DWAALLICHTEN 51e Jaargang WOENSOAG 12 JANCARI 1921 No. 8 Brakker-IJitgwer T. K, KH&MEE BUITENLAND. De toestand in ïerland. Gemeitgd, Nieuws. FEXJILEET ON. wordt geiezen te HOOGEZAKD, Klel-Windeweer, Kropswolde, Weeterbreek, Foxhol, SAPPEMEER, SLOGHTEREM, SWdebaresi, Hélium, Sûhlldwolde, KotbemF®xtom, Scharmsr, Hartatsde, Lageland, QvarsafeHà, TE» BSER, ^OORDDMK, WOORBBROEK. ZUIBBROEK, «UMTEMDAH, ZUÎOLÂREM, KOORBLARE», MARE» en* Voor het plaatsen van Advertentiën betreffende Handel en Ngverkdd is voor de stad Sroningen alleen gerecUigd het aîgemeen AdTertentletorean van H. WE8TENBORG, Munnekeholm 8, Gronlngen, Tel. 772. Mynongeluk te Beieren. GOORECHT Dit BLAD versehijnt ioderea WOENSDACt en ZATERDAGt. ABGNNEHENT8PRIJS per drie msanden 60 ce ai bij voor- uitbetaling. Franco per post 75 cent. v.h. BORGEBIUS ZOON. SAPPEBEEB. Tel. 418. ÂDVEKTENTIËN van 1—5 regels 50 cent, ieder regel inaer 10 cent. Insending van advertenties Dinsdagsmiddags en Vrydags- middags voor 12 uur. Het withoek over Duitschland en Sinn Fein. Londen, 10 Jan. Op verzoek van een parlementslid heeft de regeering eenaantai dosumenten gepubliceerd over de nsuwe verstsndkouding tuaschen do Sinn Foin- heweging en de Duitsche regeering, aoewel bij de voorbereiding tôt dan Ierseben opstand in 1916 als daarna. De Izatate dâad van Duitschland op dit gsbied was het zenden van een lading wapens uit Cuxhaven in April 1918. De wapens vrsrden in duikbooten gebraeht, docb zijn r.immer in ïerland aangekoman. In een boodschap, onderteekend door John Devoy, den lerschen leider in Ame rika, en graaf Bernstoff, den Duitschen gezant te Washington, worden aanwij- singen gegeven voor het ontschepen van w&pens voor den opstand van 1916. Het is duidelijk dat Roger Oasement de Duit sche regeering had doen gelooven, dat, wanneer zy wspens en munitie wiide leveren, een ^root santal Ieren door hem op 250.000 man geschat Engeland in don rug zou aanvallen. Ook werd yersosht ora Duitsche troepen in ïerland te doen landen, doch de Duitschers ver- kiaarden dat dit met het oog op de Britaehe vloot niet mogelijk was. De uitwisseling vsn beriehten in code-schrift of ander geheimschrift, geschiedde door middel van de Duitsehe diplomatieke brievenzskken van Washington uit en langs vele andere wegen, doch de daarin vervatte inlich- tingen agn ter keanis gekomen van de Britsche regeering. Toen Casemeat dan ook door een Duitsche duikboot in ïerland aan wel ward g9zet, is hij direct gear- restaerd en de opstand, die, onàanks de krachtiga poging der uiterste Sinn Feiners en het op groote sohaal verspreide Duit sche goud, slechts weinig steun ondervond, was apoadig onderdrukt. Onder de thans gepubliceerde doeu- menten is ook een brief uit 1914, door Casement te Berlijn geschreven aan rechter Coholan te New-York, waarin geregd werd dat de Duitschers de samen- zwering flink ateunden en wasrin gevraagd werd om deze mededesling te zenden aan de aamenzweerders in ïerland. Ook ver- zocht Oasement aan Cohalan en John Mac Neill in ïerland, om eakale jonge Iersche priesters voor bep&slde doeleinden aaar Barlgn te zenden. Een a nier document is een „zeer l heime" boodschap, door iemaad van Bras- torfi's st.'f in Amerika via Rotterdam naar Berlijn gezonden, waarbij aen rapport was van John Deroy, de hoofdman in Amerika tijdens den oorlog voor verstand- bouding t.-.sschen Duitsshland en Sinn Foin. Hot rapport zegt: „Wg hebben daarom besloten om de actie Zatordag voor Psschen te boginnen. Wg ver- waebten dat Duitschland, zoodra de actie is aangevangon, oogenblikkelijk helpen zal. Wy zouden gedwonge» kunnsn wor den om vroeger ta baginuen." Acht dagen later vcegde Bernstorff op slinkscha wyze het volgende toe aan oen boodschap, die door het Amerika?,nsche ministerie van buitenlandsche zaken was goedgekeurd „Da Iorsche leider John Levoy deslt mij mee dat de opstand in ïerland den Zater- dag voor Pazehen beginneu zal. Geiievs wapeno te zenden, die in Limeriek, op de westknst van I«rland, tuseohen Goeden Vrijdag en den Zaterdsg voor Paschon moetea aankomen. Langer uitstel is onmogelijk. Laat mij weten of hulp uit Duitschland te verwachten is." Den (4den Maart 1916 zond het minis- terie van buitenlandsche zs.ken te Berlyn de volgende mededeeling naar het gezant- schap te Washington „Tus»chen 20 en en 23 April zouden 's avond» twea of drie stoomtrawlers 20.000 geweren en 10 machinegeweron met munitie en ontplof- fiagamiddelen naar de Foint-pior in de Trake-baai kunnen brengen. Ean Ierscha loods moet de trawlera bg het donker worden afwachten aan den ingang vsn de baai en met korte tussehenpoozen twee dicht bgeongeplaatste grosne lichten toonen. Succès kan sleahts versekerd worden door een zeer krachtige poging". Uit andere pspieran blijkt, dat Duitssh- Isnd, na het mislukken van den opstand, duizend pond sterling heeft bggedragen voor de vsrdediging van Casement. Het blijkt verder dat degenen die den opstand organiseerden, lot het laatste oogenbîik John Mac Neill, den leider in ïerland, dsarvan ,onkundig lieten. De Duitschers bleken zeer verlangend dat ïerland in een toestand van onrust blijven zou. Er werden dan ook verdera plannen gemaakt voor 1917 en 1918. In April 1918 werd definitief vastge- steid dat het plan om wapens in Ierlsnd te landen rijp voor uitvoering was en dat de Duitschers aleehts op definitieve inlich- tiagen uit ïerland wachtten aangaande tgd en plaats. De Britsche autoriteiten waren in staat den opperbovelhebber in ïerland te waarschuwen voor de waar- schijnlijke landing uit een duikboot van den Duitschen agent Dowling, die den 12den April gsarrastoerd werd. De plan nen voor een niouwen opstand hingen voornamelijk sf van het ontschepen vsn munitie uit de duikboot die Dowling zou overbrengan, hetgean zou moston volgen op het verwiichte succès van een groot Duitseh offensief in Frankrijk. Den4den Mai 1918 ontving de Britsehe regeering bericht dat den 26sten April 's avonds zeven gesloten spoorwagens ta Cuxhaven waren aangekomen en neergezot werden na&st twee groote duikbooten. Ds inhoud, geweren en machinegeweren, wsrd injde duikbooten overgeladen doeh is, golijk reeds gemeld, nooit in ïerland aangekoman. Sinn-Feiner parlementslid gearresteerd. Londen, 9 Jan. O'Doherty, Sinn Feiner, lid van het parlement voor Noi th-Donegal, is te Londonderry gearresteerd. Sinn-Fein propaganda in Amerika. De Iersche propsgandiston in de Ver. Staten gsan steeds krasser optreden. De „Daily Ms.il" deelt dftaromtrent een sterk staaltje me®. Harry Boland, de secreiaris van De V&lers, hevft verïoden week in een redo te New-York niet meer of minder bepleit dan de instelling van een Isrsoha vendetta tegen ailes wat Britsch wsa in de Ver. Staten en do overige vrereld „Als Engeland 2yn moord-eampagne niet staakt," aldus Bol&nd, #zullen da Ieren over de neele wereld een vendetta vcrmen. Oog om oog, t*nd om tand Als ik de mseht had, zou ik aile Ieren in Amerika doen opstasn ®n ailes wat, hier Britïoh is naar beneden doen halen. Men maakt mannen en vrouwen van hot Iersche ras af, snoeten wij daarbij blijven stsan en niets doen Op de vergsdering, die door 5000 men- schen bszocht was, werd 19000 pond sterling toegezegd „voor de slachtofiers der Britsche misdaden in ïerland", die even erg genoemd worden als ailes wat de Duitschers in Bslgiô hadden geda&n. Berlijn, 10 Jan. In Oppar-Beieren, by Sehliersee, is een ernstig mijnongêluk gebeurd. Vermoedelyk ten gevolge van kortsluiting brak een brand uit, die zieh snel uitbreidde. De even te vuren sfge- daalde nachtpîoeg kon nog worden gered. By het reddingawerk zgn eckter zeven menschen gestikt, terwijl een groot santal personen mot ernstige of lichte rookver- giftiging naar het sieksnhuis werd vei'- voerd. Mûnchen. 9 Jan. In de steenkoîen- mijn Hausham bg Penzburg is in den nacht een brand uRgebroken. Drie amb- tenaren en viar werklieden zijn omge- komen. Amnestie voor luitenant Yogel. Berlijn, 10 Jan. Naar de „Freiheit" mededselt, is aan luitenant Kui't Vogel, die indertgd tôt 2'/2 jaar gevangetiisstraf werd veroordeeld wegens deelneming aan don moord op Ross Luxemburg, amnestie verlesnd. Vogel, die naar het buitenland was gevlucht, moet zich weer in Duitsch land bevinden. Fabriek Lndwig Lowe gesloten. Berlijn, 10 Jan. Volgens df biàdsn heeft de directie vsn de fabriek Ludwig Lilwe te Berlyn de fabriek geslotenjen aile werkîiedan ontsîagec. De arboiders had den geëischt, dat het inkomen van de arbeidera, die minder dan se» dagen in de week werksn, ovoa hoog sou worden als dat van hen, die wel ds heole week werken. Nadat de firma dit had gewei- gard, verscbenen de arbeidera steeds vol- tallig in de fabriek, brachten eigenmachtig de stiîatasnde machines aan den gang, zoodat de firma gsen snderen uitweg zag dan het badrijf stop te zetten. Do boorsnhofsteda nDe Hooge Boo- mea" asn den Amstelwog, 26 April 1920 in veiling opgshouden voor f 1. 594.000, is hedenmiddag verkocht voor 460 302. Ms.keîaars J. C. van Btaversn Zn. waren de koopers. Door de politis te Vlaardingen is aangehouden iemaad afkomïtig uit Rot terdam, doeh sedert ma&nden in een smederg te Vlaardingen warkzaam onder een valschsn naam, die verdacht wordt vsn medepiichtigheid r.an den diefstal met braak bij de firma v. Kernpan te Ëehoonhovea in 19l9 gepleegd, waarbij voor eirea een halve ton aan goud en zilyer werd gestolsn. Mea schrijft uit Lissabon aan de N. Ii. C.: Dicht bij Cascaes, een Portu- geescke zeebadplaats, gelegen nabg da monding van de Taag, heeft op 1 Januari een droevig ongeval plaats gehad waarvan een jong landgenoot het slachtoffer is geworden. Daar ter plaatsa bevindt zich de z.%. Boca do Interne (Poort der H«5), zoo ge- heeten wjji zich daar in de rotsschtige kust een natuurlijke poort heeft gevormd, wa&r het zeewater met gaweldig gedruisch binnenspoeît. Het ongeluk heeft zich volgens een ooggetuige als volgt toegedragen BDe zee was woelig (hoewel niet op zijn havigst), maar voigens de omwonen- den zeer gevaarlijk. Ik en andere per sonen zcgen een vreemdeling; hg daalde de eerste treden van de ingehouwen steenen trap af die naar de Baca leidt, en zette zich, naar ik meen, daar neer om een boek te gaan lezen, dat faij onder den arm droeg. Zijn overjas droeg hg ovor den echouder. Toen hij daar onge- veer drie minuten gezeten h&d, kwam een enorme golf aan, die zich tegen de rots- bîokken wierp en zelfa de hoogsta rots- biokken, die de Boca omringen, bereikt. Alla aanwezigea vluchtten inderhaast n&ar het hoogste gedeelte en esrst nadat eenige oogenblikken verstreken waran, herirmerdon wij ons dan vreemdeling, die naar beneden waa gegssn. Wij gingen naar de uiterste rotsen en zelfs nog voor wy de zee genaderd waren, hoorden wij kreten uit de richtîng van den Guia-vuurtoren. Wij riehten onsa blikkon dszrhaen en sagen het verachrik- kelijko sehouwspeî van den ongelukkig» die uit alla maeht worsteld» om zieh ta bsvrgden uit d® telkena terugkaerend» golvon; de overjas had hg verloran, maar hg klemde m®t alla kraeht het boek vast en deod al hot mogelijke om zich te reflden. De ongelukkige bevond zich gadurende 10 minuten dicht genoeg by ons om hem ta kunnen zien, wa&rna hg, asn het eind van zijn krachten, meege- sleept werd door de goiven in de riohting van den Guia-vuurtoren, waarna wij hem uit het oog verloran. Twintig minuten later evenwel zagea wg heel in de verte het hoofd vsn den drenkeiing, dat spoedig daarna wear in de goiven verdween het boek en de overjas bleven dryven." Het blad, waarsan het bovenstaande verhaal ontleend is voegt er nog de vol gende bijzonderheden asn toe. Volgens ingewonnen informaties is het slachtoffer een Nederlauder uit Arnhem, een jongeling van 18 jaar, die zieh op een vaeantiereis bavond en sedert een paar dagen in Por tugal was. H g logeerde in het Frsncfort- Hotel te Lissabon, van wasr hij in den morgen van 1 Jsnuari was vertrokken. Zjjn plan was, na de wandeling, die hem zoo noodlottig werd, Portugal te verlafcen, tôt. welk dcoleinde hij zijn paspoort reeds had laton viseeren. Zijn lijk is nog niet gevondan. Aile pogingen, die tôt redding aang®- wond werden, zijn vruchteloos geweest. Zooals bekend wordan in Amerika vliegtuigen op groote echaal gebruikt em bosehbrsnden te ontdekken en het blus- schingswerk te leiden. De Marchfield brandweerpost, die mat 6 vliegtuigen werkt, heeft van 19 Mei tôt 31 Oct. '20 niet minder dan 131 brandon ontdekt. De braridwearvliegtuigen maakten in dieu, tgd 314 vluchten, bleven daarbij 1144 uren in de lueht en doorvlogen e©n af- stand van 108.920 mgl. -r- Omstreeks kwartier voor vieren gistermiddag is op het werk tôt uitbrei- diog van het Centraal Station aan da De Ruyterkade te Amsterdam een ernstig ongeluk gebeurd. Daar wordt, door het volk van den aannemer Bronwasser, elec- trisch geheid. De motor ontvangt stroom door een op het gemeentenet ingescha- kelden draad. Wanneer de heikar moet worden verplaatst, geschiedt dat door het verrollen, over planken. Dat gebeurt door vverklieden, die ijzoren hsfboam6n tusschen de wislen steken en zoo de machine verplsatsen. Gistermiddag nu, terwgl vier heiers met de ijzeren hefboomen de wielen der heikar voortbewogen, is de leidingsdraad gebroken en op de machine gevallen. De elsctrische stroom liep tosu door de hei kar, waardoor de vier worklieden, die de gseren stsven kandteerden, werden ge- troffen. Twee huuner: Slotboom en Boon, kwamen met den schrik viy, de 35-jarige Frsns van Sshaik uit Mgdreeht echter werd onmiddellijk gedootl en de26-jarig® Gerrit Stoker uit Maarsen in bedenkelgk«n toestand opgenomen en naar het Bipnen- g&sthuis gebraeht. Zgn toestand il be- X Wie Eich eelf kent geveelt I Eich niet epgetieven do®r I lof en niet terneergealagen X doar blnam. door GEORGE HORN. (Nadruk verboden.) 7.) Hebt u al eens gelet op heur prachtig kuatanjebruin haar en haar mooie, helder- blauwe oogen Ik houd van die men schen, die altoos een gedicht cp de lippen schijnên te hebben." liet gesprek bjj de zingende theokete* werd afgebroken, niet door de komat van mevreuw von Wandelt, die, om morgen naar de kerk te kunnen gaan nog eerst haar zonden bij elkauder moest zien te voogou, zooals de président spottend bo- weerdde of een jongen asseasor bjj zich aan huis moest vasthouden zij w*s 't niet, bij uitzondering. Een rijtuig hield stil voor 't huis. BMijn man riep Doris uit, vol vreugde. „Eind'elgk i3 die vervelende ksmerzitting dan toeh afgeloopen I" „Een bewijs, dat ik u evenzoo verveeid h«b, mevrouw Zg antwoordda niet, maar îiep den ko- mefide, wiocs schreden ai kloriken op de trop, tegemoet. Lideman kreeg nog een pr&alje van di-n papegaai „Spitsbeef spitsboef riep 't beeat herhaaldelijk. De président gaf een duw tegen de kooi, uit woode en ergenia. Giasomo had prêt. Reshting kwam niet alleen. In d« voor- kamer legde een dame hosd en mantel a f. De aasessor kust» zgn vrouw, be- groette den gast en vertelde aan Doris, dat hg nog iemand had meogebracht op avondviaite. Daar viel 't heile schynsei van de geslepen lamp op de gestalto van Regina. Doria etak haar, als welkkomst- groet, beide handen too. Een zeldzame gast, voorwaar riep Doris uit en trok vlug een fauteuil bij de tafel. „En je zou niet eens 't genoegen van dit bezoek gehad hebben, ai.s ik jufirouw Résina niet in mgn rgtuig had meege- noffien. 't Regonde fcard en zjj kwam tegelijk met mjj d8 trappen af, van de Karner van afgevaardigden, liove Doris." „Hé, Regina; waarom moeten we je toeh altgd esrst uitnoodigen, vdôrjeeens komt Hebben we je op de een of andere manier beleedigd of wat is er Spreek gerust 1 Je komt niet eens meer kgkon naar de kleine Lidie, je potekind, je moet eens zien, w&t een achat se wordt De twea eerste tandjes heeft se al, net pareltjes, kan ik ja zeggan. En nu moeat mgn man je nog noodigen om mei hem mee te gaan." „!k ik was anders ook wel eena gekpmen, maar ik rjjd niet graag met nMst een getrouwds man", viel Rech- ting haar in de rede. Eegiua maakte een beweging, slsof haar die woorden troffen als dolksteken. ,jNeen, mgnheer Von Rechting met een wagen die mij niât toebekoort. Als ik een rijtuig huur, dsn behoort, voor de pestig cent, die ik er voor betaal, die wa^an mij. Dat zijn nu eenmaal eigen- aar{igheden van my. En mijn schoenen zauiiùu me evengoed hierheen gobracht iielLon, Doris, als je man. Ik rnoeat tocl eens kijken, hoa 't je gicg." Daxrby gingen haar groote, gryze oogen de omgeving rond en bleven onderzoekend rusten op dsn présidant. Deze boog uit zgn fauteuil en Régie» hetzelfde, waarna de vriendin aan den bankdireeteur voor- stelds. D&armee waren do uiterlgka plicktplogingen afgeloopen. Toen nam Regina haar kopja thee, gaf dat eeht®r aan Doris terug met d® opmerking Nesm m® niet kwa'jjk, dst ik auika rare gewoonten hsb je hebt ma ru m in d® theo gedaan. Dat is goed voor dames van de kanselarjj, maar ik behoor tôt een ander slag beste Doris. De gsdachten helder en de dranken zuiver, dat is mijn principe, dat wii zeggen, met uïtsonderiag van de dranken, die als medicyn moeten gebruikt worden." „D&t komt alleen Regina, omdat je je hier zoo zelden vertooat, ik was 't ver- geten en zal 't weer goed maken." Doris reikte haar een ander kopje thee. Regina pakte 't aan en dronk het in één teug leeg. BÎIé, wat smaakt dat lekkor na die matte verhandeling vandaag in de Ka- mer." Toen ging se achterovor leunen in de fauteuil. Schijnbaar in gedachten, hield se de handen tegen eikaar, vingertoppen tegen vingertoppen. Die handen waren mooi, blank, zorgvuldig onderhouden, wat wel siatak bg rt wat slordige in haar toilet. Zij droeg een eenvoudige, grijze wollen jspon, ruim om haar taille, met een wit kraagie erop en een donkere das, wsarvan de knoop een beetje scheef tegen haar h»ls z&t, Haar donkerblond haar, niet netjes opgemaaki, was in een dikke maro roid- den op hot hoofd vaatgsstoken. Haar teint, mat wit, had nu, deor de genoten thee en door 't lichfc, dat op hsar gelaat viel, ieta rozigs. Onder de lange wimpers door fixeerde zij den président. Hij sche»n t® voelen, dat er «en paar oogen op ham rusttsn en begon ta spreken tegen Rechting. "nWaran 't intéressante verhandeiin- gen BZuivere politiek" antwoordda deze kort. BWg komen, ala 't zoo voortgaat, in conflict met onse naburen, volgens mgn idee," Regin» moeat laehen. „Denki u dst Door suîke stroop, die ze vandasg gebruikten, ontstnan geen conflicten. Die ia goed om kinderen zoet te kouden, maar is dst nu ons goed recht vardedigen tegen onze hsrdbijtige en hard- hoorende buren Altijd frisch en moedig vooraan, denkt onsa vriendin met hsr.r sportaei- gingen", zei Von Rechting schortaend, terwgl bg den kopje thee van zgn vrouw aannam. BGlad en stevig, zooal3 ze de arm- en beenwindsels wil hebben bg hsar leer- lingen, zoo wil ze ook, in hsar groot ge- voel van onafhankelgkheid, zich onder aile omstandigheden self den weg bznen, ook in politieke zaken. Ala ik eens ooit in de ouaangensme positie kwam ierasnd te moeten aanboveien voor minister van Buitenlandscha Zaken, die de kunst ver- stond om in twee etmalen een wereld- brsnd te ontsteken, dan zou ik mejuf- frouw Regina boven afin de lijst plarjtsen." Deze vertrok h&ar lippen tôt een lacbje. Een bijna weemoedige blik giog naar den spreker, vergezeld van een bgua smarte- lijke uitdrukkiug in haar trekken, die zeggan wiide „Zôô weinig wordt men nu begrepen door iemand, van wian men onder aile menschen juiat bat allerliofst goed begrepen zou wiïlen worden." „En toeh is er geen vredeiievender mansch op do wereld, dan ik", zei sa op wsokon tcon. „God geef toeh vrede aan aile menschen, dat is 's morgens mijn oerste gebed, als ik voor 't raarn sta en naar fcuiten kgk, naar de son en do wolken. En toeh ook strjjdiustig als een toréador 1 Js, als onze nationale »er bo- dreigd wordt, dan moet er govoehten worden on daarom waa ik zoo ontevredon op uw chef vandaag." Misschien sprak za wel zôô, sta Rech ting aan het praten te kirjjgsn en met hem een geeutig gesprek te voeren, maar Rechting gaf zieh niet de moeite ernstig te antwoorden. Hg vtas moe, vrildo uit- rusten, temeer, daar hij dienzelfden avond nog een brief voor den minister moest sehrgvsn. Regina ondervond, dat hij haar nankeek met ean blik, die ta kaunen gaf, dat ay zich toeh niât moest, wsgen op een gebied, waarop ze niet thuis wsi «n hslflaid zei se, zoo voor zieh heen „Ik had hier eiganlijk niet. heen moeten Êsau-" Opvallend was het, dat Lidemun graag had willen voortga»n met spreken over de politiek. Hij onderwierp de houdiag van den minister aan kritiek en roerde ook »»n, wolk verbond de Regeeriog zou kunnen sïuiten, in geval van oorlog. De oppervlakkigo toon van het gesprek en 't schjjnbsftr schertsend doen, juist vsn netelige vragan, kan toeh niet geûeel en »1 bedakken, weïke byzondere belang- stellmg hij seheen to gevoelan voor bui tenlandsche aaagelagenhodan. Toeh viel 't niet op, want Rechting was bly en dankbaar, dat hij weer thuis zat, on uû- ruston kon. Doris waa geheel vervuld door hsar plichten aïs huis vrouw en ge- voelde zich geiukkig door Rsgina's tegea- woordigheid. De gedachte van deze ïaatste giag'O in sudera richtîng. Zij had, in haar fauteuil gezeten, een guustig plekjo om allvs en a'ian rondom zich te kunnen bespieden, zonder dat de aanwezigen dat bospeurden. (Wordt vervolgd.)

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1921 | | pagina 1