Wonen aan de.... W.A. Scholtenweg
een nienwe
M U
HANG-, LEGKASTEN
WANG- EN
VLOERTEGELS
Nog voor de ve
de Baggerputten
I.V.N.-excursie naar tig gebied.
finish
"YVONNE"
"YVONNE"
De W.A. Scholtenweg
,,De W.A. Scholtenweg vangt
aan bij de stadsdraaibrug
zuidzijde van het Winschoter-
diep te Foxhol en loopt in
westelijke richting door het
Foxholsterbosch tôt de zoge-
naamde Boerenklap". Dat
staat te lezen in de Verorde-
ning voor de invoering van
straatnamen en nummering
der huizen" van 30 juni 1930.
Op die datum werd de weg in
Foxhol genoemd naar Willem
Albert Scholten, de grondleg-
ger van de aardappelmeelin-
dustrie in de Veenkoloniën.
Willem Albert Scholten werd
op 6 oktober 1819 geboren in
Loenen op de Veluwe. Hij
was de zoon van de predi-
kant Albert Scholten en
Jantje Evers. Na de dood van
zijn vader (Willem Albert is
dan pas 2 jaar) verhuist het
gezin naar Zutphen. Willem
Albert bezoekt er de lagere
school en het gymnasium en
wordt vervolgens opgeno-
men in de manufacturenzaak
HOOGEZAND-SAPPE-
MEER/ SLOCHTEREN - Za-
terdag organiseert het I.V.N.
een excursie naar de Bagger
putten. Vertrek is om 10.00
uur op de fiets vanaf de bio
scoop in Sappemeer. Mensen
die niet opn de fiets kunnen
worden bij de ,,visserskanti-
ne" verwacht.
De Baggerputten bevindt
zich in de gemeente Slcohte-
ren en is 48 hectare groot.
Het is een uniek gebied, dat
van zijn stiefvader. Lang
blijft hij er niet. Vanaf zijn
16e jaar gaat hij werken bij
de verffabriek van Fleumer
en Hoffman in Amsterdam
en bij enkele Duitse fabrie-
ken. Hij is van plan om zelf
een verffabriek te beginnen,
maar ziet daar later van af.
Paard en rosmolen
In 1839, hij is dan 20 jaar,
keert Willem Albert terug
naar Nederland. Op de boer-
derij van zijn oom in Tonden
op de Veluwe lukt het hem
aardappelmeel te fabriceren.
In Warnsveld bouwt hij een
klein aardappelmeelfabriek-
je, dat echter in 1841 af-
brandt. Scholten besluit in
Foxhol opnieuw te beginnen.
Zijn hele bedrijfskapitaal
van 5400 gulden steekt hij in
de bouw van de aardappel-
meelfabriek Tonden" aan
het Foxholstermeer. In het
eerste jaar worden in het fa-
briekje dat door paard en
sinda 1975 in bezit is bij
Staatsbosbeheer, voorheen
was het gedeeltelijk particu
lier alswel gemeentelijk ei-
gendom. In de jaren '70 wa-
ren de plannen met het ge
bied vooral gericht op de
recreatie, later zijn er andere
gedachten ontwikkeld. De
medewerkers van Staatsbos
beheer proberen nu zoveel
mogelijk het gebied te behou-
den en de verschillende mi-
lieus levensgemeenschappen
van planten, dieren en mine-
ralen te beschermen.
rosmolen werd aangedreven
1300 hectoliter aardappelen
verwerkt. Na 1843 begint
Scholten zich ook toe te leg-
gen op de fabricage van
stroop.
De beginjaren waren moei-
lijk, maar langzamerhand
keert het tij. Scholten wordt
een succesvol ondememer die
vele fabrieken sticht. Voor de
fabricage van aardappel
meel, maar ook van andere
zetmeelprodukten (deriva-
ten) zoals glucose, sago en
dextrine, een soort stijfsel.
Eurêka
In 1866 bezit Willem Albert
Scholten al vier aardappel-
meelfabrieken in de Veenko
loniën, en één in Duitsland.
Later komt er een fabriek in
Polen en zelf s één in Rus-
land. De stroopfabriek Eurê
ka („ik heb 't gevonden")
naast Tonden" in Foxhol
dateert van 1867. In 1889, op
zijn 70ste verjaardag viert
Willem Albert Scholten zijn
50-jarig jubileum als fabri-
kant. Hij bezit dan 22 onder-
nemingen, is eigenaar van 30
boerderijen en van ruim 3300
hectare veengrond. Koning
Willem de derde heeft hem
op 19 februari 1870 benoemd
tôt ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw
Strocarton
Ook voor de ontwikkeling
van de strocartonindustrie is
Willem Albert Scholten een
belangrijk man geweest. De
strocartonfabriek die hij
bouwde in Sappemeer werd
1879 in gebruik gesteld. Met 2
machines werd per week on-
geveer 30 ton strocarton en
papier geproduceerd. In 1891
was het aantal machines uit-
gebreid tôt 5 en was de capa-
citeit gegroeid tôt 200 ton per
week.
Ook voor de opzet van ande
re grote ondernemingen gaf
hij de aanzet, zoals voor een
stoomvaartverbinding met
Amerika, de latere Holland-
Amerikalijn.
Klaziena
Het zakelijk succès dat Wil
lem Albert Scholten had
kwam velen ten goede. Aan
zijn personeel keerde hij 20
tôt 40 procent van het jaar-
loon uit als aandeel in de
winst. Hele streken werden
op zijn initiatief ontgonnen
en bevolkt. Zo kocht hij in
1873 een stuk grond van de
gemeente Emmen om er de
veenkolonie ,,Klazienaveen"
te stichten, genoemd naar
Klaziena Sluis, met wie hij
op 18 juli 1847 was getrouwd.
Toen hij 70 jaar werd stichtte
Scholten in Groningen een
kinderziekenhuis.
Scholtenshuis
Uit het huwelijk van Willem
Albert Scholten en Klaziena
Sluis werd één zoon geboren,
de bekende Jan Evert Schol
ten. Vanaf 1 mei 1862 woonde
het gezin Scholten in Gronin
gen waar men aan de Grote
Markt het ,,Zaarken Hoes"
had laten bouwen, dat later
het Scholtenshuis werd ge
noemd. De als predikants-
zoon geboren Willem Albert
Scholten eindigde zijn leven
als groot-industriëel. Op 1
mei 1892 overleed hij in Gro
ningen op 72-jarige leeftijd.
Het Scholtenshuis" werd in
de 2e wereldoorlog berucht
door de gruwelen die er door
de duitse bezetters werden
gepleegd. Bij de bevrijding in
1945 werd het verwoest.
Henk Booy
Gebruiksaanwijzing op een blauw sagoblikje van de N.V.
W.A.Scholten aardappelmeelfabrieken.
De baqqerputteneen prach-
|Frencken Finish-Line: 8 glansrijkc Poiishes
i» 4
R( "iEREN met~PZ
Keukencentrum
U moet dan echter wel op korte ter-
mijn beslissen. D.w.z. uiterste ter-
mijn, vôôr 18 mei a.s. besteld, vôôr
1 juli in huis
Uiteraard kunt u ook voor na de va-
kantie, nu reeds een kijkje komen
nemen of offerte opvragen
b.v.
Keukencentrum
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 10 MEI 1990
11,1.KM AMIKHT KCIIOI.TKN.
f, Octobrr IKlt». Ovcrl. I M ri
Als ie ic spulletjes in orde
hebt. wil je ze <x>k m hou-
den Met de nieuwe Frenckcn
Fini.sh-I.ine Folish. Drie
ptilcKie hulpies voor ceu
giunsrijk resuliaat op al wat
geverfd. gebcitsl of gelaki
is Sameneenkompleteon-
derhoudsset vixrr meubels.
parket en deuren, ook bui-
tendeuren In handige fla
cons an 500 ml. Scheelt je
mooi een hoop werk
Want -t keer per jaar een
paar druppeltjes Finish-Line
Polish gebruiken. garan
deert een fraaie en duurza-
me glans op meubels, par-
ke! en deuren. Snel. schoon
en mer een frisse geur. dus
omkleden hoeft nie! meer1
Noorderstraat 325 - Sappemeer
Telefoon 97033
(zie onze zaterdagaanbieding)
Noorderstraat 325 - Sappemeer
Telefoon 97033
Deze aardappelsago, welke uitmunt door haar voedende en verster-
kende kraeht is speciaal bereid voor huishoudelijk gebruik, o.a. voor
het binden van groenten, sausen, puddings, bouillon en vruchtensoe-
pen. Voor kinderen levert zi.j, in melk gekookt, een gezond en bijzon-
der smakelijk voedsel op. Men roert de aardappelsago koud aan in
water, melk of vleesnat, of schudt ze onder voortdurend roeren in de
kokende vloeistof, zorgende, dat men de korrels niet stuk wrijft.
Voor soep neme men een lepel vol per persoon.
