n
De poslkantoor-oorlog tussen
Hoogezand en Sappemeer
40 van Sappemeer'
gerustgesteld over postkantoor
HET NIEUWSBLAD - DONDERDAG 18 OKTOBER 1990
Het oude post- en telegraafkantoor naast de Westerschool
Dat het postkantoor in Sappemeer vervangen zal worden door een postagentschap op een
andere plaats blijkt de gemoederen danig bezig te houden. De fractie van D66 stelde vragen
aan het Collège van B W en winkeliersvereniging de „40 van Sappemeer" beraadde zich
erover op haar ledenvergadering. Ook over een mogelijke sloop van het voor Sappemeer zo
karakteristieke pand maken velen zich zorgen. De Stichting behoud karakteristieke panden
wil ailes in het werk stellen om het gebouw te behouden.
Inmiddels is over het onstaan van het postkantoor in Sappemeer heel wat meer bekend ge-
worden. Op onze oproep in de krant van 4 oktober kwamen uitvoerige reacties en prachtige
historische foto's. Helaas spreken de verhalen elkaar behoorlijk tegen zodat we er nog niet
echt uit zijn. Leest en oordeelt uzelf wie gelijk heeft. Kent u de ene ware geschiedenis? Laat
het ons weten.
,,Daar deze machtiging is
verleend zonder dat dit Col
lège die heeft verlangd of ee-
nige blijken heeft gegeven
genegen te zijn tôt een ge-
meenschappelijke regeling,
zoo werd met algemeene
stemmen besloten deze reso-
lutie ter secretarie bij het ar-
chief te deponeren".
Gratis
Hoogezand krijgt bericht dat
Sappemeer wel wil meewer-
ken mits het de gemeente
niets kost en mits het lokaal
onmiddelijk aan de grens der
gemeente wordt geplaatst.
Op 28 april 1860 biedt Hooge
zand gratis ruimte aan in het
gemeentehuis of in een lo
kaal ten huize van E. Pop-
ken, waarvoor Sappemeer 25
gulden per jaar moet betalen.
Sappemeer gaat er niet op in.
Op 12 november 1860 is er
een brief van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken:
De minister is niet genegen
een telegraafkantoor in te
richten zolang Hoogezand en
Sappemeer ruzie blijven ma
ken. Van zijne Excellentie
moeten Hoogezand en Sappe
meer over en weer gratis een
lokaal aanwijzen gelegen ten
Noorden van het hoofddiep
(Winschoterdiep) tôt aan het
huis van de heer L. Dikema.
Ook daar komt niets van te-
recht. Want pas in 1870 duikt
de postkantoorkwestie weer
op in de notulen van de Raad
van Sappemeer naar aanlei-
ding van een verzoek van
Hoogezand de telegraaf-
dienst van het kantoor uit te
mogen breiden.
Hoogezand had dus een kan
toor gekre- Sen-
Eindelijk, in 1874, krijgt Sap
pemeer een eigen ,,verenigd
Post- en Telegraafkantoor"
onmiddelijk naast de voor-
malige Westerschool. Het
wordt voor 450 gulden per
jaar aan het Rijk verhuurd.
Tôt 1912. Dan wordt het nieu-
we Rijks Post en Telegraaf
kantoor bij de Borgercom-
pagniesterbrug in gebruik
genomen. Volgens Gert Le
ver zou het doodzonde zijn
als dit postkantoor waarvoor
Sappemeer zoveel moeite
heeft moeten doen zou ver-
dwijnen.
.99
99
De Borgercompagniesterbrug in 1892. Op de plaats van het
huidige postkantoor staan twee boerderijtjes.
Volgens Gert Lever (37) uit
Sappemeer is het huidige
postkantoor in 1912 in ge
bruik genomen (volgens in-
formatie van gemeentewer-
ken was dat 1914). Maar dat
de geschiedenis van het post
kantoor in Sappemeer veel
verder teruggaat blijkt uit
zijn verhaal, gebaseerd op
het Gedenkboek Hoogezand
en Sappemeer 1628 - 1928, dat
we hier enigszins ingekort la-
ten volgen.
Reeds in 1850 werd aan de
Minister van Financiën een
verzoek werd gericht om in
Sappemeer een hulpkantoor
te vestigen. Hoewel dat ver
zoek werd ingewilligd duur-
de het tôt 1874 voor het post
kantoor er echt kwam, naast
de Westerschool.
In 1859 behandelde de ge-
meenteraad een schrijven
van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken en van het
gemeentebestuur van buur-
gemeente Hoogezand over
het inrichten van een tele
graafkantoor in Hoogezand.
Een commissie uit beide ge-
meenteraden moet een loca-
tie zoeken in Hoogezand,
maar zo vindt Sappemeer,
niet verder in de gemeente
Hoogezand dan tôt het huis
van goud- en zilversmid A.P.
Barends (later zilversmid
Zwiers). Sappemeer zal 3/7
in de kosten bijdragen.
Schuurtje
B W van Hoogezand willen
het kantoor vestigen in een
schuurtje van kapitein D.
Botje, naast de Synagoge. Ze
vinden dat Sappemeer de
helft van de kosten van ver-
timmering (1500 gulden)
moet bijdragen, maar maar
Sappemeer gaat daar niet op
in. B W worden door de
raad gemachtigd bij de com-
missaris van de Koningin een
plan voor een afzonderlijk te
legraafkantoor voor Sappe
meer in te dienen. Op 20
maart 1860 behandelt de
Raad een schrijven van Ge-
deputeerde Staten waarin
machtiging wordt verleend
voor een gezamenlijk tele
graafkantoor met Hooge
zand. Wat doet Sappemeer?
SAPPEMEER - De winkeliersvereniging de „40 van Sappe
meer" zal geen stappen ondernemen om de te verhinderen dat
het postkantoor in Sappemeer vervangen wordt door een
postagentschap. De PTT heeft de winkeliers verzekerd dat 99
procent van de huidige dienstverlening voor Sappemeer be
houden blijft.
„We hebben ons laten infor-
meren en zijn redelijk gerust
gesteld", verklaart Geert Jan
Meijer, voorzitter van de ,,40
van Sappemeer". ,,Alleen het
overschrijven van kenteken-
bewijzen schijnt in een posta
gentschap niet te kunnen.
Dat is wel lastig voor de ga-
ragehouders, maar niet on-
overkomelijk". Directeur
R.F.H.M. de Theije heeft de
winkeliersvereniging verze
kerd dat de 100 postbussen in
Sappemeer kunnen blijven.
,,Heel belangrijk", vindt
Meijer ,,telkens de post opha-
len uit Hoogezand zou voor
ons niet acceptabel zijn".
Waar het nieuwe postagent
schap gevestigd zal worden is
nog niet bekend. Een 4-tal
Sappemeerster middenstan-
ders heeft zich als gegadigde
bij de PTT gemeld, waaron-
der supermarkt ,,Wynia".
Dat het postagentschap in
het huidige monumentale
postkantoor gevestigd zal
worden is volgens Meijer niet
waarschijnlijk, maar op dit
moment ook nog niet uit-
gesloten. De Theije heeft toe-
gezegd dat de winkeliersver
eniging bij de keuze van de
definitieve vestigingsplaats
zal worden betrokken. De
beslissing daarover wordt
begin volgend jaar verwacht.
Hele hoek
Of de gemeente zal proberen
het oude karakteristieke
pand voor Sappemeer te be
houden is nog onduidelijk.
De vragen die de fractie van
D66 daarover stelde aan het
Collège van B W zijn nog
niet beantwoord. Volgens
burgemeester Van der Linde
zal mogelijk ,,die hele hoek'
in Sappemeer in onderlinge
samenhang worden bekeken.
Dus postkantoor èn museum-
werf èn boerderij van Rem-
kes èn pand Dijkhuis. De
Stichting tôt behoud van ka
rakteristieke panden heeft
nog geen actie ondemomen
om sloop van het postkan
toor te voorkomen, maar is
dat volgens voorzitter Ansje
Bodewes wel van plan.
Wie weet wanneer deze foto werd genomen? Let op het wa-
penschild dat aan de gevel hangt.
Ons aller PTT
Dat het postkantoor niet mag
verdwijnen vindt ook de heer
H. Oosterwijk uit Enschede
die zelf 40 jaar in dienst is ge-
weest bij ,,ons aller PTT".
Hij voelt zich bij het post
kantoor betrokken omdat
zijn vader P.W. Oosterwijk,
die later postkantoorhouder
werd in Midwolda, vroeger
vanaf het postkantoor Sap
pemeer de post met paard en
wagen richting Siddeburen -
Slochteren bezorgde in de
zeer vroege ochtenduren te
gen een salaris van 375 gul
den per jaar.
Het gebouw in Sappemeer is
typisch een postkantoor van
,,toen", zo schrijft de heer
Oosterwijk. ,,Evenals de
spoorwegstations werden
ook de postkantoren lande-
lijk gelijk gebouwd en waren
ze herkenbaar aan de
bouwstijl. Oosterwijk
constateert dat er de laatste
tijd te veel mooie oude ge-
bouwen worden afgebroken.
Hij sluit een artikeltje in uit
het juninummer van 1981
van ,,Kiek", het maandblad
voor medewerkers post
district Groningen. Op de fo
to zijn vader met paard en
postwagen voor het postkan
toor in Sappemeer. Verba-
zingwekkend is de bijbeho-
rende tekst.
Postmeester
Volgens Kiek kreeg Sappe
meer al een postkantoor in
1860, nadat twee eerdere po-
gingen (in 1830 en 1843) wa
ren mislukt omdat de Gro-
ninger Postmeester een af-
wijzend ad vies gaf aan de
Gouverneur der provincie.
De redenen voor de weige-
ring waren de volgende:
a. Vermeerdering van werk-
zaamheden op het postkan
toor te Groningen op eenen
tijd dat het reeds zeer druk is
en mennauwelijks de post
voorde rit naar Winschoten
op den bepaaldetijd kan ex-
pediteren.
b. Meerdere oponthoud voor
den postiljon, die vooral in
denwinter moeite heeft op
zijnen tijd te komen
c. zou de voorgestelde maat-
regel onbillijk zijn t.o.v. den-
distributeur te Hoogezand,
die een groot deel van zijnin-
komsten zou verliezen, op
welke inkomsten hij bij zij-
neaanstelling heeft gerekend
en die hem nu ook wettig toe-
komen.
Volgens ,,Kiek" verhuisde
het postkantoor al in 1878
naar het huidige per-
ceel en promoveerde Sappe
meer toen tôt hoofdkantoor.
In 1929 werd het weer een bij-
kantoor van Hoogezand
„niet zonder wrijving en te-
leurstelling".
a>;?
V
