De kleine Pretect. 51e Jaargang WOENSDAG 6 JULI 1921 No. 52 Bmkkôr-ïïitge sr&ï T. K. KBEMEB Brïeven uit Amerika. BUITEHL AND. Gemengd Nieuws. FEUILLETON. wordi qsfezen te HQ08EZAHD, Klei-WIndeweer, Kropswalde, Westerbroek, Foxho!, SAPPEMEER, SLOCHTERENSlddeburen, Hélium, SisiilidwoîdeKallta® Fflxham, Saharaw, Harkstede, Lageland, Overschlld, TEN 30ER, NOORDOI1K, NOORDBROEK, ZUIDBROEK, MUNTENDAM, ZlllDlAIEfi, HOORDLÂBESS, HAREN ans Dit BLÂD verschijnt iederen WOEN8DAG en SSATEEDAG. ABONNEMENTSPBIJS per drie maanden 60 cent bjj voor- uitbetaling. Franco per post 75 cent. v.h. BOEGESIUS ZOON. SAPPEMEER. Tel. 418. ADVEETENTIËN van 1B regels 50 cent, ieder regel meer 10 cent. Inzending van advertenties Dinsdagsmiddags en Vrijdags middags voor 12 uur. Voor het plaatses van AdvertentSën betreffende Handel en Njjverheid is voor de stad Gronîngen alleen gerechtigd het algemeen Ad ver tentie bureau van H. WE3TENB0BG, Munnekeholm 8, Gromngen^Tel.^72.Reciameg buiten de provincie Groningen is alleen gerechtigd het Advertentiebureau „HOLLANDIA" 's Gravenhage, Tel. H 7614. De toestand in Ierland. OOST-GOORECHT Ofiicieel Opi vooi HQQGEZAND, SAPPEMEER en SLOCHTEREN. Daar Grand Eapids een plaats is met zeer veel inwoners van Hollandsche afkomst stei ik me voor, dat Uw lezers nog wel eenig belang stellen in ons tweede bezoek aan deze stad. Het was dezen keer de trein, die ons westwaarts bracht. Lînte waa nog niet gakomen, al begonnen ook de kaoppen aan boomen en struiken reeda te zwellon. De rivior, die nu eens aan deze dan weer aan de andere zijde der lijn zichtbaar werd, was op verschillende punten zoo breed, dat we herinnerd werden aan een meer. Veel nieuws gaf deze spoorreis ons niet te zien, behalve bg de stad Jackson, waar we langs de staatsgevan- genissen stoomden. Een groot complex van gebouwen is door een hoogen zwaren muur omgeven. Op geregelde afstanden zijn boven op de muur gemetselde schil- derhuisjes, waarbij soldaten met geladen geweer op wacht staan. Het weerzien van de Hollandsche vrienden gaf aanleiding tôt veel vreugde. Nieuws van 't oude vaderland werd ver- teld, herinneringen opgehaald. Al vonden aile partijen 't ook een genot in gedachten in 't geboorteland rond te dwalen, toch stelden de Amerikanen er prijs op hun bezoekers het mooie van hun tegenwoor- dige woonplaats te Isten bewonderen. Grand Kapids is op heuvelachtig terrein gebouwd, de meeste straten liggen verre van horizontaal. Op verschillende plaatsen is de weg uitgegraven en liggen de ge bouwen aan weerszijden op een hoogte. De fraaie huizen omgeven door prachtig onderhouden grasperken, waarin nette camenten voetpaden en trappen, maken een keurigen indruk. Bijna aile straten zijn breed en hebben een rij hooge boomen aan weerszijden. Het getemperde licht doet weldadig aan op zonnige dagen. De vlugge auto bracht ons in de nabij- heid van den watertoren op een heuvel „look out". De stad lag voor ons als een prachtig panorama. Hier en daar zagen we de rivier zich slingeren tusschen fabrieken en woonhuizen. Aan de andere zijde der stad verhief zich een met dicht bosch begroeide hoogte, het John Bail pai'k. De meubelfabrieken, de trots van Grand Eapids, bevinden zich meest aile in 't zelfde gedeelte der stad. Een groot deel der bevolking vindt daarin ruimschoots gelegenheid zijn brood te verdienen. Twee keer per jaar komen de eigenaars van meubelzaken van aile oorden der Vereenigde Staten hier de meubelen zien en hunne beatellingen doen. Men be- schouwt dit als belangrijke gebeurtenisaen die behalve voor de fabrieken voor menige zaak en burger voordeelen afwerpen. Met In een vorigen brief vertelde ik, dat G. E. 10.000 Hollandsche inwoners heeft. Dit is onjuist. De stad heeft een bevolking van 120.000 inwoners, waarvan een derde gedeelte Hollanders. trots vertelde men ons, dat président Harding hier reeds ameublementen had besteld voor verschillende kamers van het Witte Huis. Eenigen tijd geleden, zoo hoorden we verder, had een rjjke Amerikaanscbe plan gemaakt haar huis buitengewoon prachtig in te richten. Ze ging naar Frankrijk om in Parijs haar meubelen te koopen. Wat bleek nu, toen de kisten en kratten arriveerden De elegante meubelen in Parijs gekocht waren in Grand Eapids gefabriceerd Aangenaam vonden we het te hooren, dat er in deze stad weinig werkeloosheid heerscht. Behalve om de meubelfabrieken is de stad bekend door de groenteteelt. Langs buitenwegen ziet men zeer veel broeikassen van allerlei grootte. De Grand Eapids salade is gunstig bekend en vindt grage koopers. We kregen gelegenheid om verscheidene keurig onderhouden kassen te bewonderen. We zagen de tomatenplanten met reeds kleine vrucbtjes, de zoete pepers, de koolplanten van allerlei grootte en duizenden van bloemplantjes. De in verschillende afdee- iingen geplante salade heeft niet aile dezelfde grootte, daar ze bestemd is om op verschillendo tijden aan de markt te worden gebracht. De teelt van deze groenten is uit den aard der zaak nog al kostbaar. Ze worden echter door de Amerikanen gaarne met goede prijzen betasld. Ook negers koopen ze met voor- liefde als ze geld hebben, ook wel echter als hun dit ontbreekt. Het inrichten der kassen brengt hooge kosten met zich. De groote hoeveelheid glas vertegenwoordigt een kapitaal. De inrichting voor verwarming en besproeiïng brengt groote kosten met zich. Tegen de luis, die zich zoo gemakkelijk ontwik- kelt op planten, die niet aan wind zijn blootgesteld, brandt men, bij zorgvnldig gesloten kassen, flinke hoeveelheden tabaksbladen. Zijn in den zomsrtijd de kassen zonder planten dan wordt stoom in den grond gejaagd. De aarde wordt als 't ware gekookt om ongedierte te dooden. Een goede prjjs voor zijn groen ten komt den kweeker toe als loon voor zijn kosten, moeite en zorgen Daar ons uitstapje in de Paaschvacaniie viel, hadden we een goede gelegenheid om enkele schoolgebouwen te bezichtigen. We genoten van een concert in de ge- boorzaal van de Centrai Highschool (staat gelijk met onze M. U. L. O of H. B. S.) en waren in bewondering voor de gezellige inrichting van 't lokaal van eene onder- wijzeres der aanvangsklasse eener bijzon- dere (Christelijke) school. Voor de ramen aardige witte gordijntjes, waarop gespeld aan de onderkanten keurig gekleurde uit papier geknipte tulpen. Mooi gekleurde vogels en vlinders fladderdeu er boven. De wanden rondom, behalve aan de bovenkant zwart geschilderd, vertoonden in kleuren teekeningen van boomen. Uit papier geknipte konijntjes zaten aan den voet en eekhoorntjes tusscben de takken. De geheele school maakte een bizonder netten indruk. In den breeden gang was een piano geplaatst. Bij het begin en 't einde der lessen werd daarop muziek gemaakt door een der onderwjj- zeressen en moesten de leerlingen op de maat daarvan in of uit het gebouw marcheeren. Bjj het wascbbasin merkten we op, dat er papieren handdoeken voor de kinderen bescbikbaar waren om overbrenging van huidziekten enz. te voorkomen. Hoeveel men kan, als men met vol- harding zjjn doel tracht te bereiken, bleek ons bij 't bezichtigen van 't Calerin (Chr. hooge school). De chr. gemeenten begonnen met een groot woonhuis in te richten als plaats voor de opleiding van hun leeraren. Later werd een flinke school gebouwd en toen deze te klein werd, verrees het tegenwoordige monu mentale bouwwerk, waar dominé's hunne geheele, dokters on advokaten een deel van hunne opleiding ontvangen. 't Spreekt van zelf, dat aile moderne gemakken, wat betreft verwarming, verlichting on lucht- verversching aanwezig zijn. Bij de schual van de thermometers in de lokalen is een verschuifbaar pijlije aangebracht. Wil men de temperatuur in dat lokaal niet boven een zeker aantal graden laten komen, dan heeft men eenvoudig het pijltje bjj betreffende getal van de schaal te brengen. We namen nog een kijkje in de smaakvol ingerichte vertrekken, waarvan één door de vrouwelijke en de ander door de mannelijke leerlingen in den rusttijd kan worden gebruikt. De inrichting van deze Mrestrooms" (kamers om te rusten) was een geschenk zoo vertelde men ons, van personen, die de school goed gezind waren. Een jonge man, zittende op een stelling, was bezig met het schoonmaken van de buitenkant der ramen van 't groote ge bouw. We meenden een schilder aan 't werk te zien. 't Bleek echter, dat hier een student bezig was zijn vacantietijd productief te maken. De vacantie wordt hier niet beschouwd als uitsluitend bestemd veor ontspanning en rust. De studeerende jonge man tracht in dien tjjd in fsbriek of werkplaats een deel van de kosten van zijn studie te verdienen. De vrouwe lijke studenten bedienen in restaurants en lunchrooms. Van een Amerikaansche, zoon van Hollandsche ouders werden we gewaar, dat het regel is, dat schooljongens hun vrije avonden en dagen gebruiken om ten minste voor een deel hun onder- houd te verdienen. De bedoelde jongeman zelf had reclamegescbriften en artikelen rondgebracht en allerlei werkjes verricht in een bibliotheek. De Amerikaansche jongen vindt, ook al zgn zijn ouders niet behoeftig, dat hij verplicht is zelf een deel te dragen van de kosten zijner opvoeding. Hier is, voor wie zich wil inspannen, een weg om zjjn doel te bereiken. De jonge eigenaar van een kapperszaak vend tusschen het be dienen zijner klanten door gelegenheid om te studeeren voor medisch dokter. Een zijner patienten verzekerde ons dat bij nu eene goede praktijk heeft in de buurt van Grand Eapids. Wordt vervolgd. Berujn, 4 Juli. Zaterdagavond her- dacht de schuttersvereeniging te Wiimers- dorf haar oprichtingafeest. In den nacbt drongen plotseling ongeveer dertig boeven de zaal binnen en bedreigden de gasten met revolvers, ijzeren stangen en andere wapens. Een aantal personen werd van sieraden, geld, handtascbjes enz. beroofd. Drie gasten werden zwaar gewond naar het ziekenbuis gebracht, twee anderen konden, nadat ze voorloopig verbonden waren, naar huis worden gebracht. Een groot aantal strijders liep lichte kwetsuren op. De drie hoofddaders werden door de politie gearresteerd, de overige ontkwamen. Ook van de miadadigers werden verschil lende ernstig gewond; zjj werden echter door hun kameraden meegenomen. Londen, 3 Juli. Vier personen, onlangs gearresteerd, beschuldigd vau poging tôt moord op politiemannen te Londen, zijn veroordeeld tôt 10 en 12 jaren gevange- nisstraf met dwangarbeid en drie anderen tôt vijf en zeven jaren wegens brand- sticbting in het Noorden van Engeland. Londen, 3 Juli. Er wordt groote be- teekenis gehecbt aan een bezoek dat door generaal Smuts aan Dublin is gebracht. Londen, 4 Juli. De persberichten als zou generaal Smuts een bezoek brengen aan Dublin, zijn voorbarig. Hij bevindt zich daar ter stede op het oogenblik nog niet, doch wordt er binnenkort wel ver- wacht. Londen, 3 Juli. Nietfegenstaande de hoop op vrede in Ierland zijn heden weder verschillende politiemannen in botsingen met de opstandelingen gedood. Londen, 4 Juli. Een troepenafdeeling verraste Zaterdag een aantal rebellen, die bezig waren met het leggen van land- mijnen op den spoorweg bij Dublin met het doel, den trein, die verwacht werd, in de lucht te doen vliegen. la het gevecht, dat ontstond, werden de rebellen met zes gewonden op de vlucht gejaagd De troepen leden geen verliezen. Een rechterlijk vonnis over een officieele represaille. De rechter heeft te Newtonbutler, in het graafscbap Fermanagh, aan den nationalist Edward Fitzpatrick een schads vergoeding toegekend vau 350 pond ster ling wegens het in brand steken op 10 Februari j.l. van een bjjgebouw door de spéciale politie te Ulster, die daartoe schriftelijk last had ontvangen van een hoofdofficier. De rechter verklaarde bij het toewijzen van den eiscb, dat hij geen kennis droeg van een wet in de Britsche code, die een officier des vredes toestaat, particulieren eigendom te vernielen ten- einde een bezitter voor een verondersteld vergrijp te straffen, of door middel van een represaille op een onderdaan van het rjjk. Hij kenschetste de zaak als „niet te rechtyaardigen en onwettig." William Hickey, een jonge man, de leider van een meubelzaak te Newry, werd Vrijdagmorgen door gewapende en ge- maskerde mannen uit zjjn huis gehaald buiten de stad gevoerd en doodgeschoten. Gezegd wordt dat de moord een maatre- gel van represaile was wegens het dood- schieten van den specialen constabel GaGbbey in dezelfde stad den dsg te voren. Hickey was pas kort geleden uit Manchester gekomen. Een gepensioneerd werkman, genaamd Owen Mo Carron, werd door soldaten Donderdagnacht doodgeschoten terwjjl hij op het veld bij Buncrana aan het werk w&s. Dit feit heeft volgens den corres pondent der Manchester Guardian" groote verontwaardiging in het district gewekt. Te Lfmuiden zjjn op gerechtelijk bevel tvret? stcomtreilers verkocht, die tezamen 12.150, dus f 6000 per stuk opbrachten. Voor twee'jaar en nog korter terug was een stoomtreiler f 120.000 waard. Uit de lijzt van signalementen, voor* komende in het „Algemeen Politieblad", welke op 1 Januari 1921 nog niet waren ingetrokken ^bf vervallen, blijkt, dat er ruim 47.000 personen staan gesignaleerd cf gezocht worden, die nog iets met de Justitie hebben te .vereffenen. Het vorige jaar bedroeg dit aantal 39.000. Onlangs arriveerden uit Holland ter Oostkust van Sumatra, schrijfl de „Sum. Post", de heeren Ten Cate en mr. Bont- huys de Vries, beiden afkomstig van Twente, waar zij geinteresseerd zjjn in katoanspinnerjjen. Zij zijn op reia om de wereld, welke zij van hieruit voor het grootste gedeelte verder per auto wenscben te volbrengen. De Fikkert Colonial Motorcar Coy leverde een 8-cy- linder Apperson, met welke wagen het tweetal naarPa. jgvertrok. Daarschepen de Globe-trotters zïc.h in op het s.s. Patria, waarna een trip ôver Java wordt gemaakt, vervolgens komen Japan en China aan de beurt, terwjjl dwars door Amerika den terugtocht naar het moeder- land wordt asnvaard. Het tweetal denkt op Java eenigen Het levon, zegt men, is een droom muar het Is ook mogol(jk, dat de menschen droomers zyn. Door d. 1. B E U Y E R (Nadruk verboden.) 19.) Herhaa'.delijk deed ze verschillende vragen, waaraan de goede Charles nooit had gedacht, en gaf dan haar beslissing, die Charles met potlood op den rand no- teerde en den volgenden morgen aan den heer Monier eerst wat dralend als resultaat van zijn studie mededeelde. Soms brachten deze beslissingen geheele wijziging in de voorstellen van den secre- taris, ja, druischten er wel eens rechts- streeka tegen in. Toch wïs deze het er steeds mee eens, en sprak vaak zijn be wondering over den scherpen blik van den prefect uit, op zoodanige wijze, die dui- delijk de waarheid van zijn woorden be- wees, ofschoon er tev6ns een zeker mis- hagen over die zelfregeering in school. Dit vermeerderde niet alleen de bewon dering van den jongen prefect voor zijn vrouw, maar jegens allen, een gevoel van zekerheid, dat zijn optredeu meer en meer ten goede kwam en hem ds overtuiging schonk, op den duur zijn taak wel goed te zullen vervullen. De kleine modiste uit de rue de Tique- tonne was dua na weinige dagen op deze w(jze de eigenlgke prefect van Elba en vertegenwoordiger van den grooten, en zoozeer gerreesden hertog van Otranto. De burgers van Porto Ferrajo, zoomin aïs de heer Corniglione konden denken, dat de beslissing over hun aangelegenbeid in de slaapkamer van den prefect van de lippen van madame Dubois kwam, terwjjl de gewichtigste besluiten soms door lief- koozingen werden onderbroken. Mgnheer Monier deelde ieder, waar hij gelegenheid vond mede, dat de nieuwe prefect, trots zijn jeugd, zeer in de zaken thuis was, en niettegenstaande ailes gereg6ld tijd vond door eigen studie in belangrijke zaken beslissing te nemen. Zoo was er 6en veertien dagen na de aankomst op Elba verîoopea, toen mijnbeer Corniglione den t(jd geacbikt achtte, met zijn aangelegenheden voor den dag te komen. H(j werkte met den heer Cordone een ontwerp uit, waarbij de onkosten zoo hoog, de inkomsten zoo laag mogelijk werden geraamd, opdat de regeering, bekoord door de groote voordeelen, niet zou besluiten de mgnen zelf te gaan exploiteeren. Na een kostelijk diné ten zijnen huiza, beprak de maire de zaak uitvoerig met den prefect, beval haar zeer bij hem aan en gaf hem den raad zelf aandeelen in de onderneming te nemen, dan had de re geering immers zelf toezîcht op de exploi- tatie. Charles luisterde aandacbtig toe. Hij begreep van al die uitleggingen zeer wei nig en wat zijn eigen deelname betrof, hij kon bij deze opmerking een zware zucbt niet onderdrukken, dat zou onmo- gel{jk zijn. Aanvankelijk leek zijn salaris hem een achat, maar nu reeds begreep hij, dat hij daarvan niets zou kunnen sparen, om dat in de onderneming te steken. Zoo gaat het met de menschen voor eeniga weken w&s mijnbeer Dubois bl(j zijn kamerhuur te kunen betalen en eenige francs te kunnen besparen nu betreurde hg het, geen honderdduizenden te beziten om daarmede millioenen te winnen. Hij antwoordde den maire, hem gaarne van dienst te willen zijn, het plan leek hem goed, maar 't moest meer in bgzonder- heden worden onderzocht, om den Minister voorstellen tôt verwezenigking te kunnen toezenden. Mijnheer Corniglione was met deze voorloopige toezegging al zeer tevreden, en droeg zijn dcchter op, madame Dubois te verzoeken, haar invloed bg haar ge- maal aan te wenden, ten zijnen gunste wat Béatrice dan ook beloofde. Charles had de heele zaak reeds bijna weer vergeten en sprak er dan ook ma dame niet van, daar hij 't voor onmogelgk hield, dat zjj over zoo'n zaak haar oordeel zou willen en durven geven. Den anderen dag reikte mijnheer Mo nier hem echter een uitvoerig schrgven met een groot aantal bijlagen van den heer Corniglione over, heele kolommen van cijfers, die Charles deden trillen. „Ik verzoek u, mijn waarde Monier," sprak hij, „deze berekeningen nauwkeurig te onderzoeken en me er uw oordeel over te zeggen. De zaak schijnt mg naar de voorstelling van den heer Corniglione, heel goed toe, voor de industrie van het eiland en ik heb hem reeds half en half mijn steun toegezegd." „De onderneming is goed", antwoordde mijnheer Monier, Ben de berekeningen komen met de werkelgkheid overeen, ofschoon de opbrengsten te laag zijn ge raamd, doch ik zou van meening zijn, de concessie niet te verleenen." „En waarom niet vroeg Charles ver- wonderd. „Ik heb mijnheer den prefect reeds vroeger opgemerkt," sprak de secretaris, blij den hoogmoedigen maire een poets te kunnen spelen, „dat mijnheer Corniglione een slecht Franschman, ja, een geheim vgand der regeering is, ofschoon bij zgn overtuiging handig weet te verloochenen. Zou het nu goed zijn, zoo ieraand con- cessies te verleenen, die hem ongehoorde rgkdommen zouden doen verwerven en dus zijn invloed op en buiten het eiland nog zouden doen toenemen Ik heb me daarom veroorloofd, een ontwerp gereed te maken, waarbij verklaard wordt, dat de regeering voorloopig niet van plan is, nog meer mgnen te laten ontginnen misschiea vindt zg later gelegenheid, hierop terug te komen." Charles leunde 't hoofd in de hand. Hij vond het onaangenaam, den maire iets te weigeren, doch kon ovenmin de gron- den van zijn secretaris ontEanuwen. Ge- lukkig dacht hg aan de vindingrijke geest van madame Dubois en antwoordde „U heeft gelijk, mijnheer Monier, dat is een omatandigheid, die we niet uit het oog mogen verliezen. Ik zal er over nadenken en u dan mijn besluit mede- deelen. Mijnheer Monier boog, inwendig over- tuigd, dien trotschen maire een geduchten streek gespeeld te hebben. Toen 's avonds, als gewoonlijk, de ge- heime conferentie over de staatsaangelegen- heden zou beginnen, zei Clairette „Apropos, Charles, vriend Cornig lione deelde mij mede, dat hij je iets te vragen had wat was dat „Je ziet," lachte Charles, „dat je wensch al bij voorbaat vervuld is," en haalde de stukken te voorscbijn. ,t Is een heele berekening en ik zou je er niet van gesproken hebben, als zich er niet een bijzondere omstandigheid bij voordeed. Daarom wilde ik liever je raad hierover hooren." „Zeg maar, bevel, Charles, want ik be zweer je, dat je veel nadeel zoudt onder vinden door 't niet nakomen er van. Ik wensch niet behandeld te worden als de secretaris, wiens raad men opvolgen of ook niet opvolgen kan. En laat ik je opmerken, dat hij mij, trots al zgn dienst- vaardigheid, niet bgzonder meer bevalt." „Je weet toch, beste Clairette," sprak Charles, „dat ik g8en grooter genoegen ken, dan je wil te doen, en ik heb mij er tôt heden uitstekend bij bevonden." Clairette antwoordde niet, maar zei „En wat wenscht nu de maire en wat bijzonders doet zich daarbij voor Charles begon haar het plan zoo goed mogelijk uit elkaar te zetten, doch zij luisterde nauwelijks en vroeg „Is het plan goed is 't ten voodeele der regeering, dat 't uitgevoerd wordt want daaraan alleen hebben we te denken, wijl iets, nadeelig daarvoor, niet mag plaats vinden." 8Het plan is goed, mijnheer Monier heeft het onderzocht, maar „Nu maar?" Hij meent, dat mgnheer Corniglione een heimelijk vijand van den keizor is, die sympathiseert met de Bourbons, de Carbonari en de Jacobijnen, en het dus niet raadzaam zou zgn, hem eoncessies toe te staan en daardoor zijn rijkdommen nog te vergrooten." Clairettte zat met de hand onder 't hoofd een oogenblik na te deDken. Daarop richtte ze zich op en zei, terwijl een blijde trek op haar gelaat lag „VoortrefïeIijk, heel, heel goed." „Voortreffeiijk vroeg Charles. Verre van dat? 't Brengt mij juist in de grootste verlegenheid. (Wordt vervolgd.)

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1921 | | pagina 1