De heer A. W. STRQNKHORST nam afscheid
REDEVOERINGEN
als wnd. Burgemeester van Sappemeer
Het raadslid G. BOER geridderd
Zeer groot is de belangstelling geweesl voor de
laatste vergadering van de gemeenetraad van
Sappemeer. Het was daarom juist gezien van het
gemeentebestuur om deze vergadering niet te
houden in de raadszaal ten gemeentehuize, maar
in de schouwburgzaal van het hôtel „Struvé".
VanzelfsprekencLwas de grote belangstelling me-
de het gevolg van het feit> dat de wnd. burge
meester, de heer A. W. Stronkhorst in deze laatste
vergadering afscheid heeft genomen van Sappe
meer. Maar alvorens deze zijn functie neerlegde
heeft hij het raadslid, de heer G. Boer de orde van
Oranje Nassau op de borst gespeld.
Het afscheid van de heer Stronkhorst en de daar-
mede gepaard gaande plechtigheden zijn door
de R.O.N. uitgezonden.
gehouden in de laatste bijeenkomst van de
gemeenteraad van Hoogezand.
SPORT
LOONBELASTINGBOEKEN
voor1949
DRUKKERIJ „D IJ K H UI S"
s^nssiss^iiicoBaisiGEaBisisitiMniiaBsiaiœiMsis
BURGERLIJKE STAND
Veïlingvereniaing H.S.
PREDIKBEURTEN
De te behandelen raadsagenda be-
vatte de notulen, welke werden
goedgekeurd, en één ingekomen
stuk: het besluit van de Commissa-
ris der Koningin in de Provincie
Groningen, waarbij de aanwijzing
van de heer A. W- Stronkhorst als
waarnemend Burgemeester der ge-
meente Sappemeer, met ingang van
dank bracht voor de verleende me-
dewerking. Aan de gemeentesecre-
taris, de heer J- J. Perdon dankte hij
voor de prettige en gemoedelijke
wijze waarop hij met hem heeft mo-
gen samenwerken. Verder bracht hij
dank aan burgerlijke en kerkelijke
instanties waarmede hij contact heeft
gehad, aan de pers en aan zyn echt
1 April 1949 wordt ingetrokken, we- genote voor de steeds van haar ont-
gens samenvoeging dezer gemeente 5~ A
met Hoogezand op genoemde datum.
Rede van de heer Stronkhorst
„Het valt mij zwaar", aldus de
heer Stronkhorst, „het ingekomen
stuk aan de orde te stellen. Hij wees
er op, dat de raad voor de laatste
maal bijeen was, en dat hij in deze
laatste vergadering afscheid moest
nemen. Dat afscheid viel hem dub-
bel zwaar, nu hij geen benoeming
tôt burgemeester van een andere
gemeente heeft ontvangen, doch nu
hij zijn vroegere functie als ambte-
naar op het Provinciehuis te Gronin
gen weer moet gaan opnemen. Ge-
durende 39 maanden (vanaf 2 Ja-
nuari 1946) is de heer Stronkhorst
wnd. burgemeester van Sappemeer
geweest, en dat is een tijd geweest
vol na-oorlogse moeilijkheden op
financiëel en materiëel gebied. Spr.
is erkentelijk voor het feit, dat men
hem nimmer heeft laten merken, dat
hij WAARNEMEND, en dus eigen-
lijk „surrogaat" burgemeester is ge
weest, en dat ondanks de moeilijk
heden belangrijke besluiten konden
worden genomen zoals het herstel
van de Tripscompagniesterweg en
vangen steun. Hij is de raad erken
telijk, dat deze een straat naar hem
heeft willen noemen, en deelde me-
de niet alleen afscheid te nemen al3
wnd. bugremeester, maar ook als in-
woner der gemeente.
In Sappemeer met zijn 7300 inwo-
ners, aldus besloot de heer Stronk
horst, moet nog veel gebeuren. Hij
hoopte, dat de nieuwe raad de daar-
voor nodige besluiten zou nemen en
dat de besluiten, die panklaar lagen,
zouden worden- uitgevoerd.
Vervolgens droeg hij de lei-
ding van de vergadering over
aan de heer Kiewiet en legde
zijn ambtsketen af.
Wethouder Kiewiet sprak.
Wethouder Kiewiet voerde het woord
namens de raad. De Commissaris der
Koningin zegde in 1945 toe, dat een
jonge, krachtige kerel tôt burge
meester zou worden benoemd. Deze
belofte werd lngewilligd. Wel zjjn er
bfl zfln eerste ontmoeting met de heer
Stronkhorst enige harde woorden ge-
vallen maar hun verhouding is zeer
goed geworden. De heer Stronkhorst
heeft veel voor de gemeente gepres.
teerd. Hij heeft in vergaderingen
van gemeentebestuur en raad een
prettige leiding gegeven. Hfj had
gaame gezien dat de scheidende bur
gemeester elders aïs burgemeester
zou zijn benoemd, en hoopte dat dit
alsnog zou gebeuren. Namens het
gemeentebestuur bood hij het boek
„Gemeenterecht" van Prof. Oppen-
heim aan, welk boek is voorzien van
het wapen van de gemeente Sappe
meer. Op verzoek van de Raad bood
spr. de heer Stronkhorst voorts zijn
voorzittersstoel, de voorzittershamer
en ambtsketen aan.
Zich daama wendend tôt de ge-
meentesecretaris, de heer J. J. Per
don, die deze functie reeds 24 jaar
heeft vervuld, prees hij deze voor zijn
bereidheid steeds inlichtingen te wil
len verstrekken, en bood hem namens
de raad een sigarenbox met inscrip-
tie alsmede zijn bureau en bureau,
stoel aan.
Raadsleden aan het woord.
Vervolgens voerden enige raadsle
den het woord.
Het is tegen de gewoonte van de
C.P.N. aldus de heer MULDER
(C.P.N.) om op dergeltjke avonden
te spreken. In dit geval kon hij ech-
ter gewagen van een prettige samen-
werking met de heer Stronkhorst, in
de raad en in verschillende commis-
sies. Hij hoopte dat de heer Stronk
horst bij het vacant komen van de
functie van burgemeester van Hooge
zandSappemeer, daarvoor in aan-
merking zou komen.
De heer SCHaFER (Arb.) vertel.
de dat hij de wnd. burgemeester met
gemengde gevoelens had zien komen,
maar dat hij een goede burgemeester
is gebleken, en dat de gemeente is
wel gevaren bij zijn beleid.
De heer KOLTHOF sprekend na
mens de A.R. en C.H.U. fracties
wees erop, dat de heer Stronkhorst
direct zijn schouders onder het werk
heeft gezet, en dat hij nooit is ver-
slapt.
De heer KAMPS (V.V.D.) had be-
wondering voor de grote kunde van
de heer Stronkhorst in het gemeen-
is
Nadat in de laatste vergadering
van de raad der gemeente Hoogezand
de gewone agenda was
hebben zich, zoals te verwachten
de'NoordbroeksterstraaC het bo'uwën was, enkele stemmen laten horen.
van een eleetrische beweeginstalla-
tie aan de Bonthuizerbrug, de reeon-
structie aan de Kleinemeersterstraat,
de oprichting van een speeltuin, het
herstel van drie scholen, de aankoop
van een Finse school en de aanleg
van het fraaie sportpark.
Het is de heer Stronkhorst steeds
een vreugde geweest in Sappemeer
te werken. Er zijn nooit moeilijkhe
den geweest tussen het gemeentebe- £[ier m
stuur en de raad, en hij heeft altijd dat de
met genoegen de voorzittershamer
gehandteerd. Reeds spoedig na zijn
vestiging in de gemeente voelde hij
zich ,,Sappemeerster" en kon zich in
de problemen van de bevolking in-
denken en voor een oplossing vech-
ten. De raad heeft blijk gegeven
zich bewust te zijn van de finaneiële
en materiële moeilijkheden, en dat
stemt hem tôt erkentelijkheid.
De spreker is er van overtuigd,
dat hij fouten heeft gemaakt, en hij
verzocht hem deze te vergeven. Sap
pemeer is een moeilijk te besturen
gemeente geweest en bovendien was
hij slechts 33 jaar toen hij werd be
noemd. Hij heeft echter steeds ge-
tracht boven de partijen te staan.
De scheidende burgemeester dank
te de wethouders Kiewiet en Ham-
minga alsmede de heer Boer voor de
collegialiteit welkë er steeds had be-
staan wanneer er overleg werd ge-
pleegd, voor de opvatting van hun
taak, de samenwerking en de steun
die hij van hen heeft mogen ont
vangen.
De heer Boer geridderd
Daarna wendde de heer Stronk
horst zich tôt de heer G. Boer, die
geen deel zal uitmaken van de raaa
van HoogezandSappemeer, en ver-
telde een en ander uit diens loop-
baan. De heer Boer werd in 1912
raadslid. Van de 450 raadsvergade-
ringen werden slechts 20 niet door
hem bijgewoond; in 1923 werd hij
wethouder en heeft als zodanig 1190
van de 1250 vergaderingen van het
gemeentebestuur bijgewoond. Bijxhet
overlijden van burgemeester Eikema
in 1927 werd de heer Boer wnd. bur
gemeester, evenals in 1932/1933 tij-
dens de ziekte van de heer Jonke-
ren en vanaf de bevrijding tôt de be
noeming van de heer Stronkhorst
Daarnaast heeft de heer Boer zeer
vele functies op maatschappelijk ge
bied, enz- bekleed, en zijn grote
werkzaamheid heeft hem gemaakt
tôt een geziene figuur. Hij beschikt
over een onfeilbaar geheugen, dat
hem van onschatbare dienst is ge
weest, en zijn adviezen, raadgevin-
gen en waarschuwingen waren steeds
van de grootste waarde.
De spreker bracht de dank over
van de ingezetenen van Sappemeer,
en vertelde dat hij door bemiddeling
van de Commissaris der Koningin
aan de Koningin had gevraagd de
heer Boer te onderscheiden. Thans
kon hij mededelen dat het H.M. heeft
behaagd bij besluit van 28 Januari
No. 21 de heer Boer te benoemen
tôt ridder in de orde van Oranje
Nassau.
De wnd. Burgemeester ver-
richtte toen zijn laatste daad
als zodanig, en spelde de heer
Boer de orde op de borst.
I
De verdere rede
van de wnd. Burgemeester
De heer Stronkhorst wendde zich
toen tôt leden van commissies en
besturen, secretarie-personeel en an
dere ambtenaren aan wle bij aile
De eerste spreker was de burge
meester, de heer H. de Wit, die in
zijn toespraak o.a. de historié van de
plaats Hoogezand belichtte.
Rede van de burgemeester
Aan zijn rede dntlenen wij het
volgende:
In 1928 heeft onze gemeente het
300-jarig bestaan gevierd; maar dit
betekent niet, dat de eerste bewoner
1628 pas kwam en ook niet,
gemeente als zodanig toen
reeds werd gesticht.
In 1604 werden de venen hier ver-
pacht aan de Compagnie van Utrecht
bestaande uit enige Utrechtse heren.
Het kerspel Kropswolde ook wel
Crepeswolde of Crepswolde ge-
naamd bestond toen reeds lang.
De maatschappij begon met de
exploitatie van de venen in 1605. In
1612 wezen Burgemeesters en de
Raad van Groningen er op, dat het
van groot belang zou zijn een ka-
naal te graven van Fossholl naar
't Oldambt. Echter zal het Sappe
meer hen in de weg, daar dit „Dui-
velsmeer", zoals het volk het wel
noemde, vaak heftig te keer ging.
De stad liet zich echter niet af-
schrikken en in 1617 was het ka-
naal reeds tôt de rand van het meer
gegraven, zodat de plas via het Fox-
holstermeer leeg kon stromen. In
1628 voer het eerste schip door het
nieuwe kanaal-
Het duurde tôt 1808, dat de ge
meente Hoogezand werd gesticht.
Ook kwam toen een gemeente Kiel-
Windeweer tôt stand.
Namen.
Hoogezand is vrij eenvoudig. Eerst
heette de streek 't Hoogezand, waar-
schijnlijk naar een hoogte, die bo
ven 't veen uitstak, Vandaar dat
men nog veel hoort van 't Hoogezand
Bij het graven van een-kanaal naar
't Zuiden, het tegenwoordige Kiel-
diep, stootte men op bezwaren van
een zekere meneer Oldenziel van
Zuidlaren. Deze beweerde recht te
hebben op de gronden van het te
genwoordige Nieuw-Compagnie. Men
zwichtte voorlopig en ging terug om
bij „Dwars-in-deweg" een meer
Zuid-Oostelijk kanaal te beginnen.
Daar de twee kanalen daar een
scherpe hoek vormden, ontstond er
een Kiel, vandaar de nog bestaande
naam. Bij het verder doortrekken
van het tweede kanaal maakte de-
zelfde Zuidlaarder weer bezwaar eh
toen moest het werk worden ge^
staakt. De heer Oldenziel kon zijn
rechten tenslotte niet handhaven en
zo begon men na al de tegenstand
weer opnieuw onder de Uitroep:
\,Wy winnen weer!" Dit zou later
vervormd zijn tôt ,,Windeweer".
Ten Westèn van 't Hooge Sandt"
Iag het westermoeras of -broek. De
naam Westerbroek ligt dus erg voor
de hand.
Middelen van Bestaan
Na de afgraving van de venen ont
stond op de dalgronden de ïand-
bouw, die ook thans voor onze ge
meente nog van zo grote betekenis
is. Veel later nam de tuinbouw een
grote vlucht.
De zeer drufeke scheepvaart door
het Winschoterdiep deed scheeps-
werven ontstaan.
Naast deze industrie heeft de
landbouw-industrie een belangrilkc
plaats in onze gemeente: de aardap-
pelmeel en de strocarton voorop,
kort geleden aansevuld met een
strovezelplatenfabriek van grote ca-
paciteit. Het grote Scholtens-con-
cern, dat behalve een aardappel-
meel- en stroopfabriek ook een zeer
afgewerkt, -belangrijke chemische fabriek ex-
ploiteert, is de grootste van deze
soort in Europa en geniet een alge-
mene bekendheid.
Een kantoorboekenfabriek, waarop
thans 225 personen onder gunsti-
ge omstandigheden werken, is mede
de trots van Hoogezand. Het is ver-
heugend, dat de overige takken vap
industrie hier ook een bloeiperiode
doormaken; we noemen de machine-
industrie, de ijzergieterij, de caros-
seriefabrieken enz.
Met het oog op onze steeds toe-
nemende bevolking is het te
hopen, dat verdere industriali-
satie zich zal doorzetten. Het
♦■nieuwe gemeentebestuur zal
hieraan ernstig aandacht Ipe-
horen te schenken.
Wegen, scholen en Gem.huîs.
Uit bestuurlijk oogpunt kunnen
tewezen; spr. richtte ook enige woor
den tôt de gem. secretarls.
Wethouder HAMMENGA (C.P.N.)
sprak de wens uit, dat de samenvoe
ging in het belang zou zijn van de
bevolking van Sappemeer en Hooge
zand. De scheidende burgemeester
heeft veel goed werk gedaan. Hij
hoopte hem later terug te zullen zien
als burgemeester van Hoogezandj
Sappemeer.
De heer BOER (Arb.) verklaarde
dat hij zijn functies steeds naar beste
weten heeft vervuld, en dat hij de
toekenning van de orde van O.N. op
hoge prija stelde, onidat daaruit de
waardering voor zijn diensten blfjkt.
Gemeentesecretaris PERDON voerde
het woord namens zichzelf en het ge.
meen^epersoneel en dankte voor de
cadeaux.
Aile sprekers dankten de heer
Stronkhorst en wensten hem en zijn
gezin in de toekomst het beste toe.
De BURGEMEESTER verklaarde,
dat ailes wat bereikt is, slechts be-
reikt kon worden door samenwerking
met de wethouders, de raad en de
ambtenaren. Hij dankte mede namens
zijn vrouw voor de vriendelijke woor
den en voor de cadeaux.
De heer KXEVIET dankte, al vo-
rens hij met een hamerslag een einde
maakte aan de zelfstandige gemeente
Sappemeer allen, die met hem hadden
samengewerkt. Daarna sprak hij
„Mijnheer Stronkhorst, onze taak
hiermede geëindigd."
Zanghulde.
De heer G. SIEMS dankte de heer
Stronkhorst voor hetgeen hij gedaan
heeft voor de Comm. tôt Viering van
Nat. Feestdagen, en bood een bloe-
menmand aan. Daarna zongen kinde-
ren „Waar de Blanke Top der Dui-
nen" en „Gronnens Laid".
Het onofficiële gedeelte.
van de avond.
Het onofficiële gedeelte van de
avond werd geopend met een rede
van de heer KAMPS, die sprak na
mens een comité uit de burgerij, ge-
vormd uit de besturen van allerlei
verenigingen. Hij sprak waarderende
woorden tôt de scheidende burge
meester, en bood hem namens dit
comité een encyclopédie Winkler
Prins alsmede een album met foto's
van Sappemeer en handtekeningen
aan.
De heer W. WESTERHOF, hoofd
van de ULO-school, sprak namens
het onderwijzend personeel van de
openbare scholen, de heer P- M.
VAN DORST namens de commissie
van Lich. Opvoeding, deheer E.
vooravond stonden van de opheffing
van de gemeente Hoogezand, en dai
hij thans voelde iets te gaan verlie-
zen. Hij heeft gedurende 25 jaar de
gemeente mogen dienen, waarvan
21 jaar als wethouder. Daardoor is
Hoogezand een stuk van zijn leven
geworden, iets waarvan hij is gaan
houden. Spr. is aile leden en oud-
leden van de Raad dankbaar voor de
wijze waarop ze hem zijn tegemoet
getreden, en voor het vertrouwen,
dat ze hem hebben geschonken. Hij
heeft met 4 burgemeesters samen
gewerkt, ni. met de heren Van
Royen, Bartels, Tuin en De Wit. Hij
pr,vs de heer De Wit als een harde1
werker, aan wie wel eens verweten
wordt, dat hij streng regeert, maar
die dat doet om de belangen van de
gemeente zo goed mogelijk te beha-:-
tigen. Hij dankte ook de secretaris-
sen en het secretarie-personeel. Ten
slotte betuigde de heer Klok zijn er
kentelijkheid jegens de Commissa
ris der Koningin voor het vertrou
wen in hem gesteld, toen hij in 1946
tôt wnd. burgemeester werd benoemd
Wethouder PLINSINGA wees er
op, dat Hoogezand, na 320 jaar te
hebben bestaan, gaat verdwijnen. En
afscheid is altijd
droevig.
singa mede, dat hij geen wethouders-
functie meer zou accepteren, we-
BERGMAN namens de zwemvereni-
ging „Nero" en de heer JUCO BOER
als landbouwer. De laatste spreker
wijdde nog enkele humoristische
woorden aan de samenvoeging. HU
noemde dit een huwelijk en hoopte
dat Hoogezand zijn echtgenote
verwennen en vertroetelen.
Aile sprekers wensten de scheiden
de burgemeester het beste toe.
De heer STRONKHORST sprak
ten slotte een dankwoord. Hij heeft
steeds getracht aan de wensen van
de bevolking te voldoen en haar
moeilijkheden op te lossen. Hij dank
te allen voor de door hen verleende
medewerking en sympathie.
ÎOSIMUPJJ
Onze bekende
LOONBELASTINGBOEKEN
met van week tôt week in-
gevulde datums zijn vanaf
heden weer verkrijgbaar
Sappemeer - Tel. 214
naast Hôtel „Struvé"
Ook verkrijgbaar bij de CENTRALE
BOEKHOUDING - TUINBOUWHUIS,
Kees de Haanstraat Sappemeer
TSl S°ev£°Voorts°d/eUe de hït SE
over 't algemeen in behoorlijke staat
met 't oog op de steeds toenemende
eisen van het verkeer. Het nieuwe
kanaal, door de provincie gegraven
Hij heeft steeds zijn best gedaan,.
zo zei de her Plinsinga om zich
in te zetten voor het belang van de
geeft een uitsteta.de verbindini 8«!!fSSÏJ?il2!5tWdiS
met de stad en met de havenplaats
Delfzijl. I
De scholen verkeren over 't alge
meen in een onvoldoende toestand,
zodat grondige voorzieningen Jain-
nenkort zullen moeten worden ge-
troffen. De nieuwe Finse school is
bijna gereed en zal op 1 Mei a.s. kun
nen worden betrokken. Voor de
nieuwe ambachtsschool zijn de fun-
damenten gelegd en we hopen, dat
dit gebouw in September a-s. in ge-
bruik kan worden genomen.
Het huis der gemeente was voor
de bestaande toestand al te klein en
zal dit voor de nieuwe gemeente in
nog ergere mate zijn. Een deel van
de diensten zal daarom in Sappe
meer moeten worden gevestigd.
Financiën
Bezien wij de finaneiële toestand
van Hoogezand, dan kunnen we wij-
zen op een sluitende begroting, "die
slechts verkregen kon worden door
een subjectieve bijdrage van het
Rijk. De te verwachten belangrijke
kapitaalsuitgaven dringen derhalve
tôt voorzichtigheid. Als het bedrijfs-
leven echter blijft bloeien, dan zal
de ontwikkeling van de overheids-
taak op rustige, progressieve wijze
kunnen voortgaan.
Raad, Gemeentebestuur enz.
Na een aantal jaartallen uit de
geschiedenis van Hoogezand te heb
ben genoemd wees de burgemeester
er op, dat 7 van de thans zitting heb-
bende raadsleden niet in de nieuwe
gemeenteraad zullen terugkeren (de
heren Muldej-, Ruben, Sissing, Boel
sen, Bodewes en Brouwer en Me):r.
v. d. WalMeeken, waarvan de eer
ste vanaf 1932 in de raad heeft ge-
zeten en de overigen vanaf 1941).
De burgemeester sprak er zijn ver-
heugenis over uit, dat de verhou
ding tôt de raad steeds prettig is
geweest. Hij was er van overtuigd,
dat ieder getracht heeft de gemeente
op de juiste wijze te dienen. Voor
dat ailes bracht hij dank aan de ge-
meenteraadsleden. Voorts dankte
spreker de beide wethouders en de
gemeentesecretaris.
Hij besloot zijn rede met de woor
den: „Ik vertrouw, dat ge nimmer
soijt zult hebben uw stem vôôr de
samenvoeging van Hoogezand en
Sappemeer te hebben uitgebracht."
De wethouders aan het woord
De voleende spreker was wethou
der KLOK. Deze zei, dat wij aan de
vriendschap, welke hij had onder
vonden in het collège van B. en W
en sprak waarderende woorden tôt
burgemeester De Wit. Voorts dankte
de heer Plinsinga wethouder Klok
voor zijn collégiale samenwerking,
de gem- secretaris, de heer Prins
ivoor diens bereidwilligheid en -het
secretarie-personeel en de leden van
de raad. Er is steeds een prettige sa
menwerking geweest tussen raad en
gemeentebestuur, aldus besloot de
heer Plinsinga, slechts over twee
voorstellen van het gemeentebestuur
dacht de raad anders. Eén van die
voorstellen betrof een droge, het
andere een natte kwestie.
De scheidende raadsleden spraken
De scheidende raadsleden, de he
ren A. Mulder, Brouwer, Bodewes,
Ruben, Sissing, en Mevr. v. d. Wal-—
Meeken dankten de burgemeester
voor zijn prettige leiding en spraken
hun beste wensen uit voor de toe
komst van de nieuwe gemeente en
zijn hoofd. De heer Ruben verklaar
de, dat hij wel eens fel geweest was,
maar dat dit in zijn karakter ligt.
De heer Boelsen, die eveneens uit
de raad verdwijnt, sprak in geheel
andere geest.. Hij merkte op, dat de
raad volkomen gefaald heeft in het
nemen van maatregelen op sociaal
gebied. Hij hoopte, dat de nieuwe
raad op dat gebied meer zou preste-
ren.
De BURGEMEESTER dankte voor
de vriendelijke woorden tôt hem ge-
richt, maar merkte op, dat men bij
dergelijke gelegenheden wel eens te
mooie woorden spreekt. Hij heeft
steeds zo veel mogelijk getracht de
beloften, bij zijn installatie gedaan
na te komen. Bovendien heeft hij
steeds getracht onpartijdig te zijn
en eén oor te hebben voor iedere me-
ning. Daarna antwoordde hij enkele
der sprekers fersoonlijk alsmede de
wethouders.
Aan elk afscheid, zo zei hij, zit
een nieuwe toekomst vast, met
nieuwe perspectieven. Hoogezand
gaat over in een groter geheel, zoals
de raad dat gewenst heeft. Zelf
heeft hij niet veel over de samen
voeging gezegd, omdat aan zijn col-
lega van Sappemeer, de heer Stronk
horst, was verzocht zich daarmede
niet te bemoeien. Hij meende ech
ter toch, dat de raad goed gezien
had, zich voor de samenvoeging der
gemeenten uit te spreken.
SAPPEMEER 24 t.m. 31 Maart 1949
Geboren: Hindrik Mattheus, z. y.
Theodorus Andréas Scheen en Titia
Bouman, Hoogezand; Hendrik Eitjo,
z. v. Geert Hendrik Addens en Afie
Jacoba Kliphuis, Noordbroek; Anna
Geertruida, d. v. Klaas Mulder en
Geertruida Fokkelina Jansen.
Ondertrouwd: Johan Klaas Hart-
man, 26 j., Hoogezand en Hindrikje
Tepper, 22 j., Sappemeer; Gerardus
Hinderikus Groeneveld, 24 j., en
Johanna Tecla Mulder, 23 j., b. v.
Sappemeer; Harm de Jonge, 26 j. en
Geertruida Anna Johanna van der
Laan, 30 j., b. v. Sappemeer.
Getrouwd: Fokko Woltjes, Veen-
dam en Albertje Vonk, Sappemeer.
Overleden: Klaas Brouwer, 62 j.,
echtg. v. Esselina van Delden; Jo-
hannes Voorenkamp, 78 j., echtg. v.
Catrina Sillje; Ritske Bakker, 65 j.,
echtg. v. Geert je van der Laan.
HOOGEZAND 24 t/m 30 Maart 1949.
Geboren: Janna, d. v. Jan Sluiter en
Stijntje Hilbrink, Kropswolde; Iektje,
d. v. Albert Noordhof en Hillechien
Heikens, Hoogezand.
Ondertrouwd: Johan Klaas Hartman,
26 j., Hoogezand en Hindrikje Tepper,
22 j., Sappemeer.
Getrouwd: Oetse Holtman, 27 j.,
Leeuwarden en Trijntje Kluin, 22 j.,
Hoogezand; Evethardus Roek, 26 j.,
Hoogezand en Harmke Jantje Tonnis,
25 j., Hoogezand.
SLOCHTEREN 24 t/m 30 Maart 1949
Geboren: Hendrikje, d. v. A. Klaas-
sens en S. Smit, Borgweg.
Ondertrouwd: E. Wierenga, 20 j.,
Noordbroek en R. Wildeboer, 19 j.,
Hélium.
Getrouwd: S. Broeksema, 29 j.,
Harkstede en H. H. Woltjer, 23 j.,
Lageland; C. H. Anneveldt, 23 j. en
H. Spakman, 19 j., b. v. Slochteren;
H. Lenting, 27 j. en J. Stedema, 22
j., b. v. Slochteren.
Overleden: W. Smit, 79 j., wedn.
van M. Kruizinga, Siddeburen; G.
Schipper, 82 j., wedn. van H. Puister,
Siddeburen; A. Enslng, 80 j., wed.
van B. Meijer, Siddeburen; J. Ridder,
78 j., wedn. van A. BUgel, Harkstede.
ZUIDBROEK 24 t/m 30 Maart 1949-
Geboren: Johannes, z. v. Egbert
Forsten en Elsie Catharina Smit.
Sappemeer en Elsje Daanje, 26 j.,
Getrouwd: Menne Ververda, 28 j„
Zuidbroek.
Overleden: Jan Zuidema, 61 j., on-
gehuwd, z. v. Jan Zuidema en Nan-
tje Drijfhold.
NOORDBROEK 1 t/m SI Maart 1949.
Geboren: Jan, z. v. H. Schipper en
A. Slor; Martje Albertje, d. v. J.
Kruijer en B. Schipper; Pietje, d. v.
K. Paapst en B. Blaauw; Siementje,
d. v. G. Meijerhof en A. Gorter; Griet-
je, d. v. H. Bulthuis en F. Blaauw;
Zwiert Hendrik, z. v. Jan Buurke en
F. Hut.
j., Scheemda en Henderikus Larame-
Ondertrouwd: Adam van Diik. 23
chiena Alie Schenkel, 24 j.; Harm
Abein, 26 j., Scheemda en Alberdien.
tje Zwaantje Bartelds, 22 j.; Jan ten
Have, 27 j., Zuidbroek en Grietje ten
Have, 29 j.; Pieter Glazenborg, 22 j.,
Wedde en Geertje Buurke, 19 j.
Overleden: W. Bos, 60 j., echtgen.
van Berend Leugs; G. Smant, 65 j.,
echtgen. van G. Buurke.
MUNTENDAM 24 t/m 30 Maart 1949.
G. Feikens; Jan Hendrik, z. v. R.
Geboren: Geertje, d. v. B. Prins en
Loots en G. A. Staal; Klazlen Anne-
chie, d. v. A. Jager en J. L. Baas.
Overleden: H. Loots, 70 j., echtg.
van A. van Oost.
VOETBAL
Zo moet Oc voefballen
By de Uitgevery Scheffer Sik-
hema te Amsterdam zyn boekjes
zou verschenen ,,Zo moet ik Voetballen
(prija f 0.50). Medewerking es aan
hebben verleend de K.N.V.B., afd.
Amsterdam en de Commissie ïnstel-
ling voor Voetbalonderwys, terwijl
als leidraad is gebruikt het Engelse
boekje „Pictorial Soccer" waarvan
de vertaling is verzorgd door Ton
van Beers.
De heer Karel Lotsy schreef een
inleiding, terwijl Karel van der
Meer iets vertelt over de spelregels
van het voetbalspel.
Voorts bestaat de inhoud uit be
langrijke wenken voor de voetbal-
lers, verduidelijkt door tekeningen.
WIELERSPORT
Het ligt in de bedoeling van de
Friese Elf Steden Rijwieltocht Ver-
eniging te Bolsward om dit jaar de
tocht te houden op Pinkstermaandag.
De afstand welke in één dag moet
worden afgelegd bedraagt 230 km.
Enerzijds is het een sportprestatje
van betekenis, anderzijds is zo'n
tocht een sportief genot, want de
route leidt langs een traject vol af-
wisseling. Daar zijn de Friese grei-
den en bouw in hun teergroen lente-
kleed, het merengebied met zijn
prachtige vergezichten, het bosrijke
Gaasterland.
Voor amateur-renners is aan de
tocht een wedstrijd verbonden on
der de naam „De 8 van Bolsward",
terwijl men bovendien kan deelne-
men aan de vaardigheidswedstryd op
gewone rijwielen.
SCHAKEN
Uitslag NOSBO-wedstrij d, klasse IIB
Hoogez.-Sappem. INOS n
L. KranenborgH. Durville 10
J. v. DijkD. Pfeifer 1—0
L. Scheen—A. H. Janssen 1—0
J ReyneJ. de Jong 10
J. J. v. d. Reyd—P. de Jong 1—0
P. Beersma-J. Homan 10
H. ClobusK. Viersma l^-O
J. M. HaspersC. Burgler 10
H. G. Steenbeek
S. v. Nimwegen 01
M. de VriesI. J. Kooy
Totaal 8%1"4
Door dit resultaat bezet de schaak-
vereniging Hoogezand-Sappemeer de
2e plaats in de 2e klasse B.
Uitslagen clubsompetitie van de
schaakver- Hoogez.-Sappem.;
H. ClobusJ. J. v. d. Reyd 0—1;
J. H. OterdoomJ. Molter 01 en
H. WubbelingB. Hoen 01.
DAMMEN
Uitslagen van de onderlinge wed-
strijden van de damelub „Houdt
Stand" HoogezandSappemeer:
J. PlukkerG. Lammers 02; K.
v. BonE. Westman 20: H. W..
KuipersJ. W. Noorman 20; B-
HartmanA. Veldman 20; H.
JongmanC. Kielman 11; A. La-
gemanR. Douma 20; J. Hulseb03-
P. Tilman 2—0: B. HekertA. Zan-
tinge 11; H. GooyertK. de Jonge
2—0 H. E. VisserJ. Smit 20; J.
v d. Let—H. K. Looijenga 1—1; J.
Baas—J. Westman 0—2; K. Snitjer—
L v. Bon 1—1; R. A. Jongman—B.
Kremer 2—0; B. Hartman—H-
Gooyert 1—1; S. PopkesB. Kremer
1—1.
VEENDAM 23 t/m 29 Maart 1949.
Geboren: Frederik Berend, z. v. H.
Slor en B. Pinkster; Jantina, d. v. B.
Nieboer en J. Luchtenborg; Albert, z.
v. W. Meems en A. Grooten; Harmi-
na Knelsina, d. v. J. de Vries en A.
Westman; Geertje, d. v. R. de Wit en
A. Buzeman; Jans, z. v. H. Oorburg
en R. Mulder; Andries. z. v. A. Bos en
F. Lahpor; Trientje, d. v. E. Smilde en
R, Jager; Jan Frits, z. v. P. Ooster-
hof en G. Bossema; Nicolaas Albert,
z. v. R. Willems en E. L. H. J. Wie-
duwilt; Egbert Garrelt, z. v. A.
Schuur en E. H. de Vries. en
Ondertrouwd: K. Bouma, SB j.,
Slochteren en J. M. W. Kolk, 35 j.,
Veendam; R. S. Jager, 24 j. en D.
Schaafstal, 25 j., b, v. Veendam; B.
Meijering, 27 j., Wildervank en F.
Stel, 20 j., Veendam; F. G. Geerts, 29
j., Winschoten en A. Tijens, Veendam.
Overleden: B. Schiphuis, 73 j., wed.
van A. te Velde; J. Hamminga, 74 j.,
echtg. van D. v. d. Veen; H. M. J.
Boezeman, 76 j., ongeh.; H. G. Hui-
singa, 71 j., echtg. van J. Deuze; J.
Goossen, 62 j., echtg. van M. Kram
Woensdag 30 Maart 1949
Kaskomkommers 1 f 111115
Idem 2 f 9192; Idem 3 f 82 per
100 stuks.
Kroten 1 f 911: Idem 2 f 6: Prel
1 f 10.20—14.20: Spinazie f 41—51;
Witlof 1 f 4548; Idem 2 f 2330
per 100 kg.
Kropsla 2 f 12.5013.30 per 100 krop
Rabarber f 4243 per 100 bos.
voor morgen Zondag
NED. HERV. KERK -.
Sappemeer: 5 u. ds. Meijer Drees-
Hoogezand; 10 u. mej. Brouwer van
Engelbert; 11.30 u. kinderkerk.
Westerbroek: 10 u. ds. B. Essers v.
Groningen; geen Zondagsschool.
Kropswolde: 10 u. ds. Mondt van
Haren.
Kielwindeweer: 10.30 u. ds. Meijer
]3rees.
Zuidbroek: 3 u. ds. Strating.
Noordbroek: 10 u- ds, Strating.
Engelbert: 10 u. ds. v. d. Meiden t»
Hoogezand (m.m.v. Kerkkoorj.
Middelbert: 10 u. ds. Veenstra.
Muntendam: 9.30 u. ds. Haveman
(H. Doop); 3 u. ds. Haveman.
Veendam: 10 u. ds. Witteveen.
Slochteren: 10 u. ds. Vermeer.
Schaaphok: 10 u. de hr. J. Swarts.
Froombosch: 7 u. ev. Velthuijsen v.
Tjuchem.
Kolham: 9.30 u. ds. Huisman.
Harkstede: 9.30 u. ds. v. Hoogstraten
11 u- Jeugddienst; 7 u. Contaci-
avond openb. school Borgweg.
Sprs-: ds. en mevr. Hoogstraten
Schildwolde: 9.30 u. ds. Hulstijn.
Hélium: 9.30 u. ds. Politiek.
Siddeburen: 2 u. ds. Bakker.
Overschild:
Tjuchem: 9.30 u. ev. Velthuijsen.
NED. HERV. KERK (Ev.)
Sappemeer: 10 en 4.30 u. ev- Pruysen
Noordbroek: 10 u. ev. Bergmans.
Stootshorn: Geen dienst.
DOOPSGEZ. GEM.
Sappemeer: 5 u- ds. Kosters.
Noordbroek: 10 u. ds. Kosters
(Avondmaal)
Veendam: Geen dienst.
GEREF. KERK
Sappemeer: 9.30 u. ds. Spiering v.
Groningen; 5 u. ds. Klapwijk.
Martenshoek: 9-30 u. ds. Klapwijk;
4.30 u. ds. Spiering.
Tjuchem: 9.30 u. ds. Scholten v. Bie-
rum; 2 u. ds. Boersma (Doop en
Belijdenis).
Schildwolde: 10 en 3 u. ds. Koop-
mans.
Siddeburen: 9.30 en 2.30 u. ds. Ha-
zenberg.
GEREF. KERK (Art. 31)
Sappemeer: 9-30 en 4.30 u. ds. Jon-
geling.
Harkstede: 9.30 u. Leesdienst; 2.30 u.
ds. Jongeling v. Sappemeer.
Overschild: 9.30 en 2.30 u- ds. Hout-
man.
Schildwolde: 9.30 en 2.30 u. ds. v.
Dijk.
BAPT. GEM.
Hoogezand: 10 en 4 u. stud. Veenhof
v. Groningen.
Foxhol: 10 en 4 u. de heer Reinholtd
H. A.
Muntendam: ????-
VRIJE EV. KERK
Veendam: 10 en 4.30 u. ds. de Zeeuw
ALG. EV. GEM.
Veendam: 10 en 4.30 u. ds. Brouwer;
8 u. Jeugddienst.
LEGER DES HEÏLS
Hoogezand: 10 ni Heiligingsdienst;
7.30 u. Verloslsingssamenk. o.l.v.
I Kapte. Hassoldt.
