m DWAALLICHTEN 51e Jaargang ZATEKHG 8 JANUABI 1921 No. 2 Srokker-Uitgem T. E. KII1ME1 Ingezonden Stukken. Een nieuw wapen voor werkîieden FEUILLETON. wordt fi«.8»n îb HOOGEZAMD, KleS-WIndewBer, KrapswoWe, Wesîsrbroek, Foxbol, SAPPEMEER, SLO0HTEREH, SlddeburenHélium, Sotafldwolde, Kolham Fsxbem, Seharmer Harbetede, Lageland, Ovarsoblld, TE^ BQERNOORDDtJK, NOQROBR^K, ZUIRBROEK, WUNTENDAM, ZUIDLAREN, NQQRDLAREH, HÂREK «nz GroJngen^Tel^Ta!81511 AdWt6n<!',R Betr6ffe2ide llKÏ,del m ^Fcrheitl is yoor de stad Grmingen alieen gereehtigd het ûlgemeeœ AdvertentSebureau 7a H. WESTENBOBG, Muimekeholm 8, is het 4 De zelfzacht krais, waaraan wij geaageld zijn. - - I mm vear ORECHT Dit BLAD yeraokijnt iederen WOENSDAG en ZATERDAGh ABONNEMENTS?îiJJS per dri® maanden 60 cent bij voor- uitbetaling. Franco per pcst 75 cent. v.k. BÔRGEtlIUS ZOON. SAPPEMEKR. - Tel. 413. ÀD VKrfTENïlIlN van 1—5 regel* 50 cent, ieder régal meer 10 cent. Inzending van advertenties Dinsdsgsiaiddags en Vrgdags- middags voor 12 uur. EEBITE BLAD, WEEKKALENDER. Zondag 9 Januari, Maandag 10, Dmsdag 11, Woenadsg 12, Don- derdag 13, Vrijdsig 14, Zaterdag 15. Zonsopgang Zaterdag 15 Januari te 8.5, onder te 4.14. Nieuwe Maan, Zondag 9 Januari. Mynheer de Rédacteur. Belaefd verzoek ik u een piaatsje in uw gsacht blad, bij voorbaat dank. Naar aanleiding van het in het vorig nammer ingezonden stuk, de verschoouing van Meger en vrouw, kan ik, onderge- toeksnde, thana melden, dat het ingezen- dan stuk mij wsl wat verdaeht voorkomt. Frana Duzink is zelf nooit in het werk- huis geweest als verploegde, wel sija kinderen. Wat die man beweegt om raet lof van die „eorlijko" lui te spreken, ia rsg een raadsel. ,We kregen pap" ia in najjn tçjd nooit gobeurd. „We kregen wittebrood", door mij bij da men3chen nooit gesien. U weet, dat ik er voor geen geld Èët wereld van houd, tegan de bcrat te apraken. Ik kan getuigen, dat ik datgene, wat in de eerste aanklacht atond, toen Msger's „deugden werden bakend, al voor 14 jaren heb verteld. Toen werd er echter om gelachen. Maar nu biijkt dat maar al te wsar te zijn de getuigen hiervoor kan ik aanwijzen. Wat ik in het voorgaande stukje beh gezegd, st&at vast, en ik wensch dan ook niets îiaver dan het voor den rechter te mogen herhalan en bavostigen mat een «ed. En zoo er nu nog menschen zijn, die „deug- den" van Meger en vrouw wenschea ta w®ten, vervoegen zich bij ondergeteekende thuis of laten deze per briefkaart ontbie- den, zoo zij groote belangstellendan zgn. Met dank voor de plaatsruimte teekan ik, W. VAN VEEN, Kalkwijk. Mynheer de Rédacteur! Ook wg zoudsn gaarne senige ruimte in Uw blad zien inz.'tke da kwestie Meijer en vrouw, om aan te toonan, dat von slecbte bfhandeling zooals voor»! door dsn laatsten sehrgver van de Kalkwijk wordt voor- gasteld, doch zijn naam verzwijgt, geen sprake is wij als oud-verpleegdon voolden ons godrocgen een geheel andere lezing te geven. Bij voorbaat onsen dank. Van ons 10-jarig verblijf in bet Bur- geilijk Armhnis, en wel van ons 8a tôt 18-ja.rige leeftijd, kunnen we niet dan mat d&nkbaarheid spreken. Wat het slaan der kinderen betreft dit gebeurde nimmer of wa moesten het er terdege naar gemaakt hebben, en wat het eten asnging ja, als kinderen m»g men graag wat zoggen, maar we vragen ook dec anoniemen schrijver van de Kalkwjjk: zouden we in ons eigen huis nooit iets hebben gebad te reclameeren En dan die grove leugen, dat aan de ouden op hun sterfbed roggebrood werd te eten gegeven een onzer is tôt zoven- maa! toe ziek gewelst en telkens weer opgeknapt door malk en andere paseande spgzsn. Het werken der kinderen 's morg®DS vôôr 8 uur heeft geen onzer kwaad gedaan, integendeel, het gebeurde onder pleizisr en voor een extra boterham, Wat de gepieegde corruptis aangaat, zal nog moeten worden uitgemaakt, doch wg vrillen alieen aan allen, die Moger en vrouw van nabij gekend hebben, dit bekend maken, dat zg bij ons lang in dankbare herinnsring zullen blgven. LUCAS VENEMA. Wg achten, dat de kwestie Meijer en vrouw voîdoends in ons blad is besproken en verzoeken ons niât meer artikelen ter plaatsing te zsnden. DE UITGEVER. Een Amerikaansch medewerker van het Londensche weekblad „The Nation" vestigt de aandacht op e6n nieuwe be- weging in Âmerika; op een nieuw wapen in de handsn der werkîieden, dat mis- schieu van groote beteekenis kan worden. Hij merkt op dat iangzamerhand het verzet van het publiek tegen steeds minder werkuren en steeds hooger loonen, wasr- door van een dalen der prgten geen sprake kan wezen, van dien aard wordt, dat men in vakvereenigingskringen zieh begiat af te vragen of de werkstakingen niet langzamerhand hebben afgedaan, omdat zg tes slotte voor de werkîieden zelf gevaarlijk kunnen worden en ofniet de trjd gekomen is om te zoeken naar een ander strgdmiddel, dat volkomen wettig zal wezen en niet de vorontwaar- vaa het publiek zal opwekken. En dan stelt bij in het licht dat eenige Amerikaansche Iciders der werkîieden meenea het nieuwe middal to hebben gevonden, ni. de loiders van d® „Inter- national Association of Miebiuists", een lichaam van 350.000 geschoolde werkîie den met een vakvereenigingskas van twes millioen dollars. Er was een staking van macbine-wer- kers in da havon van Norfolk ontataan, toen 627 mannen het werk hadden near- gelegd, omdat de werkgavers geweigerd haddsn hun «ontract met d* vakvereeni- ging te hernieuwen en tevens hadden medegedeold dat zg in het varvoîg hun fabrieken zouden drgven zonder reksning te houden met de vakvereenigingseiaehen. De staking had nog maar eeniga dagen geduurd toen de laidera daarvan te v, eten kwamers dat de BCrescent Machine Works", een der grootste fabrieken ta Norfolk, beîsst was met «en hypothaek, wslke in hscden was van esn plaataelijke bank en dat d« hypotheekreate achterstaliig was. Zij gaven nu allen werkîieden het beveî hun geld uit die bank torug te nemen en toen deze blijkkiar gehrek begon te krijgen san kasgold, boden leiders der vakvercensging de baik aan de hypotheek op de Crescent fabii«k over te neman voor kas-gald. Het tanbod werd aango- nomen 01 de hypothœk kwam in handen der vakvoreeniging. Toen (h trade-union leiders bij de Cres cent kwsmen om te onderhandelen over een nieuve overeenkumst met de v.ak- vereenigiaç, erkenden da directeuren dat zij daar nids tegen hadden, masr dat zjj door een hrpotheek in d# onmogelijkheid verkeerden. De vakvereenigingsleiders toonden toe» dat zij de hypothaek hadden en zeiden ,,AIs ge niet teekent, sluiten wii uw fabrsk". En er warl geteekend en de Crescent begon nu te werken onder vakvereeni- gings-voorwaaden met een loonscha&l van een dollar per uur en de kleinere fabrie- ken voigden. D« staking was afgeloopen, doch daarmede was zs zaak nist uit, want de vakvereenigng, bemerkte spoedig dat de banken krcîîet gingen waigeren aan degene, die ontnuw gewordsn waren san het^ stelsel vanarbeiden buiten vakver- eenigings-voorwiarden om. Da directeuren deeldan de vakvereeni- gingen mede, dir zij niet konden door- werken zonder cr<diet en dat de banken geen erediet wildm verleanen, als men niet tsrugkeerde t«t het stehel van wer ken buiten de ei®hen d«r vskvereani- gingen. De vraagwas dus wat de vak- veresniging zou dooi opnieuw staken Da leiders kwarnsi bjjeen en vertelden den werkgevers, datle overeenkorast met de vakvareeniging ûet verbroken be- hosfda ta worden, w»nt ds „Maohinists' Association"' wilde deverlangde credieten verteenen en da werkgevera naman dat dadeljjk aan. Die volkomen overwnning toonde den warklieden, dat sfcrijden met finantieele wapsns heel w»l mindtr kostte dan een werkstasdng, want een staking van tan- minste twaalf weken ovtr 627 mon, zou hun k»s zeker 60.192 dollars aan stakings- uitkearing hebben gekoslen het geld voor d9 oypotheek betaald, geen uitgave, doch e®n galdbelegging geweest. werkelgks tegenstanlera der werk îieden te Norfolk waron n«t geweast de wer&gavers, doch zij dis voor dis werk gavers do credieten versciaften. Tosn de werkîieden die credieten te Norfolk gingen vsrschaffen, kregen zj die contrôle op alla andere maehine-fabiisken in die stad. De vrsag rees dus of em dergelijke taktiek op grooter schaal raogelgk zou zgn. Da machine-werkers meonden van wel want k®t geld bij de oanken was voor een groot dael geld van dé arbeiders zelven un als di© doposito'» behe-erd wardan door mannen, dis de werkîieden vriendelgk waron gczind, zouden zij allengs let gehoele cradiat-stelsel in A dior GEORGE HORN. (Nadruk verboden.) 9.) Ik ken inmers ta gosd het groote geluk, dat hier voont en de groote liefde, die er tussehei u en uw eehtgenoot bestaat. En dan zio'n vraag I U zult daarover toch niet bios zijn, mevrouw Werkelijk niet De mooB oogen van de jonge vrouw zsgen hem groot en vriendelgk aan. „Omdat il om vergeving vraagt, zal die u ook grachonken worden, van gan- fseher harte maar ik kan u niet verhelen, dat me uv vraag wel wat zonderling aandeed, on maar de zachtste uitdrukkîng te bezigen.' «Gelukkig, dat mevrouw van den ge- heimraad e? niet bij was, stel u voor, dat die da gehoord bsd, dan was 't morgen door de heele stad." „Die goeœ mevrouw," sntwoordde Do- ris lachend. BWat zal er zijn, dat z® ons vanavoid 't gsnot van haar tegen- woordigheid niet gunt Waar bliift ze „Ze zb! fciar man behulpzaaœ moeten z:3rt om bet buakruit uit te virtden." BFo'»i, wai is u een boosaaidig mensch! In elk geva! moet u niet vergeten, dat de familie Wandelt even goed tôt onze vriendan behoort, als u en dat ik niât grsag kwaads over hen hoor al is 't ook schertsend gezegd. Want loo'n boos gezogde is nog gevaarlgker dan een ern- stiga besohuldiging, die laatsta kan weer- legd worden, maar bg 't eorate moat men lachen om den pikanten vorm, zoo goed als om de bedoeling. Nu geef ik u geen thee." Lidemsn legde zijn beide armen over de borst, trok een zesr berouwvol gezicht en saaakte een beweging, of hij boeta deen wilde. ijOver mevrouw von Wandelt gespro- ken," ging Doris varder, #er is haar yiél aan gelegen, dat u een vriend van haar is, ik wou eigenlgk reeds lang met u over haar gesproken hebben, mgnhaer de président en daar wa nu juist alieen zijn kunt u wel raden, waarom zg «00 va&k bg ons komt en juist, als ze weet, dat u er, naar aile waarschrjnlgkheid, ook is Lideman hield zich van den domine. BHoe zou ik? Ik weet werkelgk niet. wat u bcdoelt met uw woorden, mevrouw." „Och Zoo'n bloode jongeling U spotte Doris. BIk zou in uw geval we) voorzichtigsr gehandeld habben", BU spreekt in raadaelsn, basto me vrouw," „.Doa nu maar nsot, of u niets begrijpt, u weet evengood als ik en versta me nu als 't u belieft eens goed dat u ons zeer fiangenasaî is en rnijn man en ik verheugec ena over uw gezeîschop maar mevrouw van den gazant Doris stokts en om haar verlegenheid t® verbergan, vroeg ze, of Lideman the® wenschte. »Ik dank, maar mag ik u nu versoe- ken ik begrijp hselemaal niet wat u zeggen vrilt van mevrouw nIk wou zeggen, door haar is u bij ons gekomen: Zij heeft dus in zekeren I handen kunnen krijgen. De banken be- heerschten het huidige crediet-stelsel en dus richtt® de „Internatioca! Association of Machinists" een eigen bank op, de sMount Vernon Saviogs Bank of Was hington", en die bank vroeg om de be- leggingen niet alieen van de vakvereeni- gingsledsn, doch van hat publiek in 't algemeen. Andore bloeiende vakveresnigingen voigden het voorbeeld. o.a. werd oen millioen dollar bank opgericbt te Cleveland door de „Brotherhood of Locomotive Engineers" en allengs zullen sterka werkliedan-banken in staat zijndengver- heid ta beheerschen, doordat zg het erediet in handen hebben. „Die soort contrôla is echter," dus vervolgt de schrijver in „The Nation", niet de contrôle waarnasr de werkiiedsn streven, want zij willen esn contrôle, die bezit insluit, Zoodanigs contrôle is aîloen mogelijk èf door besïagfegging ôf door aankoop het sersta is in de Vereenigde Staton onmogelijk, rest de vraag of aan- koop wèî mogeîgk is. Dat scheen in den aauvang zoo te wezen, doch bij nadore overwegiug gingen de leiders der machine-werkers het andors inzien. Zij vroegen zich af wat de werk îieden bij de spoorwegen zouden kunnen doen als zij «en som van 625 millioen dollars, onlangs iu loonsverhooging ge- kregen, zouden kunnen besparan. Het kapitaal in Amerikaansche spoor- w«rgen belegd bedraagt ongeveer 6500 milhoen dollars. Balegden de werkîieden hun loonsverhooging in spoorweg-clïecten en ook hst dividend dsarop, dan zouden zij birman vgf jaar 3490 millioen dollars of de meerderhein in a&ndeslen bezitten, en als zg de effecten kochten tegen den huidigen prijs, beneden pari, zouden zij binnen dria jaar de contrôle in handen hebben. Het leek ailes mooi op papier, dcoh zou vermoodelgk in de praciijk onmogelijk blgken, doch hos dit zij, de machine- werkers konden niet inzien, waarom het beginsal niel; kon worden toegepast op kleinere nijverheids-ondarcemingen die niet zuike grootfc-kîspitalen hebben als spoorwegen. niachiae-fabrieken 0. d. De leiders der vak vereeitigiBg doen nu een krachtig beresp op hun Isden om te sparen zooveel zg kunnen, opdat zij iater, als het wapen der werkstakingen zal falsu, zullen kunnen strijden met het financi- eele wapen, d.i.d. spaarpenningon dor werkîieden. Om het doel te bereiken overweegt da Association nu het oprichteu van een beleggingsdepartement der vakvereeniging en andere vakverear.igingen worden op- gewt-kt iets dorgelgks te doen. De vakvereetiigicg heeft reeda een santal kleino machine-fabriekan in de buurt van Washington overgenomen en tracht de aandeelen dier fabrieken in handen te krggen, om zoodoende een aantal dier fabrieken te doen exploiteeren siu reaht cp u an in pla&ta van dank- baar ta zyn, mgdt u het huis van den gérant op een wijze, die bepaald bolec- digend is «n d« gevolgen komen op ons hoofd en ait daarover nu «ans gesproken werd" Doris ging niet verdar en liet hem de rest raden. Lideman was snel opgeataan, zjjn don- kare oogen fonkelden. Hjj haalde diep adsm en 't bloed atroomde naar zija go- aieht, dat zag man nog onder zijn g«l® tint. Hg scheen op een thema, vraarop kg reeds latig b.sd willen koman en nu de jonge vrouw »r zelf over begon Snel bukta Doris zich om da spiritus- vlam uit ta bl&rea. #Die vlam zou daar zoo hoog gaan en allas in brand etaken," zei ze tegen Li deman, „als ik z® niet terstond verstikt had." „Niet aile vlammen latan zieh zoo maar veratikken als deze. Kjjk eens, zw is maar waggekropen om des te hooger weer op te laaien." Zoo was het inderdaad. D® heele tfaes- tafel leek wel 4én vïam. Lideman hielp de jonge vrouw d® vlammen te doovan. Daara nam 't gesprek weer een ruatiga wonding. Waarom heeft u ook zoo'n verbazeod9, gezel.'ig tehuis, mevrouw, dat men zich1'! hier beter op zga gemak voolt dan ergens anders B,Nu heb ik u precies, wa»r ik u hebben wilde, mrjnheer de présidant. Dsar een gozellig tehuis zoo'n grooten iuvloed op u heaft, wou ik u vrsgen v^aarom sticht u zelf geen eigee huiselijken hsard U weet, voïgenij do Fracschen is bet leven van een vrijgezel een gianzend ontbijt, een drasgiijk diner en ©en erbsrmelijk souper. tijd van het souper nadert, mijiihesr de président." „Nu reeds Dat ia een smnrtelijke ervaring voor mij, tenminste daar ik die opdoe bjj ©en jonge sehoone vrouw, bg wie man aich in den waan bevindt 110g bij „ket glansende ontbgt" te aitten." BMost men ons, vronwen, zoo bezitten en terugzetton wjj doen toch een goed diug, om als we zelf zoo gelukkig sijn door den eeht, een snder aan te raden ook zoo'n geluk deelachtig te worden. Dat doen manrsan nooit." ,,M9ent u „Zekar, die doen juist het tcgendeal etkaar warcschuwen voor het huwelrjk a! zijn ze zelf nog zoo gelukkig geworden. Dat komt voort uit hun groote jjdelheid, omdat ze meenen, dat ze aan hun c-igen volkomenbeid dat greota geluk te danken hebben. Aleof zoo'n voorireffelijke per- soonlgkheid Eiet voor de tweede maal op de wsretd bestaat om in 't huwelgkeleven 't selfde gelukkige resultaat te verkrggen. Maar ik dwaal af, ik wou u zsggen, dat ik voor u een uitateksnde psrtij west." „P&r partij herhaalde Lideman. ®eu beste,, u hobt mizschien al geraden, wie ik bedoei Lideman hisld een stukje suiker ia de hand. jjJa, ja, dat ia suiker, echte suiker zooals een Berlgner zegt. Maar die par- tg voor u een toekoeastig geluk keet Elte von Wandelt." Lideman sei geen woord, hij liet de Editer in de thee glçjden en roorde dat met zijn zilveren lepoltja si heen en weor door zijn kopje, dat voor de helft og met thee gevuld was. Dut echter tie woorden der jonge vrouw hem niet o verechiilig waren, foieek wel uit het trekken van zijn mondhooken en het samenpersen zjjner îippen. gZwiigt u Heeft u me werkelgk nieta te antwoorden op mijn voorsteî Geen antwcord, Hij rosrde maar atesos met zijn lepeltje. BG"ede vrouw riep de papegaai. door de „International Association of Ma- chinists." Op die wijze zgn zg over- tuigt dat een uitweg is gevonden voor de Amerikaansche arbeiders een uitweg, die leiden kan tôt beheer der nijverheid door eigendomsraeht en toch zonder Bbo!sjswisme" of eenige andere Banti- ÀmerikaansGhe" théorie. BE CIO S OBEI. Msn meldt ons: Een zeer algemeen gabruikt voedings- en genotmiddel is cichorei. Het is van groot publiek belang juiste kannis omirent deze stof te verkrjjgen en dsarom heeft de groote Duitsche schei- kuadige O. Smiedenberg or «on nauwkeu- rig onderzoek naar ingesteld, hetwelk door Dr. Pijn&ppel in de Medische kroniek van het Handelsblad is besproken. Uit het enderzoek is gebleken, dat de cichoreiplant is van hetzelfdo geslaohfc als de bèkende andjjvie en het brusselsch of wstîof; het wordt ©ok evenais deze planton in den vorm van salade veel gebruikt en was in dezen vorm reeds bij de Grieken en Romeinen bekend en zingt dan ook Horatius in een ode op do matig- heid den lof van olgven en van cichorei. Ook in onze landen, waar de-cichorei eteeds in het vrild voorkwam en ala geneeskrachtige plant een goeden naam had, werd en wordt zij als groents genuttigd. Eerst veel later in het midden der achttiende eeuw, ward de cichorei als genotmiddel gebruikt, nadat men geîesrd had om door rooateren van den wortel het melkaap zoo te voranderen, dat er een aangenasm smîikende, in water oploa- bare bitterstof uit kon ontataan. Het is deze bitterstof vooral en ook tai van vluehtige atoffen, die bij het branden ontstasn, welke aan de cichorei zijn waarde geven. Deze sroffen versterken de maagbews- gingen, verhoogsn de afscheiding der spijs- vetleeringssappen en bevorderen don eelluet. Een opzettelijk uitgsbreid onderzoek door Smiedenberg ingesteld, heeft bewezen dat de stoflen, dïe in de veraehe plant of^ in de geroosterdo wortels voorkomen, zelfs in zeer groote hoeveelhedsn geen kwaad kunnen. Van de cichorei is dus niets dan gceds gebleken, door dit wsten- schappelijk onderzoek en dit is voor een genotmiddel van het hoogste beiang veel van onze dagelijks gebruikt© genotmid- delen kunnen dezen lof nist ontvangen. Het gebruik van de cichorei verdient aile aanbeveling, zoowel uit een oogpunt van gezondheid ala uit een oogpunt van économie, waar de prijs zooveel lager is dan die der koffio. Volkomen terecht vat Smiedenberg het résultant van zgn onderzoek samen in de volgonde conclusse, die zeker ook voor ons îand, met zijn uitgebreid cichorei- verbruik van beiang is „De cichoreikoffie is geschikt voor „Hoort u wel, Giacomo heeft het gs- raden, rorjrîheer de président. Hij bedoelt Elza. Dia ia jong en bevallig hé, dat roeren in die thee msakt een mensch nerveus, u kunt toch w«l een woord zeggen." Hoe kan men spreken, me vrouw, wa^r men liever wsenert zou?" Eon vragsnde blik uit Doris oogen trof liera. Daarin lag dusdelyk opgesloten, dat zij hem heelemaal nist begreen. „Een partg esn partg I" zuchtta Lideman, op bitteran toon, zoo voor zich heen „Dns daarom daarom „Wat Wat, beet© vriend BA!sof er op de wereld niets anders is dan een vrouw zijn naam te geven, équi page te houden, hasr reksningen te be- talen en haar in de groote wereld binnen te Ieiden Bengtknswaardig lot van een man uit onzen tgd." »U heeft de hoofdzaak vergeten mgnheer de président esn vrouw lisf te hebbenMaar u is vanavond weer wat wonderSgk, zooals vaker in den laat sten tijd. Ik begrijp u niet zulke dwase woorden, met raoeite uitgeatoton, ailes diesonanten wat ik van u hoor. Vroeger was u veei vrootijker an aardi- ger „De smart over Bde partij',, trachtt» Lidemfrn piotseling te schertsen. „U wilt mij kwijt zgn van uw thoetafel «a me kctsnen aan eon anders, ws-.ar 't niet amusant is, waar ik bij slecht© thee en een jvsnst&ande schoonmams spoedig stervsn zou." „K«nt u Elza dan? Ik zeg u: zo 53 een alieriiefat msi&je, een karakter, dat zels door haar moeder niet bedorven is. Esn kcap. lief msisja 1 Haar heele wezoa is één harmonisch accoord. En zoo viug en geoatig'I (Wordt vervolgd).

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1921 | | pagina 1