Wonen aan de.... Van der Duyn van Maasdamweg
Marga Stalman 3e op WK surfen
Sporttoer op grootse Braderie
40 van Sappemeer
L
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1990
Van der Duyn van Maasdamweg
De Van der Duyn van Maas
damweg werd op 3 oktober
1963 genoemd naar graaf
Adam François Jules Ar
mand van der Duyn van
Maasdam, die leefde van 1771
tôt 1848.
Samen met Van Hogendorp
en Van Limburg Stirum
vormde hij het„Drieman-
schap", dat na de val van Na
poléon in 1813 het Voorlopig
Bewind vormde, in afwach-
ting van de terugkeer van de
prins van Oranje.
Adam François Jules Ar
mand van der Duyn van
Maasdam werd geboren op 13
april 1771 in Deventer als
zoon van Willem van der
Duyn (heer van 's Gravemoer
en Maasdam) en Magdalena
Elisabeth van Lijnden. Zijn
vader was onder meer lid
van het hoogheemraadschap
van Rijnland, dat belast was
met de waterstaatszorg in
het gebied.
Luitenant
Zoals een graaf betaamt
krijgt Adam zijn opleiding
aan een kostschool. Als
oudste zoon was hij voor-
bestemd om een burger-
lijk/politieke loopbaan te
volgen, maar gezien de moei-
lijke situatie van de Repu-
bliek kiest hij voor een mili
taire carrière. Die begint als
hij pas 16 jaar oud is en direct
het eerste jaar al wordt hij
bevorderd tôt luitenant bij
het regiment Oranje Nassau.
Een jaar later treedt hij toe
tôt het regiment van de Hol-
landse Gardes.
In 1789, hij woont dan in Den
Haag, heeft Adam van der
Duyn van Maasdam een kans
gekozen te worden in de Rid
derschap van Holland. Maar
de pech voor hem was dat al-
leen militairen met de rang
van kolonel of hoger daarin
worden opgenomen. Van der
Duyn houdt het militaire le-
ven verder voor gezien. Hij
gaat studeren in Leiden en
promoveert 2 jaar later.
Hofhouding
Na zijn studie krijgt de jonge
graaf een fraaie baan aange-
boden bij de hofhouding van
de erfprins van Oranje en in
1793 wordt hij alsnog toege-
laten tôt de Ridderschap van
Holland. Dat volt hem zwaar
tegen. Van der Duyn vindt
deze machtigste ridderschap
van de Unie maar bekrom-
pen en kleingeestig.
Het jaar 1795 staat voor de
deur. Aan de revolutie en
omwenteling die leiden tôt
de Franse overheersing doet
Van der Duyn niet mee. Als
Orangist is hij aanhanger
van een erfelijk gezag en van
een constitutionele monar
chie, in overeenstemming
met de grondwet. Hij moet
later ook niets hebben van de
overheerser keizer Napoléon
Bonaparte, die hij een des-
poot vindt. Lang voor de
naam van Napoléon Bona
parte zelfs maar bekend was,
had Van der Duyn er al op
gewezen dat afschaffing van
de plaatselijke en provincia
le gewoonterechten, van de
oude adel en van de autori-
teit van de kerk, de weg wrij-
maakt voor een despotische
heerser, zoals Napoléon zou
worden. De graaf had dus
een vooruitziende blik.
Van 1795 tôt 1813 (de Franse
tijd) leidt Van der Duyn een
teruggetrokken leven temid-
den van zijn vele boeken en
vervult geen enkel openbaar
ambt. Op 7 juli 1799 trouwt
hij met de mooie Maria Fre-
derika Isabella Benjamina,
dochter van Philip van der
Capellen en Maria Taets van
Amerongen. Het paar gaat
wonen op kasteel IJsselstein
en krijgt 4 kinderen. Tôt
groot verdriet van Van der
Duyn overlijdt zijn jonge
vrouw op 10 juli 1810 in
Maarssen. Ze wordt begra-
ven te Schalkwijk.
Oranje boven
In 1811 keert Van der Duyn
met zijn kinderen terug naar
's Gravenhage, waar hij be-
trekkingen aanknoopt met
het overschot van de oude
Oranje-partij en met oud-re-
genten, die allemaal ontevre-
den zijn over deFranse inlij-
ving van ons land. Na het de-
bacle van Napoléon in
Rusland wordt ook het gewo-
ne volk, dat door het conti-
nentaal stelsel (handel met
Engeland was verboden) in
grote armoede leefde, on-
rustig: volksoplopen, clan-
destiene aanplakbiljetten, er
werd zelfs hier en daar oran
je gedragen en Oranje Bo
ven" geroepen. Nadat Napo
léon in de volkerenslag bij
Leipzig (16 - 19 oktober 1813)
verpletterend is verslagen en
de Fransen zich terugtrekken
durft het stadsbestuur van
Amsterdam nog steeds geen
partij te kiezen. Dan vormen
Van der Duyn, Van Limburg
Stirum en Van Hogendorp
het bekende ,,Drieman-
schap" dat op 21 november
een voorlopig algemeen
bestuur vormt, dat een Nati
onale regering van patriotten
en prinsgezinden onder de
prins van Oranje voorbe-
reidt. Daarmee leggen ze de
basis voor het huidige ko-
ninkrijk der Nederlanden.
Op 30 november 1813 keert
prins Willem Frederik (de la-
tere koning Willem I) terug in
Nederland en begint het nor
male leven langzamerhand
terug te keren. In 1814 en
1815 maakt Van der Duyn
van Maasdam deel uit van de
commissie die de nieuwe
grondwet voorbereidt.
In 1814 wordt hij benoemd
tôt buitengewoon ambassa
deur bij het Engelse hof. Sa
men met ambassadeur Fagel
moet hij voor de prins van
Oranje de hand gaan vragen
van prinses Charlotte. Maar
van een huwelijk is nièt ge-
komen.
Van 8 tôt 19 augustus 1815 is
Van der Duyn lid van de Sta-
ten Generaal. Van 1817 tôt
1844 is hij gouverneur van
Zuidholland en lid van pro
vinciale staten van die pro-
vincie.
Over het autocratisch (ei-
genmachtig) optreden van
Adam François Jules Ar
mand van der Duyn van
Maasdam
Willem I tegenover de Belgen
en tegenover de afgescheide-
nen van de hervormde kerk
laat hij zich kritisch uit. Ook
over de grondwetsherziening
van 1840 is hij niet erg te
spreken. In de période 1838 -
1839 bezoekt hij Stuttgart ter
voorbereiding van het huwe
lijk tussen de erfprins en
prinses Sofia van Wurtem
berg.
De grondwetsherziening van
1848 (Van der Duyn zat met
Thorbecke in de voorberei-
dingscommissie) acht hij een
grote verbetering. Vanaf 25
augustus 1848 maakt hij deel
uit van de eerste kamer tôt
hij op 18 december, 77 jaar
oud, overlijdt.
Tôt de vele functies die Van
der Duyn van Maasdam be-
kleedde behoort ook die van
,,Minister van Staat" (vanaf
1843) en van curator van de
Leidse Universiteit (1813 tôt
1848). Hij was ook kamerheer
van de prins van Oranje,
grootmeester van het huis
der koningin en oppermaar-
schalk van de koning.
KROPSWOLDE - De achtienjarige Marga Stalman uit Krops-
wolde behaalde dit weekend een derde plaats bij de wereldkam-
pioenschappen surfen in Hoorn. Nog een beetje confuus onder-
gaat Marga het succès. Een huis vol bloemen en op het terras en
in de kamer praktisch heel Kropswolde achter een pilsje. Als
klap op de vuurpijl een heuze koets en een zegetocht door het
dorp.
Nadenken
Windsurfen is volgens Marga
toch vooral een kwestie van
goed nadenken en de juiste
beslissingen nemen. Denken
kan ze klaarblijkelijk, want
veel trainen doet Marga, hoe-
wel ze pal aan het Zuidlaar-
dermeer woont, niet. Gemid-
deld staat ze twee driemaal
per week op de plank. Af en
toe bindt ze wel eens de skee-
lers onder, aan krachttrai-
ning heeft ze een broertje
dood. ,,Ik heb denk ik van
nature een goede conditie",
zegt ze vrolijk. Er snel se-
rieus aan toevoegend, dat er
voor dit WK wel hard is ge-
traind. Een voile week con-
centreerde ze zich volledig op
het surfen in Edam.
Marga startte dit jaar voor
het eerst bij de senioren, om-
dat ze aan het einde van het
jaar negentien wordt. Succes-
sen haalde ze bij de junioren
door in 1988 als zevende te
eindigen bij de Europese ka-
mipoenschappen en als derde
op de Nederlandse. In 1989
behaalde ze een vierde op het
WK. Bovendien won ze de se-
lectie wedstrijden voor de
Nederlandse kampioen-
schappen, die helaas wegens
windgebrek nimmer zijn ge-
houden.
Marga, met haar superlichte
figuurtje is in het voordeel
als er met weinig wind moet
worden gevaren. Tijdens de
tien manches die de deel-
neemsters moesten surfen
woei het echter stevig tôt
hard. ,,Normaal ben ik altijd
ontzettend zenuwachtig als
het hard waait, maar ik heb
deze keer gewoon tegen me-
zelf gezegd... ailes of niets.
En nu kan ik dus ook winnen
bij harde wind". Om de der
de plaats heeft Marga stevig
moeten knokken. Voor de
laatste manche stond ze tien
punten achter op de nummer
drie, Ulla Blom uit Utrecht.
,,Ik gokte goed. Gelijk na de
start ben ik overstag gegaan.
Het hele veld ging rechts, ik
ging links en die keuze was
perfect. Ik had aile wind en
kon daardoor terrein win
nen".
Een profcarriere als wind-
surfster ambieert Marga
vooralsnog niet. ,,Ik wil ge
woon een goede baan. Lukt
dat niet dan kan ik altijd nog
proberen met windsurfen
mijn brood te verdienen".
Zonder sponsoring is wind
surfen op dit niveau onmoge-
lijk. ,,Ik ben dus heel blij dat
gieterij Borcherts mijn plank
en Windsurfing Paterswolde
mijn zeilen betaalt", zegt
Marga.
HOOGEZAND-SAPPEMEER - De grote najaarsbraderie op
31 augustus van de 40 van Sappemeer staat dit jaar geheel in
het teken van sport. De diverse activiteiten worden
doorspekt met optredens van bekende artiesten. Ook onbe-
kende artiesten komen trouwens aan bod. Voor de talenten-
jacht of de rapper van de dag wedstrijd kunt u zich opgeven
bij S.G. Wilpstra, Luth. Kerkstraat la, 9611JK Sapppemeer.
Op sportief gebied valt er het
volgende te genieten: Cros-
sen in mini motortrikes,
voetballen op een met lucht-
Surfkampioene Marga Stalman maakt triomftocht
kussens afgeschermd veld,
fietsen op superbikes, deel-
nemen aan de familie fitness-
race. Wie het spektakel van
bovenaf wil zien, kan opstij-
gen in een heteluchtballon.
Voor de kleintjes is er een
reuze voetbal en een spring-
kussen.
De braderie gaat open om
10.00 uur en sluit om 21.00
uur. Het sportspektakel sluit
een uurtje eerder namelijk
om 20.00 uur.
Koopjes zijn er natuurlijk
plenty te halen op deze bra
derie die een abonnement op
stralend weer heeft. Veel
prijzen vallen er te verdienen
bij de talentenjacht en bij de
sportfestijnen.
De sporttoer wordt gepresen-
teerd door Frank van Dru-
nen, die zo'n zeven jaar gele-
den op de TV doorbrak als
komiek en onder meer in de
sterrenshow optrad als ,,Ko
Kabbelaar".
