Echtpaar Gruisinga-Buurke
vieille platina huwelijksfeest
Bezemstelen en liefdesdrankjes
O C3 C?
J. R. Siebe
VW-Agenda
Wandelen in
natuurterrein
Ds. Greydanus
naar Onnen
Zeventig jaar waren ze dinsdag getrouwd. Jan en Geertje
Gruisinga- Buurke. Niet veel mensen houden het zo lang sa-
men vol, dat ze hun platina bruiloft kunnen vieren. Daarom
was het feest in huize de Burcht in Hoogezand. Burgemeester
Van der Linde en zijn vrouw kwamen feliciteren, er waren
journalisten en fotografen, een dineetje met de naaste familie
en een gezellig samenzijn met familie en bekenden. Jan en
Geertje waren van die drukte samen het stralende middel-
punt. Want hoewel hoogbejaard, (Jan is 92 en Geertje 89), hun
gezondheid is nog heel redelijk. Tôt voor vier jaar woonden
ze nog zelfstandig. Nu in een gezellige kamer in De Burcht.
Jan Gruisinga, zoon van een
scheepstimmerman uit Fox-
ham, en Geertje Gruisinga
uit Sappemeer leerden el-
kaar, kort na de eerste we-
reldoorlog, kennen op een
dansavond in een boven-
zaaltje van café Kliphuis in
Sappemeer. Ze trouwden op
10 juli 1920 en Jan ging wer-
ken in de strocarton. ,,Dat
was armoede", vertelt Geert
je. Daarom begonnen ze een
kruidenierswinkel aan de
Middenstraat. Toen ging het
financiëel al snel beter.
Hondekar
Geertje stond achter de toon-
bank en Jan bracht het brood
rond van bakker Polling aan
de Kleine Meersterstraat.
Een hele lange route was dat.
Van Kleinemeer, via Jagers-
wijk naar Waterhuizen, dan
naar de Van Royen- en Sport-
terreinstraat, de Nieuweweg,
weer terug naar Foxhol en
dan naar huis. Van 's mor-
gens 8 tôt 's avonds 7 was hij
onderweg. Eerst met de hon
dekar. Toen kwam er een
klein paardje. Vervolgens
een bakfiets, de laatste jaren
met motor. Was er 's avonds
nog brood over, dan trok Jan
langs de schepen in het Win-
schoterdiep, stampte op de
loopplank en vroeg of de
schippers nog brood nodig
hadden. Was de kar dan nog
niet leeg, dan gingen de
restanten de volgende dag
goedkoper als ,,tweedehands
brood" van de hand.
Schort
Ondertussen hielp Geertje de
klanten in de winkel. Ze was
dol op een praatje. Een zoon
vertelt dat ze soms een klant
net zo lang aan de praat hield
Evenementen
11-7: Rondvaart op het Zuid-
laardermeer. Vertrek 13.30
en 15.30 uur bij De Rietzoom,
Meerweg 60, 15.00 uur bij De
Bloemert.
14-7: Touwtrekken bij De
Rietzoom, Meerweg 60. Aan-
vang 19.00 uur.
15-7: Rondvaart op het Zuid-
laardermeer. Vertrek 13.30
en 15.30 uur bij De Rietzoom,
Meerweg 60, 15.00 uur bij De
Bloemert.
18-7: Rondvaart op het Zuid-
laardermeer. Vertrek 13.30
en 15.30 uur bij De Rietzoom,
Meerweg 60, 15.00 uur bij De
(Foto Dennis F. Beek) Bloemert.
tôt de volgende binnen-
kwam. Geertje stond klaar
voor iedereen die in nood zat.
Ze hielp zelfs bij een beval-
ling toen de vroedvrouw te
laat kwam. Lachend vertelt
een schoondochter: ,,Toen wij
telefoon kregen belde ik mijn
schoonmoeder op bij de over-
buren. Maar voordat ze aan
de telefoon kwam deed wel
eerst haar schort af".
De kruidenierswaren heeft
de familie in de oorlog alle-
maal opgegeten. Na de oorlog
werden in de winkel alleen
nog tabaksartikelen ver-
kocht en Jan bracht geen
brood meer rond maar kran-
ten. Achttien jaar lang was
hij bezorger van het Nieuws-
blad van het Noorden. ,,Een
prima werkgever", vindt hij,
,,goede verdienste, vakantie-
geld en ook nog fooien, voor-
al als ik de nieuwjaarskalen-
der kwam brengen". Ook het
Nieuwsblad (,,het bokke-
blad", zegt Jan) bracht hij
twee keer per week rond.
Tôt zijn 65ste. Toen gingen ze
het wat rustiger aan doen
aan de Houtmanstraat. Jan
bouwde vele miniatuur-
molentjes en bruggetjes. ,,Hij
was een echte knutselaar",
zeggen de kinderen. Drie
zoons kreeg het echtpaar,
waarvan de oudste niet meer
leeft. Nu hebben ze 7 klein-
kinderen, 12 achterkleinkin-
deren en 1 achter-
achterkleinkind van 9 jaar.
De meesten van hen hebben
het ,,platina-feest" van opa
en orna meegevierd.
HAREN - Dat ,,heksen" deze zomer centraal staan in de Hor-
tus in Haren, meldden we vorige week al. Deze keer meer in-
formatie over de expositie „heksentoer", die tôt 12 augustus
1990 te zien is. De rondleiding zaterdag en zondag om 11.00
uur gaat over ....liefdesdrankjes.
In vroeger tijden werden lief
desdrankjes vaak gebruikt.
Een huwelijk was meestal
geen vrijwillige keuze. Als
een jong meisje werd uitge-
huwelijkt aan een oude en le-
lijke man, haalde haar moe-
der bij een heks een liefdes-
drank. Door een liefdesdrank
werd Tristan verliefd op
prinses Isolde die was uitge-
huwelijkt aam de oude ko-
ning Mark van Cornwall.
Met aile problemen van dien.
Er bestaan ook planten-
brouwsels die de potentie
verhogen, of liefdesleed te
verzachten. Kruidnagelolie
werd gebruikt om minnaars
of minnaressen aan te trek-
ken. U kunt zelf uitproberen
of het werkt.
Kruidnagels, gestoken in een
sinaasappel kunnen, zegt
men een onverwoestbare lief-
de bewerkstelligen. Geen re-
sultaat? Dan toch een heerlij-
ke geur in huis.
Echte vriendschap is goud
waard
DESIREE
vriendschaps- en
verlovingsringen
Vanaf 208,- p.p.
Juwelier/Horlogerie
Kleinemeersterstraat 25
Sappemeer
Telefoon 05980-92121
Bezemstelen
Heksen worden altijd onmid-
delijk verbonden met be
zemstelen. Ook die zijn er op
de expositie. Met de vliegen-
zalf die in de heksenkeuken
gebrouwd is, lukt het mis-
schien één van de bezoekers
om op de bezem de lucht in te
gaan. Ook ander materiaal
waarmee heksen zich om-
ringden kunnen bekeken
worden op de expositie, denk
maar eens aan de punthoed,
en het heksenhuisje. Het hek-
senhuisje, overbekend uit het
sprookje ,,Hans en Grietje",
speelt ook een belangrijke
roi in de Heksenspeurtocht
voor de kinderen. Door de
tuin en langs de expositie is
er een route voor ze uitgezet,
waarbij ze allerlei vragen
moeten beantwoorden.
Ketters
Bij een expositie over hekse-
rij kan niet voorbij gegaan
worden aan de heksenvervol-
ging. Er is zowel beeldend
materiaal, zoals een heksen-
waag en een brandstapel, als
een achtergrondverhaal over
heksen door de eeuwen heen.
De heksenvervolging stamt
uit de vijftiende eeuw. Hek
sen werden niet langer be-
schouwd als vrouwelijke to-
venaars, maar als ketters, be-
dreigers van het christelijke
geloof. Ze zouden zich vrij-
willig met lichaam en ziel
aan de duivel wijden. Ook
zouden ze ongeboren en pas-
geboren, liefst ongedoopte,
kinderen doden. De opkomst
van heksenvervolgingen is
enigszins te verklarenuit de
dreigende wereld; een wereld
waar ziekte, armoede en
voedselschaarste heersten, en
waar men o het einde der tij
den wachtte. Het was niet de
eerste keer in de geschiedenis
van het schristendom dat de
eindtijd leek aangebroken.
Ook was het niet de eerste
keer dat er naar zondebok-
ken gezocht werd. Maar het
was wel de eerste keer dat
het gedrag der vrouwen in zo
sterke mate in het centrum
van angst en agressie stond.
Telkens duikt in verlsagen
uit die tijd de angst op voor
,,vrouwenmacht". Het ging
met name om de macht van
vrouwen op het gebied van
sexualiteit, voortplanting en
opvoeding. Pas vanaf de ze-
ventiende eeuw breekt lang-
zamerhand het einde aan van
de heksenvervolgingen aan.
Dat moment valt samen met
de wording van een maat-
schappij die rust, welvaart
en zekerheid biedt.
Brouwseltjes
Heksen hebben altijd al tôt
de verbeelding gesproken.
Nog steeds bekruipt ons
vaak een huiverig gevoel als
een zwarte kat onze weg
kruist. En nog altijd wordt er
een beetje lacherig gedaan
over oude, krom gebogen
vrouwtjes met een haakneus
en een wrat met lange haren
op de kin. We leven in een za-
kelijke wereld waarin we za-
ken benaderen vanuit een ra-
tionalistische houding. De
realiteit geldt en niet de sche-
merige wereld waarin onze
voorouders leefden. Maar dat
deze geheimzinnige vrouwt
jes over een grote kruiden-
kennis beschikten, wordt nog
wel eens vergeten. In de hek
senkeuken, ingericht met au-
thentiek materiaal, vindt u
planten en andere materialen
die heksen gebruik(t)en om
allerlei brouwseltjes te ma-
ken. Er zijn drankjes die de
liefde opwekken, anti-magi-
sche planten en zalfjes tegen
vervelende kwaaltjes. Na de
keuken kunt u een bezoekje
brengen aan de eeuwenoude
kruidentuin van de Hortus.
Hier groeien talloze heksen-
planten bijvoorbeeld Alruin,
Kruidnagel, Rozemarijn,
Huislook en Belladonna. Bij
al die planten horen eeuwen
oude verhalen. Alruin bij
voorbeeld werd alleen al
vanwege de vorm met hekse-
rij verbonden. De wortel van
deze plant heeft de vorm van
een dansend mannetje. Als
kruid kan het zowel dood en
verderf brengen als verlich-
ting van pijn.
Exposities:
Gemeentehuis: Heleen van
der Tuin, zeefdrukken en
olieverven, de hele maand ju
li.
Bibliotheek, aile afdelingen:
Reizen, reisgidsen e.d., de he
le maand juli.
Galerie Inside: Roelie Rum-
scheidt, t/m 17/8.
Oude gemeentehuis: Roel
Hemminga (aquarellen), Cor-
rie Hemminga (olieverven,
pastels, aquarellen), Ingrid
Hemminga (inkt, krijt, ge-
mengde technieken), t/m
27/8.
Kinderboerderij Gorecht-
park:
Geopend: maandag, dinsdag,
donderdag, vrijdag 15.00-
16.30 uur; woensdag, zater
dag, zondag 14.00-17.00 uur.
Voor verdere informatie
kunt u terecht bij de VW-
Hoogezand-Sappemeer,
Hoofdstraat 12, Hoogezand,
tel. 05980-91441.
Geopend van maandag t/m
vrijdag van 10.00-16.00 uur.
Wie houdt van wandelen en
van de natuur kan uit de voe-
ten met de drie brochures die
Natuurmonumenten onlangs
heeft uitgegeven.
Ze heten ,,De Braak, een ro-
mantisch landgoed in Noord-
Drenthe", ,,Vennebroek en
Friese Veen" en ,,De Klenc-
ke, een havezathe in Zuid-
Oost Drenthe".
De eerste twee gebieden zijn
heel dichtbij gelegen, name-
lijk in Paterswolde. Haveza
the de Klencke ligt bij
Oosterhesselen tussen Em-
men en Hoogeveen. In de bro
chures vertelt een opzichter
van Natuurmonumenten al
wandelend over natuur en
natuurbeheer. Verhalen die
ook leuk zijn om te lezen in je
luie stoel. Maar om de natuur
echt te beleven moet je zelf
op stap.
De brochures zijn te koop bij
de VW's in de omgeving van
het beschreven terrein voor
f.2.50 per stuk.
HARKSTEDE/ONNEN - Do
minée W. Greydanus, de
echtgenote van dominée H.
Makkinga, gereformeerd pre-
dikant in Harkstede is afge-
lopen zondag bevestigd als
parttime predikant van de
gemeente Onnen.
Het echtpaar blijft wonen
aan de Dorpshuisweg in
Harkstede.
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 12 JULI 1990
