Die schattige, roofzuchtige
Lieveheersbeestjes!
wordt 100 jaar
KADOSHOP JANSEN
Klaas Adema
Stress en vakantie
AGENTSCHAP
NIEUWSBLAD HOOGEZAND-SAPPEMEER
Uit de levende natuur
Gratis voetverzorging Mevrouw W. Nijburg-Hogenberg
Wierook in Hoitus
mm
Norger Jaarmarkt
bruist van
activiteiten
Voor het inleveren van
kleine advertenties en nieuws
Meint Veningastraat 28 - Martenshoek
Telefoon 05980-98507
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 26 JULI 1990
Wist u dat er zo'n 2000 soorten Lieveheersbeestjes op de we-
reld voorkomen, waarvan 60 soorten in ons land? Wist u dat
het aantal stippen niets met de leeftijd van het beestje te ma-
ken heeft, maar een soort kenmerk is van de soort? En wist
u dat een larve van een lieveheersbeestje in de drie weken
voor hij gaat verpoppen wel zo'n 600 bladluizen verslindt?
Het lieveheersbeestje wordt
min of meer beschouwd als
een heilige onder de diersoor-
ten. Niemand zal het in zijn
hoofd halen het diertje ook
maar het geringste kwaad te
doen. Integendeel, allerlei
goede eigenschappen worden
aan het beestje toegedacht en
niet helemaal ten onrechte.
Kinderen, zelfs kleintjes zul-
len nooit weglopen als zo'n
kevertje bij ze opkruipt of na
een vlucht op ze gaat landen.
31 ij verrast roepen ze dan:
,,Kijk eens wat ik heb, een
lieveheersbeest j e!
Het ,,gewone" lieveheers
beestje heeft zeven stippen
en heet officiëel Coccinella 7-
punctata. Maar er zijn ook
lieveheersbeestjes met 2, 10,
14, 22 en 24 stippen. Het
.oogvlek-lieveheersbeest j e
(Anatis oeellata) heeft hele
maal geen stippen, maar ron
de oogvlekken op de vleugel-
schilden. Dit is de grootste
soort die in naaldbossen in
ons land voorkomt.
Roofzuchtig
Lieveheersbeestjes zijn alle-
maal behoorlijk roofzuchtig.
Aile soorten hebben een ei-
gen soort bladluis waarvan
ze leven en die eten ze in gro-
te hoeyeelheden. Een larve
eet in drie weken 600 bladlui-
Een volwassen kever
zen.
verslindt tussen de 100 en 120
bladluizen per dag. Het ge-
wone, zeven- stippelige lieve
heersbeestje wordt ongeveer
een jaar oud en eet dus 365
keer 120 bladluizen, rekent u
maar uit. Sommige soorten
kunnen wel drie jaar oud
worden. Omdat bladluizen
veel planten aantasten zijn
de lieveheersbeestjes erg nut-
tige veelvraten.
Niet slim
In het najaar gaan de lieve
heersbeestjes op zoek naar
een plaatsje om te overwinte-
ren. Dat doen ze massaal op
een kluitje, op een relatief
warme en vochtige plaats.
Niet zo slim eigenlijk. Want
wat gebeurt er als een kool-
mees of andere vogel zo'n
overwinteringsplaats ont-
dekt? Juist, er blijft geen lie
veheersbeestje van over.
In het vroege voorjaar legt
elk wijfje zo'n 200 oranje eit-
jes aan de onderkant van een
blad, waarop bladluizen zit-
ten of tussen schorsspleten
van een boom. Na drie tôt
tien dagen komt het eitje uit
en begint het larfje te eten.
Ailes wat eet, groeit. Ons
larfje dus ook. Maar zijn vel-
letje groeit niet mee, wordt
dus te klein en gaat scheuren.
Als dat gebeurt stapt het
larfje uit zijn oude jasje. Na
enkele uren al is zijn nieuwe
velletje hard en droog gewor-
den en kan hij weer een tijdje
vooruit. Dat gebeurt in zijn
leventje zo'n drie vier keer.
Schijndood
Dan gaat hij verpoppen, een
heel ingrijpende gebeurtenis
in zijn keverbestaan. Het
lijkt of het diertje dood is,
maar in werkelijkheid vindt
er een zeer ingrijpende ver-
bouwing binnen zijn lichaam
plaats: aile cellen worden
omgebouwd. Na enige tijd
(afhankelijk van tempera-
tuur en vochtigheid) komt er
dan zo'n schattig, roofzuch
tig, nuttig lieveheersbeestje
uit en kan de cyclus opnieuw
beginnen.
F.G.
Frekie
Antje:„Ik heb vanmorgen bie
dokter west".
Frekie:,,Hou was t mit
hom?"
GRONINGEN - Mensen die
gratis een voetbehandeling
willen ondergaan kunnen za-
terdag tussen 11.00 en 15.00
uur terecht bij Opleiding-
scentrum Heereborg in Gro-
ningen. Cursisten in oplei-
ding voor het erkende SEP-
VO programma laten dan
zien wat ze geleerd hebben.
Zelf geinteresseerd in een
opleiding .voetverzorging"?
Maak op zaterdag 28 juli ge-
heel vrijblijvend kennis met
het opleidingsinstituut. De
nieuwe cursussen starten be-
gin september.
HAREN - Als er rook opsteeg
uit de schoorsteen van een
heks wisten de mensen dat er
onheil gebrouwen werd. Vaak
ontstond er rook, nadat de
heks kruiden in het vuur ge-
worpen had. Wierook is name-
lijk een van de oudste krui-
dengebruiken die de mens
kent. Op zaterdag 4 en zondag
5 augustus gaat de themarond-
leiding in de Hortus in Haren
over .Wierook en andere rook-
planten". Een rondleiding die
uitstekend past bij de ten-
toonstelling „heksen" die nog
tôt 12 augustus in de Hortus te
bewonderen is.
Tijdens het branden van krui
den ontstaan aromatische geu-
ren die invloed hebben op de
geestesgesteldheid, afhanke
lijk van het gebruikte meng-
sel. Wierook werd al vroeg in
de oudheid gebruikt en ook
toen werden er geneeskrachti-
ge uitwerkingen aan toe ge-
schreven.
De Norger Jaarmarkt, die dins-
dag 31 juli wordt gehouden, zal
bruisen van de activiteiten. Op de
jaarmarkt zullen paarden, po-
ny's, schapen, runderen en klein-
vee worden aangevoerd. Tevens
zal het centrum van het Noord-
drentse dorp het toneel zijn voor
een warenmarkt met ongeveer
honderd kramen. Verder is er van
zaterdag 28 tôt en met dinsdag 31
juli een kermis en wordt Norg
aangedaan door het Coca Cola- en
het Veronica-promotieteam.
Noorderstraat 184 Sappemeer
Telefoon 05980-94105
AL MEER DAN 25 VOOR BETER TEXTIEL
HARKSTEDE - Mevrouw Wobbegien Nijburg-Hogenberg uit
Harkstede wordt maandag 30 juli officiëel honderd jaar. Het
feest wordt zaterdag al gevierd, omdat zij zelf meent op 28 ju
li geboren te zijn en haar verjaardag altijd op de 28ste gevierd
heeft.
Uit navraag bij het gemeentelijk archief in Groningen blijkt
dat Wobbegien Hogenberg op 30 juli 1890, des middags om
14.00 uur, werd geboren in Engelbert. Sinds 1911 woont ze in
de gemeente Slochteren, aanvankelijk aan de Borgweg te
Scharmer, sinds september 1973 aan de Piccardtstraat in-
Hârkstodo
Uit het huwelijk van mevrouw Nijburg dat bijna 60 jaar
duurde (haar man overleed in 1970) zijn vier kinderen gebo
ren, een zoon en drie dochters.
Burgemeester Lebbink en zijn echtgenote zullen de jarige za-
terdagmiddag gaan feliciteren op haar receptie in het dorps-
huis ,,De Roemte" in Harkstede.
De gemeente Slochteren heeft nog twee honderdplussers on
der haar inwoners: op 3 september hoopt mevrouw Pieterke
Dijkema te Slochteren 104 jaar te worden en op 3 oktober is
het 102 jaar geleden dat de heer Jan Scheltema uit Siddebu-
ren geboren werd.
Gaat u vrolijk op vakantie, maar bent u wel opgelucht als het
voorbij is? Vakantie is niet altijd leuk. Veel vakantiegangers
krijgen last van maag- en darmstoornissen. Meestal krijgt het
vreemde eten de schuld of gebrek aan hygiëne. Soms ten on
rechte. Het kan ook een verschijnsel van .stress" zijn. Meer
weten over stress, kan stress voorkomen. De stichting Bio-
wetenschappen en Maatschappij heeft een boekje over stress
samengesteld. Het is verkrijgbaar door 10 gulden over te ma-
ken op girorekening 154373.
Vakantie kan een span-
nende belevenis zijn en,
net zoals een examen of ru-
zie op het werk, stress ver-
oorzaken. Een gebeurtenis
of situatie die stress te-
weeg brengt, noemt men
een ..stressor". Stressoren
ondermijnen de zekerheid.
Op vakantie moeten men
sen zich voortdurend aan-
passen aan onbekende om-
standigheden. De reis was
inspannend, het klimaat is
anders, het eten is niet wat
je gewend bent, de inwo
ners houden er (eigen)aar-
dige gebruiken op na.
Slaande ruzie
Bovendien, op vakantie ga
je meestal niet alleen. Als
mensen de hele samen
moeten optrekken, leren
zij elkaar pas echt kennen.
Dat valt vaak niet mee.
Sluimerende conflicten
komen tôt een uitbarsting.
Kleine ergemissen leiden
tôt slaande ruzie. Spannin-
gen tijdens de vakantie
uiten zich in lichamelijke
klachten zoals hoofdpijn.
Sommige mensen krijgen
juist tijdens de vakantie
een hartinfarct.
Onze hersenen vergelijken
gebeurtenissen of situaties
met wat wij al eens eerder
hebben meegemaakt. Is er
sprake van iets onbekends
of bedreigends, dan wordt
alarm geslagen en geven
de hersenen het lichaam
opdracht zich voor te be-
reiden op actie. De adem-
haling gaat sneller om
meer zuurstof op te ne-
men. De hartslag neemt
toe om het bloed sneller
rond te pompen. Hormo-
nen reizen het lichaam af
om processen op te star
ten. De pieren worden van
zuurstof en brandstof
voorzien. Overtollige bal
last uit blaas en darmen
kan worden geloosd. Het
lichaam is klaar voor ac
tie.
Vechten of vluchten
Aan de hersenen rest de
beslissing: Vechten of
vluchten". Zo'n reactie is
misplaatst, maar wat dan
wel? Als wij het weten, ge
ven de hersenen het sig-
naal met de voorbereidin-
gen voor actie te stoppen.
De toestand van stress
houdt op. Als de onzeker-
heid aanhoudt en het li
chaam onnodig belast
wordt, kan dat gevolgen
hebben voor de gezond-
heid.
f~~* D r~\ATT\T L "NT TV/T oti cnn diû I 4
II
Of t!
roeirr
varia'
Noor>
Sapp
Corrr
koelk
TIES
Snijb
Bloer
Borgi
Sapp
ATB-
klein
Fa. f
53,
Sapp
Pruin
geme
Slocf