Samenvoeging Hoogezand en Sappemeer
Geboortekaartjes
PLAATSELIJK NIEUWS
RUWE HAHDEM
In de Beklaagdenbank
BURGERUJKE STAND
Su. „S)Jy&huii
Behandeling der
in de Eerste Kamer
Ziekten en Ziektenbestrijding
speciaalbij Komkommers en Tomaten
Westerbroek.
MINISTER RUTTEN OVER
DE BIOSCOOP.
De K.L.M. in 1948.
Aantastlng door ritnaalden kan
kaaatn.
BIOSCOOP HOOGEZAND.
Drukkerij
Kerstmis nadert. Het zijn nu de don-
kere dagen voor Kerstmis. De dagen
zijn kort en somber en de avonden
lang en gezellig. Tôt nu toe heef t de
winter nog niet veel van zich laten
merken. Er was wel eens een koude
dag. Er heeft zelfs een keer ijs in het
Winschoterdiep gelegen, en het is een
keer glad geweest, maar van een wer-
kelrjke winter. is nog geen sprake ge
weest. Het zal dit jaar geen Kerstmis
worden met sneeuw en ijs, en toch zal
in vele plaatsen van ons rayon de
Kerststemming geaccentueerd worden
door iets, wat wij jaren lang hebben
moeten missen, de welluidende bronzen
stem der kerkklokken. In verschillende
plaatsen zullen dit jaar voor het eerst
sinds de Duitsers de oude klokken
hebben geroofd, nieuwe klokken hun
stem verheffen.
SAPPEMEER.
Woensdag werd in de Doopsge-
zinde Kern een Kerstwqdingsdienst
genouden, waarin de Doopsgezinde
Jeugdclub het Kerstspel speelde: „De
Heuige nacnt" van Ds. L. Bonga en
he_ jjoopsgezinde Gemengd Koor een
Kerstoratorium zong van H. F. Mill
ier. In a het votum werd gezamenlyk
gezongen Lied 138 ,,Komt, verwon-
dert u, hier, mensen", sprak Ds. Kos-
ters een openingswoord na enkele ge-
deelten uit Jezaia 11 en 60 gelezen te
hebben om te besluiten met Luc. i
15b' Laat ons heengaan naar Betn-
lehem" en gevolgd door gemeenschap-
pelijk gezang Lied 129: „Bereid, be-
reid uw harten", waarna de spelers
ander het zingen van lied 136: ••p31™
allen tezamen, komt verheugd van
harte" in de nu alleen met kaarsen
verlichte kerk binnen kwam en op
eenvoudige wijze met heel sober spel
net genoemde Kerstspel speelden om
onder het zingen van „StiUe nacht de
kerk weer te verlaten.
Gezamenlijk werd gezongen lied 134,
waarna het koor zich liet horen en
het genoemde oratorium zong, waar-
van de dt-len zijn: 1. Verlangend uitzien
naar de Verlosser, 2. Ave Maria,3 De
Geboorte, 4. De Herders bij de Knbbe,
5 Ds 3 koningen en 6. Dank en blijd-
scbap over Kerstmis. De heer Bogaerts
begelëidde het koor en de gezongen
solo's, terwijl het geheel gedingeerd
werd door de heer L. Smid, leider van
het koor. -
Ds. Kosters sprak in zijn slotwoord
de wens uit, dat dit spelen en bezin
een van het bijbels gebeuren weer-
klank in de harten zal hebben mogen
cevonden en ls beleefd met gevolg,
dat het werkelijk Kerstmis zal worden
in mensenharten en dus ook in een
donkere wereld, zoals de slotzang dit
zegt, lied 196: „Het rijk, door U aard'
g-sticht". De dienst werd beëindigd
door he't uitspreken van een zegenbe-
de. Er was voor deze dienst grote. be-
laugstelling.
HOOGEZAND
Onder leiding van de voorzlt-
ter, de heer Evers, hield de Afd.
H.-S. van de Band Nederland-Indië
gisteravond een bijeenkomst voor le-
den in het hôtel Faber. Nadat de
voorzitter een welkomstwoord had
gesproken, nam kapitein Greiner het
woord Hij vertelde van zijn verbliji
in Indônesië, en in het bijzonder over
het 1-12 R.I. te Soerabaya en het 1-1
R.I. te Medan.
Vervolgens liet de heer Boswijk Jr.
een en ander zien van het levefi
overzee.
In de goed bezette Ned. Herv.
Kerk werd Woensdagavond een Wij-
dingsdienst gehouden. Het openings
woord werd gesproken door Ds. van
der Mëiden. Door het Herv. Kerkkoor
werden op verdienstelijke wijze een
viertal liederen gezongen, terwijl de
„Rei der Edelingen" van Vondel werd
voorgedragen.
Door leden van de Vrijz. Chr. Jeugd
Ver. werd het „Klein Kerstspel" opge-
voerd, een zangspel. Ds. v. d. Meiden
gaf een historische inleiding bij dit
spel. Met samenzang werd de dienst
besloten.
De Vrouwengroep van de F. v. d.
A_. kwam gisterënavond bijeen. Daar
dè uitgenodigde spreker niet aanwe-
zig was, werd een inleiding gehouden
door Mevr. van der Meiden.
Woensdag liep een man in be
schonken toestand met 3 paarden aan
de teugel op de grote verkeersweg,
Tengevolge van de dikke mist zag de
bestuurder van een hem achterop ko
rijding niet voorkomen. De auto werd
mende auto hem niet, en kon een aan-
beschadigd. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor, terwijl de paar
den er ook goed afkwamen.
In de met groen en bloemen ver-
sierde zaal van het café Huisman
hield de Naaivereniging „Ona" een
Kerstavond. Om de Kerstboom werden
liederen gezongen, terwijl mevr. de
Boer, de présidente, Kerstverhalen
voorlas.
In café Smit vergaderde de afd.
Wes erbroek van de Bond v. Staats-
pensionnering. De vergadering was
matig bezet. Uit het jaarverslag van
de secretaris bleek, dat zich in 1948
21 nieuwe leden hadden aangemeld.
Het financiële verslag toonde een te-
kort aan van f 47.50. De aftredende
bes ifursleden werden herkozen, ter
wijl plannen werden gemaakt tôt het
houden van een feestelijke propagan-
da-avond.
SLOCHTEREN.
Tôt notabelen der Ned. Herv.
Kerk zijn gekozen 4c heren W. Schee-
ringa en J. Noordman, zulks in de
plaats van de héren H. Pelgrim en
H. Snijders.
„DE GROTE AVONDSCHOOL VOOR
ONS VOLK."
Bj) de behandeling van de begrotlng
van onderwijs, kunsten en wetenschap-
pen, heeft çiinister Rutten Woensdag
de verschillende sprekers beantwoord.
'iprekende over de bioscoop zij de ml-
nister Q.a.:
„Dé overheid steunt de eigen film-
productie, zowel wat documentai
re- als culturele films betreft. De
regering. heeft voile aandacht voor
de gehele filmproduc'le, want „de
bioscoop is de grote avondschool
van het volk",
aldus lezen we in het NwsM. van het
Uoprden.
In ons Raadsverslag van Woens
dag j.l. is vermeld dat het voorstel van
B en W. tôt het aanschaffen van
een vrachtauto-kipper werd aangeno-
men. Dit is echter foutief. Het voor
stel werd ii.l. verworpen met 9 tegen
6 stemmen. Vôôr stemde de fractie
van de P. v. d. Arb. en weth. Kuipers.
De Kiesver. van de C.H.U. ver
gaderde in de leerzaal van de Herv.
Kerk. De voorzitter, de heer J. Swarts,
sprak in zijn openingswoord zijn vol-
doening uit over de zeer goede op-
komst. De agenda was in hoofdzaak
gewijd aan het bespreken van de ge-
meente-begroting 1949, een punt dat
tôt nu toe nog niet op een agenda van
de kiesvereniging was voorgekomen.
De heer Swarts hield een algemene
inleiding terwijl de heer J. v\ Timme-
ren de Volkshuisvesting, onderhoud
van wegen enz. besprak. Hierop volg-
de een bespreking. De raadsfractie
van de C.H.U. nam aan de bespre-
kingen deel.
In het Hogehuis, alhier, vond
een vergadering plaats van de Rege-
lingscommissie voor de Fokveedag.
De voorzitter, de heer Heeringa, her-
dacht het overleden lid en penning-
meester van de Regelingscommissie,
de heer T. Douwes te Siddeburen,
die zoveel voor de commissie had
gedaan. De gehouden fokveedag op
3 Juli jl. kon aller goedkeuring weg-
dragen. Na enige discussies werd het
besluit ge'nomen om de twee jaar eeh
fokveedag te organiseren, zodat de
eerstvolgende in 1950 zal worden ge
houden.
De Vereniging van Oud-Leer-
lingen der Lagere Landbouwschool
te Slochteren, vergaderde Woenb-
dagmiddag in 't café Smit o.l.v. ^e
heer G. Kroon te Kolham. Ir. Bouma
uit Heerenveen, Rijkslandbouwcon-
sulent voor de boerderijenbouw,
hield een causerie over de verschil
lende types boerderijen in dit larid
met de voor- e$ nadelen daaraan
verbonden.
Voor een te houden winterexcursie
meldden zich ruim 30 deelnemers.
SCHILDWOLDE.
Maandagavond werd in een van
de lokalen achter de Geref. Kerk, al
hier, de jaarvergadering gehouden
van de Chr. Middenstandsorganisatie.
Na opening door de voorzitter, de
heer H. Moedt, herdacht deze hierin
het plotseling overleden bestuurslid,
de heer H. J. ten Have van Slochte
ren. Hierop volgden jaarverslagen
van de secr en penningmeester.
De contributie van niet bij een mid-
denstandsbond aangesloten leden werd
met f 1.— verhoogd. Het voorstel van
de Bond om het tekort van de- mid-
dens+andsbond te dekken door in een
keer f 10.per lid te storten, had al
gemene instemming. Bij de bestuurs-
verkiezing werden verkozen voor de
aftredende heer Moedt niet herkies-
bnarl en voor het overleden bestuurs
lid ten Have, de heren L. Rozema- en
F. Prlns. In de maand Januari zal een
spreker worden uitgenodigd.
De Geref. Meisjesver. ,,Martha"
hield Woensdag haar jaarvergadering
o.l.v. de présidente Mej. F. v. d. Mo-
len. Jaarverslagen, voordrachten, mu-
ziek en zang wisselden elkaar af. Mej.
R. Spekman hield een inleiding over:
„Twisten over de Sabbath". De prési
dente en secretàresse werden als zo-
danig met algemene stemmen herko
zen.
De afd. Schildwolde van de Ned.
Ver. van Huisvrouwen hield Dinsdag-
avond een Kerstavond in café Veen-
hoven. Er werden Kersf liederen ge
zongen en Mej. van Sloten vertelde
een Kerstverhaal. Ieder aanwezig lid
werd met een cadeautje verrast.
De Chr. Oranjevereniging „God,
Neerland en Or an je" te Schildwolde-
Slochteren hield haar jaarvergade
ring in 't café Veenhoven o.l.v. de
heer W. Kleefsman. Uit het verslag
van de penningmeester f de heer G.
Bron, bleek, dat er batig saldo was.
In de vacature Moedt, Slochteren,
werd als bestuurslid gekozen de heer
H. Laninga, Schildwolde en in de
vacature Moesker, Schildwolde, de
heer T. Wildeboer, Schildwolde.
Voorts werden plannen besproken
voor de a.s. feesten op de Nationale
Feestdag, welke waarschijnlijk zal
samenvallen met Koninginnedag. Het
bestuur zal de besproken plannen
jiader uitwerken.
ZUIDBROEK.
De Vereniging v. Volksvermaken
hield een ledenvergadering in het hôtel
Themmen. Volgens het verslag van de zich in 1948 tôt een lengte van meer
secretaris-penningmeester, de heer dan honderdduizend kilometer uit. Er
Het luchtnet van de K.L.M. breidde
Bleek, bedroegen de ink. f 5433.74 en
de uitgaven f 5783.25 (tekort f 349.51).
In de plaats van wrjlen de heer R.
Mandema werd tôt bestuurslid geko
zen de heer G. Mandema.
De heer P. Hartman werd tôt lid
van de kaseommissie benoemd.
Omtrent de viering van het 50-jarig
bestaan der vereniging in het komende
jaar, werd uitvoerig van gedachten
gewisseld. Ten slotte werd besloten
het bestuur vrij mandaat te verlenen.
MUNTENDAM.
In het Verenigingsgebouw werd
een samenkomst gehouden van de ring
Veendam van de C.J.M.V. en C.M.V.
Er waren ca. 150 personen aanwezig.
Nadat een toneelstuk was opgevoerd
sprak de zendingspredikant Bout over
zijn werfe.
De Herv. Reciteerver. gaf in het
Verenigingsgebouw haar jaarlijkse uit-
voering. Er werden een tweetal stuk-
ken opgevoerd.
ADVERTENTIE I.M.
IRuwe huid, Schrale lippen,
PUROL verzacht en qeneest I
DUBBELE EXTR A-R A N T S OENEN
VOOR STOLPE.
De 400 inwoners van het dorp Stol-
pe, dat na drie jaar bestuur door de
Franse autoriteiten te Berlijn aan de
Sowjets is teruggeven, zal dubbele
extra-voedselrantsoenen voor Kerstmis
krijgen.
Het met Britse vergunning verschij-
nende blad „Sozialdemokrat" meldt,
dat zij rozijnen, gedroogd fruit, snoep
en koffie zullen ontvangen, het extra-
rantsoen, dat in de Westelijke secto-
ren is toegewezen.
Tegelijkertijd meldt het met Sowjet
vergunning verschijnende blad ,,Nati-
onal-Zeitung", dat de Sowjetzône tar-
we, bloem en snoep als extra-Kerst-
rantsoen zal ontvangen.
EEN DUTTR KOOPJE.
Een 36-jarige bewoner van de Nas-
saukade te Amsterdam ontmoette een
zekere M. P. uit de Minervalaan te
Amsterdam, die vertelde, dat hij spoe-
dig naar Amerika zou vertrekken en
wel zijn inboedel wilde verkopen. Na
enig heèn en weer gepraat werden
beiden het eens over een koopsom van
f 8260.—.
P. vertrok naar Amerika en de
nieuwe eigenaar van de inboedel van
P. toog naar de Minervalaan om zijn
nieuw verworven bezit op te halen.
Toen hij echter wilde gaai» inladen
verscheen een ambtenaar van de be-
lastingen, die hem duidelijk maakte,
dat er op de inboedel van P. beslag
was gelegd, imdat P. vergeten had
zijn belastingschuld te voldoen voor hij
vertrok.
CANADA.
EEN NIEUW AFZETGEBIED VOOR
ONZE TUINBOUWPRODUCTEN?
De positie van de Nederlandse
tuinbouw maakt het noodzakelijk,
dat voortdurend wordt uitgezien
naar nieuwe afzetgebieden. In dit
licht kan men ook de Nederlandse
deelneming van de van 16—24 No-
vember jl. gehouden Cai^adese jaar-
beurs de zg. „Royal Winter Fair",
zien. Het was de eerste keer, dat de
Nederlandse tuinbouw zijn produc-
ten over de oceaan heeft gezonden
bij het zoeken van een markt op het
Amerikaanse Continent.
Heeft deze deelneming tôt resul-
taten geleid? Het zijn de verwach-
tingen, die de Nederiandse tuinbouw
mag koesteren. Is er voldoende In
teresse voor onze groente geconsta-
teerd? Maakt Nederland kans zich
met zijn tuinbouwproducten een
plaats op de Canadese markt te ver-
overen?
Het zijn deze vragen, die de heer
H. M. Velders. directeur van het
Aan- en Verkoopbureau voor Tuin
bouw- en Sierteeltproducten, in een
op Maandag 27 December a.s. van
19.4520.00 uur voor de zender Hil-
versum I te houden radio-causerie
zal beantwoorden. De titel van deze
causerie luidt: „Canada, een nieuw
afzetgebied voor onze tuinbouwpro
ducten?"
werden meer passagiers en vracht ver-
voerd dan in voorgaande jaren, het
aantal employé's in dienst der Neder
landse luchtvaartmaatschappij steeg
tôt 13.500, waarvan ruim 1100 tôt het
vliegend personeel behoren.
De route AmsterdamBatavia.
De belangrijkste en langste route der
K.L.M., het traject AmsterdamBa
tavia, werd in 1948 sterk uitgebreid.
Van Januari tôt en met October
werden 618 vluchten uitgevoerd, 27.100
betalende passagiers, 589.636 kilogram
post, 531.741 kilogram vracht en over-
bagage vervoerd. Het aantal gevlogen
uren over dit tijdvak bedroeg 23.762 en
het àantal kilometers 8.D47.209.
De route AmsterdamJohannesburg.
Van Januari tôt en met October
werden honderd retourvluchten ge
maakt tussen Nederland en Zuid-
Afrika, waardoor een afstand van
twee millioen kilometer werd gevlogen,
of vjjftig maal de omtrek van de aarde.
De wekelijkse Constellation-vluchten
bleken spoedig te gering om het aan-
bod van passagiers en vracht te ver-
werken. Op twee Maart werd de fre-
quentie opgevoerd tôt tweemaal per
week, op 1 Novembep werd een derde
dienst .ingelast in samenwerking met
de „South African Airways".
Transatlantische diensten.
De luchtdiensten van de K.L.M.
naar het westelijke halfrond werden
ook in 1948 met yerhoogde intensi-
teit voortgezet. De frequentie op de
lijn naar New York werd aanmerke-
lijk opgevoerd. Gedurende de zomer-
maanden werden dagelijks diens
ten onderhouden op New York. Boven-
dien werden vier extra Vluchten naar
deze stad gemaakt.
Het luchtverkeer op de lijn Amster
damCuraçao gaf een sterke stijging
te zien. Er 'moesten acht extra vluch
ten naar West-Indië worden gemaakt.
Op 31 October werd de frequentie
van twee op drie keer per week ge-
bracht. Op de route naar Zuid-Amerl-
ka werd de frequehtie niet verhoogd.
Er moesten vrjf extra vluchten worden
gemaakt. I
Het West-Indische bedrijf
De vervoerscapaciteiten van het
K.L.M.-bedrijf in West-Indië, waar
een luchtnet van bijna tienduizend
kilometer wordt geëxploiteerd, wa
ren in 1948 aanmerkelijk beter dan
in 1947. Een stijging van het vracht-
vervoer viel bij zonder op.
OVERVAL OP BOERENLEENBANK
TE EMMERCOMPASCUUM
f 23.000 verdwenen
Eergisterenavond hebben twee ge-
maskerde mannen gewapend met
stenguns en revolvers een overyal
gepleegd op de Boerenleenbank te
Emmercompascuum. Tegen 10 uur
hoorde de l^er IJ. Visser, de kan-
toorhouder wh de bank, die met zijn
a.s. schoonzoon in de huiskamer zat,
enig lawaai achter het huis. Op het-
zelfde moment werd de deur open-
gegooid en traden twee gemaskefde
pefsonen binnen, die de beide man
nen met wapens bedreigden en de
heer Visser dwongen dé brandkast
open te maken. Een bedrag van
f 23.000 werd ontvreemd. De inbre^
kers zijn bij
haastig te werk gegaan, daar er zich
nog grotere bedragen in de brand
kast bevonden. Nadat de telefoonlel-
ding doorgesneden was, werden de
heer Visser zij zijn schoonzoon in de
kamer gebracht en met de dood be-
dreigd, indien zij om hulp zouden
roepen. Na enigé tijd heeft de heer
Visser kans gezien zijn buren te
waarschuwen, waarna ook de politie
verscheen. Onmiddellijk werd qgn
onderzoek ingesteld, hetgeen tôt nu
toe geen resultaat opleverde.
In het eindverslag van de commissie van rapporteurs uit de Eerste
Kamer omtrent de wet tôt samenvoeging van de gemeenten Hooge
zand en Sappemeer is o.a. het volgende vermeld:
Bij behandeling van dit wetsontwerp in de_afdelingen konden nà de
uitvoerige behandeling in de Tweede Kamer bezwaarlijk nieuwe ar-
gumenten, die pleiten voor of tegen samenvoeging, naar voren
worden gebracht.
Ènige leden meenden, dat de critiek, die de heer Algera in de Tweede
Kamer heeft geuit (de heer Algera was van mening, dat de noodzake-
lijkheid van de samenvoeging door de minister niet voeldoende was
aangetoond Red. Nwsbl.), niet voldoende door de minister is weerlegd.
Volgens deze leden is te weinig rekening gehouden met de bezwaren
tegen samenvoeging, die door de Gem. Raad van Sappemeer zijn ge-
opperd.
Andere leden verklaarden dat hetgeen de ter zake zeer goed op de
hoogte zijnde heer Tuin in de Tweede Kamer heeft gezegd, al hun
bedenkingen tegen het ontwerp heeft weggenomen.
Weer andere leden juichten het ontwerp toe en noemden het de
eerste schrede op de weg naar samenvoeging van kleine gemeenten
in groter mate, dan tôt dusver van regeringswege placht te worden
bevorderd. A
Politierechter Groningen.
uit Kielwindeweer, sinds
6
20
Jan K. -
dezer gedetineerd, heeft in 1948
schapen clandestien geslacht. Hij had
reeds op 9 November terecht gestaan,
toen het wegens het clandestien slach
beroepsinbreker ben, daarom had ik
dat „stunten" niet nodig. Dan had ik
me veel beter bij m'n inbraken kun-
nen houden."
Zijn kameraad D. deed er nog een
schepje boven op door uit te roepen.
„Ik beroep me op mijn crimineel-
ten van 2 schapen. Toen werd hem een verleden, ik ben een dief maar geen
voorwaardeljjke straf opgelegd. Thuis XT" -:i -1 -
gekomen zette hij het clandestien
slachten echter voort. Hij werd thans
conform de eis veroordeeld tôt 8 maan-
den gevangenisstraf.
„IK BEN EEN DIEF,
MAAR GEEN VERRADER"
Voor het bijzonder gerechtshof te
's-Gravenhage verschenen gisteren
nu eens geen landverraderlijke ele-
menten, die voor hun verfoeilijke
daden, gedurende de bezetting ge-
verrader. Nu zit ik al 22 maanden in
de cellenbarakken tussen SSers en
landwachters, en dat is een hel voor
me."
De advocaat-fiscaal ging in zijn
requisitoir nog eens de overvallen na,
die het tweetal in combinatie met de
twee ex-SSers gepleegd had. Be-
drasen van f 56.000 en f 18.000 wer
den genoemd, terwijl gouden sièra-
den ook een welkome buit voor hen
vormden. De verdachten bekenden
de feiten, behalve de overval bij de
oude vrouw van wie zij sieraden
pleegd, verantwoording moesten af- ZOuden hebben meegenomen. HIJ
leggen. Het waren integendeel twee noemde hen „de duistere elementer,
,,zware jongens" uit de Haagse on- ciie gebruikmakend van- de kansen,
derwereld, jeugdige dieven, wier (joor vijandelijke bezetting gebo-
strafblad nu niet bepaald „blanco den. hun praktijken uitvoerden".
genoemd kon worden. De machine- Het verhaal over de illegaliteit kon
P -V -r /~lA A T4 S-iî TTÎJ - x- .- ry
bankwerker J- C. en A. A. D., chauf
feur-monteur, piaakten kort voor de
bevrijding in 1945 kennis met twee
SS'ers.
St. en Sch. die beideij uit Duits-
land waren gekomen en ondergedo-
ken in Den Haag. Zij waren in het
bezit van Duitse papieren, doch had
den zich ..bekeerd" en waren naar
de illegaliteit overgegaan. Dit was
althans de lezing die C. çji D. v.Qor
het hof gaven.
Zogenaamd ten bate van de me
galiteit werden nu door deze vier
heren in de maand April 1945 diverse
overvallen gepleegd, bv. in een speel-
hol. een bakkerij, bij een oude vrouw
etc., waar enorme bedragen aan gela,
en sieraden werden medegenomen.
umv^ciiu. Tôt op een gegeven dag de S.D.
deze roofoverval nogal politieman Krom, hen op het spoor
was en C en D. liet arresteren. Door
van Boetzelaer, Krom, Zinkhaan en
van Baerle, het inmiddels berechte
viertal van de Haagse recherche,
.werden zij verhoord en dahig mis-
handeld. De président van het hof
hechtte weinig geloof aan de bewe-
ringen van de verdachten, dat zij,
werkelijk in de overtuiging geleefd
hadden, deze roofovervallen te pie-
gen, ten bate van de illegaliteit.
Verdachte C. riep hierop.uit: ,,Maar
mijnheer de président, juist omdat ik
SAPPEMEER 16 t-m. 22 Dec. 1948.
Geboren: Jacob, z. v. Jacob Woltjer
en Jantje Mulder, won. te Zuidbroek;
Jakob Johan, z. v. Fokko Boer en Jo-
hanna. Catharina Kosmeijer; Niessien,
d. v. Klaas Bolhuis en Pietemella de
Boer, won. te Hoogezand; Berend Al
bert, z. v. Gijsb'ert Lubbe Ensing en
Tjakelina Kroon, won. te Hoogezand;
Henriëtte Gerda Alida, d. v. Jan Zui-
dema en Julia Marthalina van Geuns.
Overleden: Gobina Gezina Factoor,
68 j., wed. van Aalderikus Lodewijk
Zoals in ons blad van Zaterdag
reeds gemeld, heeft Ir. Burgmans,
tuinbouwconsulent voor Groningen
en Noord-Drenthe op uitnodiging
van het bestuur van de Coôp. Vei-
lingsvereniging H.-S. een rede ge
houden over het onderwerp „Ziek-
ten en Ziektenbestrijding, speciaal
bij komkommers en tomaten". i
De spreker wees erop, dat in de
tuinbouw en de groententeelt in de
laatste jaren het aantal ziekten tôe-
nemen. Dit moet in. de eerste plaats
worden toegeschreven aan de uit-
breiding van de cultures en aan de
intensivering van het bedrijf. Het is
te verwachten, dat het Tuinbouw-
centrum HoogezandSappemeer in
de komende jaren meer met ziekten
te maken zal krijgen die hier nog
niet, of slechts sporadisch voorkomen
Besmet worden de gebouwen
die vrij gemakkelijk te ontsmetten
zijn en de grond, in het bijzonder
de grond in de kassen. Deze besmet-
ting kan plaats vinden met aaltjes,
met sporen van zwammen, zoals fu-
sarium of meeldauw, met virus, rit
naalden, bacteriën, enz.
In het buitenland heeft hier en
daar de besmetting der tuinbouw-
gronden zulke ernstige vormen aan-
genomçn, dat men de grond is gaan
vervangen door watér (watercultu-
res).
Hoe kan men grondbesmetting
voorkomen of te niet doen?
Middelen om besmetting van de
grond te voorkomen zijn grondver-
versing, vruchtwisseling en bedrijfs-
hygiëne (voorzichtig zijn met zieke
plantendelen).
Is de grond eenmaal besmet, dan
kan men als beste maatregel tôt
grondverversing ovefgaan, Andere
maatregelen zijn het stomen\van de
grond of het ontsmetten van de
grond met chemische middelen. Eem
ontsmettingsmiddel, dat pas in de
handel is gebracht is D.D., dat af-
doende is voor de vemietiging van
aaltjes. Chloorpicrine is duur en ver-
keert in een proefstadium.
Enkele bij tomaten
voorkomende ziekten
Wortelaaltje, dat bestreden kan
worden door grondverversing, sto-
men of ontsmetten. Ook 't hierboveu
genoemde middeh D.D. kan worden
toegepast, dat met injectors in de
grond moet worden gebracht.
Meeldauw speelt alleen bij de
koude tomaten een roi van beteke-
nis, en is te constateren door bleke
bladvlekken. Goede luchtcirculatie.
goede lucht-verversing en zo weinig
mogelijk water geven op de grond
zijn voorbehoed middelen. Bestrij-
ding kan plaats hebben door bestul-
ving met Brassipol. Door raskruisin-
gen poogt çien meeldauw-onvatbarc
rassen te ver krijgen.
Virusziekte, te onderscheiden ls
streepziekte en mozaïkziekte. Hier
geldt dat het beter is te voorkomen,
dan te genezen, want de virifsziekten
zijn niet te bestrijden. De ziekte kan
worden overgebracht door de grond.
door achtergebleven plantendelen en
door sap. Verder kan zij overge
bracht worden door het zaad. Als
voorzorgmaatregel, dient men ailes
wat bij het verspehen van het nor-
jnale blijkt af te wijken te vernieti-
gen, verder dient men grondbesmei-
ting te voorkomen en niet te roken
bij het verspenen, omdat tabak
virus bevat.
bestreden worden door 666 prepara-
ten. Met betrekking tôt tomaten
merkte de heer Burgmans nog op
dat groeistofbespuiting van belartg
kan zijn bij stooktomaten, omdat' de
onderste trossen wel eens slecht zet-
ten. Om beschadiging te voorkomen,
moet men de bladeren zo weinig mo
gelijk raken.
Enkele bij komkommers
optredende ziekten
Wortelaaltje. Bestrijding als bij de
tomaat. Ook kan men tôt afsluiting
van de ondergrond overgaan. D.w.z.
dat men een.laag stro tussen onder
grond en bovengrond aanbrengt, van
30 cm diktë onder de staalgrond
in komkommerkassen.
Fusarium kan men bestrijden door
grondverversing, stomen en ontsmet
ten. Met betrekking tôt dit laatste
dient te worden opgemerkt, dat DD
niet helpt, doch wel Chloorpicrine.
Andere mogelijkheden zijn het enten
van de komkommers op Fusarium
vrije onderstammen. Met dit middel
zijn goede resultaten bereikt.
Spint, dat kan waargenomen wor
den door afwijking van de bladkleur,
kan bestreden worden door bespur
ting met 1 zomerolie, of een an>
dere bespuiting. Een nieuw middel
is Azobenzeen in kaars of poeder-
vorm. In ernstige gevallen zal een
enkele behandeling onvoldoende zijn.
Zwarte Turk is een euvel waar
door de bladeren en vruchten be-
schadigd worden. Men kan de kevers
bestrijden door te stuiven met D.D.T,
Ten slotte wees de spreker op het
belang van het uitzwavelen van kas
sen en warenhuizen. Kas en ander
kasmateriaal moet geregeld ontsmet
worden, omdat dan vele parasieten
zullen omkomen. Voorts is het nood
zakelijk de overgebleven plantende
len te verwijderen, evenaîs het ho-
venste laagje van de grond en in de
Timans; Andréas Fokko Wedda, 86 j.,
wedn. van Siemtje Tonkens; Gerrard
Knapper, 56 j., ongehuwd; Klaas Sap,
73 j., wedn. van Wlllemtje^Sloot.
HOOGEZAND 16 t.m. 21 Dec. 1948
Geboren: Klaziena Henderika, d.
v. Anjo Ruben en Henderika van der
Woude, Westerbroek.
Ondertrôuwd: Aaltjo Mulder, 33 j.,
Hoogezand en Trientje Boerema,
32 j., Slochteren.
Overleden: Wilhelmina Kleefman,
64 j., echtg. v. Hendrik Verver, Hoo
gezand.
SLOCHTEREN 16 t.m. 22 Dec. 1948
Geboren: Folkert, 2. v. A. S. Osinga
en A. Rooda, Slochteren; Willem Hen-
derikus, z. v. S. J. Kleefsman en A.
S. Huzeling, Schildwolde; Harke, z. v.
G. Steenstra en R. van Meurs, Kol
ham; Dievertje Jantje, d. v. H. Even-
huis en P. Bijmolt, Slochteren.
Ondertrouwd: K, G. Folkersma, 33 j.,
Schildwolde en I. Jongman, 23 j„ Hel
lum; A. Mulder, 33 j., Hoogezand en
T. Boerema, 32 j., Schildwolde; J. van
Ellen, 29 j., Bedum en A. Huisman,
25 j., Borgweg.
Getrouwd: S. Koornstra, 21 j., Mak-
kum (gem. Wonseradeel) en N. Nij-
burg, 18 j., Borgweg; G. Koster, 20 j.,
Nieuwolda en D. Vlsscher, 20 j., Sid
deburen; H. Zuiçlhof, 23 j., Slochteren
en H. Moesker, 26 j., Hélium.
Overleden: H. W. C, Drenth, 63 j.,
echtg. van J. H. Homan, Slochteren;
P. Molhoek, 58 j., echtg. van M. Speul-
man, Slochteren (overl. te Groningen).
ZUIDBROEK 16 t.m. 22 Dec. 1948.
Getrouwd: Fokko Roelfsema, 26 j,,
Zuidbroek en Stlentje Hartman, 24 j.,
Zuidbroek.
MUNTENDAM 16 t.m. 22 Dec. 1948.
Geboren: Derk, z. v. A. Grlmme en
E. Woldhuls; Balje, d. v. H, Duit en
A. Rielcs; Hlnderkien, d. v. C. Marte-
na en G. Bakker; Grietje, d. v. C. Mar-
tena en'G. Bakker.
Ondertrouwd: A. E. F. Grennemann,
22 j., Winschoten en M. Veendorp, 18
j., Muntendam..
Getrouwd: H. Prins, 22 j., Veendam
en C Bouman, 21 j., Muntendam.
Overleden: G. Wijsbaek, 80 j., echtg.
van J. H. Holtjer; M. Holman, 66 j.,
weduwe van J. Boiten.
VEENDAM 15 t.m. 21 Deo, 1948.
Geboren: Hillechien, d. v. J. H. Hen-
drlks en H. J. Geerlings, van Borger.
Overleden: J. Drok, 70 j., wed. van
W. Panneman; W. E. Lukkien, 84 j.,
wed. van J. Drenth,
hij niet aannemen. Hij eiste tegen C
een gevangenisstraf van 8 jaar, oader
aftrek, daar deze bovendien nog een
straf van een jaar moet uitzitten we
gens diefstal. Tegen D. eiste hfl
7 iaar eevanfenisstraf met a f très
van Maart 1947 af.
Mr. A. Smink Jr. bepleitte de zaak
van C-, allereerst aanvoerend dat de
auctor intellectualis van deze roof-
nartiien St. was geweest, die over
Duitse papieren en eer^ revolver had
beschikt, en steeds de woordvoerder
was geweest. Dat hadden de 3 gedag-
vaarde getuigen charge ook allen
voor het hof ver kl aard. Zijn cliënt
had voorts maar f 500 voor zijn
dewerking gekregen. Verder nam h#
aan dat bij zijn cliënt. de gedachte,
iets nutties te kunnen doen voor illé
gale werkers bij dit rv'ontuurlijke
werk ongetwijfeld had voorgezeten
Een straf van 8 jaar achtte hij dan
ook veel te hoog en hij bepleitte
dringend clementie.
Mevr. Mr. N. NanningGroenemijer
die als raadsvrouwe voor D. optrad,
sloot zich bij de woorden van de vo-
rige pleiter aan. Zij wenste er echter
wel op te wiizen dat als deze 2 ver
dachten straffen van 7 en 8 jaar kre-
gen, welke straffen dan wel aan de
2 aanvoerders zouden worden opge
legd. „Minstens de doodstraf Wan-
neer men echter in aanmerking
nam dat St. al uit Vught ontslagen
en op vrije voeten was gesteld dan
achtte zij de eis van de advocaat-
fiscaal veel te hoog. Ook zij bepleitte
dringend clementie.
De bioscoopweek is, in verband
met de Kerstdagen, anders ingedeeld.
De eerste film, ,,De vrolijke Bandiet"
draait vanavond en morgen terwijl
de tweede film „De-Wens, die Waar-
heid werd" de rest van de filmweel
vult, waarbij opgemerkt moet wor
den, dat het programma zal wordet
uitgebreid met een spéciale familie-
mâtiné.
„De Vrolijke Bandiet" is een amu-
sementsfilm, met een tikje sensatif
overgoten. In de figuur van dt
hoofdpersoon Cisco Kid valt een so-
ciaal element waar te nemen, omdat
hij rîjken besteelt om de huit tf
schenken aan minder goed bedeelden
De tweede film heeft een muzikalf
inslag. Er aan ten grondslag ligl
goede operettemuziek. Voor de kwa-
liteit van deze muziek staat de naan
van de componist, Oscar Strauss, ir
terwijl de beschaafde en menselijki
handeling de film bestempelen toi
een goede.
De hoofdrol wordt vervuld doot
Bobby Breen, terwijl de roi va:
operettecomponist wordt vervulJ
door Basil Rathbone.
Rotterdan
ningen:
Rotterd;
SS v. 17.1
Groninger
Haag SS:
Groning
17.02; 1
Groning
a. 21.11; I
ZwolleE
Ma as:
Zwolle
De grootstp jorteriai 23 02; Rot
ZwolleA
Zwolle
20.24.
tj Amsterdar
Amsterd
20.10.
vlndt U btj
Sappemet Rotterdam
naast Hôtel „Struvl Rotterds
Telafoon 2H v: 7 2(1
Groningen
Desgewenst maken wij de kaartjes
geheel postklaar, dus geadresseerd,
voorzlen van postzegels en gepost
Groningi
a. 13.15; R
GoudaZï
Gouda v
ZwolleD<
Zwolle
15.02; Rotl
Zwolle i
19.02; Rot1