t Mo, 31. ZONDâ® 17 April 1892. 22e Jaargang. Ile Spion. M VAN FEUILLETON. V h BORGESXUS ZOOM, SAPPEMEER. Inzending van. AdvÊrtsntiëîi @n IngezondGn Stn.k.k©ix dss Dinsdags- ©h. Vrijdagsavonds vôér z©s nur bij d© Uitgevers Bij deze courant behoort een bijvoegsel. Het alcoliol-vraagstuk. BÏÏITENLAND. I Voor de Gemeenten HOQ6EZAJVDSAFPEMEEBSLOCHTEREN HOOKDBEOEK, ZXJ1DBROEK, ZUIDLAREN, HAREN enz. Dit BLAD verschijnt iederen ZONDAG en WOENSDAG. ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden 35 cents, franco per post 45 cents. Enkele nommers 5 cents. PRIJS der ADVERTENTIËNVan 1—5 regels 25 cents, iedere regel meer lO cents. Groote letters worden naar plaats- ruimte berekend. Abonnement lager. Dezelfde advertentiein eens voor R-maal plaatsing besteld, is de derde plaatsing gratis. DIENSTREGEL1NG OP DE ST A ATS-SPOOR WEGEN. AANGEVANGEN DEN 1 OCTOBER 1891. WEEKKALENDEB. Zondag 17 April. Maandag 48. Dinsdag 19. Woensdag 20. Donderdag21.Vrijdag 22. Zaterdag 23. Zonsopgang, Zaterdag 23 April te 4.48, onder te 7.10. Laatste kwartier, Woensdag 20 April. Jaar-, paarde- en beestemarkten. Woensdag 20 April, Appingedam p. Eenige dagen geleden hield de anti-opium-bond, reeds vroeger door ons in dit blad besproken, eene vergadering en ook de heer Schaepman heeft bij die gelegenheid het woord gevoerd. De verschrikkelijke ellende, die het opium als genotmiddel verspreidt, is ons niet door dagelijksche ervaring bekend en treft ons daardoor niet zoo zeer als het beklagenswaardig verderf, dat een ander genotmiddel, de alcohol, algemeen rondom ons aanricht. Het gebruik van alcoholische dranken kan men tôt de gewoonten brengen van de volken, die beschaafde genoemd worden en die over 't alge meen daarvan meer gebruik rnaken, naarmate ze verder van den evenaar verwijderd zijn. Komen ze met natuurvolken in aanraking en storten ze over deze met liefderijke bedoelingen de zegeningen hunner beschaving uit in den vorm van snelwer- kende vuurwapenen en sterke dranken, dan is men geneigd te vragen, of onze beschaving ons niet ten koste van ons lichaam meer en meer van de natuur verwijdert. Als regel kan men stellen dat de natuurlijke dranken, in de eerste plaats behoort daartoe zuiver water, voor ons lichaam de beste zijn. De mensch stelt zich evenwel daarmede niet tevreden; meer ontwikkeling heeft hem tôt meer behoeften gebracht en tôt de kunst, om daaraan te voldoen. Bij zijn strijd om het bestaan heeft hij behoefte aan op- wekking. Na inspanning wil hij uitspanning. Op arbeid mag, neen moet rust volgen. Begint een Gladstone voor uitspanning boomen te vellen, een Oosterling luistert in kalme rust naar eene fan- tastische vertelling; vindt de een zijn pleizier in boeken, voor de piano of op den schildersstoel, een ander vindt het in gezelschap, waar hij onder het genot van sigaar en glas kan schertsen; wordt hier verlangd naar de vrije uren om zich aan sport over te geven, elders is de stille, huiselijke kring het ideaal en overal is het een streven naar genot. Zoo verschillend als de bezigheden, neigingen en levensomstandigheden zijn, zoo verschillend zijn ook de richtingen, waarin zich de zucht naar genot beweegt. Deze zucht, eene natuurlijke uiting, behoeft niet te worden tegengegaan en de asceet, die zich aile genot ontzegt, is geen goed voorbeeld voor onze maatschappij. Daarentegen is het ook eene afdwaling, wanneer de mensch zich teugelloos door dat streven laat medevoeren en het genot zijn levensdoel in plaats van eene afwisseling bij zijne dagtaak is. Zelf- kennis en zelfbeheersching zijn noodig om op zijne levensreis in de goede richting te blijven en niet altijd staan die goede leidslieden op hun post. »Zonder kracht en zonder willen, zonder doel en zonder plicht is het streven van de menschheid vaak slechts op genot gericht." Yandaar ook de oude klacht: Ach, waren aile menschen wijs en wilden daarbij wel. Een van de wijzen, waarop de mensch aan de bevrediging zijner genotzucht tracht te voldoen, is het gebruiken van opwekkende en prikkelende stoffen (stimulantia), die men doorgaans met den naam «genotmiddelen" aanduidt, bijv.'koffie, thee, bier, wijn, sterke dranken, opium en tabak. Merk- waardig is het, dat al deze opgenoemde stoffen vergiften bevatten. Het gebruik er van is dan ook voor jeugdige kinderen en sommige gestellen scha- delijk, terwijl het misbruik, dat immers het zoetste zoet in bitter roet verkeert, voor ieder nadeelige gevolgen heeft. Dit is ook waar ten opzichte van koffie en thee. Dr. Snijders zegt in het bekende, door de Maatsch. tôt Nut van 't Alg. uitgegeven boekje «over den invloed van alcoholische dranken op het menschelijk lichaam" het volgende. «In- derdaad zijn o.a. koffie, thee, en in zekere mate ook cacao, evenzeer prikkelende en opwekkende, doch, bij overmatig gebruik, verdoovende genot- middelen aïs de alcoholische dranken, en in de beide eerste komt zelfs een bestanddeel, de catîeïne, voor, dat veel vergiftiger is dan alcohol. En wer- kelijk geeft het misbruik van thee en koffie tôt zeer gevaarlijke vergittigingsversc'nijnselen aanleiding." Spreken wij van schadelijke dranken, dan denken wij in de eerste plaats aan de alcoholische, die de oorzaak zijn van veel ellende. Het mag nog wel eens weer gezegd worden, dat onze staat jaarlijks eene som van ongeveer 24 millioen gulden haalt uit den accijns op gedistilleerd. En wat beteekenl nog het geld bij de verwoeste menschenlevens In onzen tijd wordt de strijd tegen den alcohol met meer kracht aangebonden, een verschijnsel, dat dezer dagen met recht door een spreker Jot de lichlpunten werd gerekend. Personen van geheel uiteenloopende richtingen op kerkelijk en staat- kundig gebied strijden in hetzelfde gelid tegen dezen machtigen vijand. Eene vereeniging van geheelonthouders, een afschaffingsgenootschap, een volksbond en sommige parliculieren trekken tegen hem te velde, doch vermogen niet veel zonder de sympathie van het algemeen. In de Noordameri- kaansche Republiek zijn meer dan tien staten, waar de verkoop van alcoholische dranken is ver- boden. Onze staat tracht door eene wet het mis bruik eenigszins te keeren; ook heeft Nederland een asijl voor drankzuchtigen gekregen; verschil- lende nationaliteiten treden met elkander in overleg en zoeken door samenwerking meer kracht te ont- wikkelen. Het derde Internationale Congres tegen het mis bruik van alcoholische dranken in September 1890 te Christiania (Noorwegen) gehouden, bepaalde, dat het vierde Congres in 1892 in Nederland zou bij- eenkomen. Het zal te 's Gravenhage gehouden worden op Donderdag 8 September en twee vol gende dagen. De beraadslagingen van het Congres zijn gerangschikt onder de volgende rubrieken le. het hebbelijk gebruik van alcoholhoudende dranken uit het zedelijk, hygiènisch en geneeskundig oogpunt 2e. de middelen tôt voorkoming en bestrijding van het misbruik der alcoholhoudende dranken door overreding en overtuiging, als: de vereenigingen, de vergaderingen, de drukpers, de onschadelijke volksvermaken 3e. de dwangmiddelen, door wetgevers en over- heden aangewend tôt wering of beperking der dronkenschap. Later zal een meer uitgewerkt programma wor den vastgesteld. Meer dan twintig personen uit verschillende steden van ons vaderland, van welke de heer Mr. J. Heemskerk Az. als voorzitter, de heer Dr. W. P. Ruijsch als secretaris en de heer E. J. W. Koch Roman uit den Noord-Amerikaanschen burgeroorlog, 38) »Ik wist het wel, dat Nicodemo op mij zou wachten," zeide ze bij het heengaan tôt haar vrienden en vervolgde daarop haar weg. Het duurde niet lang, of Nicodemo voegde zich bij haar. Zij wisselden een handdruk, terwijl Oliva fluisterend vroeg: Worden we niet be- spied? Zijt ge zeker, dat niemand ons volgt?" «Vagevuur en ik liepen sinds een half uur de straat op en neer," antwoordde Nicodemo; er gingen velen voorbij, maar niemand scheen bijzondere be- langstelling in het slakkenhuis te toonen. Of we echter volkomen veilig zijn, mag God weten", voegde hij er op somberen toon bij. »Als we eens weer binnen het hek zijn en de papieren bevinden zich in mijn bezit, is er geen gevaar meer. Ik hoop, dat het bij Palmer goed afloopt. Is ailes voor de vlucht gereed Ik beken, dat zelfs mij de grond onder de voeten begint te branden." «Allés is gereed." Een tijd lang liepen ze zwij- gend voort, tôt Nicodemo op bezorgden toon her- vatte: «Vergeet niet, dat sedert uw eerste bezoek bij Palmer er veel veranderd kan zijn. Vermoedt hij de waarheid, dan kunt ge wel zijn huis, maar niet de stad zonder gevaar verlaten." »Ik ga mijn eigen weg, wij zijn overal in Gods hand," luidde het besliste antwoord. Zachter werd Oliva's stem, toen zij er bij voegde «mocht een ongeluk mij treffen, dan weet ge, dat mijn laatste gedachte nog een dankbetuiging aan u is voor uw edelmoedigheid en trouw." Nicodemo boog het hoofd, maar zeide niets. Zwijgend liepen ze door de verlichte straten, tôt zij het huis van Palmer bereikt hadden. Met vaste hand trok Oliva aan den schelknop van het tuin- hek zij luisterden beiden in spanning. Zoodra zij voetstappen hoorden naderen, begaf Nicodemo zich naar de overzij der straat, waar hij in de schaduw der huizen bleef wachten. Hij hoorde Oliva op bevelenden toon toegang vragen hij hoorde terstond daarop het hek opengaan, en weldra stierf de klank der voetstappen van Oliva en den bediende in de verte weg. Oliva werd terstond bij den heer Palmer toe- gelaten. Er bevond zich nog een heer in de kamer, die echter niet aan het gesprek deelnam, maar Oliva onafgewend in het oog hield. «Ge hebt u zeker in een veilige schuilplaats verborgen gehouden," zeide Palmer en nam tegen- over haar plaats. Ik vreesde reeds, dat gij ver- trokken waart zonder eerst hier te komen." »Met andere woorden," gaf Oliva spottend ten antwoord, »het is uw spionnen niet gelukt, rnijn spoor te vinden. Zulk bespieden bewijst echter geen groot vertrouwen. Ja, ze hadden lang naar mij kunnen zoeken; wanneer het leven of dood geldt, moet men zich zoo verbergen, dat zelfs vrienden ons niet kunnen vinden. Indien ge mij echter in een of ander opzicht wantrouwt, stel ik u voor aile onderhandeling met mij af te breken. Ik ben niet gewend mijn diensten op te dringen." Bedaard, koel, alsot ze de woorden optas, sprak Oliva en toch was de uitwerking niet gering. «Neen, mevrouw," haastte Palmer zich te zeggen, »het blijft bij onze afspraak. Het verwijt echter, dat ge tegen mij richt, is inzoover gerechtvaar- digd, dat wij bij al onze daden de voorzichtigheid in acht moeten nemen." Oliva boog toestemmend het hoofd en Palmer ging voort: «Wanneer ver trekt ge naar het tooneel van den sliijd?" «Dat weet ik nog niet. Misschien morgen, in elk geval binnen vier dagen. Het hangt er van af, wanneer de gelegenheid zich aanbiedt ongemerkt te ontvluchten." Met stille bewondering zag Palmer het schoone gelaat, en op deelnemenden toon vroeg hij Weet ge, dat bij uw vlucht uw leven op het spel staat «Het leven heeft voor mij niet zooveel waarde, dat ik het niet in de waagschaal durf stellen," ver- klaarde Oliva koel. »Maar ik heb geen tijd, over bijzaken te spreken. Zijn de brieven voor Quinch en de andere bandietenhoofden gereed?" «Sedert bijna een week. Ik wachtte u reeds lang." «Mijn weg voert midden tusschen de troepen van het vijandelijk leger om eenigszins veilig te wezen, moest ik mijn tijd kiezen." Palmer nam een pakketje uit den zak en over- handigde het Oliva, die, na zich overtuigd te hebben, dat het zonder adres was, het in haar zak borg. «Het bevat gevaarlijke geheimen," zeide Palmer op waarschuwenden toon. «De mogelijkheid be- staat, dat men u gevangen neemt mocht dat on- verhoopt geschieden, tracht dan de papieren te verni etigen." Met een spottenden lach antwoordde Oliva: «gij spreekt alsof ik een nieuweling ben in gevaarlijke ondernemingen. Vertrouwt ge mij niet ten voile, dan is het nog niet te laat een andere bode te kiezen." «Ik verzoek u dringend, mijn belangstelling in u niet te miskennen. Hoever mijn vertrouwen in u gaat., zult ge zien, als ge het pakje opent en de brieven leest slechts ingewijden kunnen ze begrij- pen. Vertrouwend op uw overleg, draag ik u op, aan de opperhoofden mondeling nog enkele aan- wijzingen te doen, omtrent mogelijke veranderingen in de bewegingen der vijandelijke troepen." Oliva sloeg als vermoeid de oogen neer inder- daad echter was het, om den triomf die haar hart vervulde, niet te laten blijken. «Ik zal trachten, de mij opgedragen taak in haar geheel te vervullen." Daarna nam zij een langwerpig opgevouwen, zorg- vuldig gesloten brief uit haar zak, terwijl zij zeide: «de personen met wie gij omgaat, konden wel wat voorzichtigheid van u leeren. Toen ik straks bij uw fiek de hand naar de schel uitstak, dook plotseling een geheimzinnige gedaante naast mij op. Een fluisterende stem fl*oeg, mij of ik naar den heer Palmer ging en met hem bevriend was. Op mijn bevestigend antwoord werd mij deze brief in de hand gedrukt met het verzoek hem aan u te als penningmeester fungeert, vormen de Commissie van voorbereiding voor dit belangrijke Congres. Als doel wordt opgegeven: het kennis nemen en bevorderen van doelmatige maatregelen, strekkende tôt bestrijding van het misbruik van alcoholhou dende dranken. Beraadslagingen over staatkundige en sociale vraagstukken zullen verboden zijn. Schriftelijke of mondelinge voordrachten aan het Congres moeten zijn in het Fransch, Engelsch of Hoogduitsch. Voor de beraadslagingen zal men zich van ieder dezer talen mogen bedienen echter zal het aan de Nederlandsche en Vlaamsche leden vrij staan, in hunne moedertaal het woord te voeren, zoo zij dit uitdrukkelijk verlangen. Tôt bereiking van het doel, dat het Congres zich voor oogen stelt, kan een ieder persoonlijk medewerken onderwijzers en opvoeders, geeste- lijken en werkgevers, mannen en vrouwen, wie ol wat men moge zijn. De wet alleen vermag niets. Doet men, zooals sommigen, geheel afstand van aile alcoholische dranken en bestrijdt men hun gebruik; of drinkt men sommige matig, zooals wijn en bier, terwijl men meer bepaald de zooge- naamde sterke dranken uitsluit; ôf strijdt men tegen het misbruik van bedwelmende dranken in het algemeen, overal is voor ieder onzer genoeg te doen, om de ellende, door bedwelmende dranken veroorzaakt, zooveel mogelijk tegen te gaan. Tôt de middelen daartoe behooren o.a. de verspreiding van geschikte lectuur, het houden van voorlezingen, de veredeling van volksvermaken, de oprichting van gezellige volkskoffiehuizen, de verbetering van woning, voeding en drinkwater, eene goede opvoe- ding der jeugd en bovenal steeds het goede voor beeld. Doen wij dan, wat de dichter zegt «Treed vroolijk voort op 's Heeren wegen en neem uw plicht getrouw in acht." Hrn- H. B. Te Ilelsingfors is een dame, de weduwe van een lector, wegens moord ter dood veroordeeld. Zij werd na den plolselingen dood van haar man, 28 Febr., als verdacht van moord gevangen genomen en heeft bekend, zich verscheidene malen papieren van waarde van haar man te hebben toegeeigend, zijn handteekening vervalscht en hemzelven met strichnine te hebben vgrgiftigd. Het middeleeuwsche vonnis luidt: eerst onthoofd en daarna verbrand te worden. overhandigen. De man voegde er bij, dat het een ongeluk zou zijn, als hij in verkeerde handen viel. Noemt gij dat soms voorzichtigheid?" Oliva overhandigde Palmer den brief. Deze be- schouwde het adres, opende het couvert en las de weinige regels. Hij werd doodelijk bleek. «Dat is ongehoord," bracht hij met moeite uit en vroeg daarop aan Oliva: «kent ge den inhoud?" »Hoe zou ik dien kennen?" zeide Oliva wrevelig. «Op weg van het hek hierheen Bovendien kon ik niet door het couvert lezen." «Het is waar waar denk ik ook aan zeide Palmer nog altijd gejaagd, «in dit geval treft uw verwijt van onvoorzichtigheid mijn vrienden niet maar ik ben het toeval dankbaar, dat de brief niet in andere handen kwam. Luister, hij betreft in zekeren zin u ook." «Daarop las hij «Mijnheer Palmer! De brieven, die den schurkachtigen adjudant van den nog grooter schurk Quinch werden ontstolen, zijn in mijn bezit. Bij gelegenheid zal ik er het noodige gebruik van maken. Wilt ge echter mijn wraak verhaasten, waag het dan onschuldigen lastig te vallen of te bedriegen. Vergeet niet, ook al blijf ik onzichtbaar Gij met uw bondgenooten, zijt te allen tijde in mijn macht. Campbell." «Campbell," herhaalde de vriend van Palmer verbaasd. «Campbell," sprak Oliva eveneens ontzet. «Hoe komt die beruchte spion, de eenige sterveling, dien ik vrees, hier? Hij is overal en nergens, nu zelfs in St. Louis. Maar ik begrijp het wel, hij heeft overal zijn werktuigen, die bhndelings zijn bevelen gehoorzamen." Oliva stond op, dacht een oogen- blik na en ging toen met gejaagde stem voort «Als die verraderlijke sluwe spion inderdaad hier in de stad is, moet ik vluchten, voordat hij mij op het spoor komt. Het is wel een gelukkig toeval, dat ik zelf dien geheimzinnigen brief hier heb tre- bracht." 6 Zij wilde heengaan, toen Palmer haar tegenhield met de woorden. Er is nog een tijding, die wel- licht van grootere waarde voor u is. Wordt vervolgd. y iil> •HrjJ V 0L R S II A SI Q0ST-600REG IN 0MSTH1KEN. Van NIETTWE SCHANS naar HARLINGEN. Vertr. N.-Schana *6,16 £,7,40 *8,55 11,41*2,52 5,30 Winschoten 6,83 -i 7,58 Scheemda 6.47 g 8,10 Znidbroek 7,00 5 8,21 Hoojrezand 7,13 a 8,34 Kropswolde 7,19 j§ 8,40 Aank. Groningen Vertr. Leeuwarden 9,03 Aank. Harlingen 9,89 8 33 9,12 11,56 3,09 5,44 8,48 9,23 12,08 3,21 5,51 8,56 9,84 12,19 3,32 6,00 9,07 9,45 12,28 3,43 6,08 9,16 9,50 12,34 3,49 6,13 9,21 7,32 8,54 10,3 12,47 4,1 6,26 9,33 7,36 10,8 1,45 5,4 6,32 9,40 11,31 12,7 3,13 6,27 3,49 7,6 9,44 11,4 10,20 11,40 Van HARLINGEN naar NIEUWE SCHANS. Vertr. Harlingen Leeuwarden Aank. Groningen Vertr. Kropswolde Hoogezand Znidbroek Scbeemda Winachoten Aank. N.-Sehans *6.30 6,44 6,50 7,1 7,16 7.24 7,40 7,2 7,43 9,1 9,6 9,20 9,26 9.35 9,50 9,68 10,12 9,40 11,26 12,44 *12,49 1,03 1,09 1,20 1,35 1,43 1,59 1,10 1,56 3,8 3,22 3,36 3,42 3,51 4,6 4,14 4,28 3,29 5,6 6,24 *6,32 6,46 6,52 7,3 7,19 7,27 7,43 5.46 8,00 9,18 10,45 10,59 11,05 11,14 11,29 11,37 11,51 De met een gemerkte treinen stoppen aan den Borgereompagniesterweg (wachtp. 87)tôt het opnemen en nitlaten van reizigers. De trein welke des voorm. 8.56 van N.-Schans vertrekt, neemt Dinsdags geen reizigers op voor Groningen. Van GRONINGEN naar DELFZIJL Aankomst DELFZIJL Van GRONINGEN naar MEPPEL—ARNHEM. Groningen 6,26 8,10,23 12,52 4,9 6,30 10,32 1,1 4,18 10,40 10,49 8,26 11,7 9,17 12,23 9,49 1,3 9,40 10,24 2,15 9,59 10,42 2,56 10,37 11,15 8,37 7,45 11,18 1,48 5,14 Vertr. Haren De Punt Vries-Znidl. Assen Meppel Aank. Zwolle Deventer Zntfen Arnbem 6,35 6,42 6,51 7,7 8,15 8,54 6,56 8,10 8,19 8,27 8,36 8,52 1,9 4,: 1,18 4,35 1,35 4,55 2,50 6,10 7,47 10,10 3,30 6,50 8.17 10,50 4,15 7,38 9,41 4,38 8,3 10,5 5,26 8,67 10,50 7,56 10,46 Van ARNHEM naar MEPPELGRONINGEN. Vertr. Arnhem 6,26 9,20 9,20 10,10 2 52 Zntfen 7,18 10,6 10,6 11,48 8,88 Deventer 7,43 10,24 10,24 12 18 4 22 5,58 8,33 10,58 11,7 1,59 6A1 6,42 9,18 11,83 11,50 7.56 10,34 12,20 1,8 8,15 10,48 1,17 8,24 10,57 8,32 11,5 Aank. Groningen 8,40 11,18 12,45 Zwolle Meppel Assen Vries-Zuidl. De Punt Haren Groningen 7,5 7,41 8,5 8,52 9,29 Van DELFZIJL naar GRONINGEN 9,20 12,50 3,23 6,49 9,33 12,20 Aankomst GRONINGEN Sneldienst van Groningen 8,— naar Amsterdam welke des avonds te 10,42 aldaar retourneert. 6,- 7,83 7,12 8,58 1, 1,34 1,42 10,44 1,24 12,27 2,67 2,47 7,42 4,2 8,56 10,17 4,16 9,10 4,26 9,19 4,33 9,27 4,41 9,35 10,42 4,52 8,80 6,25 10,2 l—o—i— DOOR BALDDIJÎ M6ILHAUSEJ1.

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1892 | | pagina 1