De kleine Pretect.
51e Jaargang
ZATEKDAG 25 JUNI 1921
No. 49
Brukker-ïïitfever T. K. KREMEE
Van week tôt week.
FEUILLETON.
wordt yBlezan te HOOGEZAND, Klel-Windeweer, Kropswoide, Weeterbr&ek, Pendrai, SAPPES8EER, 8L0CHTEREH, Slddeburen, Heifusi, SohSidwolde, Koiban, FsxSiaa, Sfihararar
Harketede, Laaafaœ!, Overacblld, TEM B0ERN0ORBD9JX, NOORDBR0E&, ZUIBBROEIC, MUNTENOÂM, ZU!OLAREH, KOORDLAREM, HAREM esta
Dit BJhAD voiachgnt i.deren WOENSDAG en ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS per drie maanden 60 cent bg voer-
uitbetaling. Franc® per pest 75 cent.
v.h. BORGESIU8 ZOON.
81PPBSIEEB. Tel. 418.
ADYESTENTXËN vais 1regels 50 cent, iedar regel
mont 10 eent.
Iozending van advert#nti»s Dinsdagsaaidés^s es Vr|dags-
middaga voor 12 uur.
Tnr het pbwiae» t» Adverteaifin betreffende H®*del en N^rerheM is vos* is artnd <!lc«aiKc« sUeex yrrwhtlrd
&rsmhi£«n, Tel. 77t.
Vesr Advertentfw en Rsslamee imitm* de proviseie Grenixgen is alleen gereehtigd hel Advertentlebureau rHOiLANDIAw
slgensen ÂdvertentiabBrean van H. W^STKNBOIG, Mnnne&ebslm 8,
's Grsvenhage, Tel. H 7614.
WEEKKALENDER.
Zondag 26 Juni. Maandag 27.
Dinsdag 28. Woensdag 29. Oonder-
d«g 30. Vrgdag 1 Juli. Zaterdag 2.
Zonsopgang Zaterdag 2 Juli te 3.44,
onder te 8.23.
Laatste kwsrtier Zondag 26 Juni.
Het zuiver z&kelijk-militaire gevolg van
de stranding van het Lsgerontwerp is,
dat de eerste oefentijd van 8i/a maand
nu blgft gehandhaafd (tenzg er alsnog
een noodwet tôt stand komt, om dien
tgd voor de lichting 1921 te bepalen op
zes maanden). Voorts blijft ook het
contingent gehandhaafd op 23.000 man
maar dat maakt voor de lotelingen geen
verschil.
Want in het gewijzigde ontwerp van
minister Pop zou het contingent 66k
23.000 man zgn gebleven (allesn verdeeld
in kern en reserve.) Hierbjj dient tevens
te worden opgemerkt, dat de noodwet
van dit jsar, die het contingent op 13.000
man bracht, automatisch zal komen ta
vervallen doordat nu natuurlgk niet voôr
1 September, de defiaitieve regeling van
dsn dienstpîicht tôt stand zal komen,
waarvan de geldigheid dier noodwet afhan-
kelgk was gemaakt. De lichting 1921
blgft dus 23.000 man sterk en zal (be-
houdens een nadere regeling) 8!/2 maand
moeten opkomen.
Hoe 't in de toekomst, liever in de
naaste jaren zal worden, valt nog niet te
zeggen. De huidige crisis doet daarop
zijn invloed gelden. Omtrent haar ver-
loop staat op 't oogenblik, dat ik dit
schrijf, nog niets positiefs vast. De ver-
schillonde persstemmen, die ik over de
kabinetscrisis las, loopen zeer uiteen.
Enkele bladen betoogden, dat een kamer-
ontbinding niet noodzakelgk was. Zy
bepleitten reconstructie van het kabinet.
De laatste berichten wijzen uit, dat op 't
oogenblik in die richting de oplossing
wcrdt gezocht.
Voor de portefeuilles van oorlog en
marine en ânanciën zouden dan andere
dignitarissen moeten worden aangewezen.
Want ook de minister van fiaanciën
staat niet sterk meer, nu de Kamer art.
7 van zijn wetsontwerp Grondbelasting
onlangs heeft verworpon.
Naar verluidt zal miniater Àalberee de
portefeuille van financiën overnemen, en
de minister van binnenlandsche zaken
zal oorlog en marine tydeljjk waarnemen.
Voor de portefeuille van fiaancién
worden genoemd mr. Rutgers en Snoeck
Henkomans.
Dat er voor het oplossen der kwestie
in deze richting iets valt te zeggen, gelcof
ik nifît. Daardoor toch verhelpt men de
grondjfout niet,' die zich de laatste weken
heeft gèopenbaard.
Het zou weer worden een schipperen
op goed geluk, waartoe een regeering,
die zichzelve respecteert zich niet gaarne,
en deze regeering na de opgedane erva-
ringen, zich niet langer zal willen leenen.
De positie van het kabinet, docr een
reeks van achtereenvolgende teleuratel-
lingen en nederlagen reeds verzwakt, is
nu vrijwel onmogelijk geworden. De
eenige weg, de eenig logische oplossing
is aftreden. In afwachting van de stembus
in 1922 zal men dan waarschgnlijk een
zakenkabinet krjjgen.
Want heeft het huidige kabinet op
't oogenblik nog eigenlijk wel bestaans-
recht Er heerscht in de Kamer zoo
ongeveer evenwicht. Links en rechts
wegen nagenoeg tegen elkaar op.
En na hetgeen er telkens reeds met
verschillende ministère voorviel, en vooral
na wat nu plaats greep waarbij de regeering
in een z66 voornaam punt als het defensie-
beleid zoo door eigen vrienden verlaten
werd, terwgl reeds vroager een drietal
militaire ministers zijn weggestemd kan
de regeering niet meer voortwerken. Aan
krammen kan niet meer worden gedacht.
Enbloe aftreden en dan een zaken
kabinet 1
Wat uit het gebeurde op het Binnen-
hof overduidelijk is gebleken Dat de
Kamer geen verdere uitbreiding wenscht
van 't contingent met verlenging van den
diensttyd, getuige de stemming over het
amondement-Wijk waarvoor alléén de
voorstcller zich verklaarde 1 En dan, dat
zg ook niet wil het zoogenaamde een-
heidsleger, waardoor de splitsing in kern-
troepen en reserve zou komen te ver-
vallen, met eenzelfden eersten oefentijd
van vijf maanden voor allen, want het
daartoe strekkende amendement-De Mont*
ver Loren kelderde met 67 tegen slechts
28 stemmen.
Er is in de Kamer een sterke stroo-
ming voor beperking der militaire lasten
en daarin ligt de eigenlijke beteekenis
van de gevallen beslissingen.
Met de sterke strooming naar vermin-
dering van lasten, welke in ons parlement
blijkt te bestaan, en die ongetwijfeld ook
bij ons volk wordt gevonden, zal elke
Minister van Oorlog rekening hebben te
houden.
Ontwerpen, die een zwaarderen druk
zouden willen opleggen dan dat van
minister Pop, zullen dus in de Kamer
weinig of geen kar.s op aanneming hebben.
Bezuiniging, zie daar de graote taak,
die het eventueel nieuwe of gereconstru-
eerde kabinet als eerste en voornaamste
opgasf wacht. Bezuiniging in aile depar-
tementen, bezuiniging in ails onderdeelen
van bestuur.
En een bezuiDigingspolitiek gseft veel
te doen ook op wefgevend gebied. Een
reviaie van de belastingpolitiek b.v. en
de oplossing van het probleem der gs-
meentefinanciën. S.
Gemeenteraad te Knltlbreek.
Vergadering van Woensdag 22 Juni, des
morgens 10 uur.
De raad is voltallig.
1. Ingekomen stukken.
Een briaf van den secretaris, die
terugkomt op zijn ontslagaanvrage. Schrij-
ver doet een beroep op den Raad om per-
soonlykheden ter zgde te stellen en
werkzaam te zijn in het belang der
gemeente.
Nadat de voorz. zich dasrbg heeft aan-
gesloten, wordt het stuk voor kennisgeving
aangenomen.
b. Bericnt dat de bezittingen der
chr. schoolvereeniging zijn getaxeerd op
27879. Daar van moet par jaar 6.19 °/Q
rente worden vergoed, alzoo f 1725 46.
De heer Mulder zegt dat de wet dit
offer eischt, nochtans is het een zwaar
offsr.
e. Rapport van de U. L. O. commissie.
Wordt aan B. en W. gezonden om advies.
Daarna zal het bij de leden circuleeren,
of den leden in afdruk worden gezonden.
2. Vaststelling van een regl. van orde
voor de vergaderingen van B. en W. een
instructie voor den Secretaris en den
ontvanger.
Nadat enkele ondergeschikte opmerkin-
gen zijn gemaakt worden aile drie con-
cepteq vastgesteld.
3. Verzoek van de "Vrge Groep en
anderen om op 8 Juli het plantsoen te
mogen gebruiken.
De voorz. zegt dat bij vergunning voor
de opsnluchtvergadering heeft geweigsrd.
De heer Schansema betwist of de bur-
gemeester het recht heeft die openlucht-
meeting te weigeren.
De secretaris leest uit de wet voor dat
openbare beraadslagingen niet sonder per-
missie mogen worden gehouden.
De heer Schansema zegt dat een meeting
geen „beraadslaging" is.
De heer Knottnerus is uit godsdienstige
overweging tegen het gebruik van den
Zondag voor dat doel.
Met de stem van den heer Knottnerus
tegen, wordt het plantsoen 25 dispo-
nibel gesteid,
Het meetingcomité kan van de besîis-
sing der burgemeester in beroep komen
bij den commissaris. Men wist dat blrjk-
bsar niet en ging in beroep bij den mi
nister van justitie.
Uit diens toelichting blijkt dat de bur-
gemeester geen trek heeft in de onder-
werpen. Hoewel die onderwerpen er zeer
gevaarloos uitzien. Gesproken zou worden
over „de aanslag op de jeugd" en „wat
willen de anarchisten".
4. In gebruik gavicg van een barak.
Wegens dakloosheid wordt de barak
verhuurd aan den arbeider K. Spieker k
f 1.50 per week.
5. Rioleering.
In de buurt van het kantongerechtsge-
bouw zal een eindje riool worden gelegd
op particulier terrein voor gemeente-
rekening.
6. Afalag plantsoen-buur.
De Blauweweek commissie had op Pink-
stermaandag f 25 een meeting. Ze
vragen afslag tôt 10. B. en W. zijn
tegen de afslag.
De heer Knottnerus wil wel verlaging,
doch de voorzitter verzet zich er tegen.
De heer Schansema wil ook verlaging.
Het voorstel-Knottnerus wordt mat 4
tegen 2 stemmen verworpen. Voor
Schansema en Knottnerus.
Een vooratel-Mulder om voortaan 20
te vragen, wordt verworpen met 3 tegen
3 stemmen. Voor zijn Mulder, Suzsnaar
en TuiD, en tegen mej. Kruizinga, Schan
sema en Knottnerus.
7. Bunoeming leden woningstichting.
Herbenoemd worden de heeren D. de Groot
H. Schreudcr en P. Pot.
Voor de stemming verdedigt deburge-
meester de atelling dat het verdedigbaar
is dit als „een zaak" te beschouwen en
de aftredende heeren zonder schriftelijke
stemming her te benoemen. Een stelling
die door de vergaderiDg niet wordt onder-
Bchreven.
8. Subsidie consultatiebureau voor
drankbestryding te Winschoten.
B. en W. stellen voor afwgzend te
beschikken.
De heer Knottnerus vraagt inlichtingen
en gevoelt nadat de Voorz. deze heeft
verstrekt voor het verleenen van sub
sidie.
De Voorz. zegt dat overal wel iets aan
kan worden gegeven.
De heer Knottneruâ Het is toeh een
goed doel. Ik stel voor f 10 per jaar
te geven.
Het voorstel Knottnerus wordt echter
niet gesteund. Het is dus verworpen.
9. De kosten voor de lantaarns aan
de Oade Laan waren niet f 180 doch
f 200. De post wordt verhoogd.
10. U. L. 0. propaganda.
De schoolcommissie heeft kosten ge
maakt voor een openb. vergadering ter
bespreking voor de U. L. 0. plannen.
Die kosten" zijn l&ag. Er wordt echter
zwa&r over gedebatteerd. Na eenige
moeite wordt tôt betaling besloten.
11. Bslastingsfelsel.
Er is een verordening in concept ge-
reed gebracht beoogende de aansluiting
bij de rijksregeling. Voorgesteld wordt
800 af te trekken v"cr noodz. levens-
onderhoud en f 50 vook teder kind.
Eerst is de heffingsverordening aan de
beurt. Daarna komen de opcenten hefïin-
gen aan de orde. Voorgesteld wordt te
hsffen 30 opcenten op pers. belasting,
40 opcenten op de geb. en 10 opcenten
op de ongebouwde eigendommen, 50
opcenten op de vermogensbelasting.
De heer Kriottneru^ wil geen opcenten
op de pers. belsstingen en de geb. en
ongeb. eigendommen. Vooral de perso-
neeie belasting drukt op de kleinen.
De Voorz. ontkent dit.
Hat voorstel Knottnerus wordt niet
gesteund.
De heer Mulder zegt dat de gemeente
f 12 per arbeider van de fabriek Scholten
kan vorderen.
De heer Kuottnerus vreest dat de pa-
troon het getal arbeiders zal varminderon.
12. Besloten wordt een tijdelijken amb-
tenaar ter secretarie aan te stellen.
B. en W. krggen l^nco mandaat.
De heer Knottnerps stelt
dwase vragen.
13. Beleggiug O.W.-uitkeering.
Besloten wordt van 1300 een obligatie-
leening a»n te gaan ef f 3300 kan worden
gestoken in Nat. werielgke schuld.
Ook bg dit punt isthet de hqer Knott
nerus die vraagt en weer vraagt.
14. Tijdelijke kaagôldieening.
De gemeentelijke credietbank te Den
Haag wil a 6 °/0 leqnen 3 mnd. Besloten
wordt 8000 te leenfn voor 3 of 6 mnd.
B. en V/. kunnen han<jelen.
15. Compfabiliteitf
Daarop betrekking Jwbbende concepten
wotden gelezen en Vastgesteld. Het
Armbeatuuf krijgt ^-7000 inplaats van
f 4000.
De heeren Knottnerûs en Mulder twisten
even ovor de gestie van het B. A. dat
keien kocht en de werkeloozen er op liet
„mokeren", terwgl er geen post „aankoop
keiea" staat op de begrooting. „Not kent
geen gebot". De Voorz. twist mee.
16. Verzoek van de 'areeniging van
leerkrachten bij het (M U L. 0. in deze
provincie om adhaesiebef'iigiDg aan hun
adres aan den Minister van Onderwijs,
om vergoeding voor U. L. 0. bevoegd-
heden.
Het wordt in handea van B. en W.
gesteid om advies.
17. Werkeloozen.
een paar
Het nadeuken der meeste
menscheu la slechte een
na-desken. 4
Door d. 1. B R U Y E R E.
(Nadruk verboaen.)
16.)
„Zeker, mgnheer Monier, zeker, dat zal
den dienst vergemakkelijken en ik kan
immers op een dienstgverig ambtenaar
ten voile vertrouwen
De secretaris boog en sprak „Wijl
nu da meest dringende zaken behsndeld
zijn, zou ik mgnheer willen vragen, of
nu in den hof de paarden zouden worden
voorgobracht, die ik voorloopig onder uw
goedkeuring gekozen hob, om te bepalen,
of u ze zou willen behouden
#Zeker, mgnheer", sprak Charles, terwgl
hg verlicht opstond, „maar", zei hg,
,zou 't niet geed zgn mijn gemalin ook
hierover te hooren u weet, de dames
hebben zoo haar eigen smaak. Laat ons
naar 't park gaan om madame Dubois te
gaan afhalen."
De prefeot snelde met de blgdschap,
waarmse eeu schooljongon het bedompte
lekaal ontvlucht, vooraan. Mgnheer Mo
nier vo.'gde glimlachend.
Madame Clairette had onder 'n agave-
boom met Béatrice plaats genomen, een
heerlgk zitje, dat een praehtig uitzicht,
op stad en baven veroorloofde. Diep
blauw was de wgde, kalme zee, en slechts
de kleine witte kopjes der kleine golfjes
wezen op de zachte beweging der lucht,
de zeilen werden geel gekleurd door de
stralen der avondzon.
De kamerdienaar had de limonade ge
bracht en Clairette gaf zich een oogenblik
over aan een gevoel van behaaglijkheid
en genot, waarvan ze vroeger nauw'igks
eenig vermoeden had. Doch daarna wendde
ze zich tôt haar gast en sprak
„Ik hoop, juffrouw, dat we vriendinnen
mogen worden, wat me zeer gelukkig
zou maken, want ik heb onder zoo
vreemde verhoudingen behoefte aan een
leidende hand."
„0, madame," antwoordde Béatrice,
„een leidende hand Hoe kan daarvan
sprake zgn bg een dame van uw rang en
stand
„Nu, lieve", sprak Clairette lachend,
„ik geloof niet dat we juist zooveel in
leeffijd verschillen, om dit onmogelgk te
maken en wat mijn rang en stand betreft,
voor kort was ik ook nog een jong meisje
als u en moest mij in de roi van groote
dame inleven laat ons dus elkaar vol-
komen vertrouwen, onttrek u mij niet
uw leidende hand, wellicht heb ook ik
gelegenheid n een dienst te kunnen be-
wijzen."
„Och, madame.', sprak Béatrice Ievendig,
„als u dat zou willen dosn, hoe dankbaar
zou ik u zijn. Maar waarlijk, ik zou
mgnerzgds niet weten hoe ik u
„Wel, eenvoudig, mej uff cou w, zeer een-
voudig. Nieuwe verhoudingen te leeren
kennen is moeiiijk en eischt langdurige
ondervinding. U echter kent hier ailes,
en als u zoo vriendelrjk zou willen zijn,
mg uw ervaring mee te deelen, en mij
een weinig in te lichten over hen, met
wie ik hier omga, dat zou mij ten zeerste
aan u verplichten."
Een fijn lacbje gleed over het gelaat
van het jonge meisje.
„Ja madame", sprak ze, „wat dat betreft
zal ik u gaarne van dienst zijn gezien
heb ik hier genoeg. U kan dan meteen
weten, of mgn geoefende blik, tôt dit
eiland beperkt, en dus geen gelegenheid
tôt vergelijking had, in staat was goed
te zien."
„Heb daarvoor geen zorg, juffrouw",
zei madame Clairette, „uw oogen zelf
zeggen me reeds veel, daarin is veel te
lezen. Maar beginnen we, Vele dames
en heeren, die ik gezien, heb, herinner
ik me nog heel goed als u mg den tekst
er nu bg geeft, dan hebben we beslist
een intéressant onderhoud en krijg ik een
aardig album."
Met een lachje begon Béatrice haar
revue en wist de bijzondere eigenschap-
pen en hoedanigheden van enkelen zôô
gaestig te schetsen, dat madame Clairet
te meermaien in lachen uitbarstte.
't Jonge meisje werd door desen bgval
steeds meer aangemoedigd en onderhield
zich weldra zoo prettig met de gastvrouw,
alsof ze reeds jaren lang vriendinnen
geweest waren trouwens critiek op haars
gelgken is ook het liefste, waarover de
dochteren Eva's zich onderhouden. „En
nu de heeren", sprak Clairette, toen de
dames de revué gepasseerd waren „ik
spreek niet van uw vader den waardigen
maire der stad, hem te beoordeeUn, valt
Iicht, en ik wiide van u alleen al het
goede hooren, dat ik zelf van hem denk.
Daar wss echter nog een ander
heer, de syndicus der stad, mijnheer
Bartoleomeo Gordone, dien naam meen
ik mg tenminste te herinneren".
„Jawel, madame" Bartoleomeo Gor
done," sprak Béatrice, terwijl er aïs een
floers over haar oogen trok, „d&t is een
rijk man, met zeer veel invloed mgn
vader roemt hem zeer."
Angstig blikte ze op, doch keek toen
snel weer voor zich.
„Ha, ha!" lachte Clairette, „de
vader roetnt hem hoog, hg scheeu de
dochter zijn geheele opmerkzaamheid te
wgden, is hij het misschien, die uw hart
gekozen heeft
Een donkere blos kleurde de wangen
vsn het meisje, de oogen fonkelden en
sfwerend sprak ze
,0, neen, madame, gelooft u me,
waarlijk niet, ik niet en als mijn vader
nHa, ha, 't is de vader dus" on-
derbrak Clairette, „uw vader alzoo
vergeef me, dat ik misschien indiscreet
ben, maar voor een vrouwenblik blgft,
waar het de innigste vriendschap betreft,
weinig verborgen."
„0, madame," riep Béatrice de hand
der jonge vrouw icnig drukkend, „hoe
zal ik u voor zocveel goedheid danken
0, als u mg zou willen belpen, een plan
te verijdelen, welks uitvoering mg diep
ongelukkig
„Ik heb u immsrs gezegd, dat wj
vriendinnen zijn doch wellicht moent
uw vader het goed met u, wellicht kan
u zich met zijn plan verzoenen, Er is
een liefde die langz>iam uit de achting
en het vertrouwen ontstaat, welke men
voor iemand koeatert, eu die des te vaster
in het hart wortelt."
„0, madame, aan zulk esn liefde
gelcof ik niet, en u zelf zou ook zeker
in zulk een liefde niet uw geluk vinden,
als ze werkeigk zou kunnen bestaan
maar ze is niet mogelijk, neen, neen,
dat kan niet."
»Nu" vervolgde Clairette, „W3
zullen zien voor ailes kunt u overtuigd
zgn, een vriendin te hebben, op wier
bijBtand a staat kan maken, en dat is
toch al iets waard."
,0, veel oneïndig veel, madame,,'
riep Béatrice uit.
*Maar nu" ging Clairette voort, »zwg-
gen we voorloopig van dezen dreigenden
Gordone, tk ben nieuwsgierig, ook uw
meening over de anderen te hooren.
Daar was b.v. de overste van Saint
Faucon."
„0, een voortreffelijk mensch", riep
Béatrice, „soms wel wat grof en scherp,
maar ridderlgk en trouw aïs de oude
paiadgnen der middeleeuwen."
BInderdaad", sprak Clairette, „dien
indruk kreeg ik ook, in vele opzichten
het tegengestelde van zijn adjudant Iuite-
nant Marton, geloof ik
aZaker, madame, Henri Marton", zei
Béatrice, en kleurde tôt achter de ooren.
„Henri, aldus," sprak Clairette op een
toon, die hst jonge meisje opnieuw deed
kleuren, „en deze Henri, hoe is 't met
hem? Ik meende, geloof ik, dat u met
hem een kort, maar ernstig onderhoud
had, is 't niet?"
„Een enkel woord madame", stamelde
Béatrice, „onverschillige zakeu waarover
men bg eentoevsiligeontmoetingspreekt'"
„Zoe eenvoudig leek het mij niet,"
sprak Clairette, Bwant ik meende op te
merken, dat hg verbleekke en ssdderde
en nauwelgks in etaat was zich goed te
houden. Als ik u zal helpen, dan moet
u mij in allés durvea vertrouwen, niet-
waar
Ze nam de hand van het sidderende
msisje en ging vosrt „U heeft mg wel
gezegd, niet te bemiunen en te golooven,
niet te kunnen beminnen maar zou
er nu werkelijk niemand zgn, van wie u
zoo innig, innig veel zou kunnen houden?"
Béatrice sloeg de oogen op tranen
verduxsterdeu haar blik.
„0, madame", zei ze, als u wiet, ho#
groot mijn vertrouwen in u is reeds
bg den eersten blik gevoelde ik mij tôt
aaugetrokken".
(Wordt vervolgd.)
OOST-GOORECHT
Officieel Qrgaai voor HQOGEZAND, SAPPEMEEB en SLOCKTEREN.