uiTjmum
C» II A X E
Broodfabriek ..HUNZE
BlflHEMLAND,
doet het voorstel in 't vervolg open
ringen te houden in andere plaatsen,
propaganda te maken en nieuwe afd
leven te roepen. Het bestuur hoi
nu reeds in 't oog den 26sten deze
de Vries o.a. te Appingedam optrede
andere plaatsen, waar de gelegenheid
zal gaame een lid eene inleiding waa
Na eene korte pauze krijgt de 1
het woord. Ons streven in verbana
schiedenis. Dat is de titel, dien d
aan zijne rede.
Faust, de denker, in zijne studei
onderzocht te hebben, wijsbegeerte,
de medecijnen en helaas zelfs de g<
slaagt niet in het kennen van den wa
der dingen. Daar valt zijn oog op den 1
d. i. de groote wereld en hij roej
toch 't eene op 't andere inwerkt, 1
't andere leeft." En die gedachten k
bij ieder, die let op den strijd onz
ieder, die zich zelf afvraagt zal 't lu;
we steun? wat is er tegen? waarom
eerder? Is onze tijd rijp? Ons
ééne vrije aarde voor den vrijen mi
saaien zullen zeggen, wel, die komt n
is er nooit geweest." Maar de mensc
onbedwingbare zueht naar waarheid
was altijd daarnaar. En nooit mee
roept het Volk om vrijheid. Di
Europa, ontwassen aan de banden
stam, moeten nog ééne schrede doen.
ook de landsgrenzen wegmaken. En j
spant onze tijd de spieren. Zeerveel
oorzaken werkten om dat juist nu
Daar noemen we: Ontdekkingszucht.
di Gama, Golumbus, Heemskerk, Livii
meron, Stanley 't zijn aardrijkskundige
Zij brachten l hunne er toe bij de g
te doen kennen. Zelfs de oorlogen
gunstig gevolg gehad in sommige ge
denke aan Alexander den Groote en d,
ten. Bij de langzaam meerder w<
wikkeling, d. i. bij de langzame verme
behoeften, blijft de mensch niet meer 1
zijn klein hoekje grond; hij wil reizer
in. Uit eigenbelang zelfzucht is immers
ingeschapen. Nu is het ware, beredei
begrepen eigenbelang: het allen voor
lijdenals een ander lijdt en hebl
indien 't den ander welgaat. De macl
voor de wereldverlossing is de stoom.
aile grenzen weg; die geeft den men
heele vaderland terug. Maar gelijk
waren vele, vele andere oorzaken. D
in land- en tuinbouw moet op den dm
vrede zoo ook de uitvinding van 't bui
verbetering der moordtuigen de werel
wereldpost; de telegraaf; de sterrenl
wetenschap. Juist de wetenschap, het1
is ons arbeidsveld. Onze taak is groc
veel omvattend. Niets ligt buiten o
Allen, die wat goeds doen, werken mee
woord, de vrije gedachte is ons wa]
strijd tegen Troon, Beurs en Altaar.
Het débat werd geopend. Aile ledei
aan deel, terwijl van het publiek de 1
zich niet onbetuigd liet. Verschillendi
bijzaken uit de rede des sprekers werdt
Toen dat ailes afgehandeld was, sloot d
de bijeenkomst met een woord van dai
die haar hadden doen slagen.
Appingedam, 19/3/92.
De secr. K. TEF
VERGADERING op den 17 M
van de afd. Duurswold van he
Nijverheid, bij F. Wieland te
Aanwezig 20 leden.
Nadat de vergadering geopend was en
vastgesteld, was aan de orde.
1. Rapport van de commissie benoei
opmaken van een antwoord op vraagj
't Hoofdbestuur. Bij monde van den
werd hiervan voorlezing gedaan.
Vele leden hadden hieromtrent aam
doch na enkele veranderingen werd 1
met op één na algemeene stemmen go
2. Ingekomen stukken. a. Missive
bestuur der afd. Baflo, waarin kennis geg<
van een motie in een vergadering diei
met algemeene stemmen aangenomen,
keuring uitgesproken werd over de wij
de motie Schepel in een vergadering van
bestuur is afgemaakt en besloten is zelf
treden bij de H. Regeering om die me
dersteunen en tevens verzoekende dat oi
Duurswold in gelijken zin handele. D
behandeling van het Rapport bovengei
bleken was, dat de meerderheid der v<
er tegen was, dat een Ministerie van
(het doel der motie Schepel) in het lever
werd en dat een landbouwraad, die 1
stand zal komen, aan het doel veel bet«
antwoorden en minder kostbaar was
sloten de missive voor kennisgeving aan
b. Missive van de commissie voor het
van een coôperatieven bond, waarin ker
ven werd van de voorloopige stappen
commissie gedaan en twee concept-statut i
overgelegd met verzoek deze in de verge
behandelen en twee afgevaardigden te
voor eene vergadering, in April a.s. in
te houden, met het doel tôt de oprici
zulk een bond te geraken. De statute:
ter kennisname aan de leden vertoond t
gevaardigden benoemd de heeren A. Edi
H. Koker.
3. Stierenkeuring. Besloten werd va
meente voor dit doel weder een subsidie
aan te vragen. De prijzen werden vastg
20, 10 en 5 en getuigsehrift. Zij
hebben den 30 April bij K. van Sloten I
wolde. Tôt lid in de jury werd benoeme
Commissiouair in Granen etc., He
beveelt zich minzaam bij H.H. LANDBOU1
aan tôt het verkoopen van
N.B. Belast zich tevens met het incasseer
AARDAPPEL- en STROOGELDEN, gelevei
den heer W. A. SCHOLTEN.
Er kunnen nog enkele sol
DEPôTHOlJDERS in
geplaatst worden tegen g
ventienste.
KANTOOR, Raamstr., Groningen.
gens de hooge subsidie.
Alting: Als de subsidie door de gemeente niet
verhoogd wordt, dan kan men evengoed zeggen,
wij willen niet. De toestand is geheel anders dan
vroeger, toen had men hoog p:ovinciaal subsidie,
die nu lang zoo groot niet meer is.
Kooi Mijne heeren, grintwegen aanleggen, dat
kost geld, maar de tegenwoordige zijn toch ook
allen tôt stand gekomen. Vroeger heeft onze ge
meente ruim 70000 uit de Ommelanderkas ge-
trokken en daarvoor zijn toch meest aile grintwe
gen aangelegd. Hier staan nu 11 scholen in
de gemeente Slochteren en daarvan liggen er 10
aan eenen grintweg en juist die te Borgweg nog niet.
R. G. Mulder Met het oog op de groote kosten,
die aan de totstandkoming van den weg ver-
bonden zijn, heb ik tegen gestemd.
Ik zou ook gaarne voor verbetering stemmen,
maar het schijnt, dat de gegoede lui daar niet ge-
noeg hebben bijgedragen. Maar als de gemeente
nu zooveel gaat opofferen voor de mingegoeden
daar, hoe moet men dan aan met de veel meer
armen, die hier in de gemeente zijn, en ook om
iets komen vragen. Mij dunkt dat we hier moes-
ten zien den weg anders te verbeteren met wat
minder kosten, door bijv. eens zand aan te
brengen.
Alting: Mulder zegt, dat het zooveel geld kost,
dat weten we, maar het is nu op zoo'n kleinigheid
klaar, daar het verschil nu gering is. Hoogezand
is zoo billijk tegenover ons. Die goed met die
toestanden op de hoogte is, moet over dat bezwaar
heenstappen.
R. G. Mulder Wat de school betreft, dan zou
er met een zandpad ook al veel gedaan kunnen
worden.
Alting Vroeger is dat al eens geprobeerd. maar
de weg is op enkele plaatsen te smal, daar kan
geen pad langs gemaakt worden.
Westers Hoogezand en Slochteren zijn beide
voor de verharding van den Borgweg. Nu moeten
we toch eerst eens vragen of het aanbod van Hoo
gezand billijk of onbillijk is. Zijn zij billijk, dan
zijn wij onbillijk.
Voorzitter We kunnen die vraag wel slellen,
maar er behoeft natuurlijk geen antwoord op ge-
geven te worden. Zooals er door de gemeente
Hoogezand voorgesteld wordt, om ailes half te
bekostigen gaat de draagkracht onzer gemeente te
boven.
Het Dagelijksch Bestuur heeft
Eelssema: (Den voorzitter in de rede vallend).
Zooals in het raadsverslag stond heb ik opgemerkt,
dat in den Raad van Hoogezand gezegd is, dat zij
door den aanleg van den grintweg Borgweg, voor-
deel zouden krijgen doordat de dooriit van Schar-
mer en Harkstede langs dien weg naar Hoogezand
zou gaan. De leden van den Raad, die een onder-
zoek naar den Borgweg hebben ingesteld, hebben
gezegd, dat het onnoodig was eenen weg aan te
leggen, daar er een groot eind was, dat goed was,
of gemakkelijk goed kon.
Wat de kinderen aangaat, laat ze praten, droge
voeten, ze gaan er anders ook heen.
Voorzitter Ik heb dat niet gezegd, of de anderen
dat misschien gezegd hebben, weet ik niet. We
hebben wel beloofd tôt verbetering over te gaan,
maar door het aanleggen van eenen kunstweg kunnen
de kosten wel zoo hoog opgevoerd worden, dat het
boven de draagkracht der gemeente gaat.
Eelsema Dit punt komt nu al weer in de ver
gadering. Eerst hebben we 15 tôt den aanleg
toegekend, later reeds 32 dat is al 47 meer.
Voorzitter (tôt Eelssema) Straks ben je me in
de rede gevallen, als oudste lid heb ik toen u het woord
gelaten. In onze vergadering van B. en W. is dit
punt van Borgweg wel terdege ter sprake geweest.
We waren van oordeel de zaak te steunen, maar
we huiveren om meer onderhoud van dien weg ten
laste der gemeente Slochteren te nemen, dan dat
deel, dat onder Slochteren ligt. Daarom stelt het
D. B. voor van de kosten van den aanleg ten
laste van Slochteren te nemen en f voor Hoogezand,
terwijl het onderhoud zoo blijft als voorgesteld is.
Alting: Ik kan mij maar niet begrijpen, dat er
nu nog weer andere bepalingen gesteld worden.
Hoogezand is zoo billijk, dat wij met beide handen
moesten toepakken.
Voorzitter Ik ben er met kracht voor, dat de
grintweg Borgweg tôt stand komt, maar met kracht
er tegen meerder onderhoud ten laste onzer ge
meente te nemen.
Alting: Het verschilt toch maar R
Blaauw: Ik kan mij maar niet begrijpen, er is
reeds zooveel over geschreven. Het verschil, dat
er nu bestaat is zoo klein, waarom daar niet over-
heen gestapt. Het is vernederend voor Slochteren
en Hoogezand is hoogst billijk.
Eelssema: Ik kan er geene onbillijkheid in zien.
Het is een weg die onder Hoogezand ligt en daar-
door ook onderhouden moet worden. Men moet
al zooveel opofferen voor die menschen.
Broekema Door Alting is straks op den slechten
toestand van den Borgweg gewezen. Maar zou
die slechte toestand niet liggen aan Hoogezand,
daar de schouwing slecht geweest is, de weg is
nooit gemaakt.
Alting: Die met dien toestand daar bekend is
zal moeten erkennen, dat, al was de schouwing
van Hoogezand ook nog zoo goed, op sommige tijden
de weg niet te gebruiken is.
Voorzitter Ik wil Alting toegeven, dat er som
mige plaatsen zijn, waar de weg niet te gebruiken
is, maar ik moet Broekema ook gelijk geven, als
hij zegt, dat de schouwing door Hoogezand slecht
geweest is. Er is weinig aan den weg gedaan, de
wallen zijn altijd blijven zitten. Hier in de ge
meente Slochteren is jaarlijks een kolossaal onder
houd voor de wegen, en om dat onderhoud nu
nog zooveel te vergrooten kan niet. Onze weg-
arbeider Blink kon het eindje weg, waarvan we
het onderhoud wenschten te nemen er gemakkelijk
bij doen. Dan hadden we, om gemeenschappelijk
een wegarbeider te nemen, niets te maken.
Alting: De schouwing van Hoogezand is niet
goed geweest, maar de toestand zal er wel even
zoo zijn, als vroeger bij den Hamweg het geval
was. De B. en W. gingen er heen, spanden uit
bij den hoek en kwamen nooit langs den weg,
omdat ze er niet langs konden. Zoo is het mis-
ook wel met Hoogezand. (Algemeen gelach).
Eelssema: Hoe vele boeren en anderen zijn er
in Siddeburen nietdie een kwartier van den
grintweg wonen, die toch ook nooit een grintweg
kunnen krijgen. Die kunnen die wegen ook bijna
niet langs komen.
Alting: Eelssema zal toch wel zoo verstandig
wezen om te weten, dat aile boeren geen grint
weg kunnen krijgen. Maar de Borgweg is toch
immers geen achterweg.
Blaauw Eelssema woont nu aan een grint
weg. Moeten we nu ook niet om een ander den-
ken en indachtig blijven aan de spreuk: die mensch
is, is mijn broeder. Moeten de anderen nu maar
blijven zitten zonder eenen weg
Klootsema: Ik vind, dat wij ons moeten scha-
men tegenover die lui.
Voorzitter: Het voorstel van B. en W. luidt,
de subsidie tôt den aanleg van den Borgweg te
verhoogen met 4.
Alting: Laten we dat voorstel toch niet doen,
dan komt immers van de zaak niets terecht.
Blaauw Dan is het beter het voorstel van
Alting in stemming te brengen.
Voorzitter: Ik heb de heeren tijd genoeg ge
laten om een voorstel te doen, doch men deed
het niet. Het voorstel van B. en W. is nu eerder
gedaan en moet ook alzoo het eerst in rondvraag
gebracht worden.
Dit voorstel van B. en W. werd aangenomen
met il stemmen. Tegen stemden de heeren
Blaauw, Westers, Alting en Klootsema.
4. Adres verhooging van de jaarwedden der
veldwachters.
De voorzitter deelt mede dat er een adres is
ingekomen van de veldwachters Kasemier en Boe-
rema, welk adres wordt voorgelezen en waarin
adressanten verzoeken om een flinke verhooging
van jaarwedde. In dit adres is mede aangegeven,
dat de andere veldwachter Snellerman zich terug-
getrokken heeft om verhooging te vragen.
De voorzitter stelt de discussien omtrent dit
punt open.
Blaauw: Is er ook een adres van Snellerman
ingekomen
Voorzitter: Ja, maar te laat om op de agenda
geplaatst te worden.
Blaauw: Dan komt dat toch niet uit met het-
geen in 't adres staat. Waarom zullen we Snel
lerman niet verhoogen, als we de anderen ook
eene verhooging gaan toekennen. Hij heeft zijne
plichten evengoed gedaan als een andere. Ruim
32 jaar is hij hier politieagent geweest en heeft
zijne plichten goed vervuld. Op 30jarigen dienst-
tijd is hem een cadeau aangeboden.
Voorzitter: Dit adres van Casemier en Boerema
is nu aan de orde.
ten Have Ik zou wel willen voorstellen om dit
adres te verdagen tôt eene volgende vergadering,
opdat dan beide adressen behandeld kunnen wor
den. Aldus wordt er besloten.
5. Verordening heffing van rechten op de hu-
welijken.
De voorzitter stelt voor dit adres te verdagen
tôt eene volgende vergadering, aangezien er nog
veel tijd noodig was voor het behandelen van den
hoofdelijken omslag. Aldus besloten.
6. Mededeelingen en voorstellen.
a. De secrelaris leest voor, dat het nazien der
gemeenterekening plaats gehad heeft en alzoo was
dienst 1891/92 als volgt:
Inkomsten81468.39
Uitgaven75879.58
Batig saldo f 5588.81
Ailes is nagezien en in orde bevonden.
b. Mededeeling van den voorzitter, dat de heer
T. L. Kuiper te Siddeburen zijne benoeming tôt
lid van 't Burgerlijk Armbestuur heeft aangenomen
c. Mededeeling van Mej. A. R. Bossinga, den
Raad den dank toebrengende voor hare benoeming
als onderwijzeres te Hélium.
d. Gelijke mededeeling van Mej. T. v. d. Berg
van Sappemeer, voor hare benoeming als onder
wijzeres te Schildwolde.
e. Mededeeling van den voorzitter, dat er nog
eenige adressen te laat zijn ingekomen, als van den
Bond voor Alg. Kiesrecht, van de landbouwveree-
niging en van Snellerman, die aile in een volgende
vergadeiing zullen behandeld worden.
Voorzitter: Door Mej. A. R. Bossinga is aan
den Raad kennis gegeven, dat zij de acte voor de
nuttige iiand werken ver wor ven had en alzoo nu
gaarne met 25 wil worden verhoogd. De
vorige vergadering is dusdanig besluit aangenomen.
Nu is evenwel in llellum de tegenwoordige onder
wijzeres in handwerken overbodig geworden. Daar
om stel ik voor aan Mej. A. R. Bossinga die/25
maar toe te staan en dan Mej. Santjer haar ontslag
te geven met ingang van April. Kunnen de heeren
zich allen met dit voorstel vereenigen. Daar nie-
rnand er zich tegen verklaarde, werd dit voorstel
als aangenomen beschouwd.
Voorzitter: Ingekomen van heeren Ged. Staten
een concept règlement van orde, omdat er bemer-
kingen gemaakt waren op dat, hetwelk wij hebben
weggezonden. Ik stel evenwel voor, dit concept
in eene volgende vergadering te behandelen. Al
dus besloten.
Hierna gaat de openbare zitting over in eene
met gesloten deuren ter behandeling van den
hoofdelijken omslag.
VERSLAG der openbare raadsvergadering te
Haren, op Zaterdag 26 Maart 1892, v/m.
404 uur.
Aanwezig zijn de heeren L. T. Jorissen, Bur-
gemeester, R. Hornhuis en H. Brink, Wethouders,
J. O. Hoenderken, P. Vorenkamp, J. Wilphorst,
J. J. ten Cate Vissering, E. van Hemmen, O. J.
Quintus en M. G. Vroom.
De heer W. Hoenderken is niet tegenwoordig.
De notulen der vorige vergadering d.d. 7 Maart
j.l. worden gelezen en zonder eenige op- of aan-
merking vastgesteld.
De heer R. Hornhuis zal bij eene eventueele
stemming de eerste zijn.
De voorzitter doet mededeeling van
a. Het procesverbaal van opneming der boeken
en kas van den gemeente-ontvanger, over het eerste
kwartaal 1892, waaruit blijkt dat de boeken en
kas in orde zijn en de gelden voor handen in de
kas ten bedrage van 1654,786 aanwezig zijn.
Tôt informatie aangenomen.
b Een adres van de heeren J. Wilphorst en
P. Vorenkamp, mededeelende dat bij de gehoudene
verkooping van een gedeelte bouwterrein te Help-
man, toebehoorende aan den heer T. P. WesterhofT,
de gemeente Haren eigenaar is geworden.
Aangenomen tôt informatie.
De voorzitter geeft den Raad kennis, dat hij
enkele mededeelingen wenscht te doen omtrent den
aankoop van bouwterrein te Helpman, doch acht
het beter dit in eene beslotene vergadering te be
handelen.
Op voorstel van den voorzitter werd de openbare
vergadering gesloten om verder over te gaan in
comité-generaal.
Meermalen schreef ik reeds over diefstallen van
opgeschoten knapen en hoe die in hun misdrijf
gesteund worden door de helers, die gaarne de
gestolen goederen koopen, ook met het vermoeden
of de wetenschap, dat ze oneerlijk zijn verkregen.
Zoo verdwijnen jaarlijks vele looden pijpen en
koperen kranen, die hoegenaamd geene waarde
voor de jongens zouden hebben, wanneer ze er
geen willigen kooper voor vonden. Nu was er
voor eene poos eene massa wol gestolen, dat in
de pakhuizen bij het station opgestapeld lag ter
verzending. En nadat de politie de misdadigers
een paar opgeschoten bengels had opgespoord,
bleek haar ook, aan wie ze de gestolen waar
hadden verkocht. Ja, erger nog, de jongens ver-
zekerden bij kris en kras, dat de man hun zelfs
zakken had medegegeven, om daarin het gestolene
te bergen en hen herhaaldelijk had aangemaand,
maar meer te halen: hij zou 't hun wel betalen. 1
En de jongens haalden meer en kregen ook hunne
betaling. Evenwel niet zooveel, of er bleef nog t
eene groote woekerwinst voor den heler over.
Eene aanzienlijke parlij wol werd dan ook vermisf,
toen de zaak door de politie werd onderzocht. En
waar in den regel de heler vrijkomt, uit gebrek
aan bewijs, daar liep het hier anders. Door de
verklaringen der jongens kreeg men vat op den
heler, die nu voor de rechtbank werd geroepen
en gelukkig veroordeeld werd tôt eene kerkerstraf
van drie maanden. En 't is jammer, dat er niet
vaker zoo'n heler wordt gesnapt, daar dan in eens
aan die ergerlijke dieverijen een einde werd ge
maakt en de straatjongens niet aangemoedigd
werden, om maar van kwaad tôt erger te komen
en op te groeien voor galg en voor rad. Zoo zien
we ook geregeld in onze schoone plantsoenen, die
nu nog weinig wandelaars en dus ook weinig po
litie trekken, vele zulke jongens dobbelen om cent en
en dikwijls kan niemand allerminst de eigen
ouders, de herkomst dier centen raden, noch
voorkomen, dat er somtijds allerlei slechte middelen
worden aangewend, om opnieuw aan centen te
komen. Een deel van de schuld komt ten laste
van de anders zoo goede arbeidswet. Nu die wet
den arbeid aan jeugdige personen verbiedt en voor
ouderen tôt een bepaald aantal uren beperkt, nu
kunnen die knapen 's avonds ôf gelegenheid zoeken
voor herhalingsonderwijs, ôf ze kunnen gaan straat-
slijpen. En voor het laatste is de ambitie vaak
het grootst. Loopen ze nu bij troepjes langs straat
en langs gracht, dan ligt het voor de hand, dat
er allerhande streken worden uitgehaald, dikwijls
zeer tôt last van ingezetenen en wandelaars. Wat
de een niet weet of aandurft, dat weet of durft
weer de ander, en zoo wordt ook de goede in
slecht gezelschap opgeleid voor 't kwade. Wanneer
nu maar eerst elke werkgever een getuigsehrift
eischte van elken jongmaat, dat hij geregeld van
het herhalingsonderwijs had genoten of wanneer
dezulken den voorrang hadden boven de anderen,
dan zou het langzamerhand ten goede keeren en
straat en wandelaars, maar bovenal de jongens,
zouden er ten zeerste bij profîteeren.
Donderdagavond hadden wij hier de uitvoering
van het Nederlandsch Tooneel van het fransche
tooneelspel: De vreemdelinge, waarin èn de heer
Bouwmeester en Mevr. FrenkelBouwmeester
eene roi vervulden. Geen wonder, dat de schouwburg
geheel gevuld was, en dat ondanks de vele andere
gelegenheden en vergaderingen. Toch is er voor
ons gelukkig altoos iets schokkends in die fransche
producten, waarin met het huwelijk wordt gespeeld
of het een bostonspelletje betrof, dat men naar
believen kan afbreken. Daar was vooreerst De
vreemdelinge, die hare geboorte dankte aan de bij-
zondere attentie van een slavenhandelaar voor eene
zijner slavinnen. Daar was een hertog in dat
wufte Parijs, die zijne jonge vrouw geheel veron-
achtzaamde en verstrooiïng zocht in andere krin-
gen. Daar hadt ge minnaars voor de jonge vrouw,
minnaressen van den hertog, kortom, het krioelt
in die fransche stukken van ongerechtigheden, die,
als ze een duidelijk beeld geven van het huiselijk
en huwelijksleven in Parijs, een treurig blijk zijn
van 't verval dier wufte natie. Doch liever wijzen
wij op het prachtig spel van het Nederlandsch
tooneel, waarin ieder acteur op zijne plaats is en
elke roi in de punt.jes wordt ingestudeerd. Jammer
was het, dat we pas om twaalf uur den schouwburg
verlieten. Voor menig burgerman is dat te laat.
Zaterdag avond was het weer overal feest en viel
de keuze moeilijk, welken weg men zou inslaan.
Behalve. eenige vergaderingen, had men in de
Harmonie het groot kinderbal, in 't huis de Beurs
eene contra partij van La belle espérance, in 't
Wapen van Zuidholland de soirée der onderoffi-
cieren. En dat ailes, terwijl wij avond aan avond
gelegenheid hebben uit te gaan. Want Vrijdag
hebben we voor den laatsten keer in dit seizoen
volop genoten van de soirée voor kamermuziek.
Doch ik zal u niet lastig vallen met al die ver-
slagen van feesten, welker aantal zoo groot is, dat
een vrij avondje soms een heele verademing mag
heeten. 't Was dan ook examen voor kweek- en
normaalschool. En waar het vorige jaar het aantal
sollicitanten uiterst gering was, daar is nu ruime
overvloed. Niet zoo gauw komt hier en daar een
armzalige vijfentwintig gulden het armoedig salaris
vgrhoogen, of aile ouders zien eene soort van heils-
staat in het onderwijs. Waar in ander opzicht jaren
noodig zijn om het volk voor eene of andere nut
tige zaak de oogen te openen, adres aan den leer-
pheht, daar is hier de wetenschap van die vijfen
twintig stokmannetjes direct gemeen goed gewor
den. Als nu de hevoegde autoriteiten den stroom
maar keerden, dan bleven velen voor teleurstelling
gespaard. Nu zal het grooter aanbod de pas rij-
zende markt weer drukken, en straks loopen ze
de een bij den ander weer ledig of loopen ze storm
op een armzalig traktementje. Thans nog een
woordje over de Groninger dienstverrichting. Zij
heeft ten doel om ten gerieve van het publiek
vertrouwde personen aan te stellen tôt het bezor-
gen van goederen en boodschappen en tôt het ver-
richten van aile diensten en werk onder verant-
woordelijkheid en tegen vast tarief. En ten tweede,
om aan vlijtige en bekwame personen gedurende
het geheele jaar werk en verdiensten te verschaf-
fen. Die vereeniging heeft in den korten tijd van
haar bestaan al zoozeer het burgerrecht verkregen,
dat men den geheelen dag de dienstmannen bij
de straat ziet. Wilt ge uwe piano of kast ver-
zetten, wilt ge verhuizen of uw porselein verpak-
ken, wilt ge huiswerk verricht zien bij ontsten-
tenis der dienstbode of uw goed naar spoor of
trein bezorgd zien, wilt ge eene dame van den
schouwburg gehaald zien of gelden uitbetalen of
ontvangen, wilt ge een waker hebben of tijdig
gewekt worden, wilt ge kelder of dakgoot schoon-
gemaakt hebben of de sneeuw laten scheppen,
wilt ge uwe kieeren geborsteld of uw linnengoed
gemangeld hebben, wilt ge plaatsen besproken zien,
visitekaarten of circulaires verspreid hebben, wilt
ge uwe kleine naar de school laten brengen of
iemand hebben, welke voor hem voor Sint-Nicolaas
speelt, ge zendt maar om een dienstman, die on-
middellijk tegen vast tarief voor u gereed staat.
Ook van uit de provincie kan men aile werk hier
in de s lad aan haar opdragen en van solide en
eerlijke behandeling is men daarbij verzekerd.
Onder architectuur van den heer A. Schreuder,
werd Maandag j.l. in 't café J. II. Wilhelmi te Hoo
gezand voor den heer A. Hooites Meursing aldaar,
aanbesteed: Het afbreken eener oude behuizing
te Kalkwijk en op dat terrein bouwen eener nieu
we behuizing, bestaande uit vier wonmgen, onder
bijlevering van al het daartoe benoodigde.
Hierop werd ingeschreven door: H. R. Holthuis
te Zuidbroek voor 3646 J. E. Wolrich te Hoo
gezand voor 3643; W. Oit.hof te Kalkwijk voor
3338; R. Dietèrs te Foxham voor 3330 B.
Wichertjes te Kalkwijk voor 3292 M. Tijms
te Sappemeer voor 3050.
Aan den laagsten inschrijver gegund.
Maandagavond omstreeks half acht luidde de
brandklok te Hoogezand. Spoedig was er veel
publiek gereed om te helpen. Er bleek brand
te zijn in de behuizing van den heer Fr. Smit
aldaar. Door het neervallen van eene petro-
leumlamp was brand ontstaan, die zich gelukkig
beperkte tôt één vertrek.
In den nacht van Zaterdag op Zondag zijn er
weder een drietal kippen ontvreemd, behoorende
aan den heer F. Smit te Hoogezand. De politie
heeft dat zaakje in handen, doch 't zal wel moeilijk
zijn de daders te pakken.
Deskundigen bij het a.s. akte-examen in deze
provincie zullen zijn de volgende heeren
Voor Nederl. taal L. Leopold en R. Boonstra
te Tolbert; voor rekenen dr. L. Steenhuis en H.
Seholle te Ulrum; voor opvoeding en onderwijs
J. van den Berg en A. Leutscher; voor lezen en
zang F. Eringa le Enumalil en R. Huizinga te
Appingedam; voor aardrijkskunde H. Marwitz te
Tjamsweer en J. M Vos Azn.; voor geschiedenis
J. Mulder en F. van Rijsens voor natuurkennis dr.
F. G. Groneman en dr. II. Herwig te Sappemeer
voor teekenen J. Molenaar, G. H. Steenbeek en F.
H. Bach voor vrije- en orde-oefen. der gymnastiek
H. W. F. Hetterschey te Warfum, G. Marring te
Appingedam, L. de Waal te Grijpskerk en G. G.
Cremer te Spijk; voor de nuttige handwerken de
dames G. Rijkens, I. C. Wouters en De Boer—
Dikboom.
De examens zullen publiek zijn 121323,
26—29 April en 24 Mei.
Wanneer men over oorlog spreekt, verklaart ieder
gezeten burger zich daartegen. Het volk wil den
oorlog niet, omdat alleen de vrede de waarborg is
voor ware vooruitgang en ontwikkeling. De oorlog
blijft echter steeds hangen als 't zwaard van Damo-
cles, dat ieder oogenblik de arme volken treffen
kan. Dat zwaaid moet weggenomen worden. En
't zal niet weggenomen zijn eer 't volk zelf dat
eischt. Het volk moet dus worden opgevoed, zôô,
dat het den moord in 't groot evenzeer afkeurt en
verfoeit als den doodslag van éénen man.
Dat wordt reeds over de geheele wereld erkend.
In ons land bestaat de vereeniging Pax-Humanitate,
die, zooals men weet, ten doel heeft het volk wak-
ker te maken door betere opvoeding, door deug-
delijker onderwijs. Langzaam maar zeker wint zij
veld. Nu weer is Appingedam de plaats eener
nieuwe afdeeling geworden. De heer G. de Vries,
voorzitter van de afdeeling «Slochteren" hield Za
terdag 26 dezer eene zeer belangwekkende rede in
't hôtel Kraaima.
Geen beter bewijs voor het succès dier rede dan
de daarop onmiddellijk volgende oprichting der
nieuwe afdeeling.
Naar wij vernemen heeft de afdeeling «Slochte
ren" van verschillende zijden opnieuw verzoeken
ontvangen, sprekers te doen optreden.
Naar wij met zekerheid kunnen mededeelen, is
het bedrag der door de Nederlandsche hypotheek-
bank, gevestigd te Veendam, tôt heden uitgegeven
pandbrieven gestegen tôt 560.000, zoodat door
het bestuur alsnu de noodige stappen gedaan zul
len worden bij de vereeniging van den effectenhandel
te Amsterdam om deze pandbrieven in de officieele
beursnoteering op le nemen. Het blijkt, dat de
goede meening, omtrent de verkiezelijkheid van
deze fondsen, gevestigd is en dat deze pandbrieven
hoe langer zoo meer voor solide geldbelegging in
aanmerking komen.
Volgens loopende geruchten heeft een persoon uit
de gem. Slochteren, die bij de laatst gehoudene
loting een dienstplichtig nommer trok, zich verleden
week met vrouw en kind naar Amerika begeven,
ten einde zijn huisgezin voor gebrek te vrijwaien.
Den 8sten Februari kwamen eenige personen,
waaronder ook de 24r-jarige arbeider Jan K.van
Martenshoek, de herberg van Gabe Gabes Schui-
terna aldaar binnen en bestelde K. vijf bakjes
jenever. Ieder bakje kostte 6 cent, zoodat de ver-
teringskosten 30 cent beliepen. K. reikte nu,
onder het zeggen van hier heb je een tienstuivers
stukje, Schuitema, iets over, die, zelf geen twee
dubbeltjes terug hebbende, nog aan zijn «aange
nomen zoon" Harmannus Swart een dubbeltje moest
vragen, waarna hij tegen dezen zeide, dat hij het
tienstuiversstukje maar in de lade" moest leggen.
Wat bleek toen? Dat K. geen tienstuiversstukje,
maar een médaillé of penning in betaling had ge
geven. Onmiddellijk begaf Swart zich naar buiten
om K. terug te roepen, doch deze stelde zich aan
of hij niets hoorde. Toen later aangifte van het
geval werd gedaan en de brig.-tit. der rijksveld-
wacht Pieter Anton ter Horst een onderzoek in-
stelde, ontkende de bekl. aanvankelijk bij Schui
tema in huis te zijn geweest, om daarna mede te
deelen, dat hij wel degelijk een tienstuiversstuk
in betaling had gegeven. Nu beweert hij, dat hij
vlak voor de herberg van Schuitema van Jans
Goeman het stukje had ontvangen en dit zonder
er naar te zien aan Schuitema in betaling had
gegeven. Ook de twee dubbeltjes, die hij terug
had ontvangen, waren door hem aan dien Jans
Goeman ter hand gesteld en door daarbij later
nog 4 cents te leenen, hadden ze samen nog drie
maatjes gekocht. De vrouw van bekl. had trouwens
bij S. 50 cts. betaald. Voor dit feit stond bekl. Vrijdag
j.l, voor de Arr.-Rechtbank te Winschoten terecht.
De heer officier van justitie acht het bekl. ten laste
gelegde feit van oplichting wettig en overtuigend
bewezen; bekl. had een penning in betaling gege
ven en daarvan 2 dubbeltjes terug ontvangen. Hij
was bij de rechtbank geen onbekende; in 1890
zelfs was hij 3maal veroordeeld geweest en 't scheen,
dat hij erg veel misbruik maakte van sterken
drank, waardoor de verhouding tusschen hem en
zijn vrouw niet zoo was als zij wel behoorde te
zijn. Spr. requireert de veroordeeling van bekl.
tôt 2 maanden gevangenisstraf. Na het vallen
van dezen eisch zei hij «Ik bin nog nooit on-
schuldig straft, moar nou wor ik efïectief onschul-
dig straft."
Tripscompagnie, 26 Maart. Heden werd het
hoofd der school alhier aangenaam verrast. De
zangschool had hem n.l. als blijk van waardeering
een prachtig cadeau geschonken, bestaande uit een
lijn bewerkte fauteuil en albumtafel.
De klokluider der herv. gem. te Stadskanaal
(W.) bewoont thans de pastorie, omdat er dadelijk
na 't vertrek van ds. van den Berg reeds glasrui-
ten waren ingegooid.
Musselkanaal 25 Maart. Nu de werkzaamhe-
den in de venen beginnen, vindt men weder over-
blijfselen van de vroegere bewoners dezer streken.
Gisteren vond men in het Weerdingerveen het lijk
van een persoon, grooter nog dan die men in 't
vorige jaar in 't Terapelerveen opdolf. 't Haar was
ook rood, evenals bij 't vorige lijk. Voor eenige
dagen vond men in het Terapelerveen een beenen
fluitje en het rad van een wagen.
Annerv.kanaal, 23 Maart. Naar men verneemt,
zal er op den tweeden Paaschdag alhier ten huize
van den heer G. Holscher door den heer Culp van
Groningen eene voorstelling worden gegeven. Daar
dat gezelschap hier nog niet is opgetreden, twijfe-
len we niet, of het publiek zal door eene groote
opkomst in dezen van zijne belangstelling blijk ge
ven.
Op de j.l. vergadering der afdeeling Ten Boer
