DIT is uw adres voor
Shell flessegas
Waardenberg en de Jong met
Jool hul
De Muskusrat: mooi maar
De bibliotheekeen
alfabet vol verrassingen
Tentoonstelling Nico Bulder
(1898 - 1964)
Noorderlicht in bieb
C. G. HOLTHAUSEN
De Muskusrat, ook wel Bi-
samrat genoemd, is eigenlijk
geenèchte rat, hoewel ze wel
familie zijn. De muskusrat is
veel eerder een soort water-
konijn, onder welke naam hij
bij onze zuiderburen dan ook.
goed bekend is. Evenals een
gewoon konijn, heeft de mus
kusrat twee grote snijtanden
ùjpor in de be}c, waarmee hij
zijn voedsel fijn snijdt. Dat
vùedsel bestçat voorname-
ijîjk uit waterplanten, maar
ze lusten ook graag bieten en
pikken ook graag een graan-
tje mee van de korenakkers.
De boeren zijn dcfn ook stel-
îig geen vriende'h van hét
dier te noemen. De muskus
rat, die ongeveer 61) cèniîme-
t.er lang kan worden met in-
begrip van zijn 25 centimeter
lânge, zijdelings afgeplatte
spaart, is zeer goed aangepast
gn het water. Het dier kan
Miitengewoon goed zwem-
vfien en duiken, waarbij het
de staart als roer gebruikt,
Het heeft een prachtige. zil-
ve^bruin tôt zwarte, zëèf"
afflige pels en heel kleine oor-
tjesfâie door een plooi in de
huidlÊËmien worden afgeslo-
ten, zimdt er geen water in
kan loperi.Vv'~'
Clown
Op het land echter is de mus
kusrat een onbeholpen
clown, die slecht uit de voe-
ten kan. In het voorjaar, als
de sneeuw nog maar net be-
gint te smelten, gaan de man-
netjes op pad om een vrouw-
tje te zoeken. Dat lukt
meestal spoedig en dan gaan
ze samen beginnen aan het
graven van gangen voor een
nest. Het dier is verzot op on
ze steile waterkanten en dij-
ken, waar het fijn graven is,
maar ze bouwen soms ook
wel een burcht, net als bij-
voorbeeld bevers. Net als bij
de bevers ligt de ingang van
het nest altijd onder water.
Het gangenstelsel, dat ze gra
ven kan zeer omvangrijk zijn
en waar enkele paartjes sa
men graven, wordt het hele
gangennet soms zo uitge-
breid, dat gevaar voor inzak-
ken van de dijk of kade ont-
staat, met aile gevolgen van
dien. Daarom worden door
de vele, door Staatsbosbe-
heer of de afzonderlijke pro-
vincies aangestelde jagers,
klemmen geplaatst om de
dieren te vangen. En dat lukt
zeer goed.
De heer Bleeker uit Anner-
veen is zo'n jager, aangesteld
door de provincie Groningen.
Hij heeft een groot gebied te
bejagen van het Foxholster-
mèer tôt Winschoten. ,,Ik zet
mijn klemmen bij de duikers
in de sloten", zegt Bleeker
,,want daar zwemmen de die
ren vaak ondé*r door". In de
zomer vangt Bleeker re.gel-
matig hondërd muskusrattén
per week. Per jaar worden ër
in ons land wel 175.000 stuks
gevangen. maar toch blijven
de dieren als soort bestaan.
Dat komt omdat de muskus
rat drie keer per jaar jbngen.
krijgeniedere keer tussen'de
zeven en tien stuks. Die jon-
gen zijn erg snel volwassen
en dus in staat zich verder
voort te plan^en.
Bontjassen
De muskusrdtien "Werdert, in
1931 door iemand in TsjecUo-
Slowakije uit Canada meep|- te zim!
"horheiv, dm ef eëri bontfokm- -
rij mee te beginnen. Toen er
een maal een paar dieren ont-
snapten, was de ramp niet
meer te overzien en ver-
spreidden ze zich snel over
heel Europa. Alleen Enge-
land is er in geslaagd het dier
weer uit het land te verdrij-
ven, maar dat lukt in de rest
van ons werelddeel nog lang
niet, en misschien wel nooit.
Het ongeveer 3 pond wégen-
de beestje heeft in onze stre-
ken ook geen' enkele nathiur-
lijke vijand, ëigenlijk alleen
de mens, en daardoor kan het
■hier in de vrije natuur een
leeftijd van ongeveer vier
jaar haten. mede doordat het
alieen in het donker aktief is,
en daardoor niet zo erg op-
vait. In de Amerikaanse lan-
den wordt er een grote han-
del gedrevën in de pelzen van
dit dier en per jaar worden er
ettelijke miljoenen veUètjès
van de muskusrat in bontjas>-
sen omgetoverd. Daar levert
.het dier dus nog efn bijdmge
dan de économie, madr^pjij
ons hlijkt de mu$£.usraf
"ïeen niooi
Voor de vierde achtereenvolgende week aandacht voor de bi
bliotheek en dan met name voor datgene wat de bibliotheek
aan 18 tôt 20-jarigen te bieden heeft. En dat is niet in [e[en let-
ter of woord te vangen, vandaar een (bijna) kompleet alfabet.
In de bibliotheek staat een Agi terminal. Agi betekent Actuele Gro
ningen Informatie: je kunt er b.v. informatie over sport en uitgaan
in terugvinden. De B blijft van boeken maar er is natuurlijk
meer...: 8L'
De catalogus is: geautomatiseerd. Geen gezoek m kaartenbakkfn
maar aile gegevens op 1 scherm. Je kunt zelfs zien of iets in de kast
staat of uitgeleënd* is.
Dokumentatie-mappen met knipsels uit kranten en tijdschriften.
Toch gemakkelîjk als je op de hoogte wilt blijven.
Exposities wissèlen elkaar steeds afMisschien iets voor jou om ook
eens tétexposeren? -
Je hoort het elke dag op det.v.: verkrijgbaar bij postkantoor en bi
bliotheek. Juist we hebben het over de postbus 51 folders.
Geef voor Sinterklaas eens een geschenkabonnement van de bieb.
Een spreekheurt houdèn? Vraag in de bibliotheek om hulp en in-
lichtingen.
De krant ligt elke dag „vers" in de bibliotheek. In de krant van een
aantal dagen terug stond een leuke personeels-advertentie? Geen
rtood, we bçwaren de krant twee \vei:en.
Lezen en luisteren gaan in de bibiiotlveek hand in hand. s;
Honderden tijdschrifteri.op 1 meter? Dat kan als je mikrofiches
hel^t. - V f' fil
I(>!s; naslaanV- Bedenk dan dat .Se bibliotheek encyclopédie"
#bordeiboeken, adyesbooken, âtlassen enzovoort bezit.
Tir inza'ge^aïde bibliotheek: (sJkieraKdsfefe,
pjger%idsinf ophatie .g
Zo biikje bijVoorbeSd o^mde hoogte van zaken die in de gemee
aSrokdh en beslotêb'v^ordep
Voor platen, cd's en bladmuziek kdh-ig^^jdspafdeling mu^
recht
Is het door jou gezochte steeds uitgeleend? Reserveer liéiîdan! Je
krijgt dan bericht thuis als het voor je klaar ligt.
Niet ailés wordt uitgëleend màar is wel in de bibliotheek in te zien,
ga daarvoor eens ru'stig in de studiezaal zitten.
Als je een kiosk binnenloopt tref je vaak een overvloed aan tijd-
schriften aan. Die kun je moeilijk allemaal gaan kopen. Lees ze
daarom in de bieb.
De uitleentermijn van aile materialen is drie weken: je kunt verlen-
gen,
Ook voor je werkstuk verwijzen we je graag naar de bibliotheek.
....En nu.ben jij aan zet.
Als je 18, 19 of 20 jaar bent kun je tegen een gereduceerd tariei iid
van de bibliotheek worden: fi. 15,- en dat voor een heel jaar.
Bovenstaande geeft slechts een greep uit de wetenswaardigheden
over de bibliotheek. Als je ailes wilt weten kun je de bibliotheek
het best bezoeken. Dat kan altijd. Ook als je geen lid bent
SLOCHTEREN - In de Fraeylemaborg in Slochteren kan men
momenteel een tentoonstelling bekijken met werk van de in
Hoogezand geboren en getogen hougraveur Nico Bulder. Deze
kunstenaar, die vanaf 1945 tôt 1963 docent was aan de Gro-
ninger Académie Minerva, beoefende verschillende grafische
technieken zoals bijvoorbeeld etsen en lithograferen.
Zijn spéciale liefde had ech- Hij be'zocht vaak het Sloch-
ter het snijden en graveren in terbos achter de borg om
levering aan particulieren
in flessen en cilinders
ook voor de juiste apparatuur
HOOGEZAND - Vanaf 4 decem-
ber kan de bezoeker van de Cen
trale Bibliotheek ,,Boekhoven"
een foto-expositie bezichtigen.
De expositie heeft ,,muziek" als
thema en toont werk van de le-
den vân Fotoclub (FC) .Noor
derlicht". De expositie duurt tôt
en met 23 december.
Bent u ge'Tnteresseerd in foto-
grafie bezoek dan een van de
tien clubavonden die FC Noor
derlicht per seizôen (september
tôt en met mei) organiseért in de
Rheense Compagnie. De eerst-
volgende avond is op maandag
11 december en begint om 20.00
uur.
Moeke:"Dokter, Frekie het bie
ongeluk n asprientie deursloken.
Wat mout ik doar aan doun?"
Dokter:"Ik zel hom kopzere ge-
ven".
hout, en hierin bereikte hij
supérieure resultaten. Hij il-
lustreerde vele bekende boe
ken. Vaak hadden deze als
thema oude volksverhalen en
legenden. Bulder voelde zich
met de sfeer ervan verwant
en wist dat over te brengen
in de sobere zeggingkracht
van zijn houtsnedes. Naast
het aan opdrachten gebonden
deel van zijn oeuvre maakte
hij ook vrije prenten, meren-
deels van hoge kwaliteit.
Bulder's Rooms-Katholieke
levensovertuiging uitte zich
hierbij in een groot aantal
Bijbelse voorstellingen.
Nico Bulder had een spéciale
band met de Fraeylemaborg.
daar te schetsen wat hem
boeide. Hij deed er inspiratie
op voor voorstellingen met
een Nederlands of Noord-Eu-
ropees karakter, zoals ver-
eist voor zijn vele sagenil-
lustraties.
In de tentoonstelling in de
Fraeylemaborg ziet u hout-
gravures, litho's, etsen en te-
keningen van Nico Bulder.
Ze zijn afkomstig uit twee
collecties: die van het Gro-
ninger Muséum, en die van
een nicht van de kunstenaar.
De tentoonstelling is te be
zichtigen tôt en met 30 de
cember, dinsdag tôt en met
zondag en op feestdagen van
10.00 - 12.00 en 13.00 - 17.00
uur.
Try out, try out, try out
HOOGEZAND-SAPPEMEER - Waardenberg en De Jong probe^
ren hun nieuwe programma Jool Hul donderdag 30 november
uit in 't Kielzog. Eerder speelden ze „Begin maar vast" en „De
gekkengalerij". Beide programmai oogsten veel succès, vooral
bij het jonge theater publiek.
1 kolom lo punt mager)
De twee maffe heren, Martin van Waardenberg en Wilfned de
Jong, de schrik van vele theater directeuren, hebben onlangs de
Zilveren CJP ontvangen. Een onderscheiding die verkregen
wordt door een gunstige uitslag van de enquete in het blad van
het Cultureel Jongeren Paspoort.
Joop Hul wordt een waardige opvolger van de twee voorgaande
produkties. Er allemaal heen dus. 't Begint om 20.00 uur.
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 30 NOVEMBER 1989
Mad béSpiuiveii en ucaiuv.cn wuiuon.
Techn. en Med. Gassen - Brandblusapparaten
Techmekweg 4 - 9601 MC Hoogezand - 05980-92016
i
I Shell butagas
Frekie
