No. 6. WOENSDÂG 20 Januari 1892. 22e Jaargang. l>e Spion. VAN Inzendmg van Advertentiën en Ingezonden Stnkken des Dinsdags- en Vrijdaggavonds vôér ze» nur by de Uitgevers. Overzicht yan 10 tôt 17 Jan. 1892. UIT (UtUNO FEUILLETON Voor d„ Gemeenten HOOGEZAND, SAFFEMEER, SIOCHTERENNOORDBROEK, ZUIDBROEK, ZUIDLAREN, 6nI. Dit BLAD verschijnt iederen ZONDAG en WOENSDAG ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden 85 cents franco per post 45 cents. Enkele nommers 5 cents. PRIJS der ADVERTENTIËNVan 1-5 regels 85 cents, îedere regel meer 10 cents. Groote letters worden naar plaats- ruimte berekend. Abonnement lager. Dezelfde advertentie, in eens voor 3-maal plaatsmg besteld, is de derde plaatsing gratis DIENSTREGELING OP DE STAATS-SPOORWEGEN, AANGEVANGEN DEN 1 OCTOBER 1891 l'îl ÎH2 As8en 7.56 10,'84 12,20 BUITENLAND. De pruisische landdag is geopend met een troon- rede, waarin de minister van financiën, dr. Miquel een ailes behalve gunstig tafereel ophing van de geldmiddelen, en een aanzienlijk te kort op de begrooting in het verschiet stelde. In de eerste plaats zijn de nieuwe handelsverdragen, met de belangrijke vermindering der invoerrechten oorzaak dat de inkomsten minder ruim zullen vloeien. Aan de gemeenten zal, door de verlaging der tarie- ven 's jaarlijks 30 millioen minder uit de staatskas worden uitgekeerd. In de tweede plaats is de geringere opbrengst der staatsspoorwegen, ten bedrage van 42 millioen, mede schuld aan de vermindering der inkomsten. Dit déficit is echter slechts schijnbaar. De vorige minister wist uit de spoorwegen steeds een mooi batig slot voor de rijksinkomsten te ver- krijgen, maar deed dit ten koste van het materieel. Zijn opvolger ziet zich thans genoodzaakt de ver- keerde zuinigheid van zijn ambts-voorganger goed te maken, en vraagt aanzienlijke sommen voor de verbetering van het bestaande en aanschaffing van nieuw materieel. Ingediend is een nieuw ontwerp van wet op het lager onderwijs, dat wegens zijn confessioneelen tint zeker niet in den smaak der liberalen zal vallen- De regeering wil daarbij een deel van het toezicht terugbrengen in de handen der geestelijkheid, die evenals ten onzent, haar invloed op de staatsscholen geheel had verloren. Ter loops wordt in de troonrede melding ge- maakt van een wetsontwerp tôt regeling van het zoogenaamde Welfenfonds. Dit fonds afkomstig uit de bezittingen van het Hanoversche koningshuis stond onder Bismarck ter beschikking van de re geering, die daaruit tal van bladen, die met de regee ring door dik en dun gingen, subsidieerde. Von Gaprivi wil met dit misbruik breken, door den landdag over het gebruik der gelden te doen beslissen. De uitgebreide werkstaking in Duitschland onder de gezellen van het drukkersvak is thans geheel geeindigd. Elf weken lang heeft men van beide zijden volgehouden, zoowel de patroons als de ge zellen hebben belangrijke schade geledende laatste, naar een berekening in de duitsche bladen, ruim een millioen mark. De werkstaking is ge eindigd zonder dat de eischen der werklieden zijn ingewilligd, bovendien zijn vele goede plaatsen op de drukkerijen door vreemdelingen, vooral Oosten- rijkers, bezet, zoodat b.v. te Berlijn ruim 1000 zetters hun vroegere betrekking niet terug kunnen krijgen. In Engeland is de deelneming in het groote verlies, dat de koninklijke familie heeft geleden door het overlijden van den oudsten zoon van den kroonprins, algemeen. Ofschoon de jonge man, die zijn studiën in Engeland en Duitschland had volbracht, nog weinig had kunnen doen om zich te onderscheiden, is toch de deelneming van den Brit, die in ailes wat zijn koningshuis raakt bij- zonder belang stelt, zeer hartelijk. Door het overlijden van kardinaal Manning, de hoogbejaarde algemeen bekende prelaat, verloor Engeland een man die meer aan het volksleven had deelgenomen. Tôt 1850 was Manning geeste- lijke in de anglicaansche kerk, maar ging toen tôt het katholicisme over. Na zijne studiën te Rome te hebben voltooid, werd hij roomsch katholiek priester, klom buitengewoon snel op, zoodat hij reeds in 1865 tôt aartsbisschop van Westminster en primaat van Engeland werd benoemd, en in 1875 in het collegie van kardinalen werd opgeno- men. Ofschoon met hart en ziel aan de nieuwe kerk gehecht, bleef deze kerkvorst groot belang stellen in ailes wat zijn vaderland betrof. Men herinnert zich nog levendig hoe de 82jarige grijsaard zich beijverde om de geschillen tusschen de lon- densche dokwerkers en de dokmaatschappijen bij te leggen. Dagen lang bewoog hij zich onder de arbei- ders om hunne grieven te vernemen, en vooral aan zijn invloed was het te danken, dat tal van mis- bruiken werden afgeschaft, en een betere toestand voor de dokwerkers werd geboren. Overal waar het gold de beginselen van recht en billijkheid toe te passen, vond men hem als strijder in de eerste gelederen. Zijn hooge positie belette hem niet tôt de laagste volksklassen af te dalen, en hulp te brengen waar die noodig was. Het christelijk socialisme vond in hem een warm verdediger. Tal van uitspraken in zijne kernachtige leerredenen neergelegd, zijn tôt ver over de grenzen van zijn land bekend geworden. «Een man die hongert," zoo leeraarde hij, «heeft een natuurlijk recht op het brood van zijn naaste. Dit recht is zoo sterk, dat het aile wetten op den eigendom overheerscht." En zoo leerde hij niet alleen, zoo handelde hij ook. Zijn milddadigheid was algemeen bekend. Geen wonder dus, dat niet alleen in den krinn zijner geloofsgenooten, maar in geheel Engeland het heengaan van dezen edelen grijsaard algemeen en oprecht wordt betreurd. Uit Parijs wordt bericht dat de gedaehten- wisseling met de nederlandsche regeering over het sluiten eener handelsovereenkomst in vollen gang is. Behoudens de goedkeuring der volksvertegen- woordiging zijn beide regeeringen zoo goed als overeengekomen, dat Frankrijk komt in de positie van de meest begunstigde mogendheid, en daarte- genover aan Nederland de toepassing van het mi nimum tarief verzekerd. Ofschoon deze overeenkomst aan verschillende takken van handel en industrie in ons land een gevoelige knak toebrengen zal, is het toch waar- schijnlijk de minst nadeelige schikking. De mach- tige naburen brengen ons land door hun tarieven strijd in een zeer netelige positie, ons blijft weinig anders over dan van twee kwaden het minste te kiezen. Daar viel in de afgeloopen week eene massa sneeuw, die door de bijkomende vorst de straten haast onbegaanbaar maakte en menigeen kneuzingen en blauwe plekken bezorgde bij 't glijden en valfen. Ook kost zulke sneeuwval aan de stad handen vol geld. Want direct moesten er achthonderd man aan 't werk gezet worden, om de overvloedige sneeuw op te ruimen en straat en plein weer be- gaanbaar te maken. Geen nood, dat er in dezen tijd van tjaar naar zooveel marktvolk gezocht behoeft te worden: honderden en honderden zijn zonder werk, en het aanbod van werkkracht bij zoodanig faveurtje overtreft verre de vraag. Nu is het voor de stad wel eene dure zaak; maar die kosten zijn relatief; daar anders toch aan de meesten dier werkeloozen onderstand en hulp verschaft moet worden. Maar ergerlijk is het, dat zoovelen in zulke sneeuwbui een zegenrijk middel zien, om gedwongen van de stadskas wat los te halen. Want dat het dezulken ernst is, om door ijverige bezig- heid te toonen, dat men die werkverschaffing op hoogen prijs stelt, dat blijkt slechts bij weinigen. De meesten gaan loom en lui hunne schoppen han- teeren of luieren tegen de sneeuwbakken, en er is geen vervelender gezicht denkbaar dan die luilak- kende sneeuwscheppers. Aile ramen worden inge- gaapt, of het medelijden met de uit te stane kou, die anders voor vlijtigen arbeid wel op de vlucht zou slaan, niet komt aandragen met eene kop warme koffie, en 't is volstrekt niet te laken, dat menigeen gaarne zulke laving aan de armen verstrekt; doch schande is en blijft het, dat de arbeid niet het karakter draagt van dank voor de werkverschaffing m dagen van nood. Ja, velen, zeer velen zijn er die des avonds zoo gauw zij de weinige dubbeltjes ontvangen hebben voor de afgewerkte dagtaak, dubbeltjes, die zoo broodnoodig zijn voor vrouw en kinderen, ik zeg, die 's avonds onmiddellijk de kroegen gaan bestormen, om in jenever een deel der verdienst te vermorsen en met de luttele rest en eene tamelijke bovenlast te huis te komen, om daar le vloeken op die »grooten, die zoo verd weinig laten verdienen." Ja, het gebeurt, dat ze s morgens nog voor de dagtaak begint en file al de opening der kroeg afwachten om er eerst ééntie op voorschot op de nuchtere maag te nemen! En er is haast geen grooter schandaal denkbaar dan dit, eene ergenis, die iemand allen lusl tôt weldoen totaal zou bederven. Sommigen ook zwalken eerst s morgens van deur tôt deur rond voor een bedel- tocht, daarna gaan ze koffie en brood vragen aan de waagde kinderen eten op school, vrouw en klemen gaan eveneens naar de waag en verder naar stadshuis, commissie, soeppot enz., en dat er zoodoende voor den man wel een hartversterkingtje oversclnet laat zich gereedelijk denken. Maar door zulke aanstootelijke voorbeelden wordt het met het weldoen niet beter. En dat ware jammer; want daardoor juist zou stille, bescheidene armoe, die daai meer en zwaarder lijdt op »d' achtergrond van t leven" het voor die rakkers moeten ontgel- den. Ook zoeken velen een extraduit te verdienen met loterijen van stoven en eendvogels en hazen, waarvoor nog al heel scheutig permissie wordt gegeven. En wij billijken dat ailes gaarne, wanneer maar blykt, dat hierdoor eene armoede gelenigd woi dt, die anders nog door geene vereeniging of commissie verholpen wordt. De fout is maar, en die blijkt steeds meer en erger, dat niemand van den ander weet, of de klagende armoe niet reeds door ander fonds is of wordt geholpen en hij dus van twee wallen gaat eten ten nadeele van eigen morahteit en van zijne mede-armen. Want 't is helaas maar al te waar, dat de leugen dien menschen vaak in den mond bestorven ligt, en de ellende is anders vaak al groot genoeg, om de overtollige franje en overdrijving overbodig te maken. »Och rneneer, zegt het arme vrouwtje, «zie, morgen ga ik mij weer aanmelden aan 't stadhuis; maar ik zeg van zelf niet, dat we vandaag nu hulp en eten hebben gehad Zoo dat vrouwtje, zôô bijna a en. En algemeen luidt hierdoor de inleiding van aile klacht «Zeven (vroeger was het vijf) bloedjes van kinderen te huis en in vier dagen niets te eten gehad! Het zij verre van mij, om tespotfen met de ellende onzer armen maar waar ik in een vroe- geien brief krachtig heb opgewekt om in ruimte wel te doen en het geweten niet te sussen met een rijksdaaldertje voor de nieuwjaarsbedeeling en een onnoozel fooitje in 't kerkezakje, daar meende ik als tegenhanger ook eens te laten zien, dat niet Roman uit den Noord-Amerikaanschen burger oorlog, BALDCIN MttlXHAUSEN. 14) Ondanks verschil van ontwikkeling en inzichten verbond hen weldra de trouwste vriendschap. Wel bleef somtijds een heftige woordenstrijd niet uit en spraken ze van het opzeggen van het con- tract, maar even spoedig had de verzoening plaats en ging ailes weer zijn gewonen gang. Hoe nauw echter ook verbonden, één klove bleef bestaan; het deftige «dokter Krehle" en «mijnheer Findegern" werd door hen nooit veranderd. Tien jaren waren verloopentoen Findegern gedwongen werd door de uitbreiding der stad en den nieuwen aanleg van straten, een deel zijner bezitting natuurlijk tegen hooge vergoeding aan de gemeente af te staan. Dokter Krehle noemde het een schitterenden koop, terwijl Fin degern daarentegen met betraanden blik toezag, hoe zijn eigendom tôt een regelmatig vierkant werd verkleind. Eerst toen, volgens contract een acht voet hoog pallissanderhouten hek rondom zijn bezitting was aangebracht, kwam hij weder in betere stemming. Weer gingen een vijftal jaren voorbij. De tim- merwerkplaats was reeds lang tôt een fabriek van doodkisten uitgebreid, toen op zekeren dag een listige Amerikaan Martijn Findegern veertig duizend dollars voor zijn eigendom bood. Hoe aangenaam ook verrast, toch schudde Martijn het hoofd en verklaarde zijn grond niet gekocht te hebben om dien weer uit de handen te geven. De jaren snelden voort en altijd meer breidde de stad zich uit, en altijd dichter werd zijn ge- liefde bezitting begrensd, toen Martijn zonder veel biedens het voorstel werd gedaan voor honderd vyftigduizend dollars zijn eigendom te verkoopen. I «Niet voor het dubbele", verklaarde Martijn tôt groote vreugde van dokter Krehle, en rustig leef- den de onafscheidelijke vrienden hun werkzaam leven voort. Alleen nam Findegern eene negerin, om overdag het huiswerk te verrichten. Jaar in jaar uit verliep, en steeds sterker werden de eigenaardigheden der beide oude jonggezellen. Bij duizenden waren de dooden reeds te tellen, vooi wie Martijn de laatste woning vervaardigd had, die door dokter Krehle zoo kunstig verlakt werd. Het fraaiste deel der stad strekte zich dicht bij het slakkenhuis uit en weer werd Martijn menig hoog bod gedaan, echter zonder eenig resultaat. Toen hij eindelijk de som van viermaal honderd- duizend dollars atsloeg met een gezicht, alsof het een mand spaanders gold, noemde men hem waan- zinnig. Hoogstens vroeg men nog eens onder de hand, of hij de schandvlek der fraaie stad niet wilde verkoopen, maar altijd tevergeefs. Zoo was het jaar 1862 genaderd, het tweede jaar van den met toenemende verbittering gevoer- den oorlog, toen het rustige leven der beide vrien den een onwelkome stoornis ondervond. Martijn had de briefwisseling met Europa ge heel afgebroken nadat hij voor acht jaar de droève tijding van den dood zijner zuster ontving. Bij zijn trotschen zwager naar diens drie kinderen te vernemen, achtte hij overbodig, daar hij meende geen antwoord te zullen ontvangen, en zoo dacht hij slechts zelden aan zijn beide neven en nicht, die hij nooit had gezien. Het was een heerlijke voorjaarsdag; de vrucht- boomen achter het slakkenhuis stonden in vollen bloei. Op de nog onbebouwde perken groeide echter het onkruid welig, terwijl de vrijheidsvlag aan den stok wapperde. Uit sympathie voor de Noordelijken, heesch Martijn de vlag bij elke over- winning van de partij der vrijheid. IJverig bezig met het vervaardigen van een dood- kist, terwijl de dokter een tweede lakte, werd er nu schaftijd gehouden, om bij een glas bier een half uurtje te praten. Martijn zat op de sehaaf- bank met een courant naast zich sedert het uitbarsten van den oorlog deden de beide oude heeren ijverig mee aan de politiek waarvan de inhoud de stof tôt hun gesprek leverde. Van middelbare grootte, mager maar sterk ge- spierdwas Martijn Findegern een zelfbewuste merkwaardige verschijning. Ondanks den leeftijd van achtenvijftig jaar, was hij nog levendig in zijn bewegingen de kenmerkende uitdrukking van het langwerpig, mager gelaat met de verstandige blauwe oogen, was een groote mate van goedhartigheid, maar tevens een geslepenheid, waartoe voorzeker de groote puntige, eenigszins scheeve neus veel bijdroeg. Een zwarte cilinderhoed bedekte het rossige reeds grijzende haar; voorts droeg hij een blauw schootsvel, de mouwen tôt over de elle- bogen opgeslagen. Voor hem op een doodkist zat dokter Krehle met een glas bier naast zich en een lange duitsche pijp met gekleurde kwasten in de hand. De jaren hadden hem weinig veranderd, hij had nog hetzelfde krulhaar, nu echter met enkele zil- verdraden doormengd, denzelfden vollen baard en vôôr ailes dezelfde bruine oogen, die rond zagen alsof de geheele wereld voor hem had gebogen. Een onverstoorbare gemoedsrust sprak uit het bol- rond vleezig gelaat, die zijn levendige vriend soms tôt wanhoop bracht. Martijn had juist een oor- logsbericht voorgeiezen en zeide daarop »Je kunt er op aandokter, dat die achterwaartsche bewegin gen van het leger er op berekend zijn den vijand in een val te lokken." Krehle, de asch uit zijn pijp kloppend, antwoordde onverstoorbaar kalm: «Het leger trekt zich zonder twijfel tôt Washington terug, opdat de Zuidelijken op hun gemak de hoofdstad kunnen binnen trekken." »Als ik niet wist dat ge 't in uw hart met onze partij hield, zeide Martijn met een kleur van drift, «zou ik u voor een van de opstandelingen houden. Het zou mij niet verwonderen Het blaffen van den hond, die bezoek aanmelde deed hem ophouden; beiden zagen door het venster naar het hek. «Een bijzonder verstandig dier, onze Schaaf, hij dient de bezoekers aan nog voordat zij het hek hebben geopend," en nadenkend beschouwde Mar- tyn zyn hond, die door zijn uiterlijk en zijn eigen aardigheden met recht voor een derden bomUe- noot van het tweetal kon gelden. Buitengewoon groot, bijna zonder staart, bijzonder leelijk be- hoorde hij tôt het ras der slagershonden. Hij was zeer waakzaam en verstond bovendien de hem door Krehle geleerde kunst, op een gegeven teeken rond te draaien en vroolijk blafïend naar zijn ver loren staart te happen. Eindelijk werd de tuindeur aarzelend geopend twee heeren en eene dame traden het hek binnen, de richting naar het slakkenhuis inslaande 9Zy zien er met naar uit, alsof ze een doodkist komen bestellen," zeide Krehle. »Neen, het lijkt eer, alsof zij de waarde van mijn eigendom schatten," bevestigde Martijn. «Zeker koopers." «Als ge goede zaken kunt doen, zou ik er op mgaan," zeide Krehle onverschillig. Findegern wierp hem een toornigen blik toe terwijl hij antwoordde: «Ik zal wel zorgen dat de kooplust hen vergaat." Haastig den hoed opzettend, trad hij naar buiten Nauwelijks hadden de bezoekers Martijn gezien of zij liepen op hem toe, maar altijd nog met eenige aarzeling in hun optreden. Het warerj twee flinke jonge mannen, wier houdmg en kleeding hun goede af komst verrieden Hun gezellin was veel jonger hoogstens zeventien jaar; met levendige blikken zag zij in het rond tôt eindelijk haar oog op den drager van het blauwe schootsvel en den hoogen zwarten hoed bleef rusten Hoe dichter de jonge lieden naderbij kwamen des te doordringender staarde Martijn hen in het gelaat. Onwillekeurig nam bij de uitgedoofde pijp uit den mond. Een plotseling ontwaakt vermoeden vruchteloos bestrijdendzag hij nauwelijks, daf de jonge mannen hem beleefd begroetten en het meisje, een bevallige gestalte met een aller- hefst kmderlijk gelaat, een buiging voor hem maakte. (Wordt vervolgd.) U - - - - - I Tri oXrane. V 0LkSBLA OOST-QOOBECilT EN OEISTREKEN y m. r mjowiuj 10 ucxue pidaismg gratis Van NIEITWE SCHANS naar HARLINGEN. Vertr. N.-Schans *6,16 é,7,40 *8,56 11,41*2,62 6,80 Winachoten 6,83 .3 7,58 9,12 11,56 3,09 6,44 Scheemda 6.47 .3 8,10 9,23 12,08 3,21 5,51 Zuidbroek 7,00 S 8,21 9,84 12,19 3,32 6,00 Hoogezand 7,13 8,34 9,45 12,28 3,43 6,08 Kropiwolde 7,19 8,40 9,50 12,84 8,49 6,18 Aank. Groningen 7,32 8,54 10,3 12,47 4,1 6,26 Vertr. 7,36 10,8 1,45 5,4 6,32 Leeuwarden 9,03 11,81 3,18 6,27 Aank. Harlingen 9,89 12,7 3,49 7,6 De met een gemerkte treinen stoppen aan de: oçnemen en nitlaten van reiziger». De trein welke Dmadags geen reiziger» op voor Groningen. naar H A R T.rvov.w yan HARLINGEN naar NIEUWE SCHANS. 8,33 8,48 8,56 9,07 9,16 9,21 9,33 9,40 9,44 11,4 10,20 11,40 Vertr. Harlingen Leeuwarden Aank. Groningen Vertr. u Kropswolde Aank. Zuidbroek Scheemda Winacboten N.-Schan» *6.30 6,44 6,50 7,1 7,16 7.24 7,40 7,2 9,40 1,10 3,29 5,46 7,43 11,26 1,56 5,6 8,00 9,1 12,44 3,8 6,24 9,18 9,6 *12,49 3,22 ♦6,32 10,45 9,20 1,03 3,86 6,46 10,59 9,26 1,09 3,42 6,52 11,05 9.35 1,20 3,51 7,3 11,14 9,50 1,35 4,6 7,19 11,29 9,68 1,43 4,14 4,28 7,27 11,37 10,12 1,59 7,43 11,51 Van GRONINGEN naar MEPPELARNHEM. 6,30 Of-gmvouv.1 VTTa^Ut/p. O I), LUI UCL des voorm. 8.56 van N.-Schans vertrekt, neemt Vertr. Groningen Haren De Punt Vries-Zuidl. Assen Meppel Aank. Zwolle Deventer Zutfen Arnhem DELFZIJL 7,45 6,26 6,35 6,42 6,51 7,7 8,15 8,54 8,— 10,23 12,62 4,9 10,32 1,1 4,18 6,56 1,9 4, 1,18 4,35 1,35 4,55 2,50 6,10 3,30 6,50 4,15 7,38 4,38 8,8 5,26 8,57 10,'50 Van GRONINGEN naar DELFZIJL 7,45 11,18 1,48 5,14 7 66 10 46 Aankomst DELFZIJL 9,20 12,50 3,23 6,49 9*33 12*20 Sneldienst. van Groningen 8,— naar Amsterdam, welke des avonds te 10,42 aldaar retoumeert 10,40 10,49 8,26 11,7 9,17 12,23 9,49 1,3 9,40 10,24 2,15 9,59 10,42 2,56 10,87 11,15 3,37 11,18 1,48 5,14 8,10 8,19 8,27 8,36 8,52 Van ARNHEM naar MEPPELGRONINGEN. Vertr. Arnhem Zutfen Deventer 8,38 10,68 11,7 9,18 11,33 11,50 Zwolle 5,68 Meppel 6,42 8.17 10,50 Vries-Zuidl. 8,15 10,48 9,41. De Punt 8,24 10,57 10>5 Haren 8,82 11,5 Aank. Groningen 8,40 11,18 12,45 Van DELFZIJL naar GRONINGEN 6 7 12 Aankomst GRONINGEN 7,83 8^58 6,26 9,20 9,20 10,10 2,52 7,18 10,6 10,6 11,48 8,88 7,48 10,24 10,24 12,18 4,22 1,3 1,17 1,26 1,84 1,42 10,44 1,24 12,27 2,57 7,5 7,41 8,5 8,52 9,29 1,59 6,51 2,47 7,42 4,2 8,56 10,17 4,16 9,10 4,25 9,19 4,38 9,27 4,41 9,85 10,42 4,62 8,30 6,25 10,2 DOOR

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1892 | | pagina 1