Het geheirn van den Vinlist.
52o Jasifraus
ZATERDAG 5 MA ART 1922
No. 18
Drukker-Uitjrever T. K. KB1MEB
Van week tôt week.
VOETBAL.
FEUILLETON.
wordt aalazen ta H006EZAND Kiel-WIndeweer, Kropawolde, Westerbroek, Foxhol, SAPPEMEER, SLOCHTEREN, Siddeauren, Neiiuist, Sehildwolde, Kolbaia Faxbam, Scharner
Harkateda, Lagaianel, Oversehild, TE»« BQER. MOORDDÊJK, NOÛRRBR0EK, ZUIDBROEK, MUNTENDAKI, ZUIDLAREPi, MQQRDLARER, HAREN anz
Dit BLAD versekjjnt iederen WOENSDAG on ZATERDAG.
ABONNEMENT8PRIJS per drie maanden 60 sent bjj voor-
uitbetaling. Franco per post 75 cent.
v.h. BORGESIUS ZOON.
SAPPEMEER. Tel. 418.
ADVERTiûNTIËN van 1K regels 50 cent, ieder régal
meer 10 cent.
Inzending van advertentios Dinsdagsmiddags en Vrjjdaga-
middags voor 12 uur.
Voor het plaatsen van Advertentiën betreffende Handel en Njjvesrheid is voor de stad Groningen alleen gerechtijgd
ffe-ontngan, Tel. 772. w
Voor Advertentiën en Réclamés buitem de provineie Groningen is alleen gerechtigd het Advertentiebureau „HOLLANDIA"
het algemeen Advertentiebureau van H. WESTENBQRG, Mtmnekeholm
's Gravenhage, Tel. H 7614.
Kantongerecht te Zuidbroek.
GOORECHT
Officieel Orgaan voor H006EZAND, SAPPEMEER en SLOCHTEREN.
WEBKKALENDBR.
Zondag 5 Maart. Maandag 6.
Dinsdag 7, Woensdsg 8. Donderdag
9. Vrjjdag 10. Zatsrdag 11,
Zonsopgang Zondag 5 Maart te 6.40,
onder te 5 43
Eerste kwartier Maandag 6 Maart.
Zoekers
Er zjjn heel wat zoekers in de wereld
Ze zitten in den nacht en in het duister
van hun gepeinzen, bij het bleeke vlam-
metje van het eigeD verstand, en
vinden niet I
En ze gaan en traahten helderheid te
verkrjjgen bij het licht van de geestelijke
petroleum-iampen van anderen, maar ach,
ook dit is dikwijls meer walm dan lioht.
En zoo belanden ze tenslotte bij den
ekectrisohen bal der wetenschap.
Daar zal ontsloten worden het gehei-
menis daar ontsluierd de geestelijke
problemata.
En veel wordt ontsloten veel ont
sluierd en men keert vandaar met een
hoofd tôt berstens toe gevuld met licht
het licht vonkt er uit, en in iedere hand
draagt men een electrische lamp.
Wat een licht 1
Maar is men dan weer thuis in de
eenzaamheid van het gepeins, dan is er
het hart en vraagt wat hebt gjj nu
voor mij
En dan antwoordt de zoeker voor u
mijn hart, den naokt, voor u niets dan
het donker van den nacht
De mensehen zitten met de vragen en
bljjven er mee zitten. Het eigen verstand
geeft geen helderheid de lamp van den
buurman blijkt ook niet meer te zjjn dan
een sehijnwerper en last not least, de
wetenschap, het licht straalt tôt aan de
poort des harten, en dooft dan snellijk.
Zoo bljjft het hart in de licht ver-
latenheid en gevoelt zich als een kind,
dat in een donker, eenzaam staand huis
zit en nu zachtkens snikt dan Iuid-
keels schreeuwt „0, vader, kom toch,
ik ben zoo bang
Maar ook de vragen kunnen buiten het
hart omgaan en enkel zetelen in het
hoofd, zoodat alleen werkt „de prikkel
der nieuwsgierigheid", en intéressant is
de mystiek Wat zou daar toch zijn
achter al het zicht- en tastbare
Wrj willen „weten"
Daarom worstelen, uitea de waarach-
tige drang naar vrijheid, zooals het jonge
leven worstelt, dringt, om den donkeren
geboorte-sehoot te ontsnappen.
Kennis is macht juicht het dan. En
in dat besef sturmt und drangt het in
ons binnenste.
En als dan kennis geboden wordt,
slurpt de gretige zoeker die op.
Maar hij wil bljjven slurpen ook als
er niet meer is.
Dat i.s de roep om relégiositeit in onze
dagen
De aarde is er, maar in den nacht zijn
haar kleuren verstoven, haar lijnen ver-
vloeid, haar vormen vervaagd, haar ge-
stalte als uitgewiseht.
Maar strak» komt de zon, dan jubelt
het kleur, dan soherpen de lijnen en
omkanten de vormen zich, dan is er haar
bruidengestalte
Straks Wanneer
De wan-cultuur.
Ondanks de vermindering van den
arbeidstijd, ondanks den vrijen Zaterdag-
middag en de verbeterde srbeidsvoorwaar-
den, ondanks biossoop en sportveld,
onds.nks de schitterende triompfen van
de gezondheidsleer, waardoor de levens-
duur van de mensehen verlengd is, ver-
meerderen de zorgen en vermindert de
levenavreugde en zenuwkracht.
Onze tijd, aldus onlangs een wijsgeer,
heeft geen „tijd" om rustig en gezellig,
geen geestelijke fondsen om natuurlijk en
kinderlijk bljjde te zijn. En is voor velen
de „vrije tijd" een oorzaak van nieuwe
verveling en laat de cultuur met haar
dompige bioscopen en spannende romau-
moorden, onverzadigde zielen.
Gelukkig Er sehijnt eenige verande-
ring te komen. Men wil naar de natuur
terug. Genieten van bosoh en hei, van
zee en zand, voor liohaam en geest beide
zoo broodnoodig.
Vooral voor de vele maatschappelijk
misdeelden, die op kantoor, werkplaats
of fabriek hun lieve lange leven moeten
slijten.
Wij kunnen deze uiting van hernieuwde
levenskracht niet anders dan toejuichen
en besehouwen haar als een sehrede op
den weg van de verlossing uit de ont-
aarding, die de wan-cultuur bracht.
De broederschap der volkeren.
Met de broederschap der volkeren vlot
het nog niet erg.
Te Davos in Zwitserland zou onlangs
een wedstrjjd worden gehouden om het
kampioenschap van Europa in kunstrijden
door heeren.
Uit tal van landen waren dedeelnemers
opgekomen. Duitschers zoowel als Fran-
schen waren aanwezig.
Maar ziet, op het laatste oogenblik
komt een telegram van den Franschen
schaatsenrijdersbond, dat de Franschen
verbood aan den wedstrijd deel te nemen
als er Duitschers bij betrokken waren.
Het stiehten van den wereldvreds lukt
niet zoo snel als sommige idialisten
wanen.
Zolfs de sport is daarroor geen oDfeil-
baar middel.
De siemdwang.
De stemdwang, zoo besliste onlangs de
Tweede Kamer, moest worden gehand-
haafd.
Dat de massa zich aan deze verplichting
niet stoort, hinderdo niet. En ook het
„Had-je-me maar"-schandaal was niet in
staat om de meerderheid der Kamer te
bewegen aan een voorstel tôt afschaffing
van den dwang haar stem te geven.
Het gevolg is, dat ook de „Rspaille-
partij" weer teekenen van leven geeft.
Men zal naar verluidt bij de a s. ver-
kiezingen als protest tegen het verplichte
stemmen dit jaar een aantal der meest
bekende publieke vrouwen candidaat
stellen.
't Geeft een droeven kijk op wat er
leeft bjj een deel van ons volk. Want
in da Rapaille-partjj zijn zoo angeveer
aile andere psrtijen vertagenwoordigd.
Zjj, die een wetteljjke verpliehting
handhaafden, waar alleen zedelijke drang
toelaatbaar is, hadden naar 't ons voor-
komt toch ook bâter gedaan zulk een
protest te voorkomen.
En de vraag komt bij ons op of ons
kiesrecht nu niet al te algomeen is en
of het nu een landsbalang kan worden
geacht, dat ook het rapaille stem heeft
in het kapittel. S.
De wedstrijden van Zondag a.s.
Ook voor Zondag staat er weer heel
wat op het programma, hetgeen in de
gegeven omstandigheden volkomen be-
grijpeljjk is. Door de uitslagen van de
vorige week is er meer spanning in de
Noordelijke le klasse gekomen, niet wat
het kampioenschap betreft natuurlijk,
maar voor de bezetting van de tweede
plaats meldt zich plotseling naast. de
oude „abonné's" Velocitas en W. V. V.
het Asser Achilles aan, terwjjl op eenigen
afstand ook Veendam dergeljjke adspi-
ratie's heeft. Nu outmoeten W. V. V.
en Velocitas elkaar Zondag te Winschoten,
in Groningen moest destjjds W. V. V. in
een ongelukkigen wedstrjjd met 6—1 het
loodje leggen, zoodat we van de rood
zwarten, mede wegeDS de onverwachte
nederlaag tegen Achilles, een vinnige
kamp verwachten om de groen-witten de
puntjes af te snoepen. Een moeiljjke
wedstrijd, die wel door beproefde handen
geleid mag worden Achilles zelf heeft
hst gemakkeljjker, zjj toch gaat bij G.
V. V. op het stadspark op besoek en kan
er natuurljjk winnen. Maar de rood-
hemden zijn wel eens het „Haarlem" van
de Noordelijke le klasss genoemd, wat
zooveel zeggen wil, dat zjj van de sterkste
kunnen winnen en van de zwakste ver-
Iiezen I Veendam ontvangt Forward en
zal in een minder woeste wedstrjjd dan
tegen Alcides wel kunnen winnen. Frisia
moet naar Meppel, hier zijn twee geljjk-
waardige ploegen aan 't werk, zoodat een
geljjk spel geheel in de ljjn der verwaoh-
tingen ligt. Tôt slot nog de wedstrijd
Be Quick—Upright, waarvan de uitslag
niet twjjfeiachtig is.
IIA De groote plaatselijke ontmoeting
FrieslandLeeuwarden. De eerste strijd
eindigde in een benauwde 12 zege der
oudste Leeuwarder club. Van de uitslag
nu is weinig te zeggen. Frisia II kan
thuis van de Alcides-reserves winnen,
terwjjl Be Quick II goed zal doen Forward
II er onder te houden.
IIB Het verleden week zoo kranig
voor den dag gekomen Veendam II trekt
wederom naar Assen om het sterke Attila
te hestrjjden. De Assenaren, die sinds
2 October gean tegenpunt tegen zieh
zagen maken, zullen hen echter wel
weinig kans geven. Verder staat genoteerd
de wedstrjjd W. V. V. II—Groningen,
waar twee gelijkwaardigen, die weinig te
verliezen of te winnen hebben, elkaar
bestrijden. De Be klasse brengt slechts
de wedstrjjd H S. C. II-G. V. A. V.,
waarin de kraaien hun uiterste best be-
hooren te doen om een hooger plaatsje
op de ranglijst te bereiken.
G. V. B. le klasse H. S. C. III, dat
de vorige week met de oneven goal van
W. V. V. III won, gaat nu naar Win-
seboten tôt de return-match. Sappemeer
II ontvangt Upright II en zal hard voor
de overwinning moeten werken om 11
uur des morgens komt Zuidbro«k II bij
Sappemeer III te gast, hetgeen voor de
jongste blauw-gelen wel geen overwinning
zal beteeksnen.
Daar we de officieele uitslagen G. V.
B. nog niet in ons bezit hebben plaatsen
we nog niet de stand der le klasse.
Hieronder volgt die der 3e klase (onder
voorbehoud).
gesp. gew. gel. verl. p. v.—t.
Zuidbroek II 9 7 2 14 2517
Take Care 8 6 2 1226-11
Veendam IV 9 6 8 12 2712
Wildervank 9 3 6 6 17—22
Sappemeer III 7 2 5 4 1024
H. S C. IV 10 2 8 4 11-30
Zitting van Woensdag 1 Maart 1922.
Veroordeeld
Wegens het opgeven van een valschen
naam M. K. te Scheemda tôt 15 b.
of 12 d. h.
Wegens openbare dronkenschap H. P.
te Muntendam tôt 15 b. of 12 d. h.
en J. W. te Sappemeer tôt 4 b. of
3 d. h.
Wegens niet voldoen aan een bevel van
de politie M. B. te Sappemeer tôt f 10
b. of 8 d. h.
Wegens te Hoogezand aan het keur-
lokaal geen aangifte doen van eene voor-
gegeven slachting J. S. te Westerbroek
tôt 6 b. of 4 d. h.
Wegens een motorrijtuig zonder toe-
zicht op den weg laten staan J. S. te
Stadskanaal (W.) tôt 5 b. of 4 d. h.
Wegens een mesthoop dicht bij den
weg hebben J. H. te Nieuwolda tôt f 4
b. of 3 d. h.
Wegens op den openbaren weg zonder
vergunning een wapen bij zich dragen
W. D. te Meeden tôt f 4 b. of 3 d. h.
met verbeurdverklaring van den in beslag
genomen ploertendooder.
Wegens zonder vergunning over een
anders grond loopen A. B. te Munten
dam tôt f 4 b. of 3 d. h.
Wegens het vangen van beschermde
vogels J. K. te Scheemda tôt f 3 b. of
1 week tuchtschool.
W'egens rijden met een r^wiel zonder
licht M. K. te Scheemda, J. W. te Fin-
sterwolde. W. W. te Oostwold (M.), H.
de J. te Stadskanaal (W.), H. L. B. te
Onstwedde, ieder tôt f 8 b. of 2 d. h.,
J. A. T. te Sappemeer tôt 1 b. of 1
d. h. en G, V. te Veendam tôt f 1 b. of
1 week tuchtschool.
Wegens rijden met een voertuig zonder
licht P. U. te Kropawolde tôt /3 b.
of 2 d. h.
Wegens rijden met een rijwiel zonder
bel L. D. te Zuidlaren tôt f 1.50 b. of
1 d. h., G. V. te Veendam tôt f 1 b. of
1 week tuchtschool.
Wegens overtreding Leerplichtwet H.
K. te Westerbroek, tôt 3 b. of 2 d. h.
Wegens overtreding der IJkwet J. P.
te Stadskanaal (W.) tôt 2 X f 2 b. of
2 X 2 d. h. en G. G. te Stadskanaal (W.)
tôt f 2 b. of 2 d. h., beide met verbeurdver
klaring van de inbeslaggenomen inhouds-
maten.
Wegens rijden met een rijwiel op een
voetpad F. J. S. en E. J. B. te 't Waar
(Sch.), F. B. te Nieuwolda, E. R. te Sap-
X Urype uw hand eerst dan naar
T het zwaard, wanneer er geen
enkele andere uitkomst bestaat.
Nadruk verboden.
8.)
Jammer genoeg. ja Hjj heeft van
gqn overleden moader een weinig talent
geUrfd en sinds die Rus met zjjn wilten
baard in onze nabjjheid is gekomen, denkt
Ewald nergens meer aan dan om eens
een groot kunstenaar te worden."
„Houdt u dat dan voor zoo'n groot
ongeluk, mijnheer Stiller
„Of ik dat voor een groot ongeluk houd
Voor het allergrootste, mjjnheer I Maar
met mjjn wil gebeurt het atellig niet.
Hfj zal niet den jammervollen weg afleg-
gen, dien zijn vader gaat. Ik ken het
treurspel van den eehten kunstenaar
helaas uit eigen ervaring. Over drie
maanden moet hjj eind-examen doen van
het gfmnasium en dan komt hij bij een
koopman in de leer. Dat is afgesproken,
aan de handelslui behoort tegenwoordig
de wereld."
De oude heer scheen zich werkeljjk
vreeseljjk op t# winden en teneinde 't
vioolspel maar niet meer te hooren, sloot
Elfriede het raam. Ook Hardenegg ge-
voelde, dat hg over een ander thema
moest beginnen.
„En is u ook aoc muzikaal als uw
broer vroeg hij aan Margaretha.
Deze sehudde laehen d het hoofd.
„0 neen, ik ben heelemaal niet be-
daeht, toen de talenten hier uitgestort
werden. Ailes is bij Elfriede en Ewald
terecht gekomen. Vraag u 't maar eens,
misschien wil mjjn zuster wel eens een
van haar hemelaehe liederen zingen
„Margaretha 1" zei Elfriede, tereohtwe-
zend, maar zij kon nu natuurljjk niet
meer verhinderen, dat de heer Van Har
denegg allervriendelijkst verzocht om een
lied en zjj wilde zieh niet door hem lang
laten noodigen. Met een vriendelijkheid,
die Hardenegg zeer verdroot, wendde zjj
zich tôt den student, met de woorden
„Wil u dan de goedheid hebben, mjjn
heer Warner, en me begeleiden?"
De piano in een hoek van de kamer
was van een zeer oud model, maar toen
Werner met krachtigen en toch weeken
aanslag de toetsen beheerschte, kwamen
er mooie, welluidende accoorden te voor-
schijn.
Met groote bekoorlijkheid zong Elfriede,
met haar zuivere prachtige altstem zong
zjj eenig zwaarmoedige liederen van Schu-
mann en 't leek Hardenegg wel, of hjj
nu pas voor 't eerst de schoonheid en
innigheid dier muziek leerde kennen. In
warme, goedgekozen woorden drukte hij
zijn vreugde uit.
„Ja, het is een genot, haar te hooren,"
zei de oude Stiller met vaderljjken trots.
„Jullie moet nu eens een duet zingen,
Werner's bariton doet niet voor Elfriede's
stem onder,"
En met kiimmend onbehagen moest
Hardenegg wel luisteren naar de harmo-
nische samenklank der twee stemmen.
Hoe geringschattend zijn oordeel ook eerst
was geweest over Werner, hij kon toch
niet ontkennen, dat de man ook bijzondere
gaven had. In de wjjze van zingen opeu-
baarde zich een werkeijjk fijn gevoel en
ieder ander, die een niet jj verzuchtig toe-
hoorder was, kon niets anders zeggen,
dan dat deze beide stemm»n buitengewoon
mooi tezamen klonken.
De vrijheer evenwel had groote moeite
waardeerende woorden te vinden over dit
zingen en met gefronst voorhoofd ging
hjj achterover in zijn stoel leunen, toen
vader Stiller verzocht om een tweede duo.
Waarschjjnljjk zou de ontstemming van
den heer Hardenegg nog heviger geweest
zijn, indien hij had kunnen hooren, hoe
Ewald zich in dien tijd uitte. Ewald
was de kamer uitgeloopen en zoo behoed-
zaam en stil mogelijk door zjjn slaapka-
mertje geslopen en toen door de keuken
naar de trap, achter in huis.
Eerst toen hij zich overtuigd had, dat
geen van de familie hem naging, liep hij
die trap af. 't Was donker buiten, want
zwarte wolken, zaten juist voor de maan.
Nu was de jongen zeker, dat hij van het
ouderljjk huis uit niet meer gadegeslagen
kon worden. Toch bleef hjj dicht tegen
den muur staan en keek vol verwachting
en opmerkzaamheid naar het venster met
de dichte gordijnen, waarachter juist de
laatste viooltoonen waren weggestorven.
„Ik durf niet naar hem toegaan, mom-
pelde hij, „want ik heb het vader be-
loofd. Maar, als hjj bij mij komt, wie
kan me dan een verwjjt ervan maken,
dat ik met hem praat
Na een oogenblik ging aan de andere
zjj de een deur open en al spoedig klonk
een ruwe akelige stem „Ewald ben
jij daar
„Ja, mijnheer Kostomarov. Maar ik
ben bang, dat ze mjj van. boven zien
zullen, toe kom u bjj mjj."
Een ingehouden geluid, als van een
vroolijken laeh, weerklonk. Toen ver-
scheen in de duisternis een gebogen ge-
stalte, die op een stok geleund van de
and< re zjjde overstak.
„Ben je zeo bang, m|n jongen, en onge-
hoorzaam bovendien Maar je kunt
immers niet anders, want :e bent nog te
zwak om openljjk den strjjd aan te binden."
Hij, die aldus sprak, was een grjjsaard,
en de beschrjjving, die Balthazar Stiller
van hem gegeven en had, leek juist.
Vooral hier bij de onzekere belichting
van een straatlantaren had zijn gewel-
dige kop iets zeer onbehaagljjks en spook-
achtigs. Sneeuwwit haar en een dito
baard omgaven een hol, mager gezicht
met buitengewoone scherpe afstootende
trekken, ofschoon die misschien vroeger
wel zachter geweest waren.
Het voorhoofd met de vele rimpels
was buitengewoon ontwikkeld en de oogen
blikten nog met een bijna jeugdig vuur.
De man was knap in de kleeren, hoewel
er nu juist geen bjjzondere zorg aan zjjn
toilet was basteed en merkwaardig, zijn
stem, die absoluut geen Slavisch dialeet
had, was die van een beschaafd mensch.
Hjj had Ewald zijn beenige had toege-
stoken en de jongen greep die vol geest-
drift.
„Hoe dank ik u, dat u bij mjj is ge
komen, mjjnheer Kostomarov. U is zoo
goed voor mjj."
„Gekheid Wat ik doe, doe ik uit
eigenbelang. Je zult later leeren inzien,
jongen, dat aile zoogenaamde edele be-
doelingen der mensehen steeds een égois-
tischen achtergrond hebben. Maar wat
zjjn dat voor geschiedenissen, dis ik van
mjjn oude huishoudster hoor
Ben je gisteravond aangevallen en ga
wond
„Onbeteekenend. 't Doet wel zeer, maar
't is niet gevaarljjk. Weet u ook al van
dien andere
„Welke andere?"
„Wel, van dien grootmoedigen redder,
die de schavuiten verjoeg."
„Ja, de vrouw kletste wat over een
oficier. Wat heeft die dan voor belang-
rjjks gedaan
Verachteljjk trok de jongen met zjjn
lippen.
jBeiangrijks Niemandal
Hjj was ons aehterop gereden, o, alleen
om mjjn zuster Elfriede en toen trof 't
buitengewoon, dat hij verder voor held
kon spelen. Als ik zoo sterk was ge
weest als hjj en bovendien nog een wapen
bjj me had gehad, dan was zjjn hulp
totaal overbodig geweest."
„Ik geloof je wel, mjjn jongen, ik weet
wel dat jij geen Iafaard bent.
Ma*r om der wille van jp zuster, zeg
je Wat bedoel je daarmee
Hjj vroeg haastig, of hjj veel belang-
steliing voor haar koesterde.
„Och, dat is niet moeiljjk te raden. Bjj
het kunstenaarsfeest had hij al voortdu-
rend getraoht in haar nabjjheid te komen
en 't was wel vast alleen om haar, dat
hij zoo aardig en vriendelijk tegen vader
was. Want ik durf wel wedden, dat hij
zich inwendig nog vrooljjk over hem ge-
maakt heeft."
„En je zuster dan. Die voorname heer
is haar natuurljjk uitstekend bevallen
BNeen, ik geloof, dat se hem niet lijden
mag. Maar vador bewondert hem als
was hjj een bovenaardsch wezen. En nu
zit hjj ai wel twee uur bjj ons boven."
,Wie? Die officier? Heeft hij je
vader een bezoek gebraeht
Ja, maar niet in uniform. Waarschjjn
ljjk schaamt hjj zich om daarmeo naar
een derde verdieping te gaan. Juist omdat
hjj dat nu zoo toont vind ik, dat de hoog-
moed hem uit de oogen straalt. U had
eens moeten zien, hoe afachuwelijk
trotsch hij was tegenover mjjnheer Wer
ner."
Weer liet Kostomarov dat eigenaardigo
bjjnaheesche lachen hooren, dat zoo onaan-
genaam klonk, maar zijn gezicht bloef
onbeweegljjk.
(Wordt V6rvolgd).