IN BOEIEN 51e Jaargang ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1021 No. 71 Bnikker-Uitg-ever T. K. KBEME1 Van week tôt week. FEUILLETON. wordt gelezen te H006EZAND, Klaï-Wlndewaer, Kropswolde, Weeterbroek, Foxhol, SAPPEMEER, SUJGHTEREft, Slddeburen, HsllumSeiGldwolda, Keltsm^ Faxham, Scharreer Harketed», UfiBland, Oversohlld, TE^ BOER, NOORODIiK, NOORDBROEKZUIDBROEK, MUNTENDAM, ZUÎDLAREN, 8QQBSÎLARE?i, KAREK eeu 00STG00RECHT Ofiicieel Qrgaan voor Z Dît 6LAD versehynt iederen W0EN8DAG en ZATERDAG- AB0NNEMENTSPRIJ8 per drie mssnden 60 cent bij voor- uitbetaling. Franco per post 75 cent. v.h, BORGESIUS ZOON. S A PPEMEE R. Tel. 41». AÛVESTENTIËN v»n 1—5 regels 50 cent, ieder regel meer 10 cent. Inzending van advertenties Dinsdagamiddags en Vrijdags middags voor 12 uur. Voor het plaatsen van Advertentiën betreffende Handel en N(jv«irheid la voor de atad Groningen alleen gerechtigd bel algemeen Advertentiebnrean van H. WESTENBORG, Mnnnekeholm 8, ®r° Voor^dvertentiën en Reclames buiten de provincie Groningen is alleen gerechtigd het Advertentiebureau «HOLLANDIA" 's Gravenhage, Tel. H 7614. EER8T11 B L A D. WEEKKALENDER. Zondag 11 September. Maandag 12. Dinadag 13. Woensdag 14. Don- derdag 15. Vrijdag 16. Zaterdag 17. ZonsopgaDg Zaterdag 17 September te 5 38, onder te 6,11. Voile Maan Zaterdag 17 September. Sinn Fein heeft geantwoord. Te Inver- nesa, in 't Noorden van Schotland, waar hg een welverdiende rust zocht te ge- nieten, heeft Lloyd George het antwoord van De Valera ontvangea. En onmiddellijk is de Miniaterraad naar Inverness ontboden om te beraadslagen. «Toevallig" waa ook de koning van Engeland daar in de buurt, zoodat Lloyd George ook met hem over de kwestie kon spreken. Het antwoord van De Valera blijkt namens de Sinn Feiners een verwerping in te houden van Lloyd George's voor- atellen. De redenen, die tôt deze ver werping hebben geleid, worden in het schrjjven van de Valera uitvoerig uiteen- gezet. Ze zijn deze De Ieren wenschen de vrijheid en de onafhankelgkheid van hun land en willen den minderwaardigen toestand, hun door Lloyd George voorgeateld home rule in achijn, doch tegelijk militaire voogdij van Groot-Brittannië niet aanvaarden. Men kan, zegt de Valera in zijn antwoord, de Dominions niet met Ierland verge- lijken. Ten aanzien van deze dominions maakt Engeland niet het militaire voor- behoud, dat ten opzichte van Ierland wordt gesteld. Bovendien zijn zg door hun geografische ligging in zekeren zin tegen de dwingelandij van Brittannië beveiligd. Ze liggen honderden mijlen van Engeland af en Ierland iigt vlakbij Ten overvloede verzet Ierland zich tegen een verdeeling in de Zuidelijke graafschappen en Ulster, een verdeeling die ten overvloede, gelgk uit de stemming in het Ulster-graafachap Tyrone blijkt, geheel willekeurig en onrechtvaardig is. Wil Engeland geweld, aldua eindigt het antwoord, dan zal Ierland daar geweld tegenover piaatsen ma&r de Iersche regeering is bereid de uitspraak te aan vaarden van 'n neutraal en onpartijdig scheidsrechter. Wanneer Engeland ten aanzien van Ierland het beginsel wil laten gelden van een regeering met in- stemming van de geregeerden, dan is Ierland bereid opnieuw te onderhandelen en gevolmachtigden naar Londen te zenden. Doch dit kan alleen geschieden indien genoemd beginsel als basis wordt aanvaard. Wat zal Lloyd George hierop ant- woorden Engeland kan niet afwijken van het voorbehoud, dat ten aanzien van leger en vloot gemaakt is en het kan geen onpartijdig arbiter aanvaarden zonder gevaar te loopen, dat het tôt afwijken van dit voorbehoud gedrongen wordt. Het voorstel van een onpartijdig scheids rechter zal dan ook wel verworpen worden door den Engelschen ministerraad, maar waarschijnlijk zal ook niet aanstonds tôt een militaire campagne besloten worden. Er zal nog wel eens opnieuw gecon- fereerd worden. En dan allicht nog wel eens. Overeenstemming zal niet zonder veel moeiten worden verkregen. 't Stokt wel eens meer in ons politieke Ieven. Men zal zich ongetwijfeld nog wel herinneren hoa de breuk in ons kabinet ontstond bij de behandeling van het Dienstplicht-ontwerp-Pop. De breuk, die leidde tôt het heengaan van de mînisters van Oorlog en Financiën, waarom toen ook de minister van Financiën moest heengaan, is nog nooit duidelijk geworden. Van versshillende zyden is dan ook bij het optreden der beide nieuwe ministers aaDgedrongen op eenige nadere verklaring van de zijde van den minister-president, opdat kan worden beoordeeld of het program van het kabinet voor de naaste toekomst zoo- danig is, dat van een reconstructie kan worden gesproken. Daarnaast stelde men er prijs op, dat over het aftreden van den minister van financiën, wiens heen gaan in de destgds beataande omstandig- heden niet geheel scheen te passen, het voile licht zou opgaan. Woensdag is de Twaede Ramer weer bijeengekomen, hoofdzakelijk ter afdoe- ning van enkele spoedeischende wetsont- werpen. Of de gelegenheid ook is of nog zal worden benut tôt een hernieuwde kennismaking met het gereconstrueerde kabinet-Rugs door bespreking van de crisis en haar oplossing, weten we op 't oogen- blik, dat we dit schrijven, nog niet. Mochfc de Ramer daartoe hebben besloten of nog willen besluiten, dan gelooven we, dat zij de nationale tijd op deze wijze heel nuttig zou besteden. Want hoe kan de Ramer met den nieuwen minister van financiën aan den gang gaan, wanneer zij niet eens weet waarom hij daar nu in eens zit in plaats van een ander. Er kan natuurlijk uit een regeerings- verklaring dit gevaar voortvloeien, dat de Ramer gaat praten over den politieken kant van de crisis, zelfs veel gaat praten omdat de verkiezingen naderen, terwijl in het korte vôôrzittinkje de tijd zoo brood- noodig is voor de enkele ontwerpen, die in Juni al moesten zijn afgehandeld. Maar zoo'n ininistercrisis, zonder be. kende reden, is toch werkelijk ook een openbaar beiang, dat zeifs den voorrang heeft voor andere zaken en toch zeker toegelicht dient te worderi vôôr men een onderwerp gaat behandelen, dat de vorige minister half afgewerkt liet steksn. Die verwisseling van den minister van financiën om onbekende reden is ten slotte nog belangrijker dan de verwis- seliog van den minister van Oorlog. Maar ook de crisis aan 't oorlogsdepar- tement kan moeilijk onbesproken blijven. Vooral omdat de nieuwe minister den wagen woer aan 't roilen heeft gebraoht, door 't hervatten van 't „overIeg". Uit gemeenschappelgk overleg tusschen de Rroon en de Staten-Generaal, ten opzichte eener nieuwe legerinrichting, dat «stokte" bij de verdediging van het stelsel-Pop. Inderdaad heeft thans de regeering een ingrgpende verandering aangebracht. Wij hebben de klare feiten nuchter onder de oogen te zien en behoeven in onze be- schouwing over de reorganisatie van het dienstplicht-ontwerp ons niet door onze politieke gevoelens laten behesrschan. Bracht minister Pop het jaarlijkach contingent op 28000 man, maar liet hg een deel da&rvan soo onbewapend en on- geoefend, dat er bij een aanval op ons land al heel weinig kracht van kon uit- gaan de nieuwe minister vraagt per jaar 19500 man, maar wil dan ook, dat dezen behoorlgk geoefend en gewapend zulien zijn. Maar daarnaast wil hij zgn uiterste beat doen, om de persoonlijke en ftnan- cieele lasten zoo laag mogelijk te doen zijn. Pop vroeg zos maanden osfening. Thans worden die tôt 51 /2 maand terug- gebracht, waarvan 4 in de kazerne of ten minste in klein verband en D/2 in den besten tijd, midden zomer, in kam- pementen, die zoo aangenaam en doel- treffend mogelijk zulien worden ingericht. Dit is zooal de hoofdzaak. En verwacht mag worden, dat de regeeringspartijen vooraf over een en ander eens zijn geworden. De minister zegt met zijn stelael II millioen te be- zuinigen. En dat zegt alvast iets. Een diepgaande studie van deze voor- stellen is echter noodig om na te gaan de geheele draagkracht, de voile beteekenis voor onze nationale verdediging van de voorgenomen leger reorganisatie. Ongetwijfeld zulien de voorstellen aan- leiding geven tôt felle critiek. Het geheel draagt te sterk het karakter van een zij het dan ook mooi ingekleed com promis, om velen geestdriftig te stemmen En daarbij zulien velen er sterk tegen gekant zijn, dat het tijdelgk op 18.000 man verminderde contingent wordt opgevoerd en nieuw artillerie materiaal wordt aan- gekocht. S. Vergadering van den Raad der gemeente NOORDBROEK, gehouden Vrijdag 2 Sept. 1921, 's nam. 71l2 uur. Allen tegenwoordig. Voorz. de Burge- meester. Ingekomen stukken. a. Schrijven van mej. E. Meinema, dat zij hare benoeming tôt onderwijzeres aan de Zuiderschool aanneemt. b. Rssoluties van h.h. Ged. Staten, houdende goedkeuring van de raadsbe- eluiten tôt aankoop van grond voor een transformatorgebouwtje, tôt af- en over- schrijving op de begrooting '-mor 1921 en tôt betaling uit den post "foor onvoor- ziene uitgaven 1921. e. Schrijven Gommissaris der Eoningin d.d. 4 Aug. j.l. dat aan de Burgemeester verlof tôt afwezigheid is verleend van 16 Aug. tôt en met 1 September 1921. d. Missive Ged. Stàten, houdende ontvangstbericht van het tcegezonden afschrift der vastgestelde verordening op het vastleggen van honden. e. Missive Ged. Sfaten waarbij wordt toegezonden afschrift van het Roniekînk Besluit van 3 Augustus 1921 no. 39, houdende goedkeuring van het raadsbe sluit tôt heffiag van 100 opcenten op de vermogensbelasting. f. Afschrift besluit van de minister van Arbeid en Financiën, waarbij het bg Roninkiijk Besluit van 17 Juli 1920 no. 43, toegekende bouwvoorschot uit 's Rijks kas nader is vastgesteld op ten hcogste f 43784 75. g. Adres van het Bestuur van den Bond van Openbare ieeszalen en boeke- rijen in de provincie Groningen om sub- sidie voor het hier gevestigde correspon- dentschap. De stukken sub a—f worden voor kennisgeving aangenomen, het stuk sub g zal bij de begrooting voor het jaar 1922 worden behandeld. De rekening van het Burgerlijk Arm- bestuur 1920 wordt nadat ze door de daarvooraangewezen commissie, beataande uit de heeren H. Perdok en S. van der Veen was onderzocht en welke commissie bij monde van den heer Perdok tôt vast- stelling adviseert in ontvangst en uitgaaf vastgesteld op 12331.30. Eveneens wordt op voorstel van ge- noemde commissie de belansrekening 1920 van de levensmiddelenadministratie in debet en crédit vastgesteld op f 226576.96. Het saldo verlies ad f 1807.74 is uit de gemeentek&s aangezuiverd. De gemeenterekening 1920 is door de heeren H. Perdok en J. Doornbos onder zocht en accoord bevondsn, weshalve deze commissie adviseert de rekening voor- loopig vast te stellen in ontvangst op f 183325.88, in uitgaaf op f 178124 37, batig saldo f 5201.51. Aldus besloten. Concept-besluiten tôt wijziging der be grooting 1921 en tôt af- en overschrijving op de begrooting 1921 worden na voor- lezing onveranderd vastgesteld. Aangeboden wordt de begrooting van het Burgerlijk Armbestuur 1922, gerasmd in ontvangst en uitgsaf op f 10300.— voorschot van de gemeente 9700. Zal worden behandeld bij de gemeente- begrooting 1922. Eveneens wordt sangeboden de ge- meentebegrooting 1922 in ontvangst en uitgaaf geraamd op f 122039.355. De op- brengst v&n de plaatselijke inkomstenbe- lasting is voor den dienst 1922/23 geraamd op f 89300, (dienstjaar 1921/22 53550.) De begrooting zal ter visie worden ge- legd en aan elk der leden een exemplaar worden toegezonden. Op voorstel van Burgemeester en Wet- houders wordt zonder discussie en met algemeene stemmen besloten de tarieven voor de levering van electriciteit te ver- lagen ingaande met de m terafiezing in September zal de prijs per R. W. U. voor licht zgn 35 cents, voor krachten 15 cents bij groctere afname d&lende tôt 8 cents per R. W. U. De abonnementsprgs sal worden voor 1 lamp 32 N. R. 27 cents per week voor 2 hmpen 32 R. R. met omschakel&*r, 85 cents per week, voor 2 lampen van 32 N. R. 43 cents per week. Een afzonderlijk tarief zal vanaf de campagne 1921 gelden voor het electrisch dorschen, n.l. 12 cents per R. W. U. buiten den bezstten tçjd. Dorschen binnan den bezetten tijd is verboden op verbeurie van een boete van f 600. Hierna was de agenda afgehandeld en sloot de voorzitter de vergadering. Wantrouwen tegen anderen is gewoonljjk een vrueht van zelf kennis. door R. d. 1. Bruyere. (Nadruk verboden.) 10) Maar, jawel, dat wenschte hg niet, het ging Diemand aan, zei hij, en hg had het alleen met Suze te doen en wilde alleen toestemming vsn de ouders, na dien tijd zou bg zich aan de verwanten van zgn vrouw niet storen. Nu, wat dat betreft, daarover kan hij gerust zijn, wy hebben ook onze trots. En Suze heeft ook immers heel wat anders geleerd, dan wij menschen ze zal nog wel wat meer kennis krijgen en u geen schande aan- doen, daarvoor vreea ik niet. En ten slotte moet de lieve God toch ook weten, wat Hg doet, want wij leeren immers, wat Hg doet, is wflgedaan." Johanna had de laatste woorden nog pas, als heel uit de verte komend, ge- hoord. Ze was in een weldadige sluime- ring gezonken. Of uren of dagen sedart dezen nacht vervlogen waren, zij wist het niet, toen zg eindelgk met een heerlgk gevoel van beterschap weer ontwaakte. 't Was dag en de zon scheen ze was alleen en ailes was zoo stil en vriendelgk om haar heen. Een bouquet viooltjes stond op tafel bij haar bed. Ze lag en d&cht. En plotseling ver- breidde zich over dat bleeke gezicht 'n zacht blosje, die ingezonken oogen kregen een wonderbaren glans. Ja, ja, dat was zoo 1 Hoe wonder, dat ze daar niet da- delijk aan gedacht had. Ze waa nu im mers vrij, ontslagen, van haar plicht. Nu kon ze Anton tôt zich roepen, hem toe- behooren met lichaam en ziel. Ze richtte zich in haar bed op en zag in de kamer rond. Het was de mooie kamer van de familie Bartels en de wand tegenover haar bed was behangen met gezichten uit verschillende steden, waarin ze ge- woond hadden. In 't midden hing een een groot aanzicht uit New York met zgn trotsche haven. Anton had het plan geuit, naar Amerika te gaan wie weet, of hij niet juist de haven invoer. Gedu- rende haar lange ziekte was er zeker reeds een brief van hem aangekomen. Een groote onruat maakte zich van haar meester. Was er dan geen mensch Waarom toch liet men haar zoo alleen Thans hoorde ze buiten fiuisterende stemmen, en 00g en oor werden met in- spanniDg naar de deur gericht, waarin de breede gestalte van vrouw Bartels en daarachter die van Julius verscheen. Jo hanna Btrekte beiden bly de handen tegen, doch vrouw Bartels schoof den jongen mand de kamer binnen en liet broer en zus alleen. Het weerzien van dezen had niettegen- staande hun blgdschap toch aanvankelgk ietwat gedwongens. Geen van beiden roerde de nieuwe verhouding aan. Julius verhaalde daarentegen met groote opge- wektheid, dat hij weer wat werk afgele- verd had. Hg had namelgk de geheele aangelegonheid met de barones tôt een novelle omgewerkt, die hg in acht dagen peraklaar en uitstekend betaald gekregen had. Het korte verhaal verwekte alge- meene sensatie, men sprak in de stad van niets anders en zijn naam was op aller lippen. Johanna was diep getreffen. Julius scheen haar erg roekeloos. Tôt zulk een revanche zou zij haar toestemming niet gegeven hebben. Maar haar broer stelde haar gerust. N&men had hij niet genoemd en de zaak in zeer zachte vormen gekteed. Het was een strafgericht, dat hij voltrokken had en wat niet alleen direct de volledige betaling van Johanna's rekening tenge- volge had gehad, doch ook hem tevens het vijfvoudige van dit bedrag had opge- bracht. „Nu vraag ik je dan, beste zus," voer hij in 't bawustzga van zgn overwinning voort „heb je je nu zorgen te maken over Suzes en mgn toekomst Ik behoef sîechts de pen te grijpen om in één week zooveel te verdienen, als jij met de naald in maanden pas krijgt." Johanna had op de lippen om te vragen, waarom hg er dan niet vaker naar greep, ma&r ze zweeg. Ze wist, dat Julius zich in zich zelf vergiate, dat zgn talent niet zoo groot was, dat hij er de toekomst van een huisgezin op zou kunnen grond- vesten) dat hij steeds een bgzondere aan- leiding behoefde om te reageeren, van eigen inspiratie was geen sprake. 't Was hem als de geiser, waarvan ze eens ge lezen had, waar men eerst een steen in werpen moest, om hem in werking te brengen. „Dan zul je gaker spcedig trouwen „Zoodra jg hersteld bant daar hebben we op gewacht." Daarmee was het ijs gebroken en Julius begon thans over Suze te spreken, hoe ze zich veranderd had en beschaafd wist to gedragen. Van het ballet had ze af- scheid genomen en ze hield zich thans bezig met haar uitzet, waarvoor ze van de dame, die haar opgevoed had, als antwoord op 't bericht van haar verloving, een ainzienlijk bedrag had ontvangen, benevens een zeer h&rteigk schrijven. Dat waren aile zeer goede beriehten. Over Johanna's toekomst wsrd echter met geen enkel woord gerept. „Is er in den langen tijd voor mij in 't geheel niets gekomen vroeg ze eindelgk. «Niets van de collega's aan 't instituut «Jawel, van de directrice een brief, die allicht uw ontslag inhoudt, want na de de affaire met de barones ben je daar natuurlgk onmogelgk geworden. Doch, geen bezwaar, er zal wel iets anders te vinden zijn, De zuster van Julius Storbeck zgn thans aile deuren geopend. Boven dien nog bloemen in menigte van collega's en leerlingen. Deze viooltjes hier zgn er een klein proefje van." Johanna glimlachte vermoeid. «En anders niets vroeg ze. «Neen, niets anders. HOOFDSTUR V. Johanna's herstel vertraagde zich op- merkelgk. Er verliepeu nog meerdere wekan, voor ze de kamer verlaten inccht. Vrouw Bartels was zooveel van haàr patiëat gaan houden, dat ze er in 't ge heel niet ongeduldîg onder werd Ja, ze zou haar geheel als huisgenoot bg zich houden, want boven bij Julius was voor Johanna geen plaats meer. Het jonge paar wilde van haar kamertje hun slaap- kamer maken. Suze verstond de kunst zich gedurende genezing in Johanna's hart een plaateje te veroveren. Verstan- dig als ze waa, nam zo daartoe de ge- «igende middelen te baat ze dweepte met Julius en verscheen steeds ordelijk en netjes gekleed, en altijd met werk in de hand. Haar gedrag had zoo nog me- nig ander hart dan dat van Johanna kun nen veroveren. Midden December was deze eindelijk zoover ger.ezen, dat ze het jonge paar naar het gemeentehuis begeteiden kon. De bruid zag er werkeljjk lief uit in een donkerbl&uw cachemir kostuum met prach- tigen pels en bijpassandeu hoed. V»n een huwetijk in de kerk, dat het jonge vrouwtje zoo zeer gewenscht had, moest wegens de hooge kosten worden afgezien, maar inpiaats daarvan zou een uitstapje naar Dresdau gemaakt worden, dat direct ra 't huweiijk ondernomen werd. Johanna keerde met vrouw Bartels naar haar woning terug en thans eerst voelde sie het leege in haar toestand het ergste voorzeker wat een vrouw overkomen kan dat niemand behoefte had aan haar toewijding, haar zorg. Zooiang ze nog voor een geliefd wëzgn te zorgen heeff zoo !ang leeft ook nog de liefde in haar hart, en stelt haar in staat het zwaarste, het moeiigkste te dragen. Maar dat is onmogelgk, als die zorg, die toewgding door niemand worden verlangd. Niet gewoon, om voor zich zelf te den* ken, had Johanna nog geen plannen voor de toekomst gemaakt. Voor haar onder- houd behoefde se geen zorg te ko6Steren. Ze wist, dat ze werk genoeg kon vinden. Vrouw Bartels deed ze genoegen, als ze bg haar bleef woonou, De beide vrouwen hadden zich als moeder en dochter inge- leofd. Johanna had eigenlijk nooit een moeder gehad, de hare was immere steeds een onmondig kind geweest, dat behoefte aan leid ng had gehad. Eens 's avonds, toen de beide vrouwen bij de lamp op de sofa s.aten, vrouw Bar tels, ala altgd, breiertd, Johanna huivreud in een doek gehuld, had de eerste, nadat ze het meisje meermalen onderzoekend had aangezien, gezegd «Weet je, wat je outbreekt, mija kind?" «Nu?" vroeg Johanna. (Wordt vervolgd.)

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1921 | | pagina 1