Wonen aan
de.... Hesselinkslaan
ca ca
C3
O
J. R. Siebe
Heksentoer in de Hortus
HET NIEUWSBLAD
Popworkshop
Golden ZieRje
i
De Hesselinkslaangelegen
tussen de oude Winschoter-
weg en de Borgweg in Wes-
terbroek is genoemd naar de
doopsgezinde familie Hesse-
link, een geslacht van verve-
ners en graanhandelaren, die
generaties lang van 1797 tôt
1920) woonden of verbleven
ophuize „Vaartwijk", temid-
den van zo'n 70 hectare land
en 8 hectare wandelbos, dat
eerst een moerasrijk gebied
was. De Hesselinkslaan is
wel 1200 meter lang en wordt
aan beide kanten omzoomd
door hoge bomen. Ongeveer
halverwege gaat er een laan
linksaf waar vroeger het
jachthuis ,,De Ochtendtrek"
heeft gestaan. Nu staat er
nog een klein witachtig huis-
je, eens een boswachterswo-
ning. Hoe lang de naam
„Hesselinkslaan" al bestaat
hebben we niet kunnen vin-
den. Als een van onze lezers
het weet, horen we het graag.
De naam dateert in elk geval
van vôôr 1933.
Tjaden
Het huidige Westerbroek be-
hoorde vroeger tôt een groot
complex landerijen van de
hofstede Vaartwijk", dat
wel een ,,veenbôrg" wordt
genoemd. Vaartwijk werd
vermoedelijk gebouwd tus
sen 1742 en 1781 maar had
eerst een andere naam. Op de
De Hesselinkslaan
landkaart van Beckeringh
uit 1781 komt de naam ,,Tja-
den" voor. De naam Vaart
wijk zal ongetwijfeld te ma-
ken hebben met de aanwezig-
heid van de vaarten
waarlangs het turf kon wor-
den afgevoerd. Toen de fami
lie Heeselink het landgoed in
eigendom kreeg verwierf zij
ook het recht er een vaart of
wijk door aan te leggen naar
de Trekweg langs het Schui-
tendiep.
Jenever
In het jaar 1797 betrekt Wil
lem Jacobszoon Hesselink
het vervenershuis „Vaart-
wijk", samen met de daarbij
behorende landerijen en
moerasgebieden. Willem Ja
cobszoon, die ook zeepzieder
is geweest, had samen met
zijn vader een jeneverstoke-
rij in Groningen. Hij werd op
5 april 1752 in Groningen ge-
boren. Op 10 augustus 1784
trouwt hij met zijn nicht
Trijntje Hesselink, de doch-
ter van Albert Hesselink en
Heijltje Blaupot. Het echt-
paar kreeg 6 kinderen. De
jongste, Hendrik Willems-
zoon Hesselink, geboren in
1796, zal later zijn vader op-
volgen. De familie bezit in-
middels het landgoed in
Westerbroek en vader wil-
lem maakt een begin met het
vervenen van de omgeving.
MoederEva Hesse haar 2 J
„Hesselinksbos" ontstaan. en Hendrik (foto gemeente-archief Groningen)
Zomerverblijf
In een koopcontract uit 1843
staat te lezen dat Hendrik
Hesselink de „meijer(ie-
mand die een stuk land be-
heert) Jelle J. Dijken „regt
geeft om op de grond een huis
te bouwen en op aanwijs te
b aggeren 10 veenstukken-
turf". Als hij 50 jaar is
trouwt Hendrik met de ruim
20 jaar jongere Catharina
Blauwpot. Ze krijgen drie
dochters en één zoon Simon,
die geboren wordt op 25
maart 1850. Als vader Hen
drik in 1867 overlijdt wordt
hij door de 17-jarige Simon
opgevolgd. De familie gaat
echter wonen in de stad Gro
ningen en gebruikt huize
Vaartwijk slechts als zomer
verblijf.
Simon volgt eerst een oplei-
ding aan de handelsschool in
Osnabrûck, vervolgens moet
hij in dienst en pas daarna
gaat hij in zaken. Op 1 au
gustus 1874 richt Simon Hes
selink samen met Piet Hel
der een vennootschap op met
het doel handel te drijven in
vlas, wol, lijnzaad en granen.
De firma Hesselink- Helder
vestigt zich aan de Lage der
A in Groningen. Het bedrijf
groeit en in 1879 worden en-
kele panden aangekocht aan
de Speldemakersgang (de
huidige Sledemennerstraat).
De handel in vlas neemt af.
De handel in lijnzaad komt
erbij.
Simon Hesselink trouwt in
1885 met Eva Helder, de
dochter van Pieter Helder en
Grietje van der Meulen. Ze
krijgen twee kinderen, een
dochter Catharine en een
zoon die naar zijn grootvader
Hendrik wordt genoemd. De-
ze Hendrik zal later de
broodfabriek in Zwolle behe-
ren die in 1882 mede door zijn
vader werd opgericht.
Als Simon Hesselink in 1894
overlijdt zet zijn medefir-
mant Helder de zaak voort
tôt 1907. Dan wordt de firma-
naam veranderd in N.V.Hel-
der-Hesselink's graan- en
zaadhandel. Als in 1914 ook
Piet Helder uit de firma
treedt is Hendrik Hesselink
inmiddels procuratiehouder
geworden.
Liquidatie
Tijdens de eerste wereldoor-
log gaat het met de graan-
handel bergafwaarts, de pro-
blemen stapelen zich op en in
1920 wordt besloten tôt liqui
datie van het bedrijf en ver-
koop van de panden. Ook
Vaartwijk met omgeving
wordt verkocht. Het is geluk-
kig behouden gebleven en la
ter, toen de sloop al voor de
deur stond, geheel opge-
knapt. Alleen het moerasge-
bied tussen de oude weg en
het Winschoterdiep bleef ei
gendom van de familie Hes-
selink-Helder. Na het overlij-
den van mejuffrouw C. Hel
der in 1955 blijkt dat zij het
terrein heeft vermaakt aan
de Vereniging tôt behoud van
N atuurmonumenten.
Witte joffers
Volgens de overlevering
heeft het in de Hesselinks-
bossen vroeger gespookt. Na
1920 niet meer. Toen werd
het b os gekapt. Uit een oud
krantenartikel blijkt dat de
toenamlige bewoners dat erg
jammer vonden. Ze vertellen
dat er in de Hesselinksbossen
's nachts om 12 uur drie witte
joffers rondliepen. Op een
open plek in het b os gingen
ze „hail nuver kringholl'n".
Soms gingen ze vrolijk dan-
sen ,,aal maor om dei dikke
olle aik, dei ien 't bos
ston...." Maar zodra het één
uur was, waren ze ,,zoomoar
veurdwee'n, vôt!".
Henk Booy
dergebracht. ,,De kinderen
weten vaak het verschil niet,
ze zijn nog onschuldig", ver-
telt Sherrie. „Als ze een jaar
of 14 zijn wordt dat anders.
Dat komt dan door de ou-
ders".
Sherrie (23) begeleidt de kin
deren namens de NSPCC, een
organisatie met als doel het
voorkomen van wreedheid
tegen kinderen. Ze studeert
sociaal werk en werkt in een
opvangcentrum. De begelei-
ding van deze kinderen staat
daar buiten. Veel werk is in
Belfast besteed aan de voor-
bereiding van de reis. Sherrie
heeft aile ouders meermalen
bezocht en zo de kinderen
heel goed leren kennen. De
kinderen zijn ook een keertje
als groep bij elkaar geweest.
Aile ouders zijn inmiddels te-
lefonisch op de hoogte
gesteld dat de kinderen goed
zijn aangekomen. De kinde
ren komen veelal uit grote
gezinnen, waar problemen en
spanningen zijn. „Vaak door
werkloosheid", vertelt Sher
rie, ,,ik zou aile 3000 kinde
ren wel op vakantie willen
sturen". Toch vindt ze u-.t
wij in Nederland een te
zwart beeld hebben van
Noord-Ierland. ,,Op de TV
zien jullie alleen de narig-
heid", aldus Sherrie. ,,Maar
ook in Noord- Ierland kun
nen de kinderen wel buiten
spelen en soms spelen pro-
testantse en katholieke kin
deren ook wel met elkaar, al
gaan ze naar verschillende
scholen".
Inez (20), de dochter van me-
vrouw Bisschop heeft grote
bewondering voor de manier
waarop Sherrie te werk gaat.
Ze volgt een opleiding ago-
eisch werk en doet als vrij-
willig leidster mee aan de ak-
tiviteiten. ,,Ik ziet het bezoek
van de kinderen als een uit-
daging", zegt Inez. Mevrouw
Bisschop prijst de goede be-
geleiding die de gastouders
krijgen. ,,Ik zat wel een beet-
je in spanning wat voor kin
deren er zouden komen,
maar na een half uurtje wa
ren de meisjes al helemaal bij
ons gewend". Caria Theuwis-
sen van de organiserende
werkgroep van Pax Christi
bevestigt dat de indrukken
overal positief zijn.
De kinderen staan nog heel
wat aktiviteiten te wachten.
Zoals een bezoek aan het dol-
finarium, een huifkartocht,
een doemiddag, een kerk-
dienst en een barbecuefeest
ter afsluiting. Allemaal geor-
ganiseerd om de Noordierse
kinderen een onvergetelijke
vakantie te bezorgen.
HOOGEZAND-SAPPE-
MEER - De Nije gaat na de
zomer van start met een com-
pleet nieuw aktiviteitenpro-
gramma voor jongeren. Eén
van die aktiviteiten is de
popworkshop die georgani-
seerd wordt in amenwerking
met de StichtingPopworks-
hop. De popworkshop begint
met een kennismakingsbij-
eenkomst op 16 augustus om
19.00 uur in de Nije. De cur
sus loopt daarna 10 donder-
dagavonden door. Jongeren
die mee willen doen kunnen
zich opgeven bij Stichting
Welzijsbevordering Hooge-
zand-Sappemeer, telefoon
94148. Opgeven kan tôt 16 ju-
li en na maandag 30 juli.
TERMUNTERZIJL - „Drij
kunstenoars van anerkaant
aan dissied grup", onder dit
motto exposeren een drietal
kunstenaars uit Eemsland
van 13 juli tôt en met 12 au
gustus in „Golden Zieltje"
aan de haven van Termunter-
zijl.
Echte vriendschap is goud
waard
DESIREE
vriendschaps- en
verlovingsringen
Vanaf f 208,- p.p.
Juwelier/Horlogerie
Kleinemeersterstraat 25
Sappemeer
Telefoon 05980-92121
HAREN - Ieder jaar heeft Hortus Haren een grote zomerexpo-
sitie in huis. Dit jaar is gekozen voor het onderwerp ,,Hek-
sen". Anderhalve maand lang, van 29 juni tôt en met 12 au
gustus kan het publiek een onvergetelijke vakantie-ervaring
beleven in Hortus Haren door een bezoek te brengen aan de
expositie Heksentoer".
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 5 JULI 1990
(met dank aan het gemeentearchief
Groningen)
Vervolg van pag. 1
Verschijnt elke donderdag in een
oplage van 24.000 in de plaatsen:
Hoogezand, Sappemeer,
Kolham, Harkstede, Slochteren,
Schlldwoide, Zuidbroek,
Kielwindeweer, Westerbroek,
Waterhuizen, Foxhol, Zuidtaren,
de Groeve
Kantoor Gorecht Oost 30
Tel./Fax. 05980-24848
Postbus 18
9610 AA Sappemeer
Redaktie: Persburo Edzes
Tel. 05980-97145
Adv.afd.: Na> 18.00 uur
J. Wagt
Tel. 05990-17975
