De kleine Prelect.
51e Jaargang
ZATERDAG 30 APRIL 1921
No. 34
Drukker-ïïitgever T. K. KREMER
FEUILLETON.
Van week tôt week.
wordt gelezfln t. HOOGEZANDKl.l-Wlndew.er, Kropew.lde, WMt.rbro.k, Foxh.l, SAPPEMEER, SLOCHTEREN, Sldd.o.ren, H.lln, Sohlldwold.K.ih» F.x.w SoharBor
HarkX.de, Lageland, Overs.lRld, TEN BOER, NOORDOUK, NOOROBBOEK. ZUIDBROEK, WUNTENDAM, ZUIDLAREN, NOORDLAREN, HAREN
Tan d. .<«1 Groniagen ger«h.igd het Xgem... Adv.rt.a«.ba,e.„ yon H. WESTEHBORG, M„„Mkeh»tm 8,
Voor Advertentien en Reclames bviten de provincie Groningen is alleen gerechtigd het Advertentiebureau „HOLTANDIA" 's Gravenhage, Tel. H 7614.
Âan
onze Abonné's en Adverteerders.
Een Contract met de
Hoogezandster Bioscoop.
OOST-GOORECHT
Offioieel Opn voor HOOGEZAND, SAPPEMEEB en SLOCHTEREN.
AB0NNEMENT8PRIJS per drie maanden 60 cent by voor-
uitbetaling. Franco per post 75 cent.
y.h. BORGESIUS ZOON.
SAPPEMEEB. Tel. 413.
ADVERTENT1ËN van 1—6 regeia 50 cent, ieder regel
meer 10 cent.
Inzending van advertenties Dinsdagsmiddags en Vrijdars-
middags voor 12 uur.
EERSTE BLAD.
WEEKKALENDER.
Zondag 1 Mei. Maandag 2. Dins-
dag 3. Woensdag 4. Donderdag 5.
Vrijdag 6. Zaterdag 7.
ZonsopgaDg, Zaterdag 7 Mei te 4,20,
onder te 7.33.
Nieuwe Maan Zaterdag 7 Mei.
Jaar-, paardenen beestenmarkten.
Woensdag 4 Mei, Slochteren j.
Ons streven is steeds het santal abonné's
uit te breiden, alhoewel dit direct geen
voordeel oplevert voor de exploitatie van
een krant. Immers de kosten van papier
en arbeidsloonen zijn aanmerkelijk booger
dan het abonnementsgeld. Indirect komt
het evenwel wel ten goede, want hoe
grooter het aantal abonné's, hoe grooter
de reclamekracht der advertenties is.
H.H. adverteerders hebben er dus het
grootste belang bij, dat het blad waarin
geadverteerd wordt, in ruime mate wordt
verspreid. Daarom bieden wij onze abon
né's allerlei voordeelen, b.v. het eens per
maand gratis plaatsen van een advertentie.
Wat wij onze lezers nu evenwel bieden,
zal waarschijnlijk nog door geen enkele
krant zijn gedaan.
Door een contract met de directie der
Hoogezandster Bioscoop zijwwe in staat onze
lezers gedurende de vertooning van de serie-
film „I)e Koningin der Wildernisop Maan-
dagavond tegen betaling van de halve entree
toegang te verschaffen tôt de bioscoop.
Daarvoor wordt wekelijks een bon in
het Zaterdagnummer afgedrukt. Bij in-
levering van deze bon aan de kassa van
de bioscoop ontvangt mes een kaartje
tegen betaling van den halven toegangsprijs,
voor aile rangen. De waarde van de bon
is dus de halve entreeprijs.
We kozen juist de zesweeksche serie-
film „De Koningin der Wildernis", omdat
deze film geschikt is voor elk publiek.
Momenteel loopt dit werk met veel succès
in het nieuwe „Victoria-theater" te Am
sterdam, en ondanks het zomerweer mocht
de directie van dit theater met zijn 2000
plaatsen zich verheugen in uitverkochte
zalen. De seriefilm is wat spel, sensatie
en fotografie betreft, wel de hoogststaande.
Prachtige natuurtafereelen, de eigenaar-
dige zeden en gewoonten van de verschil-
lende volksstammen, maar vooral de strijd
tegen de wilde dieren en andere gevaren
der woeste streken maken deze film tôt
een spannend en aangenaam verhaal.
We laten hier onder volgen wat „The
Kinematograph Weekly", het meest voor-
aanstaande en onpartijdige Engelsche bi-
:AIs men ongeiyk heeft, verdedigt
men zich doorgaans Iuider dan
wanneer men in zyn recht Is.
Door d. 1. BRUYERE.
(Nadruk verboden.)
3.)
Hij plaatste zich aan zijn primitieve
schrijftafel en schreef de verzen over,
terwijl hij elk vers, te voren nog eens
weer luid overlas. Een scherpe critiek
zou in deze verzen, waarin hij 's keizers
zuster de genius van den vrede noemde
en haar aanriep om Frankrijk, door haar
broeder zoo rijk met lauwerkransen ge-
kroond, de zegeningen van den vrede te
brengen, weinig gevonden hebben, dat
aan Horatius, Corneille en Tasso herin-
nerde. Mijnheer Dubois echter schenen
ze uitstekend, en zijn droeve trekken
waren geheel en al opgeklaard, toen bij
zyn gedicht overgeschreven had.
Hij zette op de vrijgelaten eerste blad-
zijde in sierlijk echrift het adres
»Aan Haar Keizerlijke HoogheidPrinses
Borghese, regeerend vorstin, van Gua-
s'alla, zuster des Keizers", want aile ver-
wanten van den grooten César voerden
den officieelen titel „zuster en broeder
des Keizers", en juist deze titel was het,
die hen in de oogen der toenmalige
wereld den meest te benijden rang ver*
Daarna maakte hij toilet en de keus
oscoop vakblad schrijft,
De Koningin der Wildernisis een
sterke en gezonde avonturen roman, waar-
van de attractie nog ten zeerste wordt
verhoogd door de omgeving waarin hij
zich afspeeld. Het verhaal is vol adem-
looze spanning, het is een „Model" hoe
avonturenfilms behooren te worden ver-
vaardigd. „Sansaties" komen er in over-
vloed in voor en deze worden speciaal
intéressant door het feit, dat ze meestal
worden veroorzaakt door wilde dieren.
Er komen in voor alligators, leeuwen,
tijgers, luipaarden, olifanten, enz., terwijl
ook reeds in de eerste tafreelen het mo
derne vliegtoestel niet is vergeten.
Van ensceneering is het beeld schitte-
rend zoowel wat betreft de grootsche
tropisehe landschappen, als de nederzet-
tingen der verschiîlende inlaudsche be-
woners en het inwendige van hun hutten,
tôt zelfs de vreemdsoortige woningen der
„Pompoenbewoners" tusschen de toppen
der boomen.
Onder de verschiîlende sensaties zijn
reddingen per vliegmachine, de hulp van
een merkwaardig dansenden olifant, de
verwoestingen die een dolle olifant aan-
richt, en het vangen met een lasso van
een tijger midden in zijn sprong naar een
weerloos meisje.
Ongetwijfeld is „De Koningin der Wil
dernis" een seriefilm die enorme trekkracht
bezit voor ieder soort van theater, en alJe
episoden er van, vol van sterke en snelle
handeling zullen gretig worden gevolgd
door duizenden bioscoopbezoekers, zoowel
oude als jonge.
Werkelijk slechts zeer zelden hebben
we een „8chlager-serie" gezien, die zoo
onmiddellijk en zoo sterk de aandacht van
het publiek wint en vasthoudt als deze,
en of het nii de held en de heldin zyn
die de waagstukken volbrengen (en vele
ervan zijn inderdaad zeer bijzondere waag
stukken) of dat de medespelenden ex-
bokskampioen op zijn beurt de haren der
toeschouwers te berge doet rijzen, de be-
langstelliDg in het beeld verflauwt geen
enkel oogenblik.
Het is een van die seriefilms, waarvan
de volgende épisodes vol ongeduld worden
afgewacht door de bezoekers van het
theater, waar hij vertoond wordt en de
eenige teleurstelling, die hen het beeld
kan brengen is het einde van iedere
épisode, dat hen mededeelt, dat ze nog
een week hebben te wachten op het
vervolg van de apimende avonturen. Het
geheele verhaal is bijzonder sterk en
krachtig en slechts een der scenes uit
een der eerste deelen willen we even
aanstippen. De scene waarin een leeuw
een man najaagt en overvalt is een der
meest merkwsardige feiten, die we ooit
voor de film hebben zien afspelen.
De directie der Hoogezandster Bioscoop
heeft voor de bezoekers van deze serie
film, dus ook voor onze abonné's, tevens
een verrassing.
Aan degene die na afioop van deze
viel hem waarlijk niet moeilijk, want hij
had slechts één costuum, dat zoo juist
niet nieuw meer was. Misschien was dit
juist een gunstige omstandigheid want
in een galahofkleed had hij zich allicht
stijf en onbeholpen gedragen, terwijl hij
zich in zijn eenvoudig tenue meer onge-
dwongen gedroeg.
Toen hij daarna zijn gsdicht ik den zak
gestoken had, trad hij de keuken binnen,
gaf madame Lablache, die hem, nog iet-
wat norsch, veel geluk wenschte, den
sleutel, terwijl zy hem aanmaande, de
aanstelling niet te vergeten, al was het
dan ook aan een tabaksbureau.
Beklemd stapte hij voorwaarts, minder
doordat hy een der eerste Prinsessen van
de wereld ontmoeten zou, dan wel door
het feit, dat hij haar een zoo materiëel
verzoek zou moeten doen, als zy zijn
huldebetuiging genadig aannam.
Rijtuig op rijtuig reed naar het paleis
van de prinses Pauline Bonaparte, die
als weduwe van generaal Leclerc met
vorst Camillo Borghese gehuwd was en
van haar keizerlijke broeder het vorsten-
dom Guastalla ais souvereine bezitticg
had ontvangen. Ze regeerde het van
Parijs uit door beambten, die meer in
dienst van haar broeder dan van haar
zelf stonden, ofschoon aile regeeringsde-
creten haar stipt voorgelegd en door haar,
alhoewel meestal ongelezen, geteekend
werden. Zy was de lievelingszuster van
Napoléon, met wien zij uiterlijk zoowel
als in aard en karakter, het meest over-
stemde. Zij begreep al zijn reuzenplannen
en had bij een opstand in Rome reeds op
jeugdigen leeftijd buitengewone koelbloe-
digheid en onbuigzame moed getoond.
Was ze een man geweest, dan had ze
voor haar broer een groote steun kunnen
worden en had ze een zoon gehad, hij
ware beslist door den keizer als zyn op-
serie-film, het dichtstbij raadt de geheele
lengte (in Meters) van deze film, wordt
een Abonnement uitgereikt, welke een
jaar laDg gratis toegang geeft tôt de
bioscoop voor elk programma een keer
geldig op de rang waarop hij of zij de
zes achtereenvolgende weken heeft plaats
genomen. Bij de oplossing, welke per
brief moet geschieden, moeten de z e s
kaartjes worden ingesloten. De brief
moet duidelijk vermelden het getal in
cijfers en het juiste adres van de inzenders.
Voor elke rang wordt één abonnement
disponibel gesteld.
yan deze seriefilm waarvan de eerste
serie wordt vertoond Zaterdag 7, Zondag
8 en Maandag 9 Mei, wordt Zaterdag
en Zondag reeds als extra nummer een
voorproefje vertoond.
De eerste bon wordt afgedrukt iu het
nummer van 7 Mei.
Degene die zich deze week nog opgeeft
als abonné, kan mede van deze buitenge
wone gelegenheid profiteeren. De abonne-
mentsprijs bedraagd slechts 60 cent per
drie maanden.
In haar vergadering van Donderdag
21 April heeft de Tweeds Kamer het
iniiiatiefvoorstelRutgers c.s., inzake
plaatselijke keuze, aangenomen.
't la er in die zitting en ook in die
van den dag te voren, nog al heet toege-
gaan, maar 't eind van 't lied is geweest,
dat het ontwerp is aangenomen met 39
tegen 29 stemmen. Zooals men ziet, was
weer een tamelijk groot p^rcentage der
leden afwezig. Maar 68 van de 100 waren
présent. Dit dient met leedwezen te
worden geconstateerd. Vôôr stemden 5
katholieken, 8 anti-revolutionairen, aile
aanwezige Chr. historischen, sociaal-demo-
craten en communisten, de christen demo-
craat A. P. Staalman en de plattelander
Braat. Tegen stemden 13 katholieken,
3 anti-revolutionairen en aile aanwezige
vrijzinnig-democraten en liberalen. Deze
allen, samen vormend een verre van
voltallige kamer, hebben een beslissing
genomen, een beslissing, die aan drie-
vierden van zeker bevolkingscomplex
een bepaalde bevoegdheid toekent.
Als niet de Eerste Kamer het ontwerp
verwerpt (de heer Rutgers zal het ook
daar verdedigen) en de miDister gaat er
zijn goedkeuring aan hechten, krijgen we
naast de periodieke verkiezingen voor
Tweede Kamer, Provinciale Staten en
Gemeenteraad, een nieuw soort stemmiDg,
nu eens in deze, dan in die gemeente.
volger aangenomen. De genegenheid en
het vertrouwen van den keizer in haar
waren zoo groot, dat men beweerde, hoe
hij het betreurde, dat niet hier, als in
het oude Egypte, de broeder de zuster
mocht huwen. Dit ailes wist men in
het toenmalige Parijs zeer nauwkeurig en
was het dan wonder, dat ieder, die door
zyn betrekking tôt het hof er het recht
toe had, zich beijverde, de geliefde zuster
van den wereld heerscjier op haar ge-
boortedag te huldigen
De fraaiste equipage's volgden elkaar
voor het portaal van het paleis in lange
rijen en het volk, gewend aan menig
luisterrijk schouwspel, stond ook nu weer
in dichte rijen op de straat, nu eens
zwijgend, dan weer met vriendelijke op-
merkingen of sympathie-betuigingen de
inzittenden begroetend.
Slechts enkelen echter gingen binnen
en buiten de verwanten van 't ksizerlijk
huis en de hoogste waardigheidsbekleeders
werd bijna niemand toegelaten om de
Prinses persoonlijk zijn gelukwenschen
aan te bieden. De meeBten voeren, nadat
ze den in groot gala aan het portaal
staanden hofmeester hun namen opge-
geven hadden, weer door de onvermoeid
wachtende menigte weg, vriendelijk
lachend, doch inwendig geraakt over de
impertinentie van de Prinses, die het
waagde, de strenge étiquette, waar aan
de keizer zoozeer hechte, te overtreden.
Terwijl het heele hof, de eerste mannen
van het leger en de regeering, banevens
de diplom&ten zoo in feestelijke processie
het paleis voorbij trokken, bevond zij,
wie al deze buldebetuigingen gold, zich
in even ryk als smaakvol vertrek aan de
tuinzijde van het paleis gelegen, waarin
slechts dof het straatgedruisch doordrong
en dat half salon en boudoir was. De
breede glazen deur, waarvan een marme-
ren trap naar den grooten tuin voerde,
Deze stemming zal ongetwijfeld een zeer
heftig karakter dragen en de voorbe-
reidende maatregelen, zullen heel wat
propaganda-materiaal vragen. Aan den
eenen kant zullen staan de vergunn'ng
houders, aan de andere zyde, de yverige
voorstanders voor de drooglegging van
ons land.
't Zal waarschijnlijk geen zeer verheven
strijd worden. Daarvoor is hij te per
soonlijk.
De zaak is nu als volgt
Wanneer een vijftiende deel van hen,
die op de kiezerslijst voor den gemeente
raad staan (dus onze vrouwen ook) er op
aandringt, moet een stemming worden
gehouden over een plaatselrjk verbod van
drankverkoop.
Blijken bij die stemmiDg, drie vierden
van de opgekomenen, voorstanders van
de drooglegging, dan zal een desbetreffend
voorstel aan de Kroon worden gedaan,
mits deze drie vierden tevens uitmaken de
meerderheid van hen, die op de kiezerslijst
geplaatst zijn.
Dit laatste had de heer Rutgers aan-
vankelijk niet iu zijn voorstel opgenomen,
maar hij bracht deze bepaling aan, nadat
de heer Abr. Staalman een amendement
had ingediend om niet te laten beslissen
door 8/4 van de opgekomenen, maar van
de kiezers.
Is de stemming gehouden en blijkt de
uitslag ten gunste der plaatselijke keuze,
dan is ze nog niet bindend, maar blijft
de beslissing aan de Kroon. De regeering
is vrij de drooglegging niet goed te keuren,
wanneer drie-vierden der stemmers vôôr
hebben uitgesproken, maar zij is niet vrij
de drooglegging wel goed te keuren,
wanneer minder dan drie vierden zich er
véér uitspraken. De Kroon kan dus naar
eigen oordeel de drooglegging weigereD,
wanneer zij meent, dat een gemeente een
zoo heterogene stemming hield, dat de
uitslag weinig wezenlyke waarde zou
hebben.
Aan dit initiatief-voorstel ligt voor
velen een lcfftdijke bedoeling ten grond-
slag. Voor anderen niet. Velen zien er
een waardige bestrijding in van het door
hen gewraakte alcobolmisbruik. Anderen
zien de waarde en de wenschelijkheid
van plaatselijke keuze ter bestrijding van
het alcoholisme niet in. Merkwaardig
was het dan ook, dat van de vier Kamer-
leden die als hoofdbestuurders eener
drankbestrijdersorganisatie, nog dezer
stond open, het lichte, jonge groen van
de groote platanen, accazia's kastanje's
blonk in den hellen zonneschijn, voor-
jaarsbloemen sierden het balkon. Het
vertrek van de Prinses, was opgevuld
met al die duizend kleine dingen, welke
de luim van een vorstelijke dame van
geest en smaak, met de onuitputtelyke
middelen van de zuster van den wereld-
heerscher, rondom zieh vereenigen kan.
In de nabyheid van het raam stond een
klavier van rozenhout, een mandoline op
het Perzisch tapijt en daarnaast een kost-
bare harp. Meesterwerken in marmer en
brons schilderijen van elke school sierden
de met Indische tapijten behangen wanden.
Voor het tweede venster een naar onzen
tijd te sierlijk schrijfbureau in den
haard een klein vuur van welriekend
hout, dat het 00g door zijn reflexen aan
genaam aandeed, zonder de temperatuur
van de luwe lentelucht te verhoogen.
Op een van de breede kanapé's uit dien
tijd, welke een navolging van de Grieksche
rustbedden zouden zijn, zat half terugge-
leund in de roodzijden kussens met gouden
kwasten, Prinses Paulina de schoonste
van het aan schoonheden zoo rijke hof
haars broeders. Haar klassiek zuiver
gesneden gel&at met de lichtbruine teint
der zuidelijke volken had de antieke
trekken van haar broeder, betzelfde
trotsche, koene, vurige 00g, waarvoor,
als het in toorn fiikkerde, de heele wereld
sidderde. Ook zooals het bij hem het
geval was, kon de prinses in licht, vlug
gebarenspel, door ontelbare nuancen haar
woorden verklaren en aanvullen, waardoor
een onderhoud met haar te behaaglijker
werd. Maar ailes wat bij haar broeder
hard, onverbiddellijk en dikwijls dreigend
was, was bij haar, trots de groote over-
eenkomst, met een waas van vrouwelyke
zachtheid, afgewisseld door schalksheid
overtogen, zoodat zy elk der beroemste
dagen een oproep teekenden om overai,
waar mogelijk, het hedendaagsche alco
holisme ten krachtigste te bestrijden,
twee sréor en twee tegen het ontwerp
hebben gestemd.
Het ontwerp-Rutgers zal, ik zeide het
hiervoor reeds, een hevigen strijd ont-
ketenen. De voorstanders van plaatselijke
keuze zullen natuurlijk een geweldige
propaganda voeren om, als ze 15 der
kiezers op een lijst hebben en daardoor
een stemming over al of niet invoering
der plaatselijke keuze, kunnen vragen,
meer dan 50 der op de lijsten geplaatste
kiezers voor den Gemeenteraad, of drie-
vierden van hen die zullen gaan stemmen»
voor de plaatselijke keuze te winnen.
De tegenstanders van plaatselijke keuze
en van hen noem ik slechts de hôtel- en
caféhouders, zullen het hunne doen, om
de propaganda der drankbestrijders afbreuk
te doen en trachten het aantal tegen-
stemmera zoo groot mogelijk te doen zyn.
Van deze laatste hebben wij den laatsten
tijd ook een uitstekend georganiseerde
propaganda kunnen constateeren. Valt
ten slotle de stemming ten hunnen on-
gunste uit, dan zullen zij na deze propa
ganda en na verloop van tijd een nieuwe
stemming veroorzaken. En ook zij zullen
propaganda-materiaal genoeg kunnen vin-
den. Wij wijzen slechts op den enormen
smokkelhandel, die zal ontstaan.
Stel eens, dat in Sappemeer de plaat
selijke keuze niet werd ingevoerd en in
Noordbroek wel. De ingezetenen daar
zouden maar een stap behoeven te doen
om zich vol te drinken. En de berichten
uit Amarika, dat dan ook drooggelegd is,
spreken van een zich immer uitbreidenden
clandestienen verkoop.
Slechts dit bereikt men met plaatselijke
keuze de drank wordt verder van de
bavolking gebrackt. Htt drinken voor-
komt men echter niet.
Edoch De plaatselijke keuze is nog
niet ingevoerd, al heeft de Tweede Kamer
het ontwerp ook gobdgekeurd- In de
Eerste Kamer moet het ook nog een punt
van bespreking uitmaken. En keurt ook
die het ontwerp goed, dan nog wordt het
maar zôô niet automatisch tôt wet ver
heven. Het heeft nog heel wat klippen
te ontzeilen en 't is beat mogelijk, dat
het op een van die strandt.
Ook de Raad van State stelt een zeer
formeel onderzoek in. En de regeering
heeft op eventueele aanmerkingen en be-
schoonheden van het keizerlijk hof in de
schaduw stelde.
Z) hield een vaas van Sôyres-porceleln,
met welriekende viooltjes gevuld, in de
hand, en beschouwde met belangstelling
de verschiîlende médaillons, die er op
voorkwamen.
Voor haar, op een tabouret, zat de
keizerlijke hofschilder Isabey, een man
van ongeveer veertig jaren, in donker,
met zilver gestikte hofkieedy, een kloek,
geestvol, ofschoon niet regelmatig schoon
gelaat, dat de trekken van den kunstenaar
met die van den hoveling vereenigde.
Aan zijn hais pronkte het kommandeura-
kruis van het Legioen van Eer.
„Inderdaad," sprak de Piiuses, „een
koninklnk geschenk deze vaas met
het beeld van den keizer omgeven met
de portretten van onze geheele familie
door Isabey's hand geschilderd."
n't Zijn de blosmen, die ik Uwe K. H.
bracht", viel Isabey gelant in, „deze bloe»
men van den keizer, als eens de leliën
van den koning, zullen de wenschen ver*
vullen die ik voor u en uw huis koester.
Was het nu niet mijn plicht, voor die
bloemen een passende vaas te vervaar-
digen
„En u heeft, als koning der kunst, mij
een geschenk gebracht", sprak Paulina,
„dat ik, een arme Prinses, niet vergelden
kan, en wasrvoor ik steeds uw schulde-
naar zal blyven."
„Een genadige blik van uw Keizerlijke
Hoogkeid", riep Isabey vis duizend
maal meer waard dan aile schatten ter
wereld."
„Die blikken zijn steeds voor u, myn
lieve meeater, en opdat u zich deze steeds
herinnert, neem dan dit aandenken, dat
u ieder oogenblik, aan de vasallen van
uw rijk, aan de kleuren van den regen-
boog herinnert."
(Wordt vervolgd.)
