T
'M
f,;
UIT GRUiNO.
BONENLAND.
BTJKGEBXIJKE STAND.
f
FhTv'
v.
- -
7T1
te Siddeburen; Albertje Jans Lei
van K. W. Stegeman te Slochtere
lem Stegeman 78 j., wedn. van
Slochteren; Johannes Nieuwzwaag l
Mulders te Siddeburen.
Levenl. Aangeg. Kind van H
R. Kruijer te Harkstede.
Openliare vergadering va
geni. Sappemeer d.d.
Afwezig zijn de heeren Remk
Nijhuis. Onder het lezen der n
heer Edzes ter vergadering.
De voorzitter opent de vergade
notulen der vorige vergadering wo
Op de vraag van den voorzitte
op of aanmerkingen heeft, zegt d(
niet duidelijk genoeg het voorstel
Bouma met 100 te verhoogen, j
les moet geven in de gymnastiek.
De voorz. Dus is er nog ni
Handelingen opgenomen.
De heer Berg Als de heer Y
geweest was, dan zou hij ongetwi
hebben om de adressen, opgenome
niet te lezen, omdat zij bekend zij
De voorz. Ja, maar het moet
De heer Smit: Ik meen dat
summa summarum 950 had.
De voorzitter 950 als tracl
voor herhalingsonderwijs, maar dat
De heer Smit Dat zou onbillijl
De voorz. Neen, hij behoudt d
1000. Maar 't moet er hij.
De heer Smit betwijfelt of de
heeft, waarop de voorzitter het n
betreffende de benoeming van Van
heer Smit het notulénboek daarbij voc
zegt Als je eens lezen wilt.
De heer Smit, dat besluit lezen
hebt gelijk 't is zoo als u zegt.
De voorz. Hij heeft 850 bij
als onderwijzer, 50 voor herhalir
100 voor de gymnastiek.
De heer Smit: Hier aan de schi
is afzonderlijke betaling voor herl
ook niet.
De voorz. Van der Velde is er n
't Is de vraag of het herhalingsondi
lijk moet worden betaald. Ik gelq
beste is. Voor die er goed over
het niets, maar voor anderen is li
Wij hebben nu de tractementen.
der School van Klunder. 't Is gt
maar is nu 900. Is zoo als het hoo.
zoo't Is niet v
de kerk.
De heer Smit Dat komt wel in
De heer Nauta: Wij hebben in
geen een genootschap 't is niet bij
Mennisten bij geen een, wa<
eersten dag der week staat te voorz
der wij zen 6 dagen christelijke en m
deugden
De voorz.: Wat wou je?
De heer Nauta Dat wij 't afkoo
De voorz. 't Is weer in de handen
Of wij er nu aan verbinden bij de
later, is 't zelfde.
De heer Nauta 't Verveelt me
hij er staat
De voorz. Haccou heeft eene
850 met vrije- en orde-oefeninge:
sHoofd" komt, is die baas over de vri
feningen, die regelt het zelf.
De heer Berg Staat dat ook ir
het tractement?
De voorz. Als 't »hoofd" er kom
100 af. Dan heeft hij ook 100
De heer Edzes: Ik meen, dat 't
plicht was ook vrije- en oïde-oefenin
De voorz. Hij moet er voor be;
De heer Nauta: de wet naslaam
toch onder de leervakken
De voorz. Ja, hij moet het doen,
wijzers hebben Homan 650, Jaj
Jansma 650, Dallinga 600, Ko
Garnaat alleen voor de handwerken
Velde 850 en f 50 en f 100 =j
zal ze maar aile noemen. Dan kriji
man, die de hoofdacte heeft 60(
650, J. Rijks 450, Nip 450,
M. Bakker voor handwerken 100,
plusJ. Jonker 650
450, A. v. Bon voor handwerken
rema f 450. Ik kan meedeelen, dat 1
men heeft. Ik heb 2 voorstellen, c
Beekman te verhoogen. Beekman het
te; daarom wou ik hem met minste
hoogen. Hij heeft 600 en anderei
650.
In stemming gebracht wordt het n
stemmen aangenomen om Beekman
verhoogen.
De voorz.: En nu Bouma op 9
De heer Nauta Dan moet hij de
oefeningen geven.
De heer Berg Ik kan mij er best me
De heer Edzes: Komt de kerkelijl
er af?
De heer Nauta: Ja, dat is meer d
Hierop wordt het voorstel van Bou
te brengen, in stemming gebracht. H
algemeene stemmen op ééne na die
Edzes aangenomen.
De heer Berg: Bij de regeling met
groote onbillijkheid te wijzen. De onde
hebben een acte voor de handwerken
maar tevens moeten zij er onderwijs il
is eene zeer nutttige acte en het ond
handwerken is voor de meisjes eene v
noodigste dingen die zij leeren moete
dat onderwijs, voor die acte wordt ge
STEIiDdat de geheele tvoni
aanwijzing is schoongemaakt t
weshalve er zijns inziens geen gt
voor eenige besmetting.
Schildwolde, 28 Dec. 1891.
Dr. M. J.
De ondergeteeken
onder verwijzina
Hjr staande, weder mil
zijne geachte PLAATSGENOOTEN toi
Begrooting 127.10.
Perc. 7. School en woning te Siddf
Sjabbe Buitenkamp, Siddeburen, vc
Chr. Edeler, Siddeburen,
Begrooting 207.50.
gereedheid te komen, weshalve de voorzitter voor-
stelt de benoeming te verdagen tôt eene volgende
vergadering. Ik verzoek evenwel de heeren B. en
W- te machtigen in het onderwijs tijdelijk te voor-
zien.
Aldus wordt er besloten.
5. Aanvrage ontslag van den heer H. Visser
ond. te Hélium.
De voorzitter leest het ingekomen bericht datee-
rende van den 21 Dec. ingekomen den 23 Dec.
voor waarin de onderwijzer II. Visser van Hélium
eervol ontslag uit zijne betrekking verzoekt, wegens
zijn benoeming als onderwijzer te Roden. Het
ontslag wordt zoo spoedig mogelijk verzocht. De
voorzitter stell voor het ontslag te verleenen 2
maand na dato van aanvrage.
Met algemeene stemmen wordt dit voorstel aan
genomen.
6 Procesverbaal Kasopname.
De voorzitter deelt mede, dat de ontvangsten de
somma bedragen van 68458,494, de uitgaven die
van 63374,78}, zoodat er aan kas moet zijn de
somma van 5083,71. Deze som was er aanwezig,
terwijl de boeken en kas in de beste orde zijn be-
vonden. Ik stel voor dit procesverbaal aan te nemen.
Aldus besloten.
7. Grintweg te Borgweg.
De voorzitter deelt mede, dat er een schrijven
is ingekomen van eenige ingezetenen van Scharmer
en Westerbroek en leest het daarna voor, waarin
te kennen wordt gegeven, dat zij nogmaals de
vrijheid nemen den aanleg van den grintweg te Borg
weg ter tafel te brengen, terwijl zij tevens eene
lijst der verschillende bijdragen aan den Raad ter
lezing aanbieden.
Voorzitter Ik kan er bij vertellen, dat de voor-
loopige inschrijving eene somma opgebracht heeft
van 3404.50, welk bedrag is aangevuld gewor-
den tôt 4103,50, terwijl er vermoedelijk nog 200
van Tilburg te verwachten is. Alzoo is er een
bedrag van ruim 4000. In het adres wordt
aangegeven, dat adressanten zich ook tôt den Raad
der "gemeente Hoogezand hebben gewend met het
verzoek pogingen in 't werk te stellen tôt de ver-
harding van den Borgweg te geraken. ZEd Achtb.
stelt daarom voor B. en W. te machtigen de zaak
met Hoogezand te bespreken en later dan te be-
sluiten. We weten niet wat Hoogezand wil daarom
moeten we er eerst over spreken, voordat we
handelen. Aldus besloten.
8. Begrooting en onderwijs 1892.
De voorzitter deelt mede, dat de begrooting van
heeren Ged. Staten is teruggekomen met enkele
opmerkingen, ni. dat er een post meer moest uit-
getrokken worden voor 'l onderwijs, daar er meer
onderwijzerspersoneel in enkele scholen moet zijn
en een post voor brandbluschmiddelen, een post,
die niet mag ontbreken en vroeger reeds onder 't
oog gebracht. De voorzitter stelt de begrooting te
wijzigen in den geest zooals door heeren Red.
Staten is voorgesteld. Aldus besloten.
9. Verhooging jaarwedden onderwijzeressen
De voorzitter stelt namens B. en W. voor de
minimum jaarwedden der onderwijzeressen te bren
gen op 425, daar haar wegens meerderen arbeid,
het verrichten der handwerken, een hoogere bezol-
diging toekomt.
R. G. Mulder 425 is wel is waar eene ver-
betering, maar ik zou er toch voor zijn, dat bedrag
nog met 25 te verhoogen, en dan te brengen
op f 450.
Blaauw 425 keur ik in zoover wel goed,
maar ik zou er voor zijn, dat ze er om de twee jaar
25 bij kregen, tôt 500. Door zoodanige op-
klimming hadden ze wat in 't verschiet.
Eelssema Je stellen voor de onderwijzeressen
25 te verhoogen
Voorzitter Het minimum van 400 zou 25
verhoogd worden, maar die anderen, die reeds meer
hebben, natuurlijk niet. Die te Overschild heeft
reeds bijv. 700.
Het voorstel Blaauw lacht mij wel toe, het is
een vooruitzicht om de 2 jaar en wel bindend.
Hetgeen Mulder zegt is ook wel goed. Eene zachte
verhooging is dunkt mij toch beter.
De voorzitter brengt, daar niemand meer het
woord vraagt, het voorstel van B. en W. in stem
ming, welk voorstel wordt aangenomen.
Voorzitter: Tengevolge van de overplaatsing
van den onderwijzer Reijer van Siddeburen naar
Slochteren, moet er in Siddeburen een onderwijzer
met hoofdacte worden benoemd. Tengevolge van
het vertrek van Visser moet er in Hélium een on
derwijzer of eene onder wij zeres zijn. In enkele
scholen wordt het onderwijs in de handwerken
gegeven door onderwijzeressen zonder radicaal. De
onderwijzeres in de handwerken in Hélium is
evenwel goed.
Hetzelfde geldt voor Schildwolde, daar moet ook
een bij zijn. Daar is op de vrouw, die les in de
handwerken geeft ook niet de minste aanmerking.
Alting Ik zou de voorkeur geven aan eene
onderwijzeres, want in eene school waar eene ge-
ëxamineerde onderwijzeres is, leeren ze de hand
werken beter.
Voorzitter: Het is iets stootends om de thans
bestaande onderwijzeressen in handwerken zonder
overwegende redenen haar congé te geven.
Alting: Als we toch Scharmer en Lageland
nemen, "dan is er toch een groot verschil. In La
geland is het beter.
Broekema: Ik zou zeggen, dat een onderwijze
res ailes voor had. Eene juffrouw past beter op
de kinderen, eene vrouw kan veel beter met de
jonge kinderen omgaan dan een onderwijzer, voor
het onderwijs is het dus ook beter.
Voorzitter: Altijd niet, want in Hélium kan
Lolïers zeer goed met de kinderen omgaan. Als
men 't op eene school wil toepassen, moet men
't ook op de andere doen.
Uit de stemming die volgde bleek het, dat het
meerendeel der leden voor eene onderwijzeres was.
Voorzitter: Dus zal er eene oproeping geschie-
den voor een onderwijzer met hoofdacte te Sidde
buren naar een jaarwedde van 600 en eene
onderwijzeres te Hélium en te Schildwolde naar
een jaarwedde van 425.
10. Uitslag verpachting tolboomen. De secre-
taris doet lecture van de pachtsommen en de
pachters der verschillende tolboomen. (Reeds ver-
meld in 't blad van Zondag 3 Januari). De tollen
zijn in 't geheel 27.50 en de huur van de woning
te Lageland 40, in massa 67.50 teruggegaan.
De voozzitter doet het voorstel die verpachting
te keuren, behalve die van den tolboom te
Schildwolde (Schildwoldermeenteweg) en te Sid
deburen (Eideweg). De pachter van den eerste,
Jan Bos heeft een schrijven aan den Raad gencht,
daarin meldende, dat hij zich in de pachting ver-
gist heeft, aangezien hij meende van 3 tolboomen
toi te kunnen beuren, en nu in werkelijkheid maar
van twee.
Hij, Jan Bos, vreest dat er op dien tolboom
niets gemaakt kan worden. Voor een geringere
pachtsom wil hij het evenwel aannemen. De voor
zitter stelt voor tôt herverpachting over te gaan,
aangezien men niet in een schikking treden kan
en de man geen fondsen bezit. Wat den tolboom
te Siddeburen (Eideweg) betreft, stelt de voorzitter
eveneens voor tôt herverpachting over te gaan,
aangezien deze tolboom veel te laag is.
Het voorstel des voorzitters wordt aangenomen.
II. Uitbesteding onderhoudswerken.
Ook de onderhoudswerken, zegt de voorzitter, zijn
j.l. Maandag aanbesteed. De secretaris doet lecture
van de laagste inschrijvers der verschillende posten
(zie dit blad van Zondag 3 Jan.)
De gezamenlijke werken zijn uitbesteed voor
1287, de begrooting was 1711,82. De voorz.
doet het voorstel de laagste inschrijvers het werk
te gunnen. Alleen, zegt de voorzitter, het weke-
lijksche schoonmaken der scholen is er buiten ge-
laten, het is beter, dat we dit door vrouwen laten
doen, want nu kwamen er telkens klachten.
Het voorstel van den voorzitter wordt aangenomen.
12. Mededeelingen en voorstellen.
Ingekomen een bericht van den heer Groustra,
gepensioneerd kommies te Sappemeer, berichtende,
dat hij is aangeslagen in den hoofdelijken omslag
voor de som van 3, dat hij met primo Mei uit
Slochteren is vertrokken en alzoo eene afschrijving
verzoekt van het 3/s gedeelte.
De voorzitter stelt voor, die afschrijving te ver
leenen.
Ingekomen een bericht van P. Ruben te Schild
wolde, meldende, dat hij verplicht is schoolgeld te
betalen, dat het hem moeilijk, zoo niet onmogelijk
valt, den Raad verzoekende hem vrijstelling van
schoolgeld te verleenen.
Is, vraagt de voorzitter, er ook iemand der leden
met den toestand van P. Ruben bekend?
Broekema Het is een van die gewone arbeiders
en ik zou er voor zijn de kwijtschelding te ver
leenen.
Voorz. Kunnen de heeren zich met de kwijt
schelding vereenigen? Allen er voor.
Ingekomen een bericht van Mej. J. Frank van
Veendam, haren dank betuigende aan den Raad
voor hare benoeming als onderwijzeres te Slochte
ren. Zij hoopt met 1 Jan a.s. in functie te treden
en het vertrouwen van den Raad zich waardig le
maken. Voor kennisgeving aangenomen.
Ingekomen een bericht van den Bond van Ned.
Onderwijzers met bijgaand verzoek aan den Raad
om de jaarwedden der onderwijzeressen, wegens
meerdere werkzaamheid, te verhoogen. Dat adres,
zegt de voorzitter, is te laat ingekomen, en daar-
door niet op de agenda geplaatst. Het doet ook
niet meer af, omdat er reeds een zoodanig besluit
genomen is.
Kooi Ze komen met de mosterd na den maal-
tijd-
Ingekomen een bericht van heeren Ged. Staten,
behelzende dat de reclame hoofdelijken omslag van
Gerrit de Vries zal behandeld worden Donderdag
den 7 Januari a.s.
Voor kennisgeving aangenomen.
Voorzitter Heeft iemand der leden nog iets
mede te deelen of voor te stellen?
Klootsema: Het is me opgevallen, dat er langs
de Nieuwe laan en te Klein-Harkstede geene boo-
men bijlangs den weg staan.
Welke reden is daar toch voor?
Voorzitter: B. en W. hebben jaarlijks eene
som van 350 tôt 360 uitgetrokken voor het
aanplanten van boomen. Nu zijn we hier begon-
nen en komen daar van zelf
Kooi In Klein-Harkstede is wel iets tegen,
aan den eenen kant is er een vaarwater en aan de
anderen kant staan 4 molens, en die hebben er
dan last van.
Klootsema: Dan zijn er wel meer plaatsen in
de gemeente, waar ze er last van hebben, het is
daar een geschikt terrein, daar de grond er zeer
goed is.
Alting: Er is een groot geluk bij, zoolang er
geene boomen staan is de weg ook goed.
Voorzitter: Och, de boomen doen niet zooveel
schade, als het onderbosch maar weggekapt wordt,
en de boomen goed opgesnoeid worden, de wortels
trekken ook weer veel vocht tôt zich.
Daar er niets meer mede te deelen of voor te
stellen is, sluit de voorzitter de vergadering onge-
veer met de volgende toespraak Mij ne heeren
met de bede, dat de intrede in het nieuwe jaar
voor U gelukkig mag wezen. Als we een terug-
blik slaan op het verloopen jaar, dan hebben we
een lid door den dood verloren. Het was iemand
in hoogen ouderdom, doch als we den kring rond
zien, wordt hij gemist. Wij allen hebben lief en
leed ondervonden, toch in de hoop, dat het nieuwe
jaar rijk mag wezen aan zegeningen, sluit ik de
vergadering,
Deze vergadering, was evenals de vorige, buiten
de verslaggevers, door twee toehoorders bezocht.
Wederom heeft zich een jaar van den keten der
eeuwen losgemaakt, om verzameld te worden van
het stof zijner vaderen. Gelukkig is het jaar voor-
bijgegaan, zonder dat de vrede in Europa is ver-
stoord. Toch bestond er menigmaal angst, dat de
wreede fakkel des oorlogs gezwaaid zou worden en
hare schandelijke triomfen zou vieren. Want nooit
werd er oorlogzuchtiger over den vrede gesproken
dan in 't afgeloopen jaar. En niet zonder zorg gaan
we het nieuwe jaar te gemoet, dat al zijne ge-
heimen nog in den schoot verborgen houdt. Want
als we b.v. letten op het ontzaglijke Russische rijk
en op diens troosteloozen economischen en politie-
ken toestand, dan schijnt ons een revolutie onver-
mijdelijk. Met onmenschelijke wreedheid worden
er de eigen onderdanen vervolgd en verbannen
en tegelijkertijd is tengevolge van den mislukten
oogst in tal van districten hongersnood uitgebroken.
Onbeschrijfelijk gebrek, sterfte tengevolge v u hon
ger en epidemieën, oproeren onder de plat dands
bevolking, revolutionaire bedreigingen zijn d. vijan
den, die van allen kant den Russischen staat be-
stok'en. Ook is de oude nijd nog lang niet uitge
bluscht. Gelukkig genieten wij de weldaden van
den vrede, al dringen ook de oorlogstoerustingen
van andere staten ons tôt verschrikkelijke groote
uitgaven voor het leger. Doch nu we toch bij den
aanvang des jaars den blik eens ruimer om ons
slaan, nu willen we er ook met groote erkenning
en singels, die aan ailes een frisch en jeugdig voor-
komen geven. En 't is te verwonderen, hoe gauw
al die singels zijn volgebouwd en bevolkt. Doch
al wie ten platte lande de schaapjes op het droge
heeft of de zaken aan den kant doet, zoekt hier
liefst m eerder genot en verstrooiïng dan het platte
land hem kan bieden, en zoo zien we hier staag
de bevolking groeien en de plantsoenen en singels
bevolken. Dit jaar is dan ook zoo goed ^ds aile
ruimte volbouwd. En nieuw terrein is alweer afge-
bakend langs de Zuiderhaven en het Reitdiep, en
ook daar zal eerlang de steigering verrijzen om
aan nieuwe villa's het aanzien te geven. Het prach-
lig laboratorium aan den Westersingel en de nieuwe
stadsbewaarschool zijn zoo goed als voltooid, de
veelading is bijna afgewerkt evenals hef schoone
marktplein en nu hopen we dit jaar op een begin
met den bouw van een nieuw en prachtig station.
Want die oude vuile loods past thans allerminst
bij de zoo schoone omgeving en blijkt ook meer
en meer onvoldoende voor het groote passagiers-
en goederenvervoer onzer handelsstad. De reparatie
van den Martinitoren vordert langzaam, maar toch
blijkt het den opmerkzamen wandelaar al duidelijk,
hoe prachtig de herslelling wordt uitgevoerd. Het
nieuw kinderziekenhuis, het grootsch geschenk van
den heer Scholten, is reeds in gebruik genomen en
voldoet alleszins aan de eischen, welke men aan zulke
inrichting mag stellen. Inmiddels is de oprichting van
een nieuw Stads-> en Provinciaal ziekenhuis een
stap verder gebracht door het gewichtig besluit
der staten en het beter overleg tusschen staat en
provincie. Ook zai binnen kort met den aanleg
van den buurtspoorweg naar Uithuizen en Uithui-
zermeeden worden begonnen; terwijl de aanleg
van het spoor langs de Veenkoloniën en door
oostelijk Drente naar Zwolle met kracht wordt
voorbereid. En aile vermeerdering en verbetering
der gemeenschapswegen zal staag weer aan den
bloef en den ujtleg der stad ten goede komen.
Steeds meer wordt de stad het centrum der pro
vincie, de plaats, waar ailes en allen samenkomen
voor handel en amusement en verkeer. En dat
ieder zich gaarne zulke stad tôt verblijf kiest, be-
wijst o.a. ook de vacature van hoofcï der school
tengevolge van het aftreden van den een en de
promotie van den ander. Niet minder dan hon-
derdvijftien sollicitanten dingen om de ledige plaats,
waarvan vooreerst een vijftiental zijn opgeroepen
om er een grostal uit te formeeren. Doch wie
zoo af en toe eens van die raadsverslagen leest
van zoo menig plattelands gemeentebestuur, die
billijkt het volkomen, dat men als ambtenaar op
verkassen uit is en het bij voorkeur zoekt in
eene stad als de onze, waar de ambtenaar zich
volkomen vrij gevoelt en niet afhankelijk is van
de vaak zoo mooie getuigenisjes van den een of
de botte beoordeeling van den ander. Doch nog
van andere dingen moet ik gewagen. Want met
den meerderen uitleg der stad gaan ook de han-
dels- en andere onçlernemingen hand aan hand.
Zie, we hadden het eerst niet durven vermoeden,
dat magazijneu als die van Miele en van Peek en
Cloppenburg fich hier konden handhaven; doch
de ervaring bgenstraft dit vermoeden, en steeds
nieuwe verbouwingen en uitbreidingen zijn het
beste bewijs van het succès dier ondernemingen.
Die groote viijnhuizen en filialen steken elkander
thans reeds naar de kroon; terwijl toch ook nog
de oude boveuzalen van Nieuwold en anderen uit
traditie hare oude aantrekkelijkheid voor velen
hebben behoiiden. En als we nagaan, wat er op
het gebied vin sport is gedaar. in 't afgeloopen
jaar, dan zal ieder erkennen, dat we op dat gebied
heel wat ondernemen. Tal van groote hardrijde-
rijen en keuiingen werden hier gehouden; kolos-
sale prijzen werden telkens uitgeloofd en van de
meest mogelijke deelname was men steeds verze-
kerd; zoodat Groningen zich op dat gebied met
de eerste stelen veilig kan meten. Wedrennen
werden gehoulen bij Oosterbroek; terwijl thans
alweer nieuwe terreinen zijn aangewezen voor nog
grootschere wedrennen bij Zuidlaren. De Zuid-
laarder tram Zal stellig dil jaar tôt stand komen
en ons zoo il geregelde verbinding brengen met
de liefste plekjbs onzer naaste omgeving. En ter
wijl het vorige jaar ook al eene groote interna
tionale hardrijjerij op schaatsen werd gehouden
op de bekende plassen te Paterswolde, zal in dezen
winter eene n«g grootere van wege den Nederland-
schen Schaatsr.jdersbond worden gehouden, waarbij
ook de groote gouden médaillé om het kampioen-
schap zal wordm verreden. Doch bij al dien bloei
en vooruitgang vergeten we nooit, dat het centrum
niet kan bestam zonder de deelen. Waar de
Ommelanden nit bloeien, daar moet ook de bloei
der stad gaan tanen. Kwijnen de landbouw en
het handelsverfcer, dan kwijnt ook de stad. Daarom
hopen we, dat et in het pas begonnen jaar Stad
en Lande moge welgaan, dat landbouw en veeteelt
en handel mogn bloeien, en dat bij de weerzijd-
sche wisseling der producten en handelswaren
steeds de ban< nauwer worde gelegd tusschen
stedeling en pnvinciaal, en de bloei van den een
staag meer en eter aan den bloei van den ander
ten goede mog»komen!
't Jaar 1892 renge allen rijkelijk zegen
Noordbroek 5 Jan. 1892. De afloop van de
uitbesteding der zoogen. Kerkewerken in onze Ge
meente is als volgt
Timmerwerken. Perceel 1. J. Klooster /4Î0;
H. Olthoff 484; A. Pentinga 412; A. Daanje
376; W. Waslander 459.
Perc. 2. J. Klooster 225; H. Olthoff f 188;
A. Pentinga 188; A. Daanje 179; W. Was
lander 248.
Perc. 3. J. Klooster 434; H. Olthoff 384;
A. Pentinga f 437; A. Daanje 370; W. Was
lander 429.
Perc. 4. J. Klooster f 440; H. Olthoff 478;
A. Pentinga 420; A. Daanje 382; Hulzebos
438; W. Waslander 449.
Van bovenstaande 4 perceelen timmerwerken
was de laagste inschrijver van perc. 1 f 34.70,
van perc. 2 16.70, van perc. 3 49.30 en van
perc. 4/7 boven de begrooting.
Perceel 5 verfwerken. W. Duilscher f 103.40
P. Schoonbeeg f 96.40; L. Kling 97.50; J.
Dekker f 103; H. v. d. Veen 95 H. Bos 100.
Zijnde de laagste inschrijver 20 boven de
begrooting.
De begrooting van het koperslagerswerk was
72.50. Aangenomen door J. Koster voor 69.90.
De massale begrooting was 1276.
Aan geen der inschrijvers is het werk gegund,
maar aannemer is geworden de opzichter Joli.
Buurke voor 1276.
Schildwolde, 31 Dec. '91. 't Is oudejaarsavond
en bij zessen. Een geloovige schare spoedt zich
kerkwaarts. Als gewoonlijk is op zoo'n avond de
kerk stampvol. Ditmaal zal eene lezing worden
gehouden, wijl onze Herv. Gem. vacant is. Ailes
gaat uitmuntend. De spreker schijnt de aanwezi-
gen zeer te boeiën. Doch op eens wordt de plech-
tige stilte verbroken door het dof gebrom der beide
torenklokken. De politie, alsmede de boerenknech-
ten de echte klokkeluiders voor den oudenjaars-
nacht spoeden zich naar den toren om de onbe-
schaamde bengels, die zoo de rust verstoorden, een
gevoelige les toe te dienen. Spoedig is de orde
weer hersteld en een half uur later, na het eindigen
der lezing, rollen de heldere klokketonen over het
dorp. Het bekende kloksmeer wordt opgehaald,
af en toe gaan troepjes knechten en meiden zin-
gende en prêt makende en wie zou hun dat
genot eens in 'tjaar misgunnen? van en naar
den toren en het klokgelui wordt den geheelen
nacht bijna onafgebroken voortgezet. Toendemor-
gen van den 1 Jan. was aangebroken, toen om
acht uur de klokken zwegen, was het alom rustig
in ons dorp. Van baldadigheden geen spoor. Ailes
was ook ditmaal weer vrij-ordelijk toegegaan.
Jammer, dat nog van een ernstig ongeluk mel-
ding moet gemaakt worden. Een der klokkeluiders
had 't ongeluk een slag met den klepel tegen zijn
achterhoofd te krijgen, zoodat hij erg verwond
werd en den Nieuwjaarsdag onder hevige pijnen
te bed moest doorbrengen.
Naar men verneemt heeft in 't naburige Hélium
op oudejaarsavond eene vechtpartij plaats gehad
waarbij iemand met een scherp voorwerp zeer
ernstig in de kuit werd verwond.
Nieuwe-Pekela, 1 Jan. Als een bewijs, dat de
prijs van jonge varkens nog steeds ongekend laag
is, dient, dat de varkenshandelaar J. Wubs alhier
voor eenige dagen een jonge, doch flinke knorren-
viervoeter plus 75 cent in ruil gaf voor een kleai
kinderpelsmutsje.
Haren 1 Jan. 1892. Gisteren had in het hôtel
Willems te Groningen eene vergadering plaats van
aandeelhouders tôt oprichting van de naamlooze
vennootschap de Tramwegmaatschappij Zuidlaren-
Groningen. De statuten werden vastgesteld, d«
acte van oprichting werd ten overstaan van den
notaris Jhr. R. A. Quintus opgemaakt, terwijl de
volgende heeren tôt commissarissen werden verko-
zen mr. G. G. Geertsema, J. O. Hoenderken,
J. J. ten Cate Vissering en I. Kranenborg. De vijfde
commissaris zal door den raad der gemeente Zuid
laren worden gekozen. Men kan dus weldra met
den aanleg van de lijn een begin maken.
Zuidlaren, 4 Jan. Op de heden alhier gehou
den varkensmarkt was de aanvoer klein (ruim 100
varkens meest oude biggen).
De prijzen waren laag; voor jonge biggen werd
van 2 tôt 4 besteed.
Voor Hamburgers werd 16 17 et., voor vette
20 22 et. per hait kilo en levend gewicht besteed.
De markt was zeer traag.
Zondag is overleden Z. D. H. monseigneur Adri-
anus Godschalk, bisschop van 's Hertogenbosch.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor Hoogezand en de daaronder
ressorteerende hulpkantoren, werd gedurende de
maand December ingelegd: 86; Terugbetaald
78.75.
Het laatste door dat kantoor uitgegeven baekje,
draagt het nummer 222.
op wijzen, dat de meest kenmerkende karaktertrek
van 't afgeloopen jaar is geweest de behoefte aan
betere en mildere handelstractaten voor heel de
beschaafde wereld. Daardoor worden landen en
volken nader tôt elkander gebracht; daardoor wor
den handel en scheepvaart en nijverheid van aile
landen gebaat en wordt een solide grondslag ge
legd voor meer verbroedering en een duurzamer
vrede. Ook de groote, ailes beheerschende sociale
kwestie trok in 't verloopen jaar meer en meer de
aandacht van aile beschaafde volkeren. Langzaam
maar zeker ontwaakt bij regeeringen en individuën het
besef der verantwoordelijkheid jegens die aanzien-
lijke schare van minder bedeelden, die terecht om
meer gelijkheid en waardeering vragen. Vooral
van onze tegenwoordige regeering mag iets goeds
en iets blijvends op dit gebied verwacht worden.
Doch het wordt tijd, dat we weer als naar
gewoonte tôt onze stad terugkeeren. Wat het oude
jaar ons bracht Zie, sedert de ontmanteling der
oude veste vertoont de stad zich als eene jonge
bruid, die zich tooit in het meest sierlijke gewaad.
Waar de oude stad zoetjesaan zich gaat vernieuwen
en winkel aan winkel u wijst op den toenemenden
bloei der voormalige veste, daar omlijst zich de
stad met een zoom van plantsoenen en parken
wel
een
Bij den
sproken
of ander giriicht de vlucht hebben genomen.
Heer ij werd door de booswichten ge-
met dt dienstmeid.
streng onderzoel.
Onze politie doet
Naar wij uit goede bron vernemen, zal het re-
citeergezelscfiap »Spandaw" binnen kort eene open-
lijke voorstilling geven in 't hôtel Struvé te Sap
pemeer.
De heer J. W. Wilbrink te Martenshoek was
bij de gehouden uitbesteding van het bouwen eener
behuizing voor R Nieborg laagste inschrijver voor
f 2820, aan herr is de bouw opgedragen.
I
Ten overstaan van notaris Spruyt te Sappemeer
werd Maandag 1. in 't bontehuis te Sappemeer
ten verzoeke van Mej. M. Horn te koop gepresen-
teerd Een behiizing met tuin groot 8 A. 3 c.A.
aan de Kleinemersterstraat.
Kooper de her Harm Mulder, schipper te Sap
pemeer, voorf [800.
Door B fp M. der gemeente Zuidbroek, werd
Dinsdagmcjn ni ten gemeentehuize aanbesteed het
jaarlijksch n inderhoud der gemeenteeigendommen.
Inschrijva 3 waren: H. Schreuder voor /1295;
H. v. d. b r,ip voor 1062 H. R. Holthuis voor
989 1t. Schreuder voor 983. Begrooting
1035.71 opGegund aan L. Schreuder.
NooRDBisegK 1 Jan. 1892. Onze lantaarnopsteker
Eggens vierde leden zijn lOjarig jubile als zooda
nig) en had bj zijne begroeting der door hem
verlichte dorpelitgen, een brandende lantaarn voor
de borst gehangîn, niet juist om als wijlen Esopus
een verstandig nensch te zoeken maar om des te
meer de aaridach te trekken van 't publiek waarvoor
een fooi niet weti geweigerd.
Noordbroek, Jan. 1892. Voor een paarnach-
ten is hier in 'tnoordeinde van 't dorp en te Ko-
rengarst op drie atsen poging beproefd tôt inbraak,
door het zeer mtes uitnemen van glasruiten. Aan
diefstal is het gl(ikkig niet toegekomen. 't Schijnt
dat de daie's of daderessen telkenkeer voor
SAPPEMEER, 15 Dec. 1891—1 Jan. 1892.
Geboren Johan Tomas, z. v. Pieter Bosma en
Harmke Blaauw; Jantina, d. v. Hindrik Smit en
Jantina v. Dam Grietje, d. v. Jan Fekkes en Anna 01-
denburg, woonplaats Wildervank; Jakob, z. v. Jakob
Heukers en Pietje Smit; Johannes, z. v. Aaldrik
Kraster en Jantien Pieters.
Onderlrouwd Marten Tijms en Mella Veaema.
Getrouwd: Jan Vroom en Jantje de Vries.
Overleden: Geessien, 5 j., d. v. Jurjen Oostland
en Tjaaktje Tepper; Kornelis Kuiper, 75 j., ectitgen.
van Margrieta Mars; Aaltje Schuurman, 35 j, echt-
genoote van Steven Zwarts; Juliana Elisabeth, 18
d., d. v. Rudolfus Reinardus Heikens en juliana
Helena Meijer Engeltje Groeneveld, 35 j., oageh.
Janneke, 1 j. en 7 m., d. v. Ype de Jong enKunje
Bouwman; Trijntje, 3 j. en 5 m., d. v. Roeof van
der Veen en Trijntje Mandema; Jakob, 4 m., z. v.
Freerk Kruijer en Aafke Lammerts; Yke Potjer,
71 j., ongehuwd.
De bevolking der gemeente Sappemeer bestond
op den 31 December 1890 uit 2527 m. en 2607 vr.,
totaal 5134. Zij werd vermeerderd door geboorte
met 100 m. en 85 vr., samen 185 en door vestiging
in de gemeente met 202 m. en 198 vr., samen
400, in 't geheel met 302 m. en 283 vr., totaal 585.
Zij werd verminderd door overlijden met 58 m. en
53 vr., samen 109 en door vertrek uit de gemeente
met 174 m. en 186 vr., samen 360, in 't. geheel
met 230 m. en 239 vr., totaal 469. De bevolking
is dus vermeerderd met 72 m. en 44 vr., samen
116 en bedroeg op den 31 December 1891 2599
m. en 2651 vr., samen 5250.
Het getal huwelijken was 41, als tusschen jong-
mans en jonge dochters 35, tusschen weduwnaars
en jonge dochters 4 en tusschen weduwnaars en
weduwen 2. Onder de geborenen bevindt zich
één onecht geborene, van het mannelijk geslacht.
Alhier zijn geboren 3 van het mannelijk en 2 van
het vrouwelijk geslacht, die in eene andere gemeente
tehuis behoorden. Elders zijn geboren 3 van het
mannelijk en 4 van het vrouwelijk geslacht, die
■MM
s
m
i_ -i L* V »y f t-#/ -1 »-
ucii wa
Mllllll
