt de
bouw van een derde schlp ontvangen,
De afd. H.-S. van de VARA
heeft Zaterdag, tezamen met de pl.
afd. van het Inst. v. Arb. Ontw., een
propaganda-feestavond gehouden ln
het hôtel Rowaan. De zaal wae ge
heel bezet. De voorzitter van de afd.
van de VARA, de heer J. Rugge,
deelde in zijn openingswoord mede,
dat de afd. van de VARA momen-
teel 300 en het Inst. 50 leden heeft.
De heer F. D. Molog uit Gronin
gen hield een propaganda-toespraak.
Het amusementsprogramma werd
verzorgd door het Tianka-kwartet
met de humorist Teuben en pxol
Hakanini
NIEUW-COMPAGNIE.
De Maandag gehouden vergade
ring' van de Coôp. Landb.ver. „Kiel-
Compagnle" werd voor een groot deel
gewijd aan de gedachte centralisatie
in de verkoop. Naast de idee van het
C.B. werd een ontwerp ingeleid, dat
gezien moet worden als een eenvoudig
opgezette gedachte voor concentratie,
waarbij aan de verenigingen zo groot
mogelijke zelfstandigheid zal worden
gelaten. Dit voorstel kon practisch al-
gehele bijval oogsten, zij het dan met
de restrictie om deze concentratie te
beperken tôt die verenigingen, die
practisch gelrjk afgestemd zijn vol-
gens het begrip standsorganisaties.
Het verslag van de vergadering van
de V.B.B. uitgebracht door de heer
Boerema, vormde voorts een punt van
bespreking.
WESTERBROEK
De naaiver. „Ona" hield Zater
dagavond een feestavond in het café
Huisman, waarbij ook de heren wa
ren uitgenodigd. Het programma
werd gevuld met eigen krachten.i
Muziek, zang en toneel wisselden el-
kander af.
In de Ned. Herv. Kerk had een
bijzondere samenkomst plaats. Ds.
Glas gaf een kleine beschouwing
over het doel van het luiden van
kerkklokken.
In 1832 kreeg Westerbroek een
kerkklok, maar deze werd door de
Duitse bezetter geroofd.
Thans is het zover, dat er een
nieuwe luidklok in de toren is opge-
hangen. Met dank aan de plaatselij-
ke commissie en aan aile ingezete-
nenen en oud-ingezetenen, die hebben
medegewerkt aan het verkrijgen van
deze klok, droeg Ds. Glas deze over
aan de kerkvoogden. Daarna werd
de klok gedurende 20 minuten ge-
luid.
De près. Kerkvoogd, de heer K.
Bruining, aanvaardde namens het
collège van kerkvoogden en notabe-
len de nieuwe klok onder dankbe-
tuiging aan Ds. Glas, die de stoot
heeft gegeven tôt het verkrijgen van
een nieuwe klok, en aan allen, die
verder daartoe hebben bijgedragen.
NOORDDIJK.
Krachtens een in de laatste ge-
meenteraadsvergadering genomen be-
sluit krijgt onze gemeente straatna-
men, en zullen de huizen straatsgewijs
worden genummerd. In de loop van de
winter zal dit werk worden uitgevoerd
Het collège van B. en W. is uitgegaan
van de historié en koos namen, die
reeds ln de volksmond leefden. Ver
der werden straten genoemd naar de
verzetsstrijders P. Waayer, W. F. Bat-
hoorn en H. Ridder. Engelbert zal een
Badweg krijgen.
MIDDELBERT.
De zendingscollecte bracht 72.23
op.
ENGELBERT.
Toen de krantenbezorger P. de
krant kwam bezorgen bij de familie
N., was hier een huiselijke twist gaan-
de. De heer des huizes was zodanig
van de kook, dat hij naar buiten vloog
en de argeloze nieuwsbezorger zijn
linker oog dicht sloeg. Er werd ge-
neeskundige hulp ingeroepen en er is
aangifte gedaan bij de politie.
De heer J. Borner van Dwingelo
nam zijn benoeming tôt onderwijzer
te Engelbert aan.
Onder regie van de heer W. Ween-
der gaf de toneelvereniging „Uitspan-
ning" haar jaarlijkse uitvoering in 't
café Tuinema. Opgevoerd werden de
stukken „Aanslag op Diek" en „Lief-
de zoekt List".
KOLHAM.
Het driejarig zoontje van de heer
Tepper, alhier, liep plotseling van uit
een dam de weg op, juist toen een lu
xe auto, bestuurd door de heer Hol-
ma uit Winschoten, passeerde. Door
uit te wijken en krachtig te remmen
trachtte de heer Holma een aanrijding
te voorkomen, doch het jongetje werd
geraakt en kwam in de sloot. De
auto botste tegen een boom, draaide
een slag om eh bleef op zijn kant te
gen een boom liggen. Van de drie in-
zlttenden w«rd all««n de verloofde van
de heer Holma gewond «U bekwam
«en hoofdwonde. Het jongetje kwam
er wonderlijk goed af met wat builen
en schrammen. De auto werd zwaar
beschadigd..
Laten ouders toch beter op hun kln-
deren passen. Jonge kinderen vormen
een gevaar op de weg.
SLOCHTEREN.
De heer D. Mulder, alhier, kreeg
een hond onder zijn flets, waardoor
hij zodanig viel dat ht) bewusteloos
bleef liggen. Ht) had een emstlge
wond aan zijn kin. Na voorloplg door
Dr, Kok te zijn behandeld werd ht)
per auto naar zijn woning vervoerd.
In de plaats van de heer Meljer
werd tôt ouderling ln de Ned. Herv.
Kerk, alhier, gekozen de heer J.
Swarts. Tôt diaken werd gekozen de
heer W. Tamminga, ter vervanging
van de heer J. Tamminga.
SCHELDWOLDE.
In het kerkbestuur der Geref.
Kerk, art. 31, werd tôt ouderling ge
kozen de heer W. Jager en tôt diaken
de heer C. Mossel.
Zaterdagmiddag sprak de heer
C. F Haarman van Groningen in het
café Spaiminga voor werkgevers en
werknemers over vraagstukken ver-
band houdende met sociale verzeke-
ringswetten. Enige door aanwezigen
gestelde vragen werden door de spre-
ker beantwoord.
Vrijdagavond werd in de lokalen
achter de Geref. Kerk, alhier, de jaar
lijkse ouderavond van de kleuterschool
gehouden. De voorzitter, de heer Bou-
man, memoreerde in zijn openings
woord het grote succès van de gehou
den bazar en van het St. Nicolaasfeest.
Mej. Wolthuis, onderwijzeres, gaf
hiema een duidelijk jaaroverzicht en
illustreerde op voorbeeldige wijze ver-
schillende gebeurtenissen. Vervolgens
sprak de heer Bouman over: „Het
kind en het gebed". Ter afwisseling
volgden enige voordrachten en vertel-
den de kleuteronderwijzeressen van
hun ervaringen uit de praktijk.
In café Veenhoven werd Vrijdag
de feestelijke herdenking van het 25-
jarig bestaan van de Rederijkerska-
mer „Duurswold" ingezet met een
druk bezochte receptie. O.a. gaven
van hun belangstelling blijk de Burge
meester der gemeente Slochteren, de
heer O. J. Scherphuis, de voorzitter
tvan het Département „Duurswold"
van de Mij. tôt Nut van 't Algemeen,
de heer H. Duursma en vele oud-leden.
Des avonds vond een intiem avond-
feest plaats van leden, oud-leden en
oprichters onder leiding van de voorz.
de heer J. N. de Lange. De hoofdscho-
tel van de avond was wel een zeer
geslaagd souper. De heer H. Smit te
Middenmeer, de le voorz. van de ka-
mer bracht aan het slot het bestuur
dank voor de goede organisatie der
feestelijkheden. Zaterdag werd even-
eens in café Veenhoven voor een voile
zaal een uitvoering gegeven. De
feestrede werd hier uitgesproken door
de heer H. Smit te Middenmeer. Door
leden en oud-leden werden hierna, on
der regie van de heer Benes te Gro
ningen, een tweetal toneelstukkeh op
gevoerd. Een hartelljk applaus na olk
bedrijf bewee» overduidelljk dat het
gebodene ten zeerste werd gewaar-
deerd.
HELLUM.
In het café Hansen gaf de to
neelvereniging „D,E.S." haar eerste
uitvoering in dit seizoen. Opgevoerd
werden de stukken „Ik heb gezondigd"
en „OUe Jongens".
SIDDEBUREN.
In „Rehoboth" vergaderde de
afd. van de C.B.T.B. onder leiding van
de heer H. H. Koop. De Provinciaal
secretarls, de heer A. Blokztjl te Gro
ningen, hield een met veel aandacht
gevolgde en leerzame rede over „De
Landbouwpolitiek van onze regeririg".
Spéciale aandacht besteeddde de spr.
aan het zeer urgente vraagstuk: de
medezeggenschap van de arbeiders ln
de bedrijven. De vergadering was zeer
goed bezocht.
In het Kerkbestuur der Geref.
Kerk, alhier, werden tôt ouderling
gekozen de heren J. Fokkens en P. R.
Brouwer en tôt diaken de heer H. W.
Jager.
TJTTCHEM.
In verband met het ontbreken
van een goede zaal gaf het Ned. Herv.
Kerkkoor, alhier, onder leiding van
haar directeur, de heer K. Schipper,
een uitvoering ln het Gebouw voor
Chr. Belangen te Siddeburen. De ver-
schillende zangnummers werden goed
weergegeven terwijl ter afwisseling
twee toneelstukken werden opgevoerd
Door bemiddeling van Woning-
bureau S. E. Bronts werd de bakkerij
van de heer W. van Delden, alhier,
verkocht aan de heer H. Bos te Gie-
ten.
ZUIDBROEK.
De heer G. Kruier kocht het door
hem bewoonde perceel aan de Kerk-
straat van Mevr. de Wed. Talens.
Koopprijs geheim.
De Loge ..Crescendo" van de
Goede Tempelieren hield in ,,Ons Ge
bouw" haar 2e lezing van dit seizoen.
Mevr. AderAppels besprak haar
boek „Een Gtoninger Pastorie in de
Storm", en las daaruit enige gedeel-
ten voor. Burgemeester Steenhuis
dahkte namens het gehoor de spreek-
ster.
De toneelvereniging „Onda" hield
haar jaarlijkse uitvoering in „Ons Ge
bouw". Opgevoerd werden ,,Storm-
eiland"- en Neef Hein uit Hollywood".
De „Ericomara's verzorgden het mu-
zikale gedeelte. Er was behoorlijke
belangstelling.
MUNTENDAM.
Bij de arbeider M. Drenth ls een
herenrijwiel ontvreemd. Enige dagen
eerder miste de heer Drenth enige
kippen.
Door onderhandse aankoop is
de heer Mulder van de Kerkstraat,
alhier, ejgenaar geworden van een
burgewoning, toebehorende aan de
heer W. Eden te Haren.
In het hôtel „De Munte" gaf de
toneelvereniging „Con Spirito Anima-
to" een uitvoering. Voor de tweede
maal werd het stuk ,,Het Lied van
Moeder" opgevoerd. Dansen besloot
de avond.
LESVLIEGTUIG MAAKTE NOODLANDING
BIJ DE KIELSTERACHTERWEG
Zaterdagmiddag omstreeks 2.30 uyr moest een lesvliegtuig van de
Nationale Luchtvaartschool, de PH-UCI, genaamd „Pukkie", wegens
motorstoring een noodlanding maken op een stoppelveld aan de Kiel-
sterachterweg. Het toestel werd bestuurd door de heer Vogelzang,
instructeur te Eelde. Bovendien bevond zich in het vliegtuig de heer
Jager, een leerling-vlieger uit Winschoten. Men was in Winschoten
geweest, en hij de terugkeer raakte de motor defect, in verband waar-
mede een noodlanding moest worden gemaakt.
Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor, en het toestel bleef
onbeschadigd. Zondagmorgen omstreeks elf uur kon het toestel, nadat
het defect was hersteld, weer opstijgen.
Het stoppelveld, waar de machinegeland is behoort aan de heer Mulder
te kielwindeweer.
In ons vorig nummer maakten wij
reeds melding van de door de heer
Evenhuis voor de leden van de Afd.
H.-S. van de Ned. Natuurhistorische
Vereniging gehouden causerie, geti-
teld „Broedzorg in het insectenrijk".
Bij deze causerie staan wij thans
wat langer stil.
Broedzorg kan men verdelen in
twee onderdelen; in broedvoorzorg,
dat bij de meeste insecten voorkomt,
en dat inhoudt het besteden van spé
ciale zorg aan de voortplanting, voor
en tijdens het leggen der eitjes. Met
een enkel voorbeeld is dit duidelijk
- - - boekillustrator en als ontwerper van
Eind October heeft de, ook buiten
onze grenzen bekende, Hoogezand
ster kunstenaar, Nico Bulder, zijn
50ste verjaardag gevierd.
Naar aanleiding daarvan heeft het
bestuur van de Openbare Leeszaal
en Bibliotheek hem bereid gevonden
een deel van zijn werk, voornamelijk
boekillustraties en exlibris, in haar
gebouw in het Oosterpark, te expo-
seren. Deze tentoonstelling zal wor
den gehouden van 20 tôt en met
31 Dec. a.s.
Aan een bijdrage in de Nederland-
se Bibliografie van de hand van Joh
van1 Delden, geschreven ter gelegen-
heid van Bulder's 50e verjaardag,
ontlenen wij het volgende:
N. J- B. Bulder werd de 29ste Oc
tober 1898 te Hoogezand geboren en
woont daar nog steeds. Na 'werk-
zaam te zijn geweest in de techniek
o.m. als tekenaar-constructeur op
een der scheepswerven aan het Win-
schoterdiep, behaalde hij in 1926 da
akte tekenen MIO. en werd reeds
spoedig daarna benoemd tôt leraar
aan de Gemeentelijke H.B.S. te Hoo
gezand. In 1945 verwisselde hij
deze functie voor die van leraar
aan de gemeentelijke Kunstnij-
verheidsschool te Groningen, aan
welke instelling hij in diverse vak-
ken les geeft. Zijn ca. 700 prenten
boekillustraties exlibris, gelegen-
heidsgrafiek, vrije grafiek), benevens
zijn schilderijen, tekeningen, etsen
en litho's, ontstonden in zijn vrije
zodat met recht van
een
exlibris en welke boekenvriend kent
niet zijn voortreffelijke afbeeldingen
bij werken als „De Legenden van
Jezus' Kindsheid", door Jan H- Eek-
hout, „Vader Goriot" door Honoré de
Balzac, „Schateiland" door Robert
Louis Stevenson, „De Goden Dor-
sten" door Anatole France, „De woes-
te Hoogte" door Emily Bronte en
Taras Boeljba door Nikolai Gogolj?
In zijn exlibris streeft Bulder
meer naar een artistieke compositie
en naar een zinvolle symboliek, dan
naar een doelbewuste, compositorisch
blijkende, samenhang van de naam
of het beroep van de opdrachtgever
met de afbeelding als zodanig, welke
laatste méthode van exlibris ont-
werpen hij zeer terecht te sim-
plistisch en te doorzichtig vlndt dan
dat hij op de duur zou kunnen be-
vredigen. De symboliek in Bulders
exlibris is niet altijd gemakkelijk te
begrijpen, doch men vergete niet,
dat het exlibris, in oorsprong een
eigendomsbewijs, dus „gebruiksvoor-
werp" van de opdrachtgever, terdege
privé-elementen mag bevatten, die
voor de outsider in de eerste plaats
niet van belang zijn, in de tweede
plaats niet onthuld behoeven te wor
den. Dat Bulder bij het ontwerpen
van een exlibris zowel uit vak-tech-
nisch als uit ideëel oogpunt bekeken
zeer consciëntieus te werk gaat, be-
wijzen zijn werkstukken in voldoen-
de mate.
Bulder heeft zich steeds verre ge
houden van het zgn. artistieke leven
rote bekendheid dankt hij
îiT-An jnriflT met i-eejut van i Zijn vrij - -
vruchtbare en veelzijdige werkkracht ultsluitend ootredenZ\n Zo heeft ieder msect zijn eigen
.te maken. Een koolwitje zuigt nectar
uit bloemen. Voor de broedtijd gaat.
het zich echter interesseren voor
groene blaadjes-
Broedverzorging, het verzorgen
der eitjes nadat deze gelegd zijn
komt bij een aantal insectensoorten
voor. Ook zijn er enkele soorten in
secten, die noch broedvoorzorg, noch
broedverzorging kennen, zo b.v. de
wandelende tak, die de eitjes zonder
meer laat vallen.
Allereerst noemde de heer Even
huis enkele gevallen van broed
voorzorg.
Men neemt dit b.v. waar bij graaf-.
wespen, zoals de vliegendoder. Dit
diertje valt andere insecten aan en
verlamt deze door een steek met de
angel in de zenuwknoop. De verlam-
de insecten worden in een holletje
met verschillende kamers, dat zij ge-
graven hebben, gebracht. Daarna
wordt in iedere kamer een ei gelegd.
Voor voedsel voor de larve is der-
halve voorlopig gezorgd.
Een geval van broedverzorging
toont de doodgraver, een soort kever.
De prooi van deze kevers is een half
verrotte dode muis, of het half ver-
gane cadaver van een ander dier. De
kever kruipt er naar verschillende
kanten over om de grote te meten,
want met dit cadaver zullen de jon-
gen gevoed moeten worden. Het mag
dus niet te klein zijn. Maar evenmin
mag het te groot zijn, want dan zou
het voor het insect niet mogelijk
zijn het in de grond te graven. Dan
begint het graafwerk.
Maar intussen zijn er ook nog an
dere doodgravers gekomen, aange-
lokt door de geur van het rottende
cadaver. Nu ontstaat er een gevecht
De mannelijlce kevers vechten met
elkaar en de vrouwelijke, en wel zo
lang, tôt er één paar overblijft. Is de
bevruchting geschied, dan jaagt het
wijfje ook nog haar man weg.
In gangen met aftakkingen gegra-
ven in het dode dier worden de
eitjes gelegd. In het holletje waarln
de gang uitkomt begint het insect
dan met de eigenlijke broedverzor
ging. Zij gaat voedsel klaarmaken
voor de larven. I
Zodra de eitjes uitgekomèn zijn,
begeven de larven zich naar dit hol,
en worden daar door de moeder go-
voederd.
Zo heeft ieder insect zijn elgen
la het ongeluk bij de Scholtensfabrlek
te Foxhol, dat de arbeider Lulken
het leven kostte te wijten aan
onachtzaamheid?
Zoals men herinneren zal werd
door het kantongerecht te Zuidbroek
onlangs aan de directeur van de
Scholtens Chemische Fabrik te Fox
hol een boete opgelegd van f 250
in verband met het ongeluk, dat in
Februari het leven kostte aan de 18-
jarige arbeider W. Luiken.
L. had aethyleenchloorhydrine
over zijn voeten gekregen. Hoewel
medearbeiders hem hadden aangera-
den droge sokken aan te trekken,
was L. blijven werken. De volgende
dag bleken de gevolgen dermate
emstig te zijn, dat L. in het zieken-
huis moest worden opgenomen, en
overleed.
Op de fust was in het Engels aan-
gegeven, dat deze vergif bevatte.
Dezer dagen werd deze zaak in ho-
ger beroep te Groningen behandeld-
Er waren verschillende getuigen
décharge. Prof. Bakker uit Gronin
gen, verklaarde, dat de bedoelde
vloeistof niet als giftig bekend staat.
De bedrijfschemicus, Dr. Lolkema,
verklaarde 10 jaar met aethyleen
chloorhydrine te hebben gewerkt,
zonder enig nadeel daarvan te heb
ben ondervonden. Ook de Planten-
ziektekundige Dienst te Wageningen
verklaarde dat de vloeistof niet als
vergif bekend stond.
Op de fust was door de Ameri-
kaanse leveranciers vermeld, dat zij
vergif bevatte. Maar op fusten gele-
verd door Belgische fabrieken staat
dat niet.
De officier eiste bevestigmg van
het vonnis van het katongereçht.
Politierechter Groningen
Willem D., koopman te Muntendam,
had oude metalen, lompen en oud pa
pier opgekocht, terwijl hij geen ver-
gunning daartoe bezat. Wel had hij
deze vergunning aangevraagd. Thans
is hij in het bezit van de Vergunning.
De officier eiste f 10 b. of 5 d. h.;
uitspraak f 5 h. of 2 d. h.
A
Jan H. uit Muntendam stond wegens
dezelfde overtreding terecht. Ht) had
helemaal geen vergunning aange
vraagd, en bezat er nu nog geen. Vroe-
ger was hij fruitkoopman geweest,
maar op een zeker moment was hij
zich op oude metalen, lompen en oud-
papier gaan toeleggen. Hij werd bij
verstek veroordeeld tôt f 25 b. of 10
d. h.
Gertdina F. van A! uit Hoogezand
had zich te verantwoorden omdat ze
een dame heeft uitgescholden voor
„Doe olle deugnait, slet", enz. De ver-
dachte, die niet verschenen was werd
bij verstek veroordeeld tôt f 10 b. of 5
d. h.
He schipper Derk O. en zijn vrouw
Geessien O.-B. uit Veendam, die met
hun schip van Groningen nàar het
Oosten voeren door het Winschoter
Diep, kregen van de brugwachter
Van de Hoogezandster Brug een
seintje om te wachten.. O. schold toen
de brugwachter uit voor „Lui swien",
„Loezebos", „Ongeluk" enz.
„Trek die woorden in of ik ga naar
de politie," zei de brugwachter.
„Dat nooit", was het antwoord,
waarop de brugwachter naar het po-
litiebureau ging. Inmiddels legde
O.'s vrouw haar woordenboek open.
Beiden werden veroordeeld tôt
f 10 b. of 10 d. h.
De gez. Jantina Theotiste A. en
S. A. kwamen lachend binnen. Ze
kunnen elkaar niet luchten, en toen
ze onlangs elkander beschuldigden
hun vader, die in het ziekenhuis is
opgenomen, niet goed te hebben be
handeld, heeft Jantina tegen haar
zuster gezegd, dat ze een gouden
tand kon verdienen, door naakt op
een schip te gaan liggen.
S. wilde een boekje open doen
over J. maar de politierechter stuitte
haar woordenstroom en veroordeel-
de J. tôt f 10 b. of 10 d. h.
De zusters gingen lachend heen.
A
In verband met overtreding van
het buitengewoon besluit arbeids-
yerh. werd Klaas D. te Siddeburen
veroordeeld tôt f 40 b. of 20 d. h.
De 20-jarige Engbert l uit Kiel
windeweer had 8 glazen bier ge-
.dronken en was toen zonder gei(j
zich te hebben in een autobus ge-
stapt. Op verzoek van de chauffeur
wilde hij de bus niet ver lien, waar-
na hij eruit gezet werd. Hij heeft
toen veel spektakel gemifet, zodat
de politie eraan te pas k%n.
Hij kreeg f 25 b. of 10 dh. met de
mededeling dat hij de volgtnde maal
tôt een vrijheidsstraf lîtoordeeld
zal worden.
Bijz. Gerechtshof Grotlngen
Jacob Venema, Polizeiaigestellte,
afkomstig uit Delfzijl, die 0p een
verschrikkelijke manier in deze pro-
vincie heeft huisgehoudeu, tijdens
de' bezettingstijd, en tegen wie de
doodstraf was geëist; is tôt levens-
lang met verlies van het Sederlan-
derschap veroordeelt.
Maandag stond voor de Gioninger
kamer van het Bijz. Gerechtihof te
recht Derk Schotema, een buukerbou-
wer uit Appingedam, die zich met ont-
zag onderduikers op te jag». Ver
schillende illégale werkers b onder
duikers werden door hem a® je v(J-
and overgeleverd.
Hij mishandelde graag zijnâchtof-
fers, en daarvoor had hij ils land-
wachter gelegenheid. Bovenlten mis-
bruikte hr| die functie on zich de
schuldeisers van het lijf te hniden. In
verband daarmede werd hij alilid van
de NSB geroyeerd.
Schotema had verder een ijjst met
namen van illégale werken aan de
Duitse instanties verstrekt. Hit gevolg
daarvan was een razzia te Hogezand
waarbij bakker Veninga werjgedood,
zijn knecht gewond en teugevolge
waarvan later ook de heren J, Huit-
zing, J. Sangers en K. E. de Haan om
het leven werden gebracht.
Verdachte heeft arrestaties, huis-
zoekingen en misliandelingei op zijn
geweten. Voorts was hij vanlMO tôt
1942 „Baufuehrer" ln denHaag en
heeft verdedigingswerken opWaalha-
ven aangelegd en bunkers gebouwd op
diverse plaatsen. De eis waslevens-
lang.
Bijz. Gerechtshof Amsterdam
Jan Kloosterboer, de man, die de
Duitse admiraliteit zo goed mogelijk
op de hoogte hield van de bewegin-
gen van Engelse schepen, had zich te
Amsterdam te verantwoorden,
Hij werd ervan verdacht de hand
te hebben gehad in de torpedering
van de „Simon Bolivar" die in 1939
verging. Deswege werd hij gearres-
teerd, doch door de bezetters weer in
vrijheid gesteld.
Na de bevrijding werd hij opnieuw
gegrepen, maar ontvluchtte tijdens
zijn overbrenging naar Groningen.
In België werd hij opnieuw gegre
pen.
De président stelde vast dat Kloos
terboer niet de hand gehad heeft in
de ondergang van de „Simon Boli
var", die is naar de raad v. d.
Scheepvaart heeft vastgesteld op
een mijn gelopen.
Verdachte bekende scheepvaartbe-
richten aan de Duitse admiraiiteit te
hebben doorgegeven. Hij verklaarde
niet pro-Duits, maar anti-Engels te
zijn. En uit het verdere verhoor
blijkt dat verdachte niet bijzonder
pro-Duits is geweest.
De zaak werd uitgesteld om ver
dere getuigen te kunnen oproepen.
Kloosterhuis' handlanger, De Booy,
werd vrijgesproken.
De procureur fiscaal van het Am-
sterdamse Bijz. Gerechtshof eiste te
gen H- J. Woudenberg de doodstraf.
In zijn requisitoir zei Mr. v. d. Veen
o.a. „De ogen van de Nederlandse
arbeiders zijn op U (het Hof) gericht
jn 't verlangen recht te doen aan de
man, die, geruggesteund door de vij-
and, de vakbeweging heeft stukge-
maakt. Hij is op één lijn te stellen
met mannen als Mussert en Blokzijl."
250.000 KG
OUD PAPIER VERBRAND
Vermoedelijk door broei Irak te
Leiden brand uit in een groot pak-
huis, waarin 250.000 kg oud papier
was opgeslagen. Het blussiigswerk
nam vele uren in beslag. Deschade,
welke door de verzekering wordt ge-
dekt, bedraagt enige duizenden gul-
dens.
De graficus Bulder
meest op de voorgrond getreden als' aan ten grondslag.
wij zen dikwijls, die functioneren als
Bij de jaarwisseling kan men zijn Clientèle, Kenmssa
enVrienden het eenvoudigste de voorspoedige wens«
aanbieden door middel van een
De Nieuwjaars-advertentles zullen worden opgenoml
voor zover de ruimte dit toelaat ln het numml
van
Wegens do beperkte ruimte wordt men verzocht k
NIEUWJAARS-ADVERTENTIES zo vroegtijdlg moge
îyk op te geven daar men dan verzekerd kan zijn dit
deze geplaatst worden in het nummer van 31 D«.
Uitgebrelde Nieuwjaars-Advertenties moeten zo spoeJlf
mogel(jk worden lngezonden om teleurstelling te vooi*
komen.
