S7/0
Arend Leugs schreef bijna
1200 Groninger 'riemsels'
Vergeten bedrijfspensioenen
f 60.000,- voor „Ouderenprojekt"
Collecte-opbrengst
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 12 JULI 1990
Samen met de redaktie van Het Nieuwsblad maakt de Stichting Welzijn Ouderen 50-plus Nieuws
Uw reakties en bijdragen zijn van harte welkom
STICHTING WELZIJN OUDEREN - TAK VAN POORTVLIETSTRAAT 361 - 9602 PJ HOOGEZAND - TELEFOON 05980-23454
SAPPEMEER - De kunst van dichten is niet iedereen gegeven, maar om in 21
jaar tijd 1135 gedichten, hij noemt ze zelf 'riemsels', te schrijven in de Gronin
ger streektaal is een kunst op zich. De heer Arend Leugs, 86 jaar, woont samen
met zijn echtgenote, eveneens 86 jaar, aan de Mastenmaker in Sappemeer. Zijn
gedichten werden regelmatig gepubliceerd in de plaatselijke bladen en velen
zullen ze met plezier hebben gelezen.
Arend Leugs werd gebo-
ren in een sociaal-demo-
cratisch gezin, was lid
van de A.J.C. (Arbei-
ders Jeugd Centrale),
ging in militaire dienst
en maakte het begin van
de tweede wereldoorlog
mee als militair in Den
Haag. ,,k Heb altied n
drok leven had" zegt
hij. Hij werd kweker en
had een kwekerij op
Kleinemeer. Op 65-jari-
ge leeftijd ging hij met
pensioen. ,,t Schrieven
het ter altied al inze-
ten",zegt hij. ,,Dat
komt, ducht mie, omdat
mien vraauw en ik
vrouger aan toneel west
hebben". Veel van zijn
gedichten heeft hij in-
gesproken op bandjes
(totaal vier) en het duurt
ook maar even of zijn
stem klinkt door de ka-
mer. Duidelijk genie-
tend beluisteren de heer
en mevrouw Leugs de
gedichten. Geboeid luis-
teren we mee naar ,,Uut
vrouger doagen", met
als laatste zin: ,,Mozzen
mensen weerom, ze kon-
den t nait verdroagen".
Aile dingen die hart en
gemoed raken zijn ver-
woord in een gedicht:
gebeurtenissen, reizen,
gedempte diep, jaarge-
tijden, belevenissen,
voorjaar: ,,De mens
De dichter van bijna 1200 riemseltjes (foto Dennis F. Beek)
Maar de zaak ging fail-
liet. ,,k Heb typeles no-
men totdat k mien geld
ter weer uut haar", zegt
hij. Verder heeft hij het
door oefening geleerd en
wat later kocht hij een
koffermachientje. In
zijn boekenkast staan
acht multomappen met
in elk 150 gedichten,
keurig getypt en voor-
zien van een index. Op
onze vraag of hij ook
een klein gedicht je voor
ons heeft zegt Leugs:
,,Zuik mor aine uut!"
Maar om tussen de 1135
gedichten een korte te
vinden valt niet mee.
,,Ik moak wel gaauw
even aine!" zegt hij en
iicteert voor de vuist
krigt weer moud",
schoonmaaktijd: ,,Net
of vraauwlu gek bin-
nen, t kin nait aans, t
mout!" en humor. Leugs
hoort een mop en in
minder dan geen tijd is
het gedicht klaar. Veel
gedichten over vroeger,
maar ook duidelijk over
deze tijd: misstanden,
gebeurtenissen enz.
Koffermachien tje
Na zijn pensionering
kreeg Leugs wat meer
tijd om gedichten te ma-
ken. Veelal meerdere
per dag. Op een heel bij-
zondere manier heeft de
dichter het typen ge
leerd. Hij onderhield
een tuin bij iemand die
ook typeles gaf en dan
zou hij betaald krijgen.
Bij de Buro's Sociaal Raadslieden in Nederland,
bestaat de indruk dat een toenemend aantal oude
ren bij het bereiken van de pensioen gerechtigde
leeftijd geen beroep doet op de door hen opgebouw-
de pensoenrechten.
Op 65-jarige leeftijd heeft in beginsel iedere ingeze-
tene recht op een ouderdomspensioen op grond van
de Algemene Ouderdomswet (A.O.W.). Veel men
sen hebben hiemaast, omdat zij vaak jarenlang
pensioenpremie hebben betaald, recht op een zoge-
naamd bedrijfspensioen. Zowel het ouderdoms
pensioen als het bedrijfspensioen moet door de be-
trokkene zelf worden aangevraagd. Vrijwel ieder
een weet dat men bij het bereiken van de 65-jarige
leeftijd recht heeft op A.O.W. en dat dit moet wor
den aangevraagd bij de Sociale Verzekeringsbank
(voorheen Raad van Arbeid). Daar ligt het pro-
bleem niet.
Anders ligt het met de bedrijfspensioenen. Door
verscheidene oorzaken wordt geen aanvraag inge-
diend. De gerechtigde is eenvoudigweg vergeten
dat ooit premie werd betaald, men weet niet aan
welk pensioenfonds premie werd betaald, de fa-
briek waar men werkte bestaat niet meer, papie-
ren zijn zoek geraakt, enz. Resultaat: veel pensioe-
nen worden niet uitgekeerd. Wanneer u vermoedt
ooit pensioenpremie te hebbem betaald, maar niet
precies weet hoe u exact uw pensioenrechten moet
claimen, bel dan met het buro voor rechtshulp in
Groningen, tel. 050-182434.
weg.
De stichting Hema Fonds 60 plus stelt dit jaar voor de vijfde
maal f 60.000,- ter beschikking voor initiatieven die de
zelfstandigheid van ouderen tôt inzet hebben. Iedereen kan
aanvraagformulieren inzenden om in aanmerking te komen
voor deze f 60.000,-
De Stichting werd vijf jaar
geleden opgericht naar aan-
leiding van het 60- jarig be-
staan van de Hema. Bij de
oprichting is bepaald dat een
jaarlijkse toekenning van f
60.000,- wordt toegekend
voor de période van vijf jaar.
De aanvragen worden beoor-
deeld aan de hand van de vol-
gend criteria: Er dient sprake
te zijn van een directe bijdra-
ge aan het behoud van de
zelfstandigheid van ouderen.
Daamaast moet het initiatief
voor een grote groep ouderen
effect hebben en moeten de
resultaten aantoonbaar zijn.
Tenslotte moet de f 60.000,-
een daadwerkelijke bijdrage
leveren aan het project en
dient de uitgave volledig con-
troleerbaar te zijn.
De aanvraagformulieren
kunnen voor 1 september
aangevraagd worden bij het
secretariaat: Postbus 7380,
4800 GJ Breda, telefoon:
076-715.608.
Tôt 1 september verstrekt
het secretariaat van de stich
ting aanvraagformulieren
aan iedereen die hier schrif-
telijk om verzoekt. Aanvra-
gers moeten voor 1 oktober
de ingevulde formulieren te-
rugsturen. Op 2 november
wordt dan bekend gemaakt
welk initiatief f 60.000,-
krijgt toegewezen.
Mevrouw Sap ging
op stap.
Ze het bie mie west
t Ging meroakel best!
Hai von t wel mooi
en goud,
want dichten zit heur
ook in t bloud.
Zo is t nou ainmaoal
in t leven,
dat binnen dingen,
doar huif je niks veur
geven.
Dij krieg je mor zo
zunder betoalen ke-
do!
Leugs is ook wel al voor
Radio Noord geweest.
Er was een uitzending
in hôtel ,,De Gouden
Zon" in Sappemeer, met
Wienus van der Laan.
Leugs heeft daar gedich
ten voorgelezen. Ook
werkte hij in 1986 mee
aan de bibliotheekdag
in de Kern, samen met
Greetje Marquering,
Henk Puister en Nies
Sap. Bovendien leest hij
regelmatig voor in de
Volendammer, tijdens
een sjoelmiddag. Er
wordt dan al gevraagd:
,,Nemst t bouk ook even
weer met?"
Leugs heeft ook eens
een gedicht in het Ne-
derlands gemaakt:
Hebben ze om vroagd,
mor ik bin n laifhebber
van echt Grunnegs".
Operatie
,,Wat dou je nou met al
joen bouken?" vragen
we. ,,Opbaargen veur
mien zeun", is t ant-
woord. De kinderen zijn
maar wat trots op hem
en zijn kleinkinderen
ook. Ze kunnen het ook
allemaal lezen. Er lig-
gen nog gedichten die
uitgetypt moeten wor
den. Jammer genoeg
kan Leugs niet meer
schrijven met pen op pa
pier. Hij kan niet zo
goed meer zien. Wat me
vrouw Leugs vindt van
de hobby van haar man?
,,Fijn man! Mor t is zun-
de dat e t nait zain ken
en hai zugt tegen n ope-
roatie aan". Ja, dat is
jammer want stof voor
gedichten is er nog in
overvloed en er komt
nog elke dag wat bij. t Is
maar te hopen, dat een
operatie toch nog red-
ding brengen zal, want
dat Arend Leugs veel
plezier aan het schrijven
van zijn „riemsels"
heeft, is wel duidelijk.
Nies S ap-Akkerman
Frekie
Antje:„Blommen dij doe mie
gafst wazen ien ain dag aal
oetbluid".
Frekie:„Vremd, bie ons thoes
hebben ze t drij week volhol-
den".
5O-0/I/5 Nieuws
Stichting Welzijn Ouderen
HOOGEZAND-SAPPEMEER De
collecte van Humanitas afdeling
Hoogezand-Sappemeer heeft in de
gemeente Hoogezand-Sappemeer
een bedrag van f 4.114,25 opge-
bracht. Langs deze weg wil Humani
tas aile collectanten bedanken voor
het vele werk. Het geld zal ten goe-
de komen aan de activiteiten van
Humanitas afdeling Hoogezand-
Sappemeer.