De Franse Landbouw
(lient te woiden gemodemiseard en gamechanisaerd
f
Ee
f
NS
KOMT HET GELUK
Ik doe boete
PREDIKBEURTEN
TWEEDE BLAD van „HET NIEUWSBLAD"
Landarbeiders hebben in Frankrijk
een kommervol bestaan
Zaterdag 16 Juli 1949
No. 86
DRIE PERSONEN AANGEREDEN
voor morgen Zondag 17 Juli
(Wordt vervolgd)
(Van onze Franse correspondent) enkele honderden kllo's aardappelen,
TU hnh het pprst p-pnrobeerd met doch verder moeten ze ailes kopen,
11 CîsS daar Ook groenten, brood, melk enz. Vry-
ner dl* 23^iter melk In acht weken wel steeds staat zo'n „ferme" ln of
per dag 23 llter melk. in acn^weiton by kleJn dorpje Qf gehuohtje> waar
was ze hier terug gelopen tôt 1(5 liter
per dag. Daarna kocht ik een Holland-
se koe. Het resultaat was precies het-
zelfde". Op mijn vraag waaraan dat
grote versehll in melkproductle dan
zat, antwoordde deze Franse boer in
het département Seine et Oise: „Aan
de kwaliteit van het gras".
Hij boerde hier al twintig jaren,
doch nog nimmer was het in zyn
hoofd opgekomen een poging te doen
de voedingswaarde van het gras te
verbeteren. En deze vriend staat
helaas niet alleen. Er zijn er tiendui-
zenden in Frankrijk die boeren zoals
hun overgrootvader boerde.
De sieur en de angst om wat geld te
investeren zijn twee boze demonen
voor de landbouw in Frankrijk. De bo-
venstaande regels duiden dan ook ze-
ker niet op een exceptioneel geval.
Men kan dergelijke verhalen in dui-
zend variaties op tienduizenden boer-
derijen beluisteren. De Nederlander,
die Franse boerderijen gaat bezichti-
gen, misschien om een gedoetje te
huren, doet dan ook goed niet onmld-
dellijk te gaan vergelijken, want dan
zou de moed hem in de schoenen zin-
ken. Er is hier een landbouwwe-
tenschap, er zijn landbouwscho-
len, voorlichtingsbureaux en b1-
bliotheken vol, voor een ieder bevat-
telijke vakliteratuur, doch dit ailes
staat in vele gevallen nog (te) ver
de ene bakker, de ene groenFeboer, de
ene slager geen concurrentie te vre-
zen hebben, waardoor de prijzen der
noodzakelijke levensmiddelen hoger
zijn dan in Partjs of Nice. Bij my in
de buurt wonen ook twaalf van die
minimumiyders. Hun leven is eentonig,
grauw en uiterst zorgvol. De vreugde
van de arbeid is goeddeels verdwenen,
weggevaagd door de slechte huisves-
ting, door het ontbreken van het
,,eigen tuintje", door het gémis aan
ontspanning, levenszekerheid enz. Ze
zijn arm. Het merendeel bezit slechts
één pantalon, die met aile kleuren der
regenboog is versteld, en een versleten
shirt. Een echte sigaret is een tracta-
tie. Hun arbeidsproductiviteit is ge-
echter opnleuw om het woord. Het ru-1
moer had nu bijna een uur geduurd,
en opnleuw schorste de voorzltter de
vergadering.
Na onderlinge besprekingen besloot
de C.P.N.-fractie vervolgens de raads-
zaal te verlaten.
ZBXDZAAM BRUTAAL STAALTJE
van voormalige S.S.er
Tijdens de bezettingstijd meldde een
zekere Elburg uit de grensplaats
Dinxperlo zich bij de S.S. Dat hij als
zodanig weinig goed werk heeft ge-
daan spreekt vanzelf. Bij de capitula-
tie van de Duitse légers nam hij de
benen naar Dultsland, en gedurende
vier jaar slaagde de procureur fiscaal
van het Bijz. Qerechtshof te Arnhem
er niet in Elburg te vinden.
Hy was echter intussen in ons land
teruggekeerd, en wel reeds in 1945.
Hij had toen een andere naam aange-
nomen, ni. Blom, en vestigde zich in
Goes, waar hij in losse dienst kwam
bi) de Ned. Spoorwegen. Hij knoopte
er een verhouding aan met een jonge
dame, en huwde haar. Weldra bloeiden
er jonge „Blommetjes".
Ailes zou goed gegaan zijn, voorlo-
pig althans, indien, de man bij de
Spoorwegen geen promotie had ge-
VECHTPAKTIJ AAN BOORD
VAN EEN VLIEGTUIG
De machine stortte neer
Een Amerikaans vliegtuig was uit
New York opgestegen, om naar San
Francisco te vliegen. Onderweg werd
het weer slecht. Het begon te stormen
en de regen stroomde neer. Eén van
de passagiers werd het te machtig, hi)
kon zijn zenuwen niet langer de baas
bltjven en werd hysterisch. Dat werkte
aanstekeljjk: nog meer passagiers ver-
loren hun zinnen. De andere passagiers
wilden deze mensen in bedwang hou-
den, met het gevolg, dat er een ver-
schrikkeltjke vechtpartij aan boord
ontstond. De piloot gaf noodseinen, en
meldde dat hij van koers zou veran-
deren en in het nabijgelegen Burbank
zou landen. Hij verzocht er voor te
zorgen, dat er politie op het vliegveld
aanwezig zou ziln. teneinde de vech-
ténden te scheiden.
Voordat het vliegveld werd bereikt
verongelukte het vliegtuig echter,
waarbij 34 van de 46 inzittenden om
het leven kwamen. en de overigen
ernstig werden gewond.
De lezing van een der overlevenden
De automatisering van de telefoon i Van de norse, barse mannen,
te HoogezandSappemeer is inge- 1 Die soms ongeduldig werden,
gaan. We hebben allemaal een nieuw
telefoonnummer gekregen, plus een
nieuw telefoonboekje. Voorlopig zullen
we bij iedere aansluiting, die we wen-
sen de gids moeten gebruiken, en dan
geldt het motto „Helpt Uzelf!"
De telefoonistes zijn niet meer no-
dlg. Z(j gaan van ons scheiden. En op
dit moment van scheiden hebben velen
wroeging van de harde woorden die
zij wel eens tôt de telefonistes hebben
gezegd. Een onzer lezers vraagt hun
in rijmvorm vergeving:
Aan dat lieve telefonistje
Want ik vond je en dat wist je
Altijd toch zo vrees'Hjk lief
Schrtjf ik nu een afscheidsbrief.
Dat je in je verder leven,
Wat je ook nog worden zult,
Heel veel moois mag zijn gegeven,
Loon voor engelengeduld.
Dat je, wat je ook zult worden,
Steeds mag blijven vrolijk, fris;
Hoe er velen op je morden,
luidt anders. Zij vertelde, dat een man
maakt, en in aanmerking kwam voor voortdurend zat te roken, toen een van
een vaste aanstelling. Toen moest er (je andere passagiers zich tôt hem
een rapport worden samengesteld over wendde diende de roker hem een Ben je dan vergeten, wis.
zijn gedragingen in oorlogstjjd, welk stomp tegen het oog toe, en dat was j
ring. Hoe zonnig en gelukkig is het rapp0rt geverifieerd moest worden het begin van een grote vechtpartij. Of je dan nog wel zult weten
leven der Nederlandse landarbeiders ,joor çje politie. „Blom" loog er op los. AT/Vt?_9 j Van het zoemen en het fluiten,
als ge beide groepen met elkaar gaat Hij vertelde dat hij in een concentra- RODE BLOEMEN OP maks y |Van veel uren stu gezeten
vergelijken. tiekamp in Duitsland had gezeten, en Reeds eeuwenlang hebben de astro- En van oren, die zo tuitten?
Ook hierin zullen doeltreffende ver- I daaruit bevrtjd was door Amerikaan- nomen zich beziggehouden met de be- l
beteringen moeten worden aange- se troepen. Bij Venlo was hij over de studering van onze buurplaneet, Mars. I
bracht wil de Franse landbouw gezond I Nederlandse grens gekomen, en was Maar nog steeds heeft Mars gehei-
j Goes gaan wonen. men, die wij niet vermogen op te los-
I Het verhaal, dat de man vertelde sen. Men denke slechts aan het net-
kwam de politie een beetje onwaar- werk van blauwe strepen, dat Mars
schijnlijk voor, vandaar dat men hem omhult.
aan een verhoor onderwierp. Toen
kwamen er hiaten in het verhaal. Er
werden nasporingen gedaan, en toen
bleek dat „Blom" S.S.er was geweest.
Toen de politie met het onderzoek zo
worden. Want nu leeft de doorsnee
landarbeider van zijn gelukkig zeer
hoge kindertoeslag.
GEMEENTERAADSLEDEN
VLOGEN ELKAAR IN DE HAREN
Rechercheurs maakten gebruik van
gummlknuppels en revolvers
o v--' --- In de warmte is het in de Amster
varT de"*gemîddeld'e" boer in° Frankrijk. damse gemeenteraad warm toegegaan. Ver was gevorderd bekende hy, dat hy
Hij weet dat ze er zy'n. In negen van De raadsfractie van de C.P.N. had een Elburg heette en uit Dinxperlo kwam.
de tien gevallen beredeneert hij ver- I stuk ingezonden waarin zij sprak over
standelijk, dat het gewenst zou zyn het beestachtig optreden van de poli-
om er gebruik van te maken, maar de tie bij de relletjes, die hadden plaats
gehad by de vertoning van de film
laatste stap: er inderdaad gebruik van
maken, zet hij moeilijk, aarzelend,
schoorvoetend. Mocht hij al advies in-
winnen en mocht dat consult bv. het
gebruik van grote hoeveelheden kunst-
mest aanraden dan probeert hij het
eens met misschien 10 der voorge-
schreven kwantiteit, met als gevolg,
.dat hij geen direct resultaat kan con-
stateren en een volgende maal nog
moeilijker is over te halen een deskan-
dig advies op te volgen. In negen van
de tien gevallen is het een „zuinig-
heid" die de wijsheid bedriegt.
Een kentering ten goede is er al se-
dert enige jaren, doch de vorderingen
zyn te gering.
Uw correspondent heeft de laatste
Weken tal van Franse boerderijen be-
zocht alsmede vele Nederlanders, die
momenteel in Frankrijk boeren. Zeer
duideiyk is er een dlep respect te con-
stateren voor de vakmanschap van de
Nederlandse boer, die per ha gemld-
deld betere opbrengsten haalt dan zijn
Franse collega. De betere resultaten,
de meer economische werkmethoden
der Nederlanders stimuleren zelfs de
Fransen in de richting van mechan",-
satie en modernisering, twee dingen
die dringend noodzakeiyk zyn.
Zeer duideiyk ia deze stimulans te
constateren in streken waar betrekke-
îyk veel Nederlanders zitten, zoals by-
voorbeeld in het Yonnedal en omge-
ving. Het is dan ook geen wonder, dat
de Franse regering met aile mlddelen
de immigratle van Nederlandse boeren
aanmoedigt. Weliswaar is de opname-
capaciteit van Frankryk gerlnger dan
bv. van Canada, doch volgens land-
bouwautoriteiten te Parljs kunnen er
hier nog minstens tienduizend Neder
landers een goede plaats vinden.
De landarbeider leeft veelal een
kommervol bestaan. Indien men zich
even verdiept in de omstandigheden
waarin vele landarbeiders verkeren,
dan moet men zich verwonderen over
de betrekkeiyke rust die er nochtans
heerst, Ge kunt in het uitgestrekte
Franse land enorme boerderijen vinden
van bv. 500 ha waar men voor iedere
50 ha een arbeider in dienst heeft.
Zpn loon is aan de lage kant. Onge-
veer 25 gulden per week. Op het erf
of in de onmiddellijke nabijheid staan
de ,,huizen" der vaste arbeiders. Niet
zelden bestaan de woningen uit twee
vertrekken, waarin men zo goed en zo
kwaad als het gaat met çjrie of vier
kinderen huist. Per jaar krijgen ze
„Het geval Gouzenko".
De burgemeester wilde hierover
geen discussies toelaten, waarop de
heer Seegers schreeuwde: „Daartoe
hebt u het recht niet, u overschrydt
uw bevoegdheid" terwyi hij met zijn
vuisten op de tafel hamerde. Toen de
heer Seegers zich het woord niet liet
ontnemen, schorste de voorzltter de
vergadering. Nadat de vergadering
enige malen geschorst en weer ge-
opend was bracht de voorz. het voor-
stel om het stuk niet in behandeling
te nemen in stemming. Het werd aan-
genomen, maar het rumoer verstomde
niet.
Toen verscheen er een tiental re
chercheurs in de zaal. Dat. was de
aanleiding voor een vechtpartij, waar
aan aile leden van de C.P.N.-fractie,
inclusief de vrouweiyke, medededen.
Stoelen vlogen door de zaal. De re
chercheurs sloegen met hun gumml
knuppels, en dreigden met hun revol
vers.
De publieke tribune werd ge-
sloten. Toen zy weer geopend werd
waren de rechercheurs vertrokken, en
was de heer Seegers uit de zaal ver-
men.
Hij is thans voor de Procureur Fis
caal te Arnhem geleid.
DRIEMAAL IS SCHEEPSRECHT
Tengevolge van hooibroei ontstond
brand in een boerdery te Nyverdal.
De brandweren van verschillende om-
liggende plaatsen waren spoedig ter
plaatse, doch zy konden wegens ge-
brek aan water niets uitrichten, zo-
dat de boerderij en de schuur met ai
les wat er in was in vlammen opgin-, gappemeer: Geen dienst.
Hoogezand: 10 u. ds. v.
Onlangs heeft een Russische geleer-
de prof. G. A. Tikhof, die al geduren
de 40 jaar Mars bestudeert, een ver-
rassende ontdekking gedaan, ni. dat
een vlakte gedurende een bepaalde pé
riode per jaar van kleur verandert, en
dan een roodachtige tint krijgt. Prof.
Tikhof is van mening, dat deze kleur-
verandering veroorzaakt zou kunnen
worden door het bloeien van rode bloe*
Toen een vrachtauto over een brug
te Almelo reed, weigerden de remmen.
Tengevolge hiervan werd eerst een
wielrydster aangereden. De mensen die
zich op de brug bevonden zochten
yiings een goed heenkomen. Een aan-
tal ging aan de brugleuning hangen.
Twee voetgangers zagen echter het
gevaar te laat, ook zy werden aange
reden. De wielrijdster overleed ter
plaatse. De beide voetgangers werden
ernstig gewond.
De auto kwam 20 meter voorby de
brug tôt stilstand. De politie zal de
zaak onderzoeken.
Hoe je ogen, ingespannen,
Soms van moeheld opensperden?
Hoe Je soms werd toegesproken
Met vertederende woorden,
Hoe idyllen soms ontloken
En gedachten soms ontspoorden.
Hoe je wel eens weten wilde,
Wat er wel van je gedacht werd;
Hoe je stem van woede trilde,
Als 't gesprek niet snel gebracht werd.
Hoe je hoorde zaken, zaken,
Elke dag en vele uren;
„Kunt u het niet korter maken?
't Was haast niet om te verduren.
O, wat leed je. O, wat deed je
Elke dag opnieuw je best.
En je loon was maar een beetje
En wat werd je veel gepest.
En nu wil ik je slechts vragen
Om me ailes te vergeven
En ik wens voor aile dagen
Jou een heel gelukkig leven.
B.
NED. HERV. KERK
gen.
Niets was verzekerd.
d. Meiden
(coll. Kerkvoogdij).
Het is merkwaardig, dat dit voor Westerbroek: 2.30 u. dr. Glas (af-
de derde maal is, dat deze boerdery
aan de rode haan ten offer valt.
MEER VRIJHEID
IN DE KO UWNI,J VERHEID
Voor bouwwerken,
die geen f 500 kosten,
geen vergunning meer nodig
Er is vastgesteld dat voortaan bouw
werken, waarmede een bedrag van
f 500 of minder is gemoeid (dus met
andere woorden die bouwwerken
waarvan de gezamenlijke kosten van
materiaal en arbeid niet meer dan
scheid) coll. studiekas Vryz. Herv.
Kropswolde: 10 u. ds. G. Denee.
Kielwindeweer 10.30 u. dr. Glas van
Westerbroek,
Zuidbroek: 10 u. ds. Strating v. Noord-
broek.
Noordbroek: Geen dienst.
Engelbert 7 u. mej. Brouwer.
Middelbert: 7.30 u. ds. Denee.
Muntendam: 9.30 u. ds. Haveman.
Veendam: 10 u. ds. Kapteyn.
Kolham: 9.30 u. ds. Huisman (H.A.);
2.30 u. ds. Huisman (dankz. H.A.).
dwenen. zyn fractiegenoten riepen Ryksgoedkeurlng voorgeschreven.
f 500 bedragen) mogen worden uitge- Slochteren: 9.30 u. ev. Bergmans van
voerd zonder dat voor ieder van die Noordbroek.
werken een rijksvergunning is ver- Schaaphok: 9.30 u. ev. Jumelet.
leend. Voor bouwwerken, welke hog^ Froombosch: 7 u. ev. Jumelet,
in prifs zyn, biyft een afzonderltjke Harkstede: 9.30 u. ds. v. Hoogstraten
voorber. H.A.; 11.30 u. ds. v. Hoog-
167.
Toen hij klaar was, beduidde het meisje hem
dat hy in een van de kruiken moest kruipen. Rob
begreep wat zij bedoelde en deed wat zij verlangde.
168. Toen hy goed verborgen zat, deed het meisje
de deksel op de kruik en maakte een teken aan
de buitenkant, wat beduidde dat de kruik gevuld
was met specerijen, evenals enige anderen. Toen
verdween ze haastig.
straten, Jeugddienst.
Schildwolde: 9.30 u. ds. Hulstyn.
Hélium: 9.30 u. d8- Politiek.
Siddeburen: 7 u. ds, Beyer, voorber,
H.A.
Tjuchem: 9.30 u. ev. Velthuysen.
Overschild: 9-30 u. ds. Molenaar; 2 u
ds. Hulstyn.
NED. HERV. KERK (Ev.)
Sappemeer: 10 u. dr. A. J. Rasker v.
Groningen (H.A.) 4.30 U. ev,
Pruysen (dankz. H.A.)
Noordbroek: 3 u. ev, Bergmans.
Stootshom: 10 u. de heer Swarta van
Slochteren.
DOOPSGEZ. GEM.
Sappemeer: 10 u. ds. Kosters.
Veendam: 10 u. ds. Onnes.
GEREF, KERK
Sappemeer: 9.30 u. Leesdienst; 4.30 u.
ds. Delleman.
Hoogezand: 9.30 u. ds. Delleman; 5 u.
ds. Klapwflk; 20 u. Evang. Byeenk.
te Martenshoek.
Siddeburen: 9.30 en 2.30 u. d». Hazen-
berg. Voorb. H.A.
Tjuchem: 9.30 u. Leesdienst; 7 u. ds-
Nawyn.
Schildwolde: 777
GEREF. KERK (Art. 31)
Hoogezand: 9.30 en 4.30 u. ds, Dox-
man van Ten Boer (H.A.)
Harkstede: 9 en 2 u. ds. den Ouden.
Overschild: 9 en 2.30 u. ds, Houtman.
Schildwolde; 9.30 en 2.30 U. ds. V, Dyk
BAPT. GEM.
Hoogezand: 10 en 4 u. ds. Reiling.
Muntendam: 9.30 en 4 u. ds. Hekhuls;
7.30 u. Jongelledenverg.
Foxhol: 10 u. d« heer Zuidersma; 7 u
ds. Vegter.
VRIJE EV. KERK
Veendam: 9.30 en 4.30 u. ds. de Zeeuw
ALG. EV. GEM.
Veendam: 10 en 4.30 u. d8- HetebriJ
van Steenwyk.
LEGER DES HEILS
Hoogezand: 10 u. HeiUgingsdienst;
6.30 u. Openl. samenk. v. Gem.huis;
7.30 u. Verlossingssamerik.
21 Juli: 20 u. Soldaten samenkomst
Leider: Kapt. Eikenaar.
HEEFT U LAST VAN HOUTWORM?
In ons land heerst een ernstige plaag
De plantenziektenkundige dienst
verzoekt ons het volgende mede te de-
len: uit een groot aantal inzendingen
van particulieren bhjkt, dat in ons
jland een ernstige plaag heerst van
zgn. houtworm. Zoals bekend mag
worden geacht, hebben meubelen en
doorgaans ook ongeverfd vast hout-
werk in huizen en boerderijen ernstig
van deze aantasting te lyden. De ke-
vertjes zëtten in deze peribde eiëren
af in spleten van onbeschermd hout,
de larven van deze kevertjes dringen
in het hout naar binnen en knagen
hierin hun gangen. De 'aangetaste
plaatsen zyn herkenbaar aan de enlce
le milimeters wyde gaatjes, waaruit
de jonge kevers te voorschijn zijn ge
komen.
De bestryding van deze plaag moet
in de thans volgende période ter hand
worden genomen. Men kan dit doen
door in ieder gaatje met behulp van
een oliespuitje enige druppels petro-
leum of terpentyn te brengen. Vervol
gens dient het hout grondig met
boenwas te worden gewreven, welke
behandeling in vele gevallen herhaald
zal moeten worden.
Ernstig aangetast vast houtwerk
moet zonodig vervangen worden. Het
nieuwe hout behoort te worden gever-
nist of geverfd. Op verzoek zendt de
plantenziektenkundige dienst een cir
culaire betreffende de bovengenoemde
bestrijdingsmethode.
BESTRIJDIN G
VAN DE COLORADOKEVER
Nogmaals: Grondige inspectie
van het aardappelgewas
Dank zy de krachtige bestrijding
van de Coloradokever in 1948 en de
gunstige weersomstandigheden van
het vorige seizoen en dit voorjaar, zyn
in het Zuiden, Midden en Oosten van
ons land nog betrekkeiyk weinig lar
ven van de Coloradokever waargeno-
men. In verband echter met het ge
durende de laatste week plaatselijke
sterker optreden van larven, is het,
indien de weersomstandigheden hier-
voor gunstig biyven, te verwachten,
dat de besmetting zal toenemen.
Wanneer de nodige bestrydingsmaat-
regelen dan achterwege bhjven, gaan
de in 1948 bereikte resultaten onge-
twyfeld weer teniet.
De Plantenziektenkundige Dienst
wyst er daarom de aardappeltelers
met klem op, vôér de oogstwerkzaam-
heden beginnen, nogmaals het aardap
pelgewas aan een grondige inspectie
te onderwerpen, en waar een aantas
ting wordt waargenomen, ook al is
deze gering, tôt bespuiting of bestul-
ving over te gaan. Deze be*handeling
dient grondig en nauwgezet te worden
uitgevoerd.
Houders van volkstuinen en andere
particulieren wordt eveneens met na-
druk aangeraden, vôér de vacantie,
hun perceeltjes onder handen te ne
men.
ZEEPOST VOOR ENDONESIë
Zeepost bestemd voor Indonésie kan
worden gezonden met het m.s. ,,Siba-
jak" dat 23 Juli a.s. van Rotterdam
vertrekt. Bedoelde zeepost moet uiter-
îyk 21 dezer worden gepost.
FEUILLETON
door
HENK VAN HEESWIJK
17) Voor Nel Aagten was dit leven
niet vreemd. Geboren en op de jaren avonds in de zaal en de schoonmaak
na, dat ze in Amsterdam studeerde als des morgens. Overdag had hy zo goed
onderwyzeres, getogen op het eiland, als niets te doen. Een enkele
Toen de donkere dagen kwamen en
de stilte van het eiland merkbaai
werd, voelde Geert dit ailes als een
beklemming. In het begin was er veel
werk geweest. Nel had enkele huizen
in het dorp en er moest nodig het een
en ander aan gerepareerd worden.
Grote herstellingen liet ze door vak-
lui verrichten, maar kleine dingen
verhielp Geert zelfDoch nu de wln-
ter kwam, was z'n arbeid hoofdzake-
iyk beperkt tôt de bedlening des
maal
hield ze van de sfeer. Haar café was
steeds druk bezocht en op avonden,
dat de vissers op het eiland waren,
was schier geen enkele stoel onbezet
in het zaaltje. Het stemmengeroes
duurde dan tôt sluitlngstyd en dank
zy het feit, dat Geert al heel gauw
populalr was geworden onder de vasio
bezoekers van de zaak, bleef het be-
zoek steeds druk. De bynaam, die Arls
op de eerste avond, dat Geert in hun
had hy wel eens geholpen by huis-
houdeiyke bezigheden, maar dat ging
hem soms zo onhandig af, dat Nel
hem al gauw lachend maar beslist
had verboden een afwaskwast of een
vatendoek in de handen te nemen.
Zodoende verveelde hy zich en de
stilte drukte hem. Ben enkele maal
geen zin had er wat te gaan vangen
Er stond nog vistuig in de boet. Maar
Geert was naar de haven gegaan en
had daar van een binnenkomende
pluut een mandje paling gekocht,
waar hy een kwartler later mee te-
rugkwam by Nel.
Grote verbazing. „Je wilt me toch
niet wysmaken, dat je die in dat ogen-
blikje, dat je weg geweest bent, hebt
ge vangen?"
Hy had schik in haar en zei dood-
leuk, dat hy ze van een juist thuls-
komende visser had gekocht. Hy hield
tegenwoordig niet ligt opgeschept,
evenmin als enkele maanden geleden".
„Daar heb je geiyk aan. 't Zal niet
meevallen, maar als ik m'n hele leven
hier biyf zitten, kom ik nooit meer ln
de gelegenheid om weer in m'n vak
werk te vinden".
„En als je nu geen werk vind, koln
je dan weer terug op Texel?"
Geert lachte en keek haar ondeû-
gend aan.
„Zou je graag willen, dat ik weer
terug kwam?"
„Ik zou nog liever willen, dat je he
niet van vissen. Wat had je er aan lemaal niet wegging", antwoordde de
om met een hengel aan het water te vrouw onbevangen.
staan in welwillende afwachting of
er soms één van die beesten de goed-
gunstlge gedachte kreeg om aan die
haak te gaan hangen 1 Merci!
Lezen? Er was een bibliotheek voor
de vissers, maar ieder ander kon er
ook boeken krygen. Hy was er eens
heengegaan, maar de boeken waten
allen zo oud en ouderwets, dat er voor
ging hy wel eens een wandeling ma
ken naar de haven, maakte dan een
praatje met deze of gene, of keek uit hem niets naar zyn zin by was.
mlddcn was" hâd 'uitgedaoht, bleef hy naar binnenkomende of vertrekkende En op een mlddag, toen ze aamen
behouden; daar was hy niet meer ai' i vissers. Dan vergat hy voor een poos- zaten te eten, kwam het hoge woord
Kckomen In het begin had Geert wol Je de eenzaamheid van het eiland. er by hem uit. „Nel, ik verveel mo
eenH gcmopperd tegen Nel, over dat j Maar al heel gauw begon hem dat te hier. Ik geloof, dat het betervoor
flauw Gecrt-glaaasle-melk", maar zy vervelen, dan stapte hy maar weer me zal zyn, wanneer ik mn biezcn
t. i.nv.an>1 imt>«HHnnorri v.lr/h lonio1 tirât* hiila nn vint inmi Afin tttd- maar weer nak en vandnag of morgen
had hem laohend geadvlseerd, zich terug naar huis en zat «oms een tyd
daar niots van aan te trekken; dat lang alleen ln de zaal door het raam
was nu eenmaal zo de gewoonte op te turen, ononderbroken rokende.
Texel, menigeen had immers een by- Nel merkte dit ailes wel. Zy had al
naam'? zy toch ook Ten slotte had meermalen getraoht de belangstelllng
v njr-'- afl
hy er maar ln berust en na enkele
weken was hy er aan gewend geraakt
en sloeg er geen acht meer op, IliJ
bleef zyn bynaam behouden. Als hy
al eens een enkele keer door het dorp
ging en vroeg de een de ander, wle
hy was, dan luidde steovast 't ant-
woord: „Dle? O, dat is Geert-glaas
sle-melk, de knecht. van Blonde Nel".
Schier niemand wist zyn werkeiyke
achternaam, evenmin als hy van zo-
vele dorpellngen en bezoekers de ach-
ternamen kende. De voornaam was op
het eiland al voldoende en daarmee
kende men elkaar.
by hem te wekken voor afleidende
workjes. „Kun Je niet tekenen?" had
ze eens op een mlddag gevraagd,
toen hy ln de keuksn stond te kyken
naar het afwassen.
Ja, tekenen kon hy wel. Op de
avondsehool vroeger had hy heel wat
vaktekeningen vorvaardlgd en ook lif
ter nog wel, thuls, om wat by te le-
ren, maar nu had hy er geen zin mecir
ln. Hy kon Immers tooh niet meer ln
z'n vak werk vinden?
Een andere maal had ze
gezlnspeeld op het feit, dat
maar weer pak en vandaag of morgen
naar de andere kant overvaar".
De vrouw, die de laatste weken wel
de veranderlng by hem had bemerkt,
was er al enlgszlns op voorbereld, dat
zolets uit de vervellng van Geert zou
voort komen. Ze keek hem dan ook
rustlg aan en antwoordde slechts:
„Bn dan7"
,,Dan? Nou JaHy haalde
brommend de schouders op. „Werk
zoeken, hé? In m'n vak, Dat is het
'm juist. Ik heb te weinig bezigheld,
er le zo weinig hier te beleven. En
dan daarby, ik wil weer eens naar
huis; ik ben benleuwd hoe 't daar ia".
„Dat je naar Je otiders verlangt,
terloops 'kan ik me begrijpen, maar/denk Je dat
ee wel Je zult slagen ln het vinden van werk?
eens een „vlssie" zou lusten. Of htJ J® suit tooh moeten toegeven, dat het
„Je zou me haast verlegen maken",
zei Geert kwasi-onverschllllg, maar
diep in z'n binnenste was hy toch ge-
troffen, door haar open antwoord, dat
ze liever had, dat hy bleef.
,,Maar", vervolgde ze even kalm,
„ik geloof niet, dat het kwaad voor Je
is, als je er eens een paar weken tus-
sen uit trekt. Ik geloof, dat Je da"h
zelf wel tôt de ontdekking zult ko
men, dat Je het hier nog zo sleoht
niet hebt. Mogeiyk, dat Je dan zelf
weer graag naar Texel terugkomt".
Geert stond op, liep naar 't raam
en keek een poosje naar bulten. Dan
draalde hy zich om en zei: „Het Ujkt
misschien ondankbaar als ik zeg, dat
ik er hard naar verlang, om er eens
tussen uit te trekken, maar ik bon dat
toch niet. Integendeel. In deze maan
den, dat ik hier nu ben„ heb ik Je be
ter leren kennen en het moet me van
het hart: „Ik heb 't hier reusachtlg
goed, alleen de stilte, de eenzaamheid
hier, drukt me terneer".
Ze zuchtte: „Ik heb dat zlen aanko-
men. Er zyn weinig vreemdelingen, die
het een winter achter elkaar op ons
eiland ulthouden. Allen klagen over
hetzelfde: het is hier zo eenzaam, je
voelt je zo afgesloten van de bulten-
wereld. En daarom, al zou ik Je kun
nen dwingen om hier te biyven, dan
zou ik het tooh niet doen. Je bent ge-
heel vry in Je doen en laten, Je kunt
gaan wanneer je wilt. Kom je terug,
je bent welkom. Je weet zelf maar al
te goed, dat ik Je hier 's morgens en
vooral 's avonds best kan gebruiken.
De zaak brengt genoeg op, dat er twee
mensen van kunnen leven. En kom je
niet terug, welnu, ik zou 't Jammer
vinden, maar ik zal me er bij neer
moeten leggen. Ik heb al zoveel te-
leurstellingen in m'n leven gehad
„Kom, kom, Nel, Je vat het wel
wat traglsch op. Maar ik kan er niets
aan doen. De verlatenheid van het
eiland drukt me. Ik wil weer leven,
bedrijvigheid, drukte om me heen zien,
dat ben ik altyd gewend geweest. Mo
geiyk, dat ik na enkele dagen er weer
genoeg van heb, ln dat geval beloof
ik Je, kom ik terug".
En zo voer Geert de volgende mor
gen weer naar het vasteland terug,
nu niet met een gegeven rijksdaalder
in d® binnenzak van zyn regenjas,
maar met een nieuwe dikke wlnterjas
aan en een goed gevulde portemonnale
met zelf verdlend geld. Onwlllekeurlg
dacht hy by de overvaart aan de eer
ste keer, dat hy de tooht van het
eiland maakte en vergeleok daarby
zyn toestand van toen en nu. Er was
in die enkele maanden heel wat ge-
beurd. Toen werkloos, met een somber
verschlet, een tehuls, waar hy geduld
werd, maar meer ook niet. En nu, de
wetenschap, dat hy onmlddeliyk weer
terug kon keren naar 't gszelllge huis
aan de dyk op Texel, om opnleuw weer
werk, brood en geld te hebben.
Z'n bllkken dwaalden over het wyde
watervlak terug naar het eiland, dat
langzaam ln de ochtendnevel al vager
en vager zichtbaar werd. Daar was er-
gens het cafôtje van Nel: tussen de
huizen op d® dijk kon hy het lage,
brede dak zlen. Maar wle was dat
toch, die wuivende figuur op de dyk?
Hy keek eens rond zich op het dek:
neo, er stond niemand, allen waren be-
neden ln de warme kajultZou het
Nel zyn, die hem een afscheld toewuif-
de 7 Hy kon 't haast niet begrypen,
maar 't kon toch niet anders. Het was
in ieder geval een vrouw, hij kon nog
duidelijk het wapperen van haar rok-
ken in de ochtendwind onderscheiden.
Het was Nel! Niemand anders kon het
zyn! Hy haalde een zakdoek uit de
zak en zwaaide vroiyk terug totdat de
gedaante hoe langer hoe meer ver-
vaagde en ten slotte onzichtbaar was
geworden. Dan stopte hy de zakdoek
weer in de zak en liep in gedachte
enige malen het dek op en neer. Zo'n
malle meid toch! Dat stond daar voor
dag en dauw in de vroege morgen op
de dyk de boot pa te zien, waarop hy
weer vertrok. Het was toch een won-
deriyke vrouw eneen best mens.
Zekerder dan ooit stond by hem vast,
dat hy weer zou terugkeren, wanneer
hy er niet in slaagde in Alkmaar of
omgeving werk te vinden. Hy had het
er, ondanks die beklemmende een
zaamheid, nog zo slecht niet gehad by
Blonde Nel. Ze had hem verzorgd als
een zuster, als
Het was Inderdaad Nel, die op de
zeedyk de vertrekkende boot haï!
staan naturen. Haar hoofd vol gedach
ten, keerde ze weer terug en zou hy
ooit terugkeren? Afwezlg ruimde ze
de tafel op. Twee kopjes en twee bor-
den had ze nu nog af te wasseh.
Voortaan zou het er maar één van olk
zyn. Ze zou weer alleen eten in de
kleine achterkamer, 's morgens, dos
mlddags, 's avonds. Alleen zou ze nu
staan, net als voorheen, in de grote
zaal tussen al die mannen, die er kwa
men om te drlnken, te kaarten, te ro
ken of te praten. Ze zouden natuurlÇk
vragen, waar Geert was. Wat zou ze
zeggen? Hy is een poosje naar huis,
hy had helmwee, hy verveelde zich?
't Kon ook niet schelen, wat ze zei; de
mannen zou het evenmin interesseren
en weldra zou Geert-glaassle-melk
vergeten zyn. Een enkele maal mis
schien zou z'n naam dan nog genoemd
worden: „Weet Je nog wel van vroe
ger? Die knecht van Blonde Nel?"
