Tricot-On der goederen.
I
lis ter.
!1
Beproefd 'tbeste in gebruik.
BINNENLAND.
y
4 I
m
I m
waardoor zijn linkerhand verbrij
den heer dr. Mees aldaar wer
verleend, waarna hij ter verderf
het academisch ziekenhuis te Groi
gebracht.
In de dinsdagavond te Veendarx
bestuursvergadering van den Vee:
waren aile leden, behalve de he
wijk aanwezig.
Ingekomen was o. a. een missj
J. E. Scholten te Groningen, beti
koop van aardappels op zetmeelge
dering kon zieh niet vereenigen
ingesloten tabel, daar de bepaalde
verschillende gehalten aan zetme<
Ook werd mededeeling gedaan,
te richten centraal proefveld ge<
tal aandeelen is genomen, zoodat,
van dit grootsche en schoone plan
Het aanbod van hen heer J.1
gratis 1 H A. grond wil afstaan te
een proefveld, werd aangenomen.
lingen zullen inteekeningslijsten
2.50 voor de exploitatie-koste
proefveld verzonden worden. De d
met het toezicht op dit proefvelij
heeren Star Nauta, Woldring, Vel
Boer.
De heer Velthuis, die aïs seeretî
bestuur had bedankt, werd herkoz
ris verhoogd van 25 tôt 50.
taris werd verkozen de heer J. Me
Buinen.
Door de commissie, welke naar
geweest, teneinde de Kanalisatien
oogenschouw te nemen, werd hi
van die Kanalisatie betoogd.
Het voorstel van den heer Wolc
worden van den Coôperatie-Bond
tôt de volgende vergadering.
Ten slotte werd nog van gedai
over den tegenwoordigen verkoop i
en de slechte en late afscheping. j
deze handelwijze van heeren fabri
terwijl het meest werd geklaagd
Scholten. De wenschelijkheid werl
om bij contract te verkoopen, daai
onhoudhaar is. Door een der aa
medegedeeld, dat in Scharmer-Hark
dene landbouwers, die hunne aarda]
per H.L. hebben verkocht, nu slech
vangen, daar zij geld noodig hebbe
ger hunne aardappels kunnen berge
verontwaardiging dan ook zeer groo
Niets meer aan de orde zijnde, v
gadering door den Voorzitter geslote
Op de Woensdag te Veendarn ge|
van Groninger compost en ier zijn
vrachten compost voor 4536.75,
70; laagste prijs 67; 29 vrai
910, hoogste prijs 31.75; laags
De kiesvereeniging »Eendracht" te
m hare vergadering van 17 Nov. tôt 1
de Prov. Staten den heer Mr. T.
Sappemeer. Bij deze keuze werd
gevestigd op de houding van de kies
bij de vorige verkiezing, toen de kar
gemeente Haren tôt lid van dat colh
kozen. Zonder iets tegen de andere
hebben, meenden vele leden de keuze
Bakker te moeten aanbevelen.
Hoe bijgeloovig sommigen nog zijn,
volgende: Een boertje op de Korte A
van een burger uit Veendam een ka
paar jaren muizen had gevangen
gever beweerde, dat men ons poesje
wennen, verklaarde de vrouw, dat ze<
een middeltje wist. Nu, poesje ver
Veensloot, maar was na een dag of
zijn oud kosthuis. Ons Veenslooter mot
poesje al gauw en ging op weg naa
waar ze het diertje dan ook vond.
mogelijk," zei ze, »dat het beestje is w
ik heb het, toen ik het kreeg, in den s
kijken, versche boter onder de pooten g
toen op den dorschvloer laten loopen
ootje heeft altijd gezegd, dat men dar
kan wennen." 't Is waar gebeurd in
November 1892.
Donderdag was voor de Arrondissent
bank te Winschoten als beklaagde geda
hannes V., oud 57 jaren van beroep houl
te Hoogezand, die echter niet was verse
is gedagvaard wegens verduistering, na
laatste 5 jaren ook reeds wegens diefsta
oordeeling van 8 maanden gevangenisstrai
ondergaan. De heer Frits Faber Beukei
fabrikant, had beklaagde in 't begin va
werk verschaft op de fabriek te Hoo
aangezien hij niet zonder gereedschappei
ken, had de heer Beukema hem een br
gegeven aan een winkelier om te halen
zaag, fîguurzaag, een blokzaag, een du
eenige kleine beitels. Deze goederen we
nu in bruikleen afgestaan, onder bedin
die voorwerpen des avonds aan een van
soneel moest teruggeven. Het geval wil
dat de bekl. die voorwerpen verkocht en
daarvoor ontvangen, ten eigen bate aanw
Zoo had hij bij Mozes Mendel een blokj
een beitel voor 46 cent, bij Jan Moesker
zaag en twee kleine beitels voor 22 cer
Eltje Stuut een handzaag en drie kleine be
f 1 verkocht, welke laatste de goederej
dellijk weer overdeed aan Hendrik van d
die van bekl. reeds een duimstok had geki
35 et. De heer officier van justitie is van
dat ailes, wat bekl. bij dagvaarding was
gelegd, wettig en overtuigend is bewezen. I
op de reeds door bekl. ondergane strafïei
reert spr. de veroordeeling van Johannes V.
verduistering, tôt een gevangenisstraf
maanden.
Uitspraak in deze zaak Vrijdag 25 No
Alweder een bewijs, dat katten het g,
tijd zonder voedsel kunnen uithouden
leggen van een vloer in eene in aanbouv
woning te Wouw (N.Br.) was eene jonge
gemerkt daaronder geslopen, met het na
gevolg, dat zij geheel ingesloten werd. 1
eigenaar nu een paar dagen geleden zijne
betrok, hoorde hij van onder den vloer een
durend gemiauw. Een deurdorpel moest
uitgebroken, om poes uit hare gevangenis
lossen. Het bleek toen, dat zij negentien
zonder eten of drinken daarin had doorgej
Il j J I Hoewel zij in den beginne eenigszins zwij
Hep zij spoedig weer dartelend rond, blijkbai
heugd met hare herkregen vrijheid.
Tegenwoordig worden door den spoortrein
lijn MeppelLeeuwarden telkens hazen oven
De oorzaak hier van is deze. De landenjen
onder water; de hazen legeren zich nu teg
droogliggende lijn. Komt de trein aan, dan vl
zij verschrikt uit hun leger op, somtijds naai
kant van den trein en dan raken zij er o
Veien hebben reeds op deze wijze den dooi
vonden.
ommekeer in te weeg brengen. In de afgeloopen
week werden weer geopend een prachtige kinder-
speelgoedwinkel in den Garoliewegeen dépôt van
eau de Cologne en parfumerieën en eene groote
confiseurszaak in de Oude Ebbingestraat, en zoo
gaat het nu week aan week. Valt er ook een
enkele eens weer uit, toch neemt een ander direct
weer eene nieuwe proef in denzelfden winkel, o
hii misschien kans heeft van beter slagen. Ik zeg
dit natuurlijk niet om aan onze fraaie winkels
eenigen afbreuk te doen, het is maar een particu
lièreindruk, dien ik als zoodanig mededeel.
Donderdag vergaderde onze bloeiende IJsvereeni-
sms in de bovenzaal der Harmonie o.a om haar
winterprogramma op te maken. En dat beloo
nog ai iets Door den Nederlandschen Schaatsrij-
dersbond is allereerst besloten in zijne algemeene
vergadering te Deventer, dat het ryden om het
meesterschap in Nederland aan Groningen is voor-
behouden. Verder zullen wij hier by voldoend ys
achtereenvolgens krijgen eene rijderij van mannen,
eene dit o van mannen en vrouwen, eene van de lecten
en een schitterend avondfeest met verhehte banen,
muziek, enz. Doch bij elke rijdenj mogen de
deelnemers van verre zich gewaarschuwd achten,
dat het bestuur stipt de hand heeft belootd te zullen
houden aan de onlangs bekend gemaakte voor-
schriften van den bond, om aile fraude en omkooping
tegen te gaan en de rijders, die 't met de laatste
riUen op een accoordje gooien, beslist uit te sluiten.
Wat ook billijk is; want een wedstrijd moet wed-
striid blijven en ten einde toe worden uitgestreden.
Mits het een wedstrijd ten goede zij. Niet eene,
zooals er gisteren avond in de Harmonie tijdens
de muziekuit voering werd afgestreden. Want men
kan de grootste meegaandheid en inschikkelijkheid
toonen tegenover onze studenten, en daar hebben
ze in ons Gruno werkelijk niet over te klagen
maar eene lafheid als het bederven van eene mu
ziekuitvoering in de Harmonie moet îeders veront
waardiging gaande maken. En dat daar politie
moet geroepen worden, om de orde in zulke zaal
en zulk gezelschap te handhaven, is een feit zoo
ergerlijk, dat ieder zich er ten zeerste over moet
schamen. Als er iets is, dat blijk moet geven van
eene zoogenaamde «ontgroenmg dan dient het toch
allereerst dit te wezen, dat men zich m een tat-
soenlijk gezelschap ook fatsoenlijk weet te gedragen
Wij zullen het dan ook toejuichen, wanneer door
de Directie de meest afdoende maatregelen worden
genomen om dergelijke tumulten voor het vervolg
te voorkomen. Met dien wensch stappen wij liever
af van eene zaak, die helaas eene stad als de onze
aile oneer aandoet.
Ook op de goochelpartij of liever het «brillante
kinderfeest" van Prof. Bolten (waar halen ze dien
graad toch weg?) in de Harmonie gmg het erg
woelig toe en moest de voorstelling halverwege
gestaakt worden. Doch de reden lag nog al tamelijk
voor de hand. De goochelaar n.l. had zeker zelf
niet gedacht, dat zijne liandige reclame zoovelen
naar de voorstelling had getroond. Daarom had
hij de bovenzaal gehuurd, waar voor aile kinderen
en belangstellenden geene plaats was. Velen moesten
terug en ten overvloede konden de verstatzittenden
niets zien van al de verriehte toeren. 't Gevolg
was, dat allen op stoelen en tafeltjes klauterden en
luide hunne aanmerkingen lieten hooren. In overieg
met eenige aanwezigen werd nu de voorstelling
gestaakt allen kregen de entréekaarten terug en
nu zal Woensdag eene tweede voorstelling plaats
hebben in de groote zaal, waar plaats is voor vele
honderden.
Verder hebben wij in deze week onze eerste
Chrysanthemum-tentoonstelling gehad. Zoo blijven
we toch ook aan de heerschende mode meedoen.
Want de Chrysanthemum is eene modebloem en
tal van ondernemende jonge bloemisten zijn druk
in de weer, om in het hartje van Amerika telkens
nieuwe variëteiten van deze bloem op te spot en en
aan de markt te brengen. En dat is het mooiste
van de bloem, dat ze -zich in allerlei variëteiten
laat kweeken. Overigens ken ik er wel, die veel
mooier zijn. Doch 't gaat er tôt op zekere hoogte
mee als met oud porselein, dat men om den wille
der mode ook mooi moet vinden; doch waarvan
bij nuchtere beschouwing vorm en teekening eerder
wanstaltig dan fraai moeten genoemd worden. Er
waren hier schoone exemplaren ingezonden en t
bleek, dat bij de bekroning Appingedam mooi in
de meerderheid was. De tentoonstelhng heeft
overigens niet aan de verwachting beantwoord.
Slechts eenige honderden hebben haar bezocht,
wat lang niet evenredig is aan de moeite en zorg
en opoffering, door de commissie aan die tentoon
stelhng besteed. Toch zal zeer zeker bij latere
gelegenheid eene tweede tentoonstelhng volgen in
hoop op beter en meerder succès.
De Tyroler zangers hebben in de Harmonie nog
twee matinées gegeven, die tamelijk waren bezocht.
En heb ik bij die gelegenheid ook enkele nieuwe
nummers gehoord, die wel in den smaak schenen
te vallen, zoo blijf ik bij mijne eerste opinie, dat
ze heel wel een gezelschap eenen avond genoeglijk
kunnen bezig houden, maar dat ze bij vroegere
gezelschappen uit Tyrol ten achterstaan. Het blijk.
trouwens ook wel uit de verslagen hunner concertée,
dat niet allen even voldaan en dankbaar zijn.
Eene prachtige soirée heb ik Vrijdag avond bijge-
woond ten bate van het Remonsti anten gasthuis-
en ondersteuningsfonds. Het was een concert op
rijen en toch was de groote zaal bijna geheel
bezet. Slechts vier artisten traden dien avond op;
doch ze hebben zich luisterrijk van hunne taak
gekweten. Mej. Reddingius ging met het leeuwen-
deel van het succès slrijken. Ja, als men eens
bedaard ging overwegen, wat en hoe de zang moet
zijn: helder en liefelijk, zuiver en rein, zonder
ophef of bravoure, aangrijpend en schoon, dan zou
men haar zang het ideaal nabij wanen. 't Was
eenvoudig en toch overweldigend aangrijpend en
schoon. Ook de solovioliste uit Leiden, ook de
heer V met zijn schoon barytongeluid, maar
vooral ook de heer Kunst met zijn erkend mees
terschap op de piano, hebben allen op 't krachtigst
meegewerkt tôt het heerlijk succès van dien schoonen
avond. Dat het optreden eener dame-violiste na
tuurlijk ook velen aantrok tôt de soirée, lag geheel
voor de hand, en haar eenvoudig en waardig op
treden beantwoordde dan ook ten voile aan de
verwachting, die men van haar spel koesterde.
Fabricant JAÎfISEÎi TILAN1JS.
Eenigste verkooper voor Hoogez.—Sappemeer
J. WESTER. Hoogezand.
MONSTERS en geïllustreerde PRIJSCOURANT
op aanvrage verkrijgbaar.
ming mal worden geliouden heden Woens
dag van 9d uur.
Wij lierinneren de kiezers voor leden
van de Provinciale Stateu dat de steiu-
Het concert, Maandag j.l. gegeven door de zang-
vereeniging sEuphonia" had een betrekkelijk klein
publiek getrokken. En dat was jammer, want,
zoo ooit, dan toonden nu de leden, dat ze onder
leiding van den heer C. Dopper van Groningen,
flink gestudeerd hadden. De uitvoering der ver
schillende stukken slaagde uitnemend. Wel vond
het een meer toejuiching dan het ander, wel zouden
wij de voorkeur geven aan het dameskoor boven
het gemengde koor, maar aile medewerkers, ook
zij die twee stukken instrumentale muziek uitvoerden,
toonden dat het er om te doen was ditmaal eene
schoone uitvoering te geven. Dat doel is bereikt.
Het woord van dank aan Euphonia gebracht in den
persoon van haren directeur vond aller instemming.
Wij hopen, dat het verzoek van den voorzitter van
Euphonia om door meerdere krachten de vereeni-
ging te steunen evenwel instemming gevonden heeft.
Eene opmerking slechts. Was het programma
niet wat groot en zoo de avond voor directeur en
leden niet te vermoeiend? Het was al zeer laat
voor het concert geeindigd was.
Zondag j.l. bezocht de chef-veldwachter Reichen-
bach van Veendam de gemeente Sappemeer, ten
einde een onderzoek in te stellen naar een schaap,
dat dien morgen door zekeren H. R. te Kleinemeer
ter verkoop werd aangeboden aan een paar slagers
te Veendam. Een dezerwelken de zaak verdacht
voorkwamwaarschuwde de politiewelke al zeer
spoedig ontdekte dat het dier in eigendom behoorde
aan den heer S. Smith te Kleinemeer en ontvreemd
was uit het land van den heer A. Edzes aldaar.
Naar wij vernemen mist de heer van Zanten te
Kleinemeer sedert eenige dagen een best schaap.
Maandag j.l. is van de werf van den scheeps-
bouwmeester Coops te Hoogezand met goed gevolg
te water gelaten een tjalkschip, genaamd »Klasina",
groot 75 tonnenzullende bevaren worden door
schipper F. Kamst Dz. van Hoogezand.
J.l. Zondagavond pl.m. half tien kregen J. B. te
Tripscompagnie en Chr. D. te Windeweer in laatst-
genoemde plaats een hevige ruzie, waarbij het
mes weder dienst deed. Een der vechtersbazen
ontving een ferme snede in de linkerzij en over
de linkerhand. De gemeenteveldwacht.er Boelens
bracht den gewonde onder heelkundige behandeling
van dr. Krull en maakte proces-verbaal van het
gebeurde.
Ons werd het volgende toegezonden De inzender
van het bericht over de laatste bijeenkomst van
de leerlingen van den heer Van der Velde te Sloch-
teren, was zeker niet goed ingelicht, want niet de
heer A. Bleeker reikte de cadeaux uit, zooals hij
schrijft, maar de heer E. Zijl te Foxhol, lid der
commissie, belast met het aankoopen der cadeaux.
Deze commissie bestond, behalve uit den heer E.
Zijl, uit de heeren G. de Langen te Sappemeer en
O. van Biessum te Hoogezand.
De heer S. Visser, vroeger onderwijzer te Sap
pemeer, onlangs bevorderd tôt arts, is dezer dagen
te Freiburg cum laude gepromoveerd tôt doctor
in de medicijnen.
De verpachting van de tolontvangst te Trips
compagnie en Borgercompagnie, welke Maandag
avond door burgemeesfer en wethouders van Mun-
tendam zou worden gehouden, is niet doorgegaan,
aangezien er geen liefhebbers voor waren komen
opdagen.
Uit Slochteren schrijft men aan de Prov. Gron.
Ct Voor de betrekkingen van gemeente-veldwaéh-
ter te Hélium en Foxham hebben zich bij 't ge-
meentebestuur van Slochteren meer dan 60 sollici-
tanten aangemeld, zoowel uit verschillende andere
als uit deze provincie, wat wel als bewijs kan
dienen, dat er voor zulke betrekkingen liefhebbers
te over zijn. Zij, die daarvoor in aanmerking
komen 't spreekt van zelf dat ze radicale noch
socialistische neigingen hebben zijn opgeroepen
om aan een onderzoek te worden onderworpen.
Stilte heerscht hier overigens in deze omgeving,
al brengt de protestregen aan ons gemeentebe-
stuur zoo om en bij de dertig protesten uit
aile streken van ons land arriveerden nog al
eenige variatie in de gesprekken. Ondanks de al
gemeene kalmte is er toch ook nog werking. Velen
houden zich bezig met den tijd, die komen zal, nu
we weer aan den vooravond van de verkiezingen
staan (gemeenteraad en prov. staten). De verkie
zingen van vorige jaren en hier bedoelen wij
hoofdzakelijk die van den gemeenteraad, prikke-
len telkens weer de verbeelding en vormen bij
gebrek aan andere stof, het onderwerp der rede-
neeringen. Verandering wenschen wel velen, en
zoover zijn zij wel broeders in 't zelfde geloof. Hoe
evenwel die verandering, die natuurlijk verbetering
moet brengen, in zijn werk moet gaan, daarover
is men 't gewoonlijk niet eens. Sommigen willen
deze, anderen die candidaten deze waardeeren ca-
paciteiten, gene aanbidden god Mammon enz. Zoo
werkt en redeneert ieder in zijn kring, omdat de
mensch behoefte heeft aan werken en aan praten,
al is 't ook alleen om zich bezig te houden.
De democratische strooming, die zich bijna overal
doet gevoelen en beschouwd mag worden als een
gezonde vrucht der volksontwikkeling, die krachtige
strooming begint zich ook hier meer en meer te
openbaren. En dat die strooming, dat streven naar
meer volksinvloed op het bestuur niet weg te cij-
veren noch tegen te houden is, maar dat men er
wel degelijk rekening meê dient te houden, is meer
dan eens bij onze gemeenteraadsverkiezingen ge-
bleken. 'tSchijnt, neen 't blijkt, dat het »Vox populi,
Vox Dei" meer en meer gehuldigd wordt.
De door de coôperatieve vereeniging «Blijham
Wedde" aangekochte lijnkoeken van de wed. E.
Hekman te Blijham, bleken, na een onderzoek door
het rijksproefstation te Groningen aan het gega-
randeerde ruimschoots te voldoen, zelfs het aantal
percenten vet was twee hooger dan noodig was;
wel een bewijs dat deze koeken geslagen aan de
fabriek van den heer J. Hekman te Zuidbroek, den
toets van een ondérzoek met goed gevolg kunnen
doorstaan.
Van de werf der Gebrs. Bodewes, te Lobit, is
met goed gevolg te water gelaten een ijzeren sleep-
kaan, groot 23,000 ctn.
Daarna is de kiel gelegd voor een zeilaak, groot
6000 ctn., beide voor Duitsche rekening.
Zaterdagmorgen ongeveer 8 uur, had Lauw Tim-
mer, werkzaam aan den locaal-spoorweg Sauwert-
Roodeschool bij eerstgenoemde plaats, onder het
vervoeren van materiaal, het ongeluk van een wagen
te vallen, terwijl bovendien een der stukken jjzer
hem achterna rolde, dat hij op zich kreeg. Door een
en ander bekwam de man belangrijke verwondingen,
doch voor men te hulp kon komen moest hij nog
een groo ten schrik doorstaan, doordien een zand-
trein, bestaande uit 5 wagens, welke juist langs de
plaats van het onheil kwam, over hem heen ging.
Gelukkig was hij tusschen de rails gevallen, zoodat
hij geene kwetsuren meer kreeg. Timmer, gehuwd
en te Usquert woonachtig, is direct ter verpleging
naar het academisch ziekenhuis te Groningen ver-
voerd, waar hij echter een paar uren later overleed.
Hoe dikwijls er ook reeds op gewezen is, dat
het onvoorzichtig omgaan met vuurwapens treurige
gevolgen kan hebben, toch hoort men nog voor en
na hiervan. Nu was dit weer het geval te Vrie-
scheloo, gemeente Bellingwolde, waar de daglooner
Jan Hidding een geladen geweer wilde ophangen,
maar dit zoo onhandig deed, dat het schot afging
en de man de lading in zijn rechter arm kreeg.
Na door den heer dr. Ritzema voorloopig te zijn
verbonden, is hij ter verdere verpleging naar het
academisch ziekenhuis te Groningen overgebracht.
Met den extra-tram van Groningen naar Zuidla-
ren heeft Zondagnacht, ongeveer 12 uur, bij Noord-
laren een ernstig ongeval plaats gehad. Daar had
ni. bij de kromming van den weg de boerenar-
beider Harm Laan van Midlaren een rustplaats
gezocht, zeker niet denkende op zijn bed van keien
te worden gestoord. Half in de boschjes en half
op den weg liggende reed de tram over hem heen
en werd de man vreeselijk verwond. De heer
Hubenet heeft de eerste geneeskundige hulp ver
leend, terwijl de ongelukkige hedenmorgen ter
verpleging in het academisch ziekenhuis te Gro
ningen is opgenomen.
Ook de afdeeling Ten Boer van den Bond van
Ned. onderwijzers heeft protest aangeteekend tegen
de bekende handelwijze van het Gemeentebestuur
van Slochteren.
Zuidlaren, 21 Nov. Ten overstaan van den heer
mr. R. Driessen ter Meulen, notaris te Zuidlaren,
werd Zaterdag j.l. voor de erven F. Enting te Zuid-
laarderveen verhuurd eene boerenplaats aldaar,
bestaande in eene nette behuizing en eenig land,
samen groot 16 h., 38 a., 50 c. Huurder werd
I de heer A. E. Boerma te Annerv.-kanaal, voor
805 per jaar; van een perceel weideland Zuid
broek, groot 3 h., 41 a. en 90 c. werd huurder
de heer D. de Boer te Kijl, voor 78.50.
In de algemeene vergadering van de leden der
IJsvereeniging Groningen werd medegedeeld, dat
het ledental van 1485 tôt 1581 geklommen was.
Tôt directeur werd gekozen de heer P. de Graaff.
De vermoedelijke dader van den te Assen, ten
nadeele van J. Nijland, gepleegden diefstal van
ruim 270 aan bankpapier en specie is door de
politie aldaar in arrest genomen. Het is de 16ja-
rige H. Jonkers, wonende te Assen, die voor korten
tijd ontslagen werd van een gevangenisstraf van 1
jaar, waartoe hij veroordeeld was wegens diefstal,
reeds vroeger door hem gepleegd. Hij heeft voor
den rechter-commissaris bekentenis afgelegd en op
zijne aanwijzing is het gestolene in een droge sloot
teruggevonden er ontbrak nog maar 6 7 gui
den aan.
Te Wormerveer hebben de slagers den prijs van
het rundvleesch met 20 cents per kilo verlaagd;
enkelen zelfs met 25 cents.
Te Suameer c.a. (Fr.) is.tot gemeenle-geneesheer
benoemd Dr. H. Kremer, geneesheer te Bergum.
De commissie, (bestaande uit de heeren Gorne-
lissen, Domela Nieuwenhuis, Fortuyn, v. Emmenes
en Vleigen) indertijd uit de sociaal-democratische
partij benoemd om een program voor die partij
samen te stellen, heeft thans niet minder dan een
viertal ontwerpen aangeboden, aan één van welke
het volgend «practisch strijdprogram" is toegevoegd
I. Algemeen, direct kies- en stemrecht metge-
heime stemming voor allen van beiderlei geslacht,
die hun 20e jaar bereikt hebben. Het kiesrecht
strekke zich uit over de vertegenwoordiging van
rijk, provincie en gemeente, evenals over aile open-
bare betrekkingen. De gekozenen treden geregeld
af, en zijn ten aile tijde afzetbaar. De vertegen
woordiging der minderheden wordt in beginsel aan
genomen. Het référendum is verplichtend voor
aile wetten. Het volk heeft het recht, zelfwetten
voor te stellen.
II. Afschaffing van het koningschap en van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal.
IH. Afschaffing van aile wetten, die de vrouw
benadeelen ten opzichte van den man.
IV. Afschaffing van aile wetten, die het recht
van vereenigen en vergaderen en van die, welke
de vrije uiting van gedachten in woord of geschritt
belemmeren.
V. Kosteloos verplicht onderwijs tôt 14 jaar,
met recht op onderstand in voedsel, kleeding, boe-
ken, enz. uit de openbare kas. Voortgezet koste
loos onderwijs in verband met den productieven
arbeid. Kostelooze openstelling van aile inrichtingen
van middelbaar en hooger onderwijs onder dezelfde
voorwaarden.
VI. Scheiding van Kerk en Staat.
VH. Kostelooze rechtspleging. Invoering van de
jury. Schadeloosstelling aan hen, die onschuldig
zijn veroordeeld of gevangen gehouden.
VIH. Algemeene weerplicht in plaats van de
staande légers. Beslissing van internationale ge-
schillen langs scheidsrechtelijken weg. Beslissing
over oorlog en vrede door het volk.
IX. Eene trapsgewijze inkomsten-belasting voor
Staat en gemeente, ter vervanging van aile bestaande
belastingen.
Eene opklimmende belasting op de erfenissen.
Erfenissen in de zijlijn vervallen aan de gemeen-
schap.
X. Afschaffing der staatsschulden.
XI. Arbeidsregeling, omvattende:
1. het verbod van kinderarbeid beneden 14jaar;
2. het vaststellen van een werkdag van hoog-
stens 6 uur voor jongelieden van 14 tôt 18 jaar
(met voortgezet onderwijs);
3. vaststelling van een normalen werktijd van
hoogstens 8 uur voor volwassGii mannen en vrouwen,
met een minimumarbeidsloon naar de plaatselijke
omstandigheden
4. gelijk loon bij gelijken arbeid voor man en
vrouw
5. een onafgebroken rusttyd van 3b uur per
week voor elken arbeider
6. verbod van nachtwerk voor kinderen en jon
gelieden tôt 18 jaar, en voor volwassenen alleen
toegelaten in die takken, waar hij vereischt wordt
op technische gronden;
7. Waarborgen voor de vrije beschikking der
arbeiders over hun loon (verplichte winkelnering,
zweetstelsel, enz.)
8. Onderhoud van ouden en gebrekkigen door
de gemeenschap;
9. toezicht op de arbeidswetten door mannelijke
en vrouwelijke inspecteurs, gekozen door de ar
beiders
10. waarborgen van het recht van vereeni
gen en vergaderen der arbeiders, tegenover hun
patroons
II. arbeidsraden met uitvoerende macht ter be-
slechting van geschillen tusschen werkgevers en
werklieden, gekozen voor de ééne helft door en
uit patroons, voor de andere helft door en uit de
arbeiders.
Van wege het ministerie van binnenlandsche -
zaken is bij den burgemeester van Grave het be
richt ontvangen, dat 15 personen, die in de vorige
week door een dollen hond werden gebeten, voor
rekening van het rijk naar de inrichting van prof.
Pasteur ter verpleging kunnen worden verzonden.
Aan den burgemeester zijn de gelden ter beschikking
gesteld, om in de noodzakelijke onkosten te kunnen
voorzien. Onder geleide van den secretaris der
gemeente, den heer W. Nieuwenhuizen, vertrekken
heden de lijders naar Parijs.
Vergadering van den Mtaad der ge
meente ftoogeeand op Vrijdag
den 18 iXov. 1892's na-
middags te 2 f uur.
Aanwezig 12 leden. Afwezig de heer Wolthuis.
Na opening der vergadering door den voorzitter
werden de notulen der vorige zitting voorgelezen
en onveranderd goedgekeurd en gearresteerd.
Aan de orde:
1. Aanvulling der algemeene Politieverordeningen.
De voorzitter deelt mede, dat, om in 't vervolg
de ongeregeldheden te voorkomen, zooals die j.l.
Zaterdagavond voorgevallen zijn, en gelet op art.
135 der gemeentewet, B. en W. de eer hebben
aan den raad aan te bieden een concept verorde-
ning om de samenscholingen in 't vervolg tegen
te gaan.
De voorzitter leest hierna de concept verordening
voor. (Zie publicatie in deze courant).
Na voorlezing vraagt de voorzitter, wie het woord
over deze verordeningen verlangt.
Daar niemand der leden het woord vraagt, stelt
de voorzitter voor ze goed te keuren door den Raad
en te arresteeren, hetgeen aangenomen wordt.
2. Voorstel tôt goedkeuring der tolverpachtingen.
Voorzitter Den 7en November zijn vanwege de
gemeente de verschillende tollen verpacht, en ver
zoek den secretaris den uitslag dezer verpachtingen
te willen voorlezen, waaraan ZEd. voldoet.
Tolboom en woning nabij 't Armhuis te Hooge
zand: L. Berkhof voor 450.
Tolboom en woning in de bocht naar Kiel-Win
deweer: H. Dijkstra voor 475.
Doorvaartsgelden van de draaibrug te Kiel-Win-
deweer: L. de Graaf voor 210.
Tolboomten noorden van den spoorweg te
Kropswolde: H. Nieboer voor 175.
Tolboom, ten zuiden van den spoorweg te Krops
wolde: G. Sluiter voor 63.
Grasgewas aan diversen voor 91.75.
Onderhands verpacht tolboom en woning te Lula
aan K. Blom voor 110.
Opgebracht in massa dus 1574.75.
Voorzitter: B. en W. doen het voorstel deze
verpachtingen alzoo goed te keuren.
De heer Boerma Is het grasgewas nu ook zoo
verpacht, zooals ik laatst er ook al over gesproken
heb, dat tegen den 10 Juli de wallen schoongemaaid
moeten zijn.
Zooals het de vorige jaren was, zitten we er
altijd mede, als we de afwateringen willen schoon-
maken, en door 't inloopen van 't zand zijn we
ook nog genoodzaakt een beetje van de wallen af
te nemen.
Voorzitter: Al staat het er niet bij, dat de
wallen tegen den 10 Juli schoongemaaid moeten
zijn, we moeten het nu goedkeuren en kunnen er
dus op letten het er bij te schrijven.
Aldus besloten.
3. Verslag Bonthuisterbrug.
Voorzitter: B. en W. dezer gemeente hebben
reeds een paar keer eene comparitie gehad met
het Dagelijksch Bestuur der gemeente Sappemeer
om over de kwestie Bonthuisterbrug nader met
elkaar overeen te komen.
Bij de eerste samenkomst heeft de gemeente
Hoogezand aan Sappemeer de bepaling gemaakt,
dat Sappemeer 3/5 voor hare rekening moest nemen
en Hoogezand 75, hetgeen door Sappemeer niet
aangenomen is.
Verleden Zaterdag zijn B. en W. van Hoogezand
opnieuw bij het Dagelijksch Bestuur der gemeente
Sappemeer geweest en heeft het Dag. Best, van
Hoogezand aan dat van Sappemeer voorgesteld om
de quaestie te onderwerpen aan het oordeel van
heeren Gedeputeerde Staten, dan konden die uit-
maken, hoeveel ieder in de kosten moest betalen.
We wilden het aan 't oordeel van Ged. Staten
onderwerpen, omdat dit collège een onpartijdig
oordeel zou vellen.
Het Dagelijksch Bestuur der gemeente Sappemeer
wilde evenwel niet treden in het voorstel door ons
gedaan.
De heer Groenewold Als B. en W. dit aanbod
nu eens aanboden aan den Raad der gemeente
Sappemeer, dat was, dunkt me, beter.
Voorzitter: Dan zou b.v. de Raad dezer ge
meente het moeten aanbieden aan den Raad der
gemeente Sappemeer. Maar dit behoeft niet, want
de Burgemeester van Sappemeer brengt het vanzelf
in den Raad ter kennis.
De heer Vos: In eene vroegere missive van
Sappemeer is er op gewezen, dat de brug over het
Kalkwijksterdiep het onderhoud van de Bonthuis
terbrug had verzwaard. Later kwam men hierop
terug, en toen bood men aan om de helft van de
kosten te nemen. 't Is net eene koopmanszaak.
Ik zou er voor zijn het aan den Raad van Sappemeer
ten kennis te brengen.
De heer Meihuizen: Zij hebben pertinent ver-
klaard niet anders te willen, dan de helft te betalen.
De heer Smit: Met bespreking komt men niet
zoo heel veel verder, het voorstel van B. en W.
moet gehandhaafd worden. Sappemeer weet nu,
dat Hoogezand wat wil.
Wil de Raad van Sappemeer op het voorstel van
Hoogezand ingaandan kan hij daartoe den
Burgemeester gelasten, het ten uitvoer te brengen.
Ik zou er voor zijn de mededeeling van den voorzitter
voor kennisgeving aan te nemen. Aldus besloten.
4. Betaling uit de onvoorziene uitgaven.
Deze betaling betrof eene som groot 7.22|,
als de helft der kosten verschuldigd aan den heer
Van der Linden, landmeter te Groningen, voor het
opmeten van Land te Kropswolde. De andere helft
der kosten was reeds betaald door de erven Mulder.
Het voorstel om de som te betalen uit den post
der onvoorziene uitgaven werd aangenomen.
5. Verzoek van den onderwijzer K. Klok, om
eervol ontslag.
In een ingekomen bericht, -dato 3 November,
verzoekt de heer K. Klok, onderwijzer te Kiel-
Windeweer, eervol ontslag uit zijne betrekking met
1 Januari 1893.
Voorzitter: B. en W. stellen voor om aan dit
verzoek te voldoen. Aldus besloten.
6. Verzoek van de leden van het plaatselijk
schooltoezicht om eervol ontslag.
Ingekomen van het plaatselijk schooltoezicht, dato
5 November 1892, een verzoek om ontslag uit
zijne betrekking, overwegende, dat zij, wegens
vroegere ingekomen missives niet met vrucht werk
zaam zijn voor 't onderwijs.
Voorzitter: Ik stel voor, dit aan adres aan B.
en W. te renvoijeeren ter fine van onderzoek en
ad vies.
7. Ingekomen stukken.
a. Ingekomen van heeren Ged. Staten dato 4
November houdende goedkeuring van het raads-
besluil, betreffende het gratis afstaan van eene
woning voor den veearts.
b. Ingekomen eene missive van heeren Ged.
Staten, dato 11 Nov., houdende goedkeuring van
X j J
i i
