Sissa*■*»•-SP-s-»™* - "WT"
Uit het leven.
W0EN8DAG 21 September 1892
22e Jaargang.
BORGMÏÏS ZOON, SAPPEMEER.
Overzicht van H tôt 18 Sept. 1892.
UIT G RU NO
FEUILLETON.
U W «T.OOHTSBXN SOOllMKOEK, «OIOTMŒ. ïtOTLASm, HAEEUens
Voor de Gemeenten HOOGF.ZAND^BATJ-ïm**»^ re Va»
Dit BLAD verschynt iederen ZONDAG en WOENSDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden »5 eeute,
franco per post 45 cents.
Enkele nommera 5 cents.
PRIJS der ADYERTENTIÈN Van 1 —5 regels S»5 cents
i«dere recel meer lO cent». Groote letters wordan naar plaats.
niimte bcrekend. Abonnement lager. Dezelfde advertentiam een«
voor 3-maal piaatsing besteld, is de derda plaatsing gratis.
per post 4to ccïiib. JtivAvTlRiSEï w w w
RAADSVERGADERING te HoogezandI op heden
Woensdag den 21 September 1892, s na-
middags te 2i uur.
Aan de orde:
1. Aanvraag om eervol ontslag van de onder-
wiizeressen Hoog en Klinkenberg.
'2. Benoeming van eene onderwyzeres te Kiel-
Windeweer.
3. Idem te Kropswolde.
4. Onderwijs in de vnje- en ordeoefemngen.
5 Vaststelling der begrooting voor 1893.
6 Adres veldwachter te Westerbroek.
7 Mededeeling van ingekomen stukken.
8. Reclames hoofdel. omslag en advies van de
commissie.
Behalve dit ailes vinden vrienden van liumor in
elk nummer steeds een schat van anecdoten en
schaakliefhebbers elke week een met zorggekozen
PF<EeiTuitgave als het Geïllustreerd Zondagsblad,
zoo rijk van inhoud bij zoo geringen prijs, vindtin
ons vaderland dan ook haar wedergade met. Daarom
zal het niemand bevreemden, dat wy îeder, welk
dit tôt dusver verzuimde, opwekken door net ne-
men van een abonnement deze eemge, Nederland-
sche uitgave te steunen.
Het geïllustreerd Zondagsblad.
Tuen in den aanvang van dit jaar de heuglijke
tiiding tôt onze lezers kwam, dat zy tegen een zeer
aeringe vergoeding zich in het bezit konden stellen
van het wekelijksch verschijnende Geïllustreerd
Zondaqsblad, meenden de uitgevers met te mogen
hopen op zulke groote belangstelhng als tôt dusver
^''De algemeene bijval echter, die deze uitgave
mocht ondervinden en de steun, wMrm zy zich
mocht verheugen is voor hem dan ook het beste
hewijs dat een fraai geïllustreerd weeklad, tegen
zeer geringen prijs verknjgbaar, inderdaad nog vé
lo vrienden verwerven kan.
Niemand zal dan ook kunnen loochenen dat aan
de samenstelling van het
steeds de grootste zorg wordt besteed. Het beste
bliikt dit, wanneer men de nummers opslaat, die
thans 9 maanden achtereen verschenen.
De grootste verscheidenheid van fraaie gravuren
boeit het oog. Wij wijzen b.v. op de groote platen
Romeinsche Gladiatoren, Een Bergstorting in het
Rotsgebergte, Christenmartelaren in het Colysseum,
Het familiefeest op Somervreught Slachtofters van
den arbeid, Gelyncht, Losgebroken, Veroordeeld,
Maximiliaan I te Gent en zooveel andere die naast
taf van kleine platen in elk wekelijksch nummer
«rSl'ï»'wS'd.gr.otaterijwortt
besteed bliikt wel uit het groote aantal geillustreerde
novellen en verhalen, die goed gekozen en boeien-
de lectuur vormen. Behalve de groote roman Chal-
lacombe, bewerkt naar het Engelsch van den
roemden schrijver Walter Besant, werden gedurende
de eerste 3 kwartalen van dit jaar reeds opgenomen
het fraai geillustreerde en door zyn inhoud zoo
smnnende verhaal: Onder valsche vlag, voorts tal
van kldne novellen, aile door fraaie platen opge-
luisterd als: Jenny, de twee Visschers, Drie Ka-
niteins 'op één schip, De Cornetspeler, De Hand,
De TweeUngbroeder. De Woudmans en hun var-
kentie verhalen meerendeels bewerkt naar het beste
wat bùitenlandsche schrijvers het beschaafd publiek
"pSfiten .an
eigen bodem als uit den vreemde, worden m het Gçit
lustreerd Zondagsblad met gemist; wij wijzen b.v.
on die van onze landgenooten, wijlen generaal van
Tiien en generaal vin Braam Houckgeest, en op
ïe van den overleden Engelschen kardmaal Man-
ning! den nieuwen Engelschen troonopvolger en zoo-
VeLet"men'eindelijk op debelangrijke artikelen van
meer wetenschap/ielijken aard, populaire beschou-
wincen op het gebied van hygiene en natuurkenms,
dan zal niemand aarzelen het Geïllustreerd Zon-
Xi e»en njk van inhnud als h-aa, van u,i-
voering te noemen.
BUITENLAND.
Het nieuwe kabinet in Engeland heeft in afwach-
ting van een algeheele regeling der iersche zaken,
die niet voor November kan verwacht worden, een
besluit genomen dat in Ierland een zeer gunstigen
indruk heeft gemaakt. De gehate dwangwet van
1887 is ingetrokken. Krachtens die wet liai e
onderkoning het recht elk district in Ierland, waarin
naar zijne overtuiging een vereeniging bestond die
gevaar opleverde voor het openbaar welzyn, m
staat van beleg te verklaren, waardoor de vnjheid
van vereeniging aan zeer beperkende bepahngen
werd onderworpen. Hij was door die wet bevoegd
die vereenigingen met geweld te onderdrukken en
allen die er aan deelnamen gerechtehjk te vervol-
o-en Het ministerie Gladstone heeft door het
intrekken dier wet getoond, dat het de iersche
vereenigingen niet gevaarlijk acht voor den staat,
zelfs de iersche nationale liga, die zoo krachtig
tegen het wanbestuur van Engeland protes-
teerde, en niet schroomde door daden van ge
weld 'een beteren toestand voor te bereiden, kan
nu onder het nieuwe ministerie ongestoord hare
werkzaamheden voortzetten.
De président der fransche republiek heeft m
een toespraak na afloop van de manoeuvres van
eenige fransche legercorpsen gehouden, hoog opge-
geven van de voortreffelijke wijze waarop de stryd-
krachten thans zijn ingericht. Het fransche volk
brengt daarvoor ook zware offers. Moet m Duitsch-
land per hoofd 6i worden geofïerd om de kosten
van het département van oorlog te betalen in
Frankrijk is die som gestegen tôt 11. Sedert
twintig jaren is onafgebroken gewerkt om het leger
op de meest voortreffelijke wijze in te nchten,
met geen ander doel dan om de geleden nederlagen
van 1870 en 1871 te wreken, zoodra de omstan-
digheden daartoe gunstig zijn. Vandaar ook het
streven om met Rusland op den besten voet te
komen. Hield de fransche regeering tôt nog voor
korten tijd zich buiten de onzinnige Russenvergoding,
die een groot deel van het fransche volk had aan-
gegrepen, in den laatsten tijd ontziet zelfs de pré
sident zich niet dat half barbaarsche volk te ver-
heerlijken. Geruchten gaan dat bij het bezoek
van den russischen minister von Giers aan Zuid-
Frankrijk de militaire alliantie tusschen beide rijken
is tôt stand gekomen, waarbij echter de republiek
zekere voorwaarden moet gesteld hebben indien
het tôt een botsing kwam tusschen Rusland en
Engeland tengevolge van de indische aangelegen-
heden.
De duitsche rijksdag die in het laatst van Novembei
zal bijeengeroepen worden, zal zich weder hoofdzake-
lijk met voorstellen omtrent de legerorganisatie heb
ben bezigtehouden. Het weinig bemoedigend gerucht
loopt en vindt ingang, dat weer minstens honderd
millioen mark meer voor legerdoeleinden zullen wor
den aangevraagd. Ook de oostenrijksche delegatiën
hangen dergelijke voorstellen boven het hoofd. De
valsche spreuk «Indien gij den vrede wilt, rust
u ten krijg," wordt door de groote mogendheden
van Europa tôt droeve werkelijkheid gemaakt, de
kleine doen de groote na en maken de oorlogs-
kosten tôt een drukkenden last op de schouders
der landsbewoners.
De burgemeester van Hamburg heeft gemeend
in een openbare vergadering der Burgerschaft te
moeten protesteeren tegen de berichten die in de
pers werden verspreid, met betrekking tôt de zorg-
loosheid van het gemeentebestuur. Hij ontkende
dat choiera gevallen in het begin der epidemie
waren geheim gehouden; maar voegde er tevens
bij, dat het een onverantwoordelijke lichtzinmgheid
zoù geweest zijn, tôt openbaarmaking over te gaan,
alvorens een wetenschappelijk onderzoek den aard
der ziekte voldoende had geconstateerd. De hos-
pitalen en transportmiddelen zouden voor een ge-
wone epidemie zeker voldoende geweest zijn, maar
niemand, zeide de burgervader, had kunnen voor-
zien dat een epidemie van zoo groote hevigheid
zou uitbreken. Hamburg had toi dusver steeds
den naam gehad een zeer gezonde stad te zijn.
Mochten er met den besten wil van de wereld toch
fouten begaan zijn, dan was dit menschelijk, men
zou met de opgedane ervaring zijn voordeel doen.
Een schrale troost voorwaar. De gemeenteraad
besloot niettemin een commissie te benoemen tôt
een gestreng onderzoek van de gepleegde ver-
zuimen.
In verschillende correspondenties uit Hamburg
wordt beweerd, dat nog op heden de voile waar-
heid wordt verzwegen. «Belooft gij te zwijgen
is een belofte die van aile arbeiders die door de
politie tôt ziekenverplegers en hjkenbezorgers worden
aangesteld wordt gevraagd. Zwijgen voor den laagsten
politiedienaar, zwijgen voor den hoogsten staatsbe-
ambte, is het kenmerk van het tegenwoordig bestuur
in Hamburg. Krachtig wordt dan ook aangedrongen
op algeheele hervorming van het bestuur der groote
handelsstad.
De duitsche bladen richten over het geheim
houden der epidemie ook tôt de fransche autoriteiten
verwijten en constaleeren dat reeds in Mei de haven
van Havre besmet was, en dat van daar de choiera
naar de belgische havens is overgebracht. Door
de belgische regeering is een gestreng onderzoek in
dezen gelast.
BINNENLAND.
cerimonieel gesloten. In een korte rede wees de mi
nister op hetgeen in het afgeloopen zittingjaar was
tôt stand gebracht. Speciaal noemde hij de tijde-
lijke hulp verleend aan noodlijdende gemeenten,
de versterking der nationale militie en de verbe-
tering van het rijksbelastingstelsel, die nog op
verdere afdoening wacht.
De zittingen van de beide kamers der Staten-Ge-
neraal zijn Zaterdag in naam der Koningin, door den
minister van binnenlandsche zaken met het gewone
Zondagmiddag werden weer twee patiënten naar
de barak achter de Bloemstraat getransporteerd,
waarvan bij de eene choiera is geconstateei d, ter-
wel bij den ander, die in eene slaapstee verblijt
hield, sommige verdachte verschijnselen waren
waargenomen. Naar ik hoor, lijkt de toestand van
beiden niet ongunstig. Het gevaar is dus ondanks
aile genomen voorzorgsmaatregelen nog met weg-
genomen. En deze nieuwe aanmaning zal velen
van de zoo ras teruggekeerde zorgeloosheid genezen
en met dubbele zorg doen waken tegen den vij and
die van aile kanten ons aangrijnst. Want de be
richten hadden wat gunstiger geluid dan anders en
het aantal ziektegevallen in Hamburg vermmderite
elken dag zoodàt velen het gevaar gewekenacht-
ten en de schrik er wat uit was. Ook de treurige
vergissing van een onzer doctoren, die een geval
van arsenicum-vergiftiging voor choiera had opge-
geven, werkte meerdere zorgeloosheid m de hand.
Want juist de geruchten van dat ziektegeval hadden
groote onrust gebracht. Dat was er een, die de
stad niet had verlaten en dus de ziektekiem hier
moest hebben opgedaan zoodat hiermee het ge
vaar ernstiger begon te worden. Doch al gauw
verspreidde zich het gerucht van de vergiftiging, t.
welk later door de doctoren na onderzoek officieel
werd geconstateerd. Hiermee was velen een pak
van het hart gevallen en rekende men algemeen,
dat de stad verder verschoond zou blijven, wat
helaas niet bewaarheid is.
Onze socialisten hadden eene wandelmg uitge-
schreven tegen j.l. Zaterdag. Of dit ook al eene
soort sport is, weet ik niet; maar in elk geval het
weder was goed en zeer geschikt tôt wandelen.
Toch zou ik voor mij de buitenwijken en wandel-
wegen boven de straten préfereeren dai geeft
minder stof en minder lawaai zoodat het rustig
genot eener wandeling er zeer door wordt ver-
hoogd. Eerst dacht ik, of het misschien eenestille
hulde aan den heer Scholten zou beoogen omdat
die door eene schoone practische daad getoond heeft
rekening te houden met de sociale beweging. Deze
industrieel toch heeft het plan opgevat, en met de
uitvoering ervan is reeds een begin gemaakt, om
elken winter aan aile vrouwen en meisjes, die in
zijne tabriek werken benevens aan aile andere
meisjes der werklieden gratis onderricht in de hand-
werken te laten geven ter wij 1 voor de jongens
een cursus in handenarbeid zal worden geopend.
Aile lessen en ook aile grondstoffen zullen gratis wor-
den verstrekt. Dat is eene daad van zoo mgrijpend
belang, dat ieder weldenkende er in moet juichen.
Doch er zijn er helaas, die voor geenen prijs ai-
stand van ïiunne ontevredenheid zouden doen en
die aile goede daad lap en knoeimiddel schelden
en zoo aile verbetering in den weg staan, waarnaar
zij quasi heeten te streven. Toch zullen goede
werken als bovengenoemde er niet minder om
door aile weldenkenden worden gewaardeerd. Mo
gen ze telkens anderen tôt navolging prikkelen, om
zoo langs den eenigen waren weg tôt wegneming
van bestaande leemten en grieven te komen. Dat
i)
»He Marie, ga jij nu pianospelen Ik wilde ei
juist voor" met deze woorden trad een jonge
dame van omstreeks twintig jaar de smaakvol m-
gerichte woonkamer der familie van Doornbinnen.
Haar zuster blijkbaar een of twee jaar ouder, die
bij de pianino in de muziek stond te bladeren, zag
°n»Natuurlijk! Ik zou wel ooit eens willen zien
dat als ik eens ga spelen, jij het ook met van p^lyi
waarti Den geheelen middag hadt je tijd en nu
jTmij hier ziet staan, krijg je op eens ook lust
j,Dat is niet waar, vraag het maar aan Annie, oi
ik niet heb gezegd na den eten te willen studeeren.
Je weet heel goed, dat ik het altyd 's middags
d°«Nu nog mooier Heb je misschien je vaste
uren? En je komt er bijna nooit voor. Nu, van
daag moet je je dan maar eens schikken; ik was
61 »He 6wat zijn jelui kinderachtig aan het kibbelen,
kionk op eens de stem van een jong meisje, dat
bij het raam zat te lezen. Zij was blijkbaar
ioneste der zusters; allen geleken echter vee op
elkaar het waren frissche prettige gezichten, die
een aàngenamen indruk maakten. »Ik moet zeg-
o-en eine de laatste spreekster voort, »als er hier
een'vreemde binnentrad, zou hij mij voor de oudste
aanzien, want ik ben bepaald de wijste.
sNeen, die is goed," riepen de anderen lachend
als uit één mond. «Alsof jij niet het meest kib-
belt van ons allen! Denk eens aan gisterenmorgen.
toen je op de machine aan het naaien waait.
»Dat was heel wat anders, wie zou dan met
driftig worden, als ailes zoo tegenloopt? De draad
is me wel tien maal geknapt en
»En tien naalden er bij," zeide de met Marie
aangesprokene spottend.
»Die behoef jij niet te betalen, klonk het op
bitsen toon terug.
«Laten we maar niet weer over gisteren praten
toen heeft Lize zich aangesteld als een klem kind
en we loopen gevaar, dat ze weer zal beginnen
«Niet als je mij met vreô laaty maar ik kan met
rustig lezen onder zulk gekibbel.
»Toch wel uit het raam kijken, als zeker îemand
voorbij gaat klonk het plagend uit den mond
van Carolien van Doorn, wier openhartig, vnende-
lijk gelaat zoo weinig in overeenstemming was met
haar bitse scherpe woorden, straks gesproken.
>,Wat ben je laf," zeide Lize. Een donkere blos
toonde echter, dat de laatste pijl doel had getroffen.
»Ik zeg geen woord meer."
»Dat houdt je toch geen vijt tellen vol. Maar
waar blijft Annie toch? Het theewater kookt reeds
lano- Vindt je ook niet, dat Annie tegenwoordig
ers stil is?" ging Carolien voort en de straks
nog zoo verdeelde partijen slaken nu vertrouwelyk
de hoofden bij elkaar. «Sinds zy in Rotterdam
gelogeerd heeft, is ze totaal veranderd.
»Ja stemde Marie toe, «dat is my ook opge-
vallen'. Wat het is, weet ik met."
«Ze kibbelt ook nooit meer mee voerde Lize
aan als bewijs, dat iets met in den haak was met
haar oudste zuster. «Ik hoop maar met, dat het
een ongelukkige liefde is!"
«Maak je er alweer een romannetje vanvroeg
Marie. »Ik denk dat ze aan bloedarmoede l jdt
dat is toch de modekwaal, en ze kan erg bleek
îa, zij moet zich meer versterken, besliste Ca
rolien «Maar Lize kon wel eens met zoo verkeerd
raden, al behoeft het nu juist geen ongdukbge
liefde te zijn. Dien broer van neef Karel sta ik
5! in de brieven schreef ze dikwyls over hem
krijgt ze toch geen
k'e«Dat î^ok^het eclite niet, dan wordt men
bleek was Marie's oordeel.
«Spreek je bij ondervinding klonk het schert-
86 De1 afleicling van het gesprek had het onweer
afgedreven de kwestie der pianino "was op den
achtergrond geraakt en de vrede voor het oogen-
blik hersteld. Voor het oogenblik, want geen hal
uur later was er weer een vonk m het buskruit
o-evallen en een nieuwe oorlog volgde, waaraan
het drietal met al den ijver van aanvoersters deel
nam. In het heetst van het vuur kwam de oudste
zuster, ons uit het gesprek reeds bekend, de kamer
binnen. Haar gelaat droeg eveneens de gehjkems
met haar zusters, maar meer ernst sprak uit haar
oogen en meer zachtheid uit haar trekken.
Verdrietig fronsde zij het voorhoofd, toen zij de
hoo^e stemmen en den kogelregen van woorden
hoorde; zij zeide echter niets, maar ging zwygend
de kamer weder uit. Marie had haar bemerkt en
haar tegenhoudend, riep zij uit: «Anme, zeg eens,
hoe je dat nu vindt, Lize beweert
«Neen ik wil niets hooren en mets zeggen.
Zoolang jullie te zamen kibbelt, blijf ik hever op
mijn kamer, roep mij maar als het uit is, dan kom
ik theedrinken," zeide zij op zachten, maar beslis-
t8I>)He, wat ben je vreemd, Annie. Wat scheelt
ie toch? 't Is alsof het de grootste schande is, als
we eens kibbelen; vroeger deedt je er toch ook
oon mee.
»Ja, dat weet ik wel, maar ik heb nu ingezien,
hoe verkeerd het is. Ik doe myn best reeds om
niet meer zoo opvliegend te zijn."
«Dat gelukt je goed," stemde Carolien toe,
die het hart altijd op de tong had. «Dat moet ik
ie ter eere nageven."
Ook de beide anderen waren het hier blijkbaar
over eens. Allen waren stil geworden by Anna s
woorden, en eemgszins beschaamd zagen zij voor
zich Annie had inmiddels haar plaats voor het
theeblad ingenomen; haar zusters zochten eveneens
haar stoelen op en weldra zaten zy gezelhg byeen
in het hoekje by het raam, de uitverkoren plaats
voor het theeuur. T|
Na een oogenblik stilte, zeide Annie opeens«Ik
was al iederen dag van plan er eens met jullie
over te spreken, maar ik moet bekennen, dat val
sche schaamte of de angst uitgelachen te worden,
mij tegenhield."
WaaroverOver ons kibbelen?" vroeg Lize.
«Preek daar maar niet tegen, dat is boter aan de
galg gesmeerd.
«Dat, moet ik eerst eens beproeven. Hoor eens,
ik zal je ronduit vertellen, waarom ik zoo veran
derd ben. Toen ik in Rotterdam was," Caro
lien en Lize knikten elkaar veelbeteekenend toe
«trof het me, dat er bij oom en tante in huis zulk
een prettige geest heerschte. Tusschen de meisjes
onderling ook; niet dat ze het altijd eens waien,
maar toch heb ik in al die weken niet éen uit-
barsting bijgewoond, zooals wij ze hier ettelyke
keeren daags beleven.'
»He, nu overdrijf je," riep Lize uit.
«Neen, dat doe ik niet, en als je nadenkt, moet
je me gelijk geven. Het was mij compleet een
weldadige kalnîte, toen ik in dien vreedzamen ta-
miliekring vertoefde. Ik gevoelde zelf, dat ik hoe
lancer hoe minder prikkelbaar werd en onwillekeu
rig vergeleek ik den aangenatnen toon, die in hun
kring heerscht, bij den onzen."
«Je neemt onze schermutselingen veel te tragiscn
op- het is voor ons wat het zout in het eten is.
Altijd elkaar gelijk geven, bah! hoe vervelend!"
riep Lize.
«Dat is een ander uiterste, maar wy kunnen
aan ons leven toch wel nog op een andere manie
de verveling ontnemen dan door te twisten, dat tôt,
niets leidt dan ontstemde gemoederen. Geloofme,
het was bij hen niet eentomg in huis; ik vond
zelfs dat er vrij wat meer geschertst en geplaagd
werd dan bij ons, daar zij het konden doen zonder
gevaar voor vredebreuk. En juist omdat ze
naast en niet tegenover elkaar stonden, viel het
hun gemakkelijker voorkornend jegens elkaar te
zijn. Je weet niet, hoe hulpvaardig ze ook voor
mij waren."
«Ja maar als men uit logeeren is, wordt men
in allés naar de oogen gezien en is er geen reden
uit zijn humeur te zijn."
«Daar heb je gelijk aan, maar je weet ook, dat
nichtjes onder elkaar zich niet ontzien.
(Wordt vervolgd.)
TOll S B L1D
OOST-GOORECHT EN OMSTREKEN
VAN
MMMMW—M—1: nûnmrwiApl CfP.slot.fin. [ïl 6611 kofte r6(J.6 W6€
cooO1^