Officieel Orgaan voor HOOGEZAND, SAPPEMEER
,u SLOCHTEREN.
HET PORTRET.
rite j
ia.i
51e Jaargang
WOENSDAG 28 DECEMBER 1921
No. 103.
FEUIEIjETON.
y 2oo.
1
J
J
1 weenend
noemde
nkte hem
wat hij
en hare
I
>k hij met
3 gravin,
de oude
Rite van
dat hg
îhouwde,
I zachter
ontroerd
'olgd.) I
------
VerschUnt Woensdagg en Zaterdagg.
Drpskker-Uitgever T. K. KREHER, Sappemeer*
Vergadering van den Raad der gemeente
SAPPEMEER,
gehouden Dinsdag 20 Decwnber.
(Vervolg).
De voorzitter wil de verschillende
sprekers trachten te beantwoorden. Er
is inderdaad te veel geleend, doch hier
zjjn ook gelden voor gekochte landerijen
bij. De H. 0. moet volgens den heer Boar
zoo hoog worden opgevoerd, dat de uit-
gaven de ontvangsten dekken. B. en
W. meenen echter, dat de H. 0. hier zôô
heog is opgevoerd, dat de grens is bereikt.
Blijkt het volgende jaar, dat we een
tekort krijgen, dan kunnen we altijd nog
een aanvullings H. 0. heffen.
B. en W. blijven er thans echter bij
dat geen hooger H. 0. meer mag worden
geheven, hetgeen zij tegenover Ged.
Staten zeer wel kunnen motiveeren, indien
deze hierop mochten terugkomen.
Den heer Bakker antwoordt spreker
dat het plan om een sportterrein aan te
Ieggen in behandeling is. Omtrent de
wallon aan de Zuidzijde van het Win-
schoterdiep zij medegedeeld dat dit thans
bij Ged. Staten in behandeling is en ver-
wacht mag worden dat zij het plan zullen
goedkeuren.
Nogmaals waarschuwt spreker met
klem tegen meerdere opdrijving van den
H. 0. We zgn een der gemeenten die
de hoogste H. 0. heffen en spreker vreest
dat bij een nog hoogeren H. 0. we da
vermogenden uit de gemeente zullen
drijven. Spreker geeft toe dat de begroo-
ting aanvechtbaar is, doch z. i. is dit de
beste weg. Gaat het niet goed dan moeten
we bij het Bijk om steun aankloppen.
De heer Boer meent dat we niet te
veel op steun van het Rijk moeten re-
kenen. Hg denkt er niet zoo optimistisch
over als de voorzitter. Ook hg wil niet
graag den H. 0. opvoeren, doch het moet
wel om weer op den rechten weg terug
te komen.
De heer de Koe blijft het voorstel van
den heer Boer steunen. Hij noemt de
motiveering van den voorzitter te zwak.
We moeten het niet, zooals de voorzitter
wil, op een fiasco laten aankomen en
dan tegen het Rijk zeggen ona uit de
put te helpen. Het Rijk zal de volgende
jaren zelf voor zeer groote uitgaven komen
te staan. We moeten in elk geval trachten
ons zelf te redden. We verkeeren in
inantieele moeilijkheden en moeten trach
ten daaruit te komen. Hiertoe is maar
één middel en wel verhooging van den
H. 0. Spreker wil dat ook andere ge
meenten bijdragen b.v. voor de werke-
loozen die er in de gemeente Sappemeer
veel zijn. Daartoe moeten b.v. gemeenten
ala Velp ook bijdragen. Onlangs hoorde
«preker daartoe nog een middel, hoe zulks
is te bereiken. Hg dringt er op aan het
in die ricktiog te sturen. Nogmaals wijst
spreker op den slechten toestand der ge-
meentefinanciën. Gaan wij op denzelfden
weg door als thans, dan ziet spreker het
aankomen, dat Sappemeer in de provincie
Groningen, evenals Emmen in de provin
cie Drenthe, de eerste gemeente is die
op de ffesch gaat. Spreker kan daarom
het voorstel van den heer Boer tôt ver
hooging van den H. 0. sterk ondersteunen.
De voorzitter beantwoorit nogmaals de
heeren Boer en de Koe. Spreker houdt
vol dat men den H. 0. niet hooger mag
opvoeren. Dit zou voor de gemeente eer
na- dan voordeelig zijn.
Hierna wordt begonnen met de artikels-
gewijze behandeling der begrooting,
Uitgaven:
Jaarwedde burgemeester.
De heer de Koe wil zgn stem moti
veeren tegen de verhooging van de jaar
wedde van den burgemeester. Dit als
protest tegen de opdrijving van het salaria
door Ged. Staten. Hij verzoekt daarom
het eerste artikel in stemming te brengen.
Met algemeene stemmen wordt besloten
het salaria van den burgemeester niât te
verhoogen,
Jaarwedde secretaris.
Ook hierover verzoekt de heer de Koe
stemming. 't Gaat denzelfden weg op
als bg het salaria van den burgemeester.
Het salaris blijft dus als het was.
De heer Boer stelt hierna een mofie
voor, strekkende om vacatures van ge-
meente-personeel niet eerder aan te vullen
voordat de Raad er in gekend is.
Wordt met algemeene stemmen aan-
genomen.
De heer Jippes wil een blijk van be-
zuiniging geven. Hij wil het presentie-
geld van de leden van den Raad verlagen
van f 600 op 300.
De heer Holtslag is hier tegen en vindt
de tegenwoordige bslooningen eer aan den
lagen dan aan den hoogen kant.
Het voorstel-Jippes wordt in stemming
gebracht en versvorpen met 9 tegen t
stemmen. Vôôr het voorstel-Jippes stem-
den de heeren Boer, Remkes en Jippes.
Toelage voor den keurmeester voor het
houden van een motorrijwiel.
Voorgesteld wordt eene toelage van
f 850 per jaar te geven.
De heer Meger is tegen het verleenen
van deze toelage. De keurmeester moet
dit maar van zijn salaris betalen.
Verschillende leden merken op, dat
de toelage is begrepen onder den uitgo-
trokken post van 3000.
De heer Meijer zegt er dan niet verder
tegen te zgn.
Aanleg en onderhoud van wegen.
Hiervoor wordt f 10100 toegestaan.
Kosten burgerwaeht.
Hiervoor stellen B. en W. voor f 350
uit te trekken.
Uit principe en uit een oogpunt van
bezuiniging stelt de heer v. Delden voor
dezan post te) schrappen. In meerdere
gemeenten wordt een dergelijke post uit
een bezuinigingsoogpunt geschrapt. Laten
wij het hier ook doen en niet de burger-
wacht nieuw leven inpompen door haar
een subsidie toe te stoppen.
De heer Kok onderschrijft de woorden
van den heer v. Delden.
De heer Jippes wil uit een oogpunt
van bezuiniging den post schrappen
De heer de Koe vraagt of bij handhaving
van den post de gelden ook werkelijk
noodig zullen zgn.
De voorzitter beantwoordt de vraag van
den heer de Koe bevestigend. Overigens
wil spreker den heer v. Delden nog op-
merken, dat de Burgerwaeht niet star-
vende, doch nog springlevend is. De
Burgerwaeht blijft spreker noodig achten
voor handhaving der orde in moeilnke
dagen.
De heer v. Delden meent, dat voor
handhaving van de orde de gewone politie
voldoende is. Dit zijn geschikte menschen,
die met tact weten op te treden. Dit
mist men bg de leden van de burgerwaeht.
De voorzitter merkt op, dat de uitge-
trokken gelden er juist voor zgn om de
burgerwaeht die tact te leeren.
De heer v. Delden trekt in twgfel of
voor dit doel 350 wel voldoende is.
(Gelach).
De heer de Koe staat tegenover de
burgerwaeht anders dan de heer v, Delden.
De burgerwaeht is eene installing waar-
mede de S. D. A. P. ons zelf heeft ge-
zegend. De burgeewacht is er gekomen,
omdat in November 1918 de S. D. A. P.
heeft getracht naar de t ■m sis van het
bewind te grijpen. Dit w. <c-democra-
tisch en daartegen dienen i t.egelen te
worden genomen. In die j van de
démocratie is de heer de Koe een voor-
atander van de burgerwaeht. Hij is er
echter tegen indien de burgervacht in
dienst wordt geateld van de resetie. De
heer v. Delden weet thans zgn standpunt
hieromtrent.
De heer Verver staat in hoofissak op
een gelgk standpunt aïs de heer ïe Koe.
De heer v. Delden wijst er dat
vroeger werd gezegd, dat de burt vaeht
in het leven is geroepen tegen corn-
muniaten. Thans wordt er gei s-1, dat
het gegaan is om zich tegen de se alisten
te kunnen verzetten. De burg. wncht
zal echter niet noodig blijken ei is het
onnut om gelden uit te geven, oj lai de
heeren, die daarin een liefhebber tien,
zich op kosten van de gemeente J cnen
oefenen in het schieten. Hij blijft jrbg
den post te schrappen.
De heer de Koe' wil den post niet
schrappen, doch hem terug brengen v&n
350 op 150.
De heer Verver ondersteunt het voorstel
van den heer de Koe. De heeren van de
Burgerwaeht moeten zich dan maar wat
minder oefenen.
Het voorstel van den heer v. Delden
tôt schrapping van den post wordt in
stemming gebracht en verworpen met 7
tegen 5 stemmen. Voor schrapping stem-
den de 8. D. A. P .ers en de heer Jippes.
Hierna stemming over het voorstel-de
Koe om verîaging van den post van f S50
op 150. Wordt aangenomen met 7 tegsn
5 stemmen. Vôôr de stemming wafîr-
cchuwde de voorz. tegen verlaging vin
den post. De commandant van de buV-
gerwaeht had bij hem nog op verhoogin»
van don post aangedrongen.
Uitkeering voeding en kleeding aan
schoolgaande kinderen.
Wordt uitgetrokken op 3000
De heer van Delden dringt er op aarv
dat B. en W. méér gebruik van den pos
zullen maken dan tôt dusverre.
De voorzitter zegt zulks toe. Verschilv
lende maatregelen daartoe zijn reeds ge-'!,
nomen. 1
Subsidie voor een correspondentsohap
van Openbare Leeszalen.
De neer Bakker stelt eene subsidie
van 21/3 cent per inwoner of wel
in totaal voor.
De heer Wildervanck zegt namensl B.
en W. dat zij wel met het doel syrç/vpa
thiseeren, doch meenen dat zij geen niei iwe
subsidies meer mogen verleenen. 1
De heer de Koe sympathiseert oo k
zeer met het doel doch moet tegen
subsidie stemmen omdat het niet n i-
zakelijk is. Ailes wat noodzakelijk is
moet bg den tegenwoordigen financieAlen
toestand gebeuren, doch wat nuttig is
moet wachten. 't Spijt hem wel aldus
te moeten redeneeren doch het kan niet
anders.
De heer Bakker verdedigt nader eene
subsidie aan het correspondentschap.
De heer Verver meent tegen eene sub
sidie te moeten stemmen op dezelfde
gronden als de heer de Koe aangaf. Hij
geeft het correspondentschap in ovor-
weging voor hulp bij de particulieren
aan te kloppen.
De voorzitter wijst er op, dat behalve
de subsidies van gemeenten ook thans
reeds hulp van particulieren wordt ge-
vraagd.
De heer Jippes is tegen het verleenen
van eene subsidie, hoewel ook hij per-
soonlijk sympathiseert met het doel en
daartoe ook persoonlijk bijdraagt.
De heer van Delden voert aan dat de
tegenstano irs van het verleenen van eene
subsidie zich op een standpunt van ver-
keerde zuinigheid plaatsen. Hij dringt op
verleening van subsidie aan.
Het voorstel Bakker tôt het verleenen
der subsidie wordt in stemming gebracht
en aangenomen met 7 tegen stemmen.
De heeren Remkes, Verver (eerst tegen),
en Boer stemden met de S. D. A. P.ers
vôôr het voorstel.
Subsidie afdeeling Groene Kruis.
De heer de Koe stelt voor den post A
1100 te splitsen in f 600 voor wijk-
verpleging en f 400 voor tuberculosebe-
strijding benevens f 100 voor het lid-
maatschap. Conform besloten.
Jaarwedde vader en moeder van het
Burgerlijk Armbuis.
Voorgesteld wordt de jaarwedde te
brengen van f 600 op f 700. De heer
Bakker stelt, hoewel schroomvallig, ver
hooging voor tôt f 800.
De heer de Koe vraagt o.a. hoe hoog
de vorige vader en moeder waren be-
zoldigd. Geantwoord wordt f 600.
De beer Jippes, Meijer en Verver zgn
tegen meerdere verhooging.
De heer Meijer is altijd angstvallig ge- g
weest om salarissen voor vast te verhoo- eI
gen. Ze krijgen het voor vast en houden
het ook voor vast, dat weten we allemaaLort®8
wel. (Gelach). -S
reg<^
jdag®
lezoud
toej
\VU«
tfl
voorsf
ver-
tot
aangenomen
De heer Bakker trekt zijn
te verhoogen tôt 800 in,
stemming onder de leden.
thans het voorstel van B. en
Ioon tôt f 700 te brengen. - x
De heer Doornbos zegt dat /n j W:
de verhooging toekennen omdalet
woordige vader en moeder niefee^,j™!""-
plicht doen doen zeï& verdef6nst(,igk zijn
De heer Meger îs teW een vJte Ver.
hooging mcb wil wel n toékenning van
een gratihcatie, b.v voor sell8jttsri
Het voorsteL 7im B> en w
hooging mej^^ jo wordt
111 ej.» "tegen 6 mmen.
Voorschot rsurgerîijk Armbestuur.
Het uitgetrokken voorschot ad f 32250
wordt vermindert met 1428, zijnde rsnte
welke teikenjare de erfatelling BorcheW(?)
afw&rpt ten bate van het B. A.
Subsidie aan drankbestrijdersbonden.
Hiervoor is uitgetrokken een bedrag
van 300. De heer Jippes trekt in twg
fel o" deze subsidies wel aan het doel
beantwoorden. Hrj stelt voor den post pro
memcûe uit te trekken, opdat B. en W.
het ojg er op houden of het geld wel
'oed bsteed wordt.
De teer Bakker verdedigt uitvoerig de
!>sidi< an de taktiek der drankbestrn-
îngsboiden.
De heer Meger is er wel voor te vin-
cieu post te verlagen.
ser Jippes eteit thans voor den
1 st tt v srlagen tôt 150 en 25 voor
o beuri- van ontslagen gevangenen.
De 1 'e Koe spreekt zich uit om aan
ci 1 post te tornen.
le îeet Meijer stelt voor verlaging tôt
09.
Je heer Verver stelt voor niet tôt ver
laging over te gaan, daar het bedrag be-
it noodig is en blgft.
e heer Jippes vereenigt zich met het
îtel-Meijer om den post te verlagen
t voorstel van B. en W. om den
op 00 te laten wordt in stemming
,cht er aangenomen met 7 tegen 5
.snen.
kverschafflng.
I - vs»or wordt een post van f 20.000
uitgt iken.
De heer van Delden stelt de vraag of
bat lijkj
gen jq
dst-
'en i
oudin!
ti
kd
P stuf|
meei
alukkeT
Tp is geen geld, maar tp is
hoop.
Uit het Duitsch vertaald naar een novelle
van Wilhelm Hauff.
27)
„Hoor", sprak de jonge man na eenig
peinzen, „ik wil Faldner ailes zeggen.
Ik wil hem ailes vertellen, zoodat hg er
zelfs door geroerd wordt. Hij bemint
u toch niet, gij hem niet, en gij zijt on-
gelukkig. Hij zal u aan mij afstaan.
Mijn huis ligt niet zoo schoon als dit
slot, mijn goederen kunt gij van het
plat van 't dak overzien, gij moet hier
veel achterlaten, maar als ge mijn huis
binnentreedt, wil ik mijne zorg voor u
als een mollig tapijt onder uwe voeten
zijn, op mgne handen wil ik u dragen,
gg zult koningin zijn in mgn huis en ik
uw eerste trouwe dienaar,"
Zg zag smartelijk ten hemel, zg weende
heitiger. „Ach", zeide zg, Hals ailes
anders was, zou toch nog een groote
kloof ons scheiden. Ik ben katholiek en
gij protestant, bovendien wij zgn goed
katholiek gehuwd. en dat scheidt slechts
de dood, Ach God, hoe ongelukkig maken
soms die wetten. Welk eene zaligheid
met u, bij u te zijn, steeds voor u te
zorgen, aan uwe blikken te hangen en
iederen dag door teedere liefde u een
duizendsto deel te vorgoeden. van 't geen
gij aan mgne moeder en mij hebt ge-
daan."
„Dus toch voor altp", antwoordde hij
treurig „alzoo morgen nog en dan voor
altijd scheiden
„Voor altoos" fluisterde zij nauwelijks
hoorbaar, ierwijl zij hem vaster in hare
armen klemde en een vurigen kus op
zgne lippen drukte.
„Hier alzoo vind ik je gemeene slet 1"
schreeuwde op dit oogenblik een derde,
die naast de groep stond, Zij sprongen
verschrikt op. Sidderend van toorn, knar-
setandend van woede, stond de baron
daar, in de eene hand een papier, in de
andere de rgzweep, die hij juist ophief
om op den schoone nek van de ongeluk-
kige neer te doen dalen. Frôben hield
zgn arm tegen, maakte hem met moeite
de zweep afhandig en wierp haar ver
weg. „Ik verzoek u, maak hier geen
schandaal", zeide hij tôt den woedende,
„uwe arbeiders zijn in den tuin. Gij
maakt uw huis door zulk een tooneel te
schande."
„Wat schreeuwde deze, „is mgn huis
dan niet reeds geschandvlekt door deze
gemeene deern. door deze bedelares, die
ik in mgn huis had Meent ge, dat ik uw
hand niet ken", ging hij voort, terwijl
hij haar het papier voorhield, „dat is im
mers een minnebriefje aan uw galant hier,
den romanheld. Dus een deern moest ik
huwen, die gg hebt onderhouden en toen
gij haar zat waart, moest de eerlgke
Faldner haar tôt zgne wettige vrouw
maken. Dan komt men na zes maanden
zco toevaliig eens op bezoek om eens
poolshoogte te nemen. Daar zult ge mij
voldoening voor verschaffen, gemeene vent,
maar deze bedelares mag zich voortaan
wel weer met bord en lantaarn op de
Pont des Arts plaatsen of van uw zon-
den gaan leven. Mgne knechten zullen
basr met de bonderizweop van 't
jagen."
De man van goede zeden en fijne be-
schaving heeft in zulko oegenblikken een
groot overwicht boven de ruwe opge
zweepte hartstochten, die zich door toorn
tôt dwaasheden laten vervoeren. Een
blik op Jozephe, die bleek, sprakeloos en
bevende over al haar leden op de bank
zat, overtuigde FrOben, wat hem te doen
stond. Hij bood haar den arm en bracht
ha&r uit het priëel naar het slot. Woe-
dend zag Faldner hen na. Een oogenblik
dacht hg er aan zgn knechten samea te
roepen en zijne bedreiging te volvoeren,
maar de vrees zijne schande daardoor
n°g grooter te maken hield hem terug.
Hij ijlde naar de zaal, waar Jozephe op
de sofa lag, haar schreiend gelaat in de
kussens verborgen en waar Frëben schijn-
baar gedachteloos voor het venster stond
en naar buiten zag.
Scheldende en vloekende liep Faldner
door de zaal. Hg verwenachte zichzelven,
dat hij zgn leven aan deze vrouw ver-
bonden had. „Er is geene gerechtigheid
meer in 't land, wanneer ik haar niet
kwijt raak riep hij. „Zij heeft haar
doopeedel en ailes vervalscht. Zij heeft
zich voor adelijk uitgegeven, de bedelares,
dit huwelgk is van nul en geener waarde."
„Dat zal voorzeker het verstandigst
zgn", viel Fnftbrn hem in de rede, „het
komt slechts daarop aan, hoe gij verder
handelt om nog niet meer te blameeren."
#Ha, mijaheer schreeuwde de baron
in woesten toorn, „gg bespot mij nog,
nadat gg door uwe grenzenlooze onbe-
schaamdheid deze schande over mij hebt
gebracht. Volg mij voor onze scheiding
hebben we geen rechter noodig. Zij kan
dadelijk volbracht worden. Volg mij."
Jozephe, die deze woorden begreep,
sprong op zij wierp zich voor de voeten
van den woedenden neder, zij bezwoer
np VmofH t*.
zijn vriend vas geheel en al onschuldig.
Zg wses'op het briefje in zgne hand, dat
zij ak het hare erkendc. Zg zwoer, dat
Pro ben eerst heden gewa&r geworden was,
wie zij was. Maar de jonge man maakte
zelf een einde aan hare smeekgebeden,
hij hief haar op en bracht haar naar de
sofa terug.
„Ik ben gewoon," zeide hij kalm tôt
den baron, „bg zulke gelegenheden eerst
mijne zaken in orde te brengen, en gg
z 't goed doen, dit ook ciet na te laten.
Voor ailes gaat uwe vrouw van het slot,
want hier zal zij niet zijn. als ik er niet
meer ben om haar voor uwe gedragin-
gen te vrijwaren."
„Gg handelt hier, of het uwe bewtting
is antwoordde de baron toornig grin-
nekend, nmaar mevrouw was vroeger ook
reeds uw oigendom, ik zou dat haast
vergeten. Waar wilt ge de zoete engel
heenbrengon In een armhuis, in een
gasthuis, of op de eerste de beste plaats,
waar ze haar vroeger bedrijf voort kan
setten
ïYfcben luisterde niet naar hem, maar
wendde z h tôt. Jozephe: „Woont de
gravin ne in de nabgbeid? Zoudt ge
daar voor eerste dagen wel een ver-
blijf kunneD vinden
#Ik wil tôt haar gaan", fluisterde zg.
„Goed, Jbaldner zal wel toestaan u daar
heen te laten rijden. Daar kunt ge het
verdere afwaehten en zien of hij wil be*
grijpen, dat hij ons onrecht gedaan heeft,
dan wel in zijn voornemen volhardt, zich
van u te laten scheiden."
Jozephe had alzoo het slot verlaten en
zich naar de gravin begeven. Frôben had
haar geraden, bij hare aankomst slechts
een bezoek van eenige dagen voor te
wenden.
(W-r-" -prvnl-d
eerste maal in
gaan, en toen
huwelgke too-
zijDe vrouw
iet langer be-
bloed kookte.
>n df oogen,
1 z0n man tel
Met hem zal
1 goed Chris-
>D- Ik ateek
ook een cru-
g hem om
sacramenten
'eef mij mijn
Wenden door
Dsast zich
P ^egrijpen,
was, dat
dezen
heiden van
iog zachter
lderij copie
louwde de
l eP h g al
1
J
V
-v
T
