Witte en Gekleurde
HANDSCHOENEN.
BURGERLIJKE STAND
BINNEN LAND.
J. WESTER. Hoogezand.
HOOGEZAND, 28 Jan.—4 Februari 18!
Geboren Barbera Jantina, d. v. Martinus Ma
Koning en Lutgerdina van der Veen Jan en
zoons v. Jan Drenth en Jantje Nieboer; Jol
z. v. Ebo Burema en Maria Everdina Heitn
Ondertrouwd: Pieter Keizer en Hillegie
Getrouwd: Abram Poortman en Fi
Wubbeling.
Overleden; Kasper Jan Kuiper, 3 j., z.
bannes Kuiper en Jacobje Nolles; Jacob
70 j., wedn. van Woldje Kuipers; Willem v
Woude, 62 j., ongehuwd; Hendrik Remko de
62 j., wedn. van Rieke Jans Nieboer.
SAPPEMEER, 15 Jan.—1 Febr.
Geboren: Foelke, d. v. Frouko Staal ei
Steenhuis, woonplaats Nieuwe Schans; Jan
z. v. Berend Riemeijer en Regina Kuiper;
z. v. Reinder Scheltens en Jacobje Muldei
z. v. Aldert Làkamp en Geessie Addens; Cat
Geziena Maria, d. v. Georgius Smit en Je
Alida Visker Abram Hendrik, z. v. Albert Rt
en Lummechien ten Kate; Elibertus, z. v. Lo
Vroom en Wilhelmina Scholtens.
Overleden: Wibbina, 1 j. 1 m., d. v.
Bouman en wijlen Swaantje Gornelia Tempe
de Vries, 26 j. 11 m ongehuwd.
SLOGHTEREN, 27 Jan.—2 Febr. 1892
Geboren Anna, d. v. W. Gost en G. Ev
te Kolham Annechien d. v. J. Pot en T. Beis
te Kolham; Geertruida d. v. H. Dijk en J.
te Scharmer; Hinderika Alberdina, d. v. B.
P. Hoving te Kolham; Jan, z. v. R. Bakker
Kortholt te Harkstede Lammert, z. v. M. de
en M. Iluisman te Scharmer; Trientje, d.
Hemmel en A. Wolthuis te Schildwolde Jan 1
z. v. C. v. d. Laan en A. Jansema te Siddel
Gerdine Antonela, d. v. R. Dieters en A. Me
te Kolham.
Overleden: Berentje Schilthuis, 57 j., vrou
N. Kuiper te Hélium; Geert Uildriks, 49 j.
van T. Heidema te Kolham.
ZUIDBROEK 28 Jan.—5 Febr.
Geboren Derk Jan, z. v. Gerhardus Bo
en Trijntje Brouwer; Eppien, d. v. Menso i
en Heikelina Geertruida Dallinga; Esselina,
Frederik Hendrik Lutterop en Harmke Meedei
NOORDBROEK, 26 Jan.—1 Febr.
Geboren: Jan, z. v. Trijntje Ruiter.
MUNTENDAM, 26 Jan.—1 Febr.
Geboren Jan Hendrik, z. v. Klaas Nabt
en Janna Meuken.
Overleden: Elizabeth, oud 3 jaar, d. v. R(
Hut en Roelfien Veldhuis; Wijpka Schippef
78 jaren, wed. van Harm Drenth Okje, oi
jaren, ongehuwde d. v. Karsien Lutlje en Geer
Jans.
HAREN, 1—31 Jan.
Geboren: Berend, z. v. H. Havinga en J. 1
te Haren; Jans, z. v. G. Horst en A. Buthoc
Onnen; Bouchien d. v. G. Bolhuis en M. F
te Haren; Johanna Helena, d. v. W. Meinen
A. Tielman te Helpman; Andries, z. v. R. N
en J. Brink te Haren; Jan, z. v. II. Oosterve
E. Pauwels te Haren; Henderika d. v. H. 1
en E. Mekkering te Onnen Berend, z. v. J.
ning en A. Everts te Helpman.
Overleden: Henderika, 7 d., d. v. G. Taie
M. Weidgraaf te Glimmen Jan Hendriks Ko"
j. ongeh. te Helpman; Kornelis ongeh. 45 j.,
A. Albartus en J. K. Blom te Haren Albert A
tus 81 j., man van J. K. Blom te Haren; Be
21 j„ ongeh. z. v. B. Eisses, overl. en van J
ving te Haren; Hillechien fer Borg 68 j., we
van J. Hemmes te Essen Hendrik Jan Verwi
j., ongeh. z. v. W. H. Verweij en G. de B
beide overleden, te Noordlaren; Jans, 14 d.,
G. Horst en A. Buthoorn te Onnen; Bouchiei
d., d. v. C. Bolhuis en M. Enting te Haren Ht
Sweers, 51 j., ongeh. te Haren z. v. B. Swee
F. A. Smit, overleden Abel Luitjes 23 j. oi.
z. v. L. A. van Dijken, overleden, en van L.1
boldus.
RAADSVERGADERING te Sappemeer o]
Maandag den 8 Februari 1892, des
middags te 10 uur.
Aan de orde:
Af- en overschrijving.
Onderzoek geloofsbrieven.
Benoeming leden Burgerlijk Armbestuur.
Adres Kemper en Landeweer tôt vrijstf
van toi.
Vaststelling verordeningen heffing en invordf
tolgelden.
Rapport Mr. S. M. S. Modderman.
Voorstel Ged. Staten verhooging jaarwedde h
der school West.
Politiereglement.
Raadsverslag der gemeente Haren,
Maandag 1 Februari 1892,
y.m. elf uur.
De voorzitter, benevens de andere 10 leden,
allen tegenwoordig.
De heer P. Vorenkamp zal bij eventueele st)l
ming de eerste zijn.
Mededeeling wordt gedaan van
1. een schrijven van Mej. C. O. Schônfeld, t
dank betuigende voor de benoeming als onder|
zeres aan de school te Haren, hetgeen voor in
matie wordt aangenomen.
2. van Mej. H. Bos, mededeelende de ontva»
van haar eervol ontslag als onderwijzeres in
nuttige handwerken aan de school te Haren, ev
eens voor kennisgeving aangenomen.
Door den voorzitter wordt alsnu ter kennis
bracht van den Raad de voordracht van onderwijï
voor de vacature Haren, opgemaakt door den h
Arr. Schoolopziener te Groningen. Op de vc
dracht, zijn geplaatst de heeren F. van Ellen 1
Niekerk K. J. Poil te Rossum W. S. Winsem
te Groningen en J. Venema van Drachten.
Wordt daarna overgegaan tôt de benoeming
deze heeit ten uitslag dat. de heer F. van Ellen r
algemeene stemnien werd benoemd. De heei
Wilphorst en Quintus namen de stemmen op, terv
aan B. en W. de dag van in diensttreding woi
overgelaten. Gonform besloten.
De voorzitter brengt ter tafel het kohier
onderhoudsplichtigen van de daarop voorkorrier
wateren, bruggen en waterwerken, hetgeen woi
vastgesteld om het wijders ter goedkeuring aan
bieden bij heeren Gedeputeerde Staten.
Ingekomen een adres van het bestuur der F
derlandsche Hervormde Jongelingsvereeniging
Groningen, te kennen gevende dat zij het pl
hebben een zondagschool op te richten onder t<i
zicht van den heer E. F. Malga, godsdienstondf
wijzer-evangelist te Groningen.
dat zij alvorens daartoe te kunnen overga
den Raad verzoeken dat hun een ot twee schoi
lokalen van het gebouw te Helpman worden afg
staan en wel des Zondagsnamiddags van 2 toi 4 ui
dat zij de Heer Berghuis, Hoofd der School aidas
De voorzitter doet mededeeling van het rechts-
kundig advies van den heer Modderman, aangaande
de pleitzaak, betreffende de zaak van het onder-
houd van voetpaden en wegen door den heer
Warnders in 1889.
Voor 't kantongerechl heeft de gemeente de
pleitzaak verloren. De heer Modderman zegt, dat
het vonnis onjuist geveld is en daarom is appel
raadzaam, weshalve hij daartoe adviseert.
Wij, vervolgt de voorz., stellen voor om te ap-
pelleeren; wij kunnen ons er niet bij neerleggen.
De heer Smit wijst op eene zaak te Breda,
waarbij de aanklager een eed deed, waarop hij
vervolgens is veroordeeld.
De voorz. vraagt of nog iemand het woord er
over wil.
De heer Boswijk Voor dat ik lid van den Raad
was is besloten om te procedeeren. Om die reden
houd ik mij buiten stemming.
De heer Nijhuis: Het kan nog een heel procès
worden.
Hierop brengt de voorz. het voorstel van B. en
W. in stemming, dat met 6 tegen 2 stemmen wordt
aangenomen. Tegen stemmen de heeren Smit en
Edzes, terwijl de heer Boswijk zich buiten stem
ming hield.
6. Onderzoek-geloofsbrieven.
De voorzitter stelt voor om de ingekomen ge
loofsbrieven van de beide benoemde raadsleden, de
heeren Mr. T. S. Bakker en J. S. Smid Ez. staande
de vergadering te onderzoeken en benoemd als
zoodanig de heeren Nauta, Edzes en Mulder om ze
na te zien.
Nadat dit gedaan was rapporteerde de commissie
bij monde van den heer Nauta, de stukken in orde
bevonden te hebben, weshalve zij adviseerde tôt
toelating van de beide heeren als raadslid.
De voorz. dankt de commissie voor het nazien
der stukken en stelt voor ze ter goedkeuring op
te zenden aan Ged. Staten, waartoe zonder hoofde-
lijke stemming besloten werd.
7. Voorstel Ged. Staten tôt verhooging van de
jaarwedde van 't H. d. S., West.
De voorz. deelt mede, dat bij missive van Ged.
Staten d.d, 27 Januari de gedeeltelijke goedkeuring
is ontvangen van het raadsbesluit betreffende de
vaststelling van de hoofden der scholen en eenige
onderwijzers. Aangaande het salaris van 't
Hoofd der school West geven Ged. Staten in over-
weging om dat op 1000 in plaats van op 900
te bepalen.
B. en W. adviseeren te besluiten overeenkomstig
dit adres en het tractement op minstens 1000
te bepalen. Eén onderwijzer aan die school
heeft 850 en neemt men nu die verantwoorde-
lijkheid van 't H. d. S. in aanmerking tegenover
een onderwijzer, dan is 900 te min. Het H. d.
S. te Kleinemeer heeft ook 900, maar behoett
geen onderwijs in 't Franseh te geven. Te Hoo-
gezand heeft zoo iemand 1200. Het komt ons
voor, zeggen B. en W. in hun advies, om aan uwe
vergadering voor te stellen het tractement van
't H. der School West op 1000 te bepalen.
De heer Nauta zegt hierop het volgende:
900 en vrije woning en daarvoor kinderen te
onderwijzen van 5 tôt 12 jaren is m. i. ten platte
lande genoeg; het bewijs is daar, toen een paar
jaar geleden een oproeping gebeurde voor deze
gemeente, waren er 12 sollicitanten.
Vergelijkt men de tractementen van Heeren
Predikanten, en 'k meen zelfs ter dezer plaatse,
hoe velen hebben weinig meer dan 800 en die
moeten groote menschen leeren, en er voor zorgen
dat zooals Plato het uitdrukt, het volk niet wordt,
een volk van zwijnen.
Neemt men daarbij de opvoedingskosten van den
een die bij het lager onderwijs, de andere, die
gymnasium's, seminarium's of academielessen moet
volgen, dan mag men gerust zeggen dat de opvoe
dingskosten verbazend veel meer zijn, maar ook het
peil van kennis veel hooger staat bij H.H. Predi
kanten dan bij onderwijzers, die spinragfijn moeten
maken waar de Christelijke en Maatschappelijke
deugden beginnen en alwaar ze eindigen want de
Onderwijzers moeten het onderwijs dienstbaar ma
ken voor aile Christelijke en Maatschappelijke
deugden; waar de onderwijzers die Christelijke en
Maatschappelijke deugden van daan halen is mij
niet bekend en of er van een jongen van 12 jaar
met zakken vol Christelijke en Maatschappelijke
deugden opgedaan op de school, de school verla-
tende, veel terecht zal komen, betwijfel ik zeer,
en nu is het waar, we hebben prachtige scholen,
ruime lokalen, maar of het lager onderwijs zelf,
beter, zooveel beter is, dan vroeger, laatst voorgaan-
de wet, 'k heb het van ouders nooit gehoord, en
ben daarom tegen verhooging van jaarwedde.
De voorz. Wil nog iemand 't woord er over
voeren 't Is mijn gevoelen, wat ik gezegd heb.
Vooraf meen ik nog het advies van den schoolop
ziener voor te lezen.
De voorzitter leest hierop dat advies voor, waarin
deze er op wijst, dat hij bezwaar heeft tegen de
bepaling van het tractement van 't H. d. S. West
op 900 te bepalen, die tevens les moet geven
in de vakken, gemeld in de letters K. en S. De
jaarwedden van 't Hoofd der school in 't Oost en
van die te Kleinemeer zijn eigenlijk te klein, in
allen gevalle pas voldoende voor de groote verant-
woordelijkheid. Met het oog op de talrijke bevol-
king is het echter zeer wenschelijk, om de jaar
wedde van 't H. der School in 't West op 1200
minstens op 1000 te bepalen. Was de leefwijze
vroeger toen de heer Klunder hoofd der school
werd zeer eenvoudig, thans is dat niet meer het ge-
val. Hij werd echter benoemd op 1000, en zal
men nu de jaarwedde op 900 bepalen? Hij stelt
daarom voor om het tractement van 't toekomstig
H. d. S. met minstens 100, liever nog met 300
te verhoogen, wat meer in overeenstemming is met
den stand dien het H. d. S. in 'tWest bekleedt.
Men kan er iemand voor 900 krijgen, maar men
dient nooit te speculeeren voor hoe weinig men
een H. d. S. kan verkrijgen, maar men moet hem
salarieeren naar den omvang zijner verantwoorde-
lijkheid en zijne maatschappelijke positie.
Hierop leest de voorz. het advies van Ged. Staten
dat zich aansluit bij dat van den schoolopziener.
De heer Nauta lk meen er op te moeten wijzen,
dat in de laatste vergadering nog is gezegd, dat
Klunder nooit meer dan 800, als H. d. S. had.
Die 200 was eene spéciale toelage, maar 't staat
in de wet dat die toelage niet bij het tractement
mag gerekend worden.
De voorz. Hij is op 1000 benoemd, onder
verplichting kerkdiensten te doen. Dat Raadsbe
sluit is goedgekeurd.
De heer Mulder: Ik wou hetzelfde zeggen als
de heer Nauta, maar ik meen nog ééne aanmerking
te maken op wat de schoolopziener zegt, n.l. dat
ook het leervak onder Sappemeer n.l. een acte
voor de gymnastiek van het toekomstig hoofd der
school gevraagd wordt. Is dat juist?
De voorz. De gymnastiek ja.
De heer Mulder Dat behoort niet op die school
thuis.
De heer Smit: Daartoe is niet besloten, als ik
wel heb.
De heer Berg Bij de oproeping voor een hoofd
der school Oost is dat niet bepaald en velen der
sollicitanten hadden dan ook geen acte gymnastiek.
De voorz. Er wordt wel geen onderwijs in ge-
geven, maar bij mag het doen als 't eens voorkomt.
De heer Mulder: Dat behoeft niet.
De heer Berg: 't Is niet noodig.
De heer Smit: Er zijn maar enkelen die een
acte gymnastiek hebben. De keuze wordt daardoor
beperkt.
De voorz. Hier zijn twee, n.l. Haccou en van
der Yelde, die die acte hebben.
De heer Mulder: Is 't vroeger besloten vak S.
er in op te nemen?
De voorz. Ja.
De heer Mulder: Dan is dat niet zoo als ik
bedoelde. De vrije- en ordeoefeningen zijn voldoende.
Door een acte gymnastiek le vragen wordt de keuze
veel kleiner.
De voorz. Ziet hierop het raadsbesluit na, waar-
uit blijkt dat de letters L. en S. zijn opgenomen.
De heer Edzes: De vrije- en ordeoefeningen
zijn voldoende.
De voorz. In de school kan 't niet gegeven
worden. 't Kan er wel uit.
De heer Mulder: Dan stel ik voor het te schrappen.
Met algemeene stemmen wordt daarop letter S.
(gymnastiek) geschrapt.
De heer Nijhuis: Wij zouden er bij kunnen
zetten: acte gymnastiek strekt tôt aanbeveling.
De voorz. Ja.
De heer Smit Dat kan iets tegen zich hebben.
Als er twee personen zijn, waarvan de een de acte
had, de ander niet, dan zou de eerste benoemd
moeten worden.
De voorz.: Neen, dat hoeft niet Nu
is 't geschrapt. En nu de jaarwedden.
De heer Edzes: Is de jaarwedde van/900niet
hoog genoeg? Het adres van Van der Velde heelt
bewezen, dat deze school wel gewild is. De woon
plaats is veel schooner dan in 't Oost en de kans
bestaat, dat hij ook de betrekking der Kerk zal
krijgen, en buitendien kan hij er wel wat bij verdienen.
De voorz. Ik moet den heer Edzes antwoorden,
dat de school daarmede niets te maken heeft. Je
bedoelt het geven van privaatlessen, dus je wilt er
voor de gemeente van profiteeren, dat hij buiten
de schooluren wat verdient. Dat is hier altijd zoo
gegaan, maar dat behoort zoo niet in de maat-
schappij. Hij moet beloond worden naar de werk-
zaamheden die hij verrieht. Wil hij buiten die
1000 nog meer verdienen, dat moet hij zelf
weten. Hij kan 100 aan de Kerkelijke betrek
king verdienen, maar dat behoort er niet bij.
De voorz. verwijdert zich hierop even uit de
vergadering en komt met een oud notulenboek
terug, waarna hij het raadsbesluit voorleest, waarop
de heer Klunder benoemd is. Daaruit blijkt, dat
hij op 1000 is benoemd als hoofdonderwijzer,
met bepaling, dat hij de Kerkelijke betrekking als
koster en voorzanger te Sappemeer en Kleinemeer
moet waarnemen. Als ter eenigertijd in die be
trekking verandering komt, zal op dat besluit terug
gekomen worden.
De Gedeputeerde Staten, zegt de voorz. daarop,
hebben dat besluit goedgekeurd.
Hierop zich tôt den heer Nauta wendend, zegt
hij Je zegt, 't staat in de wet, dat 't niet mag,
dus zouden de Ged. Staten doen wat niet mag.
De heer Mulder: Het toekomstig Hoofd der
school heeft niet alleen 900 maar ook vrije
woning, wat een onderwijzer niet heelt.
En dan kan hij de kosterdiensten er bij krijgen.
De voorz. Je wilt dus ook profiteeren van wat
hij er bij verdienen kan.
De heer Mulder: 1000 en vrije woning is
een flink inkomen. Er zijn vele burgers, die gaarne
hunne inkomsten daarvoor willen geven, ja, het
ook voor vrij wat minder doen.
De voorz. Ik leef niet verkwistend, maar ik
kan op verre na niet van 1000 leven en dat kan
een onderwijzer ook niet.
De heer Swiers: Letter S komt er nu ook niet.
De heer Nijhuis: Waarom moet er Franseh bij
De voorz. Dat wintj ons juist een hulponder-
wijzer uit.
De heer Smit Als wij in de gemeenten om
ons toe zien, dan kunnen wij ons er op beroemen,
dat wij op enkele uitzonderingen na, bovenaan staan
wat de tractementen betreft, en ik zie dan ook
niet in waarom wij de jaarwedde van 900 nog
verhoogen moeten.
De voorz. Hoogezand geeft 1200.
De heer Smit: Aan de school van Ykema
De voor. Ja.
De heer Smit: Ja, dat is ook een school voor
meer uitgebreid lager onderwijs.
De voorz.: Ik ben voor 1000. Weetje, wat
't gebrek is? Je moest meer kennis hebben van 't
onderwijs, misschien wel 'n gevolg
De heer Nauta Je wilt dus zeggen, dat wij er
niets van weten, maar als er
De voorz. op de tafel slaande: Dat is niet aan
de orde. 't Komt weer in aile kranten. De school
opziener is ook voor 1000.
De heer Nauta: Vogels van één veeren.
De heer Smit vraagt daarop den voorz. waarom
hij het voorstel niet in stemming bracht, daar er
toch gewis meer dan genoeg over gesproken is.
De voorz. brengt hierop het voorstel in stemming
om het tractement op 1000 le bepalen. Er
tegen stemden de heeren Mulder, Edzes, Berg,
Smit, Nauta, Nijhuis en Boswijk, er voor de heer
Swiers en de voorz., zoodat het met 7 tegen 2
stemmen verworpen was.
Op de agenda stond nog vermeld het politieregle
ment, maar de voorz. sloot na de behandeling der
vorige zaak. deze raadsvergadering, waarin men
talrijke malen onderlinge discussie had.
Openbare verg. van den Mtaad der gem.
Hoogezand d.d. S Februari.
Afwezig zijn de heeren Groenewold en Wolthuis
met kennisgeving.
De voorzitter opent de vergadering, waarna de
notulen der vorige vergadering worden gelezen en
onveranderd goedgekeurd.
Naar aanleiding van de desbetreifende zaak in de
notulen, zegt de voorz., kan ik mededeelen dat B.
en W. aanstaanden Woensdag comparitie hebben
met het dagelijksch bestuur van Slochteren, over
de verharding van den Borgweg.
Hierop komen achtereenvolgens de volgende za-
ken aan de orde
1. Adres der Werkliedenvereeniging, betrekkelijk
de nabuurdiensten.
Op verzoek van den voorz. leest de secretaris dit
adres, waarin genoemde Werkliedenvereeniging op
een »nog bestaand onrecht" bij 't begraven van
afgestorvenen wijst, hierin bestaande dat van weers-
zijden van het sterfhuis 6 personen worden opge-
roepen, des noods met pressie van den veldwachter
om kosteloos de nabuurdiensten te verrichten. Zij
juicht het toe dat de brandweer zoodanig is inge-
richt, dat bij geval van brand een voldoend aantal
personen disponibel is. Een dergelijke inrichting
zou zij ook voor 't begraven van onvermogenden
wenschen.
De voorz. zegt, dat B. en W. voorstellen dit
adres voor kennisgeving aan te nemen. De zaak
is vroeger ook al bij 't dagelijksch bestuur geweest
en B. en W. zijn voornemens om binnenkort dien-
aangaande met een voorstel bij den Raad te komen.
Conform besloten.
2. Adres van H. Bos c. s., verzoekende bij te
dragen in de kosten van een op te richten water-
molen achter Foxhol.
Op verzoek van den voorzitter leest de secretaris
dit adres, waarin adressanten zeggen dat zij achter
de Foxholster made ongeveer 10 11 bunder land
willen droog leggen. De gemeente heeft daar ook
grond bij en nu verzoeken zij dat de gemeente
ook bijdrage in de kosten der oprichting, welke
ongeveer 700 bedragen, en de jaarlijks te maken
kosten, plus minus 3 per bunder. Adressanten
noemen het hoogst noodzakelijk om dat land droog
te maken, daar het des zomers somtijds geheel
onder water staat.
De voorz. zegt hierop: Zooals de heeren zich
zullen herinneren is deze zaak vroeger gerenvoyeerd
aan B. en W. en vandaar dit request. Wij hebben
in eene vergadering van B. en W. met Bos deze
zaak besproken, maar kwamen niet tôt een ge-
wenscht resultaat; later hadden wij nog eene com
paritie met hem. Wij stellen nu voor om de zaak
tôt de volgende vergadering te verdagen en dan
met een bestek, teekening en begrooting te komen.
De heer Oldenziel Ik zou gaarne zien, dat deze
zaak zooveel mogelijk bevorderd werd.
De heer Marring Bij hoogen waterstand is het
gemeenteland veel te laag. Als men met niet te
groote kosten daarin verbetering kan krijgen, zou
ik er voor zijn.
De heer Smit: Wij hebben met Bos daarover
gesproken, maar wat is nu de meening van den
Raad: zullen wij alleen eene zomerbemaling heb
ben, of zal het zoodanig gemaakt worden, dat het
land ook den winter droog ligt. De gemeente heeft
er meer belang bij, dat het land altijd droog ligt,
dan alleen des zomers. Als het bewierd of bekleid
wordt en het komt 's winters onder water dan gaat
er veel specie verloren.
De heer Marring: Ik ben het ten deele met den
heer Smit eens. Maar als we het zoowel des
winters als des zomers droog willen houden zijner
kolossale dijken noodig, wat vrij wat zal kosten.
Wat den mest betreft, hieruit neemt het water
zeer veel weg, maar ik geloof niet, zegt spr., dat
dit met wierdegrond ook het geval is.
De heer Meihuizen 700 voor 10 bunder, dat
is 70 per bunder, dat is wel wat veel.
De heer Smit Op landbouwgebied erken ik den
heer Marring als mijn meerdere, en 't zal dus wel
zoo zijn, dat er van mest veel door 't water ver
loren gaat en van klei weinig. Maar als er water
op 't land komt geloof ik dat de klei veel eerder
naar beneden zakt en dan trekt het gras weinig
voordeel van de klei. Ik geloof dus ook dat water
voor klei zeer nadeelig is.
De heer van Galcar: De heer Smit vindt het
water zeer terecht zeer schadelijk, maar 't is de
vraag of de gemeente er wel zooveel belang bij heeft.
De heer Vos Het komt mij ook voor, dat het
veel beter is, dat het land het geheele jaar door
boven water ligt. De molen kost hetzelfde, en als
de geheele kosten tweemaal zoo hoog waren als
wanneer het des zomers alleen droog zou zijn, zou
ik 't nog beter vinden. Als van beide nu eene be
grooting gemaakt werd.
De voorzitter acht dit goed en B. en W. zullen
daarnaar handelen, waarop de heer Boerma nog
zich mede aansluit bij die heeren die gelooven, dat
het beste is, ten allen tijde het land droog te hebben.
3. Adres afschrijving H. O
Op verzoek van den voorzitter leest de secre
taris een adres van A. G. Wichertjes, waarin deze
8 maand afschrijving vraagt van zijnen H. O. over
1891, wegens vertrek op 1 Mei '91 naar de ge
meente Haren. Gonform besloten.
4. Benoeming van leden voor de stembureau's.
Als leden van het stembureau te Hoogezand
werden benoemd de heer de Gock met 9 en de
heer Homveld met 8 stemmen. Op den heer Boerma
waren 2 en op de heeren v. d. Goot, Meihuizen en
Smit ieder 1 stem uitgebracht.
Tôt voorzitter van 't stembureau te Kiel werd
benoemd met 6 stemmen de heer Meihuizen. Vijf
stemmen waren uitgebracht op den heer Smit. Tôt
leden van 't stembureau te Kiel werden benoemd
de heeren Oldenziel en Kruizinga, ieder met 8
stemmen. Twee stemmen waren uitgebracht op
den heer Vos en op den heer Boerma en op de
heeren Smit en Groenewold ieder ééne stem.
De heer Kruizinga vraagt of de stemming weer
zal plaats hebben in de woning van den veldwach
ter Boelens, waar hij zich zeer tegen verklaarde.
Bij Van der Velde zou men veel beter kunnen
wezen.
De voorz. antwoordt, dat de stemming niet mag
plaats hebben, waar eene vergunning is.
De heer Marring zegt daarop, dat het huis van
Van der Velde gemakkelijk zoo kan worden ingericht
dat men van de vergunning is afgesloten. Hij zou
dat zeer wenschelijk vinden.
De voorz. belooft daarnaar een onderzoek te doen
en te zien of het mag.
5. Benoeming van leden in de commissie voor
de schutterij.
Als leden in de commissie voor de schutterij
werden gekozen de heer de Cock met 9 en de
heer Boerma met 7 stemmen. Op de heeren Hom
veld en van der Goot waren ieder 2 stemmen uit-
uitgebracht, en de heeren Vos en Kruizinga hadden
elk éèn stem verkregen.
Tôt plaatsvervangers werden gekozen de heeren
Homveld en v. d. Goot, ieder met 9 stemmen. Op
den heer v. Galcar waren 3 stemmen, op den heer
Meihuizen één stem uitgebracht.
Op voorstel van den voorzitter werd de heer dr.
Beekhuis als geneeskundig inspecteur aangenomen.
6. Benoeming van eene onderwijzeres te Mar-
tenshoek.
De voorz. zegt, dat B. en W. voorstellen deze
benoeming te verdagen, omdat de schoolopziener
zich naar 't schijnt niet kan vereenigen met de
voordracht van B. en W.
Gonform besloten.
7. Ingekomen stukken.
Op verzoek van den voorz. doet de secretaris
mededeeling van de volgende ingekomen stukken.
a. Missive van Mej. Klinkenberg, daarin den
raad dank betuigende voor hare benoeming als
onderwijzeres te Kropswolde. Voor kennisgeving
aangenomen.
b. Missive van mej. v. Dijk, daarin den Raad
dank betuigende voor hare benoeming als onder
wijzeres te Foxhol Zij deelt daarin mede, dat zij
waarschijnlijk voor 1 Maart die betrekking niet kan
aanvaarden. Voor kennisgeving aangenomen.
Hiermede was de agenda afgeloopen. Op de
vraag des voorzitters of iemand nog wat voor te
stellen of mee te deelen had, deelt de heer Marring
mede, dat te Kropswolde eenige schapen door kar-
honden zijn gebeten. Hij vraagt alsnu of het niet
goed zou zijn eene verordening te maken, dat ieder
eigenaar van een hond dezen na zonsondergang zou
moeten vastleggen of in huis bergen. Bij niet
nakoming daarvan zou de politie het recht moeten
hebben ze te dooden.
De voorzitter antwoordt, dat het politiereglement
klaar is en dat ieder lid binnen korl daarvan een
exemplaar te huis zal ontvangen. Bij de behan
deling daarvan kan de heer Marring op zijn voor
stel terug komen.
De heer Marring zegt, nog een tweede vraag te
doen te hebben, n.l. deze, hoe het dagelijksch
bestuur denkt over de verbouwing van de school
te Kropswolde.
De voorzitter antwoordt hierop, dat B. en W.
er nog niet over nagedacht hebben, omdat zij in
den laatsten tijd het te druk hadden met de sa-
menstelling van het politiereglement, maar dat zij
er nu aan zullen denken.
Hierop sloot de voorz. de vergadering.
Sappemeer 8 Febr. 1892. Heden avond gaf het
Hollandsch tooneelgezelschap, directie A. van Lier
van Amsterdam, alhier eene tooneelvoorstelling in
het hôtel Struvé. Het eerst werd opgevoerd een
blijspel in één bedrijf getiteld, »Mijn nieuwe hoed."
Voor dit stuk, verleenden slechfs drie personen
hunne medewerking. De tooneeltjes, die hierin
voorkomen werden zeer goed, weergegeven. Ver
volgens werd opgevoerd »Papa Gustaaf," blijspel
in drie bedrijven, wat zeer vlug werd afgespeeld.
Allen, die hieraan medewerkten hebben eer van
hun werk. Ze vormden le zamen een goed geheel
en wij vertrouwen, dat allen er met pleizier naar
gezien hebben. De zaal van den heer Struvé was
vrij goed bezet evenals den vorigen keer, waaraan
wij ook niet twijfelden, want het tooneelgezelschap
van Van Lier is overal bekend. De afwezigen mogen
er berouw van hebben, dat zij er niet van gepro-
fiteerd hebben. Het «woord lachsucces" was hier
ook niet overdreven, want of men wilde of niet,
men moest wel lachen. Wij hopen dat de heer
Struvé ons spoedig eens weer eenen genotvollen
avond zal verschaffen. Deze voorstelling was weer
een succès voor het gezelschap. Ook de bediening
van den heer Struvé liet evenals altijd niets te
wenschen over.
Naar van goederhand wordt bericht zal de heer
Dr. A. L. Poelman, lid van de Tweede Kamer voor
het kiesdistrict Veendam, als spreker optreden in
de vergadering van afgevaardigden en leden der
centrale kiesvereeniging »de Grondwet", op Zondag
den 20 Maart e.k., ten huize van den logement-
houder Struvé te Sappemeer.
Ten overstaan van J. Piccardt, notaris/e Hooge
zand, werd Zaterdag 6 Februari 1892, te Kolham, ten
huize van de Weerd, verhuurd a. ten verzoeke van
de erven van wijlen I. A. Hooites 5.9790 H. hooi-
land, »de ronde tien met den kop," en 1.7860 H.
dito, afkomstig van Hamminga. Verhuurd voor
223. b. ten verzoeke van de erven van wijlen
den heer K. P. Boon: pl.m. 4} H. hooiland, in 6
deelen, en pl.m. 9 H. hooiland met de naweide in
3 perceelen, als
41 H. van de kleine halve zeventien en van de groote
halve zeventien; verhuurd voor 711. c. ten ver
zoeke van den heer I. J. Boon 8 H. o verge wierd
hooiland, tusschen de Slochter- en Scharmer ZE's,
de top in acht perceelen en de naweide in één
perceel; verhuurd voor 458.
Ten overstaan van deurwaarder Agterbos te
Hoogezand, werd Maandag j.l., bij den kastelein
Dijkhuis te Sappemeer verkocht 't Schuitje »Fre-
derika Sophia Wilhelmina", met opgoed en toebe-
hooren, in eigendom toekomende aan de wed. G.
Springelkamp en kinderen, koopster daarvan is ge-
worden de wed. G. Springelkamp voor 1025, en
50 voor overname van scheepsmobilia.
Maandag j.l. werd onder architectuur van den
heer L. Alons te Hoogezand in 't stationskofiiehuis
van O. van Biessum ten verzoeke van den heer
I. J. Boon aanbesteed. Eenige verbouwing Aan
ZE. behuizing.
Inschrijvers: R. Dieters, Foxham 3518; W.
Olthof, Kalkwijk 3208 E. Schreuder, Sappemeer
/3085; G. Beenker, Hoogezand /2984; A. Daanje,
Noordbroek 2977 L. Gorter, Sappemeer 2960
L. Klaassen, Sappemeer 2954; M. Tijms, Sappe
meer 2939: E. Warnders, Sappemeer 2350.
Niet gegund.
De heer K. Dwarshuis, brievengaarder te Noord
laren, is met ingang van den 16den dezer in gelijke
betrekking benoemd te Zuidlaren.
Aan den heer C. P. Ebbinge Wubben, ontslagen
burgemeester van Vries, is op zijn verzoek eervol
ontslag verleend als gemeente-secretaris aldaar, met
ingang van 1 Mei e.k.
Het radicale weekblad De Volkszaak, uitgever
H. Kenther te Winschoten, heeft opgehouden te
verschijnen.
Het département van landbouw te Londen heeft
den invoer van vee uit Nederland verboden, te
rekenen van den 12 dezer maand.
Veendam, 9 Febr. '92. De heer K. Nap te
Woltersum is eigenaar geworden van 'tcafé R.
Smit te Wildervank.
Onze plaatsgenoot, de timmerman R. Prummel,
voor twee jaar als zoodanig naar Transvaal ver-
trokken, is uit dat Eldorado teruggekeerd, om zich
hier te vestigen.
Maandagmorgen ontdekte een voorbijganger een
begin van brand in de Herv. kerk, veroorzaakt door
den kachel, gebruikt bij de oefening Zondagavond
j.l. Spoedig gebluscht en schade gering.
Naar wij vernemen heeft het uitvoerend Comité
van de »Intern. Sport-, Visscherij- en Paardenten-
toonstelling," dit jaar, van 1 Juni30 September
te Scheveningen te houden, de uitgave en exploi-
tatie van den officieelen Catalogus opgedragen aan
de firma Nijgh van Ditmar, te Rotterdam.
Zwolle. In de 3} leening groot 98000
uitgeschreven door deze gemeente, is 370.000
geteekend, wisselende van 97J tôt 984, waarvan
een bedrag van 33000 is toegewezen aan de
heeren Boon en Mulder te Hoogezand tôt den koers
van 97}
Eene arme weduwe uit Appelscha kocht te Smilde
op een boelgoed een ouden vrouwenrok, die er vrij
onooglijk uitzag en vooral eene lap droeg, welke
er al heel slecht was opgezet. Ten einde hierin
verandering te brengen, maakte zij de lap los en
ontdekte, dat onder het opgezette stukje 400 aan
bankpapier verborgen was.
GORRESPONDENTIE.
Den brief uit Gruno, 't verslag van de verg. der
landbouwvereeniging K. en W., een ingezonden
stukje candidatuur prov. staten enz. enz. moeten
we wegens plaatsgebrek tôt ons volgend nommer
laten liggen. Red.
PREDIKBEURTEN OP A.S. ZONDAG.
Herv. Gem.
Hoogezand geen dienst.
Sappemeer: ds. de Jong.
Kiel-Windeweer ds. Rijkens.
Kolham 's morgens ds. Bange.
WBMaMWlllfll lll llHHI I—