S7/0 Arend Leugs schreef bijna 1200 Groninger 'riemsels' Vergeten bedrijfspensioenen f 60.000,- voor „Ouderenprojekt" Collecte-opbrengst HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 12 JULI 1990 Samen met de redaktie van Het Nieuwsblad maakt de Stichting Welzijn Ouderen 50-plus Nieuws Uw reakties en bijdragen zijn van harte welkom STICHTING WELZIJN OUDEREN - TAK VAN POORTVLIETSTRAAT 361 - 9602 PJ HOOGEZAND - TELEFOON 05980-23454 SAPPEMEER - De kunst van dichten is niet iedereen gegeven, maar om in 21 jaar tijd 1135 gedichten, hij noemt ze zelf 'riemsels', te schrijven in de Gronin ger streektaal is een kunst op zich. De heer Arend Leugs, 86 jaar, woont samen met zijn echtgenote, eveneens 86 jaar, aan de Mastenmaker in Sappemeer. Zijn gedichten werden regelmatig gepubliceerd in de plaatselijke bladen en velen zullen ze met plezier hebben gelezen. Arend Leugs werd gebo- ren in een sociaal-demo- cratisch gezin, was lid van de A.J.C. (Arbei- ders Jeugd Centrale), ging in militaire dienst en maakte het begin van de tweede wereldoorlog mee als militair in Den Haag. ,,k Heb altied n drok leven had" zegt hij. Hij werd kweker en had een kwekerij op Kleinemeer. Op 65-jari- ge leeftijd ging hij met pensioen. ,,t Schrieven het ter altied al inze- ten",zegt hij. ,,Dat komt, ducht mie, omdat mien vraauw en ik vrouger aan toneel west hebben". Veel van zijn gedichten heeft hij in- gesproken op bandjes (totaal vier) en het duurt ook maar even of zijn stem klinkt door de ka- mer. Duidelijk genie- tend beluisteren de heer en mevrouw Leugs de gedichten. Geboeid luis- teren we mee naar ,,Uut vrouger doagen", met als laatste zin: ,,Mozzen mensen weerom, ze kon- den t nait verdroagen". Aile dingen die hart en gemoed raken zijn ver- woord in een gedicht: gebeurtenissen, reizen, gedempte diep, jaarge- tijden, belevenissen, voorjaar: ,,De mens De dichter van bijna 1200 riemseltjes (foto Dennis F. Beek) Maar de zaak ging fail- liet. ,,k Heb typeles no- men totdat k mien geld ter weer uut haar", zegt hij. Verder heeft hij het door oefening geleerd en wat later kocht hij een koffermachientje. In zijn boekenkast staan acht multomappen met in elk 150 gedichten, keurig getypt en voor- zien van een index. Op onze vraag of hij ook een klein gedicht je voor ons heeft zegt Leugs: ,,Zuik mor aine uut!" Maar om tussen de 1135 gedichten een korte te vinden valt niet mee. ,,Ik moak wel gaauw even aine!" zegt hij en iicteert voor de vuist krigt weer moud", schoonmaaktijd: ,,Net of vraauwlu gek bin- nen, t kin nait aans, t mout!" en humor. Leugs hoort een mop en in minder dan geen tijd is het gedicht klaar. Veel gedichten over vroeger, maar ook duidelijk over deze tijd: misstanden, gebeurtenissen enz. Koffermachien tje Na zijn pensionering kreeg Leugs wat meer tijd om gedichten te ma- ken. Veelal meerdere per dag. Op een heel bij- zondere manier heeft de dichter het typen ge leerd. Hij onderhield een tuin bij iemand die ook typeles gaf en dan zou hij betaald krijgen. Bij de Buro's Sociaal Raadslieden in Nederland, bestaat de indruk dat een toenemend aantal oude ren bij het bereiken van de pensioen gerechtigde leeftijd geen beroep doet op de door hen opgebouw- de pensoenrechten. Op 65-jarige leeftijd heeft in beginsel iedere ingeze- tene recht op een ouderdomspensioen op grond van de Algemene Ouderdomswet (A.O.W.). Veel men sen hebben hiemaast, omdat zij vaak jarenlang pensioenpremie hebben betaald, recht op een zoge- naamd bedrijfspensioen. Zowel het ouderdoms pensioen als het bedrijfspensioen moet door de be- trokkene zelf worden aangevraagd. Vrijwel ieder een weet dat men bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd recht heeft op A.O.W. en dat dit moet wor den aangevraagd bij de Sociale Verzekeringsbank (voorheen Raad van Arbeid). Daar ligt het pro- bleem niet. Anders ligt het met de bedrijfspensioenen. Door verscheidene oorzaken wordt geen aanvraag inge- diend. De gerechtigde is eenvoudigweg vergeten dat ooit premie werd betaald, men weet niet aan welk pensioenfonds premie werd betaald, de fa- briek waar men werkte bestaat niet meer, papie- ren zijn zoek geraakt, enz. Resultaat: veel pensioe- nen worden niet uitgekeerd. Wanneer u vermoedt ooit pensioenpremie te hebbem betaald, maar niet precies weet hoe u exact uw pensioenrechten moet claimen, bel dan met het buro voor rechtshulp in Groningen, tel. 050-182434. weg. De stichting Hema Fonds 60 plus stelt dit jaar voor de vijfde maal f 60.000,- ter beschikking voor initiatieven die de zelfstandigheid van ouderen tôt inzet hebben. Iedereen kan aanvraagformulieren inzenden om in aanmerking te komen voor deze f 60.000,- De Stichting werd vijf jaar geleden opgericht naar aan- leiding van het 60- jarig be- staan van de Hema. Bij de oprichting is bepaald dat een jaarlijkse toekenning van f 60.000,- wordt toegekend voor de période van vijf jaar. De aanvragen worden beoor- deeld aan de hand van de vol- gend criteria: Er dient sprake te zijn van een directe bijdra- ge aan het behoud van de zelfstandigheid van ouderen. Daamaast moet het initiatief voor een grote groep ouderen effect hebben en moeten de resultaten aantoonbaar zijn. Tenslotte moet de f 60.000,- een daadwerkelijke bijdrage leveren aan het project en dient de uitgave volledig con- troleerbaar te zijn. De aanvraagformulieren kunnen voor 1 september aangevraagd worden bij het secretariaat: Postbus 7380, 4800 GJ Breda, telefoon: 076-715.608. Tôt 1 september verstrekt het secretariaat van de stich ting aanvraagformulieren aan iedereen die hier schrif- telijk om verzoekt. Aanvra- gers moeten voor 1 oktober de ingevulde formulieren te- rugsturen. Op 2 november wordt dan bekend gemaakt welk initiatief f 60.000,- krijgt toegewezen. Mevrouw Sap ging op stap. Ze het bie mie west t Ging meroakel best! Hai von t wel mooi en goud, want dichten zit heur ook in t bloud. Zo is t nou ainmaoal in t leven, dat binnen dingen, doar huif je niks veur geven. Dij krieg je mor zo zunder betoalen ke- do! Leugs is ook wel al voor Radio Noord geweest. Er was een uitzending in hôtel ,,De Gouden Zon" in Sappemeer, met Wienus van der Laan. Leugs heeft daar gedich ten voorgelezen. Ook werkte hij in 1986 mee aan de bibliotheekdag in de Kern, samen met Greetje Marquering, Henk Puister en Nies Sap. Bovendien leest hij regelmatig voor in de Volendammer, tijdens een sjoelmiddag. Er wordt dan al gevraagd: ,,Nemst t bouk ook even weer met?" Leugs heeft ook eens een gedicht in het Ne- derlands gemaakt: Hebben ze om vroagd, mor ik bin n laifhebber van echt Grunnegs". Operatie ,,Wat dou je nou met al joen bouken?" vragen we. ,,Opbaargen veur mien zeun", is t ant- woord. De kinderen zijn maar wat trots op hem en zijn kleinkinderen ook. Ze kunnen het ook allemaal lezen. Er lig- gen nog gedichten die uitgetypt moeten wor den. Jammer genoeg kan Leugs niet meer schrijven met pen op pa pier. Hij kan niet zo goed meer zien. Wat me vrouw Leugs vindt van de hobby van haar man? ,,Fijn man! Mor t is zun- de dat e t nait zain ken en hai zugt tegen n ope- roatie aan". Ja, dat is jammer want stof voor gedichten is er nog in overvloed en er komt nog elke dag wat bij. t Is maar te hopen, dat een operatie toch nog red- ding brengen zal, want dat Arend Leugs veel plezier aan het schrijven van zijn „riemsels" heeft, is wel duidelijk. Nies S ap-Akkerman Frekie Antje:„Blommen dij doe mie gafst wazen ien ain dag aal oetbluid". Frekie:„Vremd, bie ons thoes hebben ze t drij week volhol- den". 5O-0/I/5 Nieuws Stichting Welzijn Ouderen HOOGEZAND-SAPPEMEER De collecte van Humanitas afdeling Hoogezand-Sappemeer heeft in de gemeente Hoogezand-Sappemeer een bedrag van f 4.114,25 opge- bracht. Langs deze weg wil Humani tas aile collectanten bedanken voor het vele werk. Het geld zal ten goe- de komen aan de activiteiten van Humanitas afdeling Hoogezand- Sappemeer.

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


Het Nieuwsblad nl | 1990 | | pagina 5