D W AALLICHTEN 51e Jaargang WOENSDAG 80 MA ART 1921 No. 25 Drukker-Uîtgever T. R, SE1ME1 Plaatselijk Niauws. GemôDgd Nieuws. FEUILLETON. wordt gelezen te H006EZAND, Klel-Windeweer, Kropswolde, Westerbroek, Foxhol, SAPPEMEER, SLOCHTEREN, Slddeburen, Hélium, SchSIdwaîde, Kota Fexhaia, Ssbarmer Harketede, Lageland, OveraeblJd, TEN BOERN0QRDOSIK, NOORDBROEK, ZUÎDBROEK, WJNTENDAM, ZUIDLAREH, MQQRSLAREN, HAREN ens Gro^ngen,bTeL S.86" Advertentleïl beîreff(,n(Ie Handel en Ntjverheid 1s voor de stad Gronlngen alleen gerechtigd het algemeen Advertentlebureau van H. WESTENBORG, Munnekeholm 8, \oor Advertentiën en Réclamés huit cm de provincle Gronlngen is alleen gerechtigd het Advertentlebureau „U0LL1NDIA" 's Gravenliage, Tel. II 7614. De nieuwe Kamers van Koop- handel en het Vereenigings- kiesrecht. Evenredige vertegenwoordiging in de Nieuwe Kainers van Koophandel. :Er is in de wereld meer berouw dan 5 belij dénis. - - OOST-GOORECHT Officieel Opn voor K006EZAND, SAPPEMEEB on SLOCHTEREN. Dit BLAD verschijnt iederen WOENSDAG en ZÂTERBAG. ABONNEMENTSPKIJS per drie maanden 60 cent bij voor- uitbetaling. Franco per post 75 cent. v.fa. BORGESIUS ZOON. SAPPEMEEB. Tel. 413. AD VERTENTIËN van 15 regels 50 cent, ieder regel meer 10 cent. Inzending van advertenties Dinsdagsmiddags en Vrijdags- middags voor 12 uur. Met de wet op de Kamers van Koop- handel heeft een nieuwe wijze van Kies- recht-uitoefening zijn intrede gedaan. Afgezien van enkele bureaucratische be- paiingen, biedt dit vereenigingskiesrecht groote voordeelen. Geen stem van de vereenigde leden zal verloren gaan, terwijl het stem-uitbrengen slechts door één persoon, n.l. één der bestuursleden, voor de vereeniging geschiedt. Het z.g. „aan- porren" van de kiezers zal niet meer noodig zijn. Terwijl bij meerderheid van stemmen wordt uitgemaakt wie de ver eeniging in de Kamer van Koophandel zal vertegenwoordigen. Alvorens in bijzonderheden te treden enkele algemeenheden. De wet op de K. v. K. 1920 onder- scheidt twee soorten leden en kiezers, n.l. leden en kiezers voor het grootbedrijf en leden en kiezers voor het kleinbedrijf. Naar gelang het in de handelszaak ge- stoken kapitaal grooter of kleiner is dan 50.000.—, zal men voorkomen op de kiezerslijst voor het grootbedrijf of voor het kleinbedrijf. De verkiezing geschiedt naar het beginsel van de evenredige ver- tegenwoordiging, al moet worden erkend, dat bij de behandeling der wet dit beginsel slechts ten deele is gehandhaafd. Bij de uitwerking van dit beginsel ontmoeten wij het woord Kiesquotient. Nu dient in 't oog te worden gehouden, dat voor het vereenigingsrecht dit kiesquotient anders wordt berokend dan voor het gewone. Met een voorbeeld zal dit worden duidelijk gemaakt. Een Kamer van Koophandel heeft 1000 kiezers voor het grootbedrijf en 2000 kiezers voor het kleinbedrijf. Het aantal leden van deze Kamer zal b.v. 10 voor het grootbedrijf en een gelijk aantal voor het kleinbedrijf bedragen. Het kiesquotient kleinbedrijf zal worden verkregen door het aantal kiezers voor de „afd. klein bedrijf" te deelen door het aantal leden der Kamer in die afdeeling, i. c. 10. Het kiesquotient in ons voorbeeld be- draagt dus voor het kleinbedrijf 200 en voor het grootbedrijf 100. Wanneer i. c. van een vereeniging b.v. 217 leden-kiezers voor het kleinbedrijf en 106 leden-kiezers voor het grootbedrijf (wij noemen maar willekeurige cijfers) afstand liebben gedaan van hun kies- reckt, dan zal deze vereeniging twee vertegenwoordigers (n.l. voor elke afdeeling één) naar de Kamer mogen afvaardigen. Een vereeniging zal eerst dan van het vereenigingskiesrecht kunnen profiteeren, wanneer het aantal ledendat afstand wenscht te doen van hun kiesrecht, grooter is dan het vereenigingsquotient. Wanneer dit het geval is, dan zal eerst tôt het 20. 30. 40. afvoeren van die leden-kiezers van de Kiezerslijst worden overgegaan. Om het z.g. vereenigingskiesrecht voor de Kamer van Koophandel te kunnen verkrijgen moet de vereeniging zijn erkend ingevolge de wet van 22 April 1855 en uit de statuten moet ten genoegen van den Minister blijken, dat de vereeniging betrekking heeft op handel en nijverheid. Bij de statuten of het huishoudelijk règlement moet ten genoegen van den Minister zijn vastgesteld, dat 10. voor de uitvoering van het bedoelde kiesrecht alleen stemgerechtigd zijn de leden der vereeniging, die aanvanke- lijk op de kiezerslijst eener Kamer waren geplaatst, doch eene verklaring hebben afgelegd, dat zij het kiesrecht hunner vereeniging wenschen en wel voor de Kamer en de afdeeling, voor welke zij op de kiezerslijst waren geplaatst de stemmingen tôt uitoefening van het kiesrecht geheim zijn en geschie- den voor iedere afdeeling bij volstrekte meerderheid van stemmen den stemgerechtigden leden de gele- genheid zal worden gegeven hun stem uit te brengen, zonder dat hiertoe de aanwezigheid op eene ledenvergade- ring wordt vereischt geen stemmingen geldig zijn, wanneer niet ten minste de helft der stem gerechtigden stem heeft uitgebracht. De vereeniging zendt jaarlijks voor 1 Juli aan den Minister de noodige bewijs- stukken in, dat zij en haar statuten vol- doen aan het hiervoor opgesomde. Met den Minister wordt bedoeld, de Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel. Heeft de Minister met de overgelegde stukken genoegen genomen, dan kunnen personen, die op de kiezerslijst zijn ge plaatst voor eene afdeeling eener Kamer, een verklaring afleggen, dat zij het kies recht hunner vereeniging wenschen. Deze verklaring moet worden afgelegd bij de Kamer, welke de kiezerslijst heeft opge- maakt en tevens vermelden, of de betrok- ken persoon kiezer is voor de afdeeling voor het grootbedrijf of voor de afdeeling voor het kleinbedrijf. Indien een aantal leden eener vereeni ging, te zamen reeht hebben op het uitbrengen voor een dier afdeelingen, van een aantal stemmen, dat gelijk is aan een of meermalen het verèeniglngskiesquotient, geeft de Secretaris van de Kamer van Koophandel daarvan aan die vereeniging kennis en voert hij die leden van de kiezerslijst af. De vereeniging kan nu zelf uitmaken wie haar in de Kamer van Koophandel zal vertegenwoordigen. De lezers zullen wanneer met aan- dacht dit artikel gelezen is zich eenigs- zins een voorstelling van het vereenigings kiesrecht kunnen maken. Wanneer ver- eeni-gingen van het genoemde kiesrecht wen schen gebruik te maken, zal het aanbeveling verdienen, dat de besturen zich eerst eens in verbinding stellen met de resp. Commis- sies, belast met de inrichting van het Han- delsregister en de samenstelling van de Kie zerslijst voor de Nieuwe Kamer van Koop handel. Hiervoren hebben wij er terloops op gewezen, dat het zuivere beginsel van evenredige vertegenwoordiging niet is ge handhaafd. Ware dit wel het geval, en op gelijke wijze uitgewerkt als bij de Kamer- en Gemeenteraadsverkiezingen, clan zou met een verwijzing naar de Kieswet met haar resp. Kon. besluiten kunnen worden volstaan. De uitwerking van voornoemd beginsel is voor de nieuwe Kamers van Koop handel echter geheel anders. Wij bespraken hierboven het veree- nigings-kiesquotieut volledigheidshalve moeten wij nu wel even aandacht schenken aan het gewone kiesquotient. Voor het bepalen van het gewone kies quotient moet het totaal der voor elke afdeeling geldig ingevulde stembiljetten gedeeld worden door het aantal der te vervullen plaatsen, vermeerderd met één. Het daardoor verkregen quotient wordt verhoogd tôt het onmiddellijk daarboven gelegen geheele getal. Voorbeeld Voor de afdeeling groot bedrijf worden uitgebracht 1083 stemmen. Het aantal leden voor elke afdeeling be- draagt 8, waarvan reeds twee door een vereeniging zijn aangewezen. Nog te vervullen zijn dus zes plaatsen. Om het kiesquotient te verkrijgen moet men 1083 deelen door 6. De uitkomst is 160l/2, dit cijfer vermeerderd met 1 is 16D/2 en verhoogd tôt het onmiddellijk daarboven gelegen geheele getal is 162. De loop van de verkiezing en stemming is als volgt: Op den dag voor de verkiezing bepaald, kunnen bij den Secretaris der Kamer van Koophandel van d.es voormiddags 9 tôt des namiddags 4 uur candidaten worden opgegeven door indiening van een ver klaring, onderteekend door tenminste vijftien kiezers, die bevoegd zijn deel te nemen aan de verkiezing waarvoor de candidaat- stelling geschiedt en vergezeld van een schriftelijke mededeelingj van den candi- daat, dat deze bereid is een candidatuur te aanvaarden. Deze verklaringen ver melden voor welke afdeeling der Kamer - n.m. groot- of kleinbedrijf de candi- daatstelling plaats vindt en bevatlen elk den naarn van één candidaat. Door het Hoofdstembureau wordt een lijst vastgesteld, bevattende de namen van hen, die candidaat zijn gesteld. Ten minste drie dagen voor den voor de stemming bepaalden dag ontvangt elke kiezer een kaart, bevattende een ojiroeping voor de stemming. De stembiljetten zijn verdeeld in twee soorten, n.l. voor groot- en kleinbedrijf. Elk stembiljet vermeldt in alphabetische volgorde de namen der candidaten voor de afdeeling, waarvoor het bestemd is. De kiezer stemt door in het vakjeachter elk der namen van de candidaten, welke hij stemmen wil een volgnummer te plaatsen, dat hij den candidaat toekent, loopende van 1 tôt hoogstens het getal, dat uitdrukt hoeveel plaatsen te vervullen zijn en de afdeeling, waarvoor hij kiezer is. Voor elken candidaat wordt afzonderlijk genoteerd het aantal malen, dat hij het- zelfde volgnummer heeft. De candidaten, die onder volgnummer 1 het aantal stemmen hebben verkregen gelijk aan het kiesquotient, zijn gekozen. Blijven daarna nog plaatsen in een of beide afdeelingen te vervullen, dan worden bijgeteld de stemmen, die elk der overige candidaten onder volgnummer 1 en 2 heeft verkregen en de candidaten, die aldus het aantal stemmen hebben gelijk aan het kies quotient zijn gekozen en zoo vervolgens, totdat evenveel candidaten gekozen blijken, als er plaatsen te vervullen zijn. Hebben, nadat met de stemmen, onder aile volg- nummers uitgebracht rekening is ge houden, niet zooveel candidaten het aantal stemmen gelijk aan het kiesquotient ver kregen als er plaatsen te vervullen zijn, dan verkrijgen die candidaten de over- gebleven plaatsen, die in totaal de meeste stemmen verw.ierven, Dit is in het kort de loop van de ver kiezing en de stemming voor de leden van de Nieuwe Kamers van Koophandel. In het oog client te worden gehouden, dat waar hiervoor gesproken wordt van de Kamer van Koophandel, voor de eerste verkiezing de Commissie van Voorbe- reiding moet worden gelezen. B. Sappkmeer. Voor de leden van de Schilderspatroonsvereeniging alhier, werd Zsterdag den 26 Maart, in het Bontehuis, door twee heeren uit Groningen, wel- willend daartoe overgekomen, gesproken over ziekte verzekering in het Schilders- bedrijf. Sprekers aïs bestuursleden eener groote onderlinge ziekte verzekering, lieh- ten vooral toe, de praktische toepassing daarvan. Reeds in 1913, is, (toen door minister Talma) een ziekte verzekering's wet ont- worpen. Het voor en tegen in dat wsts- ontwerp werd breedvoerig besproken. Van uit aile kringen is er echter in dien tijd op wijziging aangedrongen, en heeft die agitatie ook wel sucsea gehad. Maar al is het dan ook gawijzigd de tegenwoor- dige minister vanarbeid zal die wet binnen- kort in werking laten treden. Zeer dui delijk bleek het uit de rede's, dat de goedkoopste weg in desen is. om hier op te richten een Onderlinge Ziekte verz. en aan te sluiten b(j de Provinciale. Een oproep in de couranten binnenkort, aan aile Schilderspatroons van hier en omliggende plaatsen, ter vergadering om hier een Onderlinge Ziekte verz. op te richten, werd besloten. Ongetwijfeld zal die verg. druk bezocht worden, omreden in die verg. niet alleen de gezellen, maar ook de patroons zelf kunnen worden opgenomen. Diegene die in deze zijn eigen belang en voordeel begrijpt zal met de Sehilderpatroonsvereeniging deze plannen steunen. Noordbroek. Op de openbare les, waarmee de twee ja&rlijksche landbouw- cursus te Stootshorn eindigde, werd een diploma met veel vrucht uitgereikt aan de leerlingen Th. Bakker en A. Slagter te Stootshorn en K. H. Bos te Zuidbroek. Dezer dagen is een der booten van de Kon. Ned. Stoomboot-Mij. bij de Le- vantkade in aanvaring geweest met een schip, dat met basait geladen was, met het govolg, dat la&tsgenoemd vaartuig zonk. Zaterdag zou het gezonken vaartuig ge- licht worden, onder leiding van gebroe* dors Goedkoop. Bij dit werk waren vijf bokken in dienst gesteld. Plotseiing brak van den grootsten der bokken de strop. Het gevolg hiervau was, dat twee bokken omsloegen en vijf personen te water ge- raakten. Gelukkig al&agde men er, na eeeige moeite, in de drenkelingen op het droge te brengen. Persoonlçjke ongeluk- ken zijn bij dit ongeval niet te betreuren. Omtrent het Eerste Wereld-Pluim- vee-Congres en de Wereld-Pluimvee- Tentoonatelling, van 6 13 September a.s. te 's-Gravenhage te houden, wordt getneld, dat nog regelmatig landen worden toe- gevoegd aan de rjj van die, welke een da&dwerkelijke medewerking zullen ver- leenen aan congres en tentoonsteiliag. In enkele landen is de vcorbereiding reeds zoover gevorderd, dat door de nationale comité's reeds aanmerkelijke plaatsruimte in de verschillende afdee lingen der Wereld-pluimvee-tentoonstel- ling zijn geressrveerd, meer in het bij sonder in do afdeelingen voor wetenschappeljjke inzendingen en die van opvoedkundigen aard. In de commercieele afdeelingen wordt eveneens een groot aantal inzen dingen verwacht. Ailes wijst erop, dat ons eigen land flink vertegenwoordigd zal zijn op de tentoonsteliing. Uit verschillende landen zullen pluim- veefiims worden toegezonden, welke hier ter gelegenheid van corgres en tentoon steliing zullen vertoond worden. Pogingen worden aangewend om uit Aziô, Afrika en Zuid-Amerika eenige zeer zeldzame hoenderrassen hierheen te zen- den, welke meerendeels nog nicmner in door GEORGE HORN. (Nadruk verboden.) 26.) Daar hield 't rijtuig stil. Doriâ wachtte niet, totdat haar man haar hielp bij het uitstappen. Met een haastige bewegiug steeg ze uit en snelde op 't huis toe. Hoe blij te moede was ze daaruit ver- trokken, hoe zwaar met schuld beladen, keerde zij daarin terug 1 Haar hart drong naar Lidie. Zij ijlde de trappen op. Op de gang echter, w&ar Eiïch's werkkamer aan de eene zjjde en Lidie's slaapkamer aan de andere zijde lag, bleef ze wachten. Daar kwam Erich langzaam de trap op. Nu stond hij vôôr haar, ijzige kalmte in zijn trekken. Haar knieën knikten en 't was, of ze voor haar man moest neder- zinken en hem om vergiffenis vragen. „Wil je naar 't kind zienHoe koud en akelig klonken haar die woorden toch. »Ik moet nog druk aan 't werk, tôt laat in den nacht Daarmee liep hij haar voorbij. Doris had wel kunnen vallen, maar met aile geweld hield z(j zich staande. Nu kwam tegenover de onvriendelijke be handeling, die zij niet verdiend had, naar ze meende, de energie van verbeten smart over haar. Met vaste schvedeu liep ze naar Lidie's slaapkamer, waar 't kleine ding en ook het kindermeisje in diepe rust lagen. De lamp was heel laag ge- draaid en ofschoon 't schijnsel groenachtig van onder de donkergroene lampekap te voorschijn kwam, ontdekte Doris toch een zacht rose kleurtje op 't gezichtje van haar kind. Doris deed hoed en man te! niet eerst af, maar boog zich over 't alapende meisje heen. 't Blonde, zjjde-achtige haar begon al in krulletjes over 't voorhoofd te haDgen, 't mondje, half open, liet twee melkwitte tantjes zien, 't eene handje lag onder de voile kin, ock wat îeek Lidie toch précisa op Erich, 't zelfde haar, dezelfde neus en mond. Doris meende in 't kind haar man te zien en ailes, wat ze tôt hem had wiilen zeggen, droDg zich nu opnieuw naar haar lippen en maakte den band los, dien er als 't ware om haar hart was gelegd. Door een plotselinge ingeving bezield, verhief za zich om de kamer te verlaten. Zij moest naar Erich, aile trots werd opzij gezet, zij wilde naar Erich, zich aan zijn borst werpen en ze zou niet eerder rusten, véôr zijn liefdevolle armen haar weer omklemd hielden. Daar hoorde ze de deur van Erich's kamer opengaan, hij liep over de gang, de trappen af. Zij snelde naar den salon en zag, hoe hij met hoed op en regecj&s aan, 't huis verliet, hij sloot 't hek af van den kleinen vôôrtuin en verdween toen op Btraat. Geen vraag rees in haar op, waar hij zou heengaan geenerlei verdacht kwam bij haar op ze voeîde alleen 't smartelijke, dat ze alleen was, zonder hem. Kwellende onrust dreef haar opnieuw naar Lidie's kamer en wat ze hier door- Ieefde, waren oogenblikken, waarin zg zich zelf zag, precies zooals ze was. Had zij haar man wel liefgehad, zooals een vrouw den man moet liefhebben, die haar zjjn leven gegeven heeft, zijn eer, zijn naam, zijn goed, zijn kracht, hart en gedachten ailes, wat een man een vrouw te geven heeft Was Erich na hun huwelijk haar steeds de eerste, de hoogste geweest, had zjj hem bijgestaan in ailes, wat ze vermocht Had ze hem zichzelf vergeten, door vragen, wat hg 't liefst beschermd en voortdurend te wou. Daar bewoog Lidie een handje, alsof die 't antwoord wilde geven. „Neen" scheen se te zeggen; azoo heb je hem niet bemind Dikke tranen rolden uit Doris oogen. Zij pabte het slapende kind beet en drukte het zéô hartstochtelijk tegen zich aan, dat 't begon te schreien. „Wat is er gebeurd, Doris 't Wss Erich's stem, die dat vroeg. Doris had kunnen jubelen van vreugde, dat hij weer thuis was. Een enkele beweging was duidelijk om hem haar zielstoestand te doen kennen. Maar hjj wees naar Lidie „Laat haar slapen," zei hij kort, haast ruw. Aïs ijs vie! dio opmerking op Doris. Zij wendde zich niet naar haar man, doch legde het half slapende wicnt weer in bed en dekte haar toe „Ik dacht, dat je allang naar bed was Doris." „Ik kon niet slapen, Ericb. 't Is zeker al wel één uur. Jij was weg en ik was angstig over jou." „Ik vend den brief van den minister, die me riep. 't Betrof een zéér gewich- tige zaak, dsarom moest ik nog weer uit en langer wegblijven, dan ik dacht." „Eén woord, Erich, en ik was gerust geweest." „Was je dan ooit over mjj in onrust vroeg hij bitter. Dit was immers zoo'n dringende aangelegenheid." „Ik berisp je toch ook niet, Erich. Ik ben tevreden met ailes, wat je doet." Hij wierp een verraste blik naar zijn vrouw, want die deemoedige houding was voor hem heelemaal nieuw. Toen ging hij, na gevraagd te hebben naar Lidie, met een kort „Goeden nacht" de kamer uit. Misschien zou hij wel vriendelijker en weeker gestemd zjjn geweest tegenover Doris, als er niet iets anders was geweest, dat hem ôrg hinderde. Zooals we weten, vond Erich bij 't binnenkomen in zijn werkkamer een brief van den minister op zijn schrijfbureau. De inhoud was van dien aard, dat hij den minister spreken moest, onmiddellijk, ai was ook ày zoo <aat, Hi] beg&f zich dus op w<g en 't waa bij twaalveu, toen hij bij den minister binneuirad. Deze ontviug hem uiterst vriendelijk en met een gezicht, zooals groote heeren wel meer plegen te zstten, indien ze een vorrassing hebben voor hun minderen. „Ik weet ailes", sprak de minister bij 't binnentreden, tôt Erich. „U ziet, mijn collega de miûister van Justifie heeft ook voortgemaakt." „Ja, dat moet ik zeggen," antwoordde Erich. „Ik was terug van de reis, ben van de trein direct naar Zijne Excellente gegaan om mijrî berichten te brengen toen naar huis om vrouw en kind te be- groeten „En maakt mevrouw Von Rschting het goed „Als een vrouw bij een feest tegen- woordig is, maakt zij het alîijd goed," merkte de assesscr schertsend op. „Mevrouw Von Rechting vond het zeker niets aangenaam, dat ik haar man ont- roofde „Des te gelukkiger was ze, toen ik weer thuis kwam, Excellente „Men moet zich verheugen, zoo'n ge- lukkigen echt te zien als de uwe. Naar welk feest was mevrouw „Mijn vrouw was uitgenoodigd bij de familie Von Wandelt." BWat een samenloop van omstandig- heden „Ik kwam daar om haar af te halen." „Nog beter „Daar, Excellentie bewonderde ik de nauwgezetheid, waarmee ailes reeds ge- schied was. Ik kwam nota bene in den tuin al direct,iemand van de politie tegen. Sedert mijn terugkomst waren toch nog pas twee uren verloopen." „De zaak wordt hierdoor verklaarbaar, dat bier allés direct in o d jt gema&k- eoodra ik uw telegram in cçferaehriifl had. Beete Rechting, H hebt het Vade-' land een grootsn dianst bewezen, mis schien zeîfs ziju wjj voor uoriog gegpaard gebleven," nDat heb ik niet gedaan, Excellentie, maar de man, die u de asnwijzingen gaf en de kostbare stukken in crjfersehrift." „Ja, ja, mijnheer Warbusch. 't Is wel vreemd, dat de man, mij ermede in kennis stelde in plaats van den minister van Oorlog, hij wist zeker 't onderscheid niet." zei de minister, lachend. „Maar wie weet, wat er gebeurd zou zijn, indien onze naburen die stukken in handen hadden gokregen Wat dat betrc-ft is de ontdekking van onschatbare waarde. Eu uw verdiensten hierbij zijn niet te loo- chenen, al wii u dat zelf doen. Door uw scherpzinnigheid, ijver en toewjjding is die zaak zàô gauw gevorderd, dat ik aile mazen van dat net van verraad in handen kreeg. Ik moest bewijzen in handen hebben om pressie te kunnen uitoefenen op onze naburige regeering. Quos ego 1 En dat materiaal heeft n me geleverd door op reis te gaan, Rechting. Ik dank u. (Wordt vervolgd.)

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1921 | | pagina 1