Drugverslaafde jongeren
prefereren JIAC boven CAD
Even naar Oost-Duitsland
Studenten starten bedrijfje
in sportsoftware
Fa NC'ORFN
Familie Watermulder gaat
nooit meer met Poolse trein
"JJflftR
HET NIEUWSBLAD
Jaarverslag JIAC: Vindplaats gericht werken noodzaak
Crisis
Herinneringen
Computerprogramma over voetbal-eredivisie
Lotgenoten
Bestolen van je eigen schoenen
Samovar
Het Jongeren Informatie en Advies Centrum (JIAC) in Hoogezand-Sappemeer wil niet louter
een drugshulpverleningsinstelling worden. Omdat steeds meer jonge drugsverslaafden hulp
zochten bij het JIAC werden de spreekuren van het Consultatiebureau voor Alcohol en Drugs
(CAD) uitgebreid. Toch gaven veel verslaafden de voorkeur aan hulp van het JIAC boven hulp
van het CAD. Maar de ingezette koers wordt voortgezet. Verslaafden kunnen bij het JIAC al-
leen terecht bij problemen die niet direct met hun verslaving te maken hebben. Aldus het jaar
verslag van het JIAC over 1990.
De meeste jongeren die een be-
roep doen op hulp van het JI
AC (ongeveer 30 procent) heb
ben problemen in de thuissitu-
atie. Ze kunnen niet
opschieten met hun ouders of
voogd, voelen zich afgewezen
of beschouwen zich als de zon-
debok.
Het aantal slachtoffers van in-
cest en al of niet sexuele mis-
handeling bedraagt 4.41 pro
cent van de totale hulpvraag.
Het Jiac constateert daarin
een lichte daling ten opzichte
van voorgaande jaren.
Slechts 17 procent van de
cliënten van het JIAC is niet
uit Nederland afkomstig. Toch
werd al in 1989 duidelijk dat
er specifieke hulpverlening
voor allochtone jongeren
moest komen omdat binnen de
krappe personeelsbezetting
nauwelijke tijd en kennis voor
hen was vrij te maken. In ja-
nuari van dit jaar kon dankzij
de gemeente een vrouwelijke
parttime kracht worden aan-
getrokken voor 28 uur per
week. Een vrouwelijke kracht
heeft makkelijker ingang bij
de meisjes uit minderheids-
groeperingen. Uit de groep al-
lochtonen zelf heeft niemand
gesolliciteerd.
Veel tijd heeft het JIAC in
1990 besteed aan crisisopvang
van jongeren. De thuissituatie
is geëscaleerd, de jongere moet
direct onderdak vinden. Opti
male hulp is noodzakelijk,
maar er is een groot tekort aan
opvangadressen. Tôt in'
Utrecht toe werden jongeren
geplaatst. Veelal gaan aan zo'n
crisisplaatsing langdurige te-
lefoongesprekken vooraf. Het
JIAC constateert dat het aan
tal jongeren dat acuut uit huis
moet worden geplaatst toe-
neemt.
Het jaar 1990 wordt in het
jaarverslag gekenmerkt als
het jaar van de samenwer-
king. Cliëntgericht wordt er
samengewerkt met interna-
ten, sociale dienst, Raad voor
de Kinderbescherming en der-
gelijke. Daarnaast is er sa-
menwerking met hulpverle-
ningsinstanties elders om te
komen tôt een gezamenlijke
aanpak van problemen, af-
stemming op elkaars werkzij-
ze. Zowel plaatselijk als pro-
vinciaal is het JIAC actief be-
trokken bij het ontwikkelen
van netwerken voor jeugd-
hulpverlening, die versnippe-
ring van het hulpaanbod moe-
ten voorkomen. Bovendien
bestaat in Hoogezand-Sappe-
meer een Centraal Meldpunt
(C.M.P.), een overleggroep van
hulpverleners die signalenver-
zamelt om op basis daarvan
gerichte hulpverlening tôt
stand te brengen. Bijvoor-
beeld door samen een aanpak
uit te stippelen voor jongeren
die, vaak als gevolg van hun
situatie, overlast voor anderen
veroorzaken.
Om die signalen goed te kun
nen oppakken, moet er vol-
gens het JIAC vindplaatsge-
richt worden gewerkt. Jonge
ren moeten door hulpverleners
benaderd worden op die plaat-
sen waar ze zich ophouden. In
winkelcentra, verzamelplek
ken. buurthuizen en dergelij
ke. Het JIAC is er ontevreden
over dat deze vorm van hulp
verlening in Hoogezand-Sap-
pemeer nog steeds niet van de
grond is gekomen. Vindplaats-
gericht werken in combinatie
met het CMP wordt be
schouwd als een optimale
combinatie waarin hulp kan
worden geboden voordat de
problemen uit de klauwen lo
pen.
HOOGEZAND-SAPPEMEER - Even naar de DDR, je zou het vroeger niet in je hoofd halen.
Zoiets moest grondig worden voorbereid, een visum aanvragen, een verplicht staatshotel reser-
veren en om door het ijzeren gordijn te komen moest je soms uren wachten. Al die ellende op
nog geen 400 kilometer van de Nederlandse grens.
Nu is het anders, je rijdt zomaar naar binnen.
Maar daarna wacht je misschien nog langer dan vroeger. Het ijzeren gordijn is niet meer, maar
het is opgevolgd door een blikken gordijn. De verkeersinformatie laat het ons vroegtijdig we-
ten, 25 kilometer file bij Hannover. We verlaten de autoweg dus maar, en rijden via Hamelen
en door de Harz om vervolgens achter Braunlage, waar het vroegere democratische Duitsland
hegon, een uur stil te staan.
Het verkeer is in de Nieuwe
Bondsstaten, zoals ze eufe-
mistisch heten meer dan tien
keer toegenomen, en dat op
wegen die vaak bestaan uit
kinderkopjes waarop schijn-
baar een bombardement is uit-
gevoerd. Spoorwegovergan-
gen zijn gratis kermisattrac-
ties en tramrails zouden het
bij ons goed doen als verkeers
belemmerende maatregelen.
We gaan dus door het ijzeren
gordijn bij Braunlage. Het
blijft een ervaring die met
emotie is verbonden. Zeker als
je meter na meter in de file
langs de resten van het gordijn
kruipt.
,,In welk stasi-archief kan ik
mijn reisgids terugvinden die
niet ingevoerd mocht wor
den". Je had in die tijd de keu-
ze tussen teruggaan met gids
of er afstand van doen en de
grens over. Wat zijn we ooit
benauwd geweest levensmid-
delen en autogereedschap
kwijt te raken waaraan inten-
sief werd gesnuffeld.
Rond het ijzeren gordijn is de
natuur nog gaafPractisch nie
mand mocht hier ooit komen
en daardoor is het een van de
meest ongerepte landschappen
van Europa gebleven. We her-
inneren ons ook de Branden-
burger Poort in het centrum
van Berlijn, in het niemands-
land tussen betonnen obsta-
kels liepen konijnen te huppe-
len. Onwezenlijk. ,,Waar zou
den die nu toch zijn geble
ven
De wachttorens staan nu zon-
der ramen en zijn met vele leu-
zen beklad. Monumenten van
politieke waanzin, die zelfs nu
De eens zo bedreigende wacht-
toren staat er verloren bij.
nog een zekere spanning
oproepen. Ze moeten blijven,
straks heet het kunst, met
vandalisme en gravity als toe-
gevoegde waarde.
Timboektoe
We rijden door naar Wernige-
rode, aan de oostelijke kant
van de Harz. De tijd heeft hier
minstens zestig jaar stil ge-
staan. Voor de Duitsers moet
het een soort Timboektoe zijn
geweest. Grote delen van dit
gebied waren volledig afgeslo-
ten. De hoogste berg, ,,De
Brocken" (1142 m.) was rus-
sisch militair gebied. Vanuit
Schierke is de berg nu weer te
beklimmen. Met de nostalgi-
sche stoomtrein worden wa-
gonladingen toeristen aange-
voerd. Naar de top is het dan
nog dertien kilometer lopen,
vele toeristen hebben deze mo
derne bedevaart er voor over,
want overal ruikt het hier
naar germaanse sagen en ge-
schiedenis. Alleen al de klank,
,,Wernigerode".
Goethe en Heine hebben het in
hun Harzreise beschreven. We
kunnen er niet op ingaan maar
in dit gebied is cultuurgeschie-
denis gemaakt. denk alleen
maar aan namen als Luther,
Bach, Mendelssohn, Wagner,
Schiller.
De markt van het stadje lijkt
op een podium waar een opéra
van Wagner, opgevoerd gaat
worden, met het gothische
stadhuis (1544), dat geldt als
een parel onder de vakwerk-
huizen, als décor. En daarach-
ter dan weer die heilige berg
de Brocken". Misschien komt
Brunhilde nog op, of Barba-
rossa die even verder in Kyf-
hausen, slaapt als Doornroos-
je. Het lijkt tijd hem te wek
ken, want hij zal opstaan als
het eengeworden grootduitse
rijk hem nodig heeft.
Telefax
Maar op het podium worden
realistischer stukken ge-
speeld. Tijdens het spel vang
je flarden van gesprekken op
van de andere toeschouwers
,,Over drie weken krijg ik ont
slag". ,,Kopf hoch, meid".
,,Der Karl Heinz hat sich ein
Telefax bestellt... Wasz isl;
denn dasz?... Daarmee kun je
brieven telefonisch copieren
Wat een uitvinding, terwijl je
bij ons nauwelijks kunt telefo
neren?"
Ailes wat je ervaart roept vra
gen op. Ook vragen die met
het onderaardse bestaan sa
menhangen, want overal zijn
afzettingen, worden sleuven
gegraven, leidingen getrokken
en buizen gelegd. Schijnbaar is
ailes verrot en vergaan. Of is
juist hier in deze contreien
waar Bach ,,wachet auf" com
poneerde, de dag der opstan
ding gekomen.
Wij gaan voorlopig verder. We
komen kijken wat hier nog
rest aan kunst uit de tijd van
legendarische koningen als Ot
to 11 en 111, en een Byzantijnse
prinses die hier de zware ro-
maanse kunst zou hebben
beïnvloed, met vroomheid in
gebogen lijnen. Alleen in Hi
desheim in het westen, kon je
Dit prachtige marktplein in
Wernigerode staat al helemaal
klaar voor de toeristen.
S»
HOOGEZAND-SAPPEMEER - Voor voetballiefhebbers die met
een computer overweg kunnen, wordt het komende voetbalsei-
zoen speels en spannend. Binnenkort brengt het bedrijfje ,,Idé-
fix Software" een programma-diskette op de markt, waarmee
de eredivisie competitie kan worden bijgehouden en waarmee
ook voorspellingen gedaan kunnen worden. De eigenaren van
het softwarebedrijfje, de ex-studenten Erik Mulder, Edzo Berg
man en medewerker Bert van Baadwijk denken daarmee in te
springen in een voetbalgat op de software-markt.
Gepeperd
HAREN - Een kruidige wan-
deling kan van 13 tôt en met 19
juli worden gemaakt in de
Hortus in Haren. Langs keu-
kenkruiden die groeien in de
tuinen en in de cultuurkas.
Kruiden waren vroeger heel
kostbaar. Een zak pepers
stond gelijk aan een zak goud.
Voor een bruid werd in pepers
betaald. Vandaar de uitdruk-
king ,,een gepeperde reke-
ning". Tijdens uw wandeling
komt u diverse pepersoorten
tegen maar ook veel andere
geurige en smaakversterkende
kruiden.
Edzo Bergman van ,,Idéfix
Software" legt de laatste hand
aan de diskette, die in het te-
ken van het voetballen staat.
GRONINGEN - Bij de polikli-
niek in het Martini ziekenhuis,
lokatie van Ketwich, in Gro-
ningen houden vrijwilligers
van de verenigingen van kan-
kerpatiënten (lotgenoten) elke
vrijdag van 10.00 tôt 14.30 uur
spreekuur voor (ex-)kankerpa-
tienten en hun naasten.
Meer informatie: Integraal
Kankercentrum NoordNeder-
land tel. 050 - 253166.
Als oudleerlingen van de Alet-
ta Jacobs Scholengemeen-
schap in Hoogezand studeer-
den ze aile drie in Groningen
met als gezamenlijke hobby de
voetbalsport. Daaruit ont-
stond het idee een bedrijfje te
beginnen in sport-software.
Bergman: ,,Er is heel weinig
op dat gebied. Er zijn wel en-
kele amateurversies, maar die
zijn gebruiksonvriendelijk en
daar kun er weinig mee. Wij
pakken het professioneel
aan.". De 24-jarige Erik Mul
der werkt sinds zijn studie bij
de een accountantbedrijf, Edzo
Bergman (22) studeert nog
marketing en Bert van Baad
wijk (24) is computer-program
meur. Met hun gezamenlijke
kennis werd begin mei ,,Idéfix
Software" opgericht en inge-
schreven bij de Kamer van
Koophandel.
Het eerste product, de PTT Te
lecom Telecompetitie 91/92
Diskette, is geschreven voor
Personal Computers (PC), die
gebruik maken van het
systeem MS DOS. Als doel-
groep ziet het drietal de voet-
bal-computerfanaten. Hoewel
het programma, volgens Berg
man, ook een ,,opstart" kan
betekenen voor mensen, die
vertrouwd willen raken met
de computer. De gebruiker
brengt gegevens over gespeel-
de wedstrijden in zoals de uit-
slagen, doelpunten en dergelij-
ke. Het programma rekent het
doelgemiddelde uit, doet des-
gewenst voorspellingen, al of
niet met een ingebouwde toe-
valsfactor.
Op 1 juli wordt het program
ma afgerond. Dan is het
KNVB-wedstrijdschema be-
kend. Het is de bedoeling dat
de diskette vlak daarna op de
markt komt. De verkoopprijs
van ongeveer 30 gulden is, vol-
gens Bergman stukken lager
dan van vergelijkbare pro
grammai.
Momenteel werken de jonge
ondernemers aan een de-
monstratiemodel, waarmee af-
nemers enthousiast gemaakt
kunnen worden. De folders
liggen klaar, het drukwerk en
verpakking zijn al geregeld.
Voor de distributie wordt on-
derhandeld met landelijke
grote ketens, als V&D en Voet-
bal International. Daarnaast
wordt ook contact gezocht met
plaatselijke softwarewinkels.
Edzo Bergman: ,,We willen
vooral in de provincie Gronin
gen een stevige positie opbou-
wen". De voorzet is er: afgelo-
pen dinsdag bracht hij 7500
folders naar de voetbalclub1
FC Groningen. De club stuurt
de folder mee met de seizoen-
kaart. Als tegenprestatie ont-
vangt FC Groningen van elke
verkochte diskette vijf gul
den. Bergman probeert ook
andere eredivisieclubs warm
te laten lopen voor dit idee.
Met de ervaring, die de Gro-
ningers dit voetbalseizoen op-
doen, willen ze het program
ma perfectioneren. In de kast
liggen nog ,,grootse" plannen
voor uitbreiding: ,,We denken
eraan een Bundesliga of Itali-
aanse versie te maken.Of een
FC Groningen-versie, mooi
toch?"
VAKANTIE AANBIEDING
KINDER ATB(24inch)
VOORDEEL IN KWALITEIT
Slochterstraat 53
9611 CM Sappemeer
Telefoon 05980-96596
er iets van zien, de rest was
hier en dus practisch onbereik-
baar.
We willen Halberstadt bezoe-
ken. De Harz verdwijnt, de
bergen wijken, het land wordt
plotseling vlak. De verkrot-
ting en verarming valt hier
voelbaar over ons heen. Hier
op het platteland is voor de
toeristen niets meer mooi ge
maakt. Stoepen en tuinen ont-
breken. Mooie gevels zijn er
nauwelijks; ailes is zwart,
grijs van roet en stof. Het lijkt
of je ergens achteraf in Polen
rijdt, soms lijkt het zelfs op si-
tuaties in de derde wereld.
Timboektoe is dichterbij dan
ooit. Het centrum van Hal
berstadt, is in de oorlog weg-
gemaaid en de Dom, de Marti-
nikerk en andere gebouwen
vormen een oase van monu
menten, te midden van mono
tone nieuwbouw. Ailes in dit
land is ambivalent, hetgeen
ter plekke wordt bevestigd als
eeri groep Polen kruisje slaand
de protestantse kerk binnen-
treedt. Of is dit juist de basis
voor een nieuwe oecumene.
Volgende week proberen
we het vervolg te plaatsen van
dit verhaal.
De familie Watermulder is weer thuis in Hoogezand. Vermoeid, na een vakantie van drie we
ken in Margarnetz in de Oekraine. Rusland, dus. Mevrouw N. Watermulder is er geboren. Ze
bezochten er haar zuster. Een prachtige reis. Gezellig, mooi weer, veel vrijheid ook. Geen pro
blemen meer met paperassen. De mensen veel vriendelijker, opener als vroeger. De harde Ne
derlandse gulden heel veel roebels waard. Alleen de terugreis, met de trein door Polen, die zal
hun nog lang heugen. Verschrikkelijk was het. Acht uur in de verkeerde rij staan voor de trein.
Geen eten of drinken te krijgen. Bestolen worden van je eigen schoenen. Ze zijn er nog niet van
bekomen.
De Watermulders zijn ervaren
Rusland-reizigers. In 1956 be-
zocht mevrouw Watermulder
voor het eerst weer haar moe-
der in Margarnetz, in de Oe
kraine, waar de familie na een
gedwongen verblijf in de Oer-
al Was terugekeerd. Met haar
vier kinderen logeerde ze er
een half jaar. Het reisgeld van
500 gulden leende haar man
van zijn werkgever. Zelf bleef
hij toen thuis. Sindsdien zijn
ze er een tiental keren samen
geweest. Met de trein via Mos-
kou, en een keertje per vlieg-
tuig. Van de naaste familie is
alleen zus Lida nog in leven.
Op de heenreis was er nog
niets aan de hand
Om de drukte in Moskou te
omzeilen hadden de Water
mulders dit keer een andere
route gekozen. Via Brest naar
Kiew. Daar werden ze gastvrij
ontvangen door vrienden van
hun zoon. Ailes stond er op
tafel". Daarna verder naar
Margarnetz. Met de familie
gaat het goed. De eerste le-
vensbehoeften zijn op de bon,
maar er is voor iedereen ge-
noeg. Veel fruit en groente
wordt zelf verbouwd en inge
maakt. De prijzen zijn flink
gestegen, maar iedereen krijgt
daarvoor 60 roebel compensa-
tie.
Na drie prettige weken begon
de terugreis. In Brest, bij de
Poolse grens hadden ze over
willen stappen op de trein uit
Moskou. Een misrekening,
geen plaats te krijgen. Dan de
Poolse trein maar, die vier
keer per dag rijdt. Samen met
enkele andere Nederlanders
werden ze verwezen naar een
lange rij Polen, bepakt en be-
zakt met in Rusland gekochte
spullen. ,,Veel kleding die wij
naar Polen sturen wordt in
Rusland op de markt ver-
kocfit", zegt Watermulder ver-
ontwaardigd. Uit Rusland ne-
men ze dan weer veel spullen
mee om in Polen te verko-
pen". Wat voor spullen? ,,Ik
weet het niet, de pakken zijn
zo zwaar dat ze ze moeten sle-
pen". Na acht uur wachten
(,,Ik werd stapelgek tussen al
die Polen"), zonder eten en
drinken, waren ze nog niets
opgeschoten. Het bleek dat ze
al die tijd in de verkeerde rij
hadden gestaan. Eindelijk in
de trein bleek ook daar geen
eten of drinken te krijgen. ,,Er
was geen drup water om zelfs
maar de handen te wassen",
zegt mevrouw Watermulder
met een vies gezicht.
In Warschau moet worden
overgestapt. Een pilsje kopen
op het station? Vergeet het
maar. Het Nederlandse geld
wordt niet geaccepteerd. ,,Ik
werd erom uitgescholden",
zegt Watermulder verontwaar-
digd. De Nederlandse mede-
reizigers hebben dollars, maar
door de Polen worden woeker-
prijzengevraagd. Vij f dollar
voor 1 blikje bier notabene".
Bij een andere kiosk levert dat
bedrag uiteindelijk vier fles-
sen limonade op. In de trein
richting Berlijn doet de Water
mulder een tukje in een lege
coupé. Zijn schoenen heeft hij
uitgetrokken. Als hij wakker
wordt zijn ze verdwenen. Met
een extra paar sokken aan zijn
voeten komt hij in Berlijn aan.
Volgens de politie hebben ze
nog geboft dat er verder niets
is g^stolen. Een hostess brengt
«*- v-
Familie Watermulder aan wel-
voorziene tafel bij zus Lida.
Veel groente en fruit wordt
zelf verbouwd.
hen naar het Rode Kruis voor
schoenen, maar daar hebben
ze alleen maat 43. Twee maten
te klein. Dan maar op sloffen
verder: Hannover, Bremen,
Leer en vandaar een taxi naar
huis. Doodmoe komen ze aan.
Met Rusland zal het langzaam
beter gaan, denken de Water
mulders. ,,Ze moeten niet zo
kankeren. Gorbatsjov meer de
kans geven", vindt mevrouw
Watermulder. ,,Niet aile deel-
repuhlieken moeten zelf-
standig willen zijn. Dat natio
nalisme, ik hou er niet van".
De Russen kunnen heel veel.
Er zijn particulière initiatie-
ven te over. Ze laat een prach
tige japon zien die ze heeft ge-
kocht. Voor de winter. De an-
tieke koperen Samowar heeft
twee electrische broertjes ge-
kregen. Eentje is in bedrijf. De
thee smaakt heerlijk. De fami
lie Watermulder kan nu lachen
om de belevenissen. En plan
nen maken voor volgend jaar.
Dan gaan ze weer naar de Oe
kraine. Maar niet meer met de
Poolse trein.
icT NIEUWSBLAD - DONDERDAG 11 JULI 1991 - PAGINA 3.
Verschljrit elke donderdag in de
ptaatsen:
Hoogezand, Sappemeer, Kolham,
Harkstede, Slochteren,
Schildwolde, Zuidbroek,
Kielwindeweer, Westerbroek,
Waterhuizen, Foxhol, Zuidtaren,
de Groeve
Opiage: 24.000 exempiaren
Kantoor ^orecftt Oost 30
Tel./Fax 05980-24848
Postbus 18
9610 AA Sappemeer
Redaktie Persburo Edzes
Tel. 05980-97145
Adv.afd. Na 18.00 uur
J. Wagt
Tel. 05990-17975
van 399.-
NU
Alleen dit weekend
m
