Wonen aan de ....Roemer Vissclterslraat
Menterwolde de lucht in
Oproep
Wonen aan de
Lunchpauze-
concerten
HET NIEUWSBLAD
ANWB maakt
bezwaar
Hobby- en
Verenigingsbeurs
Nu inschrijven!
Roemer Visscherstraat
Roemer Visscher, die leefde
van 1547 tôt 1620, was koop-
man in granen en assuradeur
van schepen. Bekend is hij
geworden als schrijver van
spottende, luchtige, vaak er-
otische gedichtjes en van bij-
schriften vol ernstige christe-
lijke levenswijsheid bij em-
blemata (plaatjes), getekend
door Claes Jansz Visscher.
Belangrijk was Roemer Vis
scher vooral omdat in zijn
huis bijeenkomsten plaats
vonden van bekende 17e
eeuwse kunstenaars. Bijeen
komsten waar de twee kunst-
zinnige ontwikkelde doch-
ters van Visscher, Anna Roe-
mers en Maria Tesselschade
een grote roi speelden. Bij
raadsbesluit van 18 december
1959 werd de straat in de
wijk Spoorstraat-Kieldiep
naar Roemer Visscher ge-
noemd.
Roemer Visser werd geboren
in Amsterdam, als zoon van
Pieter Jacobszoon en Anna
Roemersdochter. Het gezin
woonde aan de Oude-
brugsteeg, waar zijn vader
het beroep van lakenwever
uitoefende. Toen hij 11 jaar
was overleden zijn vader en
moeder. Zijn grootvader Ja
cob Pietersz voedde hem ver-
(Foto Dennis F. Beek)
der op. Roemer kreeg een
goede opleiding. Hij leerde
onder andere Frans, Latijns
en Italiaans.
Schade bij Texel
Al jong gaat Roemer in de
handel. Hij wordt een succes-
vol en gefortuneerd koop-
man, bevrachter en assura
deur van graanschepen. Vele
voorname Amsterdamse koo-
plieden geven hem volmacht
voor hen op te treden. Hij is
lid van de Hollandsche Com
pagnie en maakt ook buiten-
landse reizen, zoals blijkt uit
de versregel: ,,Met groote
moeyte en onrust ben ick
over Zee geseylt". Eénmaal
lijdt hij een groot financiëel
verlies. Bij de rede van Texel
gaan in december 1593 20
koopvaardijschepen met la-
ding en al verloren. Naar de-
ze schade bij Tessel", noemt
Roemer Visscher zijn jongste
dochter Maria „Tesselscha-
de".
Beuzelarij
Roemer Visscher was een
geestverwant en vriend van
de schrijver s en geleerden
Coornhert en Spiegel. Net als
zij was hij verdraagzaam te-
genover andere overtuigin-
gen en wars van gewetensd-
wang. Terwijl Coornhert en
Spiegel hun ideeën neerleg-
den in grote ethische werken,
voelde Roemer Visscher zich
meer aangetrokken tôt het
schrijven van spottende,
luchtige, vaak erotische
werkjes. In deze trant
schreeft hij ,,Brabbeling",
dat beuzelarij" betekent.
Het kwam pas uit in 1614,
maar de meeste versjes zijn
waarschijnlijk al vôôr het
jaar 1600 geschreven. Voor
een deel zijn het navolgingen
of vertalingen van buiten-
landse schrijvers. Roemer
Visscher wilde van de erhst
gekheid maken. Ook zijn ei-
gen ernst, zelfs zijn eigen ver-
driet, wilde hij zien „door 't
glas van de spot". Veel brab-
belingen bevatten grappen
en woordspelingen op geeste-
lijke en katholieke gebrui-
ken, maar ook op zijn eigen
liefdesavonturen waarmee
hij kennelijk niet al te veel
geluk had.
Uit deze verzameling oudhol-
landse goedronde oubollig-
heid zijn een schat van gege-
vens te ontlenen over het le-
ven en taalgebruik in
Amsterdam, eind 16e, begin
17e eeuw.
Sinnepoppen
In maart 1583 trouwt Roemer
Visscher met Aefgen Jans-
dochter Onderwater, de
dochter van een calvinische
brouwer uit Delft. Vier kin-
derenkrijgen ze, waarvan de
dochters Anna Roemers Vis
scher en Maria Tesselschade
heel bekend zijn geworden.
Ook naar Maria Tesselschade
is in Hoogezand een straat
genoemd. Over haar gaat de
volgende aflevering van
Wonen aan de
Ernstiger stof en verkondi-
ging van christelijke levens
wijsheid vinden we in de
Sinnepoppen". Het zijn em-
GRONINGEN - Met ingang
van 13 juli worden in de Mar-
tinikerk lunchpauzeconcer-
ten georganiseerd, waar jon-
ge al of niet afgestudeerde or-
gelstudenten het inmiddels
befaamde Martinikerkorgel
tôt klinken zullen brengen.
Deze recitels zullen het ka-
rakter van inloopconcerten
hebben. Vanaf 13 juli zullen
iedere vrijdag tôt en met 31
augustus, steeds om 12.45 de
lunchpauzeconcerten plaats-
vinden.
MENTERWOLDE - Omroep Menterwolde (sinds april op 97.1
fm op de kabel)is voortaan ook te ontvangen op de transistor
in de achtertuin en op de autoradio. Via de FM op 107.6 meter-
band.
Ontvangst is mogelijk in de
gemeente Menterwolde plus
een flink deel van de regio.
Omroep Menterwolde zendt
uit op zaterdag van 13 tôt 18
uur (Mengelmous, Proatjes
en Ploatjes, en Menterwolde
Lokaal. Op mandag van 18
tôt 19 uur (Sport Lokaal) en
Wie kan ons helpen aan informatie over de volgende
personen:
Meint Veninga, Derk Lutjeboer, Jan Sangers, Jan Huit-
zing, Mattheus Mulder, Popko Biels, Pieter Venema,
Klaas Nieboer, Arent Bosscher, Willem Berg, Gerrit Im-
bos en Jan ten Cate. Naar hen allen zijn straten genoemd
omdat ze slachtoffer waren van de Tweede Wereldoor-
lo&-
Graag willen we in contact komen met hun familieleden
of met anderen die hen goed hebben gekend, zodat aan
hen een aflevering van „Wonen aan de kan worden
gewijd.
Informatie graag naar de redaktie van het Nieuwsblad,
postbus 29, 9610 AA Sappemeer. U kunt ook bellen naar
de redaktie (97145) of naar Henk Booy (20976)
Bij voorbaat dank.
blemata (bijschriften bij
plaatjes). Visscher noemde ze
Sinnepoppen om de „de Ne-
derlandsche taal van vreem-
de smetten vrij te houden".
We vinden er wijsheden in de
trant van: ,,Geduld is een
schone zaak", bij een plaatje
van een nauwsluitende kous,
die voorzichtig moet worden
aangetrokken, wil hij niet
scheuren. In andere Sinne
poppen worden bepaalde ty-
pen mensen veroordeeld. Zo
als dokters die in Padua voor
geld gemakkelijk hun graad
behaalden, maar niet te ver-
trouwen zijn, weduwen die
zich nog op zijn Frans opdir-
ken en „betweters", waar
mee Visscher godsdienstige
scherpslijpers bedoeld. De te-
keningen zijn van Claes
Jansz Visscher. De opschrif-
ten boven de plaatjes zijn
meestal spreekwoorden, in
het Nederlands, Frans of
Roemer Visscher
zelfs in het Latijn, citaten uit
allerlei klassieke schrijvers,
waaruit blijkt dat Visscher
over een brede ontwikkeling
beschikte. Het pittigst zijn de
bijschriften die de draak ste-
ken met bepaalde ondeugden
zoals vleierij van grote he-
ren, pronkzucht en geld-
verspillerij.
Anna
In de latere drukken van de
Sinnepoppen vinden we ook
tweeregelige versjes, ge
schreven door Roemers
oudste dochter Anna, een
knappe vrouw die verstand
had van zang en muziek, kon
tekenen en schilderen, kalli-
graferen en borduren, en
zelfs zwemmen en die op de
hoogte was van de weten-
schap van haar tijd. Zij werd
geroemd en verheerlijkt door
de grote 17e eeuwse schrij
vers als Hooft, Vondel, Bre-
dero, Huygens en Cats, allen
geregelde gasten in het huis
van haar vader.
Over dat huis van Roemer
Visscher schrijft Vondel in
1623:
,,Wiens vloer betreden wordt
wiens dorpel is gesleten
Van Schilders, kunstenaars,
Van Sangers en Poëten
Roemer Visscher is dan al
drie jaar dood. Hij overleed
in 1620 en werd op 19 februa-
ri begraven in de Oude Kerk
in Amsterdam.
Henk Booy
op dinsdag van 18 tôt 19.30
uur (Hee Doe, waarin jonge-
renprogramma E.E.G) en Ne
derlands Product.
Na de zomer zal de zendtijd
worden uitgebreid. De om
roep is bereikbaar op 05987 -
14700.
De ANWB heeft onlangs een
bezwaarschrift ingediend bij
de Minister van Verkeer en
Waterstaat. Het bezwaar
schrift betreft de goedkeu-
ring door de minister van de
gewijzigde dienstregeling
van de Nederlandse Spoor-
wegen, waarin station Haren
bij Groningen niet langer is
opgenomen als vaste halte-
plaats voor Intercity-treinen.
Om de bewoners van de regio
Groningen een goede verbin-
ding met het westen en mid-
den van het land te garande-
ren, werd Haren een vaste
halte voor de Intercity-ver-
binding Groningen-Rotter-
dam/Den Haag. Met ingang
van de dienstregeling 1990-
1991 is deze situatie gewij-
zigd; Haren wordt nog
slechts eenmaal per dag door
een Intercity-trein in een van
beide richtingen aangedaan.
De ANWB vindt de maatre-
gel strijdig met het algemene
streven om het openbaar ver-
voer te bevorderen en het au-
togebruik zoveel mogelijk in
te dammen.
HOOGEZAND - Op zaterdag
1 september wordt in wijk-
centrum ,,Woldwijck" een
grote hobby- en verenigings
beurs gehouden. Op de beurs
kunnen organisaties, instel-
lingen en particulieren die
geen gebruiker zijn van het
wijkcentrum zich presente-
ren. Ook gebruikers, die
nieuwe aktiviteiten gaan
opstarten zijn welkom. En-
kele deelnemers zijn al be
kend zoals Stereo Fotografie,
een jeugdbiljartclub, het jon-
gerenplatform S.W.B. en een
computerclub uit Hoogeveen.
Op het parkeerterrein zullen
hulpverlenende instanties
demonstraties verzorgen.
Ook wordt er een kinder-
markt georganiseerd.
Wie belang heeft bij een
plaatsje op de beurs moet
zich snel melden, want de
plaatsruimte is beperkt. In-
schrijvingen opsturen naar
Postbus 29, 9600 AA Hooge
zand.
Telefonische inlichtin-
gen (tussen 17 en 18 uur)
05980 - 96749.
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 12 JULI 1990
Verschijm elke donderdag in een
oplage van 24.000 in de plaatsen:
Hoogezand, Sappemeer,
Kotham, Harkstede, Stochteren,
Schildwokie, Zuidbroek,
Kielwindeweer, Westerbroek,
Waterhuizen, Foxhol, Zuidlaren,
de Groeve
Kantoor Gorecht Oost 30
Tel./Fax. 05980-24848
9610 AA Sappemeer
Redaktie: Persburo Edzes
Tel. 05980-97145
Adv.afd.: Na-18.00 uur
J. Wagt
Tel. 05990-17975
Deze Sinnepop droeg als opschrift:
,,Veeltijds wat nieuws, selden wat
goeds". Het onderschrift in heden-
daags Nederlands vertaald luidt on-
geveer: ,,De nieuwsgierigheid van
de wereld is zo groot dat je de men
sen wijs kan maken dat houten pa-
pegaaien brood eten. Dat er gezegd
wordt dat de rook van tabak goed
en geneeskrachtig is, dat mag zo
zijn, maar dat het ook smakelijk is,
zullen ik en de paep (priester) nooit
geloven".
