Wonen aan de.... Dirk Bakkerstraat
Brandweerfeesten: DE
ladderwagen komt
i
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 7 JUNI 1990
Dirk Jan Bakker was een
vrolijke, sportieve jongen uit
Sappemeer, die tijdens de
meidagen van 1940 als dienst-
plichtig militair is gesneu-
veld. Op 4 juli 1945 besloten
Burgemeester en Wethouders
van Sappemeer de meest
noordelijke straat in het uit-
breidingsplan Noord-Zuid
naar hem te noemen.
Dirk Bakker kwam uit een
Rooms Katholiek gezin. Als
Theodorus Johannes Antoni-
us Bakker werd hij op 8 janu-
ari 1912 geboren als enige
zoon van Derk Bakker en Ei-
selina Scheer. Dirk had 4
zusters. Vader Bakker had
een schilderszaak in de (voor-
malige) Stationsstraat. Het
was de bedoeling dat Dirk
hem zou opvolgen. Hij ging
enkele jaren naar de H.B.S.
in Sappemeer en behaalde
zijn middenstandsdiploma
aan de Handelsavondschool.
Die lange van
Bakker
Vaak voetbalde Dirk samen
met zijn buurjongens in de
Stationsstraat, waarbij er,
tôt woede van zijn vader, re-
gelmatig ruiten sneuvelden.
Ja, en dan moest vader die
De Dirk Bakkerstraat
ruiten weer „zetten". De
mensen herkenden Dirk al-
tijd, omdat hij nogal lang
was. Dan werd er gezegd:
„Die lange van Bakker was
er ook bij". Toen op 17 sep-
tember 1930 de R.K. voetbal-
club „Kwiek" werd opge-
richt werd Dirk meteen lid.
Later werd hij secretaris van
het bestuur. Dirk was ook
goed in atletiek. In Gronin-
gen heeft hij eens de 800 me-
ter gewonnen. Hij was lid
van de R.K. gymnastiekvere-
niging ,,D.O.S.
Conférencier
Dirk Bakker deed ook aan
toneelspelen. Hij was lid to-
neelvereniging ,,Inter Nos"
en trad als conférencier op
bij de gezellige avonden van
de voetbalvereniging Kwiek.
Voor het Rooms Katholieke
blad ,,Ons Noorden" was hij
enige tijd verslaggever.
Telegram
Het is 25 augustus 1939. Dirk
is als schilder aan het werk
bij de eerste nieuwbouw van
Sint Jozef. Dan komt zijn
jongere zus hem vertellen dat
hij in dienst moet. Er is een
telegram gekomen van de re-
gering. Nederland mobili-
seert. Een dag later vertrekt
soldaat Bakker naar Maars-
sen en van daar naar Haar-
lem, waar hij wordt inge-
kwartierd in een school aan
de Soendastraat. Af en toe
komt hij met verlof thuis.
In januari 1940 trouwt Dirk
Bakker met zijn uitverkoren
meisje Anna Maria Clobus.
Hij denkt dan nog dat het
met de oorlogsdreiging wel
mee zal vallen. Op 3 septem-
ber 1939 hadden Frankrijk en
Engeland weliswaar de oor-
log aan Duitsland verklaard,
maar Nederland was neu-
traal gebleven. En Minister-
President De Geer had op 13
november nog gezegd:,,Er
dreigt geen acuut gevaar".
Hij zei ook: Indien wij onze
plicht doen, kunnen wij de
uitkomst rustig overlaten
aan Hem, die weet wat wij
nodig hebben en die zich
nooit vergist. Hoe hoog de
golven ook gaan, wij weten,
dat Onze Vader aan het roer
staat".
Hoe wrang waren die woor-
den toen in de vroege och-
tend van de 10e mei 1940 de
Duitse troepen de Nederland-
se grens overtrokken.
Soldaat van Oranje
Dirk Jan Bakker was met
het 2-2-12e regiment infante
rie op mars gezet naar Rot
terdam. Eigenlijk zou een an-
der regiment naar Rotterdam
gaan, maar dat had net een
grote mars achter de rug. Het
was 14 mei 1940. In de omge-
ving van Overschie raken ze
in gevecht met de vijand. Tij
dens dat gevecht is Dirk Jan
Bakker gesneuveld. Hij was
28 jaar jong.
Thuis weet de familie nog
van niets. Ze verwachten dat
Dirk na de capitulatie naar
huis zal komen. Op 19 mei
komt het droevige bericht:
Dirk Jan is gesneuveld en
twee dagen geleden begraven
op het kerkhof „Jaffa" in
Delft. Samen met zijn
schoondochter brengt Vader
Bakker een bezoek aan het
graf. In de kerk in Sappe
meer wordt een plechtige re-
quiem-mis gehouden. Voor in
de kerk staat een baar ge-
dekt met de Nederlandse
driekleur. Emaast staan in
uniform de vrienden van
Dirk.
Herbegraven
Op aanraden van burgemees
ter A. Jonkeren wordt Dirk
Jan Bakker op 10 september
1940 herbegraven op de R.K.
begraafplaats in Sappemeer.
Vader Bakker wilde Dirk ei
genlijk liever bij zijn kame-
raden in Delft laten. Maar
toen de burgemeester vertel-
de dat er daar een monument
zou komen voor aile gesneu-
velde militairen ging de fa
milie Bakker akkoord. Bij de
herbegrafenis was het voltal-
lig Collège van Burgemeester
en Wethouders van Sappe
meer aanwezig, evenals de
schilderspatroonvereniging
Hoogezand-Sappemeer, afge-
vaardigden van Kwiek, van
Inter Nos en andere plaatsge-
noten.
De burgemeester sprak de
volgende woorden:
,,Wij gedenken in Bakker
mede die vielen, die het grote
offer van hun leven voor de
verdediging van Nederland
hebben gebracht, die dit als
een plicht beschouwden en
daardoor het uiterste gaven
voor het vaderland en het
Zerken
Tôt ca. 1800 heeft de kerk te-
vens dienst gedaan als be
graafplaats. Tijdens de
restauratie zijn er slechts
twee min of meer onbescha-
digde grafzerken onder de
banken vandaan gekomen.
Deze zerken zijn samen met
de twee zerken, die van het
kerkhof komen en de wapens
van Lichtenvoort en Star
dragen, v[o[or in de kerk ge-
plaatst. De huidige gebrand-
schilderde ramen zijn aange-
bracht tussen 1940 en 1942.
De originele ramen droegen
de wapens van de heren van
de raad van Groningen. De
nieuwe ramen zijn geschon-
ken door bekende families
uit Sappemeer, die er hun
wapen in lieten afbeelden.
In 1983 werd de kerk buiten
gebruik gesteld wegens
bouwvalligheid. Een van de
pilaren die het dak on-
dersteunen, was door da-
klekkages van binnen zo ver-
rot, dat deze begon te verzak-
ken. Pas in 1986 werd
begonnen met de restauratie
nadat Monumentenraad en
de Rijksdienst voor de Monu-
mentenzorg akkoord gingen
met de reconstructie van de
oorspronkelijke dakvorm.
Het in 1875 geplaatste orgel,
gebouwd door de heer P. van
Oekelen uit Haren, heeft zijn
originele kleur weer gekre-
gen, namelijk de mahonie-
immitaite kleur, nu echter
af gezet met goud.
De restauratie van de kerk is
voor een groot gedeelte uitge-
voerd met steun van het
fonds Herinrichting Oost-
Groningen en de Gronings-
Drentse Veenkoloniën. Bij de
ingebruikstelling van de
kerk zullen er twee nieuwe
kunstwerken worden toege-
voegd. Vier door mevrouw
A. Vriezen ontworpen en
door mevrouw J. Waskows-
ky geweven kleden (antepen-
dia) in de kleuren van het
kerkelijk jaar, paars, wit,
rood en groen en een heel bij-
zonder doopvont vol symbo-
liek. Het doopvont is acht-
kantig als de kerk. Op de zij-
kanten zijn dwarsgeplaatste
foto's uit Israël aangebracht.
Op afstand bezien heeft dat
als effect dat het vont wordt
gedragen door pilaren van
lucht, water en aarde, terwijl
het verwerkte koper verwijst
naar het vuur. Het vont is ge-
maakt door Aafke van Veen.
ontworpen door mevrouw A.
Vriezen en zijn geweven door
mevrouw J. Waskowsky te
Groningen.
Zaterdag is de kerk vanaf
10.00 uur opengesteld voor
aile belangstellenden.
De architekt is
ook aanwezig om aile ge-
wenste uitleg te geven. Er is
een overzicht met foto's van
de restauratie en de kunst
werken worden getoond.
HOOGEZAND-SAPPEMEER - Het instellen van een gTatis
taxidienst tussen de drie winkelcentra en de markt in het ou-
de lint van Hoogezand-Sappemeer is een succès. Zaterdag
maakten ruim 70, merendeels oudere mensen, voor al gebruik
van de voorziening om naar de markt te gaan. De taxidienst
is in het leven geroepen door de middenstandsverenigingen
KCH, de 40 van Sappemeer, de WIMA en de marktkooplui.
Doel van de taxidienst is dat mensen op zaterdag toch echt
kunnen winkelen ondanks de verspreide ligging van de win-
kels in Hoogezand-Sappemeer.
Bidprentje voor Dirk Bakker
Eén van de teksten aan de
achterzijde luidt: ,,Heer geef
hem de eeuwige rust en wees
ook onze vijanden genadig".
volk dat hun lief was - die te-
zamen grote indruk hebben
gemaakt op de tegenstander,
zulk een indruk dat deze het
Nederlandse volk waardig
keurt een zelfstandige en
vrije natie te blijven". Hij
beëindigde zijn toespraak al-
dus: „Uw zoon behoorde tôt
de engere gemeenschap Sap
pemeer. Nu ligt zijn over-
schot in eigen omgeving, die
hem lief was. In grond waar
zijn voet heeft gedrukt; in de
plaats waar hij zijn liefde
heeft gevonden en een kort
huwelijksgeluk heeft mogen
smaken". Daama sprak
pastoor A.B. Schenk. Hij
stelde voor een ,,Dirk Jan
Bakker-fonds" te stichten,
dat hulp zou bieden aan aan-
staande moeders die een be-
valling in de kraamkliniek
van de Sint Jozefstichting
niet konden betalen.
Henk Booy
HOOGEZAND-SAPPE
MEER - Filmliga '90 organi-
seert vandaag in het Cen-
trum Theater Sappemeer de
film „A short film about lo
ve". Deze film van de régis
seur Kieslowski maakt deel
uit van de ,,Dekalog".
De taxidienst kent twaalf
opstapplaatsen. De dienst
wordt in ieder geval een
maand lang onderhouden. In
die proefperiode moet duide-
lijk worden of er voldoende
belangstelling is, tevens kan
de ervaring van vier weken
een dienstregeling opleveren.
Het enige wat mensen nu nog
precies weten is dat de taxi-
bus elke drie kwartier langs-
komt. Het winkelcentrum
Groot-Gorecht doet aan het
project niet mee.
HOOGEZAND-SAPPEMEER - Blijf volgend weekend vooral
in Hoogezand-Sappemeer, want op zaterdag barst hier een
uniek brandweerfeest los. Een optocht met liefst 60 oude-en
hedendaagse brandweervoertuigen en in die optocht ook Ul.
ladderwagen.
Met de gratis taxibus winke-
lend door Hoogezand-Sappe
meer
Het brandweervoertuig dat
in Hoogezand-Sappemeer
zo'n vijf jaar geleden de nodi-
ge commotie veroorzaakte.
Wat was het geval. Het
brandweercorps in HS bezat
een ladderwagen, maar die
werd afgekeurd door de vei-
ligheidsinspectie. De aan-
schaf van een nieuwe ladder
wagen leverde het nodige po-
litieke gekrakeel op, dat
kostte tijd. De helaas veel te
vroeg overleden brandweer-
commadant Freek Noorman
bevestigde dus op het stuur
een eenvoudig briefje met de
tekst „Deze ladderwagen
mag niet worden gebruikt".
En daarmee was Hoogezand-
Sappemeer ladderwagen-
loos. Bij brand moest er een
vervangende ladderwagen
uit Groningen komen. Door
het tijdverlies dat dan op-
trad, brandde onder anderen
een nieuw bordeel aan de-
Noorderstraat tôt de grond
toe af. Uiteindelijk kwam er
een nieuwe ladderwagen, de
oude werd verkocht is volle-
dig gerenoveerd en doet mo
menteel dienst in Bergen.
Na de optocht demonstreren
een tiental voertuigen wat ze
kunnen. 's Middags zijn er
wedstrijden, waarbij een bal
via hindemissen in een doel
moet worden gespoten. Dat
de brandweer veel meer doet
dan alleen branden blussen
blijkt uit de demonstraties
bevrijden slachtoffer, afdich-
ten vloeistoftank, inzet met
perslucht.
Het spektakel vindt plaats
op het sportpark Kalkwijck.
Met dank aan J.H. Boorsma, secreta
ris van de restauratie commissie.
(Met dank aan mevrouw G. Wub-
bolts-Bakker. Zij is één van de
zusters van Dirk Jan Bakker en
woont momenteel in Delfzijl.