RUST EN TOCH ONRUST „Beatrixoord" gaat jubileren Waarheden Minister Stikker over de Nederl. po'itiek t.a.v. Indonesië GBmeBntaraadsvergalering; opgenomen OOST GOORECHT VAN 1871 met NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD van 1888 Vlerde Jaargctng Zaterdag 20 November 1949 Dit nummer bwitaat oit 10 poffbi&'a No. 94 ABONNIMENTSPRIJS i f 1,80 p, kwartaal, Franco p. post f 1.7B (blj voorultbetallng) mm DER ADVERTENTÏE8 l 12 cent per mm, Zegen, Kleintjes als te koop, te huur, gevraagd enz, mini mum 75 cent (bjtf voorultbetallng) VOOR DE GEMEENTEN HOOGEZAND - 5APPEMEER SLOCHTERSN NOORD- EN ZUIDBROEK MUNTENDAM VERSCHÏJNT WOENSDAG8 EN ZATERDAGS Uitgeefgter: Seggerg' en Kremerg Ultgeverizaak „Hit Nieuwsblad" C.V, Kantoor Hoofdgtraat 5, Hoogezand Teleloon 2117 (b.g.g. 2351 en 2391) Fogtrekening Ne, 435383 VEENDAM EN OMOEVING Wie het schoentje pas! trelcke bel aan l A Buitenlands Overzicht Zal de Franse regering zich kunnen handhaven? INDONESIë Duitsland wil zijn Joodse Inwoners schadeloos stellen TER OVERDENKING. HET NIEUWSBLAD Onlangg was er ergtng in een plaati in ons rayon een propaganda-feegt- avond, Eergt voerden enkele sprekera het woord, en douma zou een toneeistuk worden opgevoerd. Toen de sprekers aan het woord warcn kwamen nog enige jongelui bin- nen, We wilien niet dadelijk het ergste denken, ni, dat deze jongelui op- zettelijk zo laat gekomen zijn, omdat zij geen belang hadden bij hetgeen gezegd werd, maar omdat ze uitsluitend het toneeistuk wilden zien, maar we zullen maar denken dat ze werkelijk verhinderd waren op tijd aanwezig te zijn, Dus terwijl een der sprekers zijn betoog hield kwamen zij binnen, Ble- ven niet bij de ingang staan, gingen ook niet op dicht bij ,de ingang staande stoelen zitten, doch klosten naar die plaatsen, die hun het beste leken, Toen zij na veel geklots on geschuif zaten, begonnen ze hardop een gesprek te voeren, zodat ze gewaarschuwd moesten worden. Er is een spreuk, die inhoudt, dat de waarheid gezegd mag worden. En in dit geval is die waarheid, dat het optreden van bedoelde jongelui zeer onbeschoft was, en dat men bij uitvoeringen e.d. dergelijkije jonge lui, die een ergernis vormen voor sprekers en voor publiek, kan mis- sen als kiespijn. Weet u wat een vriendendienst is? Wanneer u dat woord in het Neder- lands woordenboek opzoekt kunt u als verklaring vlnden: „Dienst die men zich verplicht voelt aan een vriend te bewijzen." Een vrienden. dienst is het ook wanneer iemand u waarschuwt, dat uw fietslantaarn niet brandt, want dan vormt u op de weg een gevaar voor uzelf en voor anderen, en u loopt de kans een bekeuring te krijgen. Hem of haar die u dit mededeelt dient u dankbaar te zijn. En als u de man of vrouw die u welwillend is u te waarschuwen op een nijdige toon toevoegt „Wat gait die d'ran!" zoals wij onlangs hoorden, dan bent u niet beter waard, dan dat u bij de volgende hoek van de straat op de bon gezet wordt. Het komt nog herhaalde malen voor dat bij ona kantoor Hoofd gtraat 8, Hoogezand, bestellingen voor drukwerk worden anngebo- den. Wij wijzen er eehter op dat hier uitsluitend advertentiën kunnen worden opgegeven en geen bestellingen kunnen worden gedaan voor drukwerk. Dit geldt natuurlijk zowel voor Handels- als Familiedrukwerk. Uitgeverszaak „Het Nieuwsblad" JONGEMAN SCHOOT BIJ VERGISSING ZIJN TANTE DOOD Ult wantoop sloeg hij de hand aan zichzelf Een jongeman was in Georgia op de kalkoenenjacht. Plotseling meen- de hij iets roods tussen de struiken te zien, dacht, dat het de rode kam van 'n kalkoen was, en schoot, Toen hij de buit wilde halen bleek, dat hij zijn tante, die een rode doek om haar hais geknoopt had, had doodgescho- ten. In vertwijfeling over de noodlot tige vergissing sloeg de jongeman toen de hand aan zichzelf. JONGENS WILDEN ECHTE WAPENS HEBBEN Twee jongens, een van 17 en een van 15 jaar wandelden door Amster dam, en bekeken hier en daar de winkeletalages. Vooral de uitstalkast van een wapenhandel bleken zij grote belangstel'ling te hebben. En terwijl zij stonden te kijken spraken zij af die avond terug te gaan, de ruit stuk te slaan, en een stuk ot wat pistolen te grjjpen. Afgesproken werd dat de 17-jarige dit werk zou doen, terwijl de jongere knaap op de uitkijk zou gaan staan. Die avond gingen zij weer naar de wapenhandel, die niet ver van een politiebureau is gevestigd. De ene jongen sloeg het ruit stuk, maar het glasgerinkel wekte de argwaan van voorbijgangers. Dezen zetten een achtervolging in, en konden de jon gen grijpen. Tijdens zijn vlucht had hij echter kans gezien twee van de drie gestolen wapens aan zijn ka- meraad te geven, Toen hij door burgers bij het poli tiebureau werd afgeleverd hgd hij een revolvt, bij zich. De ^weede knaap werd al spoedig van huis op- gehaald, en bij hem vond men twee revolvers. De beide jongens, die nu in handen zijn van de kinderpolitie, weigeren te zeggeri wat zij van plan waren te doen met de revolvers. DE ONTVOERING VAN JOSEE JANSSENS Het plaatsje Borgerhout nabij Antwerpen is sedert Maandag jl. in rep en roer over de ontvoering van een 9-jarig meisje, genaamd Josée Janssens. Het kind blljkt op die da- tum door een man op een fiets, ter wijl zij op weg was naar school, te zijn meegelokt en sedertdien heeft men niets meer van haar vernomen. Veel beroering is in deze zaak ge- wekt door de verklaringen van de (Nederlandse helderziende Peter Hurkos, die dezer dagen te Antwer pen optreedt. Toen hij Dinsdagavond een voorstelling gaf ln het hôtel, waar hij verblijft, kwam een fami- lielid van de kleine Josée met een pakje op het toneel dat een jurk van het meisje bevatte. Toen het pak voor de helderziende, die ge- blinddoekt was, werd neergelegd, bracht deze, aldus het relaas van de aanwezigen, de handen naar de keel onder het ulten van enkele onsa- menhangende geluiden, Na enkele minuten deed de helderziende het volgende verhaal. Hij bewegrde een man met een grijze pet ep een fiets te zien rijden, De man heette Fran çois en de helderziende gaf nauw- keurig het landsehap aan waarin hU fietste. Het ontvoerde kind zou vol- gens Peter Hurkos gewurgd zijn en op een door hem omschreven plaats liggen, op zeven meter afstand van een water. Na deze lugUbere onthul- ling verklaarde de helderziende dat, indien het kind binnen een bepaalde tijd niet werd gevonden, hijzelf naar de plaats zou gaan, waar het zich moet. bevinden, De politie heeft tôt nu toe nog geen spoor van het meis je gevonden. Het is vrij rustig in de internatio nale politiek. Is het de stilte, die aan een of andere storm voorafgaat? Een vraag die alleen bepaalde staatshoofden en ministers van bui- tenlandse zaken zouden kunnen be- antwoorden, Maar ondanks deze rust gaan be- wegingen en stromingen in de sa- menleving voort. In China hebben de Communistische troepen al plan- nen gereed liggen over de opmars naar Tjoenking, en in Zuid-Italië zijn de landbouwers en kleine boe- ren in beweging gekomen, hetgeen geleid heeft tôt een treffen met de politie. Het bouwland in Italië is veelal in handen van grootgrondbe- zitters, die grote brokken onbewerkt laten, Anderzijds zijn er arbeiders en kleine boeren, die graag zo'n stukje verwaarlboou j.and hebben om er een bestaan op te vinden. Reeds vele malen hebben dergelijke men- sen dan ongevraagd de bewerking van zo'n stuk land ter hand geno- men, met als gevolg, dat de politie in de zaak werd gemengd, en ze weer verdreven werden. In Zuid- Italië hebben boeren en arbeiders zich thans tegen de politie verzet. Inderdaad heeft de regering al lang geleden beloofd, dat wettelijke be- palingen zouden worden vastgelega, welke agrarische hervormingen in- houden. Maar het bleef bij beloften. De huidige onrust maakt het nodig, dat deze agrarische hervormingen spoedig tôt een feit gemaakt moeten worden. Ook in Panama is het onrustig geweest, Het eind van het liedje is er geweest, dat er de président,i Daniel Chanis, is afgetreden, nadtii zijn paleis door een groep opstandl-1 ge politle-functionarissen, die het be-' stuur van de stad Panama hadden overgenomen, was omsingeld. Hot Panamese karretje rijdt nu verder, bestuurd door de vice-president Chiari, En wanneer we over onrust spreken mogen we ook Frankrijk niet vergeten; ook daar is weer her- rie. De regering heeft geld nodig,) maar het volk is tegen belastingver- hoging, terwijl de ambtenaren om toelagen en loonsverhoging vragen Gisteren zou een «taking van 24 uur zijn begonnen, op touw gezet door' de Socialistische Arbeidersbond, waarbij de communistische zich heel't aangesloten, Kortom het kabinet staat er niet best voor, en de algo- mene verwaehting is, dat de regering' Bidault het niet lang meer zal ma- Joegoslavië door minister Bevin verdedigd. Bij de conferentie van de drie ministers van buitenlandse zaken te Parijs is besloten, zo zei Bevin, dat het ont mantelingsprogramma van de Duitse industrie verzacht zal worden. Maar de ontmanteling van de staalindu- strie zal voortgaan; Bevin herinnert zich te goed wat in 1914 en 1939 de gevolgen zijn geweest van een mach- tige Duitse oorlogspotentieel. „Wij hebben de bittere herinneringen aan de oorlog van 1914 en aan wat daar- na gebeurd is, en in Frankrijk zit dat gevoel nog dieper" zei \iij. Heel anders klinken de woorden van generaal Omar Bradley, de voorzitter van de gezamenlijke Ame- rikaanse stafehefs en van de militai re commissie van het Atlantisch Pact, die in een interview heeft ver klaard, dat, zolang Duitsland eco- nomisch nog niet sterk en politiek nog niet stabiel en democratisch is, een militaire macht voor dit land van weinig waarde zou zijn. Wanneer de problemen van de verhouding tussen Duitsland en zijn buren en van het economisch herstel van Duitsland zijn geregeld, kunnen wij overwegen of de Duitsers ge schikt zijn voor het hebben van een militaire macht. AANHOUDING OP BGBIFHOL IN VÇltftAN l» MUT GOIJDDUGF8TAL. De recherche van de rbkspoHUe op Schiphol heeft in eamenwerklng met de centrale recherche te Amsterdam ces. tweetal employé's van een expe- ditiebcdt'Uf aangehouden ln verband met een op Schiphol bij een expedltle- flrma gepleegde dlefstal van goud. Het onderzoek ln deze zaak wordt vtn||gùet. NEDERLANDSE KUNSTENAAR VERNIELT EIGEN WERKSTUKKEN Enige uren voor de openlng van een tentoonstelling blj de Londense kunst- handel Wildenstein heeft de Rotter- damse beeldhouwer Wim Verbon, van wie ook inzendingen in de tentoonstel ling waren opgenomen, enkele door hem vervaardlgde bas-reliefs en een standbeeld eigenhandig met een ha- mer ln stukken geslagen, Ter verkla- rinç van zijn daad zeide ht), dat hij deze werkstukken niet meer als waar- dlge specimlna van zijn kunnen be- schouwde en ze daarom vernletlgd had, Verbon heeft drie jaar geleden het R,A.F.-monument te Rotterdam ont- worpen. Hij werd onderscheiden met een beurs van de British Council. Voor hem als enige beeldhouwer was er plaats ingeruimd op de jaar- lijkse tentoonstelling in de Wilden- s'em-galerij in New Bondstraat, welke gewoonlijk beperkt wordt tôt stukken van ln groot-Brittannië werkende kunstschilders. ,,Wij kijken steeds ult naar jonge talenten", aldus verklaarde men bij Wildenstein. ..en deze ione- b, eldhouwer leek ons zo veelbelovend, dat wij werk van hem in de tentoon stelling hebben opgenomen." Verbon had zeven werkstukken in- gezonden, waaronder enkele bronzen en een ontwerp in terra cot.ta. Hij heeft ook geëxposeerd op een ten toonstelling van beeldhouwwerk in Battersea-park in Londen. vorig jaar, alsmede in Parijs en Amsterdam. SCHEIDSRECHTER SCHIPPER LEIDT DE VOETBALWEDSTRIJD NEDERLANDS ELFTAL— DJURGAARDEN. Naar wij van de zijde van de K.N. V.B. vernemen zal de wedstrijd tus sen het voorloplg Nederlands elftal en de Zweedse eerste klasser Djurgaar- den, welke Woensdag 30 November ln het Olympisch stadion wordt ge- arCdd, worden geleid door de Gro- r ,_.É>e ir-cernallonslo scfcjidsrochter Kiaas Schlpper, Als grensrechters zul len hem bijstaan D. van Maie en A. P. Formanoy. DE NATUUR IN ZUID -AFRIKA ZEEPOST VOOR OOST EN WEST. Met de volgende schepen kan zee- post worden verzonden. De data, waarop de correspondentle ulterlijk ter post moet zijn bezorgd, staan, tus sen haakjes, achter de naam van het sohip vermeld, Indonésie s.s. „Waterman" (28 November) Antillen s.s, „Boskoop" (30 November) Suriname m.s, „Bonaire" (7 December), TE NOORDBROEK Tôt leden van de begrotingscom- missie 1950"werden benûemd de he ren S. Bouman, H. Visser en J. Jan- sen. Tôt leden van de commissie woonruimtewet werden benoemd de heren G. Frikken, P. Kiel, B. Leugs, W. Stuut en H. Visser. De gemeentebegroting 1950 werd aan de raad aangeboden. De kapi- taaldienst meldt aan ontvangsten f 305.902.02 en aan uitg. f 288.439.25, zodat er een batig saldo is van f 19.462.77. De gewone dienst sluit met aan inkomsten en uitgaven f 192.895.62. De begroting van het Burgerlijk Armbestuur sluit met f 29.098 waarbij een gemeentelijke subsidie van f 6500. Er werd door de raad besloten aan de Stichting voor Instructieve Schoolreizen f 10 subsidie te verle- nen. Het verloop van het conflict tus sen Joegoslavië en de Sovjet Unie heeft zich de afgelopen dagen be perkt tôt het uiten van çritiek en het uitspreken van harde woorden, Zo heeft de Sloveense premier Ma- rinkof het regiem in Rusland geen- tiseerd. Hij heeft verklaard, dat ai les van boven af wordt gedicteerd. Het denken geschiedt slechts door een paar leiders. De brede massa van ambtenaren blijft beneden de middelmaat en wacht slechts op wat de leiders zeggen. De ogen van de massa worden afgehouden van het geen er in het Westen gebeurt. Anderzijds heeft Radio Moskou er Tito van beschuldigd het volk te be- roven en tôt slavernij te voeren ter verrijking van zichzelf. Volgens Moskou heeft Tito een rekening ge- opend bij de Zwitserse Federale Bank, waarop het saldo gestadig groeit door stortingen van Ameri- kaanse, Engelse en Franse maat- schappijen, die door Tito in staat ge- steld worden het Joegoslavische volk uit te buiten. Zolang er gescholden en gecriti- seerd wordt, gebeurt er ten minste niets ergers Engeland In het Engelse Lagerhuis is de buitenlandse politiek onder de loupe genomen, en het regeringsbeleid is WINKELACTIE HOOGEZAND—SAPPEMEER Nieuwsblad attractie De winkelactie is nog steeds in voile gang, en het is te verwach- ten dat de drukte vandaag een der hoogtepunten zal bereiken, Wij zullen er maar op rekenen, dat het weer zijn medewerking daarbij zal verlenen, De dagprjjzen voor vandaag, Maandag en Dinsdag zijn resp.i een Holtap Karpef 3% x 414, een Damesrjjwiel en een Gero Zilme- ta Cassette met messen. Wat de Nieuwsblad Attractie aangaat geven wij een ieder in overweging de blauwe krant van de vorige week te bewaren. Op 3 December volgt daarover een publieatie. De natuur in Zuid-Afrika is mooi, maar zij heeft soms eigenaardige grillen. Er zijn zomers, dat het er zo droog is, dat ailes op een woestijn gelijkt. Er komen sprinkhanenplagen voor waartegen men machteloos staat, en waardoor het gewas op vele vierkante kilometers wordt vernle tlgd. En als het er regent, dan regent het er somtijds dagen en dagen lang, zoals de afgelopen weken te Pretoria En als slot van deze „natte-periode" begon het te stormen en te hagelen, waarbij hagelstenen vielen als straat- stenen zo groot. Degenen die op straat waren moesten tijdig een ve:- lig heenkomen zoeken, maar toch werden nog 80 personen gewond en werd één gedood, In de stad is geen glasruit heel gebleven en ook de da- ken van de huizen hadden het zwaar te ontgelden. Van de auto's, die op straat waren, werden 500 beschadigd. En gelijktijdig met dit noodweer kwam de een of andere geleerde verklaren, dat het klimaat van Zuid- Afrika sterk aan het veranderen is. Voor die verandering zit men in ieder geval nog met een enorme schade. In de Tweede Kamer is de minis ter van buitenlandse zaken, de heer Stikker ingegaan op enige opmerkin- gen van de heer Welter over het regeringsbeleid t.a.v. Indonesië, De heer Welter sprak hierbij van het feit, dat Nederland heeft moeten bukken voor de pressie uitgeoefend door de Verenigde Staten. De minister antwoordde ongeveer als volgt: Hetgeen in Indonesië bezig is zich te voltrekken en of dit al dan niet voorbarig of onheilzaam zal zijn, vindt niet een oplossing door de be- antwoording van de vraag of er te- genstelling is geweest tussen Ameri- kaans en Nederlands inzicht, en of Nederland moest buigen voor Amu rikaanse pressie. Zij, die dit gebeu ren alleen zien uit deze gezichtshoek, ontkennen de enorme krachten, die sinds het begin van deze eeuw in het in Zuid-Oost-Azië ontwakende nationalisme zijn gegroeid. Deze krachten mogen zich vaak in een richting hebben bewogen, die verwerpelijk is; zij mogen nu eens deze, dan weer gene Westerse mo gendheid hebben gestoord in de plannen voor een vreedzame ont- wikkeling van deze gebieden, hoe dit ook zij: de Amerikanen hebben deze krachten evenmin ontketend als bevorderd. Hoogstens kan men zeg gen, dat zij in hun verhouding tôt de Philippijnen daaruit al geruime tijd geleden bepaalde consequenties hebben getrokken. De in wezen diepste vragen waar de wereldpolitiek in deze jaren voor geplaatst is, zijn: enerzijds of er vrede kan worden bewaard tussen het Russische en het Westerse blok, anderzijds hoe de oplossing te vin den is voor een nieuwe harmonische verhouding tussen Amerika, West- Europa en Zuid-Oost-Azië. Speelt Nederland in het eerste probleem in eerste aanleg een be- trekkelijk ondergeschikte roi, in het andere vraagstuk, is de houding van Nederland in vele opzichten van be- slissende betekenis. Daaraan zou ik nog toe wilien voegen aldus de minister dat indien Nederland een andere houding had aangenomen dan de regering thans heeft gekozen, dit ôok dieja^Sande gevolgeft in de ver* houding tussen het Russisch en het Westerse blok zou hebben gehad. Ongetwijfeld hebben tal van ne- venbelangen invloed uitgeoefend, doch de Nederlandse regering heeft uit. eigen hoofde en zelfstandig, dik- wijls tegen de meningen van andere regeringen in, haar weg in deze pro blemen gekozen, Inderdaad ben ik van mening, dat redenen van staats- belang niet toelaten verder in te gaan op aile overwegingen, welkt-. hebben gegolden, doch ik meen reeds voldoende aanduidingen te hebben gegeven. Indien ik niet ver der ga, dan moge de heer Welter daaruit zeker niet afleiden, hetgeen hij suggereerde. Onrust iîi Oost Java In Oost-Java, in het bijzonder in de omgeving van Malang, neemt het aantal overvallen en berovingen toe, Een auto van de gemeente Malang, die Dinsdag naar Kotalama reed voor het uitbetalen van arbeiders, werd door een bende van zes man over vallen. Zij maakten zich meester van twintigduizend gulden en van de auto. De kwitanties van de waterleiding en de telefoondienst worden blijkens een officiële mededeling niet meer aan huis aangeboden, omdat men ge vaar loopt overvallen te worden. De politiepost Kebalan werd ba De Westduitse regering zal, vol- gens de „Algemeine Wochenzeitung der Juden in Deutschland", herstel- materiaal ter waarde van 10.000.000 mark ter beschikking van Israël stellen. Dit zou kanselier Adenauer aan de hoofdredacteur van het blad hebben medegedeeld. Dr. Adenauer zeide, dat dit zou moeten worden be- schouwd als ,,het eerste teken van Het gebeurt nog al eens, dat er een aanslag wordt gepleegd op onze portemonnaie, een aanslag zo me- nen wij om een of ander liefda- dig doel. En meestal laten we zo een aanslag edelmoedig toe, We grabbe- len eens in onze portemonnaie, en wie het beter doen kan, die neust eens in zijn portefeuille. En dan zien wij weer een dankbare collectant vertrekken, of we ontvangen een dankbetuiging van de liefdadige in- stelling die we een gift hebben doen toekomen. En nu doet het Sanatorium „Bea- trixoord" een aanslag op onze por temonnaie. Of neen, een aanslag doet het niet, het wijst er alleen op dat de huidge gebouwen niet meer vol- doen, en bovendien in zodanige staat verkeren, dat vemieuwing dringend nodig is, en het wijst er verder op, dat ook particulieren en verenigin- gen daartoe zullen moeten mede- werken (financiëel) omdat het an ders niet mogelijk zal zijn. In de loop van het volgende jaar zal „Beatrixoord" zijn 40-jarig be staan herdenken, ni. op 5 September. In 1910 werd het sanatorium ge- opend als Fries sanatorium te Joure. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan werd het van Joure naar Appelscha verplaatst. Het best.uur wees er toen op dat er meer Gro- ningse en Drentse patienten werden verpleegd dan Friese t.b.c.-lijders. Daarom werd de status zodanig ge- wijzigd, dat Beatrixoord dat was de nieuwe naam sanatorium voor de drie Noordelijke provincies werd. Toen kwamen ook bijdragen uit Groningen en Drenthe. De plannen voor de nieuwbouw zijn thans gereed, en binnenkort zal etappegewijs met de uitvoering daar- van worden begonnen. Om het ge- heel te kunnen uitvoeren doet het Sanatorium thans een beroep op al- len, die in de drie Noordelijke pro vincies wonen. schoten; hierbij werden geen verlle- zen geleden. 12 ondernemingswachters van de landbouw-proeftuin te Pekukuhan bij Modjosari werden door een ben de ontvoerd, Deze nam aile wapens en schrijfmachines mee, Twee nachten tevoren werden in deze omgeving drie politiebeambten met hun wapens ontvoerd, Op een nacht werd de hoofdagent van politie van het marine-etablisse- ment te Surabaja vermoord. Het lijk, waarvan het hoofd overdekt was met kapwonden, werd uit de rivier .gehaald, Twee agenten, die hem be- geleidden, zijn eveneens verdwenen, alsook een drietal automatische wa pens en een hoeveelheid munitie. Poging tôt uitbraak In het huis van bewaring te Ban- juwangi deed een aantal niet-poli- tieke gevangenen een uitbraakpo-' ging. Zij overweldigden het bewa- kend personeel, doch de politieke gevangenen in dit huis grepen in en beschermden het personeel van de gevangenis. Er ontstond een gevecht tussen de politieke en de niet-poli- tieke gevangenen, waarbij de eersten de toestand spoedig meester waren. Vijf van de overweldigers werden gewond. Zalig zijn de doden, die in den Heer sterven. Hun werken volgen hen achtema. Openb. 14, 13 November is bij uitstek de maand der herdenking van de dood en de doden. Binnen en buiten, heel de sfeer van het snel wisselend jaar- seizoen, het kortdurende licht, de lange donkerte doet dagelijks de herinnering sprekend leven aan de pas voorbije zomer van licht en bloei. Dan: tijdens deze fijn genuan- ceerde gemoedstoestand van Gods grandioze Schepping plaatst de Katholieke Kerkgemeenschap met een hernieuwd accent, in het blik- punt harer biddend en overwegend geloofsbewustzijn, „de doden, die in den Heer sterven". Allerheiligen, allerzielen, het is de Aanbidding van CiirisLuS, onze -Meer m Zijn weerge—- loze Verlossersliefde, de bekroning Zijner geloofs- en vertrouwensgena- de uit de Heiligen Geest, die werkt door de liefde, (Rom. 5, 5). Ondeskundigen hebben generaties lang elkander de fabel overgeleverd alsof de middeleeuwen de Bijbel hadden vergeten. Dus waren die tij- den duister, gelijk het heette. We weten vandaag wel beter en onze leeftijd, die sinds 1914 tweemaal door de barbaren moest gaan, kan hartgrondig het gezegde van een beroemd man als prof. Ernst Troeltsch onderschrijven, sprekend van ,,de lichtende middeleeuwen en de duistere moderne tijd". Onnodig is voor ons daarbij een beroep op prof. Johan Huizihga. Wie het vierdelig standaardwerk over de Franse, religieuze kunst van de Xlle tôt de XVIIIe eeuw kent en bestudeerde, in een klassiek fraai, volmaakt frans geschreven, dat zijn auteur Emile Mâle, de l'Académie française, zijn wereldnaam bezorgde, weet en ziet dit: die middeleeuwen hebben visueel en plastisch ongeveer niets anders gedaan dan juist de Heilige Schrift verheerlijken en haar VerkonHiging. En hoe weergaloos is die bijbelverheerlijking! Trouwens, al wie sinds 1945 de grote kunstteri- toonstelllngen gezien heeft in het Rijksmuseum te Amsterdam, weet ook beter. Hoe is nu de dodencultuur van de H, Schrift, die leeft in onze Kerk. Niet een sentimentele, geenszins een blind-menselijke Wel: veeleer een geheel unieke, Ter lllustratie diene enigszlns de kunst. En zo doet in de schoonste kunstuitingen ook van de middeleeuwen de dode zich aan ons voor, met een sereniteit, een adel, welke niet meer van deze we- reld zijn. Is het een gelukzalige? Schijnbaar wilien de kunstenaars dit suggereren. Stellig was er durf voor nodig om reehter te spelen, bij voorbaat een uitspraak te doen en aldus de he- melpoort, om zo te zeggen, wljd ns openen. Maar ik geloof niet, dat de christenen, ôllerminst in de middel eeuwen, op Jansenisten gelijken Zij huiveren niet, zij honen. Zij ver- wachten allen van Gods goedheid, van Zijn vergevincrswil, van de vooringenomenheid des Vaders voor Zijn kinderen. O zeker. zegpen de Duitse bereidwilligheid om de schade aan de joden in Duitsland toege- braeht te vergoeden", Adenauer zou verder verklaard hebben, dat de Westduitse regering vastbesloten was de maatregelen t.a.v. het herstel en de restitutie voor het door de nazi's aan de joden berokkende schade ten ultvoer te leggen. In het interview maakte Adenauer ook be- kend, aldus het blad, dat een afde ling voor Joodse zaken aan het Westduitse ministerie van binnen- landse zaken zou worden toegevoegd onder leiding van een Duiteer van het Joodse geloof. Deze afdeling zou aile Joden in Duitsland de verzekr- ring geven, dat de Westduitse rege ring ailes zou doen om hun burger- en politieke rechten te waarborgen. Adenauer zou het interview besloten rmssaa s. de schriftuur ijke tekstboe- hebben met de woorden: „De Jood- ken bij het Heilige Offer, deze doeïe se gemeenschappen in Duitsland zul len blijven bestaan. Duitsland heeft het Joodse element, het Joodse in tellect nodig. Wij kunnen en wilien het niet stellen zonder volledige Joodse samenwerking met gelijke rechten en plichten voor het herstel van ons land". EEN PAARDEMIDDEL. Zeven monniken van het klooster Bildhausen te Wuerzburg in Beieren zijn in ernstige mate vergiftigd, door- dat de kok bij vergissing een hoeveel heid van een geneesmiddel voor paar- den door het eten had gemengd. Dit geneesmiddel, een arsenicum-samen- stelling, werd ln de keuken bewaard. was niet zonder zonde. maar de ziei is besmeurd, omdat zii in deze droe- ve wereld met. een lichaam moest leven. Heer, Gii zult niet met ons in het gericht treden. Want wie zal dat doorstaan? Onaflaatbaar medeliiden, dat is een hoogste eigenheid Gods. Aan grij pende voorbeelden uit rai- niaturen en sculpturen wijst Mâle aan. En dit subliem vertrouwen uit Schrift en Liturei» br=chten de kunstenaars tôt uiting in hun schep- pingen. Dit is d° crème en de armoa. ook van de middeleeuwen: Zalig zijn ze, de do-'en stervende in den Heer. (Openb. 14, 13). Pastoor Westerman.

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


Het Nieuwsblad nl | 1949 | | pagina 1