Ypen Stamboomen,
„Algemeen Belang"
Mr. T. S. BAKKER
Vele Ingezetenen
E. R. MIRER,
Van af lieden
Stoomververij - Chem. Wasscheiij,
caileani.
De St. Nicolaasétalage
Architectura et Amicitia
troebele Punch-Siroop
|É|j
Noorddijk,"
Suikerwerken
St. Nicolaas
Kolham.
BIJ VOK6MKL
Algemeene Vergadering
Boeldag te Zuidbroek.
Chocolade- en
ONDERGETEEKENDE
Uitstalling
çei'CCtl.
Hoogezand. DIRK BOTJE.
Koperen Scheltrekkers
Een mooi en goed
Nieuwe Elemé ROZIJNEN,
t.1
VOLKSBLAD van Oost-Goorecht en Omstreken
van Zondag 4 December 1891 No; 97,
Door de Kiesvereeniging
W. J. BRUINS,
De Photograaf GOUDSMIT van Gioningen,
TE KOOP
Gebrs, LUBBERS,
J. S. SMID Ez.
BANKETLETTERS
OUDEWIJVEN.
G
Hoogezand.
W. H. BOUMAN,
Martenslioek.
GrENOOTSCHAP
te Amsterdam.
M
pl.m. 3000 Smoorpannen.
BÏÏITENLAFD.
B1NIEILANB,
W
m
'*e
y
j-i n
i
1
1
BEHOORENDE BIJ HET
A T E «TEJVTIËJf.
rJer .iWouMtttijOEja" op
Woensdag den 7 Dec. a.s.,
SSP"J!*i 's avonds 6i uur, bij Wed. W.
KUIPERS te Hélium.
Agenda Rekening en Verantwoording.
S. BOER, Secr.
De Notaris VAN BEIJMA THOE KINGMA te
Zuidbroek, zal op Zaterdag 17 December
1893, 's namiddags 1 uur, ten verzoeke van den
heer H. BURINGH, publiek verkoopen:
Zeveiitien zware
f
w.o. van 50 centimeter door-
snede en een POPULIER,
allen liggende gekapt bij diens
k Boerenbehuizinge te Uiterburen.
Betaling 1 Jnli 1803.
is voor de herstemming tôt CANBIDAAT
der PROV. STATEN gesteld
Mr. T. S. BAKER
Namens het Bestuur
F. F. MAATHUIS, près.
T. BERG, secretaris.
DE KIESVEREENIGING
en heer
die den heer
met algemeene stemmen tôt' CANDIDAAT stelde
voor LID van de PROVINCIALE STATEN, beveelt
genoemden CANDIDAAT ook bij de HERSTEM-
MING op a.s. Woensdag bij de KIEZERS aan.
Namens 't bestuur:
L. BOUWMAN, voorz.
L. HUIZING, secr.
te Kolham bevelen ten zeerste aan den heer
handboutver te Kolham.
Kiezers doet uvv plicbt
ttot en met Dinsdag UITGE-
STAED met prachtige
en houdt zich minzaam aanbevolen
tôt het leveren van fijne BOTERLETTERS, ge-
woon en puik amandel St. NICOEAASGOED.
koek- en banketbakker, Sappemeer.
t HEEFT ZIJNE
Bij vooruitbestelling w a r m e SAUCIJSSE-
BROODJES.
zal heden Zondag en mor-
gen Maandag WERKZAAM
zijn bij den logementhouder H.
DE WEERD te Kolham. Ook aan HUIS te ont
bieden. Onder aanbeveling.
en DEURBELLEN van af 75 cent,
Glazen-, Koperen- en Palmhouten
KRUKKEN en KASTKNOPPEN,
SLOTEN, HANGSLOTEN, Groene
Patent DEURVEEREN en andere
van af 60 cent, SPIRAALVEEREN,
Gebronsde-, IJzeren- en Koperen
DEUR- en BLINDSLUITINGEN
van af 20 cent, DEUR- en KIST-
HANDVATTEN van af 15 cent.
Koperen- en IJzeren SCHUIVEN, PLAATGREN-
DELS, KANTSCHUIVEN, OVERVALLEN, losse
SLEUTELS, BANKSCHROEVEN, HAMERS, enz.
enz.
W. H. BOUM AN, Martenslioek.
een mooi best vaalbont VAARSKALF, bij
S. ZUIDEMA, Sappemeer.
APPRETEER- en DECATEERINRICHTING van
Zniderstraat B 159, Sappemeer.
HORLOGE
is voorzeker een der meest passende
Groot is mijne sorteering en wederom ontving
ik eene praclitige collectie HORLOGES
in GOUD, ZILVER en NICKEL. Steeds attendeer
ik op goede soortenwant een goed stuk is
van blijvende waarde.
STATIONSTBAAT. SAPPEMEF.Il.
fit van af heden gereed.
Tevens heerlijk frissche
en lekkere zoete
R. HEIKENS, SAPPEMEER.
over de
Kalkwijk
groot en blank van stuk 13 cent.
Nieuwe VIJGEN 10 cent.
JENEVER per liter 70 cent.
BRANDEWIJN per liter 75 cent.
Prima COGNAC per flesch 1.20 en 1.50.
Nieuwe PRUIMEN 12 cent.
PRUIMED AN TEN 25 cent.
BOURBON VANILLE STOKJES 15 et.
SUIKERBLOKJES 5 ons 35 cent.
De beste WITTE SUIKER 25 cent.
POEDER-CHOCOLADE 't ons 25 cent.
KOFFIEBOONEN 724, 70 en 67i et.
Verder: Cibils VLEESCH-EXTRACT, witte en
roode GELATINE, POMMERANS-APPELEN,
ZOETE, BITTERE, ORANJE-en CURACAOSCHIL-
LEN.
Namens de COMMISSIE voor de TENTOON-
STELLINGEN van NATIONALE NIJVERHEID en
LANDBOUW, te houden te WINSCHOTEN, bij
gelegenheid van het 46e LANDHUISHOUDKUNDIG
CONGRES, in de maand Juni 1893, schrijft het
GENOOTSCHAP »A RCH1TECTIJRA ET AMI
CITIA" te Amsterdam, de navolgende PRIJS-
VRAGEN uit
a. Voor een DIPLOMA, betrekking
hebbende op de Tentoonstelling
Tan Nationale Nijverbeid;
b. Voor een DIPLOMA, betrekking
hebbende op de Tentoonstelling
Tan Landbonw.
De deelneming aan deze PRIJSVRAGEN is voor
aile Nederlanders opengest.eld.
Voor elk dezer PRIJSVRAGEN worden uitgeloofd
prijzen van f 75 en f 35.
De met den eersten prijs bekroonde ont-
werpen zullen worden uitgevoerd.
De JURY bestaat uit de heeren C. VAN ARKEL,
H. P. BERLAGE Nzn. en JOSEPH Th. J. CUYPERS,
allen te Amsterdam.
Voor uitvoerig PROGRAMMA wende men zich
tôt den le SECRETARIS van bovengenoemd Ge-
nootschap, AMERICAN HôTEL te Amsterdam.
Namens het Genootschap DArchitectura
et Amicitia":
De le Secretaris,
C. W. NIJHOFF.
NIEUWE
van de Arma De Cogk en Cleveringa,
te bekomen bij
Wed. A. G. HUGES, Hoogezand,
TE KOOP
Te bevragen bij J. RIDDERIKHOFF,
hôtel »de Munte" te Muntendam.
Dezer dagen wandelden twee engelsche dames
op de Brugmandreef te Antwerpen en werden op
beleedigende wijze aangesproken door drie sheeren."
Toen zij rustig voortliepen, drong een van het
drietal op de dames aan om de eene te omhelzen.
Deze diende hem echter een zoo goed g-erichten
vuistslag toe, dat hij ter aarde tuimelde. Woedend
sprong de rrran op en zou met de anderen de beide
vrouwen te lijf zijn gegaan, warerr niet eenige
werklieden tusschenbeide gekomen, die hen aan
de politie overleverden.
Een zeldzaamgeval. De eenige zoon van
een hooggeplaatst Oostenrijksch staatsambtenaar te
Praag, een jong, knap en beschaafd man, bekend
wegens zijn knap vioolspel en algemeen zeer ge-
acht, is verliefd geraakt op eene' jeugdige, zestien-
jarige vioolspeelster en wil met aile geweld met
haar in het huwelijk treden. Wegens het vrij
groote verschil in stand is de familie van den jon-
gen man erg tegen het trouwen, maar wellicht
was dit verzet wel uit de weg te ruimen er is
echter een ander en veel lastiger omstandigheid.
De jonge vioolspeelster kan zich namelijk niet van
haar tweeling-zuster scheiden. De scheiding is on-
mogelijk, daar de zusters, evenals vroeger de be-
kende Siameesche tweeling-broeders, aan elkander
vast zijn gegroeid en wel op de hoogte van de heup.
De aanbidder van de eene helft, is ontroostbaar en
weet niet hoe hij het voorwerp zijner min zal ver-
werven. Hij wint den raad van de knapste ge-
neesheeren in en wenscht dat zijn geliefde en zijn
aanstaande schoonzuster lichamelijk van elkander
gescheiden zullen worden, maar tôt. nog toe heeft
geen geneeskundige het eigenaardige werkje dur-
ven ondernemen. Natuurlijk zien de familie-leden
en bekenden van den verliefden jongeling met
groote spanning den afloop der zaak tegemoet.
Bij den scheepsbouwmeester H. Kroese te Hoo
gezand is met goed gevolg te water gelaten, een
ijzeren schuitje, groot 20 ton, voor schipper J.
Koopman te Groningen
Door den heer commissaris der koningin zijn bij
besluif. van heden, met ingang van 1 December
benoemd tôt veldwachters in de gemeente Slochteren
H. Mulder, sergeant bij het lste reg. infanterie te
Groningen, en A. Japenga, dienaar van politie te
Leens, respectievelijk 1er standplaats Hélium en
Foxham.
De heer W. Otto van Amsterdam, trad Woensdag
j.l. in 't hôtel Struvé, namens de commissie voor
lezingen, als spreker op. De zaal was behoorlijk
gevuld. Voor de pauze droeg de heer Otto eene
novelle voor, getiteld een jaar, dat niet mee telt.
Na de pauze vergastte hij zijne hoorders op eenige
schetsen uit zijn ambt.enaarsleven als telegrafîst.
Door de uitnemende voordracht en de humoristische
teekening der personen hracht hij de lachspieren
dikwijls in beweging. Het luid applaus bewees
telkens dat deze voordrachten zeer in den smaak
vielen, zelfs zoo, dat de spreker op herhaald applaus
nog een extra stuk je ten beste gaf.
Noordbroek 2 Dec. De mazelen, welke voor een
poos heerschten in de naburige streken als te 'tWaar,
zijn thans ook in ons dorp uitgebroken. Met het
oog op het koude jaargetijde is menigeen bevreesd,
ofschoon het karakter der ziekte tôt heden nog niet
kwaadaardig is.
Bij kon. besluit, Woensdag bij den raad van
state ingekomen, is met handhaving van het be
sluit van ged. staten van Groningen betreffende de
rekening over 1891/92 van het waterschap de
Groote Polder, gemeente Slochteren, het daartegen
door B. Veenhoven ingesteld beroep ongegrond
verklaard.
Op de Woensdag te Veendam gehouden laatste
herfstveiling van Groninger compost en ier zijn
verkocht: 196 vrachten compost voor 12,740,
prijs 65; 45 vrachten ier voor 1141.75, hoogste
prijs 25,25; laagste prijs 24.
Ten overstaan van J. Piccardt te Hoogezand werd
Woensdag 30 November 1892, ten verzoeke van
Roelf Reinders en kinderen, te Kropswolde ten
huize van den kastelein Bos, te koop gepresenteerd
I. Eene boerenbehuizing en schuur, met apart
staande schuur, met erf, tuin, weide- en bouwlan-
den te Kropswolde, groot 16 H., 68 A., 80 c.A.
In gehouden voor 19350.00.
II. 6 H., 62 A., 10 c.A., weideland vôôr per-
ceel I. Kooper Bern. Fikkers q.q. voor 6300.
IH. 2 H., 51 A., 50 c.A. Hooiland.
IV. 13 A., 60 c.A. Hooiland. Ingehouden voor
3010.
V. 5 H., 68 A. 90 c.A., weideland te Kropswolde.
VI 3 H., 76 A., 60 c.A. Hooiland aldaar, achter
perceel V. Kooper Bern. Fikkers q.q. voor 10550.
VII. De oostelijke hdlft van 4 H., 24 A., 40
c.A. Hooiland »De Zuurmande," gelegen bij Foxhol.
Kooper Bern. Fikkers q.q. voor 2010.
VIII. Het wandelend een derde deel der wes-
telijke helft daarvan. Kooper A. Boxen te Smilde
voor 500.
IX. 2 H., 33 A., 70 c.A., Hooiland op de
Kloostermade. Kooper Bern. Fikkers q.q. voor
2625.
X. 1 H., 36 A., Bouwland te Kropswolde, in
de plaats van J. Muller. Kooper J. Muller te
Kropswolde voor f 1850; en
XI. Eene Burgerbehuizing (laatst bewoond door
Mej. de wed. H. J. Folkertsma) en eene arbeiders-
behuizing met erven en tuinen, te Kropswolde. In
gehouden voor 2475.
Ten overstaan van notaris Spruijt te Sappemeer
werd Donderdag 1 December 1892, in »De Jagt"
te Kleinemeer, ten verzoeke van den heer J. Leen-
ders c.s. te koop gepresenteerd Twee kampen
Bouwland, groot 2 h. 86 a. aan den Tripscompag-
niesterweg onder Muntendam.
Kooper voor 4875 Rinko Meijer landb. Trips-
comp. gem. Muntendam.
Ten overstaan van den heer H. Zeven, notaris
te Wildervank, werd Donderdag 1 December in
het hôtel »Roelfsema" te Hoogezand, ten verzoeke
der erven H. J. Meijering en vrouw publiek ver
kocht: 1. Eene boerenbehuizing met schuur, erf,
tuin en plaats groen- en bouwland, te Kalkwijk,
groot 5 h. 51 a. 60 c.
2. Eene hoeveelheid bouwland, gelegen te Klei
nemeer, gem. Sappemeer, groot 1 h. 37 a. 60 c.
3. 66 a. 50 c. Hooiland, gelegen in de Wester-
broekstermade bij den watermolen.
Kooper van aile drie perceelen de heer J Smit
en echfgenoote te Kalkwijk, voor 15165.
Meldt men uit enkele plaatsen van min gehalte
der kainit, er bestaat toch ook wel van hooge ge
halte, dewijl door de Landbouw-vereeniging te Bor-
gercompagnie, van de fîrma Hardenberg te Stads-
kanaal echte stasfînter kainit is ontvangen, met het
enorm hooge gehalte van 19.7% reine kali, onder-
zocht door 't proefstation Groningen.
In tegenstelling met de vele onpleizierige berich-
ten omtrent de verhouding tusschen werklieden en
werkgevers, is het ons recht aangenaam te ver-
melden, dat de heer H. Dieters Jz., steenfabrikant
te Muntendam, bij zijne verjaring op heden aan-
naam verrast werd met een fraai cadeau (een inkt-
stel) van zijn ongeveer uit 20 personen bestaand
personeel. Dat teekent Dat de werklieden werden
onthaald behoeft nauwelijks vermeld.
Winschoten, 1 Dec. Ten behoeve der in 1893
alhier te houden tentoonstelling van nationale nij-
verheid is een prijs van 25 toegezegd door jhr.
Mr. W. C. A. Alberda van Ekenstein, lid der
eerste kamer voor de provincie Groningen.
Het Advertentieblad voor Leek en Omstreken
van 26 Nov. j.l. schrijft
Dezer dagen verscheen bij de firma Borgesius
en Zoon te Sappemeer van de hand van den heer
H. K. W. Haarman, hoofd der school te Niebert,
een heel aardig werkje, getiteld: Uit het volk
voor het volk. Het boekje bevat twee oorspronke-
lijke schetsen in 't Groninger dialect uit de Veen-
koloniën. Het eerste verhaal schetst ons het leven
van een rijken landbouwer, ergens op de klei, een
man in het bezit van eene boerenplaats, die drie
en een halve ton waard was. Toch was hij bij
al zijn rijkdom niet gelukkig. De held van 't
verhaal, Klaas Velthuis, n' arme, rieke boer, wordt
naar 't leven geteekend. Het tweede verhaal ver-
telt ons iets van Olle Jochem en de bouldag in 't
starf huus. Dit verhaal is geestig geschreven en de
aandachtige lezers zullen misschien de meeste per
sonen uit het stuk herkennen. Wij kunnen niet
nalaten het werkje ten zeerste aan te bevelen,
vooral ook om de moraal, die er in is nedergelegd
en die, zooals de schrijver hoopt, »een middel mag
zijn om zaden te strooien, die bij ontwikkeling
kunnen leiden tôt een beter en een reiner levens-
gedrag." Wij hopen, dat de heer Haarman het
niet bij deze schetsen zal laten, maar dat we spoe-
dig eens met eene nieuwe pennevrucht van hem
mogen kennis maken. De prijs van het werkje,
60 et., is niet te hoog. Uitvoering en druk zijn
netjes.
Een boerenknecht in het Oldambt, die gevange-
nisstraf moet ondergaan, heeft zijn dienst verlaten
en zwerft rond in den omtrek van Winschoten. In
de vorige week stal hij des nachts te Meeden een
kip, slachtte deze en wandelde naar Westerlee,
waar hij in de stookhut van eene boerderij zich
eene soep ging koken. Hij viel er echter bij in
slaap en werd des morgens verjaagd. Een paar
avonden later werd uit eene boerderij te Beerta
het eten van het vuur gehaald en bij een bakker
daar schuin tegenover een stuk spek gestolen. In
den nacht tusschen Zaterdag en Zondag ontdekte
de surveilleerende veldwachter te Beerta onraad in
het onbewoonde huisje bij een watermolen. Spoedig
riep hij een onbezoldigd rijksveldwachter te hulp,
en samen gelukte het hun den zwerveling te van-
gen, die aan den maaltijd was en in het bezit van
drie potten met eten. Men besloot hem naar de
gevangenis te Winschoten te brengen, maar onder-
weg wist hij te ontsnappen en is nog niet weer
gezien.
Donderdag trad een nieuw reizigers-tarief langs
den staatsspoorweg in werking. Voor het publiek
is het zeker van dadelijk belang, te weten dat
aile retourbiljetten in het binnenlandsch verkeer
voortaan 4 dagen geldig zullen zijn, en dat voor
kinderen in het vervolg de halve vrachtprijs is
verschuldigd, zonder dat retourkaarten voor hen
verkrijgbaar zijn, zoodat men verplicht is, bij den
terugkeer weer eene kaart voor een kind te nemen.
Het nieuwe tarief voor kinderen is onvoordeeliger
dan dat, hetwelk tôt dusver gold.
De onbekende dieven te St. Anna-Parochie (Fr.)
gaan nog steeds hun gang. Voor eenige dagen is
's nachts voor een waarde van 40 gulden ontvreemd
uit de kar van een ventend manufacturier, welke
in de goedgesloten doorrit van een logement was
geplaatst. Bij een winkelier wordt een vat smeer
vermist. Dinsdagnacht is inbraak gepleegd in het
gebouw van Alg. Kies- en Stemrecht. De buit
was wel niet groot, maar toch getuigen hier de
omstandigheden van de berekening en brutaliteit,
waarmee zij te werk gaan.
Terwijl eene vrouw bij St. Jacobi Parochie aan
den Koudenweg haar man bijlichtte, die een molen
in beweging bracht, gleed zij uit en viel in de
diepe molenwijk. Onder de oogen van haren
bejaarden echtgenoot, die haar niet kon helpen,
verdween zij in de diepte en verdronk.
Woensdagnacht is bij den burgemeester van het
eiland Marken ingebroken door iemand, die vroeger
wegens gedeeltelijke verslandsverbijstering in een
gesticht voor zenuwlijders was geweest. De doch-
ter werd 's nachts door eenig gedruisch wakker.
Zij ging dadelijk haren vader wekken, die met een
stok in de hand den zolder opging. Een paar
klompen en een jas toonden aan, dat er een man
in huis was. Toen de inbreker menschen zag
aankomen sloeg hij eerst de dochter de lamp uit
de hand en wilde vervolgens den bgrgemeester te
lijf. Maar deze gaf hem eenige flinke stokslagen.
Toen de dochter om hulp riep ging de indringer
op de vlucht.
Een schoolmeester van den ouden stempel woont
te Edens in Friesland. Den 15den November j.l.
vierde de heer S. Hardenberg, rustend onderwijzer
zijn 96sten verjaardag. De oude heer is nog kras
en sterk van lichaam alleen zijn gezicht en gehoor
zijn minder goed. Nog helder van geest, is bij-
zonder merkwaardig zijn trouw en sterk geheugen,
welks diensten hem ook nog op dezen leeftijd bij-
blijven.
Geboren in 't zelfde huis, dat hij nog bewoont,
werd hij reeds zijns vaders opvolger te Edens op
16jarigen leeftijd, nadat hij eenmaal voor 't examen
was gedropen. Hardenberg is nog een veteraan
van de oude garde bij zijn paedagogischen arbeid
oefende hij indertijd het eerzaam beroep van schoen-
maker uit. En naar luid der overlevering leverde
de onderwijzer-schoenmaker sterk werk. Mede door
de bemoeimgen van kerkvoogden te Edens geniet
de waardige grijsaard een onbezorgden ouderdom.
In de Dinsdag gehouden zitting van den raad der
gemeente Kampen is de verslaggever van 's raads
handelingen voor een maand geschorst, met verlies
van tractement, als straf voor zijn niet onpartijdig
verslag bij gelegenheid van de zitting, waarin de
heer Boele het met den voorzitter aan den stok had.
Op het eilandje Borkum, even benoorden de
Groningsche kust, is het met suiker geladen schip
Golmar, op reis naar Duinkerken, gestrand. De
kapitein en vijf schepelingen zijn gered, de overige
bemanning wordt, volgens een Hamburgsch tele-
gram, vermist en is, naar men vreest, verdronken.
Te Rozendaal is eene dienst bode van blijdschap
overleden, bij het vernemen, dat haar by testamen
taire beschikking door hare mevrouw, wie zij vele
jaren had gediend, een aanzienlijk bedrag en een
nette inboedel waren vermaakt.
De Heer Henry Tindal heeft weer een adres ge-
richt aan de Tweede Kamer, ditmaal om hare aan-
dacht te vestigen op den toestand, waarin vele
werklieden verkeeren. Het is van den volgenden
inhoud