IN BOEIEN
51e Jaargang
ZATERDAG 20 AUGUSTUS 1921
No, 65
Dmkker-ïïitfever T. K KEEMEE
BUITEN L AN».
FEUILLETON.
wordt ge'ezen te HOOGEZAND, KSal-Wndewesr, Kroiîswolde, Westerbrosk, Foxtioî, SAPPEMEER, SLOCHTEREN, Slddabursa, Hsllua SœMîdws'cfe mUau Faxhum Sahara.»?
Harte8tBdB LaS9iand' Oversobl'd, TEM B8EB; NOORDOIJK, NOORDBROEK. ZUIQBROEK. WUNTENDAM, ZUIDLAREN, ROOROLAREfi, HAReÏÏm
Or..^ M.'ra8'" AdT""e,,,IS° 4» 'M tomtagm alleea gen,cMied tel ds-™ Adr,rtra,H. WESWKBOKG, 8,
De hongersnood in Rusland.
OOSTGOORECHT
Qrgaan voor HOOGEZAND, SAPPEMEER en SLOCHTEREN.
Dit BLAD verschijnt iederen W0EN8DAG en ZATERDAG.
ÂBQNNEMENTSPRIJS per drie masndon 60 cent bjj voor-
uitbetaling. Franco per poat 75 cent.
v.h. BORGESIUS ZOON.
SAPPEMEER. Tel. 418.
ADYERÏLNTXËN vsn A5 regela 50 cent, ieder regel
meer 10 cent.
Inzending van advertentie3 Dinsdagsmiddags en Vrijdgffs
middags voor 12 uur.
Voor Advertentiën en Reclames buiten de provincie Groningen is alleen gerechtigd het Advertentlebureau „H()LLANDIA" 's Grayenhage, Tel. H 7614.
WEEKKALENDER.
Zondag 21 Auguatus. Maandag 22.
Dinsdag 28. Woensdag 24. Don-
derdag 25. Vrjjdag 26. Zaterdag 27.
Zonsopgang, Zaterdag 27 Augustus te
6 3, onder te 7 uur.
Laatste kwarlier, Vrijdag 26 Auguatus.
i.
Ontzettend, iedere beschrijving tartend,
is de nood, die thans als een ailes ver-
nietigende vloedgolf over Rusland is ge-
komen.
De moeiljjkheden, die het nieuwe regeer-
systeem daar vergezelden, de wrjjving en
de strubbelingen hebben wrange vruchten
gedragen. De verwoesting en vernietiging
van het economische leven blijken tenge-
volge daar van, volkomen te zijn geweest.
Het geheele kapitalistiache stelsel is tôt
den grond tce afgebroken, geen steen werd
op den anderen gelaten, maar de weinige
eensgezindheid der bevolking, de groote
tegenatand, die de nieuwe landsregeering
ondervond en nog steeds ondervindt,
hebben de stichting van een nieuw goed
gefundeerd maatschappelijk gebouw tôt
dus ver nog onmogeljjk gemaakt.
De bandel met het buitenland werd
door het niet erkennen van de buiten-
landsche vorderingen onmogeljjk gemaakt
en waar die nog mogeljjk was, stuitte de
Russische regeering op den tegenstand
van den niet met het nieiiwe regeersy-
steem sympathiseerenden handel.
Het Russische crediet ging verloren.
De invoer van allerlei onmiabare arti-
kelen stond stop en ook de uitvoer bleef
geheel achterwege.
De opbrengst van het land, daalde ten-
gevolge van den onwil en den geringen
lust om te arbeiden.
En voorzoover de lust om te arbeiden
nog niet geheel was gedoofd, werd de
arbeid vrijwel onmogelijk gemaakt, door
't ontbreken van de benoodigde landbouw-
werktuigen.
Aanvankelijk werden door de betrok-
kenen wanhopige pogingen gedaan, om
in dit tekort te voorzien. Zoo werden
in de Oekraine enkele j&ren geleden onder-
deelen van landbouwmachiaes zelfa per
vliegtuig aangevoerd, maar toen ten slotte
de boeren zsgen, dat zjj niet het directe
voordeel van hun arbeid hadden, bleef
ook een groot deel van deze heerirjke
landstreek met ziju zeîdzaam vruchtbaren
bodem onbearbeid.
En toen ten slotte een schroeiende hitte
van den hemel viel en de regen uitbleef,
toen was de ellende volkomen en werd
de bevolking van allé kanten door den
hongersnood bedreigd.
Men ziet vele oorzaken.
Of mis3chien het nieuw toegepaste
regeersysteem, of wel de onwil van een
deel der bevolking om zich aan dat
systeem aan te passen, de schuld is van
den schreienden nood, of mogeljjk ook
het sluiten van handelsverdragen door
het buitenland met Sowjet-Rusland, hier
veel had kunnen voorkomen, we laten
het in 't midden.
Een ieder vorme hierover zjjn oordeel
naar gelang zjjner politieke overtuiging.
Wj) wjjzen alieen op 't feit, dat de
nood in Rusland hoog is gekloinmen.
Ontroerend zjjn de beschrijvingen van
dien nood. En toeh, wat zijn die be
schrijvingen bij de verschrikkeljjke wer-
keijjkheid
Een wiide paniek heeft zich meester
gemaakt van de bevolking.
Duizenden, tienduizenden verlaten kunne
woningen om zoo mogeljjk elders hulp
te zoeken en troost.
Geheele streken worden geplunderd,
verwoeat, afgebrand.
De sterken sleepen zich voort, en de
zwakken, de zieken, de vrouwen en kin-
deren blijven meedoogenloos achter om
eenzaam en verlaten een verschrikkeljjk
einde te vinden.
Daar komt over de Russische steppen
aanrollea het mensch-monster, zoo las ik
in een onzer bladen. Het mensch monster,
wiens voeten landen bedekken, wiens
verschrikking geen naam meer heeft. In
hem zijn al de wjjde vertakkingen van
het mensch-zjjn gestorven en uitgebloeid.
Hjj kent geen vrienden meer en magen,
j weet niet meer van landen en volkeren,
hjj heeft geen vergezicht meer en geen
vreugde voor het nabjje, hij kent nieta
meer dan den verscheurenden drang van
het zelfbehoud. Hjj zal aile prachten der
menschheid doen vergaan om nog één
uur te kunnen leven. Hjj werpt aile
goud en zilver der aarde weg om een
bete brood.
Maar ach, ook die eene bete brood
ontbreekt nog in Rusland.
En toch hoe ontzettend ook, hunner
is het beeld der ellende nog niet geteekend.
Daar zijn er ock nog de pest en de
choiera.
De hoDger komt nooit alleen. En zoo
wordt het sombero vluchtende leger nog
voortdurend gedund.
Overal liggen ze verspreid, de ellendige
alachtefiers van dezen drievoudigen vjjand
en niemand, die zich om hun lot be-
kommert.
En voort gaat de rest, altjjd voort om
de ellende te ontvluchten.
Daar klinkt een noodsignaal. Hel en
schel. S. 0. 8. En de stoomiluit gilt
door onafgebroken S. 0. S.
Het noodsignaal ia gehoord. Is door-
gedrongen in de harten der medemenschen.
En gelukkig. Van aile kanten strekken
zich thans de handen uit naar Rusland
om hulp te brengen aan dat ongelukkige
volk, maar voorloopig beteekent dit nog
slechts een snede brood voor de millioenen
hongerenden, daar ailes zich vooralsnog
slechts bepaalt tôt het vormeu van com-
missies, het besproken der te nemen
mastregelen, het oproepen tôt hulp enz.
Zoo heeft de Opperste Raad besloten
een internationale commissie te benoemen
ter bestudeering van de mogeljjkheid om
hulp aan te bieden. De heele Roode-
Kruisbeweging is opgeroepen tôt deelname
aan de conferentie te Ganè/e, waarop de
kwestie van de hulpverleening zal worden
besproken.
In een oproepiug van het Engelache
glmperial War Raiief Tund" orp gelde-
ljjken steun voor de millioenen honger-
lijdenden in Rusland, welke oproep in
roerende bewoordingen vervat is, wordt
gezegd, dat de ratnp, welke over
Rusland gekomen is, allen in mededoogen
dient te vereenigen om de millioenen
lijdende boeren te helpeu. Ofschoon er in
Rusland zelf een hulpverleening is geor-
ganiseerd, zjjn de middelen daarvan niet
toereikend. De oproepen uit Rusland zgn
buitengewoon dringend. Niemand, die
menschlievend is, welke ook zgn meening
moge zijn over de jongste gebeurtenissen
in Rusland, zal zgn instinct van sympathie
het zwjjgen doen opleggen.
Het beheer van het fonds in de ge-
teisterde gebieden zal staan onder toezicht
van een gemeenschappeljjken raad van het
Roode Kruis of van een ander internatio-
naal lichaam, dat onder toezicht van dien
raad staat.
Voorts heeft het bestuur van het inter-
nationaal Vakverbond besloten te Berljjn
een conferentie te beleggen ter bespreking
van den door den hongersnood in Rusland
geschapsn toestand.
Terwiji alzoo de eerste pogingen tôt
huipverstrekking ondernomen worden,
verergert de toestand in Rusland met
elken dag, elk uur en eer dat de werke-
lijke hulp Rusland bereiken zal, zullen
duizenden en tienduizenden, misschien
honderdduizenden aan den veraehrikke-
lijken vjjand, hongersnood, ten ofter ge
vallen zgn. jg.
Londen, 17 Aug. De Valera heeft in
zgn heden gehoudan rede gezegd, dat aan
Ierland niet de Status van de Britsche
dominions is aangeboden. Er was, zeido
hjj verder, geen Ierland, doch twee gebro-
ken deelan van Ierland. Wij wenschen
met Engeiand goede buren te zijn en als
Engeland verstandig was, zou het ook
goede buren met Ierland wenschen te zijn.
Er kon nooit sprake zijn van afacheiding
van Ierland, omdat er nooit vereeniging
met Engeland had plaata gehad. Het wae
een afronderlijk land, dat zich verdedigde
tegen inbreuk van vreemd land. Het
koesterde geen vijandschap jegens Noord-
Ierland en was bereid, ofïers te brengen
ten behoeve van het Noorden, die het
nooit zou brengen ten behoeve van
Engeland.
In weerwil van de heftigheid van
de Valera's rede, die in regesringskringen
wordt beschouwd als uiterst provocaerend
en ais er op berekent de geesten der
Iersche extremisten te doen ontviammen,
heerscht nog steeds da optimistische
meening dat het Dail Eireann van een
wijzer inzicht zai bljjk geven en 6f het
Britsche voorstel zal aannemen, 6f het
aan een référendum onder het Iersche
volk zal onderwerpen, dat, naar men vast
gelooft, er v<56r zou stemmen.
Londïn, 17 Aug. De Union Castle
Compkny heeft draadloos bericht ontvan-
gen meldend dat men den brand in do
bunkers van de „Saxon", die Kaapstad
tôt be8temming heeft, thans meester is.
Gemeld wordt dat eenige schade is aan-
gericht aan de structuur van het schip.
Aile passagiers zijn wel.
Londen, 17 Aug. Voor het Hoogge-
rechtshof diende heden een zaak, waarin
de rechtsgeleerde r^sadsman van de Euai-
sche Sovjetregeering verzocht, een En
gelache bankinstelling te verbieden terug-
betaling te doen van gelden, die een Sovjet-
agent daar heeft gedeponeerd. Het bleek
dat de Sovjetregeering een millioen dollar
had gedeponeerd bij een inatelling in
Amerika en een zekeren Cibrario had
aangewezen om daarvoor machinerieôn
te koopen. Cibrario wendde bedriegelijk
dat geld ten eigen bate aan en deponeerde
De menschen willen vauk mis ver-
staan zgn, wanneer ze te goed
verstaan worden.
door K. d. 1. Bruyere.
(Nadruk verboden.)
Broer en zus boden hun nieuwe kennis
de hand tôt afscheid en gingen verder.
'n Lief, klein schepseltje, sprak
Julius, toen ze geheel alleen waren. Wie
is ze nu eigenlijk
't Valt me daar in, dat ik dien
dwazen naam van Champagner hier al
meer heb hooren noemen, zei Johanna.
'k Geloof wel, dat de waschvrouw op den
hof zoo heet daar zal 't meisje thuis
behooren.
Deze verwantschap is nu juist niet
zoo bijzonder intéressant, meend Julius
eenigszins ontnuchterd. Maar om 't even
Hans, wg moeten dat lieve. kleine ding
uitnoodigen. Zulk een vroolgk schepseltje
kunnen we juist in onze melancholische
huishouding gebruiken.
Neen, maar zeg, die is niet bloode
en komt uit zich zelf ook wel.
Fransch bioed en daarbij nog Suze
Champagner 1 Koatelijk, kostelgk. Een
roman figuur, die men slecht heeft te be-
Bchrgven. Daar zal ik mijn studie van
maken.
Hij kon niet zwggen over de ontmoeting
met het pikante wezentje, tôt Johanna
25.0QJ pond sterling bij een Engelsche
bankinstelling, doch siechts ongeveer
100 pond sterling waren er nog over,
dsar Cibrario het meerendeel van het
geld had doen overashrgven bij een Ita-
iiaansche bankinstelling. Het hof willig-
de het verzoek tôt het uitspreken van
een verbod ia.
Een draadloos F A.- bericht
meldt vrij zonderling acn grooten
ernweg, via Aonapol - .n de Vereenigde
Staten, uit Londen, da,. oigens de nAs-
sociatod Press" aan aile soldaten uit de
kampen van Alderschot en Farnborough,
die met verlof sjjn, telegrafisch is aange-
zegd, onverwijld naar hun regimenten
terug te keeren.
Men begrgpt, dat wij dit bericht onder
het grootste voorbehoud publiceeren.
Hdbl.
Berlijn, 17 Aug. Uit Hamhurg wordt
gemeld, dat de sommunisten voornemens
zijn een nieuwe loonbeweging onder de
arbeidera op touw te zetten en daarbg
een verhooging van niet miuder dan
100 eischeri. Hôt plan bestaat de
actia van arbeidera, beambten en ambte-
naren in één groote campagne samen te
brengen.
Een Berlijnsche correspondent zegt
uit betrouwbare bron te hebben vernomen,
zoo meldt de Berlijnsche berichtgever van
het Hdbl. d&t de geall. militaire commissie
ingevolge een besluit van den Oppersten
Raad tôt Duitschiand een nienwe nota zal
richten, welke nog meer beperkende bepa-
lingen inhoudt inzake de Duitsche lueht-
vaart en den vliegtuigbouw, en waarbg ver
der een nieuw contrêlestelsel der Entente
over de Duitsche luchtvaartuigfabrieken
en vliegvelden wordt vastgesteld. JTe nota
zou in de eerste plaats gericht zijn tegen de
nog bestaande fabrieken, die zich met de*
bouw van vliegtuigen bezighouden, met
name tegen de Zeppelin-werven, aan welke
de vervaardiging van luchtschepen zoo
moeilijk zal worden gemaakt, dat aan de
hervatticg van den bouw van passagiers*
luchtschepen in 't geheel niet meer kan
worden gedacht.
De „Ev. Stand." schrijft dat de plannen
voor een groote al-Britsche tentoonstelling
van April tôt October 1923 te Wembley
Park, oen voorstad in het westen van
Londen, te houdon, vaster vorm gaan
aannemen. De regeering heeft een sub-
sidie io&gezegd van pSt. 100,000, wanneer
particulieren een kapitaalvan pSt. 500,000
zullen hebben bgeengebracht van laatst-
genoemd bedrag is nu reeds de helft
bijeen.
Het terrein ter beschikking zal 120
acres groot zijn en o.a. zal een sportter
rein worden aangelegd, waarop plaata
zal wezen voor 125.000 toeschouwers.
Het hoofddoel der tentoonstelling zai
wet en omvangrijk beeld te geven
van den -vooruitgang vsn de Engelsche
Dominions en kolonieëa.
begon: Ik zei je reeds, begon ze, dat ik
je nog ieta te vertellen had. Een goede
tgding.
Nu?? vroeg Julius verstrooid.
Er kwam heden een barones Rap-
penbach bg me in school en liet me
vragen, of ik een groot stuk borduurwerk,
waar haast bij was, zou willen vervasr-
digen. Ik heb natuurlgk aangenomen.
Natuurlgk.
Morgen ben ik bij de barones ont-
boden.
Vraag een goeden prijs wees niet
te bescheiden, zooals vroeger.
Een stap, die op de eenzamen straat
weerklonk, deed onze vrienden ophooren.
Johanna's bart stond stil ze had hem
direet herkend en ook Julius scheen op
het goede spoor, want hg keek schuin
naar zgn zuster om uit haar trekken de
bevestiging van een voor hem minder
aangename ontmoeting te verkrggen.
Goeden avond, kinderen, zei thans
een klankvolle mannenstem dicht achter
hen. Maak je nog zoo laat den straat weg
onveilig
Anton Eberhard, want die was het, stak
ieder een hand toe, terwiji hij nader op
hen toetrad.
't Schijnt mjj veel meer, dat jij dien
onveilig maakt. Jij overvalt ten minste
de rustige wandelaars, sprak Julius.
Uit deze woorden, die schertsend zouden
klinken, vernam men duidelgk Julius
slechte luim. Anton deed, alsof hij het
niet voelde en begon, naast Johanna verder
stappend, direct mee te deelen, waarom
hij zijn oude vrienden nog niet in de
nieuwe woning opgezocht had. Hg had
het bgzonder druk, doch verdiende ook
âink geld. Toch had hg het rechte ple-
zier niet van, als hjj de misère van zgn
minder gelukkige kameraden zag.
Ja, hoe kon jjj je echter ook met
zulke menschen vergeljjken, viel Julius
schouderophalend in. 't Is toch immers
heel natuurlgk dat de onwetende, ruwe
arbsider, die alleen bepaalde mechanische
handgrepen verricht, niet als een be-
schaafd, intelligent arbeider betaald kan
worden.
Hij moet tenminate relatief zoo goed
betaald worden, antwoordde Anton. Met
de mechanische handgrepen, waarvan jij
zoo minachtend spreekt, geeft de man
zijn lichaamskracht en wat hij daarvoor
ontvangt is niet voldoende, om hem als
mensch te doen leven.
In vredesnaam, riep Julius, houdt
toch aïs 't u blieft je tirades voor je. Je
weet, dat die me een gruwel zgn. Er is
niets meer nuchter, niets minder poAtisch,
dan jullie maagkwestie. Je zult toch niet
van me verlangen, dat ik me daarvoor
interesseer.
En toch zou het een schrjjver van
den tegenwoordigen tijd niet onwaardig
zijn, aan de gewichtigste vragen van thans
zijn aandacht te wijden. Mij dunkt, hjj
vooral heeft de plicht, zich daarmede
bezig te houden, en ze van haar ideale
gezichtspunten want die zjjn er ook
te beschouwen.
Ideale gezichtspunten, hoonlachte
Julius.
Anton lette er niet op.
Ben je met je nieuw werk al flink
wat opgeschoten vroeg hj) na een wijl.
Julius antwoordde niet dadeljjk.
Neen, nog niet ver, klonk het ietwat
norsch. Wij kunnen niet bij den meter
produceeren geestesarbeid laat zich niet,
als je machines, afdwingen.
Johanna wierp Anton een smeekenden
blik toe, zoodat deze het thema niet V6rder
volgde.
We moeten terugkeeren, zei ze.
Het wordt voor jou te ver, Julius en
Anton moet onze woning toch ook nog
zien.
Heden niet meer, antwoordde deze.
Ik kom toch binnenkort terug. Maar nu
moet ik toch nog wat van u weten, juf-
frouw wat doet u tegenwoordig Altjjd
nog even vlijtig
Na Johanna's antwoord wilde het ge-
sprek niet goed meer vlotten, De avond
was geheel gevallen, slechts aan den wes-
telijken hemel z&g men nog eenige
citroengele strepen, waarbij het vlakke
landschap bijna zwart afstak. Het kwaken
der kikvorschen, op de moerassige weiden
was het eenigste, wat de stilte etoorde.
Heel in de verte zag men de glimmende
lichten der stad. Bij mijnheer Bartele
woningcomplex aangekomsn, gaf Anton,
die zwijgend meegeioopen was, broer en
zus de hand en ging naar huis terug.
TWEEDE HOOFDSTUK.
Johanna bracht een slapeloozen nacht
door. De onverwschte ontmoeting met
Anton had haar tôt in de ziel getroffen.
Za wist reeds lang, dat ze hem bemmde
met geheel haar hart. Hoeveel aandeel
aan deze liefde de dankbaarheid had,
wegens Anton's grootmoedig gedragjegens
de familie, wiens vader hem en de zijnen
geheel geruttaeerd had wie zal dat
zeggen? Daarbij hadden zijn open, eer-
lijk karakter haar ten zeerste aangetrok-
ken ze had steeds het grootste vertrou-
wen in hem gehad, en bij haar ongeluk
kige omstandigheden dit als een heerljjk
gevoel gekoesterd. Toen hjj plotseling
van aile middelen beroofd, niettegenslaan-
de zjjn uitstekende voorbereiding, een
gewoon werkman moest worden, en zich
zonder kiachten daarin geschikt had, was
deze van jongeling tôt man ge worden
vriend harer jeugd steeds meer in haar
achting gestegen, en had zjj de schuld
van haar vader jegens hem steeds dieper
gevoeld. Dit alle^ te zamen genomen
had haar gevoal garwijzigd en tôt een in
flige groote liefde doen worden dieu zjj
als iligs in haar hart hield gesloteu.
Si j( in oogenblikken van wankel-
moeiiigïieid kon zjj twjjfelen dat haar
liefde osant vroord wo%I. Ze had de zalige
zekerheid slechts te vaak in Anton's
trekken geiezen, en toch schrikte ze
voor de bekentenis van zjjn liefde te« ag,
zjj immers beteekende een scheiding, een
afscheid voor eeuwig van den geiiefde.
Haar plicht was het, bjj broer Julius te
bljjven: ze had het haar moeder op
haar sterfbed beloofd. Maar ook buiten-
dien zou r.e zich niet van hem gescheiden
hebben. Ze beminde hem met die zor-
gende liefde, welke ieder vrouweljjk hart
voor den hulpelooze kosstert, en dat was
Julius sedert zijn kindscheid voor haar
geweest, toen zjj hem, zelf nog een kind,
op haar schoot in slaap wiegde, gekoes
terd en verpiesgd had. Hem kon zjj,
met zgn lichaamsgebrek nimmer verlaten
broer en beminde echter sûeten eikaar
af als twee gelijknamige poleu, met hun
drieën één huisgezin te vormen. dat was
een onmogeijjkheid. Zoo bleef alleen
onthouding over en Johanna was er al
vast toe besloten. Ze was op het ant
woord voorbereid, dat ze Anton geven
wilde, zoodra hjj zjjn aanzoek deed. En
toch zag ze vol bange vrees de beslissing
tegemoet. De rust, welke ze meende na
langen strjjd verkregen te hebben, was
door deze avondwandeling wederom ge
heel verstoord.
Na oen korte morgansluimering ver-
moeid en huiverig ontwaakt, stond Jo
hanna ijiings op. Het was laat geworden.
Julius moest zjjn ontbijt hebben en om
tien uur zou ze bjj de barones zjjn. Zjj
haastte zich, zooveel ze kon, waardoor
haar waugen de natuurlijk kleur terug
kregen.
Wordt vervolgd.
