f Winscht II iits apaits? fL* DAMES! Ook voor U Siit Nicolaas PIETERSEN St. Nicolaas-Cadeanx. Nerpns Voordsslipr il herksir. 18 - 6roniip BloeÉaljes en potten J. lUIZIIfiA, Hum Pullsms. Voor St. Nicolaas. St Nicolaas te Hoigazand. Groote Muzisk- oo Tonoiliitioiri»!. De Mnziebver. V00IWA4BTS te Kolham Heeren Winterschoeisel t. BMS - HiBÈÊltel - Sipgimir P. VAN DIJKEN, I a Stationssiîaal B2-63 Sappemeer, De Morgenster Glanzend tôt ver, Jem haar M0OIE en geschikte CADEAUX. I Ook is een fijn Cadeau Ieen Regenjas, Costuum of Paletot. Gratis ttleuws~ en Offlcieel Orgaan voor Hoogezand, Sappemeer en Slochteren il mmm Practische CaDEAOX voor Sint Nicolaas. Wy brengen U de Bandschoenen, Eousen, Zakdoeken, Zjjden Pochettes, Gorsagebloemen, Ski Sokjes, enz. BASKA BARET (De nieuwe mode). 300 jarig Jubileum St. Hicolaasgeschenk Practische L. KOLLEE Opticien - lestrumentmaksr fer SI lisfilsis Wfcd. w momim, L B, REMUES Sappemeer. BERTDS HOMMES, in het café SCKEEPST8A te Kilham een UITV0ERIH6 geveo, ZWARTE Groot is dit jaar onze keuze in kleme en grootere stukken en seer lamg in prys. SPAAK's m 13 r(f0re keuze. H O O GEZAND. 57« Ja&rgaug. ZATERDAGI3 Decemher 1927 Oplaag 8000 exemplaren Ne, 49 Orsyïkôr-ïïitfm *r V Mooiste dessins - Fyante kwaliteit - Chicste mcdelîen Nieuwste snufjes in ailes wat tôt het Heerenmodevak behoort. brengen wy iets APARTS, o.a. H iOgÉzaod-S&ppemeer, Hoe het groeide. ©en Rywiel, een Electrfsche of een Carbidlantaam, Klelsîerstraatweg, Hoogezand. Bloeieode famerplanten en Palmen en Varens. CHRYSANTEN DROSTE's doozen BONBONS, PASTILLES en LËTTERS, Bismarck Haring. COMESTIBLES MAGAZIJN Sappemeer. zal op ZATEBOàG S UKCRMUEK in Box-, Cbroom ©n Fricsckvetleer met watertong. Tel 103 - HOOGEZAND. In Ze'fH'ndôrs, Engeisch Bemden, p| Hoeden, Fetten, Dames- en Heeren- -j irais, fij ne Dameskousen, Heeren l^sokken. Ye^ten, Pullovers, Fantasie- H kleedjes, B.and^ehoeuen, :ilobkeuseii ^enz. enz. tegenover de Behe^lstraat r wtrdt heete aan huis fslasan ta HBOBEZAHD, Kiel-WadtWMF, Arsfwwsldt ftretarferaak Fiml, *APPE*ÊER, SLBCHTEREfe, Slddoëarsn, Hate, âelîlldwoideKalbaa Faxhau, Safcfaer Sartaîade. La§s!cnd 9varssfal!«L NOORSBlfflEtC ZUSDBROEKBUNTENBAM, am Dit BKiAD .£<*JtÇni îsiwsB :.4àTXSU0A«- fran«* f>eï p' f -80 fm j ut,* iiPPSKKt]K., T««. 41», Rï*n&sg van tuivertsnties Vrgéagsmitidsfs là Voor hat gtiaataea mm win-iïotiûf* Oanctet «a h. voor fle aia« fckoaiaftia «Jtees gamebttgâhet «tlgeau»* ACàYerteatletmiceaii tu K. tiWT'^aoiHil, Mode Bbbiurçestr 48s. flwifa.^., i>m" Voor elken leeftijd, in ALLE kleuren. HSSS6S#^^8 van VIII. De turfgraver (4) Lang hebben we gezocht naar 't begin. Me dunkt, 't zal m'n geduldigen lezer lang- zamerhand duidelijk worden, dat we der nu midden inzit- ten. 't Lieve leven. is in vol- leo gang, wiekgravers delven de kanalen, de turfgraver zet z'n schop in 't veen en steekt de turf, vrauluu zetten de bulten op, schippers laden hun pramen vol. Vuurtjes branden hier en ginder, 'k kolfiepotje brobbelt nee, dat niet, de menschen hier kenden nog geen koffie. Wat dronken ze dan in schoftied Me dunkt bier,bier, net als onze beroem- de Beiersche bierdrinkers, 's morgens, 's middags 's avonds bier, 't lutje poppie in de waige en de oie man in d' liôrn van vuur. Nait verder van huus aof. Wat gebeurde der wieder in 't loug! Van aile kanten kwamen de nieuwe bewoners opzetten. Ds. Blaupot ten Cate liet de kolonisten komen uit Drente, Overijsel, Friesland, Oosttries- land en Munsterland. We weten niet, waar dominée z'n kennis vandaan haalt, maar wellicht heeft hij oude kerk- r gisters kunnen inzien, die h^m deze inlichtingen gaven. Ongetwijfeld zitten hier tal van vreemdelingen, Duitschjrs en Friezen een heele boel. De man' van wien m'n dominé vertelde Vraiz'n mag 'k nait zain", kan z'n oogen wel dicht houden. Let maar op de na- men Steensma, Hoekstra, Terp- stra, Wiebe en Gerke. En Friesche Veenboeren waren het, die 19 April 1631 een kontract sloten met de stad omtrent het graven van een nieuwe grifte of diep, sullende genoemd worden het Westerdiep, ter plaatse waar het hoogveen begint, met ook de Winkelhoek, strekkende oost an na het Noorderdiep". 'k Begi'ijp er nog niet veel van, alleen 't gaat hier over den Winkelhoek en 't'Achter- diep. De Friezen waren Fet- tie Ottens, Roelf Schuring Fedde Edskens en Haring Ja- kobs. Diezelfden groeven ten zuiden van het Heerendiep, dat is ons tegenwoordig Win- schoterdiep, een kanaal naar 't zuidoosten, de Friesche Compagnie, de Oude Friesche Compagnie of te wel de Kaalk- wiek. (1681). We zijn nu al toe aan de eerste vaste bewoners. Die woonden hier toen al een tien jaar. Want in 1621 werden op Sappemeer de eerste huizen gezet. Voor rekening van de Stad. De eerste huurders van de plaatsen waren waarschijn- lijk geen kapitalisten en daar- om vroeg de verhuurder ook geen kontant geld, maar een deel van de opbrengt. Die opbrengst bestond eerst alleen uit turf. Van elke vierzwarte turven wenschte de stad er één. Was het veen vergra- ven, dan mocht de huurder het land toemaken en de op brengst voorloopig voor zich houden. Dus heel gewone huur en verhuur voor den ty d van drie jaar. Der werd nog verschil ge- maakt tusschen „veen in 't meer" en 't Jiooge veen". 'k Wil niks van onze Sap- meersters zeggen, maar hun voorvaders kenden het ver schil tusschen mijn en dijn mien'nt en dien'nt, niet best. Ze probeerden dat kwart van de turf te houden voor zich zelf. Maarjawel: Geen turf zal uit Sappemeer mogen worden vervoerd' voor- dat de turf in kloten (bulten) staat en de stad haar portie heeft gekregen. (1 Juli 1624) De portiier (poortwachter) van de Steentilpoort hield het toezich op de in en uitvarende turfschepen, Schepen zonder ceduul (consent) moest hij aanhouden. Niet iedereen mocht de turf vervoeren.je moest als fatsoen- lijke furfschipper lid wezen van het „Schuuten schuvers- gilde". Was je dat niet, dan mocht je niet over 't meer varen. (1625) Ook natuuriijk een middel om stevige contrôle uit te oefenen. Behalve dat vierde deel' moest er ook een turfaccijns betaald worden, waarschijnlijk dan van die turf, wolke niet op stadsgrond gegraven was. Ook hier werd bedrog ge- pleegd onze geachte voor- vaderen waren geen besten en in 1626 mocht er geen accijns voldaan worden, dan aan den bevoegden Collecteur (ontvanger) Een volgenden keer over het verdere Verloop van de nederzetting. Sappemeer, D. LUTJEBOER. Wanneer gjj een doelmatig en een langdurig genot gevend wilt geven, koopt dan een JAS of een paar HAND- BESCHERMERS. Daarvan ruime voorraad tegen billy ke prijzen bij P.S. Ook nog een paar ge- bruikte Damesrij wielen te koop 1 Doublé Bris met I J fjj| groote glazen I T.ull I Doublé So eaiy saet wil hoorti randje, X J £11 b o II e glazen I T.UU Groote balte ronde 1 fjft glazen, par stuk I I Ull I Doublé BriS m. wit boom randje bulle j[) £jj glazen rxtra prijs in vele soorten en verschil- lende pryzen. OPRUIMING tegen lage prijzen. Bloemenmagazijn HOOGEZAND. ZALM, SARDINES enz. Blik- jes BISKWIE, Ingelegde VRUCHTEN, WIJNEN, LIKEDREN, AD- VOKAAT, GEDI8TILLËERD, KOP en SCHOTEL enz, Beleefd asnbevelend, Tel. 143. HOOGEZAND. Goede en goedkoope Zalm, Sardises, Kreeft, Ansjo- vis en andere vischconserven. Verschillende Vruchten in blik en glas. Potjes Gember en Honig, blik- jes Biskwie. Jodenkoeken, Friesche Drab- belkoeken en Gondsche Si- roopwafelen. Dir. B. SCHOTHORST van Sappemeer, met medewerking v. h, bekende Tooneelgezelschap THOMAS HART van Groningen, met het beroemde Tooneelstuk Entrée 50 cent, Heer en Dame 75 cent. Aanvang 8 uur precies. jâllîen solied fabricaat. Beleefd aanbevelend, Aanbevelend, 2 t- .1 s fâSS a •I OCHTENDVOEDER per 25 Kilo f 4.60 50 - 8.50 100 -16.50 2 2. S t»a m ro Ol o m w g ssa ym Overiuiôf a U Een geschenk in GERO is voor ..haar" altrjd de vervulling van 'a wensch Gcef haar GERO! Standaard-cassettes ««œwui MW^SSoCT Speelgoedeieo, Lixe ei Hiish.Artikelen m oc a 4-1 ^5 01 in S3S On c co ta O O J CO L. JS O U CL CO as «- 2 H H az co nj P *s= Ui 5WWK-» J£HT£.MIJ V VOÉDRilfJ eiH DOOR DE JUISTE B SAMENSTELLINO VAN QARANDEEREN Wll w ^^2 3 CD G) O a 3 Als men Gero geefl, doet men ,haar" altijd een genoegen. De moderne hnisvrouw heeft liever een keurcollecfie Gero-zilverdan dat zij zich moet behelpen met een weinig keurzilver. Voor haar is het Gero een bron van dagetijksch genot. En Iets In Gero staat nog wel op haar verlanglijst. W.arom dan tels anders gezocbt? -<3t DEPOfiEEUO GABAMTIEMERK- Raadpleeg onze brochure Keurcollectles Gerozilver vanaf B.76.— met gratis bijlevering der waardevolle cassette. J. L CL01ÏÏS

Kranten- en periodiekenviewer van het Historisch Archief Midden-Groningen


(Volksblad) Oost-Goorecht en Omstreken nl | 1927 | | pagina 1