Steinlen over de Indonesische kwestie
I
ANDRÉ MARIE TREEDT AF
IN DE BFKLAAGDENBANK
De Âbonnementsvoorstellingen
waarin opgenomen OOST GOORECHT VAN 1871
EN HET NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888
Vïerde Jaargcmg
Woensdag 16 Februarî 1945
No. 13
VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN
NOORD- EN ZUIDBROEK
MUNTENDAM
VEENDAM EN OMGEVING
Heeft Willem Mengelberg recht op pensioen
WERELDNIEUWS IN VOGELVLUCHT
KUNST.
INDONESIë.
HET NIEUWSBLAD
ABONNEMENTSPRUS
f 1.58 p. kwaitaaL Franco p. poat f JLT5
(bfj vooruitbetaling)
PRUS DER ADVERTENTOES
12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als
te koop, te huur, gevraagd enz. mini
mum 75 «ent (bij vooruitbetaling)
VERSCHŒJNT
WOENSDAGS EN ZÂTBKDA38
Uîtgeefstear
Seggertr1 en Kremer's UStgevemaaak
„Het Nieuwsblad" C.V.
Kantoor Hoofdstraat 8, Hoogezand
Telefoon 1S8 (b.&g. 213 qf 2145
Postrekening Ma 435883.
Een feit dat de aandacht vraagt,
1s de ontslagaanvrage van de minis
ter van Overzeese Gebiedsdelen,
Mr. E. M. J. A. Sassen. Temeer om-
dat ook geruchten de ronde doen
over meningsverschillen tussen de
hoge vertegenwoordiger van do
Kroon in Indonesië, Dr. Beel, en de
regering, zou men geneigd zijn te
veronderstellen, dat ook in de boe-
de oriëntatie van de Oost-Europese
landen op de Sovjet Unie, belemme-
ring voor het handelsverkeer met het
Westen betekent.
Over Nederlands politieke positie
zegt de rekening nog: De mogelijk-
heid voor Nederland om een neutra-
liteits- of zelfstandigheidspolitiek te
voeren in de zin, waarin zulks tôt
voor de eerste wereldoorlog mogelijk
zem der regering geen eenstemmig- is geweest, bestaat niet meer- Neder-
heid heerst, welke veronderstelling
men ook nog zou kunnen baseren op
het niet te ontkennen feit, dat minis-
ter Sassen enigszins naar de achter-
grond gedrongen is door de minister
van buitenlandse zaken, Mr. Stikker.
Van regeringszijde legt men er ech-
ter de nadruk op, dat geen princi-
piële geschillen in de boezem van
het kabinet zijn gerezen over de
staatsrechtelijke doelstellingen met
betrekking tôt de hervormingen in
Indonesië. Het gehele kabinet wenste
vast te houden aan de verklaring
van Dr. J. H. van Royen, gedaan op
28 Januari jl. in de Veiligheidsraad.
Tussen de overige ministers en mi
nister Sassen rees meningsverschil
over de te dezer zake feitelijk te vol-
gen gedragslijn.
Het ontslag van minister Sassen
werd aanvaard.
Minister M. J. H. van Maarseveen
(Binnenl. Zaken) zal optreden als
minister van Overzeese Gebiedsde
len a.L
Overzeese Gebiedsdelen
in de Tweed e Kamer.
Nu wij het toch over Indonesië
hebben, willen wij enkele stemmen
laten horen uit de Tweede Kamer,
land is verplicht zich te realiseren,
dat het een onderdeel is van een
geheel, waarvan de componenten,
hoezeer ook onderling verschillend,
onderling rivaliserend, en onderling
elkaar bekampend, niettemin op el-
kander zijn aangewezen en geen po
litiek van isolement of afzijdigheid
meer kunnen voeren,
Bestaanszekerheid voor de boeren
Op het agrarisch congres van de
P.v.d.Arb. heeft de minister van
landbouw, visserij en voedselvoor-
ziening o.m. gezegd dat tôt op het
ogenblik de landbouwpolitiek ge
staan heeft in, het teken van de Voed
selvoorziening. De boeren hebben
daarvoor offers moeten brengen. De
toekomstige landbouwpolitiek is ge-
richt op de algemene verhoging van
het peÛ van de landbouw en op be
staanszekerheid voor de boeren. Men
tracht een doelmatige productie te
bereiken door rationalisatie van de
landbouwproductie, verkaveling, me-
chanisatie, toepassing van de rassen-
kennis, wettelijke ordening van het
bodemonderzoek en ordening van
productie en afzet. B5j de analyse
van de markten moeten wij voor
onze afzet vooral aandacht besteden
BU BRAND
OM HET LEVEN GEKOMEN
In een Haags benedenhuis woon-
den drie oudjes. De hoofdbewoonster
was een 88-jarige weduwe. Bjj haar
woonden een 78-jarige vrouw en een
71-jarige man.
Dezer dagen stootte de hoofdbe
woonster een petroleumkachel om.
Aile drie de oudjes namen de benen,
toen zij de vlammen zagen. Van de
88-jarige vrouw hadden de kleren
echter reeds vlam gevat. Met ernsti-
ge brandwonden werd zij naar het
ziekenhuis overgebracht, waar zij is
overleden.
Intussen had de brand snel om
zich heen gegrepen, en ook het bo-
venhuis, waarvan de bewoners, be-
staande uit een jong echtpaar met
een kind van 1 jaar, reeds waren ge-
vlucht, vatte vlam.
De benedenverdieping brandde ge
heel uit.
MIJNWERKER
KREEG STEEN OP HET HOOFD
Een hulphouwer in de Staatsmijn
Maurits, kreeg een uit het dak val-
lende steen op het hoofd. Met een
'levensgevaarlij ke verwonding werd
hij in het ziekenhuis opgenomen,
waar hij aan de gevolgen is overle
den.
hSHHmp
WWO0|0)«ffl«
In Amerika is men op de gedachte gekomen een verkeersweg onder een vliegveld te laten doorlopen. Zulks
is geschied op de New Yorkse civiele luchthaven „Idlewild". Het heeft lang geduurd voordat men tôt de uit-
voering van de plannen is overgegaan, want de constructie moest enorm sterk worden. Op 29 November van
het vorige jaar was ailes gereed, en kon tôt de opening worden overgegaan.
bij de behandeling van de begroting aan eieren en zuivelproducten. De
van Overzeese Gebiedsdelen. 1 ,-i~ 1
Allereerst laten wij aan het woord
oud-minister Schermerhom. Er is
zo zei deze geen internationale po-
litiek meer mogelijk buiten Amerika
om. De Amerikaanse belangen zijn
nueenmaal onze belangen. In wezen
willen Amerika en Nederland in In
donesië. hetzelfde:
De vestiging van een souvereine
republiek der Verenigde Staten
ran Indonesië. Het eindpunt is
nu wel te zien: een Indonesische
Staat, onder Indonesisch bestuur,
waarin Nederlanders een ar
jeidsveld kunnen vinden. Het is
jioodzakelijk, dat er in Indonesië
scbte Nederlanders komen, die
rsiV>erd ltur>nen opkomen Voor
de Nederlandse belangen.
Van A.R.-kant klonk een geheel
ander geluid. De heer Schouten ken-
schetste de rede van de heer Scher
merhom als een apologie van zijn
eigen beleid t.a.v. Indonesië. Hij
meende, dat de regering de resolutle
van de Veiligheidsraad feitelijk on-
aanvaardbaar heeft verklaard. In
dien dat zo is, dan is spr. het met de
regering eens. De Veiligheidsraad is
te dezer zake onbevoegd. De raad
heeft gekozen voor de republiek en
laat Nederland de verantwoordelijk-
heid.
En ten slotte halen wij nog even
aan hetgeen de heer v. d. Goes van
Naters, partijgenoot van de heer
Schermerhorn (Arb) heeft gezegd:
Hij merkte op dat de militaire actie
in Indonesië niet werd gevolgd door
een politieke actie in de wereld. Men
had bv. eens met Pandit Nehroe
moeten gaan praten. De resolutie
van de Veiligheidsraad mogen' wij
z.i. niet naast ons neerleggen, ze
moet worden uitgevoerd,' voor zover
dit practisch niet onmogelijk blijkt.
En wanneer dit onmogelijk is, moe
ten we aantonen waarom dit zo is en
er iets beters voor in de plaats stel-
len.
Vandaag wordt de behandeling
van deze begroting voortgezet.
Buitenlands beleid
Wat zoudt u ervan denken indien
wij onze uitgaven voor militaire
doeleinden belangrijk konden ver-
minderen, en indien het natuurlijke
handelsverkeer tussen Oost- en
West-Europa weer zou opleven. Na-
tuurlijk zoudt u antwoorden, dat het
levenspeil van het Nederlandse volk
ermede gebaat zou zijn. Dat anc-
woordde ook de regering op derge-
lijke imaginaties geuit in de Eerste
Kamer bij de algemene politieke be-
schouwmgen. Maar de regering moet
er helaas direct op laten volgen, dat
de onderhandelingen gevoerd in de
V.N. om tôt vermindering van bewa-
pening te komen zijn mislukt, terwijl
voedselmarkten zijn nog onzeker,
doordat in Amerika 5 record oogsten
achter elkaar zjjn geweest.
Incident
Een vergadering van de Amster-
damse Raad, waarin gesproken werd
over de subsidie aan het Concertge-
bouw, heeft een zaak met een lucht-
je eraan naar voren gebracht. Ex-
dirigent Willem Mengelberg blijkt
nog jaarlijks f 10.000 van het eon-
certgebouw te ontvangen. Dit pensi
oen blijkt contractueel te zijn vast-
gelegd.
Met niets te doen, dat weer een
gevolg is van wangedrag in bezet-
tingstijd verdient Mengelberg dus
nog bijna f 200 per week, of vier
maal zoveel als een gemicldelde ar-
beider.
Heeft Mengelberg zo veel gepres-
teerd? Hierover willen wij niet oor-
delen, wel stellen wij vast, dat hij
niet onvervangbaar is gebleken. Zijn
gedrag in oorlogsstijd heeft een
streep gezet onder zijn carrière, en
er zullen weinig goede Nederlanders
zijn, die hem f 10.000 per jaar waard
zullen vinden. Was er geen weg om
het desbetreffende contract vemie-
tigd te krijgen? Of is men hier zo-
als helaas al te dikwijls bij de be-
straffing van landverraders weer
te laks geweest?
Frankrijk
Een Franse politicus van betekenis
heeft zich uit het openbare leven te-
ruggetrokken: André Marie. Marie
vervulde voor het eerst een minis-
terfunctie in 1933, al was het dan
maar onder-minister van Elzas-
Lotheringen. Een jaar later werd hij
onder-minister van buitenlandse za-| ^et land massa
ken Marie was geen vriend van de instelt tegen degenen
Duitsers, en in 1940 werd hy dan ook
door hen gevangen genomen. Na
enige tijd werd hij weer op vrije
voeten gesteld, doch hij wierp zich
toen vol ijver op het illégale werk.
Enige tijd later (1943) werd hij op-
nieuw gearresteerd en nu opgeslo-
ten in het concentratiekamp Buehen-
wald. Daar is hij geweest tôt de be-
vrijding. Zijn gezondheid was voor-
goed geschokt; zijn longen toonden
afwijkingen.
Marie deed opnieuw zijn intrede in
de politiek. Hij bracht het zelfs tôt
minister-president. Voorstellen van
zijn minister van financiën, Paul
Reynaud waren echter oorzaak van
en de landen van de Volksdemocra-
tieën, die zijn geschonden, weer van
kracht worden, en de campagne, die
tegen Joego-Slavië wordt gevoerd,
wordt gestaakt.
De Sovjet Unie heeft hierop scherp
geantwoord. Er wordt op gewezen,
dat de Joego-Slavische beschuldigin-
gen vais zijn, maar dat de regering
vervolgingen
die met de
Sovjet Unie sympatiseren, maar dat
het wenselijk wordt geacht, dat
Joego-Slavië aan de Raad deelneemt.
MUNRAMP
EIST VELE SLACHTOFFERS
24 personen zijn niet meer te redden
Tengevolge van een mijngasont-
ploffing ontstond brand in een mijn
te Ostrava, in Noord Moravië. Van
de aanwezige mijnwerkers konden 28
niet tijdig naar buiten komen- Negen
hiervan werden later naar buiten
gehaald en moesten in een zieken
huis worden opgenomen.
Wat betreft de overige 19 gaf men
,Vw!;,w.^S ?.r H de pogingen nog niet op. Er daalden
61 vrijwilligers m de brandende
SLAGHOEDJE ONTPLOFTE
In de Artillerie-inrichtingen aan
de Hembrug was een arbeider bezig
4000 Engelse slaghoedjes te controle-
ren, en vast te stellen welke nog
goed waren en welke niet. Door on-
bekende oorzaak ontplofte één van
de hoedjes. De betreffende arbeider,
was op slag dood. Een tweede arbei
der, die zich op enige afstand be-
vond, kwam met de schrik vrij, ter
wijl "de schade aan het gebouw zich
beperkte tôt enkele gesprongen rui-
ten.
NIEUW HEMELLICHAAM
ONTDEKT
Dr. Arend van de sterrenwacht te
Ukkel heeft een nieuwe planeet ont-
dekt, welke een zeer lange staart
heeft De planeet werd voor het
eerst waargenomen op 1 dezer. Men
heeft nog een foto van het hemel-
)jichaam kunnen vervaardigen. Op
grond van de genomen waamemin-
gen hoopt men de baan te kunnen
becijferen, en de oorsprong van de
planeet te kunnen vaststellen.
hij toch deel uitmaken van de rege
ring. Thans heeft Marie er het bijltje
bij neergelegd. Zijn longziekte is
thans zo emstig, dat hij in een zie
kenhuis moet worden opgencmen.
Het aftreden van de Radicale mi
nister Marie betekent in wezen een
verzwakking van het kabinet Queuil-
le. Tôt opvolger van Marie is be-
noemd een lid van de M.R.P. Robert
Lecourt.
Hoe staat het in Skandinavië
Van de drie Skandinavische pre
miers blijkt de Deense eerste minis
ter, Gustav Rasmussen, het spraak-
zaamst te zijn. Thans heeft hij tegen-
over buitenlandse joumalisten losge-
laten, dat Noorwegen, Zweden en
Dènemarken het tenminste over 5
punten eens zijn: ieder der drie lan
den zal zich verdedigen wanneer het
aangevallen wordt; een aanval op 1
land zou beschouwd worden als een
aanval op de beide anderen; verde-
digingsplannen der drie landen zou-
den gecoôrdineerd worden; de ver-
dedigingsunie zou als een regionaal
verdrag worden beschouwd en in
dien 1 van de 3 landen zou worden
aangevallen, zou hulp gezocht wor
den buiten de unie.
Joego-Slavië
Er is weer enige wrijving tussen
de Sovjet Unie en Joego-Slavië. Rus-
land wenst een Oosteurooese Econo-
mische Raad te vormen. En Joego-
Slavië heeft critiek od een dergelijke
Raad uitgeoefend. en ziin deelne-
ming afhankeliik gesteld van de in-
williging van' twee voorwaarden: dat
de bestaande pacten met Joego-Slavië
van wederzijdse bijstand en vriend-
schap, gesloten door de Sovjet Unie
In de diplomatieke besprekingen
over Indonesië is de laatste dagen
Zowel in Sappemeer als te Hooge-
zand zal de belangstellenden dezer
dagen een abonnementsvoorstelling
worden geboden. In
Sappemeer
zal de rij der toneelspelen deze maal
worden onderbroken door een ope-
rette „An der Schonen Blauen Do-
nau". Een operette is een muzikale
enige stilstand gekomen, maar men klucht, waarbij het accent niet ge
kan verwachten, dat ze thans op- legd is op de inhoud. Sterker gezegd:
nieuw zullen beginnen. Immers, de de inhoud doet dikwijls maar weinig
termijn waarin beslist moest worden
over het aanvaarden van de door de
Veiligheidsraad aangenomen resolu
tie, is gisteren verstreken.
De Nederlandse ministerraad heeft
zijn houding bepaald, en dat heeft
het ontslag van minister Sassen met
zich gebracht, die nu ad intérim ver-
vangen wordt door minister van
Maarseveen.
De besprekingen in de Tweede
Kamer omtrent de begroting van,
Overzeese gebiedsdelen zijn thans
uitgesteld tôt Woensdag.
Er deden geruchten de ronde over
onenigheid tussen de Nederlandse
regering en de hoge vertegenwoordi-
ger van de Kroon in Indonesië, Dr.
Beel. In hoeverre deze berichten
juist zijn zal thans blijken, nu Dr.
Beel op weg naar Nederland is om
besprekingen met de regering te voe
ren.
ter zake. Het heeft dus eigenlijlc
geen doel ons met de inhoud van
„An der Schonen Blauen Donau" be
zig te houden. De operette is immers
niet bekend geworden om haar in
houd, maar wel om haar muziek. De
naam Johann Strauss is een garantie
voor de kwaliteit van prachtige
Weense muziek. De wals uit deze
operette is wereldberoemd gewor
den, doch deze vormt vanzelfspre-
kend slechts een onderdeel van de
gehele operette. Hierin zal men ook
andere bekende melodieën tegenko-
men, zoals de eveneens zeer bekende
wals „Wiener Blut".
De oud-Weense sfeer, waarin het
gegeven tôt zijn recht moet komen,
dient te worden verkregen door het
spel, de muziek, en ook de décors.
De Fritz Hirsch-operette zal met een
en ander zeker raad weten, en zal
zeker die echt Weense sfeer weten te
scheppen, waarin muziek en spel
het meest tôt de bezoekers spreken.
Hoogezand
Hier worden de âbonnementsvoor
stellingen besloten met de opvoering
van „Tramlijn Begeerte" door „Co-
media", een stuk waarvan de critici
zeggen, dat het een bewogen drama
is, een evenement van hoge artistie-
ke waarde, dat echter allerminst
voor kinderen bestemd is.
In „Tramlijn Begeerte" plaatst de
schrijver, Tenessee Williams, tegen-
over elkaar in een tweekamer wo-
ning in het hartje van New Orléans,
twee zusters, Blanche en Stella. De
eerste heeft haar ouderlijk erfdeel
verspeeld en is zelf „door de goot ge-
spoeld", hetgeen zij achter een schijn
van preutsheid tracht te verbergen.
Stella, die voortdurend tussen haar
zuster en haar rauwe, eerlijke man,
een Pool wordt heen en weer ge-
slingerd blijft de man trouw en
rust in haar simpel maar eerlijk ge-
luk. Rondom de strijd, die tussen dit
drietal ontbrandt, heeft de schrijver
een kleine samenleving geweven. In
de wirwar van straten en stegen
doet de tramlijn „Begeerte" de h&l-
ten „Kerkhof" en „Hemelrijk" aan,
namen, die de richting der mensen-
levens symbolisch aangeven en ac-
centueren.
schachten af om te trachten hun ka
meraden te bereiken. Toen deed zich
een tweede ontploffing voor. Van
de redders kwamen slechts 56 in vei-j
ligheid.
Intussen is de gasontwikkeling zo
hevig, dat men de reddingspogingen
voor de 24 slachtoffers heeft moeten
staken.
SPOORWAGONS
STORTTEN 40 METER OMLAAG
Tengevolge van een defect aan de
rails, ontspoorde de sneltrein Barce-
lonaMadrid op een viaduct bij
Mora la Nueva. Drie wagons werden
over de leuning van de brug geslin-
gerd en stortten 40 meter naar bene-
den.
De ravage is zo groot, dat het aan-!
tal slachtoffers nog niet met zeker-1
heid kan worden vastgesteld. Men
veronderstelt, dat het aantal doden
en gewonden in de honderden zal
lopen.
BOKSER WERD DOODGESLAGEN
Een Algerijnse bokser, Mekaoul,
bokste een partij tegen de Fransman
Caulet. Het gelukte aan deze laatste
zijn tegenstander k.o. te slaan. De
verliezer kwam niet weer bij, en
werd naar het ziekenhuis overge
bracht. Hij is daar overleden zonder
bij kennis te zijn gekomen.
ITALIAAN
POOGDE ZIJN ZWEEDSE VROUW
TE VERMOORDEN
Indien een Italiaan met een Zweedse
vrouw trouwt, dan denkt men in
verband met de verschillende ge-
aardheid van de beide volkeren on-
willekeurig: „Als dat maar goed
gaat". En als in een geval de Itali
aan 48 en de Zweedse 25 jaar is, en
wanneer beiden bovendien aan het
toneel verbonden zijn, dan krijgt
men nog ongunstiger voorgevoelens.
Dat zo'n huwelijk gedoemd is te
stranden is dezer dagen gebleken,
toen de 48-jarige Italiaanse filmpro-
j ducer, Renato Senise, in een Parijs'
hôtel gepoogd heeft zijn 25-jarige
Zweedse vrouw, de actrice Elisabeth
Bjorstroem, te vermoorden. Drie
maal schoot hij en trof haar drie
maal in de lever.
Enige dokters zijn erln geslaagd
de kogels te verwijderen,
VRIJLATING PRIJZEN
VAN LEGHENNEN, LEGEENDEN,
KIPPENKUIKENS
EN KIPPEN-BROEDEIEREN
Tegelijkertijd met de opheffing
van de maximum-prijsregeling voor
kippen- en eéndeneieren en eipro-
ducten zijn krachtens verordening
van het Bedrijfschap voor Pluimvee
en Eieren ook de prijzen van leglien-
g_j nen, legeenden, kippenkuikens en
MTDDEL TEGEN ZEEZIEKTE.
Dr. Leslie Gay en dr. Paul Carll-
ner hebben een middel tegen zeeziek-
te gevonden. Het nieuwe product, dat
Dramamine is geheten, is onlangs be-
proefd op een aantal soldaten, die zich
per schip van New York naar Bremen
begaven. Tijdens de overtocht, die bij-
zonder zwaar was, werd slechts 2
van de soldaten, die Dramamine had
den ingenomen, zeeziek.
Dramamine werkt tevena preven-
tief. Het kan gebruikt worden om ai
le ziekten en onlustgevoelens in trei-
nen, vliegtuigen, auto's enz. te voor-
komen.
VERMOEDELIJKE OORZAAK:
BEELDROM ANS
Beeldromans hebben al heel wat
op hun geweten. En op een drietal
knapen te Velsen hebben ze ook al
een fatale invloed gehad. Deze kna
pen ontleenden er een nieuw soort
spel aan, „gangstertje". Slachtoffer
werd een kapper. Deze werd op aile
manieren lastig gevallen. Eens wer
den zelfs zijn ruiten ingegooid.
Onlangs vond de kapper in zijn "brie-
venbus een briefje, getekend door
bende „De Wilde Tijger" waarin ge-
eist werd, dat hij zijn voortuin zou
opknappen. Indien dat niet binnen
een bepaalde tijd was gebeurd, dan
zouden andere maatregelen genomen
worden. Het briefje verhuisde naar
het politiebureau, met als gevolg dat
een drietal 12-jarige knapen btf de
kraag gepakt werd.
TWEE KINDEREN UIT EEN GEZIN
VERDRONKEN
Te Doomenburg (Overbetuwe) viel
het 9-jarig zoontje van de famille
Jansen in het water. Zijn 15-jarig
broertje sprong hem na, doch de
beide knapen verdronken.
2000 JAAR GELEDEN....
aldus had een sprookje kunnen be
ginnen. Maar dit is geen sprookje,
het is werkelijkheid. Twintig eeuwen
geleden lag er aan het Oostelijk ge-
deelte van de Middellandse zee een
Joodse Staat, een staat met een
eigen volksvertegenwoordiging. Die
staat werd echter door haar vijan-
den vemietigd, en de bevolking over
de wereld verspreid. Twintig eeuwen
heeft dat volk verspreid over de we
reld geleefd, temidden van vreemde
volken. In vele landen leefde het in
volledige vrijheid, elders echter werd
het verdrukt en kon het zich slechts
met moeite handhaven.
Toen is een golf van anti-semitis-
me over de wereld gegaan. Millioe-
nen Joden hebben het leven verlo-
ren. Maar uit aile ellende is een
nieuwe staat geboren, een staat die
blijk heeft gegeven sterk te zijn,
Israël.
Dezer dagen is het parlement van
de nieuwe Joodse staat geopend,
Tweeduizend jaar nadat voor het
laatst een Joods parlement is bijeen
geweest, is opnieuw een Joodse
volksvertegenwoordiging bijeen ge
komen.
Vader en zoon
De Kamer Groningen van het bijz.
gerechtshof te Leeuwarden deed uit-
spraak in de zaak tegen de 66-jarige
landbouwer uit Doezum Pier No-
bach, bijgenaamd „De schrik van
Westerkwartier", tegen wie de dood-
straf was geëist. Rekening houdend
met de leeftijd van Nobach luidde
het vonnis levenslang.
Zijn zoon, Johann Nobach (41 jaar)
werd veroordeeld tôt 10 jaar met af-
trek. Tegen deze zoon was 12 jaar
geëist.
Hoger beroep tegen vonnis
Kantongereoht
Zoals men zich herinneren zal ge-
beurde, toen de Vezelplatenfabriek
nog in aanbouw was, daar een em
stig ongeluk. De heer Jonker, carton-
fabrikant uit Haren, bezichtigde, te-
zamen met zijn echtgenote de fa-
briek. Men sloot zich aan bij een
groepje andere kijkers. Op de der de
verdisping viel de heer Jonker ech
ter door een gat in de vloer, en over-
leed aan de gevolgen.
Het Kantongerecht te Zuidbroek
sprak de directie van de fabriek vrij
van het gebeurde. Het O.M. tekende
echter hoger beroep aan.
Dezer dagen werd de zaak in ho-
ger beroep behandeld. De officier van
justifie zei zich te kunnen verenigen
met het vonnis van de Jcantonrechter
en vroeg vrijspraak. De advocaat, i
Mr. R. A. Vos ging hiermede accoora
Op 24 dezer zal vonnis worden ge
wezen.
Bljzonder Gerechtshof,
Kamer Groningen
Er is thans een aanvang gemaakt
met de berechting van de Duitsers,
die in onze provincie hebben geope-
reerd.
Als eerste van hen zat in de fce-
klaagdebank August Neuhauser uit
Dortmund. Zo op het eerste gezicht
lijkt het een net kereltje; zijn maat-
schappelijke positie was Bergbau In
génieur. Maar hij is niet in zijn be
roep gebleven. Hij is bij de S.D. ge
gaan, en werd Oberscharfuehrer. En
als zodanig vielen 7 mensen door zijn
hand.
Daar is in de eerste plaats Baltus
Timmer uit Schildwolde. Deze was
expéditeur, maar wilde niet voor de
Duitsers rij den. Hij dook onder bij
het Schildmeer. Daar werd hij door
landwacht gevonden: het dolkmes ih
zijn riem betekende het doodvonnis.
Neuhauser stelde een executiepele-
ton samen en gaf het bevel tôt vu-
ren. Zelf gaf hij het genadeschot.
Op 5 October 1944 werd de beken
de razia uitgevoerd te Hoogezand.
Risch had hierbiî de leiding en
kippen-broedeieren vrijgelaten.
IN 1949 GEEN GESLOTEN TIJD
VOOR HET VISSEN VAN ZEELT
Bij beschikking van de Minister Neuhauser was van de partij. Risch
van Landbouw, Visserij en Voedsel- had bakker Veninga doodgeschoten
voorziening is bepaald, dat in het De arrestanten werden later naar de
belang van de uitoefening der visse- school te Martenshoek gebracht. De
rij in 1949 voor de zeelt geen geslo- commandant werd opgebeld om te
l ten tijd wordt vastgesteld. vragen wat er met hen moest gebeu-
ren. Doodschieten luidde het ant-
woord. Risch had bezwaren. Laat
Neuhauser het dan maar doen, zei
commandant Bordeaux. Neuhauser
weigerde geen bevel. Men besloot
twee der gevangenen dood te schie-
ten. De slachtoffers waren J. Huit-
zing en J. Sangers- Tweemaal klonk
het bevel „vuur".
Een andere arrestant, K. E. de
Haan uit Sappemeer werd op het
kerkhof te Delfzijl neergeschoten.
Weer had Neuhauser het bevel van
het peleton, weer gaf hij zelf het ge
nadeschot.
Tôt deze executie toe geschiedden
de terechtstellingen met executiepe-
letons. Daama geschiedde het an-
ders
Er was bevel gegeven om de land
bouwer Omta uit Bierum en zijn
beide zoons neer te schieten, omdat
zij illegaal werk deden. Er werd
een huiszoeking verricht, doch niets
gevonden. Neuhauser kwam toen ter
tafel met een stapel bonkaarten, die
hij zelf had meegebracht. Omta
werd meegenomen naar de schuur,
en daar knalde Nauhauser hem neer
Het lijk werd zodanig neergelegd
alsof Omta een Duitser had willen
aanvallen. Nauhauser wil dat ook
beweren, maar uit de getuigenver-
klaringen komt vast te staan, dat dit
niet waar is.
In de middagzitting komt eerst de
moord op R. de Bruin uit Winscho-
ten ter sprake, wiens lijk bij Hol-
wierde is gevonden. Neuhauser heeft
hem neergeknald. „Op de vlucht" be-i
weerde hij, maar dat blijkt gelogen
te zijn.
A. K. Dijkema uit Appingedam Is
het volgende slachtoffer. Op bevel
van Bordeaux werd hij door Neu
hauser neergeschoten.
Eens vonden Risch en Neuhausen
bij een familie een varken. De con
trôleur Dorenbos uit Wagenborgen
werd erbij gehaald. Zo'n varken
vreet in ieder geval minder dan de
Moffen, merkte deze op. waarop
Nauhauser hem met zijn pistool een
gat in het hoofd sloeg.
Bevel
Nauhauser past niet de tactiek toe
die vele Nederlandse landverraders
hebben toegepast, ni. om aile bezwa-
rende feiten te ontkennen. of te doen
alsof ze deze vergeten hebben, maar
allé verontscTuddieingen knnnpn ze
haarfijn vertellen! Nauhauser be-
kent, maar hij beroept zich op hdt
„Befehl ist Befehl
Requlsltotr.
Tn ziin reouis'toîr eaat. de ndvoeaa'
fisraal. -Dr. Mr. v. 8 Wifek de Tpi+en
ne. Indien er een 'Mede,"''on'Ter te-
recht bad eestaan /ou hii de dood
s+mf hebben geëist. Maar bit wil pr
rekening mede houden. dat dit epri
Ouitspr is en eist 7(1 iaar
Tn ziin nleidooi dr'nnf da v°rdep'-
ger Mr. Seidel op een lagere str°'f
aan.