GESCHAAKT. 52e Jaargang WOFNSDAti 11 JANUARI 1922 No. 8 Bnikker-Uitgevsr K. KE1MEE Do moord in don sneltrein. Gemengd Nieuws, Klein Feuilleton. wordt gelezen te HOOGEZAND Kiel-WIndeweer, Kropswolde, Westerbreek, Foxbol, SAPPEMEER, SLOOHTEREN, Siddaburen, HeîSasï,. SûhiidwtGda, Kaibssj Faxhaia, Soharmer Harkstede, Lagelend, Qversebiîd, TER B0ER, WOOROBSiSC, NOORDRROEK., ZUSDBROEK, MUNTENOAM, ZUSBLAREi, NQQRDLAREN, HARES «nz Dit BLAD verschgnt iederen WOENSDAG en ZÂTERDAG. AJBONNKMENTSPKIJS per drie maanden 60 cent bg voor- uitbetaling. Franco per post 75 cent. v.b. BÔRGESIUS ZOON. SAPPEMEER. Tel. 41*. AD V ERTENTIËN van 15 regels 50 eenfc, ieder rage meer 10 cent. Inzending van advertenties Dinsdagsmiddags en Vrgdags middags voor 12 uur. V»or het pteatsen van Advertentien betreffende Hande) es S^verheid is voor de stad Gnmiagen alise» gerechtigd hei sigemeen Advertentieburean van H. WESTENBORG, Munnekeholm graalugea, Tel- 772. Vaor Advertoatfêa en Réclamés huit** de provincie Gromiagen is allee* gereobtigd het Advertentiebarean „HOLLANDIA" 's Gravenkage, Tel. H 7614. De raadselaohtige moord op mr. msn biedt voor sommige kranten een schitterende gelegenheid tôt beoefening van aensatie-journalistiek. De meest f&n- tastiache verhalen, de dolate onderstellin- gen, de zonderlingate geruchten worden klakkeloos in de krant geworpen. Want het publiek wil leEen over deze zaak, onverschillig of waarheid dan wel fantasie wordt opgedischt, houd ook voor de vraag of niet door sommige publicaties het zoeken Daar d«n dader in boogs mate bemoeilijkt wordt. Wij wensohen aan de beoefening van dit soort journalistiek niet mee te doen. Natuurlgk houden wij geregeld onze lezers op de hoogte van de feiten, en van den stand van het poiitionsele ouderzoek voorzoover dit het verder onderzoek niet schaden kan. Maar wij onthouden ons van 't uitspinnen van geruchten en ver halen die slechts dienen ter bevrediging van den sensatieiust en zgn evenmin geneigd tôt publicatie van mededeelingen die het wsrk dar recherche slechts zouden kunnsn belemmeren. Het sooiaal belang dat ongetwgfeld met het vinden van den moordenaar gemoeid ia, eischt in dit op- zicht eenige reserve. Dat enkeSe bladen die niet in acht nemen en ondanks na- drukkelrjk verzoek der met het speurwerk belaste autoriteiten, toch voorbarige of onjuiste mededeelingen verschaffen, mag voor ons geen reden zgn hen in dien minderwaardigen journalistieken arbeid na te volgen. Een van de çp deze wijze gspublieeerde verhalen betreft de dame die tôt Dordrecht in den mocrdtrein gezelschap gehad zou hebben van een heer wiens aaublik op- vallend klopte met het signalement en die, toen over den moord gesproken werd, cich hoogst zenuwaohtig zou hebben aan- gesteld en zicb tôt tweemaal toe naar het privaat zou hebben verwgderd. Te Dordrecht zou bij haaatig de trein ver- iaten hebben. Bij onderzoek is van dit verhaal maar weinig overgableven. Gebleken is n.l. dat de dame in kweatie niet eens wist dat mr. Wgsman wss vermoord. Zg dacht dat hg ongesteld geworden was. Over „moord" is dus niet in haar coupé gesproken. Ook is de verdachte niet te Dordrecht, maar ergons anders uitgestapt. Wiér wist de dame niet eens moar. Of onder die cmstandigheden bet signalement wel zeer scherp door haar zal zijn opgenomen, mag ernstig betwijfeld worden. Trouwens Er zgn zoovelo personen met bol blozand uiterlgk en blond tôt bruin achterover gekamd haar die ongeveer 180 M. lang zijn! Dat niet alleen 'n enkel persorgaan, maar ook en bovenal 't publiek fantssti- sche verhalen op te disschen weet, blgkt uit de stapels brieven met onderstellingen en wenken die door de politie ontvangen ■jjn en nog dagelgks ontvangen worden. De meest eigenaardige gesohiedeniss^n worden er in opgedischt. En 't spreekt vanzelf dat zoo'n echrgver, na de politie op zgn manier te hebben „ingelioht", dan ook verwacht dat morgen aan den dag de dader gearresteerd zal worden. Doch de zaak is nu eenmaal wat méér geeom- pliceerd dan velen denken. Tôt nog toe is de politie door dit soort voorlichting geen steek wgzer geworden. Overigens getuigt die stapel brieven wel van de Intense belangstelling voor deze moordzaak bg 't publiek. Ook op atraat trouwens komt die interesse en het verlangen om tôt het opsporen van den dader mee te Werken, herhaaîdelijk tôt uiting. En niet steeda op de meest taciische manier. Dezer dagen werd iemnnd in Den Haag die het ongeluk had er gezond en blozend uit te zien maar voor ds rest niets op zgn geweten had, als verdachte opgebracht nog wel op aanwijzing van een journaliet. Natuurlijk werd het alachtoffer toen hg zijn alibi had bewezen, onmiddellijk weer vrij gelaten. Maar 't zai je toch raar over- kemen om onder toeloop van 't publiek als de waarschijnlijke moordenaar te worden goarresteerd 1 De crematie. Men seinde ons Zaterdag uit Haarlem In de ailergrootste eenvoud on slechts in bijzgn van enkele familieloden en vrienden, hoeft hedsnmorgen op Wesfcer- veld de cromatio plaats gebad van het stoffelijk overschot van Mr. WgsmaD, het slachtoffer van het treindrama. Het stoffelgk hulsel was per auto van Nieuw Eik en Duinen in Den Haag naar Wes- terveld gevoerd. De belooning uitgeloofd. Een Âmsterdamsch ingezetene, die met de daad wil toonen van hoe groot maat- schappaiijk belang de aanhouding is van den bedrgver vRn den moord, heeft, naar hot „Hsnd." meldt, duiaend gulden ter beschikking gesteld, uit te betalen aan dengene, door wiens aanwgsingen de arrestatie van den dader wordt bewerk- stelligd. Een nieuwe aanwgzing Behalve de tôt dusver afgelegde, meest belangrjjke verklaring in deze zaak door de verpleegster, die van Amsterdam naar Haarlem in do moordcoupé reisde, kun- nen wg thans eene niet minder belangrgke aanwgzing medsdeeien. Een stadgenoot, die zich thans voor zaken in het buitenland ophoudt, heeft een sgner familisleden hier ter stede in een schrgven medegedeeld, dat hg, na Maand&gavond j.l. naar het buitenland te zgn vertrokken, eerst later uit de bladen van den moord op mr. Wgsman kennis kreeg. Toen hg deze vreeselgke tijding vernam, kwam bg hem, die in de n&bijheid van mr. Wgsman woont, onmiddellijk in herinnering, dat hij Zatermiddag 81 Dec. om circa half zeven aen persoon mot een regenjas aan, geruimen tgd heen en weer heeft zien loopen voor de woning van den vermoorde. De bedoelde heer schrijft verder, dat hg op dien bewuaten vooravcnd de lunch- room „Weada", welke direct grenst aan de woning van wijien mr. Wgsman, is binnengegaan, ten einde eenige bestellin- gen te doen voor den Oudejaarsavond. Het viel hem toen op, dat dezelfde persoon met de regenjas eens vôôr de woning van den heer Wijaman en dan weer voor de lunohroom stond. Toen bg de luuchroom verliet, keek de bewuate parsoou hem zeer wantrouwend aan, doch hg sehoak verder geen aandaeht aan de feouding van dien peraoon. Toon hg nu het eerate signalement van den vsrmoedelgken moordenaar had ge lezen, bieek dit niet te kloppen met dat van den persoon, dien hij op dien Zater- dagmiddag op het Rekin gezien had, zoodat hij verder niet meer bg deze zaak stilstond. Eenige dagen later las hjj echter het vsrbeterd signalement, en onmiddellijk kwam hem toen de bewuste persoon voor den geest, daar nu het signalement geheel overeenkwam. Hg schreef dan ook, dat wanneor hij den persoon terug zou zien, of indien hem een portret van dezen zou worden vertoond, hij dezen ongetwijfeld zou herkennen. Uit deze zeer belangrijke verklaring blijkt dus, dat thans behalve de ver pleegster er nog iemand is, die bij arrestatie van den gesignaleerde hem eventueel bij confrontatie zou kunnen herkennen en dus eene belangrijke ge- tuigenis zou kunnen afleggen. Het verhaal van den treinconducteur. Hoe sterk ©r inzake den moord op mr. Wijsman gefsnlsseerd wordt, blgkt het beat uit het verhaal van een te Rotterdam woonsehtigen treinconducteur, de vorige week door hot „Hbl." met veel sensatie naverteld. Thans meldt hetzelfde blad, dat, naar bg onderzoek gebleken is, de geheim- zinnige auto-achtervolging van een te Rotterdam woaeadeu spoorwegconducteur niets te maken heeft met den moord op mr. Wgsman, doch dat zij verband houdt met een kwartjeavindergeschiedenia. Enkele dagen voor nieuwjaar had een conducteur op verzoek van een stations- chef plaats genomen in een coupé, waarin zich kwsrtjesvindera bevonden. In dien coupé moet ruzie ontstaan zijn, en ééa van de heeren uit dat gezelschap was nu op den bewuaten avond per auto op zoek naar dien conducteur, die in deze ruzie betrokken was geworden. wHet Volk". te Alteveer (Dr.) zgn drie dagwerken turf, toebehcorende aan don heer H. v. d. Tuuk, verbrand. Men denkt aan kwaad- willigheid. Te Etnmer Compascuum is de wo ning, bewoond door de gazinnen Sehepers en Van der Weide, tôt den grond toe afgebrand. Niets werd gered ailes was verzekerd. Bg den heer G. v. d. Wal te En- schede is een roodborstje opgenomen, dat daar reeds den derden winter zgn intrek nam. Het dierlje meldde zich dezer dagen weer aan het keukenraam en werd liefdergk ontvangen. In 't voorjaar laat de heer v. d. W. 't baestje los, 't vllegt dan korten tgd bij de woning rond, ver- Iaat die omgeving gedurende den zomer en komt dan in den laten herfst terug. De winkeldiefstallen van Frau R&ber, vrienden en vriendinnen te Berlgn ge- pleegd, overtreffen door omvang en Sjrsteem ailes, wat op dit gebied sedert jaron is geprestserd. De recherche heeft het resultaat van haar voorloopig onder zoek gepubliceerd. Ds hoofdsohuldige, Frau Réber, heeft tien jaren reeds haar bandwerk uitgeoefend, hsar jonge dochters zgn pas vier jaar in het vak, dat zoo schitterend giog, dat de geheele familie met aanhang er zeer weelderig vau kon leven. Trouwens, van de „verdiensten" krijgt men een klein begrip, wanneer men leest, dat de corpulente dame, die tôt „dekking" dienda van de dieveggen, in zes maanden een salaria heeft genoten van 150.000 mark. Tôt nu is vastgesteld, dat deze bende in 78 winkels heeft „gewerkt". Daar een suelie omzet van de gestolen goederen om begrijpelijke redenen gewenscht was, heeft men in de woning aan den Kurfdr- stendamm alleen gevonden, wat kort geleden gestolen was. Deze goederen dedsn echter reeds denken aan een klein warenhuis. De magere, en zoo élégant uitziende ekstervrouwtjes hebben o. m. gestolen beelden uit brons ter hoogte van 60 contimeter, kriatallen schepen van ongeveer een halven meter lengte, een porceleinen servies van 75 stuks, een eiectrische kaehel, Perzisohe tapgten, balen zgde, dozijnen paraplu's en stokken (daaronder één van 30.000 mark), tallooze japonnen, bonten mantels, jumpers, hand- tasschen, enz. ecz. Hoe hebben zg op klaarliehten dag, onder de oogen van het personeel, deze, soms groote en zwaro dingen, uit den winkel gekregen Da recherche is achter de techniek gekomen. Voor een diefstal waren drie personen noodig één, die de aandaeht aflsidde van de verkoopster, één, de corpulente, die tôt dekking diende van de derde, die het voornaamste werk deed het stelen. Deze derde moest natuurlgk mage? zijn. Trad ze den winkel binnen, dan leek ze onder haar prachtigen bonten mantel nogal zw&arlijvig. Maar twee spiraal- veeren in den mantei boven de taille zorgden voor een ruimte, waarin gemak- kelgk drie of vier zijden rokken geborgen konden wordan. En onder deze ruimte was er, tusschen den afstaanden mantel en h&t lichaam, nog een grootere ruimte. De dievegge sloeg haar wgden mantel, terwgl de verkoopster zieh omdraaide, om het op de toonbank liggende voor- werp en droeg daarna, met behulp van de in den zak geborgen hand, dingen als het bronzen baeld en de eleotrische kachel naar buiten. De werkelgk corpulente dame liep dan achter haar. Natuurlgk was voor het toepassen van dit systeem niet alleen handigheid noodig, doch ook voorstudie en plaatselgke kennis. De dieveggen hadden bestudeerd, hoe de versohillende verkoopsters waren, zoehten de nonchalante uit. Zg kenden ook de winkeldetectives. En werden zg toch gesnapt, dan probeerden ze het met bluff, en dat werkte steeds. De recherche hoeft bg deze gelegenheid tevens meegedeeld, dat het aantal winkel diefstallen voortdurend toeneemt. In de groote warenhuizen gebeurt het, dat per dag een honderd dieven gesnapt worden, in den drukken tjjd voor Kerstmis cf bg uitverkoopen. In stille tijden is een vangst vau vijf dieven niet gering. De groote winkels rekenen op een diefstal van drie procent van de waarde der inven- taris. Uit Mûaehen wordt gemeld, dat de bekende eigenaar van een zaak in zijden goederen Isidor Bach, wegens overtreding van verordeDÎngen betreffende het op- drgven van prgzen door het MUnchener Landesgericht veroordeeld is tôt een ge- vangenisstraf van 2 jaar. De in beslag genomen goederen ter waarde van 2'/2 millioen Mark, werden verbeurd verklaard en zgn burgerrechten werden bem voor den tgd van 5 jaar ontnomen. Tusschen Sassnitz en Stubbenkam- mer is in een sneeuwstorm het Ham- burgsche stoomschip „Atilla" vergaan, onderweg van Stettin naar Hamburg. Van de bemanning twaalf personen gingen er zes met het schip onder. Den anderen gelukte het op een ronddrgvende reddingsboot te klimmen. Eén werd van dat bootje geslagen. De anderen zgn er in bevroren. De griepepidemie neemt ook in midden-Duitschland, in en om Maagden- burg, in omvang toe, evenals in Oost- Duitschland, in het Pommersche gebied, waar de ssholen in vele steden, b.v. Stettin, gealoten zgn. In West- en Zuid-Duitschland heeft de ziekte een kwaadaardig karakter gekregen. Te Karlsruhe stierven van 6 November tôt 81 December aan griep en longont- stekiog 348 menschen. In Stuttgart stierven aan griep rnidden December per week 30 patiénten, in de laatste weken meer dan 100. Handel steeds volgens uw mee- T ning, dooh laat niet met u han- T delen Nadruk verboden. 2) De gravin zag haar strak aan, zond dan Anna weg, om te zien of haard oehter nog in het rgtuig was en bleef een oogen- blik, geheel verslagen, staan. Haar geiaat was buitengewoon bleek en ontsteld. Nauwelgks echter deed het alaan der groote deuren hooren, dat Anna haar bevel uitvoerde, of ze wendde zieh tôt Marie, die nog altgd daar stond: „hadjo nog ieta, meisje 1" Marie nikte „de comtesse heeft twee maal heimelgk een brief geschreven." 't Was duidel^jk te zien, hoe moeil^jk het haar viel, haar jonge meesteres te moeten verraden. De gravin fronste de wenkbrouwen. Dat is erg, zeer erg. Aan wien En wie heeft de brieven. „De comtesse was gewoon ze zelf mee te nemen." #Wanneer »Vrijdag8." Iedere Vrgdag was er Fransche opéra, waarvan dan zeer velen gebruik maakten. Zooals te verwachten was, werd Armgart algemeen aangebeden en bewonderd. Wien eehter golden haar brieven? „Gistei'en vend Anna dit in een der zakken van de comtesse". De gravin werd een klein, afgeschreven stukje pa pier overgereikt, waarop de naam „P#uI," geschreven was. Juist keerde Anna terug met het be- richt, dat de comtesse niet in het rgtuig was. Natuurlgk niet. De gravin had het trouwens ook niet verwacht. Na korten tijd was ailes in huis in rep en roer. De lakeien en de koetsier werden ontboden. De laatste had niets niets gezien en werd direct weer heen- gezonden, om zoo snel mogelgk weer in te spannen. Ook de lakeien beweerden eerst van niets te weten, doch de gravin bleef doorvrsgen. Zg vernam eindelgk, dat het niet onmogelgk was, dat de com tesse aan de andere zgde het rgtuig wesr verlaten had. Zij hoorde aanduidingen van sterke armen, die haar opgenomen en waarmee ze in de aneeuwjaeht ver- dwenen was want het sneeuwde im mers. Ja, de sneeuw was in zoo dikke laag gevallen, dat sonder twijfel aile spo- ren waren uitgewischt, maar hierdoor werd ook tevens een snelle vlucht verhinderd althans zeer bemoeilijkt. Dit ailes vernam de gravin van het medelijden van de bedienden met Ârmgart merkte ze niets ook had Marie veel kun nen mededeelen over den angst van het meisje om haar verloving met hsarneef. Het stukj8 papier was vrijwat grooter gawecst, maar het meisje zweeg daarvan ze hield veel van Armgart en wenschte haar niets dan goeds. Het rgtuig kwam voor en de gravin had opoieuw toiiet gemsakt. In haar opgewondenheid was haar de traagheid der bedienden niet opgevallen, ze had met haar eigen omstandigheden genoeg te doan. Toen ze instapte, beval z© „naar den kommandant," De zaak ge- heim te willen houden, lag niet in haar bedoeling haar beleedigde trots eischte genoegdoening, om 't even ten koste van wie ook Het duurde niet lang, of zg stond weer voor den generaal, die zeer verdrietig en bg lange na niet de opoiïarende en vrien- lijke gastheer van heden avond was. En toen de gravin nu, zonder eenige verkla ring, van hem veriangde te weten wie van de officieren van heden avond den voornaam Paul droeg, toen zag hg haar vertoornd aan en riep boos „En heeft u mg daarom uit mgn bed laten halen Alleen daarom," sprak ze rustig en keek hem bedaard aan. „Ik moet weten, wie deze Paul is zg toonde hem het stukje papier „en u moet het even- eens weten, opdat u hem vervolgen kunt, hem en mijn dochter Armgart, die hg heden nacht ontvoerde." „Dat hem de dvoer de generaal uit, en 't kwam hem zoozeer uit zgn hart, dat de gravin het hem gaarne vergaf. Maar wie heette nu Paul? Tevergeefs bezon de generaal zich. Dooh wat de kommandant niet wist, was wel echter aan zgn vrouw bekend, die ook bij de beraadslaging tegenwoordig was. „PauI riep ze uit en haar gedashten vertoefden bg haar dochters, die dweepton met dien Paul. „Paul 1 Dat moet von Barringten zijn." „Von Barringten," herhaalde de gravin langzaam en fier riohtte ze zich op, trotsch verhief ze haar hoofd, „vcn Bar ringten is niets, heeft niets en krggt dus mijn dochter ook niet." „Ma&r hij heeft haar vooreerst toch," merkte de generaal op en nam badaoht- za&m een snuifje. Een toornige biik der gravin was zijn antwoord „vrg zullan hem hsar weer ontnsmen," sprak ze vastberaden. Daaitoe werden dan ook direct alie maatregelen genomen, doeh het duurde geruimen tgd, eer het piket huzaren dat afgezonden was, het gevluchtte paar op het spoor was wel vond men het rijtuig, dat de geliefden buiten de stad had ge voerd, maar zg zelf hadden de rais te paard voortgezet, om zoo snel mogelijk de Pruisische grenzen over te komen. HOOFDSTUK IL De kommandant van de stad Maagden- burg zat met zijn vrouw aan 't ontbgt. Een krachtige soep dampte op tafel, waar- voor een rij kinderen stond, rechtop en vol verwnchting. Toen ter tijd waagden da kinderen het niet, in tegenwoordigheid der ouders te gaan zitten eten. De generaal,met lange haarvlecht en gepoederde lokken, hooge slobkousen en een ouden uniformrok, die uit spaarzaam- heid als huiekleed dienat deed, seheen buitengewoon verdrietig. Nog nooit, zoo lang hg zjjn koning diende, was hij op dezen zoo ontevreden geweest. De koning werd oud, de menschen hadden gelrjk, als ze hem „den ouden Frits" ncemden. Tôt voor dezen had de oude generaal, die al 's konings oorlogen meemaakte, het niet willen gelooven, maar nu, nu moest bij het wel toegeven. ,Een koninklgke Pruisische vesting is toçh waarachtig geen opvoedingsgesticht voor weggeloopen, lichtsinnige jonge dames," bromde hij steeds voor zich heen, want 's morgens had hg bevel van den koning ontvangen om comtesse Armgart Schwichard te laten opsporen en in de vesting gevaugsn te laten zetten. BMeisjes behooren toch niot in 6en vesting thuis," morde hg, doch het be vel moest worden gehoorza&md. De gravin had zich ook direct tôt den koning gewend met het verzoek, de onge- hoorzame comtesse te laten opsporen en gevangen te laten zetten. Direct had deze het bevel uitgevsardigd, want onge- hoorza&mkeid, onder welken vorm ook, was hem een gruwel, en de comtesse stelde hg nu ook met iederen anderen schuldige gelijk. Nog eer het ontbgt affteloopen was kwam het berieht, dat de bedoelde per sonen gevangen genomen waren en op verder bovel werd gewacht. Haastig werd de steek opgezet, een andere rok aangedaan en zoo schreed de gestrenge heer heen, terwgl zgn vrouw door het keukenrsam ailes kon waarnemen. Nagenoeg onder het venster stonden een heer en een dame, tegen elkaar ge- drongen. De dame droeg een kostbare pels, die er echter niet bg zonder netjes meer uitzag. Ook de kleeding van den heer maakte niât den indruk van welver- zorgd te zgn, doch des niettegenstaande kreeg men wel den indruk, met personen uit voorname kringen te doen te hebben. Trotsch en Cor stonden zs voor den kom mandant, ze waren nooh ontmoedigd, noch terneergeslagen. Toen de oude officier de dame op ruwen toon beval, den arm van haar gelant los te laten, riep ze zser beslist uit „wg laten ons niet seheiden, wg hooren bg elkaar." De jongeman legde den arm om haar tengere gestaîte en trok zgn degen. Zgn schoon, mc-edig geiaat met de bliksemende oogen wa3 duideljjk te zien, en mevrouw. dis nog steeds voor het keukenraam wist niet te zeggen, wie van beiden wel het schoonst was. De tegenBtand van den jongen officier was weldra overwonnen. De eomtesse ving nu aan te bidden en te smeeken, maar noch haar tranen, nosh haar snieek- beden troffen het hart van den ouden krggsman. (Wordt vervolgd) OOST-GOORECHT Orgaan voor HOOGEZAND, SAPPEMEER en SLOCHTEREN.

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1922 | | pagina 1