Steinlen over de Indonesische kwestie I ANDRÉ MARIE TREEDT AF IN DE BFKLAAGDENBANK De Âbonnementsvoorstellingen waarin opgenomen OOST GOORECHT VAN 1871 EN HET NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VAN 1888 Vïerde Jaargcmg Woensdag 16 Februarî 1945 No. 13 VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - SAPPEMEER - SLOCHTEREN NOORD- EN ZUIDBROEK MUNTENDAM VEENDAM EN OMGEVING Heeft Willem Mengelberg recht op pensioen WERELDNIEUWS IN VOGELVLUCHT KUNST. INDONESIë. HET NIEUWSBLAD ABONNEMENTSPRUS f 1.58 p. kwaitaaL Franco p. poat f JLT5 (bfj vooruitbetaling) PRUS DER ADVERTENTOES 12 cent per mm. Zogen. Kleintjes als te koop, te huur, gevraagd enz. mini mum 75 «ent (bij vooruitbetaling) VERSCHŒJNT WOENSDAGS EN ZÂTBKDA38 Uîtgeefstear Seggertr1 en Kremer's UStgevemaaak „Het Nieuwsblad" C.V. Kantoor Hoofdstraat 8, Hoogezand Telefoon 1S8 (b.&g. 213 qf 2145 Postrekening Ma 435883. Een feit dat de aandacht vraagt, 1s de ontslagaanvrage van de minis ter van Overzeese Gebiedsdelen, Mr. E. M. J. A. Sassen. Temeer om- dat ook geruchten de ronde doen over meningsverschillen tussen de hoge vertegenwoordiger van do Kroon in Indonesië, Dr. Beel, en de regering, zou men geneigd zijn te veronderstellen, dat ook in de boe- de oriëntatie van de Oost-Europese landen op de Sovjet Unie, belemme- ring voor het handelsverkeer met het Westen betekent. Over Nederlands politieke positie zegt de rekening nog: De mogelijk- heid voor Nederland om een neutra- liteits- of zelfstandigheidspolitiek te voeren in de zin, waarin zulks tôt voor de eerste wereldoorlog mogelijk zem der regering geen eenstemmig- is geweest, bestaat niet meer- Neder- heid heerst, welke veronderstelling men ook nog zou kunnen baseren op het niet te ontkennen feit, dat minis- ter Sassen enigszins naar de achter- grond gedrongen is door de minister van buitenlandse zaken, Mr. Stikker. Van regeringszijde legt men er ech- ter de nadruk op, dat geen princi- piële geschillen in de boezem van het kabinet zijn gerezen over de staatsrechtelijke doelstellingen met betrekking tôt de hervormingen in Indonesië. Het gehele kabinet wenste vast te houden aan de verklaring van Dr. J. H. van Royen, gedaan op 28 Januari jl. in de Veiligheidsraad. Tussen de overige ministers en mi nister Sassen rees meningsverschil over de te dezer zake feitelijk te vol- gen gedragslijn. Het ontslag van minister Sassen werd aanvaard. Minister M. J. H. van Maarseveen (Binnenl. Zaken) zal optreden als minister van Overzeese Gebiedsde len a.L Overzeese Gebiedsdelen in de Tweed e Kamer. Nu wij het toch over Indonesië hebben, willen wij enkele stemmen laten horen uit de Tweede Kamer, land is verplicht zich te realiseren, dat het een onderdeel is van een geheel, waarvan de componenten, hoezeer ook onderling verschillend, onderling rivaliserend, en onderling elkaar bekampend, niettemin op el- kander zijn aangewezen en geen po litiek van isolement of afzijdigheid meer kunnen voeren, Bestaanszekerheid voor de boeren Op het agrarisch congres van de P.v.d.Arb. heeft de minister van landbouw, visserij en voedselvoor- ziening o.m. gezegd dat tôt op het ogenblik de landbouwpolitiek ge staan heeft in, het teken van de Voed selvoorziening. De boeren hebben daarvoor offers moeten brengen. De toekomstige landbouwpolitiek is ge- richt op de algemene verhoging van het peÛ van de landbouw en op be staanszekerheid voor de boeren. Men tracht een doelmatige productie te bereiken door rationalisatie van de landbouwproductie, verkaveling, me- chanisatie, toepassing van de rassen- kennis, wettelijke ordening van het bodemonderzoek en ordening van productie en afzet. B5j de analyse van de markten moeten wij voor onze afzet vooral aandacht besteden BU BRAND OM HET LEVEN GEKOMEN In een Haags benedenhuis woon- den drie oudjes. De hoofdbewoonster was een 88-jarige weduwe. Bjj haar woonden een 78-jarige vrouw en een 71-jarige man. Dezer dagen stootte de hoofdbe woonster een petroleumkachel om. Aile drie de oudjes namen de benen, toen zij de vlammen zagen. Van de 88-jarige vrouw hadden de kleren echter reeds vlam gevat. Met ernsti- ge brandwonden werd zij naar het ziekenhuis overgebracht, waar zij is overleden. Intussen had de brand snel om zich heen gegrepen, en ook het bo- venhuis, waarvan de bewoners, be- staande uit een jong echtpaar met een kind van 1 jaar, reeds waren ge- vlucht, vatte vlam. De benedenverdieping brandde ge heel uit. MIJNWERKER KREEG STEEN OP HET HOOFD Een hulphouwer in de Staatsmijn Maurits, kreeg een uit het dak val- lende steen op het hoofd. Met een 'levensgevaarlij ke verwonding werd hij in het ziekenhuis opgenomen, waar hij aan de gevolgen is overle den. hSHHmp WWO0|0)«ffl« In Amerika is men op de gedachte gekomen een verkeersweg onder een vliegveld te laten doorlopen. Zulks is geschied op de New Yorkse civiele luchthaven „Idlewild". Het heeft lang geduurd voordat men tôt de uit- voering van de plannen is overgegaan, want de constructie moest enorm sterk worden. Op 29 November van het vorige jaar was ailes gereed, en kon tôt de opening worden overgegaan. bij de behandeling van de begroting aan eieren en zuivelproducten. De van Overzeese Gebiedsdelen. 1 ,-i~ 1 Allereerst laten wij aan het woord oud-minister Schermerhom. Er is zo zei deze geen internationale po- litiek meer mogelijk buiten Amerika om. De Amerikaanse belangen zijn nueenmaal onze belangen. In wezen willen Amerika en Nederland in In donesië. hetzelfde: De vestiging van een souvereine republiek der Verenigde Staten ran Indonesië. Het eindpunt is nu wel te zien: een Indonesische Staat, onder Indonesisch bestuur, waarin Nederlanders een ar jeidsveld kunnen vinden. Het is jioodzakelijk, dat er in Indonesië scbte Nederlanders komen, die rsiV>erd ltur>nen opkomen Voor de Nederlandse belangen. Van A.R.-kant klonk een geheel ander geluid. De heer Schouten ken- schetste de rede van de heer Scher merhom als een apologie van zijn eigen beleid t.a.v. Indonesië. Hij meende, dat de regering de resolutle van de Veiligheidsraad feitelijk on- aanvaardbaar heeft verklaard. In dien dat zo is, dan is spr. het met de regering eens. De Veiligheidsraad is te dezer zake onbevoegd. De raad heeft gekozen voor de republiek en laat Nederland de verantwoordelijk- heid. En ten slotte halen wij nog even aan hetgeen de heer v. d. Goes van Naters, partijgenoot van de heer Schermerhorn (Arb) heeft gezegd: Hij merkte op dat de militaire actie in Indonesië niet werd gevolgd door een politieke actie in de wereld. Men had bv. eens met Pandit Nehroe moeten gaan praten. De resolutie van de Veiligheidsraad mogen' wij z.i. niet naast ons neerleggen, ze moet worden uitgevoerd,' voor zover dit practisch niet onmogelijk blijkt. En wanneer dit onmogelijk is, moe ten we aantonen waarom dit zo is en er iets beters voor in de plaats stel- len. Vandaag wordt de behandeling van deze begroting voortgezet. Buitenlands beleid Wat zoudt u ervan denken indien wij onze uitgaven voor militaire doeleinden belangrijk konden ver- minderen, en indien het natuurlijke handelsverkeer tussen Oost- en West-Europa weer zou opleven. Na- tuurlijk zoudt u antwoorden, dat het levenspeil van het Nederlandse volk ermede gebaat zou zijn. Dat anc- woordde ook de regering op derge- lijke imaginaties geuit in de Eerste Kamer bij de algemene politieke be- schouwmgen. Maar de regering moet er helaas direct op laten volgen, dat de onderhandelingen gevoerd in de V.N. om tôt vermindering van bewa- pening te komen zijn mislukt, terwijl voedselmarkten zijn nog onzeker, doordat in Amerika 5 record oogsten achter elkaar zjjn geweest. Incident Een vergadering van de Amster- damse Raad, waarin gesproken werd over de subsidie aan het Concertge- bouw, heeft een zaak met een lucht- je eraan naar voren gebracht. Ex- dirigent Willem Mengelberg blijkt nog jaarlijks f 10.000 van het eon- certgebouw te ontvangen. Dit pensi oen blijkt contractueel te zijn vast- gelegd. Met niets te doen, dat weer een gevolg is van wangedrag in bezet- tingstijd verdient Mengelberg dus nog bijna f 200 per week, of vier maal zoveel als een gemicldelde ar- beider. Heeft Mengelberg zo veel gepres- teerd? Hierover willen wij niet oor- delen, wel stellen wij vast, dat hij niet onvervangbaar is gebleken. Zijn gedrag in oorlogsstijd heeft een streep gezet onder zijn carrière, en er zullen weinig goede Nederlanders zijn, die hem f 10.000 per jaar waard zullen vinden. Was er geen weg om het desbetreffende contract vemie- tigd te krijgen? Of is men hier zo- als helaas al te dikwijls bij de be- straffing van landverraders weer te laks geweest? Frankrijk Een Franse politicus van betekenis heeft zich uit het openbare leven te- ruggetrokken: André Marie. Marie vervulde voor het eerst een minis- terfunctie in 1933, al was het dan maar onder-minister van Elzas- Lotheringen. Een jaar later werd hij onder-minister van buitenlandse za-| ^et land massa ken Marie was geen vriend van de instelt tegen degenen Duitsers, en in 1940 werd hy dan ook door hen gevangen genomen. Na enige tijd werd hij weer op vrije voeten gesteld, doch hij wierp zich toen vol ijver op het illégale werk. Enige tijd later (1943) werd hij op- nieuw gearresteerd en nu opgeslo- ten in het concentratiekamp Buehen- wald. Daar is hij geweest tôt de be- vrijding. Zijn gezondheid was voor- goed geschokt; zijn longen toonden afwijkingen. Marie deed opnieuw zijn intrede in de politiek. Hij bracht het zelfs tôt minister-president. Voorstellen van zijn minister van financiën, Paul Reynaud waren echter oorzaak van en de landen van de Volksdemocra- tieën, die zijn geschonden, weer van kracht worden, en de campagne, die tegen Joego-Slavië wordt gevoerd, wordt gestaakt. De Sovjet Unie heeft hierop scherp geantwoord. Er wordt op gewezen, dat de Joego-Slavische beschuldigin- gen vais zijn, maar dat de regering vervolgingen die met de Sovjet Unie sympatiseren, maar dat het wenselijk wordt geacht, dat Joego-Slavië aan de Raad deelneemt. MUNRAMP EIST VELE SLACHTOFFERS 24 personen zijn niet meer te redden Tengevolge van een mijngasont- ploffing ontstond brand in een mijn te Ostrava, in Noord Moravië. Van de aanwezige mijnwerkers konden 28 niet tijdig naar buiten komen- Negen hiervan werden later naar buiten gehaald en moesten in een zieken huis worden opgenomen. Wat betreft de overige 19 gaf men ,Vw!;,w.^S ?.r H de pogingen nog niet op. Er daalden 61 vrijwilligers m de brandende SLAGHOEDJE ONTPLOFTE In de Artillerie-inrichtingen aan de Hembrug was een arbeider bezig 4000 Engelse slaghoedjes te controle- ren, en vast te stellen welke nog goed waren en welke niet. Door on- bekende oorzaak ontplofte één van de hoedjes. De betreffende arbeider, was op slag dood. Een tweede arbei der, die zich op enige afstand be- vond, kwam met de schrik vrij, ter wijl "de schade aan het gebouw zich beperkte tôt enkele gesprongen rui- ten. NIEUW HEMELLICHAAM ONTDEKT Dr. Arend van de sterrenwacht te Ukkel heeft een nieuwe planeet ont- dekt, welke een zeer lange staart heeft De planeet werd voor het eerst waargenomen op 1 dezer. Men heeft nog een foto van het hemel- )jichaam kunnen vervaardigen. Op grond van de genomen waamemin- gen hoopt men de baan te kunnen becijferen, en de oorsprong van de planeet te kunnen vaststellen. hij toch deel uitmaken van de rege ring. Thans heeft Marie er het bijltje bij neergelegd. Zijn longziekte is thans zo emstig, dat hij in een zie kenhuis moet worden opgencmen. Het aftreden van de Radicale mi nister Marie betekent in wezen een verzwakking van het kabinet Queuil- le. Tôt opvolger van Marie is be- noemd een lid van de M.R.P. Robert Lecourt. Hoe staat het in Skandinavië Van de drie Skandinavische pre miers blijkt de Deense eerste minis ter, Gustav Rasmussen, het spraak- zaamst te zijn. Thans heeft hij tegen- over buitenlandse joumalisten losge- laten, dat Noorwegen, Zweden en Dènemarken het tenminste over 5 punten eens zijn: ieder der drie lan den zal zich verdedigen wanneer het aangevallen wordt; een aanval op 1 land zou beschouwd worden als een aanval op de beide anderen; verde- digingsplannen der drie landen zou- den gecoôrdineerd worden; de ver- dedigingsunie zou als een regionaal verdrag worden beschouwd en in dien 1 van de 3 landen zou worden aangevallen, zou hulp gezocht wor den buiten de unie. Joego-Slavië Er is weer enige wrijving tussen de Sovjet Unie en Joego-Slavië. Rus- land wenst een Oosteurooese Econo- mische Raad te vormen. En Joego- Slavië heeft critiek od een dergelijke Raad uitgeoefend. en ziin deelne- ming afhankeliik gesteld van de in- williging van' twee voorwaarden: dat de bestaande pacten met Joego-Slavië van wederzijdse bijstand en vriend- schap, gesloten door de Sovjet Unie In de diplomatieke besprekingen over Indonesië is de laatste dagen Zowel in Sappemeer als te Hooge- zand zal de belangstellenden dezer dagen een abonnementsvoorstelling worden geboden. In Sappemeer zal de rij der toneelspelen deze maal worden onderbroken door een ope- rette „An der Schonen Blauen Do- nau". Een operette is een muzikale enige stilstand gekomen, maar men klucht, waarbij het accent niet ge kan verwachten, dat ze thans op- legd is op de inhoud. Sterker gezegd: nieuw zullen beginnen. Immers, de de inhoud doet dikwijls maar weinig termijn waarin beslist moest worden over het aanvaarden van de door de Veiligheidsraad aangenomen resolu tie, is gisteren verstreken. De Nederlandse ministerraad heeft zijn houding bepaald, en dat heeft het ontslag van minister Sassen met zich gebracht, die nu ad intérim ver- vangen wordt door minister van Maarseveen. De besprekingen in de Tweede Kamer omtrent de begroting van, Overzeese gebiedsdelen zijn thans uitgesteld tôt Woensdag. Er deden geruchten de ronde over onenigheid tussen de Nederlandse regering en de hoge vertegenwoordi- ger van de Kroon in Indonesië, Dr. Beel. In hoeverre deze berichten juist zijn zal thans blijken, nu Dr. Beel op weg naar Nederland is om besprekingen met de regering te voe ren. ter zake. Het heeft dus eigenlijlc geen doel ons met de inhoud van „An der Schonen Blauen Donau" be zig te houden. De operette is immers niet bekend geworden om haar in houd, maar wel om haar muziek. De naam Johann Strauss is een garantie voor de kwaliteit van prachtige Weense muziek. De wals uit deze operette is wereldberoemd gewor den, doch deze vormt vanzelfspre- kend slechts een onderdeel van de gehele operette. Hierin zal men ook andere bekende melodieën tegenko- men, zoals de eveneens zeer bekende wals „Wiener Blut". De oud-Weense sfeer, waarin het gegeven tôt zijn recht moet komen, dient te worden verkregen door het spel, de muziek, en ook de décors. De Fritz Hirsch-operette zal met een en ander zeker raad weten, en zal zeker die echt Weense sfeer weten te scheppen, waarin muziek en spel het meest tôt de bezoekers spreken. Hoogezand Hier worden de âbonnementsvoor stellingen besloten met de opvoering van „Tramlijn Begeerte" door „Co- media", een stuk waarvan de critici zeggen, dat het een bewogen drama is, een evenement van hoge artistie- ke waarde, dat echter allerminst voor kinderen bestemd is. In „Tramlijn Begeerte" plaatst de schrijver, Tenessee Williams, tegen- over elkaar in een tweekamer wo- ning in het hartje van New Orléans, twee zusters, Blanche en Stella. De eerste heeft haar ouderlijk erfdeel verspeeld en is zelf „door de goot ge- spoeld", hetgeen zij achter een schijn van preutsheid tracht te verbergen. Stella, die voortdurend tussen haar zuster en haar rauwe, eerlijke man, een Pool wordt heen en weer ge- slingerd blijft de man trouw en rust in haar simpel maar eerlijk ge- luk. Rondom de strijd, die tussen dit drietal ontbrandt, heeft de schrijver een kleine samenleving geweven. In de wirwar van straten en stegen doet de tramlijn „Begeerte" de h&l- ten „Kerkhof" en „Hemelrijk" aan, namen, die de richting der mensen- levens symbolisch aangeven en ac- centueren. schachten af om te trachten hun ka meraden te bereiken. Toen deed zich een tweede ontploffing voor. Van de redders kwamen slechts 56 in vei-j ligheid. Intussen is de gasontwikkeling zo hevig, dat men de reddingspogingen voor de 24 slachtoffers heeft moeten staken. SPOORWAGONS STORTTEN 40 METER OMLAAG Tengevolge van een defect aan de rails, ontspoorde de sneltrein Barce- lonaMadrid op een viaduct bij Mora la Nueva. Drie wagons werden over de leuning van de brug geslin- gerd en stortten 40 meter naar bene- den. De ravage is zo groot, dat het aan-! tal slachtoffers nog niet met zeker-1 heid kan worden vastgesteld. Men veronderstelt, dat het aantal doden en gewonden in de honderden zal lopen. BOKSER WERD DOODGESLAGEN Een Algerijnse bokser, Mekaoul, bokste een partij tegen de Fransman Caulet. Het gelukte aan deze laatste zijn tegenstander k.o. te slaan. De verliezer kwam niet weer bij, en werd naar het ziekenhuis overge bracht. Hij is daar overleden zonder bij kennis te zijn gekomen. ITALIAAN POOGDE ZIJN ZWEEDSE VROUW TE VERMOORDEN Indien een Italiaan met een Zweedse vrouw trouwt, dan denkt men in verband met de verschillende ge- aardheid van de beide volkeren on- willekeurig: „Als dat maar goed gaat". En als in een geval de Itali aan 48 en de Zweedse 25 jaar is, en wanneer beiden bovendien aan het toneel verbonden zijn, dan krijgt men nog ongunstiger voorgevoelens. Dat zo'n huwelijk gedoemd is te stranden is dezer dagen gebleken, toen de 48-jarige Italiaanse filmpro- j ducer, Renato Senise, in een Parijs' hôtel gepoogd heeft zijn 25-jarige Zweedse vrouw, de actrice Elisabeth Bjorstroem, te vermoorden. Drie maal schoot hij en trof haar drie maal in de lever. Enige dokters zijn erln geslaagd de kogels te verwijderen, VRIJLATING PRIJZEN VAN LEGHENNEN, LEGEENDEN, KIPPENKUIKENS EN KIPPEN-BROEDEIEREN Tegelijkertijd met de opheffing van de maximum-prijsregeling voor kippen- en eéndeneieren en eipro- ducten zijn krachtens verordening van het Bedrijfschap voor Pluimvee en Eieren ook de prijzen van leglien- g_j nen, legeenden, kippenkuikens en MTDDEL TEGEN ZEEZIEKTE. Dr. Leslie Gay en dr. Paul Carll- ner hebben een middel tegen zeeziek- te gevonden. Het nieuwe product, dat Dramamine is geheten, is onlangs be- proefd op een aantal soldaten, die zich per schip van New York naar Bremen begaven. Tijdens de overtocht, die bij- zonder zwaar was, werd slechts 2 van de soldaten, die Dramamine had den ingenomen, zeeziek. Dramamine werkt tevena preven- tief. Het kan gebruikt worden om ai le ziekten en onlustgevoelens in trei- nen, vliegtuigen, auto's enz. te voor- komen. VERMOEDELIJKE OORZAAK: BEELDROM ANS Beeldromans hebben al heel wat op hun geweten. En op een drietal knapen te Velsen hebben ze ook al een fatale invloed gehad. Deze kna pen ontleenden er een nieuw soort spel aan, „gangstertje". Slachtoffer werd een kapper. Deze werd op aile manieren lastig gevallen. Eens wer den zelfs zijn ruiten ingegooid. Onlangs vond de kapper in zijn "brie- venbus een briefje, getekend door bende „De Wilde Tijger" waarin ge- eist werd, dat hij zijn voortuin zou opknappen. Indien dat niet binnen een bepaalde tijd was gebeurd, dan zouden andere maatregelen genomen worden. Het briefje verhuisde naar het politiebureau, met als gevolg dat een drietal 12-jarige knapen btf de kraag gepakt werd. TWEE KINDEREN UIT EEN GEZIN VERDRONKEN Te Doomenburg (Overbetuwe) viel het 9-jarig zoontje van de famille Jansen in het water. Zijn 15-jarig broertje sprong hem na, doch de beide knapen verdronken. 2000 JAAR GELEDEN.... aldus had een sprookje kunnen be ginnen. Maar dit is geen sprookje, het is werkelijkheid. Twintig eeuwen geleden lag er aan het Oostelijk ge- deelte van de Middellandse zee een Joodse Staat, een staat met een eigen volksvertegenwoordiging. Die staat werd echter door haar vijan- den vemietigd, en de bevolking over de wereld verspreid. Twintig eeuwen heeft dat volk verspreid over de we reld geleefd, temidden van vreemde volken. In vele landen leefde het in volledige vrijheid, elders echter werd het verdrukt en kon het zich slechts met moeite handhaven. Toen is een golf van anti-semitis- me over de wereld gegaan. Millioe- nen Joden hebben het leven verlo- ren. Maar uit aile ellende is een nieuwe staat geboren, een staat die blijk heeft gegeven sterk te zijn, Israël. Dezer dagen is het parlement van de nieuwe Joodse staat geopend, Tweeduizend jaar nadat voor het laatst een Joods parlement is bijeen geweest, is opnieuw een Joodse volksvertegenwoordiging bijeen ge komen. Vader en zoon De Kamer Groningen van het bijz. gerechtshof te Leeuwarden deed uit- spraak in de zaak tegen de 66-jarige landbouwer uit Doezum Pier No- bach, bijgenaamd „De schrik van Westerkwartier", tegen wie de dood- straf was geëist. Rekening houdend met de leeftijd van Nobach luidde het vonnis levenslang. Zijn zoon, Johann Nobach (41 jaar) werd veroordeeld tôt 10 jaar met af- trek. Tegen deze zoon was 12 jaar geëist. Hoger beroep tegen vonnis Kantongereoht Zoals men zich herinneren zal ge- beurde, toen de Vezelplatenfabriek nog in aanbouw was, daar een em stig ongeluk. De heer Jonker, carton- fabrikant uit Haren, bezichtigde, te- zamen met zijn echtgenote de fa- briek. Men sloot zich aan bij een groepje andere kijkers. Op de der de verdisping viel de heer Jonker ech ter door een gat in de vloer, en over- leed aan de gevolgen. Het Kantongerecht te Zuidbroek sprak de directie van de fabriek vrij van het gebeurde. Het O.M. tekende echter hoger beroep aan. Dezer dagen werd de zaak in ho- ger beroep behandeld. De officier van justifie zei zich te kunnen verenigen met het vonnis van de Jcantonrechter en vroeg vrijspraak. De advocaat, i Mr. R. A. Vos ging hiermede accoora Op 24 dezer zal vonnis worden ge wezen. Bljzonder Gerechtshof, Kamer Groningen Er is thans een aanvang gemaakt met de berechting van de Duitsers, die in onze provincie hebben geope- reerd. Als eerste van hen zat in de fce- klaagdebank August Neuhauser uit Dortmund. Zo op het eerste gezicht lijkt het een net kereltje; zijn maat- schappelijke positie was Bergbau In génieur. Maar hij is niet in zijn be roep gebleven. Hij is bij de S.D. ge gaan, en werd Oberscharfuehrer. En als zodanig vielen 7 mensen door zijn hand. Daar is in de eerste plaats Baltus Timmer uit Schildwolde. Deze was expéditeur, maar wilde niet voor de Duitsers rij den. Hij dook onder bij het Schildmeer. Daar werd hij door landwacht gevonden: het dolkmes ih zijn riem betekende het doodvonnis. Neuhauser stelde een executiepele- ton samen en gaf het bevel tôt vu- ren. Zelf gaf hij het genadeschot. Op 5 October 1944 werd de beken de razia uitgevoerd te Hoogezand. Risch had hierbiî de leiding en kippen-broedeieren vrijgelaten. IN 1949 GEEN GESLOTEN TIJD VOOR HET VISSEN VAN ZEELT Bij beschikking van de Minister Neuhauser was van de partij. Risch van Landbouw, Visserij en Voedsel- had bakker Veninga doodgeschoten voorziening is bepaald, dat in het De arrestanten werden later naar de belang van de uitoefening der visse- school te Martenshoek gebracht. De rij in 1949 voor de zeelt geen geslo- commandant werd opgebeld om te l ten tijd wordt vastgesteld. vragen wat er met hen moest gebeu- ren. Doodschieten luidde het ant- woord. Risch had bezwaren. Laat Neuhauser het dan maar doen, zei commandant Bordeaux. Neuhauser weigerde geen bevel. Men besloot twee der gevangenen dood te schie- ten. De slachtoffers waren J. Huit- zing en J. Sangers- Tweemaal klonk het bevel „vuur". Een andere arrestant, K. E. de Haan uit Sappemeer werd op het kerkhof te Delfzijl neergeschoten. Weer had Neuhauser het bevel van het peleton, weer gaf hij zelf het ge nadeschot. Tôt deze executie toe geschiedden de terechtstellingen met executiepe- letons. Daama geschiedde het an- ders Er was bevel gegeven om de land bouwer Omta uit Bierum en zijn beide zoons neer te schieten, omdat zij illegaal werk deden. Er werd een huiszoeking verricht, doch niets gevonden. Neuhauser kwam toen ter tafel met een stapel bonkaarten, die hij zelf had meegebracht. Omta werd meegenomen naar de schuur, en daar knalde Nauhauser hem neer Het lijk werd zodanig neergelegd alsof Omta een Duitser had willen aanvallen. Nauhauser wil dat ook beweren, maar uit de getuigenver- klaringen komt vast te staan, dat dit niet waar is. In de middagzitting komt eerst de moord op R. de Bruin uit Winscho- ten ter sprake, wiens lijk bij Hol- wierde is gevonden. Neuhauser heeft hem neergeknald. „Op de vlucht" be-i weerde hij, maar dat blijkt gelogen te zijn. A. K. Dijkema uit Appingedam Is het volgende slachtoffer. Op bevel van Bordeaux werd hij door Neu hauser neergeschoten. Eens vonden Risch en Neuhausen bij een familie een varken. De con trôleur Dorenbos uit Wagenborgen werd erbij gehaald. Zo'n varken vreet in ieder geval minder dan de Moffen, merkte deze op. waarop Nauhauser hem met zijn pistool een gat in het hoofd sloeg. Bevel Nauhauser past niet de tactiek toe die vele Nederlandse landverraders hebben toegepast, ni. om aile bezwa- rende feiten te ontkennen. of te doen alsof ze deze vergeten hebben, maar allé verontscTuddieingen knnnpn ze haarfijn vertellen! Nauhauser be- kent, maar hij beroept zich op hdt „Befehl ist Befehl Requlsltotr. Tn ziin reouis'toîr eaat. de ndvoeaa' fisraal. -Dr. Mr. v. 8 Wifek de Tpi+en ne. Indien er een 'Mede,"''on'Ter te- recht bad eestaan /ou hii de dood s+mf hebben geëist. Maar bit wil pr rekening mede houden. dat dit epri Ouitspr is en eist 7(1 iaar Tn ziin nleidooi dr'nnf da v°rdep'- ger Mr. Seidel op een lagere str°'f aan.

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


Het Nieuwsblad nl | 1949 | | pagina 1